Luận văn Thạc sĩ Kế toán: Các nhân tố ảnh hưởng đến chất lượng báo cáo tài chính của các đơn vị sự nghiệp công lập - nghiên cứu trên địa bàn tỉnh Bình Dương

Chia sẻ: Matroinho | Ngày: | Loại File: PDF | Số trang:126

Thêm vào BST

Báo xấu

20
lượt xem 8
download

Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Luận văn "Các nhân tố ảnh hưởng đến chất lượng báo cáo tài chính của các đơn vị sự nghiệp công lập - nghiên cứu trên địa bàn tỉnh Bình Dương" được hoàn thành với mục tiêu nhằm tìm kiếm bằng chứng thực nghiệm về các nhân tố ảnh hưởng đến chất lượng báo cáo tài chính của các đơn vị sự nghiệp công lập nghiên cứu trên địa bàn tỉnh Bình Dương, nhằm nâng cao chất lượng báo cáo tài chính để đáp ứng nhu cầu khác nhau của người sử dụng và khả năng dự đoán về tương lai có thể sử dụng được BCTC.

Chủ đề:

Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!

Lưu

Nội dung Text: Luận văn Thạc sĩ Kế toán: Các nhân tố ảnh hưởng đến chất lượng báo cáo tài chính của các đơn vị sự nghiệp công lập - nghiên cứu trên địa bàn tỉnh Bình Dương

UBND TỈNH BÌNH DƢƠNG TRƢỜNG ĐẠI HỌC THỦ DẦU MỘT LÊ NGUYỄN TRÍCH LAN CÁC NHÂN TỐ ẢNH HƢỞNG ĐẾN CHẤT LƢỢNG BÁO CÁO TÀI CHÍNH CỦA CÁC ĐƠN VỊ SỰ NGHIỆP CÔNG LẬP NGHIÊN CỨU TRÊN ĐỊA BÀN TỈNH BÌNH DƢƠNG LUẬN V N THẠC S CHUYÊN NGÀNH: KẾ TOÁN MÃ SỐ: 8340301 BÌNH DƢƠNG -2018
UBND TỈNH BÌNH DƢƠNG TRƢỜNG ĐẠI HỌC THỦ DẦU MỘT LÊ NGUYỄN TRÍCH LAN CÁC NHÂN TỐ ẢNH HƢỞNG ĐẾN CHẤT LƢỢNG BÁO CÁO TÀI CHÍNH CỦA CÁC ĐƠN VỊ SỰ NGHIỆP CÔNG LẬP NGHIÊN CỨU TRÊN ĐỊA BÀN TỈNH BÌNH DƢƠNG LUẬN V N THẠC S CHUYÊN NGÀNH: KẾ TOÁN MÃ SỐ: 8340301 NGƢỜI HƢỚNG D N KHOA HỌC: TS. NGUYỄN ANH HIỀN BÌNH DƢƠNG - 2018
LỜI CAM ĐOAN Tôi xin cam đoan đề tài luận văn “Các nhân tố ảnh hƣởng đến chất lƣợng báo cáo tài chính của các đơn vị sự nghiệp công lập - nghiên cứu trên địa bàn tỉnh Bình Dƣơng” là quá trình học tập và nghiên cứu của chính bản thân tôi. Những kết quả nêu ra trong nghiên cứu này là trung thực và chƣa từng đƣợc công bố trƣớc đây. Các số liệu trong nghiên cứu có nguồn gốc rõ ràng, đƣợc tổng hợp từ những nguồn thông tin đáng tin cậy. Không có sản phẩm/nghiên cứu nào của ngƣời khác đƣợc sử dụng trong luận văn này mà không đƣợc trích dẫn theo đúng quy định. Luận văn này chƣa bao giờ đƣợc nộp để nhận bất kỳ bằng cấp nào tại các trƣờng đại học hoặc cơ sở đào tạo khác. Bình Dương, ngày tháng 10 năm 2018 Học viên Lê Nguyễn Trích Lan i
LỜI CẢM ƠN Để thực hiện hoàn tất luận văn này, ngoài sự nỗ lực của bản thân tôi còn đƣợc sự quan tâm, giúp đỡ của tất cả mọi ngƣời. Tôi xin gửi lời cảm ơn trân trọng nhất đến: Các Thầy, Cô là Giảng viên Trƣờng Đại học Thủ Dầu Một - những ngƣời đã truyền đạt cho tôi những kiến thức hiện đại mang tính ứng dụng cao. TS. Nguyễn Anh Hiền - Giảng viên hƣớng dẫn đề tài - với kiến thức, kinh nghiệm và sự nhiệt tình của Thầy đã giúp tôi hoàn thành luận văn này. Các tác giả, tập thể và cá nhân của những tài liệu tham khảo đã giúp tôi có đƣợc những kiến thức cần thiết và tiết kiệm rất nhiều thời gian trong quá trình thực hiện luận văn. Các Anh/Chị làm việc tại các đơn vị sự nghiệp công lập trên địa bàn tỉnh Bình Dƣơng đã tận tình giúp đỡ, tạo điều kiện thuận lợi cho tôi khảo sát thực tế, tìm hiểu tài liệu và đóng góp ý kiến để tôi hoàn thiện luận văn. Trân trọng cảm ơn! ii
MỤC LỤC LỜI CAM ĐOAN ................................................................................................ i LỜI CẢM ƠN ..................................................................................................... ii MỤC LỤC .......................................................................................................... iii DANH MỤC CHỮ VIẾT TẮT ........................................................................ vii DANH MỤC BẢNG ........................................................................................ viii DANH MỤC HÌNH ........................................................................................... ix TÓM TẮT ............................................................................................................x PHẦN MỞ ĐẦU ..................................................................................................1 1.Lý do thực hiện đề tài.....................................................................................1 2. Mục tiêu nghiên cứu và câu hỏi nghiên cứu ..................................................2 2.1. Mục tiêu nghiên cứu ..............................................................................2 2.2. Câu hỏi nghiên cứu ................................................................................3 3. Đối tƣợng, phạm vi nghiên cứu .....................................................................3 3.1. Đối tƣợng nghiên cứu ............................................................................3 3.2. Đối tƣợng khảo sát .................................................................................3 3.3. Phạm vi nghiên cứu ...............................................................................3 4. Phƣơng pháp nghiên cứu ...............................................................................3 5. Ý nghĩa thực tiễn ...........................................................................................4 6. Kết cấu của luận văn .....................................................................................4 Chƣơng 1: TỔNG QUAN NGHIÊN CỨU ........................................................6 1.1. Các nghiên cứu ngoài nƣớc ........................................................................6 1.2. Các nghiên cứu trong nƣớc ........................................................................8 1.3. Đánh giá chung về những nghiên cứu đã thực hiện và định hƣớng của tác giả về đề tài nghiên cứu ..................................................................................13 1.3.1 Đối với các công trình nghiên cứu nƣớc ngoài ..................................13 1.3.2 Đối với các công trình nghiên cứu trong nƣớc ...................................13 1.3.3 Định hƣớng của tác giả về đề tài nghiên cứu .....................................14 Tóm tắt chƣơng 1 ..............................................................................................15 Chƣơng 2: CƠ SỞ LÝ THUYẾT .....................................................................16 iii
2.1. Tổng quan lý thuyết về các đơn vị sự nghiệp công lập.............................16 2.1.1 Khái niệm, đặc điểm và vai trò đơn vị sự nghiệp công lập: ...............16 2.1.1.1 Khái niệm đơn vị sự nghiệp ........................................................16 2.1.1.2 Đặc điểm và vai trò đơn vị sự nghiệp công lập...........................16 2.1.2 Hoạt động của các đơn vị sự nghiệp công lập ....................................19 2.2 Báo cáo tài chính của các đơn vị sự nghiệp công lập ................................21 2.2.1 Báo cáo tài chính, báo cáo quyết toán của các đơn vị sự nghiệp công lập theo chế độ kế toán hành chính sự nghiệp ........................................21 2.2.1.1 Khái niệm và mục đích lập BCTC, báo cáo quyết toán đơn vị sự nghiệp công lập ...................................................................................................... 21 2.2.1.2 Trách nhiệm của đơn vị trong việc lập BCTC (theo Điều 7, Thông tư số 107/2017/TT-BTC) ...................................................................................... 25 2.2.1.3 Kỳ hạn lập báo cáo tài chính và báo cáo quyết toán ngân sách. . 26 2.2.1.4 Thời hạn nộp BCTC ................................................................................ 28 2.2.2 Báo cáo tài chính của đơn vị sự nghiệp công lập theo chuẩn mực kế toán công quốc tế....................................................................................28 2.2.2.1 Khái niệm và mục đích lập BCTC – (theo IPSAS 1) ....................... 28 2.2.2.2 Yêu cầu của hệ thống báo cáo tài chính trong khu vực công ....... 29 2.3. Chất lƣợng báo cáo tài chính và các nhân tố ảnh hƣởng đến chất lƣợng báo cáo tài chính của đơn vị sự nghiệp công lập .............................................29 2.3.1 Khái niệm về chất lƣợng và đo lƣờng ................................................29 2.3.2 Các nhân tố ảnh hƣởng đến chất lƣợng báo cáo tài chính ..................30 2.3.2.2 Nhân tố phần mềm kế toán HCSN ..............................................30 2.3.2.3 Nhân tố trình độ chuyên môn của kế toán viên. ..........................31 2.3.2.4 Nhân tố môi trường làm việc ......................................................32 2.3.2.5 Nhân tố về cơ sở vật chất, trang thiết bị kỹ thuật .......................32 2.3.2.6 Nhân tố về chế độ đào tạo – đãi ngộ ..........................................33 2.3.2.7 Nhân tố trình độ công nghệ thông tin .........................................33 2.4 Lý thuyết nền có liên quan ........................................................................34 2.4.1 Thông tin bất cân xứng ......................................................................34 iv
2.4.2 Lý thuyết thông tin hữu ích ................................................................35 2.4.3 Lý thuyết nắm giữ ..............................................................................35 Tóm tắt chƣơng 2 ..............................................................................................36 Chƣơng 3: PHƢƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU .................................................37 3.1. Quy trình nghiên cứu ...............................................................................37 3.2 Phƣơng pháp nghiên cứu:..........................................................................39 3.3 Mô hình nghiên cứu và giả thuyết nghiên cứu ..........................................40 3.3.1. Mô hình nghiên cứu ..........................................................................40 3.3.2 Giả thuyết nghiên cứu ........................................................................41 3.4 Xác định mẫu và thang đo .........................................................................42 3.4.1 Phƣơng pháp khảo sát ........................................................................42 3.4.1.1 Mục tiêu khảo sát, đối tượng khảo sát và phạm vi khảo sát .......42 3.4.1.2 Phương pháp khảo sát và nội dung khảo sát ..............................42 3.4.2 Xây dựng thang đo .............................................................................47 Tóm tắt chƣơng 3 ..............................................................................................52 Chƣơng 4: KẾT QUẢ NGHIÊN CỨU VÀ BÀN LUẬN ................................53 4.1 Đặc điểm mẫu nghiên cứu .........................................................................53 4.2 Kết quả nghiên cứu ...................................................................................53 4.2.1 Kết quả sơ bộ nghiên cứu định tính ...................................................53 4.2.2 Kết quả nghiên cứu định lƣợng ..........................................................57 4.2.2.1 Đánh giá thang đo bằng hệ số tin cậy Cronbach’s Alpha............. 57 4.2.2.2 Phân tích nhân tố khám phá EFA ........................................................ 59 4.2.2.3 Kiểm định mô hình hồi quy bội ............................................................ 62 4.3 Bàn luận kết quả nghiên cứu: ....................................................................67 Tóm tắt chƣơng 4 ..............................................................................................70 Chƣơng 5: KẾT LUẬN V KHU ẾN NGHỊ.................................................71 5.1 Kết luận .....................................................................................................71 5.2 Kiến nghị...................................................................................................72 5.3 Hạn chế của đề tài nghiên cứu...................................................................77 5.4 Hƣớng nghiên cứu tiếp theo ......................................................................77 v
T tắt chƣơng 5 ..............................................................................................79 PHẦN KẾT LUẬN ............................................................................................80 TÀI LIỆU THAM KHẢO PHỤ LỤC vi
DANH MỤC CHỮ VIẾT TẮT BCTC : Báo cáo tài chính CNTT : Công nghệ thông tin FEA : Exploratory Factor Analysis : Phân tích nhân tố khám phá HCSN : Hành chính sự nghiệp IFRS : Chuẩn mực báo cáo tài chính quốc tế IPSAS : International Public Sector Accounting Standard: Chuẩn mực kế toán công quốc tế KMO : Kaiser - Meyer - Olkin: Hệ số tải nhân tố MN : Mầm non NS : Ngân sách NSNN : Ngân sách nhà nƣớc R2 : Adjusted R Square Sig. : Mức ý nghĩa quan sát SPSS 19.0 : Phần mềm phân tích số liệu thống kê SPSS phiên bản 19.0 THCS : Trung học cơ sở THPT : Trung học phổ thông TP TDM : Thành phố Thủ Dầu Một TSCĐ : Tài sản cố định TTKT : Thông tin kế toán VIF : Variance Inflation Factor: Hệ số nhân tố phóng đại phƣơng sai vii
DANH MỤC BẢNG Bảng 4.1 Kết quả đánh giá thang đo bằng hệ số tin cậy Cronbach’s Alpha.........57 Bảng 4.2 Kết quả kiểm định KMO và Bartlett's đối với các biến độc lập ...........59 Bảng 4.3 Kết quả ma trận xoay các nhân tố đối với các biến độc lập ..................60 Bảng 4.4 Kết quả kiểm định KMO và Bartlett's đối với biến phụ thuộc..............62 Bảng 4.5 Kết quả ma trận xoay các nhân tố đối với biến phụ thuộc ....................62 Bảng 4.6 Ma trận tƣơng quan giữa các biến ........................................................63 Bảng 4.7 Mô hình tóm tắt (Model Summaryb) ....................................................64 Bảng 4.8: Kết quả ANOVA.................................................................................64 Bảng 4.9 Các thông số của từng biến trong phƣơng trình hồi qui .......................64 viii
DANH MỤC HÌNH Hình 3.1. Quy trình nghiên cứu ...........................................................................38 Hình 3.2: Mô hình nghiên cứu.............................................................................41 Hình 4.1: Đồ thị phân tán phần dƣ chuẩn hóa .....................................................66 Hình 4.2 Đồ thị tần số Histogram ........................................................................67 ix
TÓM TẮT Đề tài “Các nhân tố ảnh hƣởng đến chất lƣợng báo cáo tài chính của các đơn vị sự nghiệp công lập - nghiên cứu trên địa bàn tỉnh Bình Dƣơng” đƣợc thực hiện nhằm xác định các nhân tố ảnh hƣởng đến chất lƣợng báo cáo tài chính, đo lƣờng mức độ ảnh hƣởng của các nhân tố ảnh hƣởng đến chất lƣợng BCTC của các đơn vị sự nghiệp công lập trên địa bàn tỉnh Bình Dƣơng. Thông qua kết quả nghiên cứu của các đơn vị sự nghiệp công lập nắm bắt đƣợc các yếu tố tác động đến chất lƣợng BCTC để có những chính sách đƣa ra các giải pháp, khuyến nghị thích hợp nhằm nâng cao hiệu quả chất lƣợng BCTC phản ánh đƣợc đầy đủ và trung thực tình hình tài chính, kết quả hoạt động của đơn vị, đáp ứng nhu cầu và lợi ích khác nhau của ngƣời sử dụng, cũng nhƣ dự đoán tƣơng lai về các nguồn lực có thể sử dụng đƣợc và mang lại hiệu quả cao trong công tác quản lý sử dụng ngân sách. Dựa trên các nghiên cứu đã đƣợc công bố cùng với các nghiên cứu về chất lƣợng BCTC trong và ngoài nƣớc liên quan đến đề tài nghiên cứu, kết hợp phƣơng pháp nghiên cứu sơ bộ định tính và chính thức định lƣợng tác giả đã xây dựng mô hình nghiên cứu với 7 nhân tố ảnh hƣởng đến chất lƣợng BCTC. Nghiên cứu đã đƣợc thực hiện định tính lấy ý kiến thảo luận nhóm với các đối tƣợng am hiểu về lĩnh vực kế toán (Giám đốc, Thủ trƣởng, kế toán trƣởng) của các đơn vị chủ quản và thực hiện định lƣợng với số mẫu khảo sát chính thức đƣa vào phân tích là 285 mẫu trên địa bàn tỉnh Bình Dƣơng. Kết quả nghiên cứu chính thức cho thấy: Sau khi kiểm định hệ số Cronbach’s Alpha, phân tích nhân tố khám phá EFA các nhân tố ảnh hƣởng đến chất lƣợng BCTC gồm 7 nhân tố: Môi trƣờng pháp lý, Phần mềm kế toán, Môi trƣờng làm việc, Trình độ chuyên môn kế toán viên, Cơ sở vật chất - trang thiết bị kỹ thuật, Chế độ đào tạo - đãi ngộ, Trình độ công nghệ thông tin. Qua kết quả phân tích tƣơng quan hồi quy cho thấy các nhân tố đều ảnh hƣởng thuận chiều đến chất lƣợng BCTC, trong đó nhân tố “Môi trƣờng pháp lý” có ảnh hƣởng mạnh nhất và nhân tố “Phần mềm kế toán” có ảnh hƣởng yếu nhất. x
Từ kết quả phân tích hồi quy, tác giả đã đƣa ra một số khuyến nghị nhằm giúp cho các đơn vị sự nghiệp hiểu đƣợc những nội dung trong trình bày BCTC, để từ đó nâng cao chất lƣợng BCTC có hiệu quả cao, đồng thời góp phần hoàn thiện BCTC trong khu vực tài chính công. xi
PHẦN MỞ ĐẦU 1. Lý do thực hiện đề tài Bình Dƣơng nằm trong vùng kinh tế trọng điểm phía Nam. Hiện nay Bình Dƣơng tập trung triển khai hiệu quả các Nghị quyết của Chính phủ về phát triển kinh tế – xã hội với mục tiêu phát triển kinh tế theo hƣớng nâng cao chất lƣợng tăng trƣởng, ổn định và bền vững; chuyển dịch cơ cấu theo hƣớng tăng tỷ trọng ngành dịch vụ; tập trung cải thiện môi trƣờng đầu tƣ, kinh doanh, khuyến khích doanh nghiệp đổi mới, sáng tạo… Cùng với đó, tiếp tục triển khai đồng bộ các nội dung về đẩy mạnh cải cách hành chính gắn với sắp xếp lại bộ máy nhà nƣớc theo hƣớng nâng cao quyền tự chủ, tự chịu trách nhiệm đối với các đơn vị công lập, giảm dần chi hỗ trợ từ ngân sách nhà nƣớc, nhằm nâng cao chất lƣợng, hiệu quả hoạt động của đơn vị sự nghiệp công lập, nâng cao trách nhiệm ngƣời đứng đầu, tăng cƣờng kỷ luật, kỷ cƣơng hành chính, nâng cao hiệu quả quản lý nhà nƣớc, ứng dụng công nghệ thông tin trong hoạt động của các cơ quan hành chính sự nghiệp. Cùng với sự phát triển của nền kinh tế tỉnh Bình Dƣơng thì các đơn vị sự nghiệp dƣới sự quản lý của nhà nƣớc cũng đã từng bƣớc đƣợc kiện toàn, góp phần không nhỏ vào công cuộc đổi mới kinh tế - xã hội trên địa bàn tỉnh. Để thực hiện đƣợc điều đó việc quản lý hiệu quả ngân sách nhà nƣớc có vai trò rất quan trọng trong quản lý và sử dụng nguồn tài chính. Quản lý hiệu quả nguồn tài chính, sử dụng hiệu quả nguồn ngân sách để tạo ra nguồn tài chính lâu dài, ổn định là vấn đề nền tảng phát triển các đơn vị sự nghiệp công lập, là một trong những công cụ hỗ trợ để quản lý, đánh giá việc sử dụng các nguồn lực mà thông tin kế toán thông qua báo cáo tài chính. Nhƣng hiện nay, báo cáo tài chính của các đơn vị sự nghiệp công lập thực tế chỉ phục vụ công tác quyết toán ngân sách nhà nƣớc hay việc giải trình cho cơ quan chủ quản. Mà chƣa phản ánh đƣợc đầy đủ và trung thực tình hình tài chính, kết quả hoạt động của đơn vị, chƣa đáp ứng nhu cầu và lợi ích khác nhau của ngƣời sử dụng, cũng nhƣ chƣa dự đoán tƣơng lai về các nguồn lực có thể sử dụng đƣợc. 1
Chính vì vậy, việc thực hiện chất lƣợng báo cáo tài chính trong các đơn vị sự nghiệp công lập đóng vai trò hết sức quan trọng và cần thiết. Để đạt chất lƣợng báo cáo tài chính trong các đơn vị sự nghiệp công lập là một điều không dễ. Việc vận dụng đầu tƣ một hệ thống thông tin kế toán quá phức tạp so với nhu cầu thông tin thấp sẽ gây ra lãng phí, quá tải thông tin; hay khi hệ thống thông tin không thể đáp ứng nhu cầu thông tin cao cũng có thể ảnh hƣởng đến quá trình ra quyết định hợp lý và cản trở đến hiệu quả hoạt động của tổ chức. Từ đó, các đơn vị cần hiểu đƣợc tầm quan trọng của sự phù hợp hệ thống thông tin kế toán và nhận diện đƣợc các nhân tố ảnh hƣởng đến chất lƣợng BCTC. Đầu tiên, chúng ta cần phải xác định đƣợc các nhân tố nào ảnh hƣởng đến chất lƣợng báo cáo tài chính, có thể nói việc tìm ra các nhân tố này nhƣ việc tìm ra nguyên nhân của một căn bệnh mà cụ thể căn bệnh ở đây là chất lƣợng không tốt của một báo cáo tài chính. Chúng ta mới đƣa ra đƣợc những giải pháp và khuyến nghị tƣơng ứng với từng nhân tố thì việc thực hiện báo cáo tài chính mới có hiệu quả chất lƣợng cao, đặc biệt là trong các đơn vị sự nghiệp công lập có tính đặc thù riêng so với các lĩnh vực hoạt động sản xuất kinh doanh. Nhận thức đƣợc điều đó, tác giả đã chọn đề tài “Các nhân tố ảnh hƣởng đến chất lƣợng báo cáo tài chính của các đơn vị sự nghiệp công lập - nghiên cứu trên địa bàn tỉnh Bình Dƣơng” làm đề tài nghiên cứu cho luận văn Thạc sĩ. 2. Mục tiêu nghiên cứu và câu hỏi nghiên cứu 2.1. Mục tiêu nghiên cứu - Mục tiêu tổng quát: Nghiên cứu nhằm tìm kiếm bằng chứng thực nghiệm về các nhân tố ảnh hƣởng đến chất lƣợng báo cáo tài chính của các đơn vị sự nghiệp công lập nghiên cứu trên địa bàn tỉnh Bình Dƣơng, nhằm nâng cao chất lƣợng báo cáo tài chính để đáp ứng nhu cầu khác nhau của ngƣời sử dụng và khả năng dự đoán về tƣơng lai có thể sử dụng đƣợc BCTC. - Mục tiêu cụ thể của nghiên cứu này nhƣ sau: + Thứ nhất: xác định các nhân tố ảnh hƣởng đến chất lƣợng báo cáo tài chính của đơn vị sự nghiệp công lập trên địa bàn tỉnh Bình Dƣơng. 2
+ Thứ hai: đo lƣờng mức độ ảnh hƣởng của các nhân tố đến chất lƣợng báo cáo tài chính của các đơn vị sự nghiệp công lập trên địa bàn tỉnh Bình Dƣơng. 2.2. Câu hỏi nghiên cứu - Câu hỏi 1: Chất lƣợng báo cáo tài chính của các đơn vị sự nghiệp công lập theo chế độ kế toán hành chính sự nghiệp trên địa bàn Bình Dƣơng bị tác động bởi những nhân tố nào? - Câu hỏi 2: Phân tích các nhân tố ảnh hƣởng đến chất lƣợng báo cáo tài chính của các đơn vị sự nghiệp công lập nghiên cứu trên địa bàn tỉnh Bình Dƣơng là nhƣ thế nào? - Câu hỏi 3: Để hoàn thiện hệ thống BCTC của đơn vị sự nghiệp công lập nghiên cứu trên địa bàn tỉnh Bình Dƣơng đề xuất các giải pháp nhƣ thế nào? 3. Đối tƣợng, phạm vi nghiên cứu 3.1. Đối tƣợng nghiên cứu Các nhân tố ảnh hƣởng đến chất lƣợng báo cáo tài chính của các đơn vị sự nghiệp công lập nghiên cứu trên địa bàn tỉnh Bình Dƣơng. 3.2. Đối tƣợng khảo sát - Nhân viên kế toán đang làm việc tại các đơn vị sự nghiệp công lập trên địa bàn tỉnh Bình Dƣơng - Những công chức đang công tác tại đơn vị chủ quản nhƣ Sở Tài Chính, Sở Giáo dục, phòng Tài chính-Kế hoạch, phòng Giáo dục và Đào tạo,… 3.3. Phạm vi nghiên cứu Giới hạn của bài nghiên cứu là nghiên cứu này đƣợc thực hiện đối với các đơn vị sự nghiệp công lập trong khu vực tỉnh Bình Dƣơng từ năm 2014 đến năm 2016. Thời gian nghiên cứu: Dữ liệu nghiên cứu, khảo sát đƣợc tiến hành từ tháng 04 năm 2017 đến tháng 06 năm 2017 4. Phƣơng pháp nghiên cứu - Đề tài sử dụng phƣơng pháp nghiên cứu định tính kết hợp với phƣơng pháp nghiên cứu định lƣợng. 3
- Nghiên cứu sơ bộ định tính: Thảo luận nhóm với 12 ngƣời am hiểu về lĩnh vực kế toán (Giám đốc, Thủ trƣởng, kế toán trƣởng) của các đơn vị chủ quản và 02 Tiến sĩ chuyên gia về lĩnh vực kế toán theo dàn bài thảo luận nhóm (Phụ lục 01). Các ý kiến này đƣợc bổ sung để hoàn chỉnh bảng câu hỏi khảo sát và mô hình nghiên cứu chính thức. - Nghiên cứu chính thức định lƣợng: tiến hành phát bảng câu hỏi thăm dò ý kiến để khảo sát, thu thập số liệu. Để xác định và đo lƣờng mức độ ảnh hƣởng của các nhân tố đến chất lƣợng báo cáo tài chính của các đơn vị sự nghiệp công lập, nguồn số liệu từ khảo sát đƣợc mã hóa và xử lý bằng phần mềm SPSS 19.0 để phân tích và kiểm định mô hình nghiên cứu thông qua hệ số tin cậy: Cronbach’s Alpha, phân tích nhân tố khám phá EFA, phân tích tƣơng quan và phân tích hồi quy tuyến tính. 5. Ý nghĩa thực tiễn - Các đơn vị sự nghiệp công lập có thể sử dụng kết quả nghiên cứu của đề tài để tham khảo hoàn thiện BCTC. - Nghiên cứu này cũng làm cơ sở để Thủ trƣởng đơn vị hay cơ quan chủ quản tham khảo, nắm bắt và từ đó có những cách thức phù hợp cho công tác trình bày và lập BCTC. - Ngoài ra, nghiên cứu này còn giúp những ngƣời làm công tác kế toán hiểu rõ vấn đề trong việc lập và trình bày báo cáo tài chính, đồng thời giúp hoàn thiện công tác kế toán của mình. 6. Kết cấu của luận văn Kết cấu của luận văn gồm có 05 chƣơng, nội dung chính của các chƣơng đƣợc mô tả nhƣ sau: Chƣơng 1: Tổng quan nghiên cứu Trình bày các công trình nghiên cứu có liên quan BCTC cũng nhƣ chất lƣợng BCTC đã đƣợc các nhà nghiên cứu trên thế giới và Việt Nam thực hiện. Chƣơng 2: Cơ sở lý thuyết Trình bày cơ sở lý thuyết về báo cáo tài chính áp dụng cho các đơn vị sự nghiệp công lập và chế độ kế toán hành chính sự nghiệp và các mô hình đo lƣờng 4
chất lƣợng báo cáo tài chính của các đơn vị sự nghiệp công lập trong và ngoài nƣớc. Chƣơng 3: Phƣơng pháp nghiên cứu Trình bày phƣơng pháp nghiên cứu, mô hình nghiên cứu các nhân tố ảnh hƣởng đến chất lƣợng báo cáo tài chính của các đơn vị sự nghiệp công lập nghiên cứu trên địa bàn tỉnh Bình Dƣơng. Chƣơng 4: Kết quả nghiên cứu và bàn luận Trình bày kết quả nghiên cứu và bàn luận về các nhân tố ảnh hƣởng đến chất lƣợng báo cáo tài chính của các đơn vị sự nghiệp công lập Chƣơng 5: Kết luận và hu ến nghị Kết luận, khuyến nghị các giải pháp và đƣa ra hƣớng nghiên cứu tiếp theo. 5
Chƣơng 1: TỔNG QUAN NGHIÊN CỨU Chƣơng này, tác giả sẽ trình bày các công trình nghiên cứu có liên quan BCTC cũng nhƣ chất lƣợng BCTC đã đƣợc các nhà nghiên cứu trên thế giới và Việt Nam thực hiện. Từ đó, tác giả sẽ đƣa ra nhận x t cũng nhƣ tìm ra khiếm khuyết của lĩnh vực nghiên cứu và các vấn đề tiếp tục thực hiện, làm cơ sở để tác giả xác định mục tiêu của nghiên cứu cho đề tài của mình. Cụ thể, một số nghiên cứu trong và ngoài nƣớc nhƣ sau: 1.1. Các nghiên cứu ngoài nƣớc Xu & ctg (2003), “ Key Issues Accounting Information Quality Management: Australian Case Studies”: trên cơ sở nền tảng lý thuyết về khái niệm và thang đo đo lƣờng chất lƣợng TTKT qua phƣơng pháp nghiên cứu định tính, tác giả đã khám phá ra một số nhân tố tác động đến chất lƣợng thông tin kế toán, bao gồm các nhân tố bên trong nhƣ yếu tố con ngƣời và hệ thống (sự tƣơng tác giữa con ngƣời với hệ thống máy tính, giáo dục và nâng cao trình độ nhân viên, nâng cấp hệ thống), các vấn đề liên quan đến các tổ chức (cơ cấu tổ chức, văn hóa tổ chức, các chính sách và chuẩn mực); và yếu tố bên ngoài (kinh tế toàn cầu, mối quan hệ giữa các tổ chức và giữa các quốc gia, sự phát triển công nghệ, thay đổi các quy định pháp lý. Thêm vào đó, các nghiên cứu tình huống chủ yếu đƣợc thực hiện ở cả đơn vị thuộc khu vực tƣ và khu vực công, do đó kết quả nghiên cứu này đã đóng góp vào hệ thống cơ sở lý luận rất hữu ích trong việc nghiên cứu vấn đề có liên quan trong khu vực công, cũng nhƣ có thể sử dụng các nhân tố khám phá này để kiểm định lại tại các quốc gia khác, chẳng hạn nhƣ tại Việt Nam. Timoshenko, K & Adhikari, P (2009)“ Implementing public sector accounting reform in Russia: evidence from one university”. Accounting in Emerging Economies, bài viết nghiên cứu nói về cải cách kế toán của chính phủ trung ƣơng Nga thâm nhập vào hệ thống kế toán của các trƣờng đại học. Kết quả nghiên cứu cho thấy rằng những nhà quản lý các trƣờng đại học không biết đƣợc 6
kế toán dồn tích, nhân viên kế toán của họ cũng gặp khó khăn trong việc đƣa ra ý nghĩa của hệ thống kế toán mới. Hệ thống kế toán dựa trên cơ sở dồn tích đƣợc xem là một biểu tƣợng của tính hợp pháp hơn là một công cụ quản lý tài chính thực tế cho các trƣờng đại học. Với cơ chế của nhà nƣớc Liên Xô đòi hỏi phải cải cách kế toán trong thời gian ngắn đã làm cản trở quá trình chuyển đổi thành công sang cơ sở dồn tích. Clark, C (2010), “Understanding the Needs of Users of Public Sector Financial Reports: How far Have We come?,” tác giả nghiên cứu sự phát triển thông tin hữu ích của kế toán với những nghiên cứu thực nghiệm về nhu cầu của ngƣời sử dụng thông tin của cả 2 khu vực công và tƣ nhân. Tác giả tiến hành khảo sát nhu cầu của ngƣời sử dụng thông tin BCTC trong khu vực công để làm nền tảng cho việc phát triển chuẩn mực kế toán công quốc tế tại các quốc gia. Cenar, I (2011), “Financial Reporting In Education Institutions The Impliacations Of The Transition To Accurual Accounting” thực hiện nghiên cứu báo cáo tài chính trong các tổ chức giáo dục chuyển đổi sang kế toán dồn tích, trình bày những tác động đƣợc tạo ra bởi quá trình chuyển đổi sang cơ ở dồn tích trên nội dung và đặc điểm của các báo cáo tài chính trong các tổ chức giáo dục đại học. Bài viết phân tích, so sánh về nội dung, cấu trúc và chất lƣợng thông tin đƣợc trình bày trên báo cáo tài chính của quá trình chuyển đổi, từ đó đánh giá đƣợc sự phát triển của kế toán. Harun (2012), tập trung nghiên cứu việc cải cách hệ thống kế toán công của Indonesia theo hƣớng vận dụng kế toán dồn tích trong khu vực công. Tác giả chỉ ra rằng việc vận dụng thành công kế toán dồn tích là rất hạn chế, đòi hỏi nghiên cứu sâu hơn vào các nhân tố tác động đến việc thực hiện và một trong những nhân tố quan trọng chính là văn hóa và thông qua tìm hiểu kinh nghiệm cải cách kế toán khu vực công tại một số quốc gia trên thế giới và đánh giá thực trạng kế toán công ở Indonesia trong mối quan hệ với hệ thống kinh tế, chính trị và xã hội. Tác giả đã đề xuất hƣớng cải cách kế toán và vận dụng kế toán dồn tích trong khu vực công. 7