Luận văn Thạc sĩ Kế toán: Kế toán doanh thu, chi phí và kết quả kinh doanh tại Công ty Trách nhiệm hữu hạn Một thành viên Du lịch Công đoàn Việt Nam

Chia sẻ: _ _ | Ngày: | Loại File: PDF | Số trang:126

Thêm vào BST

Báo xấu

22
lượt xem 15
download

Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Luận văn "Kế toán doanh thu, chi phí và kết quả kinh doanh tại Công ty Trách nhiệm hữu hạn Một thành viên Du lịch Công đoàn Việt Nam" được hoàn thành với mục tiêu nhằm tìm hiểu thực trạng kế toán doanh thu, chi phí và kết quả kinh doanh tại Công ty TNHH MTV Du lịch Công đoàn Việt Nam. Vận dụng lý luận và thực tiễn đánh giá ưu điểm, nhược điểm trong kế toán doanh thu, chi phí và xác định kết quả kinh doanh tại Công ty TNHH MTV Du lịch Công đoàn Việt Nam.

Chủ đề:

Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!

Lưu

Nội dung Text: Luận văn Thạc sĩ Kế toán: Kế toán doanh thu, chi phí và kết quả kinh doanh tại Công ty Trách nhiệm hữu hạn Một thành viên Du lịch Công đoàn Việt Nam

TRƢỜNG ĐẠI HỌC CÔNG ĐOÀN PHAN THÀNH SƠN HOÀN THIỆN KẾ TOÁN DOANH THU, CHI PHÍ VÀ KẾT QUẢ KINH DOANH TẠI CÔNG TY TRÁCH NHIỆM HỮU HẠN MỘT THÀNH VIÊN DU LỊCH CÔNG ĐOÀN VIỆT NAM LUẬN VĂN THẠC SĨ KẾ TOÁN MÃ SỐ: 834 03 01 NGƢỜI HƢỚNG DẪN KHOA HỌC: TS. NGUYỄN THỊ NGỌC LAN HÀ NỘI, NĂM 2022
LỜI CAM ĐOAN Tôi xin cam đoan luận văn thạc sĩ: “Kế toán doanh thu, chi phí và kết quả kinh doanh tại Công ty Trách nhiệm hữu hạn Một thành viên Du lịch Công đoàn Việt Nam” là công trình nghiên cứu độc lập do tác giả thực hiện dưới sự hướng dẫn của TS. Nguyễn Thị Ngọc Lan. Luận văn chưa được công bố trong bất cứ công trình nghiên cứu khoa học nào. Các số liệu, nội dung được trình bày trong luận văn là trung thực, có nguồn gốc rõ ràng. Tôi xin chịu trách nhiệm về toàn bộ nội dung của luận văn thạc sĩ. Tác giả Phan Thành Sơn
LỜI CẢM ƠN Trong quá trình nghiên cứu đề tài: “Kế toán doanh thu, chi phí và kết quả kinh doanh tại Công ty Trách nhiệm hữu hạn Một thành viên Du lịch Công đoàn Việt Nam", tác giả nhận được sự giúp đỡ của các thầy cô giáo, ban lãnh đạo, các phòng ban trong Công ty khảo sát, tác giả đã hoàn thành được đề tài theo đúng kế hoạch. Trước tiên, tác giả xin gửi lời cảm ơn chân thành và sâu sắc đến giáo viên hướng dẫn khoa học TS. Nguyễn Thị Ngọc Lan đã tận tình hướng dẫn trong suốt quá trình thực hiện đề tài. Đồng thời, tác giả xin gửi lời cảm ơn đến các thầy cô khoa Kế toán và khoa Sau đại học của trường Đại học Công Đoàn đã giúp đỡ, tạo điều kiện cho tác giả trong quá trình viết luận văn. Tác giả xin chân thành cảm ơn ban lãnh đạo tại Công ty Trách nhiệm hữu hạn Một thành viên Du lịch Công đoàn Việt Nam đã tạo điều kiện cho tác giả tìm hiểu, nghiên cứu tại Công ty. Lời cảm ơn của tác giả xin gửi đến các anh chị phòng kế toán đã giúp đỡ, hướng dẫn và cung cấp các tài liệu nghiên cứu, trao đổi và giải đáp những vướng mắc trong quá trình nghiên cứu đề tài. Trong quá trình nghiên cứu, thực hiện đề tài mặc dù đã hết sức cố gắng song khó tránh khỏi sai sót, tác giả mong muốn sẽ nhận được nhiều đóng góp quý báu từ các thầy cô và bạn đọc để đề tài hoàn thiện hơn nữa và có ý nghĩa thiết thực trong thực tiễn áp dụng. Xin trân trọng cảm ơn!
MỤC LỤC Lời cam đoan Lời cảm ơn Mục lục Danh mục các chữ viết tắt Danh mục bảng, biểu, sơ đồ MỞ ĐẦU............................................................................................................... 1 1. Tính cấp thiết của đề tài ................................................................................... 1 2. Tổng quan tình hình nghiên cứu có liên quan đến đề tài ................................. 2 3. Mục đích và nhiệm vụ nghiên cứu ................................................................... 4 4. Đối tượng và phạm vi nghiên cứu .................................................................... 4 5. Phương pháp nghiên cứu .................................................................................. 5 6. Đóng góp của đề tài nghiên cứu ....................................................................... 6 7. Kết cấu của luận văn ........................................................................................ 6 Chƣơng 1. LÝ LUẬN CHUNG VỀ KẾ TOÁN DOANH THU, CHI PHÍ VÀ KẾT QUẢ KINH DOANH TRONG DOANH NGHIỆP DU LỊCH, DỊCH VỤ ... 7 1.1. Đặc điểm hoạt động của doanh nghiệp du lịch, dịch vụ ảnh hƣởng đến kế toán doanh thu, chi phí và kết quả kinh doanh .................................. 7 1.1.1. Đặc điểm hoạt động kinh doanh của doanh nghiệp du lịch, dịch vụ ......... 7 1.1.2. Yêu cầu quản lý doanh thu, chi phí và kết quả kinh doanh trong doanh nghiệp du lịch, dịch vụ ......................................................................................... 8 1.2. Những vấn đề chung về doanh thu, chi phí và kết quả kinh doanh trong doanh nghiệp du lịch, dịch vụ ................................................................. 9 1.2.1. Doanh thu trong doanh nghiệp du lịch, dịch vụ ......................................... 9 1.2.2. Chi phí trong doanh nghiệp du lịch, dịch vụ............................................ 12 1.2.3. Kết quả kinh doanh trong doanh nghiệp du lịch, dịch vụ ........................ 15 1.3. Một số chuẩn mực kế toán ảnh hƣởng đến kế toán doanh thu chi phí và kết quả kinh doanh trong doanh nghiệp du lịch, dịch vụ ....................... 17 1.4. Nội dung kế toán doanh thu, chi phí và kết quả kinh doanh trong doanh nghiệp du lịch, dịch vụ dƣới góc độ Kế toán Tài chính .................... 22
1.4.1. Kế toán doanh thu trong doanh nghiệp du lịch, dịch vụ .......................... 22 1.4.2. Kế toán chi phí trong doanh nghiệp du lịch, dịch vụ ............................... 25 1.4.3. Kế toán kết quả kinh doanh trong doanh nghiệp du lịch, dịch vụ ................. 30 1.5. Kế toán doanh thu, chi phí và kết quả kinh doanh trong doanh nghiệp du lịch dịch vụ dƣới góc độ Kế toán quản trị ................................... 30 1.5.1. Dự toán doanh thu, chi phí và kết quả kinh doanh trong doanh nghiệp du lịch dịch vụ .................................................................................................... 30 1.5.2. Báo cáo kế toán quản trị doanh thu, chi phí và kết quả kinh doanh trong doanh nghiệp du lịch, dịch vụ ............................................................................ 36 Tiểu kết chƣơng 1 ............................................................................................. 38 Chƣơng 2. THỰC TRẠNG KẾ TOÁN DOANH THU, CHI PHÍ VÀ KẾT QUẢ KINH DOANH TẠI CÔNG TY TRÁCH NHIỆM HỮU HẠN MỘT THÀNH VIÊN DU LỊCH CÔNG ĐOÀN VIỆT NAM ....................................... 39 2.1. Giới thiệu chung về Công ty Trách nhiệm hữu hạn Một thành viên Du lịch Công đoàn Việt Nam .......................................................................... 39 2.1.1. Đặc điểm sản xuất kinh doanh của Công ty............................................. 42 2.1.2. Đặc điểm tổ chức bộ máy quản lý của Công ty Trách nhiệm hữu hạn Một thành viên Du lịch Công đoàn Việt Nam ................................................... 42 2.1.3. Đặc điểm tổ chức bộ máy kế toán và chế độ kế toàn đang án dụng tại Công ty Trách nhiệm hữu hạn Một thành viên Du lịch Công đoàn Việt Nam .. 46 2.2. Thực trạng kế toán doanh thu, chi phí và kết quả kinh doanh tại Công ty Trách nhiệm hữu hạn Một thành viên Du lịch Công đoàn Việt Nam dƣới góc độ Kế toán Tài Chính.............................................................. 50 2.2.1. Thực trạng kế toán doanh thu................................................................... 50 2.2.2. Thực trạng kế toán giá vốn hàng bán ....................................................... 59 2.2.3. Thực trạng kế toán chi phí bán hàng và chi phí quản lý doanh nghiệp .............. 61 2.2.4. Thực trạng kế toán Chi phí tài chính........................................................ 63 2.2.5. Thực trạng kế toán chi phí khác ............................................................... 63 2.2.6. Thực trạng kế toán chi phí thuế Thu nhập doanh nghiệp ........................ 64 2.2.7. Thực trạng kế toán xác định kết quả kinh doanh ..................................... 64
2.3. Thực trạng kế toán doanh thu, chi phí và kết quả kinh doanh tại Công ty Trách nhiệm hữu hạn Một thành viên Du lịch Công đoàn Việt Nam dƣới góc độ Kế toán quản trị ................................................................. 66 2.3.1. Dự toán doanh thu, chi phí và kết quả kinh doanh tại Công ty Trách nhiệm hữu hạn Một thành viên Du lịch Công đoàn Việt Nam .......................... 66 2.3.2. Báo cáo kế toán quản trị doanh thu, chi phí và kết quả kinh doanh tại Công ty Trách nhiệm hữu hạn Một thành viên Du lịch Công đoàn Việt Nam . 67 2.4. Đánh giá thực trạng kế toán doanh thu, chi phí và kết quả kinh doanh tại Công ty Trách nhiệm hữu hạn Một thành viên Du lịch Công đoàn Việt Nam .................................................................................................. 72 2.4.1. Ưu điểm .................................................................................................... 72 2.4.2. Hạn chế và nguyên nhân .......................................................................... 74 Tiểu kết chƣơng 2 ............................................................................................. 77 Chƣơng 3. HOÀN THIỆN KẾ TOÁN DOANH THU, CHI PHÍ VÀ KẾT QUẢ KINH DOANH TẠI CÔNG TY TRÁCH NHIỆM HỮU HẠN MỘT THÀNH VIÊN DU LỊCH CÔNG ĐOÀN VIỆT NAM ...................................................... 78 3.1. Định hƣớng phát triển của Công ty Trách nhiệm hữu hạn Một thành viên Du lịch Công đoàn Việt Nam .................................................................. 78 3.2. Yêu cầu, nguyên tắc hoàn thiện kế toán doanh thu, chi phi và kết quả kinh doanh của Công ty Trách nhiệm hữu hạn Một thành viên Du lịch Công đoàn Việt Nam ........................................................................................ 79 3.2.1. Yêu cầu hoàn thiên kế toán doanh thu, chi phí và kết quả kinh doanh của Công ty......................................................................................................... 79 3.2.2. Nguyên tắc hoàn thiện kế toán doanh thu, chi phí và kết quả kinh doanh của Công ty trách nhiệm hữu hạn một thành viên Du Lịch Công Đoàn Việt Nam .................................................................................................................... 80 3.3. Giải pháp hoàn thiện kế toán doanh thu, chi phí và kết quả kinh doanh của Công ty Trách nhiệm hữu hạn Một thành viên Du lịch Công đoàn Việt Nam .................................................................................................. 81
3.3.1. Hoàn thiện kế toán doanh thu, chi phí và kết quả kinh doanh tại Công ty Trách nhiệm hữu hạn Một thành viên Du lịch Công đoàn Việt Nam dưới góc độ Kế toán Tài chính .......................................................................................... 81 3.3.2. Hoàn thiện kế toán doanh thu, chi phí và kết quả kinh doanh tại Công ty Trách nhiệm hữu hạn Một thành viên Du lịch Công đoàn Việt Nam dưới góc độ Kế toán Quản trị ............................................................................................ 83 3.4. Điều kiện thực hiện giải pháp hoàn thiện kế toán doanh thu, chi phí và kết quả kinh doanh của Công ty Trách nhiệm hữu hạn Một thành viên Du lịch Công đoàn Việt Nam .......................................................................... 90 3.4.1. Đối với cơ quan quản lý Nhà nước .......................................................... 90 3.4.2. Đối với Công ty Trách nhiệm hữu hạn Một thành viên Du lịch Công đoàn Việt Nam ................................................................................................... 92 Tiểu kết chƣơng 3 ............................................................................................. 93 KẾT LUẬN......................................................................................................... 94 DANH MỤC TÀI LIỆU THAM KHẢO............................................................. 95 PHỤ LỤC
DANH MỤC TỪ VIẾT TẤT BCTC : Báo cáo tài chính BHTN : Bảo hiểm tự nguyện BHXH : Bảo hiểm xã hội BHYT : Bảo hiểm y tế CCDV : Cung cấp dịch vụ CDKT : Chế độ kế toán CP : Chi phí CP NCTT : Chi phí nhân công trực tiếp CP NVLTT : Chi phí nguyên vật liệu trực tiếp CP QLDN : Chi phí quản lý doanh nghiệp CP SXC : Chi phí sản xuất chung CPBH : Chi phí bán hàng CPKD : Chi phí kinh doanh CPSX : Chi phí sản xuất DN : Doanh nghiệp DT : Doanh thu DVDL : Dịch vụ Du lịch GTGT : Giá trị gia tăng KPCD : Kinh phí công đoàn KQKD : Kết quả kinh doanh KTQT : Kế toán quản trị KTTC : Kế toán tài chính SXKD : Sản xuất kinh doanh TK : Tài khoản TNDN : Thu nhập doanh nghiệp TNHH MTV : Trách nhiệm hữu hạn một thành viên TSCD : Tài sản cố định
DANH MỤC BẢNG, BIỂU ĐỒ, SƠ ĐỒ Bảng 2.1: Bảng so sánh doanh thu bán hàng và cung cấp dịch vụ năm 2018- 2020 .....................................................................................................50 Bảng 2.2: Phân loại các tiểu khoản của tài khoản 511.......................................55 Bảng 2.3: Các bút toán kết chuyển để xác định kết quả hoạt động kinh doanh năm 2020..............................................................................................65 Bảng 2.4: Báo cáo kết quả hoạt động kinh doanh năm 2020 .............................65 Bảng 2.5: Báo cáo chi tiết giá thành dịch vụ .....................................................68 Bảng 2.6: Báo cáo chi tiết kết quả kinh doanh ..................................................69 Bảng 2.7: Báo cáo chi phí bán hàng...................................................................69 Bảng 2.8: Báo cáo chi phí quản lý doanh nghiệp ..............................................70 Bảng 2.9: Báo cáo thanh toán với khách hàng ...................................................71 Biểu đồ 2.1: Cơ cấu doanh thu bán hàng và cung cấp dịch vụ năm 2020 .........52 Biểu đồ 2.2: So sánh doanh thu bán hàng và cung cấp dịch vụ năm 2019- 2020 .....................................................................................................53 Sơ đồ 2.1: Cơ cấu tổ chức quản lý của Công ty .................................................43 Sơ đồ 2.2: Sơ đồ bộ máy kế toán tại Công ty Trách nhiệm hữu hạn Một thành viên Du lịch Công đoàn Việt Nam ......................................................47 Sơ đồ 2.3: Quy trình tổ chức tour du lịch tại công ty ........................................56
1 MỞ ĐẦU 1. Tính cấp thiết của đề tài Trong điều kiện kinh tế thị trường cạnh tranh ngày càng gay gắt, doanh nghiệp (DN) muốn tồn tại, vươn lên thì trước hết đòi hỏi kinh doanh phải có hiệu quả. Hiệu quả kinh doanh càng cao thì doanh nghiệp càng có điều kiện phát triển, cải thiện và nâng cao đời sống người lao động thực hiện tốt nghĩa vụ với ngân sách Nhà nước. Với xu thế phát triển của xã hội và của nền kinh tế, việc quan tâm đến chi phí, doanh thu là vấn đề hàng đầu trong việc đảm bảo hiệu quả và nâng cao hiệu quả kinh doanh. Để có thể tồn tại và phát triển được trên thị trường, doanh nghiệp cần phải tính toán làm sao giảm được chi phí đến mức thấp nhất từ đó sẽ nâng cao được lợi nhuận tối đa cho doanh nghiệp mình. Đồng thời doanh nghiệp phải tổ chức tốt công tác quản lý, công tác kế toán, theo dõi chặt chẽ tình hình doanh thu, chi phí, kết quả kinh doanh đạt được. Để làm được điều này, vấn đề mà các doanh nghiệp cần phải quan tâm là sự da dạng, phong phú về chủng loại, mẫu mã, chất lượng ngày càng phải được nâng cao với giá thành hạ tạo nên sự hấp dẫn đối với mỗi khách hàng. Điều kiện này đã tạo nên nhiều phương thức tiêu thụ đa dạng, tiện lợi với các hình thức thanh toán linh hoạt đem lại lợi ích, sự thoải mái cao nhất đối với các khách hàng khi mua sản phẩm của doanh nghiệp mình. Tuy nhiên, thách thức lớn đối với mỗi doanh nghiệp là thị trường luôn biến động với các rủi ro tiềm ẩn, sức mua và thói quen tiêu dùng của mỗi người dân. Do vậy các nhà quản trị doanh nghiệp phải đưa ra các quyết định sáng suốt, ứng phó kịp thời trong mọi tình huống có thể xảy ra. Để khắc phục những tồn tại trên, yêu cầu kế toán với vai trò và công cụ quản lý kinh tế phải không ngừng hoàn thiện, đặc biệt là kế toán doanh thu, chi phí và xác định kết quả kinh doanh. Đây là khâu rất quan trọng của quá trình kinh doanh, giúp đưa ra những thông tin nhanh chóng, kịp thời giúp nhà quản trị doanh nghiệp nắm bắt được chính xác, kịp thời, đầy đủ mọi tình hình hoạt động của doanh nghiệp, từ đó việc hạch toán lợi nhuận được thực hiện nhanh, đủ và kịp thời cùng với sự phân
2 phối thu nhập công bằng tới người lao động và đưa ra được những chiến lợi phù hợp cho tiêu thụ sản phẩm nâng cao năng suất, đáp ứng kịp thời về nhu cầu cũng như chất lượng sản phẩm hàng hoá mà doanh nghiệp, xã hội đề ra. Nhận thức rõ được tầm quan trọng của công tác kế toán doanh thu, chi phi và kết quả kinh doanh, Công ty Trách nhiệm hữu hạn Một thành viên (TNHH MTV) Du lịch Công đoàn Việt Nam đã và đang từng bước hoàn thiện từng phần hành kế toán doanh thu, chi phi và kết quả kinh doanh. Tuy nhiên các mảng công việc này vẫn chưa thực sự hoàn thiện và vẫn còn những hạn chế nhất định. Bởi vậy xuất phát từ ý nghĩa thực tiễn, sau quá trình tìm hiểu tôi đã chọn nghiên cứu đề tài “Kế toán doanh thu, chi phí và kết quả kinh doanh tại Công ty Trách nhiệm hữu hạn Một thành viên Du lịch Công đoàn Việt Nam". 2. Tổng quan tình hình nghiên cứu có liên quan đến đề tài Trong điều kiện hội nhập kinh tế, việc quản lý tốt chi phí, doanh thu và kết quả kinh doanh sẽ góp phần tăng cường năng lực cạnh tranh, đảm bảo sự an toàn và khả năng mang lại thành công cho các quyết định kinh doanh của các DN. Vì vậy, đã có nhiều các công trình nghiên cứu về chi phí, doanh thu và kết quả kinh doanh trong các DN như sau: - Luận văn thạc sĩ: “Kế toán doanh thu, chi phí và kết quả kinh doanh tại Khách sạn Lâm Đồng” của tác giả Lê Thị Quỳnh Như, Trường Đại học Đà Lạt năm 2017. Bài viết có bố cục rõ ràng, dễ hiểu, đã hệ thống những lý luận chung về doanh thu, chi phí và kết quả kinh doanh trong doanh nghiệp du lịch; đồng thời luận văn cũng nghiên cứu, đánh giá và đề xuất các giải pháp hoàn thiện công tác kế toán doanh thu, chi phí và kết quả kinh doanh dưới góc độ kế toán tài chính. Tuy nhiên, tác giả còn phụ thuộc nhiều về việc trình bày chứng từ, các chứng từ và tài khoản phát sinh còn lộn xộn, tính chuyên nghiệp chưa cao, nên chưa phản ánh được đầy đủ toàn bộ các thông tin kế toán về doanh thu, chi phí và kết quả hoạt động. - Luận văn thạc sĩ “Kế toán doanh thu, chi phí và xác định kết quả kinh doanh tại Khách sạn Hương Giang Resort & Spa” của tác giả Nguyễn Thị
3 Tuyết Trinh, Trường Đại học Huế năm 2018, đã hệ thống những lý luận chung về kế toán doanh thu, chi phí và kết quả kinh doanh trong doanh nghiệp thương mại, dịch vụ. Nội dung kế toán doanh thu, chi phí và kết quả kinh doanh theo Chuẩn mực kế toán Việt Nam; đánh giá thực trạng kế toán doanh thu, chi phí và kết quả kinh doanh tại khách sạn và đề xuất giải pháp hoàn thiện về phương pháp phân bổ chi phí quản lý kinh doanh, hệ thống tài khoản, sổ sách, vận dụng phần mềm. Tuy nhiên, luận văn chưa đề cập đến các nhân tố ảnh hưởng đến kế toán doanh thu, chi phí và kết quả kinh doanh trong doanh nghiệp kinh doanh dịch vụ khách sạn. Ngoài ra, có nhiều các công trình nghiên cứu khác đề cập tới kế toán doanh thu, chi phí và kết quả kinh doanh tại doanh nghiệp, hoặc một nhóm doanh nghiệp trong một địa bàn. Hầu hết các luận văn đều đạt được một số kết quả nhất định như: Hệ thống hóa được cơ sở lý luận cơ bản về kế toán doanh thu, chi phí và kết quả kinh doanh trong doanh nghiệp. Vận dụng cơ sở lý luận, tác giả đã đánh giá được thực trạng kế toán doanh thu, chi phí và kết quả kinh doanh tại doanh nghiệp nghiên cứu, nhóm doanh nghiệp nghiên cứu. Từ đó, các đề tài đã đề xuất được các giải pháp phù hợp nhằm hoàn thiện kế toán doanh thu, chi phí và kết quả kinh doanh của mỗi doanh nghiệp theo phạm vi nghiên cứu. Bên cạnh những kết quả đạt được, các đề tài vẫn còn tồn tại những hạn chế nhất định cần khắc phục. Đồng thời, do điều kiện để thực hiện các giải pháp mỗi doanh nghiệp khác nhau nên việc ứng dụng các giải pháp hoàn thiện còn gặp nhiều khó khăn. Việc nghiên cứu kế toán doanh thu, chi phi và kết quả kinh doanh tại Công ty TNHH MTV Du lịch Công đoàn Việt Nam tỉnh đến tác giả nào thực hiện. Sau quá trình tìm hiểu, tác giả thấy được thực trạng này, chưa có công tác kế toán nói chung và kế toán doanh thu, chi phi và kết quả kinh doanh nói riêng tại Công ty TNHH MTV Du lịch Công đoàn Việt Nam còn một số hạn chế có thể khắc phục được. Vậy nên, trong luận văn này tác giả đi vào nghiên cứu kế toán doanh thu, chi phí và kết quả kinh doanh tại Công ty. Từ đó đưa ra những kiến nghị, giải pháp mang tính ứng dụng, góp phần hoàn thiện kế
4 toán doanh thu, chi phí và kết quả kinh doanh của Công ty TNHH MTV Du lịch Công đoàn Việt Nam. 3. Mục đích và nhiệm vụ nghiên cứu 3.1. Mục đích nghiên cứu - Nghiên cứu và hệ thống hóa vấn đề lý luận về kế toán doanh thu, chi phí và kết quả kinh doanh trong doanh nghiệp dịch vụ du lịch. - Trên cơ sở đó nghiên cứu, tìm hiểu thực trạng kế toán doanh thu, chi phí và kết quả kinh doanh tại Công ty TNHH MTV Du lịch Công đoàn Việt Nam. Vận dụng lý luận và thực tiễn đánh giá ưu điểm, nhược điểm trong kế toán doanh thu, chi phí và xác định kết quả kinh doanh tại Công ty TNHH MTV Du lịch Công đoàn Việt Nam. - Từ đó luận văn trình bày một số kiến nghị để hoàn thiện kế toán doanh thu, chi phí và xác định kết quả kinh doanh tại TNHH MTV Du lịch Công đoàn Việt Nam. 3.2. Nhiệm vụ nghiên cứu - Hệ thống hóa và phân tích làm sáng tỏ hơn những vấn đề lý luận chung về kế toán doanh thu, chi phi và kết quả kinh doanh du lịch tại các doanh nghiệp du lịch. - Trên cơ sở khảo sát, tiến hành phân tích đánh giá thực trạng doanh thu, chi phí và kết quả kinh doanh du lịch tại Công ty TNHH MTV Du lịch Công đoàn Việt Nam dưới góc độ kế toán tài chính và kế toán quản trị để từ đó chỉ ra các ưu nhược điểm cụ thể. - Đề xuất một số giải pháp góp phần hoàn thiện công tác kế toán doanh thu, chi phí và kết quả kinh doanh tại công ty TNHH MTV Du lịch Công đoàn Việt Nam. 4. Đối tƣợng và phạm vi nghiên cứu - Đối tượng nghiên cứu: Kế toán doanh thu, chi phí và kết quả kinh doanh tại doanh nghiệp du lịch, dịch vụ.
5 - Phạm vi nghiên cứu: Kế toán doanh thu, chi phí và kết quả kinh doanh tại Công ty TNHH MTV Du lịch Công đoàn Việt Nam. Thời gian nghiên cứu thực trạng năm 2020. 5. Phƣơng pháp nghiên cứu Luận văn sử dụng các phương pháp nghiên cứu như: Phương pháp so sánh; phương pháp nghiên cứu tài liệu; phương pháp quan sát. * Phương pháp nghiên cứu tài liệu: - Trong công ty: qua báo cáo kết quả hoạt động sản xuất kinh doanh của công ty, báo cáo doanh thu, bảng phân bổ chi phí, qua nhân viên kế toán... - Ngoài công ty: qua phương tiện truyền thông như website của công ty, các giáo trình kế toán, các bài luận văn, khóa luận khóa trước, internet... * Phương pháp quan sát: là phương pháp thu thập dữ liệu dựa vào mắt quan sát trực tiếp quy trình thực hiện nghiệp vụ kế toán để xác định doanh thu đang diễn ra tại Công ty. - Mục đích: nhằm tiếp cận trực tiếp, theo dõi được các hoạt động, các thao tác và quá trình làm việc một hệ thống kế toán để có thể thấy được công tác kế toán xác định doanh thu, chi phí của đơn vị đã phù hợp với chuẩn mực chưa, hiệu quả chưa và có ưu nhược điểm gì. * Phương pháp so sánh: là phương pháp được thực hiện thông qua việc đối chiếu giữa các sự vật, hiện tượng với nhau để thấy được những điểm giống và khác nhau giữa chúng. Trong quá trình nghiên cứu kế toán doanh thu, chi phí và kết quả kinh doanh nội dung của phương pháp này được cụ thể hóa thông qua việc so sánh, đổi chiếu giữa lý luận và thực tiễn về công tác kế toán doanh thu, chi phí và kết quả kinh doanh trong doanh nghiệp, đối chiếu công tác kế toán doanh thu chi phí và kết quả kinh doanh giữa các doanh nghiệp kinh doanh sắt thép để thấy được điểm mạnh, lợi thế mà doanh nghiệp đã đạt được, đối chiếu số liệu giữa chứng từ gốc với các số kế toán liên quan, đối chiếu số liệu cuối kỳ giữa Sổ Cái và Bảng tổng hợp chi tiết để có kết quả chính xác khi lên Báo cáo tài chính.
6 6. Đóng góp của đề tài nghiên cứu Về mặt lý luận: Luận văn đã tổng quan những vấn đề lý luận về kế toán doanh thu, chi phí và kết quả kinh doanh tại doanh nghiệp du lịch. Đã đưa ra được những nhận xét khách quan về những vấn đề lý luận có liên quan. Về mặt thực tiễn: Luận văn có ý nghĩa thiết thực đối với việc hoàn thiện kế toán doanh thu, chi phí và kết quả kinh doanh tại doanh nghiệp du lịch. Đề tài phân tích đánh giá ưu, nhược điểm về kế toán doanh thu, chi phí và kết quả kinh doanh tại Công ty TNHH MTV Du Lịch Công đoàn Việt Nam từ góc độ kế toán tài chính và kế toán quản trị. Từ đó đề xuất một số giải pháp hoàn thiện kế toán doanh thu, chi phí và kết quả kinh doanh tại Công ty. 7. Kết cấu của luận văn Ngoài phần mở đầu, kết luận và danh mục tài liệu tham khảo, phụ lục, luận văn được kết cấu gồm 3 chương như sau: Chƣơng 1: Lý luận chung về kế toán doanh thu, chi phí và kết quả kinh doanh trong doanh nghiệp du lịch, dịch vụ Chƣơng 2: Thực trạng kế toán doanh thu, chi phí và kết quả kinh doanh tại Công ty Trách nhiệm hữu hạn Một thành viên Du lịch Công đoàn Việt Nam Chƣơng 3: Hoàn thiện kế toán doanh thu, chi phí và kết quả kinh doanh tại Công ty Trách nhiệm hữu hạn Một thành viên Du lịch Công đoàn Việt Nam
7 Chƣơng 1 LÝ LUẬN CHUNG VỀ KẾ TOÁN DOANH THU, CHI PHÍ VÀ KẾT QUẢ KINH DOANH TRONG DOANH NGHIỆP DU LỊCH, DỊCH VỤ 1.1. Đặc điểm hoạt động của doanh nghiệp du lịch, dịch vụ ảnh hƣởng đến kế toán doanh thu, chi phí và kết quả kinh doanh 1.1.1. Đặc điểm hoạt động kinh doanh của doanh nghiệp du lịch, dịch vụ Đặc điểm hoạt động kinh doanh của doanh nghiệp du lịch, dịch vụ ảnh hướng đến kế toán doanh thu, chi phí và kết quả kinh doanh là [9; tr.558]: - Hoạt động kinh doanh dịch vụ có sự đa dạng về phương thức thực hiện. Ngành du lịch có các phương thức du lịch theo dịch vụ du lịch trong nước, quốc tế, dịch vụ du lịch trọn gói hoặc từng phần... Chính sự đa dạng về phương thức thực hiện dịch vụ dẫn đến sự đa dạng về đối tượng quản lý cũng như sự phức tạp trong tổ chức công tác kế toán nói chung, đặc biệt là tổ chức kế toán chi phí, doanh thu và kết quả kinh doanh như: xác định đối tượng kế toán tập hợp chi phí, đối tuợng ghi nhận doanh thu và xác định kết quả có thể theo từng loại hình, từng phuơng thức và từng loại hình kinh doanh dịch vụ. - Kết quả hoạt động cung cấp dịch vụ thuần túy thường không có hình thái hiện vật cụ thể mà được thể hiện bằng lợi ích cho khách hàng thông qua việc thỏa mãn nhu cầu của khách hàng như: nhu cầu thông tin, nhu cầu di chuyển... Đặc điểm này dẫn đến thực tế là quá trình sản xuất, tiêu thụ và quản lý hoạt động kinh doanh dịch vụ thường khó tách bạch một cách riêng biệt; mục đích cũng như quy luật phát sinh và vận động của các khoản chi phí trong quá trình thực hiện dịch vụ khó có thể được phân tích một cách rõ ràng. - Các DN dịch vụ du lịch có nhiều phương thức phối hợp hỗ trợ nhau trong quá trình kinh doanh như: liên doanh, liên kết... Các hình thức phối hợp này dẫn tới những phức tạp trong công tác quản lý nói chung và công tác kế toán nói riêng như: Kế toán chi phí, doanh thu trong các hình thức liên doanh "Hợp đồng hợp tác kinh doanh dưới hình thức tài sản kinh doanh đồng kiểm
8 soát"; "Hợp đồng hợp tác kinh doanh dưới hình thức hoạt động kinh doanh đồng kiểm soát". 1.1.2. Yêu cầu quản lý doanh thu, chi phí và kết quả kinh doanh trong doanh nghiệp du lịch, dịch vụ 1.1.2.1. Yêu cầu quản lý doanh thu trong doanh nghiệp du lịch, dịch vụ Từ đặc điểm nêu trên, doanh thu tại doanh nghiệp cần đảm bảo một số yêu cầu sau - Doanh thu của kỳ hạch toán phải được hạch toán theo đúng chuẩn mực và chế độ kế toán quy định hiện hành. - Tổ chức quản lý chặt chẽ hoạt động kinh doanh du lịch, dịch vụ; tình hình thanh toán với người mua; thanh toán với ngân sách nhà nước. - Lập báo cáo kết quả kinh doanh. Định kỳ, tiến hành phân tích hình hình hoạt động kinh doanh của doanh nghiệp [9; tr.560]. 1.1.2.2. Yêu cầu quản lý chi phí trong doanh nghiệp du lịch, dịch vụ Đối với nhà quản lý thì các chi phí phát sinh là mối quan tâm hàng đầu, bởi vì lợi nhuận thu được nhiều hay ít chịu ảnh hưởng trực tiếp của những chi phí đã chi ra. Do đó vấn đề đặt ra là làm sao kiểm soát được các khoản chi phí phân tích các hoạt động sinh ra chi phí là mấu chốt để có thể quản lý chi phí từ đó đưa ra những quyết định đúng đắn trong hoạt động kinh doanh của doanh nghiệp. Quản lý chi phí kinh doanh phải tuân thủ nguyên tắc tiết kiệm, hiệu quả, đúng mục đích, tránh tình trạng sử dụng lãng phí, sai mục đích, đồng thời đảm bảo hoạt động kinh doanh của doanh nghiệp diễn ra bình thường. 1.1.2.3. Yêu cầu quản lý kết quả kinh doanh trong doanh nghiệp du lịch, dịch vụ Kết quả kinh doanh đóng vai trò rất quan trọng không chỉ đối với doanh nghiệp mà còn rất quan trong đối với đối tượng sử dụng thông tin kế toán ngoài doanh nghiệp, do đó kế toán kết quả kinh doanh cần đuợc quản lý chặt chẽ, đúng đắn, hợp lý, đáp ứng yêu cầu sau [9; tr.560]:
9 + Kết quả kinh doanh cần tuân thủ theo đúng chuẩn mực kế toán Việt Nam, chế độ kế toán hiện hành, các văn bản pháp lý, các thông tư, quyết định có liên quan. Đồng thời, yêu cầu quản lý kế toán kết quả kinh doanh trong doanh nghiệp cần phù hợp với đặc điểm hoạt động kinh doanh, mô hình quản lý của doanh nghiệp đó. Khi ghi nhận kết quả kinh doanh phải đảm bảo nguyên tắc phù hợp khi ghi nhận doanh thu và chi phí phát sinh trong kỳ hạch toán. + Yêu cầu quản lý kết quả kinh doanh đối với việc thực hiện được các mục tiêu, kế hoạch kinh doanh trong từng kỳ. Quản lý kết quả kinh doanh của doanh nghiệp cần được thực hiện một cách thường xuyên, chính xác, kịp thời, giúp cho doanh nghiệp kiểm soát được tình hình doanh thu, chi phí và kết quả kinh doanh trong kỳ của doanh thu tăng giảm thế nào để nhà quản trị có cái nhìn tổng quát nhất từ đó đưa ra được các biện pháp và phương án kinh doanh hợp lý nhất. 1.2. Những vấn đề chung về doanh thu, chi phí và kết quả kinh doanh trong doanh nghiệp du lịch, dịch vụ 1.2.1. Doanh thu trong doanh nghiệp du lịch, dịch vụ * Khái niệm doanh thu Theo Chuẩn mực kế toán Việt Nam số 14 (VAS 14) định nghĩa: doanh thu là tổng giá trị các lợi ích kinh tế doanh nghiệp thu được trong kỳ kế toán, phát sinh từ các hoạt động sản xuất, kinh doanh thông thường của doanh nghiệp, góp phần làm tăng vốn chủ sở hữu [1; tr 77]. Theo thông tư 200/2014/TT-BTC ban hành ngày 22/12/2014 thì doanh thu được định nghĩa là lợi ích kinh tế thu đuợc làm tăng vốn chủ sở hữu của doanh thu ngoại trừ phần đóng góp thêm của các cổ đông. Doanh thu đuợc ghi nhận tại thời điểm giao dịch phát sinh, khi chắc chắn thu được lợi ích kinh tế, được xác định theo giá trị hợp lý của các khoản được quyền nhận, không phân biệt đã thu tiền hay sẽ thu được tiền [2; tr.351]. Mặc dù có nhiều khái niệm khác nhau như vậy nhưng về bản chất doanh thu chính là tổng lợi ích kinh tế phát sinh từ hoạt động sản xuất kinh doanh. Lợi ích kinh tế phát sinh từ hoạt động kinh doanh trong kỳ kế toán
10 chính là lợi ích từ việc cung cấp hàng hóa, dịch vụ cho khách hàng trong một thời kỳ nhất định. Doanh thu là nguồn bù đắp các chi phí phát sinh trong doanh nghiệp đồng thời làm tăng vốn chủ sở hữu trong doanh nghiệp. Ta thấy doanh thu là một trong những yếu tố vô cùng quan trọng đế đánh giá tình hình tài chính của doanh nghiệp. Doanh thu giúp người sử dụng thông tin hiểu được tình hình tài chính của doanh nghiệp, đánh giá được rủi ro và mức sinh lời của doanh nghiệp, từ đó đưa ra được quyết định. Vì vậy việc xác định rõ bản chất doanh thu và phân loại doanh thu có ý nghĩa rất quan trọng trong doanh nghiệp. * Phân loại doanh thu Để thuận tiện cho công tác quản lý và kế toán doanh thu thì doanh thu có thể được phân loại theo những tiêu thức nhất định. Trong các doanh nghiệp kinh doanh dịch vụ có rất nhiều hoạt động kinh doanh, mỗi hoạt động lại bao gồm nhiều hoạt động kinh tế, nhiều loại lao vụ, dịch vụ khác nhau. Vì vậy để theo dõi chặt chẽ các khoản doanh thu cần phân loại theo các tiêu thức khác nhau. * Phân loại doanh thu theo hoạt động kinh doanh của doanh nghiệp Doanh thu thường được theo dõi theo từng hoạt động kinh doanh gồm doanh thu hoạt động kinh doanh thông thường và doanh thu hoạt động tài chính, thu nhập khác. Doanh thu hoạt động kinh doanh thông thường: là toàn bộ số tiền phải thu phát sinh trong kỳ từ việc bán hàng hóa, cung cấp dịch vụ của doanh nghiệp. Doanh thu từ hoạt động tài chính: bao gồm các khoản thu phát sinh từ tiền bản quyền, cho các bên khác sử dụng tài sản của doanh nghiệp, tiền lãi từ việc cho vay vốn, lãi tiền gửi, lãi bán hàng trả chậm, trả góp, lãi cho thuê tài chính, chênh lệch lãi do bán ngoại tệ, chênh lệch tỷ giá ngoại tệ... Thu nhập khác: là khoản thu góp phần làm tăng vốn chủ sở hữu từ các hoạt động ngoài các hoạt động tạo ra doanh thu như thu nhập từ thanh lý và nhượng bán tài sản cố định, thu từ tiền phạt do khách hàng vi phạm hợp đồng kinh tế...
11 * Phân loại doanh thu hoạt động kinh doanh du lịch, dịch vụ theo mối quan hệ với hệ thống tổ chức kinh doanh của doanh nghiệp Theo tiêu thức này doanh thu được phân thành hai loại: doanh thu bán hàng nội bộ và doanh thu bán hàng ra ngoài: + Doanh thu bán hàng ra ngoài là toàn bộ doanh thu của khối lượng sản phẩm du lịch mà doanh nghiệp đã bán cho khách hàng ngoài phạm vi của doanh nghiệp. + Doanh thu bán hàng nội bộ là toàn bộ doanh thu của khối lượng sản phẩm du lịch trong nội bộ hệ thống tổ chức của doanh nghiệp như tiêu thụ nội bộ giữa các đơn vị trong nội bộ Tổng Công ty, Tập đoàn... * Phân loại doanh thu hoạt động kinh doanh du lịch, dịch vụ theo quan hệ với điểm hòa vốn. + Doanh thu hòa vốn: là doanh thu mà tại đó lợi nhuận của các sản phẩm dịch vụ bằng không hay doanh thu bằng chi phí. + Doanh thu an toàn: là mức doanh thu lớn hơn doanh thu hòa vốn hay nói cách khác là mức doanh thu mà doanh nghiệp có đuợc khi bù đắp các khoản chi phí. Cách phân loại này giúp các doanh nghiệp kinh doanh dịch vụ du lịch xác định rõ số lượng sản phẩm dịch vụ doanh nghiệp cần tung ra thị trường trong một thời kỳ nhất định, để từ đó có cơ sở triển khai các kế hoạch bán hàng, công tác lập dự toán doanh thu, chi phí và kết quả kinh doanh. * Phân loại doanh thu hoạt động kinh doanh dịch vụ du lịch theo nội dung kinh tế hoạt động dịch vụ. Đối với mỗi doanh nghiệp dịch vụ khác nhau, sẽ có những hoạt động dịch vụ tương ứng khác nhau. Tại doanh nghiệp kinh doanh du lịch, doanh thu kinh doanh dịch vụ du lịch được chia làm bốn loại như sau: + Doanh thu dịch vụ ăn uống, vận tải: là toàn bộ doanh thu thu đuợc từ hoạt động cung cấp dịch vụ ăn uống, dịch vụ vận chuyển cho hành khách. + Doanh thu dịch vụ buồng, phòng: là toàn bộ doanh thu thu được từ hoạt động cung cấp dịch vụ buồng phòng.