Luận văn Thạc sĩ Kinh tế: Áp dụng tiêu chuẩn ISO 9001-2000 nhằm nâng cao năng lực cạnh tranh của các công ty dược phẩm Việt Nam

Chia sẻ: Tri Nhân | Ngày: | Loại File: PDF | Số trang:75

Thêm vào BST

Báo xấu

26
lượt xem 6
download

Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Mục tiêu của đề tài là phân tích tình hình sản xuất kinh doanh hiện nay của công ty dược phẩm, phát hiện các vấn đề cần giải quyết và nâng cao năng lực cạnh tranh; đề ra giải pháp cho các vấn đề nêu trên qua việc đề nghị áp dụng hệ thống quản lý chất lượng theo tiêu chuẩn ISO 9001-2000.

Chủ đề:

Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!

Lưu

Nội dung Text: Luận văn Thạc sĩ Kinh tế: Áp dụng tiêu chuẩn ISO 9001-2000 nhằm nâng cao năng lực cạnh tranh của các công ty dược phẩm Việt Nam

BO. GIAO DUC . I>AO TAO . . HOC TRUONG DAI . KINH TE TP. HO CHi MINH DINH TIEN DUNG AP DUNG • TIEU CHUAN ISO 9001:2000 NHAM NANG CAO NANG LUC • CANH • TRANH CUA CAC CONG TY DUOC • PHAM VIETNAM • CHUYEN NGANH: QUAN TRJ KINH DOANH MA SO: 5 . 02 . 05 . . VAN THAC Si KINH TE LUAN ,.. . NGUOI HUONG DAN KHOA HOC ' PG . TS. LE THANH HA BQ GIAO DI)C VA EJAO TAO TRUONG EJH KINH TE TP.HCM THu·vr¢N rrfqboj TP. HO CHi MINH- 2003
. MUCLUC . ' ? ~ LOI MO DAU ................................................................................................. ;.................. 1 CHUONGI CHIEN LU
CHUONGII PHAN TiCH TINH HINH sAN XUAT KINH DOANH VA XAC DINH cAc v:Eu TO ANH HUONG DEN NANG Life CANH TRANH evA cAc CONG TY DU
MVC LVC cAc SO DO, HINH VE VA BANG BIEU Oic sO' dB Sa d6 1: B('> may t6 chuc cua ISO trang 12 Sa d6 2: Phan lo~i chi phi ch~t lm;mg trang 34 Oic hinh ve Hinh 1: M6 hinh h~ th6ng quan ly ch~t luQTig dva tren qua trinh trang 32 Hinh 2: Ca du va m6i quan h~ gifra chi phi ch~t luQTig (COQ), chi phi phong ngua (PC), chi phi danh gia (AC) va chi phi sai 16i (FC) trang 35 Hinh 3: Bi~u d6 theo doi chi phi ch~t luQTig trang 39 Hinh 4: Chu ky s6ng cua cac chi s6 ch~t luqng trang 41 Hinh 5: Bi~u d6 theo doi sv biSn d('>ng cua chi s6 ch~t luQTig trong ho~t d('>ng phan ph6i trang 44 Hinh 6: Luu d6 cho qua trinh mua s~m v~t phfim chieu thi trang 53 Hinh 7: Luu d6 bao cao va xu ly sv c6 b~t thung phan ph6i trang 44 Bang 10: Bang theo doi chi s6 ch~t luQTig trong ho~t d('>ng tiSp thi trang 50
. CAC PHU. LUC DANH MUC . Phvlvc 1: NQi dung cac tieu chi cua ghii thuang Malcolm Baldrige Phvlvc 2: Phi~u di~u tra (M~u 1) dfmh cho ngm1i tieu dung tn,rc ti~p ho~c gian ti~p Phvlvc 3: Phi~u di~u tra (M~u 2) dfmh cho cac hi~u thu6c ban le Phvlvc 4: Bang theo doi cac chi s6 chat luqng trong ho~t d
LOIMODAU D~i h
- Tung bu6c dua ho~t d9ng cua cac doanh nghi~p va cua n~n kinh t~ vao moi tru
Ben qmh tinh hinh h9i nh~p kinh t~ qu6c t~ nhu da neu tren, qua gfin 20 nam d6i m6i, cling v6i nhfrng thanh tt,ru v~ kinh t~, tinh hinh sue khoe va b~nh t~t cua nhan dan dang ti~p tvc duqc cai thi~n, mo hinh b~nh t~t 6 Vi~t Nam dang c6 nhfrng bi~n d6i. Do v~y, cac cong ty duqc ph&m Vi~t Nam dang dung tru6c nhfrng thai ca m6i cfing nhu nhfrng kh6 khan thach thuc cho S\1' phat tri~n cua minh. Cling v6i cac nganh kinh t~ ca nu6c, nganh Duqc ph&m phai s&n sang d~ tham gia qua trinh h9i nh~p, th\l'c S\1' c~nh tranh v6i cac t~p doan, cong ty duqc ph&m nu6c ngoai, khi Nha nu6c giam dfin cac y~u t6 bao h9 dan thufin. Nhu v~y, cac cong ty duqc ph&m cfin phai nang cao hi~u qua san xuftt kinh doanh va d~c bi~t la nang 1\l'c c~nh tranh cua minh nh~m phat tri~n thi trub'ng, tang thi phfin, tir d6 m6i c6 th~ tbn t~i va phat tri~n. Th\l'c t~ cho thfty, m~c dli da c? nhfrng thanh cong, k~t qua trong ho~t d9ng san xuftt kinh doanh, nganh Duqc Vi~t Nam vfin con nhfrng y~u kern va thi~u s6t cfin nghiem tuc danh gia xem xet va c6 bi~n phap kh~c phvc. D6 la: ca cftu san phAm san xuftt con ngheo nan, thi~U S\1' phf>i hqp trong ho~t dQng san XUftt va phan phf>i gifra cac cong ty duqc phAm~ sue c~nh tranh cua san phAm va cua doanh nghi~p con y~u ... Xuftt phat tir th\l'c t~ tren, toi quy~t dinh chQn d~ tai "Ap dt,mg tieu chuin ISO 9001:2000 nh~m nang cao nang ll}'C c~nh tranh cua cac cong ty dlfQ'C phim Vi~t Nam" lam d~ tai nghien ciru t6t nghi~p v6i mong mu6n dong g6p m9t phfin nao.d6 vao vi~c nang cao sue c~nh tranh cua nganh duqc phAm Vi~t Nam trong tinh hinh thi truang hi~n nay. Muc dich nghien crru ctia d~ tai nh~m: - Phan tich tinh hinh san xuftt kinh doanh hi~n nay cua cac cong ty duqc phAm, phat hi~n cac vftn d~ cfin phai giai quy~t nh~m nang cao nang 1\l'c c~nh tranh. - D~ ra giai phap cho cac vftn d~ neu tren qua vi~c d~ nghi ap dvng h~ th6ng quan ly chftt luqng theo tieu chuAn ISO 9001:2000. Trang 3
PhU'O'ng phap nghien crru cua d~ tai: - B~ tai duqc thvc hi~n b~ng vi~c sir dvng t6ng hqp cac nghien c1ru, trong d6 chu ySu la phuong phap di~u tra phan tich th6ng ke, kSt hqp khai quat hoa. - Trong qua trinh di~u tra, nguai viSt se thu th~p thong tin thong qua: 0 Sir dvng bang cau hoi dS thu th~p y kiSn khach hang cua cac cong ty duqc phfim (hi~u thu6c, nguai mua thu6c ). o Sir dvng sf> li~u th6ng ke cua t~p doan IMS Meridian. o Tham khao tai li~u, sach bao, cac website tren internet trong va ngoai nu6c ... , nghien Cll'U ly lu~n va kinh nghi~m CUa cac nu6c va thl,lC ti~n V~n dvng vao Vi~t nam v~ vi~c ap dvng h~ th6ng quan ly chdt luqng theo tieu chufin ISO 9000 nh~m nang cao nang Ivc c~nh tranh cua doanh nghi~p. Pham vi nghien crru cua d~ tai: Nghien c(ru v~ chiSn luqc c~nh tranh cua cac doanh nghi~p la m()t d~ tai rdt 16n bao gbm vi~c nghien Cll'U cac ySu t6 cua moi truang ben trong va ben ngoai cua doanh nghi~p, cac ySu t6 thu()c v~ kinh tS vT mo Ifin vi mo ... Trong d~ tai nay, vi~c nghien c1ru chi duqc thvc hi~n trong ph~m vi cac ySu t6 thu()c v~ kinh tS vi mo, thu()c moi truang ben trong cua cac cong ty duqc phfim Vi~t Nam. Bfi cue cua d~ tai: B~ tai duqc trinh bay chia lam ba chuang: Chuang I: ChiSn luqc c~nh tranh cua doanh nghi~p va tieu chufin ISO 9001:2000 Chuang II: Phan tich tinh hinh san xudt kinh doanh va nang Ivc c~nh tranh cua cac cong ty duqc phfim Vi~t Nam Chuang III: Nang cao nang Ivc c~nh tranh cua cac cong ty duqc phfim Vi~t Nam qua vi~c ap dvng tieu chufin ISO 9001 :2000 Trang 4
CHUONGI CHIEN LUOC CANH . . TRANH CUA DOANH NGHIEP . v ATIEU CHUAN ISO 9001:2000 I. Ml)C TIEU CHIEN LUQC KINH DOANH CUA cAc DOANH NGHI:eP Hau h~t cite doanh nghi~p ho~t d
luqc nay, nh?n thuc v~ tinh d()c daa cua san phAm, dich Vl) quan tr
2. Phll'O'ng phap danh gia theo tieu chi cua Malcolm Baldrige f)fry la qua trinh danh gia ho~t d()ng cua doanh nghi~p theo tieu chi cua giai thuang Malcolm Baldrige. C6 tftt ca bay tieu chi: - Vai tro lanh d~o, - Ho~ch dinh chien luqc, - Dinh huang khach hang va thi truang, - Thong tin va phan tich dfr li~u, - Phat tri~n ngubn nhan h,rc, - Quan ly qua trinh, va - Cac ket qua kinh doanh. Cac tieu chi cua giai thuang Malcolm Baldrige nh~m mvc dich: - Giup cai tien ho~t d()ng va d~t duqc ket qua t6t. - Giup chia xe nhfrng thong tin v~ tinh hi~u qua trong ho~t d()ng cua t6 chfrc. - Trq giup nhu la m()t cong cv d~ hi~u ro va quan ly vi~c ho~ch dinh, thlJc hi~n, va ki~m soat ... B~ng each xac dinh vi the hi~n nay cua doanh nghi~p so v6i tieu chi Malclom Baldrige, ban lanh d~o se xac dinh duqc nai nao doanh nghi~p cAn phai cai tien. N()i dung cac tieu chi cua giai thuang Malcolm Baldrige duqc trinh bay chi tiet trong Phv lvc 1. 3. Phll'O'ng phap sfr dung ly thuy~t v~ nhii'ng trO' ngai (TOC- Theory of Constraints) V~ ca ban, TOC xem xet cac vftn d~ tir g6c d() h~ th6ng, nguqc l~i v6i m()t s6 bi~n phap khac t~p trung vao nhfrng qua trinh cv th~. Khi cai tien h~ th6ng, nguai ta phai xem xet den nhfrng ml)C tieu CUa h~ th6ng va nhfrng gi can tra h~ th6ng d~t dUQ"C ml)C tieu d~ Trang 7
ra. Nhfrng tr6 ng~i ngan cim m(>t doanh nghi~p d~t duqc nhfrng mvc W~u cua minh chu y8u thut h~ th6ng va 6 m(>t thai di~m bftt ky, m(>t h~ th6ng chi c6 m(>t di~m y8u nhftt. TOC giup cac doanh nghi~p tim ra va qm'm ly m6i lien k8t y8u nhftt nay. Trong thvc t8, cling c6 m(>t m6i lien k8t khong y8u nhftt c6 th~ gay cang th~ng m6i lien k8t y8u nhftt d8n muc c6 th~ pha v5' h~ th6ng. Vi v~y, doanh nghi~p phai xac dinh cAn thay d6i cai gi, thay d6i nhu th8 nao va lam sao t~o ra sv thay d6i d6. 4. PhtrO'ng phap ap dung he th6ng tieu chuin ISO 9000 ISO 9000 la m(>t tieu chufrn qu6c t8 v~ vi~c ap dvng m(>t h~ th6ng quan ly t~p trung vao chftt luqng. ISO 9000 chi neu ra nhfrng hu6ng dfin d~ thi8t l~p m(>t h~ th6ng quan ly t~p trung vao chftt luqng c6 hi~u qua. H~ th6ng quan ly chftt luqng cua m6i t6 chuc tuy thu(>c vao tAm nhin, van h6a, each quan ly, each thvc hi~n, nganh cong nghi~p, lo~i san phfrm, va phu hqp v6i tung hoan canh C\} th~. Trong h~ th6ng tieu chufrn ISO 9000 phien ban nam 2000, tieu chufrn ISO 9001:2000 dua ra tam nguyen t~c quim ly: - Dinh huang vao khach hang, - Vai tro lanh d~o, - Sv tham gia cua mQi ngu
5. Phll'O'ng phap gmin IV chAt lll'Q'ng toim dien (TOM- Total Quality Management) TQM la S\f ph6i hqp gifra nhi€u tri€t ly qm'm ly va phuang phap lu~n qufm ly t~;to ra m()t t6 chuc chu tn,mg vao S\f hai long cua khach hang, khong ngung cai ti€n qua trinh, c6 S\f tham gia cua nhan vien, lam vi~c t~p th~, vai tro cua Hinh d~;to, va S\f khen thuang. TQM giup doanh nghi~p cai ti€n qui trinh lam vi~c, giup doanh nghi~p gia tang san luqng tir nhfrng ngubn l\fc hi~n c6, t~p trung vao nhfrng gi c~n t~p trung va dam bao r~ng nhfrng vi~c d6 duqc lam dung ngay tir d~u. TQM giup doanh nghi~p tang cm'mg hi~u bi€t nhu c~u va mong mu6n cua khach hang. B~ng each t~;to di€u ki~n cho lam vi~c t~p th~ va hqp tac lien dan vi, khuy€n khich tinh th~n cua nhan vien thong qua y thuc dfrn than va tinh th~n lam chu trong cong ty, t~;to m()t m6i truang lam vi~c vira y, thoai mai, TQM giup cho doanh nghi~p d~;tt hi~u qua cao han, su dvng h€t kha nang va ky nang cua ngubn tai nguyen 16'n nhfrt rna doanh nghi~p c6 duqc, d6 la nhan vien cua minh. Va cu6i cling la S\f hai long cua khach hang. 6. Phll'O'ng phap 6-Sigma Sigma (~) la m()t mfru W Hy L~;tp thucmg duqc dung d~ bi~u thi d() l~ch chuAn cua s6 li~u th6ng ke. N6 do luang d() 6n dinh cua qua trinh. Sigma cua qua trinh cang cao thi d~u ra cua qua trinh, san phAm, dich vv cang thoa man yeu c~u cua khach hang - nghla la cang c6 it san phAm bi I6i ho~c dich vv khong d~;tt yeu c~u. 6-Sigma la m()t thu~t ngfr trong kinh doanh do t~p doan Motorola khai xu6'ng. Tuy nhien, hi~n nay chua c6 m()t dinh nghla chung cho 6-Sigma. N6 c6 it nhfrt ba dinh nghla khac nhau tuy theo tung tinh hu6ng cv th~. 6-Sigma !a m9t trdt !;1 quim ly: 6-Sigma la m()t bi~n phap huang vao khach hang v6'i nh~n thuc r~ng cai gia phai tra cho S\f sai s6t la rfrt d~t. ft sai s6t han dbng nghla v6'i chi phi thfrp han, nang cao han s\f hai long, S\f chung thuy cua khach hang cling nhu nang cao kha nang c~;tnh tranh cua doanh nghi~p. Trang 9
6-Sigma la th6ng ke: Nhfrng qua trinh 6-Sigma se d~t mire it han 3 d~n 4 sai sot tren m
dgng, thlJc hi~n va quim ly vi~c th\fc hi~n cac chi~n luqc kinh doanh nh~m nang cao kha nang qmh tranh cila minh tren thi truang. Trong d~ tai nghien c(ru nay, toi xin duqc phan tich m(>t trong nhfrng bi~n phap neu tren nh~m hi~u ro han vi~c ap dl)ng bi~n phap ~y vao Vi~c nang cao nang l\fC qmh tranh cila m9t doanh nghi~p. D6 la h~ thfmg tieu chuftn ISO 9000 phien ban nam 2000 v6'i cac yeu cAu d6i v6'i m(>t h~ th6ng quan ly ch~t luqng duqc neu trong tieu chuftn ISO 9001:2000. II. TIEU CHUAN ISO 9001:2000 1. TBng guan v~ t6 chfrc ISO ISO - International Standardization Organization la m(>t lien minh cila cac Ci dbng ISO cac nhi~m ky 1997-1998 va 2001-2002. Cong tac so~n thao cac tieu chuftn qu6c t~ duqc th\fc hi~n thong qua cac ti~u ban ky thu~t cila ISO. Ngoai ra, cac t6 chuc qu6c t~ chinh phil ho~c phi chinh phil, c6 quan h~ v6i ISO, cling tham gia vao cong tac nay. Cac D\1' thao Tieu chuftn Qu6c t~ sau khi duqc cac ti~u ban ky thu~t thong qua se duqc luan chuy~n d~n cac thanh vien d~ bo phi~u bAu. Vi~c ban hanh m(>t Tieu chuftn Qu6c t~ doi hoi phai c6 t6i thi~u 75% cac ca quan thanh vien cila ISO ch~p thu~n. Trang 11
SO' tt6 1: B(J may t6 chuc cua ISO D~i h()i d6ng G6m toan th~ thanh vien cua ISO HQp dinh ky hang nam J Cac ban bien so~n chinh sach Hoi d6ng Ban cB vin Danh gia phU hqp Qwin ly t6 ch(rc H9i d6ng quan ly ky thu~t Phat tri~n cac vAn d~ qu6c gia Quan ch(rc chU ch6t va 18 Ban qwin ly ky thu~t toan H~ th6ng thong tin va dich Vl,l thanh vien d~ c(r di~n va cac ti~u ban ThU' kY trung tam H9i d6ng va hQi d6ng quan ly ky thu~t H6 trq ky thu~t cho t6 ch(rc va ti~u ban xuAt bim, phat hanh Thong tin chuang trinh cho cac nu&c phat tri~n 2. Nhfrng tri~t lyva cac nguyen t~c gmln IV ctia bo tieu chuftn ISO 9000 Day la b9 tieu chuAn qu6c t~ v~ h~ th6ng qw1n ly chAt luqng, t~p hqp cac kinh nghi~m qufm ly chAt luqng t6t nhAt t~i nhi~u qu6c gia, dbng thai duqc chAp nh~n la tieu chuAn qu6c gia cua nhi~u nu&c (vi d\1 tieu chuAn ISO 9001 :2000 duqc dua vao h~ th6ng tieu chuAn cua Vi~t Nam v&i kY hi~u TCVN ISO 9001 :2000). B9 tieu chuAn ISO 9000 phien him nam 2000 duqc xay dvng va phat tri~n v&i cac tri~t ly va nguyen t~c quan tri sau: a. Triit ly quiin trj cua b{J tieu chuOn ISO 9000: B9 tieu chuAn ISO 9000 la mo hinh qufm ly n()i b9 m()t doanh nghi~p, m()t t6 chuc, t~p trung vao chAt luqng va huang vao khach hang (k~ ca khach hang n()i b(), tfrc la cac thanh vi en cua doanh nghi~p, t6 chuc) nh~m thoa man ngay cang cao yeu cfm cua khach hang va cac ben quan tam. Trang 12
B(> tieu chufrn ISO 9000 c6 th~ duqc ap dvng trong t~t ca cac lot;ti hinh doanh nghi~p va cac t6 chuc khac nhau nh~m xay dvng m(>t h~ th6ng quan ly ch~t luqng bao g6m t~t ca cac qua trinh trong m(>t doanh nghi~p, t6 chuc: ti~p thi, san xu~t, kinh doanh, phan ph6i, dich vv h~u mai ... Mvc dich cua b(> tieu chufrn ISO 9000 la dua ra cac yeu d.u va hu6ng d~n vi~c phat tri~n m(>t h~ th6ng quan ly ch~t luqng hi~u qua chu khong phai chufrn h6a h~ th6ng qufm ly ch~t luqng d~ thvc hi~n. H~ thf>ng quan ly ch~t luqng theo tieu chufrn ISO 9000 d\fa tren mo hinh quan ly theo qua trinh (MBP - Management By Process), l~y phong ngira lam phuong cham cho hot;tt d(>ng quan ly trong su6t chu ky s6ng cua san phfrm. b. Tam nguyen tiic quan ly cita b{j tieu chulm ISO 9000: • Nguyen tiic 1: Dtnh huang vao khach hang Cac doanh nghi~p t6n tt;ti va phat tri~n la nhi b(> trong d6 mQi ngueri cua t6 chuc c6 th~ tham gia nhi~t tinh vao vi~c dt;tt duqc cac mvc tieu cua t6 chuc. • Nguyen tiic 3: Sv tham gia cua m9i nguai Con ngueri 6 mQi c~p b~c trong t6 chuc d~u la nhfrng thanh vien quan trQng. Sv tham gia nhi~t tinh cua h9 se giup cho doanh nghi~p sir dvng duqc kha nang cua hQ vao vi~c dt;tt duqc cac mvc tieu cua t6 chuc. Trang 13
• Nguyen tiic 4: Tiip ctJ,n theo qua trinh K~t qua mong mu6n se d1;1t hi~u nang cao han khi cac ngubn h,rc va ho1;1t d
quan ly, SlJ tuang tac gifra cac qua trinh nay, nhfrng nguf>n llJC C~n thi~t d~ thlJC hi~n va each thuc do lm:rng, theo doi chung. Nhfrng yeu c~u v~ tai li~u h6 sa neu len nhfrng doi hoi v~ cac tai li~u c~n thi~t cho vi~c v~n hanh h~ th6ng hi~u qua va each thuc ki~m soat chung. - Chlf(mg 5: Tnich nhi~m ciia Hinh d~o Vi~c quan ly h~ th6ng la trach nhi~m cua ban Hinh d?o cao nhftt cua doanh nghi~p, a cftp quan ly chi~n luqc cua t6 chuc. Ban H'inh d?o cao nhftt phai hi~u ro yeu c~u cua khach hang va cam k~t dap ung cac yeu c~u nay cling nhu nhfrng yeu c~u lien quan d~n qui ch~ nganh va lu~t dinh. Ban lanh d?o cao nhftt cling phai thi~t l~p chinh sach chftt luqng cho doanh nghi~p, cac m\lC tieu chftt luqng ph\lC V\1 cho chfnh sach nay, Va thi~t l~p cac ho?ch dinh d~ d?t duqc cac m\lc tieu do. Ban lanh d?o cao nhftt cling phai dam bao vi~c thong tin n9i b9 v~ tinh hi~u qua cua h~ th6ng duqc thi~t l~p, va dam bao r~ng h~ th6ng quan ly duqc dinh ky xem xet v~ tinh hi~u qua cua n6. - ChrrO"ng 6: Quan ly ngu&n l\fc Chuang nay d~ c~p d~n cac ngu6n lvc c~n thi~t d~ thvc hi~n cac qua trinh neu len trong chuang 4. Nhan sv phai co d~y du nang lvc d~ thvc hi~n cong vi~c cua minh. Cac ngu6n lvc khac va moi truong lam vi~c cling phai duqc dam bao nh~m dap ung cac yeu du cua khach hang. - ChU'O'ng 7: T~o san ph~m, djch. VI}. Chuang 7 d~ c~p d~n tftt ca cac qua trinh c~n thi~t cho vi~c t?o ra san phfim ho~c cung cftp dich V\1,tu qua trinh thi~t k~ d~n ho?ch dinh vi~c san xuftt, tu vi~c danh gia nha cung cftp d~n vi~c ki~m tra chftt luqng d~u vao cua qua trinh san xuftt, tu vi~c ki~m tra tren day chuy~n san xuftt d~n ki~m tra chftt luqng thanh phfim, luu kho, bao quan va phan ph6i thanhphfim. Trang 15