Tóm tắt luận văn thạc sĩ kinh tế: Giảm nghèo cho đồng bào dân tộc thiểu số tại huyện Đăk Tô tỉnh Kon Tum

Chia sẻ: Lang Nguyen | Ngày: | Loại File: PDF | Số trang:13

Thêm vào BST

Báo xấu

243
lượt xem 36
download

Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Tóm tắt luận văn thạc sĩ kinh tế: Giảm nghèo cho đồng bào dân tộc thiểu số tại huyện Đăk Tô tỉnh Kon Tum trình bày cơ sở lý luận về giảm nghèo, thực trạng giảm nghèo cho đồng bào dân tộc thiểu số tại huyện Đăk Tô tỉnh Kon Tum, một số giải pháp nhằm đẩy mạnh giảm nghèo cho đồng bào dân tộc thiểu số tại huyện Đăk Tô tỉnh Kon Tum.

Chủ đề:

Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!

Lưu

Nội dung Text: Tóm tắt luận văn thạc sĩ kinh tế: Giảm nghèo cho đồng bào dân tộc thiểu số tại huyện Đăk Tô tỉnh Kon Tum

1 2 B GIÁO D C VÀ ĐÀO T O Công trình ñư c hoàn thành t i Đ I H C ĐÀ N NG Đ I H C ĐÀ N NG NGUY N H NG NAM Ngư i hư ng d n khoa h c: TS. NINH TH THU TH Y GI M NGHÈO CHO Đ NG BÀO DÂN T C THI U S T I Ph n bi n 1: PGS.TS BÙI QUANG BÌNH HUY N ĐĂK TÔ T NH KON TUM Ph n bi n 2: TS. Đ NG C M Chuyên ngành: Kinh t phát tri n Mã s : 60.31.05 Lu n văn ñã ñư c b o v trư c H i ñ ng ch m Lu n văn t t nghi p Th c sĩ Kinh t h p t i Đ i h c Đà N ng vào ngày 27 tháng 11 năm 2011. TÓM T T LU N VĂN TH C SĨ KINH T Có th tìm hi u Lu n văn t i: - Trung tâm thông tin – H c li u, Đ i h c Đà N ng. Đà N ng – Năm 2011 - Thư vi n Trư ng Đ i h c Kinh T , Đ i h c Đà N ng.
3 4 M Đ U phương pháp mà các t ch c qu c t ñã v n d ng nghiên c u v phân hoá giàu nghèo và XĐGN nư c ta ñã th c s cung c p nh ng lu n 1. Tính c p thi t c a ñ tài c khoa h c, th c ti n cho xây d ng, tri n khai các chương trình Xoá ñói gi m nghèo là m t trong nh ng chính sách xã h i cơ b n XĐGN c p toàn qu c và ñ a phương. hư ng vào phát tri n con ngư i, nh t là ngư i nghèo, t o cơ h i cho 3. M c tiêu, nhi m v nghiên c u h tham gia vào quá trình phát tri n kinh t - xã h i, xây d ng quê 3.1. M c tiêu nghiên c u hương ñ t nư c. Trên cơ s nh n th c v lý lu n và th c ti n c a nghèo ñói và xoá Xoá ñói gi m nghèo ñ i v i ñ ng bào dân t c thi u s t nh Kon ñói gi m nghèo, m c tiêu c a lu n văn là ñ xu t m t s gi i pháp Tum nói chung, và ñ ng bào dân t c thi u s huy n Đăk Tô nói riêng ch y u v kinh t - xã h i nh m th c hi n gi m nghèo cho ñ ng bào có ý nghĩa r t quan tr ng c v : Kinh t , chính tr - xã h i, an ninh dân t c thi u s t i huy n Đăk Tô, t nh Kon Tum. qu c phòng. Đây là quá trình th c hi n chính sách dân t c c a Đ ng, 3.2. Nhi m v nghiên c u m t m t phát tri n kinh t xã h i nh m nâng cao ñ i s ng cho ñ ng - H th ng hoá cơ s lý lu n và th c ti n v nghèo ñói và gi m bào các dân t c, m t khác t ng bư c th c hi n các nguyên t c: bình nghèo vùng dân t c thi u s . ñ ng, ñoàn k t giúp nhau cùng phát tri n gi a các dân t c trên th c - Đánh giá th c tr ng nghèo và công tác gi m nghèo cho ñ ng bào t . Vì v y, công tác gi m nghèo là v n ñ c p thi t c n ñư c quan các dân t c thi u s huy n Đăk Tô, t nh Kon Tum và nguyên nhân. tâm nghiên c u tho ñáng c v lý lu n l n th c ti n. - Phân tích nh ng l i th và thách th c c a dân t c thi u s Xu t phát t ý nghĩa quan tr ng ñó, tôi ñã ch n ñ tài: “Gi m huy n Đăk Tô, t nh Kon Tum trong công tác gi m nghèo. nghèo cho ñ ng bào dân t c thi u s huy n Đăk Tô, t nh Kon - Đ xu t ñ nh hư ng và các gi i pháp ch y u v phát tri n kinh Tum” làm lu n văn, nh m ñánh giá ñúng th c tr ng và tìm ra nh ng t ñ th c hi n gi m nghèo cho ñ ng bào các dân t c thi u s gi i pháp hi u qu ñ ñ y m nh công tác gi m nghèo cho ñ ng bào dân huy n Đăk Tô, t nh Kon Tum. t c thi u s c a huy n Đăk Tô, t nh Kon Tum trong th i gian ñ n. 4. Đ i tư ng và ph m vi nghiên c u 2. T ng quan nghiên c u Lu n văn ch t p trung nghiên c u v n ñ nghèo và gi m nghèo Có th kh ng ñ nh, các nghiên c u v nghèo ñói và xoá ñói gi m vùng dân t c thi u s trên ñ a bàn huy n Đăk Tô, t nh Kon Tum. nghèo nư c ta nói chung và vùng dân t c thi u s là r t phong Các ho t ñ ng s n xu t kinh doanh c a dân t c thi u s trên ñ a phú. Bên c nh nh ng phương pháp nghiên c u, ti p c n truy n bàn huy n Đăk Tô, t nh Kon Tum v i ch th là các h nông dân. th ng, các công trình nghiên c u, ch ñ o XĐGN ñã v n d ng nhi u
5 6 - N i dung: T p trung ch y u vào vi c phân tích th c tr ng CHƯƠNG 1 nghèo và ñ xu t m t s gi i pháp nh m phát tri n kinh t ñ gi m CƠ S LÝ LU N V GI M NGHÈO nghèo cho ñ ng bào dân t c thi u s ñang sinh s ng trên ñ a bàn huy n Đăk Tô, t nh Kon Tum. 1.1. Nh ng v n ñ chung v nghèo - V th i gian: S li u th c p l y t các tài li u t năm 2006 - Nhi u di n ñàn khu v c và th gi i ñã kh ng ñ nh, ñói nghèo là 2010. v n ñ n i c m c a xã h i, ñ ng th i cũng c nh báo r ng v n ñ ñói - V không gian: Đ tài nghiên c u trên ñ a bàn các xã thu c nghèo không ch ph m vi qu c gia, qu c t s ñưa ñ n m t n ñ nh huy n Đăk Tô, t nh Kon Tum. chính tr trong và ngoài nư c, s t o ra nh ng h u qu khôn lư ng; di 5. Phương pháp nghiên c u dân qu c t t, phá hu môi trư ng, tiêu c c xã h i lan r ng, nh - Phương pháp thu th p tài li u. hư ng chung ñ n c nhân lo i. Vì v y, nghèo ñói không còn là v n - Phương pháp x lý s li u. ñ riêng c a m t qu c gia, mà là v n ñ qu c t . - Phương pháp phân tích s li u. 1.1.1. Khái ni m, tiêu chí ñánh giá nghèo 6. K t c u c a ñ tài Nghèo là tình tr ng m t b ph n dân cư không ñư c hư ng và Ngoài ph n m ñ u và k t lu n, ñ tài lu n văn g m 3 chương: tho mãn nh ng nhu c u cơ b n c a con ngư i mà nh ng nhu c u - Chương 1: Cơ s lý lu n v gi m nghèo này ñã ñư c xã h i th a nh n tuỳ theo trình ñ phát tri n kinh t xã - Chương 2: Th c tr ng gi m nghèo cho ñ ng bào dân t c thi u s h i và phong t c t p quán c a ñ a phương. t i huy n Đăk Tô, t nh Kon Tum. Chu n nghèo c a Chính ph : Đ n năm 2010 Chính ph ban hành - Chương 3: M t s gi i pháp ñ y m nh gi m nghèo cho ñ ng bào chu n nghèo m i và c n nghèo áp d ng cho giai ño n 2011-2015 là dân t c thi u s huy n Đăk Tô trong th i gian ñ n. t 400 nghìn ñ ng/ngư i/tháng tr xu ng ñ i v i khu v c nông thôn và t 500 nghìn ñ ng/ngư i/tháng tr xu ng ñ i v i khu v c thành th ; ñ i tư ng c n nghèo là h có thu nh p t 401-520 nghìn ñ ng/ngư i/tháng ñ i v i khu v c nông thôn và t 501- 650 nghìn ñ ng/ngư i/tháng ñ i v i khu v c thành th . 1.1.2. Các nguyên nhân d n ñ n nghèo 1.1.2.1. Nhân t t nhiên 1.1.2.2. Nhân t kinh t
7 8 + Tăng trư ng kinh t , cơ c u kinh t . Tác ñ ng v an ninh qu c phòng: nhi u qu c gia, phân hoá giàu + H i nh p kinh t qu c t . nghèo làm tăng b t công xã h i và chuy n thành ñ i kháng l i ích. + Cơ s h t ng kinh t xã h i. 1.2. Gi m nghèo 1.1.2.3. Nhân t xã h i 1.2.1. Khái ni m + T c ñ gia tăng dân s , trình ñ văn hóa. Gi m nghèo là t ng th các bi n pháp, chính sách c a nhà nư c + Thành ph n dân t c. và xã h i hay là c a chính nh ng ñ i tư ng thu c di n nghèo, nh m + Phong t c t p quán. t o ñi u ki n ñ h có th tăng thu nh p, thoát kh i tình tr ng thu + Y u t l ch s . nh p không ñáp ng ñư c nh ng nhu c u t i thi u trên cơ s chu n + Chính sách nhà nư c th t b i. nghèo ñư c quy ñ nh theo t ng ñ a phương, khu v c và qu c gia. + Hình th c s h u. 1.2.2. N i dung và tiêu chí ñánh giá gi m nghèo 1.1.2.4. Nhân t thu c b n thân ngư i nghèo 1.2.2.1. T o ñi u ki n cho ngư i nghèo có ñi u ki n phát tri n s n + Quy mô h l n, t l ph thu c cao. xu t, gia tăng thu nh p + Trình ñ h c v n th p. + Cung c p tín d ng ưu ñãi cho ngư i nghèo. + Không có vi c làm ho c vi c làm không n ñ nh. + Đào t o ngh , gi i quy t vi c làm cho ngư i nghèo. + Thi u v n ho c thi u phương ti n s n xu t. + Th c hi n ñ u tư cơ s h t ng. + Do m y u, b nh t t. + Th c hi n các chính sách khuy n nông, khuy n ngư... + Các y u t r i ro. + Phát tri n các ngành ngh truy n th ng phù h p v i ñ a phương. 1.1.3. Tác ñ ng c a nghèo ñ n phát tri n kinh t - xã h i và s c n 1.2.2.2. Gi m nghèo thông qua các chính sách an sinh xã h i thi t ph i gi m nghèo + H tr d ch v y t Tác ñ ng v kinh t : Nghèo ñói làm nh hư ng ñ n ch t lư ng + H tr d ch v giáo d c ngu n nhân l c, h n ch s tăng trư ng và phát tri n c a n n kinh t . + H tr h nghèo v ñ t s n xu t, nhà , ñi n, nư c sinh ho t Tác ñ ng v xã h i: Ngư i nghèo h không có nhà , không có 1.2.3. Các nhân t nh hư ng ñ n gi m nghèo vi c làm và thu nh p không n ñ nh, không ñư c hư ng d ch v y t , Các nhân t nh hư ng ñ n gi m nghèo là h t s c ña d ng, vì văn hoá. nghèo ñói là h u qu c a nhi u nguyên nhân, vì v y ta có th chia ra Tác ñ ng v chính tr : Nghèo ñói là cơ h i ñ các th l c thù ñ ch thành nhóm các nhân t sau: l i d ng, gây m t n ñ nh v chính tr qu c gia. 1.2.3.1. Cơ ch , chính sách và các bi n pháp t ch c th c hi n gi m nghèo
9 10 - Đư ng l i chính sách c a Đ ng và nhà nư c: c/ Th c hi n chương trình xoá ñói gi m nghèo g n v i khuy n - Công tác t ch c th c hi n các chính sách gi m nghèo khích làm giàu chính ñáng, thư ng xuyên c ng c thành qu xoá ñói 1.2.3.2. Các ngu n l c th c hi n gi m nghèo gi m nghèo. Các y u t ngu n l c như ñ t ñai, ngu n v n, năng l c ñ i ngũ d/ Xoá ñói gi m nghèo g n v i phát tri n kinh t b ng ch ñ ng, cán b , s tham gia c a các l c lư ng gi m nghèo, s h tr t bên t l c, vươn lên c a ngư i nghèo, c ng ñ ng, các c p và Nhà nư c ngoài…cũng nh hư ng tr c ti p ñ n công tác gi m nghèo. cùng v i s tranh th giúp ñ c a b n bè qu c t . 1.2.3.3. Ý th c vươn lên c a b n thân ngư i nghèo 1.3.2. Kinh nghi m gi m nghèo c a huy n Kon Plông N u ngư i nghèo lư i lao ñ ng, ăn tiêu lãng phí thì cũng khó có 1.3.3. Kinh nghi m gi m nghèo c a Thành ph Kon Tum th thoát nghèo. Do ñó n u nh ng h có ý chí thoát nghèo, nh n th c 1.3.4. Nh ng bài h c rút ra v công tác gi m nghèo t t và chăm ch h c h i kinh nghi m làm ăn, áp d ng khoa h c k Qua hơn 15 năm th c hi n công tác XĐGN nư c ta ñã ñ t ñư c thu t vào s n xu t, ch ñ ng trong chi tiêu, bi t ti t ki m và tính toán nh ng thành t u bư c ñ u, có th rút ra nh ng bài h c kinh nghi m thì vi c thoát nghèo là không khó. ch y u sau: 1.3. Kinh nghi m gi m nghèo Vi t Nam a. Trư c h t ñó là ñã có s chuy n bi n l n lao trong nh n th c v 1.3.1. Cách th c và chính sách gi m nghèo c a Đ ng và nhà nư c XĐGN. Nghiên c u ñư ng l i và các ch trương c a Đ ng và Nhà nư c b. Có nh ng gi i pháp thích h p ñ huy ñ ng ngu n l c và t o cơ có th rút ra các quan ñi m cơ b n sau ñây c a ho t ñ ng XĐGN ch chính sách cho XĐGN. nư c ta. c. Có s ph i h p ñ ng b gi a các B , ngành, ñoàn th t Trung a/ Xoá ñói gi m nghèo ph i ñư c gi i quy t trong t ng th chi n ương ñ n ñ a phương, cơ s và l ng ghép các chương trình XĐGN lư c phát tri n c a nư c ta là k t h p hài hoà gi a tăng trư ng kinh v i các chương trình phát tri n kinh t - xã h i khác. t v i gi i quy t các v n ñ xã h i trong su t quá trình phát tri n và d. Phát huy n i l c là chính v i vi c không ng ng m r ng h p ngay trong t ng giai ño n c a quá trình phát tri n. tác qu c t nh m m c tiêu xóa ñói, gi m nghèo. b/ Xoá ñói gi m nghèo là v n ñ kinh t - xã h i sâu r ng cho nên e. Phát huy vai trò c a các t ch c Đoàn th qu n chúng trong m i lúc, m i nơi ñ u ph i th ng nh t chính sách kinh t v i chính tri n khai th c hi n các chương trình. sách xã h i.
11 12 CHƯƠNG II - Y u t v phong t c, t p quán. TH C TR NG GI M NGHÈO CHO Đ NG BÀO DÂN T C - Y u t v chính sách h tr c a Nhà Nư c. THI U S T I HUY N ĐĂK TÔ, T NH KON TUM - Ngu n l c ñ t ñai. - Ngu n l c lao ñ ng. 2.1. Đ c ñi m t nhiên, kinh t - xã h i tác ñ ng ñ n v n ñ nghèo - Đ u tư ti n v n cho s n xu t c a h . c a ñ ng bào dân t c thi u s huy n Đăk Tô, t nh Kon Tum - Công c , d ng c ph c v s n xu t. 2.1.1. Đi u ki n t nhiên 2.2.2. Tình hình phát tri n kinh t c a ñ ng bào dân t c thi u s 2.1.2. Đi u ki n kinh t huy n Đăk Tô 2.1.2.1. Tăng trư ng và chuy n d ch cơ c u kinh t 2.2.2.1. V tr ng tr t 2.1.2.2. Cơ s h t ng Tr ng tr t là ngành s n xu t chính c a nông dân các dân t c Huy n ĐăkTô ñã có ñư ng ô tô vào ñ n trung tâm xã c hai mùa huy n Đăk Tô, các cây tr ng ch y u là lúa nư c, lúa r y, ngô, s n... mưa và n ng. Toàn b s xã ñã có ñi n lư i qu c gia và ñi n tho i. 2.2.2.2. V chăn nuôi Hi n trên ñ a bàn huy n g m 8 xã và 1 th tr n có ñ ng bào dân t c Đ ng bào dân t c thi u s chăn nuôi gia súc và gia c m nhưng là sinh s ng. Tuy nhiên, ñ i b ph n các thôn, xóm có ñ ng bào dân t c hình th c chăn nuôi nh , l c h u mang tính gia ñình, h u như v n th sinh s ng cơ s h t ng còn y u kém, ñ c bi t là ñư ng giao thông rông trên ñ i, r ng là chính, chưa bi t l y phân bón ñ ph c v cho liên thôn, xóm hi n ch là l i mòn ñi b , và r t v t v vào mùa mưa. tr ng tr t, chưa bi t tiêm phòng d ch và áp d ng các bi n pháp k Các công trình nư c s ch, ñi n sinh ho t và phúc l i công c ng h u thu t m i vào chăn nuôi, như t m b và xu ng c p. 2.2.2.3. K t qu và hi u qu s n xu t nông, lâm nghi p c a các h 2.1.3. Đi u ki n xã h i - Nông nghi p: 2.1.3.1. Dân s , lao ñ ng và vi c làm Ph n l n thu nh p c a h nông dân các DTTS huy n Đăk Tô là 2.1.3.2. Văn hoá, giáo d c, y t t tr ng tr t và chăn nuôi. Trong 2 ngành chăn nuôi và tr ng tr t thì 2.2. Th c tr ng nghèo c a ñ ng bào dân t c thi u s huy n Đăk Tô tr ng tr t luôn cho thu nh p cao hơn. 2.2.1. Nh ng ñ c ñi m c a ñ ng bào dân t c thi u s huy n Đ k Tô - Lâm nghi p: Ho t ñ ng lâm nghi p c a h DTTS bao g m: - Y u t v ñi u ki n s n xu t. + Khoanh nuôi, chăm sóc và b o v r ng phòng h ñư c giao và - Y u t v KHKT và công ngh . nh n khoán. - Y u t v trình ñ dân trí. + Tr ng r ng m i.
13 14 + Khai thác lâm s n và lâm s n ngoài g t r ng t nhiên và r ng tr ng. + Chính sách h tr ñ t , ñ t s n xu t, nhà cho h nghèo dân - K t qu và hi u qu ho t ñ ng d ch v và và các ho t ñ ng phi t c thi u s . nông nghi p khác c a h . Đăk Tô là huy n mi n núi nên ho t ñ ng + D án khuy n nông, khuy n lâm. d ch v và và ngành ngh c a các nông h DTTS nói chung còn r t + D án phát tri n ñàn bò lai. kém phát tri n. Ngoài d ch v máy xay sát và ñi làm thuê các h dân + D án phát tri n cây cao su ti u ñi n. t c thi u s không tham gia ho t ñ ng phi nông nghi p nào khác. + D án nhân r ng mô hình gi m nghèo. 2.2.3. Nguyên nhân nghèo c a ñ ng bào dân t c thi u s trên ñ a bàn + D án gi m nghèo mi n Trung. huy n + D án phát tri n cơ s h t ng thi t y u các xã ñ c bi t khó khăn. Qua s li u v th c tr ng nghèo c a ngư i ñ ng bào dân t c thi u 2.3.2. Các chính sách, d án t o cơ h i ñ ngư i nghèo ti p c n s trên ñ a bàn huy n Đăk Tô, nguyên nhân nghèo c a nh ng h này các d ch v an sinh xã h i t p trung vào m t s nhuyên nhân chính sau: + Chính sách h tr y t cho ngư i nghèo. - M t b ph n ngư i nghèo ñ c bi t là ngư i nghèo dân t c thi u + Chính sách h tr giáo d c cho ngư i nghèo. s còn ch m chuy n bi n. + Chính sách tr giúp pháp lý cho h nghèo. - S n xu t nông nghi p ñóng vai trò ch ñ o. + Chính sách c u tr xã h i. - Các h thi u ñ t s n xu t, ñ t s n xu t manh mún, b c màu. 2.3.3. Công tác t ch c, ñi u hành - V giáo d c, các h nghèo thư ng không cho con ñ n trư ng. + Nâng cao năng l c cho cán b làm công tác gi m nghèo. - Các h nghèo dân t c thi u s không có k ho ch trong s n xu t. + Ho t ñ ng truy n thông v gi m nghèo. - Đi u ki n th i ti t, thiên nhiên kh c nghi t. 2.3.4. K t qu gi m nghèo cho ñ ng bào dân t c thi u s c a huy n - Giao thông cách tr . Qua 4 năm tri n khai th c hi n Ngh quy t cu Huy n u và H i - S n ph m làm ra ch y u ñ tiêu dùng ho c tiêu th dư i d ng thô. ñ ng nhân dân huy n v ñ y m nh công tác gi m nghèo giai ño n 2.3. Tình hình th c hi n gi m nghèo cho ñ ng bào dân t c thi u 2006 - 2010 trên ñ a bàn huy n ñã ñ t ñư c các k t qu ñáng khích s c a huy n Đăk Tô. l . T l h nghèo gi m t 32,94% năm 2006 xu ng còn 18,67% năm 2.3.1. Các chính sách, d án t o ñi u ki n cho ngư i nghèo phát 2010 tương ng v i 1.641 h nghèo, trong ñó có 1.529 h là ngư i tri n s n xu t, nâng cao thu nh p ñ ng bào dân t c thi u s chi m t l 93,17% t l h nghèo toàn + Chính sách tín d ng ưu ñãi cho vay h nghèo. huy n. Tuy nhiên, t l gi m nghèo ngư i kinh cao hơn ngư i ñ ng bào dân t c thi u s , c th t l thoát nghèo c a ngư i kinh
15 16 trong 4 năm là 310 h chi m t l 73,5% s h nghèo là ngư i kinh, B ng 2.29. Tình hình tái nghèo c a ñ ng bào dân t c thi u s trong khi ñó t l thoát nghèo c a ngư i ñ ng bào dân t c thi u s là huy n Đăk Tô qua 3 năm 489 h ch chi m t l 23,5% s h nghèo là ngư i dân t c thi u s trên ĐVT: H ñ a bàn huy n. H tái nghèo và nghèo phát sinh B ng 2.28. Tình hình thoát nghèo c a ñ ng bào dân t c thi u s T ng s huy n Đăk Tô qua 3 năm Năm h nghèo T ng T l H T l ĐVT: h s % DTTS % H thoát nghèo 2007 2.080 138 6,6 108 78,3 T ng s Năm 2008 1.871 177 9,5 140 79,1 h nghèo T l H T l T ng s 2009 1.827 320 17,5 256 80,0 % DTTS % Tăng BQ 212 11,2 168 79,1 2007 2.080 561 26,9 355 63,3 (Ngu n : Niên giám Th ng kê huy n Đăk Tô năm 2009) 2008 1.871 386 20,6 236 61,1 Qua b ng s li u trên ta có th nh n th y r ng t l gi m nghèo 2009 1.827 364 19,9 294 80,7 c a các h ñ ng bào dân t c thi u s huy n Đăk Tô ch m và không 2010 2.514 296 11,8 255 86,1 b n v ng so v i ngư i kinh trên cùng ñ a bàn, c th qua s li u 3 Tăng BQ 104 437 22,4 295 68,4 năm s h nghèo là ngư i ñ ng bào dân t c thi u s thoát nghèo (Ngu n : Niên giám Th ng kê huy n Đăk Tô năm 2009 và ñi u tra chi m t l 68,4% nhưng t l h tái nghèo phát sinh l i cao hơn là năm 2010) 79,1%, trong khi t l h nghèo là ngư i dân t c thi u s trên ñ a bàn huy n chi m ña s trên 84% qua các năm.
17 18 B ng 2.30. Tình hình thoát nghèo c a ñ ng bào dân t c thi u s li u cho ta th y tình hình h thoát nghèo không b n v ng, có kh s T nh Kon Tum qua 3 năm năng tái nghèo chi m ñ n 50% s h thoát nghèo; Đ c bi t năm 2009 ĐVT: h t l h tái nghèo r t cao lên t i 19,3% trong khi s h thoát nghèo Năm 2007 Năm 2008 Năm 2009 T l ch chi m t l 18%, nguyên nhân c th do năm 2009 t nh Kon Tum Huy n, T T bình b cơn bão s 9 tàn phá n ng n trên ñ a bàn toàn t nh, ñ c bi t m s Stt S h Thoát S h Thoát T S h Thoát thành ph l l quân huy n như Sa Th y, Kon R y, Đăk Tô, Ng c H i có s h nghèo nghèo nghèo nghèo nghèo l % nghèo nghèo % % % tăng ñ t bi n trong năm 2009, ñi u này cho th y h c n nghèo, h 1 TP Kon Tum 2,652 1,023 38.6 2,325 600 25.8 2,119 472 22.3 28.9 m i thoát nghèo, ñ c bi t là các h ñ ng bào dân t c thi u s r t d 2 Sa Th y 2,451 495 20.2 2,258 363 16.1 2,355 595 25.3 20.5 rơi vào tình tr ng tái nghèo khi g p các s c như thiên tai, ñau m. 3 Kon R y 1,582 279 17.6 1,245 337 27.1 1,532 241 15.7 20.1 2.3.5. Nh ng h n ch trong công tác gi m nghèo cho ñ ng bào dân 4 Kon Plông 2,712 351 12.9 2,627 146 5.6 2,223 459 20.6 13.0 t c thi u s c a huy n và nguyên nhân 5 Đăk Hà 2,579 559 21.7 2,215 528 23.8 2,041 432 21.2 22.2 2.3.5.1. Nh ng h n ch 6 Đăk Tô 2,080 561 27.0 1,871 386 20.6 1,827 364 19.9 22.5 2.3.5.2. Nguyên nhân c a nh ng h n ch 7 Tu Mơ Rông 2,337 325 13.9 2,241 96 4.3 2,101 200 9.5 9.2 8 Ng c H i 2,386 688 28.8 2,033 532 26.2 2,045 472 23.1 26.0 9 Đăk Glei 3,323 776 23.4 3,257 395 12.1 3,067 250 8.2 14.5 T ng 22,102 5,057 22.9 20,072 3,383 16.9 19,310 3,485 18.0 19.3 (Ngu n: Báo cáo gi m nghèo t nh Kon Tum) - So sánh tình hình bi n ñ ng h nghèo c a huy n Đăk Tô v i toàn t nh t các b ng s li u trên ta có th nh n th y t l h thoát nghèo c a huy n Đăk Tô bình quân là 22,5% cao hơn t l bình quân chung c a t nh là 19,3% và cao hơn m t s huy n như Sa Th y, Kon R y, Kon Plông … Tuy nhiên t l tái nghèo bình quân c a huy n Đăk Tô là 11,2% cao hơn t l tái nghèo bình quân chung c a t nh ch có 10,4%. So sánh t l tái nghèo v i s h thoát nghèo t b ng
19 20 CHƯƠNG III 3.1.3. Đ nh hư ng GI I PHÁP Đ Y M NH GI M NGHÈO CHO Đ NG BÀO Khai thác có hi u qu toàn b di n tích ñ t có kh năng s n xu t DÂN T C THI U S T I HUY N ĐĂK TÔ TRONG TH I nông - lâm nghi p, t ng bư c chuy n d ch cơ c u s n xu t, nâng cao GIAN Đ N năng su t lao ñ ng, thay ñ i t p quán s n xu t cho ñ ng bào dân t c thi u s nh m t o ñi u ki n cho ngư i nghèo ñ ng bào dân t c thi u 3.1. Quan ñi m, m c tiêu, ñ nh hư ng gi m nghèo cho ñ ng bào s phát tri n s n xu t, tăng thu nh p; t o cơ h i ñ ngư i nghèo ti p các dân t c thi u s c a huy n Đăk Tô c n các d ch v xã h i và nâng cao năng l c, nh n th c cho ngư i 3.1.1. Quan ñi m nghèo dân t c thi u s . Quan ñi m ch ñ o gi m nghèo cho ñ ng bào dân t c thi u s 3.2. M t s gi i pháp ch y u nh m th c hi n m c tiêu gi m trong th i gian t i là: nghèo cho ñ ng bào dân t c thi u s c a huy n Đăk Tô. - Gi m nghèo g n v i tăng trư ng kinh t và gi v ng n ñ nh xã 3.2.1. Nhóm gi i pháp t o ñi u ki n cho ngư i nghèo phát tri n h i. s n xu t, tăng thu nh p - Gi m nghèo g n v i công b ng xã h i. 3.2.1.1. Đ y m nh tín d ng ưu ñãi cho h nghèo - Phát huy các ngu n l c t i ch ñ ngư i nghèo, xã nghèo dân T o ngu n v n cho ngư i nghèo vay. M r ng huy ñ ng v n t t c thi u s trong huy n t vươn lên thoát nghèo. nhi u ngu n ñ cho vay h nghèo, ñ c bi t là thông qua Ngân hàng - T o m i ñi u ki n thu n l i ñ phát tri n các thành ph n Chính sách xã h i ñ t o ñi u ki n cho h nghèo ti p c n các ngu n kinh t nh m tăng vi c làm, thu nh p cho ñ ng bào dân t c thi u v n tín d ng ưu ñãi c a Chính ph m t cách thu n l i nh t. Nâng s ñ gi m nghèo. m c cho vay, kéo dài th i h n vay, n i l ng ñi u ki n cho vay. 3.1.2. M c tiêu 3.2.1.2. Nâng cao dân trí, phát tri n ñào t o ngh và gi i quy t vi c làm M c tiêu t ng quát: Đ y nhanh t c ñ gi m nghèo, h n ch tái - V n ñ nâng cao dân trí: Cùng v i ñ t ñai, v n ñ dân trí ñang là nghèo ñ c bi t là h nghèo ngư i ñ ng bào dân t c thi u s . n i b c xúc trong ñ ng bào dân t c thi u s c a huy n. Cho nên M c tiêu c th : chính sách và gi i pháp v giáo d c mang m t ý nghĩa c p bách. Đ - Ph n ñ u gi m t l h nghèo t 27% năm 2010 xu ng còn 11- th c hi n t t chính sách này c n ph i: 12% năm 2015, m i năm gi m trên 3% h nghèo. + Đ u tư ngu n l c cho các xã nghèo vùng dân t c thi u s ñ m - Đ n năm 2015, thu nh p c a nhóm h nghèo tăng 1,5 l n so v i b o có ñ l p h c, phòng h c kiên c năm 2010
21 22 + Có chính sách ñào t o ñ i ngũ giáo viên là ngư i dân t c thi u - V i m c tiêu cơ b n gi i quy t ñ t s n xu t, ñ t và nhà cho s t i thôn, làng ñ d y t i làng h nghèo dân t c thi u s trên ñ a bàn huy n, nh m t ng bư c n - Đào t o ngh : Đào t o ngh chính là th c hi n chuy n ñ i và ñ nh ñ i s ng, phát tri n s n xu t, xoá ñói, gi m nghèo, gi gìn và hư ng d n cách làm ăn cho ñ ng bào dân t c thi u s nghèo, t o phát huy b n s c văn hoá dân t c, ñ phát tri n kinh t xã h i cho nhi u cơ h i cho h tìm ki m thêm vi c làm, tăng thu nh p và vươn vùng ngư i ñ ng bào dân t c thi u s , g n v i gi v ng an ninh qu c lên thoát nghèo b n v ng. phòng. 3.2.1.3. Đ y m nh phát tri n kinh t ñ a phương - C th hoá trong t ng d án quy ho ch ñ m b o m i h nghèo - Xây d ng cơ s h t ng kinh t ch y u nông thôn: Trư c h t dân t c thi u s ñ u có t 0,5 ñ n 1ha ñ t nương r y và t 3 ñ n 5 là xây d ng, c i t o, nâng c p các công trình thu l i. Đ ng th i t p sào ru ng nư c ñ ñ m b o ñáp ng ñ nhu c u lương th c, th c trung xây d ng các công trình phát tri n s n xu t, sinh ho t cho ph m cho h trong năm. ngư i dân như công trình giao thông liên thôn, liên xã, c u c ng, 3.2.2.2. Tăng cư ng h tr v y t cho ngư i nghèo công trình thu l i, trư ng h c, công trình c p nư c sinh ho t t p - Công tác y t d phòng nh m tuyên truy n, v n ñ ng bà con ăn trung, tr m y t . chín, u ng sôi, ph bi n ki n th c v y t , ñ ngư i dân t chăm lo - M r ng thu hút v n ñ u tư: Xây d ng h th ng chính sách s c kho cho b n thân và gia ñình b ng hình th c c p th B o hi m y thông thoáng nh m thu hút các ngu n v n ñ u tư t trung ương và t , th khám ch a b nh mi n phí cho ngư i nghèo dân t c thi u s . c a ñ a phương nh m phát tri n kinh t , xây d ng cơ s h t ng. - Th c hi n t t các chính sách ưu ñãi ñ c bi t cho ñ ng bào dân - Chuy n d ch cơ c u kinh t nông nghi p, nông thôn, chuy n ñ i t c thi u s nghèo, ñ m b o ña s ñư c chăm sóc s c kho ban ñ u cơ c u cây tr ng v t nuôi theo hư ng s n xu t hàng hoá. ngay t i cơ s . C p phát thu c mi n phí cho các ñ i tư ng quá khó - M r ng th trư ng tiêu th nông s n: Coi nông nghi p là m t khăn. tr n hàng ñ u, thúc ñ y s n xu t nông s n hàng hoá trư c h t ñáp - T ch c các ñ t khám ch a b nh lưu ñ ng mi n phí, ñ nh kỳ t i ng nhu c u trong huy n và trong t nh. T p trung xây d ng các các thôn, làng và hư ng d n bà con cách phòng tránh b nh t t. doanh nghi p công nghi p ch bi n, cam k t thu mua và bao tiêu s n 3.2.2.3. Chính sách h tr v giáo d c cho ngư i nghèo ph m cho nông dân sau khi thu ho ch. - Có cơ ch chính sách ưu tiên cho ñ i tư ng nghèo dân t c thi u 3.2.2. Nhóm chính sách t o cơ h i cho ngư i nghèo ti p c n các d ch v s và con em c a h , ñ m b o xoá ñư c n n mù ch và ph c p ti u xã h i h c, ñư c mi n hoàn toàn h c phí và các kho n ñóng góp khác. 3.2.2.1. H tr v ñ t , ñ t s n xu t và nhà cho h nghèo
23 24 - M r ng lo i hình l p h c bán trú dân nuôi thành m t quy ñ nh K T LU N VÀ KI N NGH ñóng góp h p lý c a toàn dân. 3.2.2.4. C u t , vi n tr kh n c p 1. K t lu n Hàng năm vùng ñ ng bào dân t c thi u s ñ u ph i gánh ch u các Gi m nghèo cho ñ ng bào dân t c thi u s ñang là v n ñ c p h u qu c a thiên tai thì Nhà nư c có chính sách h tr v ñ i s ng thi t nư c ta, nh m t o ra s phát tri n n ñ nh và b n v ng. Đây là và s n xu t cho nhân dân. T p trung ch y u là lương th c, thu c m t trong nh ng nhi m v lâu dài, ph c t p ñư c ñ t trong chương trình t ng th c a qu c gia nói chung và c a huy n Đăk Tô nói riêng. men và ñ dùng sinh ho t thi t y u. Là m t huy n nghèo n m c c b c Tây nguyên, gi m nghèo cho 3.2.3. Gi i pháp tuyên truy n v n ñ ng t vươn lên thoát nghèo ñ ng bào dân t c thi u s Đăk Tô không ch mang ý nghĩa quan c a ñ ng bào dân t c thi u s tr ng trong vi c nâng cao ñ i s ng, kinh t , văn hoá, xã h i cho - Công tác tuyên truy n v n ñ ng: Đây là gi i pháp quan tr ng, vì ngư i ñ ng bào dân t c thi u s mà còn góp ph n c ng c an ninh, v y vi c phát huy ý trí t vươn lên, huy ñ ng n i l c là y u t r t qu c phòng và ñ m b o ñ nh hư ng phát tri n xã h i ch nghĩa nư c ta. quan tr ng. Ngư i nghèo ph i có ý th c vươn lên thoát nghèo và n Đăk Tô là m t huy n nghèo, xu t phát ñi m th p, cách th c s n l c thoát nghèo. xu t c a ñ ng bào dân t c thi u s còn mang n ng tính t phát, t - Ch ng các t n n xã h i, mê tín d ñoan, t i các thôn, xây d ng cung, t c p, ph n nhi u d a vào s n v t t nhiên. Đ i s ng tinh th n các chu n m c văn hoá phù h p v i vùng ñ ng bào dân t c thi u s . c a bà con dân t c còn mang ñ m nét truy n th ng, bên c nh tính - V n ñ ng th c hi n chính sách dân s k ho ch hoá gia ñình. c ng ñ ng cao, phong t c t p quán cũ còn chi ph i n ng n . Vai trò Dân s tăng nhanh ñi li n v i nó là v n ñ y t , giáo d c, vi c làm. c a già làng, ngư i có uy tín trong làng v n chi ph i nh ng quan h 3.2.4. Gi i pháp v t ch c th c hi n xã h i và nhi u công vi c trong c ng ñ ng buôn làng. T ñó thói - L ng ghép các chương trình xóa ñói gi m nghèo nh m ñ t p quen s ng theo “l ” v n nhi u hơn s ng theo “lu t”. Đ c ñi m này trung các ngu n l c th c hi n m c tiêu gi m nghèo. khi n cho ñ i s ng ñ ng bào các dân t c thi u s tương ñ i khép kín, - Đ y m nh xã h i hóa công tác gi m nghèo ñ huy ñ ng m i nh hư ng ñ n s ti p nh n nh ng kinh nghi m s ng t t trong quá ngu n l c tham gia chương trình gi m nghèo. trình phát tri n, ñ làm phong phú thêm ñ i s ng v t ch t, tinh th n - Phát tri n ñ i ngũ cán b làm công tác xóa ñói gi m nghèo. c a ñ ng bào dân t c thi u s . Công tác gi m nghèo cho ñ ng bào dân t c thi u s c n ñ i m i - Ki m tra, giám sát th c hi n các chương trình xóa ñói, gi m nh n th c v cách nh n xét, ñánh giá và gi i quy t. Gi m nghèo nghèo, ñánh giá hi u qu c a các chương trình gi m nghèo. không ch thu n tuý v kinh t , mà còn v văn hoá, xã h i và c v nh n th c. Gi m nghèo ph i ñ m b o c cơ s v t ch t l n văn hoá
25 26 tinh th n cũng như môi trư ng b n v ng, nh m tìm ra các gi i pháp t c thi u s nói chung và dân t c thi u s huy n Đăk Tô nói riêng ñ t h u hi u, thúc ñ y s phát tri n cho ñ ng bào dân t c thi u s ñ t hi u qu như mong mu n và nh ng gi i pháp ñưa ra mang l i hi u ñó gi m nghèo m t cách hi u qu , k t h p hài hoà gi a các y u t qu cao thì chúng tôi ki n ngh các c p các ngành ch c năng m t s kinh t v i các y u t văn hoá xã h i. M t khác, ph i nâng cao dân trí v n ñ sau ñây ñ góp ph n nâng cao trình ñ m i m t cho ñ ng bào dân t c thi u - Nhà nư c c n ti p t c quan tâm hơn n a ñ n s phát tri n kinh s , quan tr ng hơn trình ñ dân trí ñư c nâng cao s quy t ñ nh s t – xã h i nông thôn mi n núi, ñ c bi t là vùng ñ ng bào dân t c thay ñ i trong c ng ñ ng dân t c thi u s theo hư ng năng ñ ng, văn thi u s . minh, ti n b hơn. Đ gi m nghèo và phát tri n b n v ng cho ngư i - C n có s ch ñ o th ng nh t và ph i h p ñ ng b c a nghi u ñ ng bào dân t c thi u s ph i ñ t ñư c m c tiêu chung là phát tri n ngành, nhi u c p, nhi u t ch c cùng tri n khai th c hi n. l c lư ng s n xu t, b o t n và phát huy các gí tr văn hoá truy n - Đ ngh các c p u , Chính quy n ch ñ o các cơ quan ban ngành th ng và ñ y lùi nh ng t n n tiêu c c trong c ng ñ ng ngư i dân th c hi n l ng ghép các chương trình xã h i như y t , dân s k t c, do m t trái c a cơ ch th trư ng ñem l i. ho ch hoá gia ñình, văn hoá thông tin, giáo d c trên ñ a bàn vùng dân Gi m nghèo cho ñ ng bào dân t c thi u s là công vi c khó khăn, t c thi u s ñ tránh trùng l p và khuy n khích ý th c t l c, t lâu dài và ph c t p, th c hi n ñư c ñi u ñó là quá trình ñ u tranh b n cư ng các dân t c t ng bư c vươn lên thoát nghèo và bi t làm giàu. b và kiên quy t. Đi u ñó ñòi h i s n l c không ng ng c a chính - Các chương trình ñ u tư h t ng cơ s v t ch t, ñ c bi t ưu tiên b n thân ngư i nghèo dân t c thi u s , s quan tâm thư ng xuyên, hàng ñ u cho lĩnh v c giao thông, thu l i, nư c sinh ho t và tr ng r ng, ñ u tư, giúp ñ k p th i c a c ng ñ ng xã h i; ti n hành các ho t phát tri n s n xu t. ñ ng ph i k t h p, l ng ghép vào các chương trình, d án phát tri n, - Đ i v i chính quy n ñ a phương: chú tr ng công tác ñào t o ñ i g n v i ñ c thù vùng dân t c thi u s c a huy n. Nh ng gi i pháp ngũ cán b qu n lý và k thu t, ñ c bi t là ñ i ngũ cán b gi m ñư c nêu trong chương ba là nh ng gi i pháp ch y u ñ gi i quy t nghèo, già làng, trư ng b n là ñ i tư ng g n dân nh t. t t công tác gi m nghèo cho ngư i ñ ng bào dân t c thi u s trong - Đ i v i ngư i dân: c n nâng cao tính t ch trong s n xu t và huy n Đăk Tô, ñòi h i s k t h p th ng nh t, ñ ng b c a t t c các ñ i s ng, phát huy tinh th n ñoàn k t và s c m nh c ng ñ ng trong c p, các ngành m i mang l i ñư c k t qu kh quan. vi c t ch c, tương tr nhau trong s n xu t và ñ i s ng c a ñ ng bào 2. Ki n ngh dân t c thi u s trên ñ a bàn huy n. Nâng cao ý th c thoát nghèo, Gi m nghèo là nhi m v c a toàn Đ ng, toàn dân và toàn quân, là tinh th n h c t p, xoá b d n các phong t c t p quán l c h u, th c nhi m v c p bách, c n có s c m nh t ng h p ñ s m k t thúc trong hi n quan ñi m ưu tiên v n cho s n xu t, h n ch tình tr ng cúng l quá trình công nghi p hoá, hi n ñ i hoá ñ t nư c. Đ gi m nghèo linh ñình t n kém làm khó thêm cho ñ i s ng h nghèo. nhanh và phát tri n b n v ng kinh t vùng ñ ng bào ñ ng bào dân