intTypePromotion=1
zunia.vn Tuyển sinh 2024 dành cho Gen-Z zunia.vn zunia.vn
ADSENSE

Luận văn Thạc sĩ Luật học: Cải cách thủ tục hành chính từ thực tiễn huyện Quế Sơn, tỉnh Quảng Nam

Chia sẻ: ViJensoo ViJensoo | Ngày: | Loại File: PDF | Số trang:76

58
lượt xem
16
download
 
  Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Luận văn Thạc sĩ Luật học "Cải cách thủ tục hành chính từ thực tiễn huyện Quế Sơn, tỉnh Quảng Nam" trình bày các nội dung chính sau: Cơ sở lý luận về cải cách thủ tục hành chính ở Việt Nam; Thực trạng cải cách thủ tục hành chính trên địa bàn huyện Quế Sơn, tỉnh Quảng Nam; Phương hướng và giải pháp đẩy mạnh cải cách thủ tục hành chính từ thực tiễn huyện Quế Sơn, tỉnh Quảng Nam.

Chủ đề:
Lưu

Nội dung Text: Luận văn Thạc sĩ Luật học: Cải cách thủ tục hành chính từ thực tiễn huyện Quế Sơn, tỉnh Quảng Nam

  1. VIỆN HÀN LÂM KHOA HỌC XÃ HỘI VIỆT NAM HỌC VIỆN KHOA HỌC XÃ HỘI NGUYỄN THỊ THANH THÚY CẢI CÁCH THỦ TỤC HÀNH CHÍNH TỪ THỰC TIỄN HUYỆN QUẾ SƠN, TỈNH QUẢNG NAM LUẬN VĂN THẠC SĨ LUẬT HỌC HÀ NỘI - năm 2021
  2. VIỆN HÀN LÂM KHOA HỌC XÃ HỘI VIỆT NAM HỌC VIỆN KHOA HỌC XÃ HỘI NGUYỄN THỊ THANH THÚY CẢI CÁCH THỦ TỤC HÀNH CHÍNH TỪ THỰC TIỄN HUYỆN QUẾ SƠN, TỈNH QUẢNG NAM Chuyên ngành : Luật Hiến pháp và Luật Hành chính Mã số : 8380102 NGƯỜI HƯỚNG DẪN KHOA HỌC: PGS.TS NGUYỄN THỊ VIỆT HƯƠNG HÀ NỘI - năm 2021
  3. LỜI CẢM ƠN Tôi xin chân thành cám ơn các thầy cô giáo tại Học viện Khoa học Xã hội, đặc biệt là Khoa Luật đã dạy dỗ và truyền đạt cho tôi những kiến thức quý báu làm nền tảng cho việc thực hiện luận văn này. Tôi đặc biệt cám ơn cô giáo PGS.TS. Nguyễn Thị Việt Hương đã tận tình hướng dẫn, chỉ bảo để tôi có thể hoàn thành bản luận văn cao học này. Tôi cũng xin chân thành cám ơn tất cả bạn bè, đồng nghiệp và những người đã giúp tôi trả lời bảng câu hỏi khảo sát làm nguồn dữ liệu cho việc phân tích và cho ra kết quả nghiên cứu của luận văn cao học này. Cuối cùng, tôi hết lòng biết ơn đến những người thân trong gia đình đã động viên và tạo động lực để tôi hoàn thành luận văn này một cách tốt đẹp.
  4. LỜI CAM ĐOAN Tôi xin cam đoan luận văn “Cải cách thủ tục hành chính từ thực tiễn huyện Quế Sơn, tỉnh Quảng Nam” là công trình nghiên cứu của riêng tôi. Các số liệu trong đề tài này được thu thập và sử dụng một cách trung thực. Kết quả nghiên cứu được trình bày trong luận văn này không sao chép của bất cứ luận văn nào và chưa được trình bày hay công bố ở bất cứ công trình nghiên cứu nào khác trước đây. Tác giả luận văn Nguyễn Thị Thanh Thúy
  5. MỤC LỤC MỞ ĐẦU .......................................................................................................... 1 CHƯƠNG 1. CƠ SỞ LÝ LUẬN VỀ CẢI CÁCH THỦ TỤC HÀNH CHÍNH Ở VIỆT NAM .................................................................................. 10 1.1. Khái niệm, mục tiêu, nhiệm vụ của cải cách hành chính ở Việt Nam ..... 10 1.2. Khái niệm, sự cần thiết, mục tiêu và nội dung của cải cách thủ tục hành chính ....................................................................................................... 13 1.3. Các điều kiện bảo đảm hoạt động cải cách thủ tục hành chính ............... 19 CHƯƠNG 2. THỰC TRẠNG CẢI CÁCH THỦ TỤC HÀNH CHÍNH TRÊN ĐỊA BÀN HUYỆN QUẾ SƠN, TỈNH QUẢNG NAM .................. 23 2.1. Đặc điểm tự nhiên, kinh tế - xã hội huyện Quế Sơn, tỉnh Quảng Nam ... 23 2.2. Các bảo đảm cho hoạt động cải cách thủ tục hành chính trên địa bàn huyện Quế Sơn, tỉnh Quảng Nam ................................................................... 25 2.3. Tình hình cải cách thủ tục hành chính ở huyện Quế Sơn, tỉnh Quảng Nam ................................................................................................................. 31 2.4. Đánh giá chung về cải cách thủ tục hành chính ở huyện Quế Sơn, tỉnh Quảng Nam ..................................................................................................... 40 CHƯƠNG 3. PHƯƠNG HƯỚNG VÀ GIẢI PHÁP ĐẨY MẠNH CẢI CÁCH THỦ TỤC HÀNH CHÍNH TỪ THỰC TIỄN HUYỆN QUẾ SƠN, TỈNH QUẢNG NAM .......................................................................... 47 3.1. Phương hướng cải cách thủ tục hành chính từ thực tiễn huyện Quế Sơn, tỉnh Quảng Nam ...................................................................................... 47 3.2. Giải pháp tiếp tục cải cách thủ tục hành chính từ thực tiễn huyện Quế Sơn, tỉnh Quảng Nam ...................................................................................... 48 KẾT LUẬN .................................................................................................... 64 TÀI LIỆU THAM KHẢO
  6. DANH MỤC CÁC CHỮ VIẾT TẮT CCHC Cải cách hành chính CCTTHC Cải cách thủ tục hành chính CB,CC Cán bộ công chức CB, CC, VC Cán bộ, công chức, viên chức CB, VC Cán bộ, viên chức HCNN Hành chính nhà nước HĐND Hội đồng nhân dân HU Huyện ủy KT-XH Kinh tế - xã hội NQ Nghị quyết PBGDPL Phổ biến giáo dục pháp luật TTHC Thủ tục hành chính UBND Ủy ban nhân dân XHCN Xã hội chủ nghĩa
  7. DANH MỤC CÁC BẢNG Bảng 2.1: Thống kê các chỉ tiêu tại lĩnh vực cải cách thủ tục hành chính trên địa bàn huyện Quế Sơn, tỉnh Quảng Nam ............................................... 37 DANH MỤC CÁC HÌNH Hình 3.1: Mô hình một cửa liên thông từ UBND xã, thị trấn lên UBND huyện Quế Sơn ................................................................................................ 61
  8. MỞ ĐẦU 1. Tính cấp thiết của đề tài Cải cách hành chính là một trong những động lực quan trọng thúc đẩy tăng trưởng kinh tế và phát triển các mặt đời sống xã hội, là một nội dung cốt yếu để nâng cao chất lượng, hiệu quả hoạt động quản lý nhà nước. Thời gian qua CCHC được ghi nhận là một khâu then chốt đánh dấu bước ngoặc trong xây dựng Nhà nước Việt Nam xã hội chủ nghĩa. Đảng đã đề ra quan điểm, chủ trương và thường xuyên đưa ra đường lối chỉ đạo và ban hành các chính sách trong lĩnh vực cải cách hành chính. Công tác cải cách hành chính ở Việt Nam được triển khai thực hiện từ năm 1995 với Chương trình Cải cách hành chính lần đầu tiên được thông qua tại Hội nghị lần thứ tám Ban Chấp hành Trung ương Đảng Cộng sản Việt Nam khóa VII. Tiếp đến là Chương trình tổng thể cải cách hành chính giai đoạn 2001-2010, 2011-2020. Trong đó, cải cách thủ tục hành chính được nhận định là một nhiệm vụ quan trọng được đặt ra ngay từ giai đoạn đầu của tiến trình cải cách hành chính nhà nước, bởi thủ tục hành chính không chỉ liên quan đến công việc nội bộ của một cơ quan, một cấp chính quyền, mà còn liên quan đến các tổ chức và công dân trong mối quan hệ với Nhà nước. Thời gian qua, Đảng và Nhà nước ta đã ban hành nhiều chủ trương, chính sách, văn bản quy phạm pháp luật về lĩnh vực cải cách hành chính nói chung và cải cách thủ tục hành chính nói riêng. Chính vì vậy, mục tiêu và yêu cầu của cải cách thủ tục hành chính là phải đạt được một bước chuyển biến căn bản trong quan hệ về giải quyết công việc của công dân và tổ chức, cụ thể là phải phát hiện và xoá bỏ những thủ tục hành chính thiếu đồng bộ, chồng chéo, rườm rà, phức tạp đã và đang gây trở ngại trong việc tiếp nhận và xử lý công việc giữa cơ quan nhà nước với tổ chức, công dân; tạo môi trường kinh 1
  9. doanh bình đẳng, thông thoáng, thuận lợi, minh bạch nhằm giảm thiểu chi phí về thời gian và kinh phí của các doanh nghiệp thuộc mọi thành phần kinh tế trong việc tuân thủ thủ tục hành chính. Quế Sơn là một huyện trung du miền núi nằm về phía Tây Bắc tỉnh Quảng Nam, vị trí địa lý thuận lợi, tài nguyên khoáng dồi dào, phong phú, huyện Quế Sơn có tiềm năng phát triển về kinh tế, xã hội, an ninh, quốc phòng mạnh mẽ. Với mục đích xây dựng một nền hành chính hiện đại, trong sạch, vững mạnh, hiệu lực, hiệu quả, đáp ứng được yêu cầu quản lý nhà nước trên tất cả các lĩnh vực hiện tại và trong tương lai, góp phần cùng địa phương khắc phục lạc hậu, yếu kém, cùng với cả tỉnh, cả nước thực hiện thắng lợi nhiệm vụ cải cách hành chính giai đoạn 2011-2020, bản thân tôi chọn đề tài: “Cải cách thủ tục hành chính từ thực tiễn huyện Quế Sơn, tỉnh Quảng Nam” làm đề tài nghiên cứu của Luận văn. Đề tài này tập trung đi sâu nghiên cứu, đánh giá thực trạng, đề xuất những giải pháp và kiến nghị nhằm góp phần đẩy mạnh cải cách thủ tục hành chính trên địa bàn huyện Quế Sơn, tỉnh Quảng Nam. 2. Tình hình nghiên cứu liên quan đến đề tài Trong thời gian qua, các công trình nghiên cứu để thực hiện cải cách hành chính (CCHC) đã ghi nhận sự quan tâm của khá nhiều nhà khoa học và nhà quản lý. Nhiều công trình nghiên cứu đã được công bố như: Tác giả Nguyễn Ngọc Hiến (2001) với cuốn sách Các giải pháp thúc đẩy cải cách hành chính ở Việt Nam, đã tổng hợp và phân tích một cách khách quan tiến trình CCHC của nước ta sau 20 năm đổi mới, đánh giá những thành tựu, những mặt hạn chế và thiếu sót và nguyên nhân cản trở đối với tiến trình nay, từ đó đề xuất một số giải pháp cơ bản nhằm thúc đẩy quá trình tiến hành CCHC. Trong cuốn sách này, tác giả đã dành một chương để bàn về đẩy mạnh CCHC ở địa phương và cơ sở, nêu lên những vấn đề bức xúc trong 2
  10. CCHC ở địa phương và đề ra các giải pháp đẩy mạnh CCHC ở địa phương và cơ sở hiện nay [12]. Từ Điển (2001) với cuốn sách Cải cách hành chính và cải cách kinh tế đã đánh giá mối quan hệ giữa CCHC và cải cách kinh tế là một quá trình lâu dài với nhiều vấn đề mới và phức tạp, là sự tác động một cách biện chứng với nhau. Tác giả cũng tập trung trình bày về vị trí, vai trò của CCHC và cải cách kinh tế trong giai đoạn hiện nay, cũng như chiến lược và những vấn đề thực thi của CCHC trong những năm trước mắt [9]. Trung tâm nghiên cứu khoa học tổ chức quản lý (2004) với cuốn sách Cải cách hành chính vấn đề cấp thiết để đổi mới bộ máy nhà nước – đây là tập hợp những bài viết, ý kiến của lãnh đạo các cơ quan Trung ương, các nhà nghiên cứu về đổi mới và cải cách về nền hành chính nhà nước. Nội dung cuốn sách đã hệ thống quan điểm, lý luận và thực tiễn về công tác CCHC của Đảng và Nhà nước ta từ sau đổi mới đến nay, với việc tập trung nghiên cứu các chủ trương, đường lối của Đảng về CCHC; những phân tích về thực trạng, giải pháp và những vấn đề về văn bản pháp luật liên quan đến quá trình tiến hành CCHC [41]. Trong cuốn sách Hoàn thiện tổ chức và hoạt động của Bộ, cơ quan ngang Bộ trong quá trình cải cách hành chính ở Việt Nam hiện nay, trên cơ sở nghiên cứu những vấn đề lý luận và thực tiễn về tổ chức và hoạt động của Bộ, cơ quan ngang Bộ, có tham khảo kinh nghiệm cải cách hành chính của một số nước trên thế giới, tác giả Đặng Xuân Phương (2011) đã đưa ra một số phương hướng và giải pháp cho việc hoàn thiện tổ chức và hoạt động của Bộ, cơ quan ngang Bộ ở Việt Nam trong cải cách hành chính, một vấn đề quan trọng của tiến trình đổi mới, chủ động hội nhập kinh tế quốc tế của đất nước. Trên cơ sở những nghiên cứu khoa học, tác giả mong muốn góp phần vào việc xây dựng nền móng lý luận cho tiến trình xây dựng Nhà nước pháp 3
  11. quyền xã hội chủ nghĩa Việt Nam, Nhà nước của nhân dân, do nhân dân, vì nhân dân [29]. Đoàn Duy Khương (2016) trong cuốn sách Cải cách hành chính công phục vụ phát triển kinh tế cải thiện môi trường kinh doanh không chỉ phân tích quá trình CCHC ở một số quốc gia trong khu vực ASEAN và nhận định về xu hướng CCHC trong khu vực, mà còn đưa ra bức tranh về quá trình CCHC công tại Việt Nam, trong đó đặc biệt nhấn mạnh những thay đổi của CCHC gắn với cải thiện môi trường kinh doanh, sự ghi nhận của một số tổ chức quốc tế đối với quá trình CCHC ở Việt Nam, từ đó đúc rút một số kinh nghiệm và khuyến nghị cho công tác CCHC. Qua kết quả nghiên cứu, tác giả đã cho cách nhìn khách quan về sự vận dụng giữa công tác CCHC gắn chặt với cải cách kinh tế [19]. Trong cuốn sách Vấn đề minh bạch hóa hoạt động quản lý hành chính nhà nước ở Việt Nam hiện nay của Nguyễn Thị Phương (2016), tác giả đã khai thác khía cạnh minh bạch hóa hoạt động quản lý nhà nước nói chung, quản lý nền hành chính nhà nước nói riêng là hoạt động nhằm bảo đảm tính dân chủ xã hội, thể hiện quyền của người dân trong việc tham gia quản lý hành chính nhà nước. Qua cuốn sách, tác giả đã nêu bật được những chủ trương, chính sách của Đảng, Nhà nước trong việc hiện thực hóa minh bạch trong nền hành chính, đồng thời đã chỉ ra vấn đề thiếu minh bạch, công khai trong hoạt động quản lý hành chính nhà nước. Những hạn chế này xuất phát từ những lý do về mặt pháp lý, hay quá trình chia sẻ thông tin, phương thức thực hiện hay chưa có sự thông suốt trong chỉ đạo điều hành [28]. Ngoài các công trình nghiên cứu đã xuất bản thành sách, nhiều nhà nghiên cứu và các nhà quản lý cũng đã có nhiều bài viết công bố trên các tạp chí về vấn đề CCHC. TS. Vũ Anh Tuấn (2010) trong bài “Văn hóa hành chính trong cải cách hành chính hiện nay” đã đưa ra những luận điểm nhằm 4
  12. nhận diện văn hóa hành chính, từ đó bàn luận về vai trò của văn hóa hành chính trong cải cách hành chính hiện nay. Tác giả nhận định rằng vai trò của văn hóa hành chính trong tiến trình cải cách hành chính chưa thật sự được nhận thức thấu đáo [42]. Lưu Phước Vẹn, Trần Công Dũ (2020) qua bài viết “Thực trạng và giải pháp cải cách hành chính ở Việt Nam” đã trình bày cơ sở lý thuyết về cải cách hành chính, nội dung cải cách hành chính, kết quả đạt được, đánh giá những ưu điểm, chỉ ra những tồn tại, rút ra bài học kinh nghiệm và đề xuất phương hướng cải cách hành chính ở Việt Nam trong thời gian tới. Nguyên nhân dẫn đến những hạn chế trong công tác CCHC ở Việt Nam được nhóm tác giả chỉ ra là: (1) Phương pháp tổ chức triển khai thực hiện chưa có nhiều giải pháp tập trung, quyết liệt; (2) Quá trình triển khai CCHC còn lúng túng. Nhiệm vụ đề ra nhiều nhưng chưa thực sự gắn với các biện pháp và điều kiện bảo đảm cần thiết. Việc tổ chức mô hình thí điểm còn có nơi làm chưa đồng bộ, thiếu tổng kết, rút kinh nghiệm kịp thời; (3) Nguồn lực và những điều kiện bảo đảm cần thiết cho cải CCHC còn nhiều haṇ chế; (4) Vai trò, trách nhiệm người đứng đầu cơ quan hành chính đối với cải CCHC tại một số cơ quan, đơn vị còn hạn chế. Tình trạng cửa quyền, quan liêu, tham nhũng vẫn còn, tính công khai minh bạch của nền hành chính còn nhiều thách thức, một bộ phận cán bộ, công chức suy giảm lý tưởng, lối sống và vi phạm đạo đức công vụ, gây bất bình trong nhân dân [47]. Luận án tiến sĩ của tác giả Lê Thanh Dũng (2020), “Đảng bộ tỉnh Đồng Tháp lãnh đạo cải cách hành chính từ năm 1995 đến năm 2015” đã làm rõ quá trình Đảng bộ tỉnh Đồng Tháp lãnh đạo CCHC từ năm 1995 đến năm 2015, đúc kết một số kinh nghiệm có giá trị tham khảo góp phần nâng cao hiệu quả lãnh đạo CCHC của Đảng bộ tỉnh Đồng Tháp trong giai đoạn hiện nay. Trong đó, tác giả tập trung giải quyết các nội dung: (1) Làm rõ các yếu tố tác động 5
  13. đến sự lãnh đạo của Đảng bộ tỉnh Đồng Tháp về CCHC; (2) Phân tích chủ trương và chỉ đạo của Đảng bộ tỉnh Đồng Tháp về CCHC từ năm 1995 đến năm 2015; (3) Đánh giá ưu điểm, hạn chế và đúc kết một số kinh nghiệm có giá trị tham khảo trong quá trình Đảng bộ tỉnh Đồng Tháp [6]. Một số tác giả đã nghiên cứu chuyên sâu về cải cách thủ tục hành chính (CCTTHC), điển hình như Mai Hữu Khuê và Bùi Văn Nhơn (1995) với cuốn sách “Một số vấn đề về cải cách thủ tục hành chính”. Nội dung cuốn sách đề cập đến sự tác động của thủ tục hành chính đối với hoạt động của bộ máy quản lý nhà nước; nhóm tác giả nhận định cải cách thủ tục hành chính cũng đặt ra đòi hỏi phải cải cách thủ tục trong lĩnh vực khiếu nại và giải quyết khiếu nại của công dân theo hướng đảm bảo các tiêu chuẩn chung của thủ tục hành chính như tính đơn giản và rõ ràng; tính nhanh chóng, kịp thời; tính công khai, minh bạch; tính linh động; tính thống nhất [18]. Ngoài ra, tác giả Nguyễn Văn Thâm và Võ Kim Sơn với cuốn “Thủ tục hành chính: Lý luận và thực tiễn” [37], tác giả Nguyễn Anh Huấn với đề tài nghiên cứu khoa học cấp Bộ năm 2015 “Công tác cải cách thủ tục hành chính ở tỉnh Lai Châu” đã nghiên cứu làm rõ những vấn đề về CCTTHC, từ đó đề xuất phương hướng và các giải pháp để đẩy mạnh CCTTHC trong thời gian tới. Một số luận văn thạc sĩ về cải cách hành chính và cải cách thủ tục hành chính như: Phương Văn Tám (2016), “Cải cách thủ tục hành chính trong lĩnh vực tư pháp tại Ủy ban nhân dân Thị xã Sơn Tây, thành phố Hà Nội” [36]; Nguyễn Thanh Tịnh (2020), “Cải cách thủ tục hành chính từ thực tiễn huyện Đại Lộc, tỉnh Quảng Nam” [38]; Vũ Đình Toàn (2020), “Cải cách thủ tục hành chính nhìn từ thực tiễn Sở Y tế Thành phố Hồ Chí Minh” [39]; Thái Thanh Nghĩa (2020), “Cải cách thủ tục hành chính theo cơ chế một cửa từ thực tiễn huyện An Lão, tỉnh Bình Định” [22]. Các công trình này đều đi theo một khung phân tích như sau: trên cơ sở nghiên cứu những vấn đề lý luận, làm rõ khái niệm, nội dung của cải cách thủ tục hành chính nói chung và trong lĩnh vực chuyên 6
  14. ngành nói riêng (nếu có), các tác giả tiến hành phân tích, đánh giá cụ thể thực trạng cải cách thủ tục hành chính trong lĩnh vực chuyên ngành trên địa bàn nghiên cứu; làm rõ những hạn chế, nguyên nhân và những vấn đề đặt ra cần phải giải quyết. Từ đó, đề xuất phương hướng và giải pháp đẩy mạnh cải cách thủ tục hành chính trong lĩnh vực và địa bàn nghiên cứu. Tiếp cận ở góc độ chính sách về cải cách thủ tục hành chính, trong luận văn thạc sĩ của Nguyễn Ngọc San (2019), “Thực hiện chính sách cải cách thủ tục hành chính tại Thành phố Buôn Ma Thuột, tỉnh Đắk Lắk” [33], và luận văn thạc sĩ của Nguyễn Hữu Ly (2020), “Thực hiện chính sách cải cách thủ tục hành chính trên địa bàn tỉnh Quảng Nam” [20], các tác giả đã nghiên cứu cơ sở lý luận và pháp lý về chính sách cải cách thủ tục hành chính (như khái niệm, mục đích, nội dung, quy trình thực hiện chính sách cải cách TTHC; căn cứ đánh giá và các yếu tố ảnh hưởng đến việc thực hiện chính sách cải cách TTHC; kinh nghiệm thực hiện chính sách cải cách TTHC ở một số địa phương); tiến hành phân tích, đánh giá thực trạng thực hiện chính sách cải cách TTHC của địa bàn nghiên cứu, tìm ra những ưu điểm và những hạn chế; từ đó đề xuất các giải pháp nâng cao hiệu quả thực hiện chính sách cải cách TTHC trên địa bàn. Có thể nói, mặc dù có nhiều sách chuyên khảo, công trình nghiên cứu, bài báo,... về công cuộc CCHC ở Việt Nam ở cả cấp nhà nước lẫn địa phương và cơ sở, nhưng chưa có công trình nào nghiên cứu về thực trạng công tác cải cách thủ tục hành chính trên địa bàn huyện, cụ thể là huyện Quế Sơn, tỉnh Quảng Nam. Vì lý do đó, khi thực hiện đề tài này, tác giả sẽ kế thừa cơ sở lý luận từ các nghiên cứu trước để làm cơ sở tập trung nghiên cứu đánh giá về hoạt động cải cách thủ tục hành chính trên địa bàn huyện Quế Sơn, từ đó đề xuất những giải pháp phù hợp để tiếp tục đẩy mạnh công cuộc cải cách thủ tục hành chính cấp huyện. 7
  15. 3. Mục đích và nhiệm vụ nghiên cứu 3.1. Mục đích nghiên cứu Mục đích nghiên cứu tổng quát của đề tài là xây dựng cơ sở khoa học nhằm đề xuất giải pháp đẩy mạnh công tác cải cách thủ tục hành chính trên địa bàn huyện. 3.2. Nhiệm vụ nghiên cứu - Phân tích, đánh giá thực trạng công tác cải cách thủ tục hành chính của các cấp chính quyền trên địa bàn huyện từ thực tiễn huyện Quế Sơn, tỉnh Quảng Nam. Chỉ ra những thành tựu, hạn chế và những nguyên nhân dẫn đến hạn chế trong công cuộc cải cách thủ tục hành chính ở địa phương. - Đề xuất định hướng và một số giải pháp nhằm đẩy mạnh cải cách thủ tục hành chính trên địa bàn huyện nói chung, và của huyện Quế Sơn, tỉnh Quảng Nam nói riêng. 4. Đối tượng và phạm vi nghiên cứu 4.1. Đối tượng nghiên cứu Cải cách thủ tục hành chính nhà nước tại cơ quan hành chính cấp huyện 4.2. Phạm vi nghiên cứu - Phạm vi nội dung: Nội dung cải cách thủ tục hành chính và đánh giá quá trình, kết quả thực hiện cải cách thủ tục hành chính trên địa bàn huyện. - Phạm vi không gian: huyện Quế Sơn, tỉnh Quảng Nam. - Phạm vi thời gian: công tác cải cách thủ tục hành chính từ năm 2011 đến nay. 5. Cơ sở lý luận và phương pháp nghiên cứu 5.1. Cơ sở lý luận Luận văn dựa trên cơ sở lý luận của chủ nghĩa Mác - Lênin, tư tưởng Hồ Chí Minh và quan điểm, đường lối của Đảng Cộng sản Việt Nam về Nhà nước pháp quyền xã hội chủ nghĩa và những vấn đề liên quan tới hoạt động 8
  16. của bộ máy hành chính nhà nước, công cuộc cải cách hành chính. 5.2. Phương pháp nghiên cứu Các phương pháp nghiên cứu cụ thể của luận văn bao gồm: Phương pháp phân tích, tổng hợp; phương pháp so sánh; phương pháp thống kê; phương pháp kết hợp lý luận với thực tiễn… 6. Ý nghĩa lý luận và thực tiễn của luận văn 6.1. Ý nghĩa lý luận Kết quả nghiên cứu của Luận văn góp phần bổ sung vào việc hệ thống hóa sơ sở lý luận về cải cách hành chính và cải cách thủ tục hành chính nhà nước và ở địa phương. 6.2.Ý nghĩa thực tiễn Kết quả nghiên cứu của Luận văn có giá trị ứng dụng trong đẩy mạnh thực hiện cải cách thủ tục hành chính tại huyện Quế Sơn, tỉnh Quảng Nam, có thể được dùng làm tài liệu tham khảo trong hoạt động nghiên cứu, giảng dạy, học tập tại các cơ sở đào tạo luật học và đối với hoạt động thực tiễn công cuộc cải cách thủ tục hành chính cấp huyện. 7. Kết cấu của luận văn Ngoài phần mở đầu, kết luận, luận văn được kết cấu xây dựng gồm có 03 chương: Chương 1: Cơ sở lý luận về cải cách thủ tục hành chính ở Việt Nam Chương 2: Thực trạng cải cách thủ tục hành chính trên địa bàn huyện Quế Sơn, tỉnh Quảng Nam Chương 3: Phương hướng và giải pháp đẩy mạnh cải cách thủ tục hành chính từ thực tiễn huyện Quế Sơn, tỉnh Quảng Nam 9
  17. CHƯƠNG 1 CƠ SỞ LÝ LUẬN VỀ CẢI CÁCH THỦ TỤC HÀNH CHÍNH Ở VIỆT NAM 1.1. Khái niệm, mục tiêu, nhiệm vụ của cải cách hành chính ở Việt Nam 1.1.1. Khái niệm cải cách hành chính Cải cách hành chính là vấn đề mang tính toàn cầu, từ lâu đã thu hút được sự quan tâm của hầu hết các quốc gia trên thế giới. Mỗi quốc gia có cách nhìn nhận khác nhau về CCHC, nhưng tựu trung lại, CCHC đều xuất phát từ những yêu cầu tất yếu trong thực tiễn, đó là: yêu cầu của phát triển kinh tế - xã hội (KT-XH); yêu cầu của việc cải tạo, điều chỉnh cơ cấu hành chính; kết quả sự tác động của tiến bộ khoa học công nghệ vào quản lý hành chính nhà nước. Về mặt lý thuyết, trên thế giới tồn tại nhiều quan điểm khác nhau về cải cách hành chính do cách tiếp cận ở nhiều góc độ khác nhau. Theo nghĩa rộng, cải cách hành chính có thể hiểu là một quá trình thay đổi cơ bản, lâu dài, liên tục bao gồm cơ cấu của quyền lực hành pháp và tất cả các hoạt động có ý thức của bộ máy nhà nước nhằm đạt được sự hợp tác giữa các bộ phận và các nhân vì mục đích chung của cộng đồng và phối hợp các nguồn lực để tạo ra hiệu lực, hiệu quả quản lý và các sản phẩm (dịch vụ hoặc hàng hóa) phục vụ nhân dân thông qua các phương thức tổ chức và thực hiện quyền lực nhà nước. Theo nghĩa hẹp, CCHC được hiểu là những thay đổi được thiết kế có chủ định nhằm cải tiến một cách cơ bản các khâu trong hoạt động quản lý của bộ máy nhà nước như kế hoạch, định chế, tổ chức, công tác cán bộ, tài chính, chỉ huy, phối hợp, kiểm tra, thông tin và đánh giá. Theo tài liệu của Liên Hợp Quốc (1971) thì cải cách hành chính là 10
  18. những cố gắng có chủ định nhằm đưa những thay đổi cơ bản vào hệ thống hành chính nhà nước thông qua các cải cách có hệ thống hoặc các phương thức để cải tiến ít nhất một trong bốn yếu tố cấu thành của nền hành chính công: Thể chế, cơ cấu tổ chức, nhân sự, và tài chính công. Theo Bộ Nội vụ: Cải cách hành chính là một sự thay đổi có kế hoạch, theo một mục tiêu nhất định, được xác định bởi cơ quan nhà nước có thẩm quyền; Từ các cách hiểu trên, có thể đưa ra khái niệm chung nhất, CCHC là những thay đổi có chủ định nhằm hoàn thiện thể chế của nền hành chính; cơ cấu tổ chức và cơ chế vận hành của bộ máy hành chính các cấp và đội ngũ công chức hành chính; tài chính công để nâng cao hiệu lực, năng lực và hiệu quả hoạt động của nền hành chính công phục vụ dân. 1.1.2. Mục tiêu của cải cách hành chính Trong giai đoạn 2001 - 2010, mục tiêu chung của CCHC nhà nước là: “xây dựng một nền hành chính dân chủ, trong sạch, vững mạnh, chuyên nghiệp, hiện đại hóa, hoạt động có hiệu lực, hiệu quả theo nguyên tắc của nhà nước pháp quyền XHCN dưới sự lãnh đạo của Đảng; Trên cơ sở những kết quả đạt được của CCHC 10 năm (giai đoạn 2001 - 2010) và yêu cầu phát triển kinh tế - xã hội cũng như nhu cầu, đòi hỏi của nhân dân và xã hội về một nền hành chính phục vụ, hiện đại, cần phải tiếp tục đẩy mạnh CCHC, triển khai đồng bộ các nhiệm vụ CCHC, Chính phủ đã xác định mục tiêu chung của CCHC giai đoạn 2011 - 2020 với trọng tâm là: Cải cách thể chế; xây dựng, nâng cao chất lượng đội ngũ cán bộ, công chức, viên chức, chú trọng cải cách chính sách tiền lương nhằm tạo động lực thực sự để cán bộ, công chức, viên chức thực thi công vụ có chất lượng và hiệu quả cao; nâng cao chất lượng dịch vụ hành chính và chất lượng dịch vụ công. Trong giai đoạn 2011 - 2020, các mục tiêu cụ thể CCHC được xác định, 11
  19. bao gồm: Một là, xây dựng, hoàn thiện hệ thống thể chế kinh tế thị trường định hướng XHCN nhằm giải phóng lực lượng sản xuất, huy động và sử dụng có hiệu quả mọi nguồn lực cho phát triển đất nước. Hai là, bảo đảm thực hiện trên thực tế quyền dân chủ của Nhân dân, bảo vệ quyền con người, gắn quyền con người với quyền, lợi ích của dân tộc, đất nước. Ba là, xây dựng đội ngũ cán bộ, công chức, viên chức có đủ phẩm chất, năng lực và trình độ, đáp ứng yêu cầu phục vụ Nhân dân và sự phát triển của đất nước. 1.1.3. Nhiệm vụ của cải cách hành chính ở Việt Nam giai đoạn 2011- 2020 Một là, cải cách thể chế hành chính, là sự thiết lập và thực thi các qui tắc và thủ tục nhằm cải thiện chất lượng của nền hành chính nhà nước, cụ thể là cải thiện các mối quan hệ giữa nhà nước và xã hội, nhằm tạo điều kiện cho “cơ chế kinh tế thị trường theo định hướng XHCN” hoạt động có hiệu quả. Hai là, cải cách thủ tục hành chính, đây là khâu đột quá trong công cuộc CCHC ở Việt Nam, nhằm tăng cường, củng cố mối quan hệt giữa nhà nước với nhân dân và các tổ chức kinh tế xã hội, tăng cường sự tham gia của người dân và tổ chức vào quản lý nhà nước. CCTTHC sẽ tạo sự chuyển biến của toàn bộ hệ thống nền hành chính quốc gia, từ đó thúc đẩy toàn bộ hệ thống hành chính phát triển. Ba là, cải cách tổ chức bộ máy hành chính nhà nước, đây là quá trình sắp xếp, tổ chức lại các cơ quan, đơn vị ở trung ương và địa phương để không còn sự chồng chéo, bỏ trống hoặc trùng lắp về chức năng, nhiệm vụ, quyền hạn giữa các cơ quan hành chính nhà nước; trách nhiệm, quyền hạn của chính quyền địa phương các cấp được phân định hợp lý, nhằm mục đích nâng cao 12
  20. hiệu quả hoạt động, đáp ứng tốt hơn nhu cầu phục vụ nhân dân, phục vụ xã hội. Bốn là, xây dựng và nâng cao chất lượng đội ngũ cán bộ, công chức, viên chức, vừa đáp ứng đủ số lượng, cơ cấu hợp lý, có đủ trình độ và năng lực thi hành công vụ, phục vụ nhân dân và phục vụ sự nghiệp phát triển của đất nước; 1.2. Khái niệm, sự cần thiết, mục tiêu và nội dung của cải cách thủ tục hành chính 1.2.1. Khái niệm thủ tục hành chính * Khái niệm Để giải quyết một công việc nhất định đều cần có những thủ tục phù hợp. Theo nghĩa thông thường, thủ tục có nghĩa là trình tự, phương cách giải quyết công việc theo một trình tự nhất định, một thể thống nhất. Cũng có thể hiểu thủ tục là những quy tắc, chế độ, nguyên tắc hay quy định chung phải tuân theo khi làm việc công. Hoạt động quản lý Nhà nước được thể hiện qua các quy định quản lý Nhà nước đó là những quy phạm pháp lý để hướng dẫn hoạt động quản lý Nhà nước, quản lý hoạt động của con người. Những quy phạm pháp lý này được cụ thể hóa bằng các thủ tục. Do đó, thủ tục là loại kế hoạch quy định trình tự, cách thức khi sử dụng thẩm quyền của từng cơ quan để giải quyết công việc. Khoa học pháp lý gọi đó là những quy phạm thủ tục, quy phạm này gồm các bộ phận: Thủ tục lập pháp, thủ tục tố tụng tư pháp và thủ tục hành chính. Thủ tục hành chính được đặt ra để các cơ quan Nhà nước có thể thực hiện mọi hình thức hoạt động cần thiết của mình, trong đó bao gồm cả trình tự thành lập các công sở, trình tự bổ nhiệm, bãi nhiệm, điều động viên chức, trình tự lập quy, áp dụng quy phạm để đảm bảo các quyền của chủ thể và xử lý vi phạm, trình tự điều hành, tổ chức các hoạt động tác nghiệp hành chính. 13
ADSENSE

CÓ THỂ BẠN MUỐN DOWNLOAD

 

Đồng bộ tài khoản
2=>2