Luận văn Thạc sĩ Luật hiến pháp và Luật hành chính: Thực hiện pháp luật về thay đổi, cải chính hộ tịch trên địa bàn huyện Trảng Bom, tỉnh Đồng Nai

BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO

BỘ NỘI VỤ

……./…….. ……/……

HỌC VIỆN HÀNH CHÍNH QUỐC GIA

PHẠM THỊ LỆ THỦY

THỰC HIỆN PHÁP LUẬT VỀ THAY ĐỔI, CẢI CHÍNH HỘ TỊCH TRÊN ĐỊA BÀN HUYỆN TRẢNG BOM, TỈNH ĐỒNG NAI

LUẬN VĂN THẠC SĨ

LUẬT HIẾN PHÁP VÀ LUẬT HÀNH CHÍNH

TP. HỒ CHÍ MINH, NĂM 2019

BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO

BỘ NỘI VỤ

……./…….. ……/……

HỌC VIỆN HÀNH CHÍNH QUỐC GIA

PHẠM THỊ LỆ THỦY

THỰC HIỆN PHÁP LUẬT VỀ THAY ĐỔI, CẢI CHÍNH HỘ TỊCH TRÊN ĐỊA BÀN HUYỆN TRẢNG BOM, TỈNH ĐỒNG NAI

LUẬN VĂN THẠC SĨ LUẬT HIẾN PHÁP VÀ LUẬT HÀNH CHÍNH

Mã số: 8 38 01 02

NGƢỜI HƢỚNG DẪN KHOA HỌC: PGS-TS LÊ THỊ HƢƠNG

TP. HỒ CHÍ MINH, NĂM 2019

LỜI CAM ĐOAN

Đề tài “Thực hiện pháp luật về thay đổi, cải chính hộ tịch trên địa bàn

huyện Trảng Bom, tỉnh Đồng Nai” là luận văn tốt nghiệp Thạc sĩ chuyên

ngành Luật Hiến pháp và Luật Hành chính của tôi tại Học viện Hành chính

Quốc gia.

Tôi xin cam đoan đây là công trình nghiên cứu của bản thân tôi, được

hoàn thành với sự hướng dẫn, giúp đỡ của Giáo viên hướng dẫn. Mọi số liệu,

thông tin trích dẫn đều có ghi rõ nguồn gốc./.

Tp. Hồ Chí Minh, ngày tháng năm 2019

Tác giả luận văn

Phạm Thị Lệ Thủy

LỜI CẢM ƠN

Tôi xin bày tỏ lòng cảm ơn chân thành đến Ban giám đốc, Khoa sau Đại

học, quý thầy cô đang làm việc tại Học viện Hành chính Quốc gia và quý thầy

cô giảng dạy tại lớp LH4.N3 – những người đã tạo mọi điều kiện thuận lợi

nhất trong quá trình học tập và nghiên cứu của tôi tại Học viện.

Đặc biệt, xin gửi lời cảm ơn chân thành và sâu sắc nhất đến PGS.TS Lê

Thị Hương, người cô kính mến đã tận tình hướng dẫn, giúp đỡ, động viên tôi

thực hiện và hoàn thành luận văn.

Xin gửi lời cảm ơn tới các đồng nghiệp tại Phòng Tư pháp huyện Trảng

Bom, công chức Tư pháp – Hộ tịch các xã, thị trấn trên địa bàn huyện Trảng

Bom đã giúp đỡ tôi trong quá trình khảo sát thực trạng, cung cấp, phân tích

các số liệu, tạo điều kiện thuận lợi cho tôi vừa công tác, vừa học tập và nghiên

cứu để hoàn thành luận văn này.

Cuối cùng, xin gửi lời cảm ơn tới gia đình, bạn bè đã luôn chia sẻ, giúp

đỡ tôi suốt thời gian qua.

Trong quá trình nghiên cứu, với hiểu biết còn hạn chế nên luận văn

không thể tránh khỏi những thiếu sót. Tác giả rất mong nhận được sự chỉ bảo

của các thầy cô giáo trong Hội đồng chấm luận văn, sự đóng góp ý kiến của

bạn đọc để bản thân được tiếp thu, học tập và nghiên cứu tốt hơn trong những

công trình tiếp theo.

Trân trọng cảm ơn./.

Tp. Hồ Chí Minh, ngày tháng năm 2019

Tác giả luận văn

Phạm Thị Lệ Thủy

DANH MỤC CHỮ VIẾT TẮT

HĐND Hội đồng nhân dân 1.

PBGDPL Phổ biến giáo dục pháp luật 2.

QPPL Quy phạm pháp luật 3.

UBMTTQ Ủy ban mặt trận tổ quốc 4.

UBND Ủy ban nhân dân 5.

XHCN Xã hội chủ nghĩa 6.

DANH MỤC BẢNG BIỂU

Bảng 1. Tổng hợp, rà soát cán bộ, công chức thuộc Phòng Tư pháp huyện

Trảng Bom

Bảng 2. Tổng hợp rà soát đội ngũ công chức Hộ tịch các xã, thị trấn.

Bảng 3. Tổng hợp kết quả đăng ký thay đổi, cải chính hộ tịch trên địa bàn

huyện Trảng Bom (Từ ngày 01/01/2014 đến ngày 31/12/2018).

Bảng 4. Tổng hợp kết quả đăng ký thay đổi, cải chính hộ tịch tại UBND

huyện Trảng Bom (Từ ngày 01/01/2014 đến 31/12/2018).

Bảng 5. Tổng hợp kết quả đăng ký thay đổi, cải chính hộ tịch tại UBND các

xã, thị trấn trên địa bàn huyện Trảng Bom (Từ ngày 01/01/2014 đến

31/12/2018).

MỤC LỤC

MỞ ĐẦU .................................................................................................................. 1

Chƣơng 1: CƠ SỞ LÝ LUẬN CỦA THỰC HIỆN PHÁP LUẬT VỀ THAY

ĐỔI, CẢI CHÍNH HỘ TỊCH ................................................................................... 8

1.1. Quan niệm về thay đổi, cải chính hộ tịch và pháp luật về thay đổi, cải

chính hộ tịch ............................................................................................................. 8

1.1.1. Khái niệm thay đổi, cải chính hộ tịch và đăn ký thay đổi, cải chính

hộ tịch ....................................................................................................................... 8

1.1.2. Pháp luật về thay đổi, cải chính hộ tịch .............................................. 12

1.2. Khái niệm, đặc điểm, vai trò, nội dung của thực hiện pháp luật về

thay đổi, cải chính hộ tịch ...................................................................................... 17

1.2.1. Khái niệm thực hiện pháp luật về thay đổi, cải chính hộ tịch.............. 17

1.2.2. Đặc điểm của thực hiện pháp luật về thay đổi, cải chính hộ tịch ........ 18

1.2.3. Vai trò của thực hiện pháp luật về thay đổi, cải chính hộ tịch............. 23

1.2.4. Nội dung của thực hiện pháp luật về thay đổi, cải chính hộ tịch ........ 26

1.3. Các điều kiện đảm bảo thực hiện pháp luật về thay đổi, cải chính hộ

tịch .......................................................................................................................... 33

1.3.1. Hệ thống văn bản quy phạm pháp luật về thay đổi, cải chính hộ

tịch ........................................................................................................................... 32

1.3.2. Điều kiện chính trị, kinh tế, xã hội ...................................................... 35

1.3.3. Trình độ, năng lực của đội ngũ cán bộ, công chức làm công tác

thay đổi, cải chính hộ tịch ...................................................................................... 36

1.3.4. Cơ sở vât chất, trang thiết bị và nguồn lực tài chính phục vụ hoạt

động thực hiện pháp luật về thay đổi, cải chính hộ tịch ........................................ 38

Chƣơng 2: THỰC TRẠNG THỰC HIỆN PHÁP LUẬT VỀ THAY ĐỔI, CẢI

CHÍNH HỘ TỊCH TRÊN ĐỊA BÀN HUYỆN TRẢNG BOM, TỈNH ĐỒNG

NAI ......................................................................................................................... 41

2.1. Các yếu tố ảnh hưởng đến thực hiện pháp luật về thay đổi, cải chính

hộ tịch trên địa bàn huyện Trảng Bom, tỉnh Đồng Nai .......................................... 41

2.1.1 Điều kiện tự nhiên, kinh tế, xã hội của huyện Trảng Bom ................... 41

2.1.2. Tổ chức bộ máy và nguồn nhân lực làm công tác thay đổi, cải

chính hộ tịch ........................................................................................................... 42

2.2. Kết quả thực hiện pháp luật về thay đổi, cải chính hộ tịch trên địa bàn

huyện Trảng Bom ................................................................................................... 44

2.2.1. Kết quả đăng ký thay đổi, cải chính hộ tịch trên địa bàn huyện

Trảng Bom .............................................................................................................. 46

2.2.2. Kết quả quản lý thay đổi, cải chính hộ tịch trên địa bàn huyện

Trảng Bom .............................................................................................................. 51

2.2.3. Nguyên nhân của những kết quả đạt được .......................................... 61

2.3. Những hạn chế trong thực hiện pháp luật về thay đổi, cải chính hộ

tịch trên địa bàn huyện Trảng Bom ........................................................................ 66

2.3.1. Những hạn chế trong thực hiện pháp luật về đăng ký thay đổi, cải

chính hộ tịch ........................................................................................................... 66

2.3.2. Hạn chế trong thực hiện pháp luật về quản lý thay đổi, cải chính

hộ tịch ..................................................................................................................... 71

2.3.3. Nguyên nhân của những hạn chế ........................................................ 73

2.4. Bài học kinh nghiệm ................................................................................. 79

Chƣơng 3: QUAN ĐIỂM VÀ GIẢI PHÁP ĐẢM BẢO THỰC HIỆN PHÁP LUẬT

VỀ THAY ĐỔI, CẢI CHÍNH HỘ TỊCH TRÊN ĐỊA BÀN HUYỆN TRẢNG BOM,

TỈNH ĐỒNG NAI .......................................................................................................................83

3.1. Quan điểm bảo đảm thực hiện pháp luật về thay đổi, cải chính hộ tịch

trên địa bàn huyện Trảng Bom, tỉnh Đồng Nai ...................................................... 83

3.1.1. Thực hiện pháp luật về thay đổi, cải chính hộ tịch phải đảm bảo

nguyên tắc pháp quyền ........................................................................................... 83

3.1.2. Thực hiện pháp luật về thay đổi, cải chính hộ tịch vì mục đích

đảm bảo quyền con người, quyền công dân ........................................................... 84

3.1.3. Thực hiện pháp luật về thay đổi, cải chính hộ tịch đảm bảo các

nguyên tắc đầy đủ, kịp thời, trung thực, khách quan và chính xác ........................ 85

3.1.4. Thực hiện pháp luật về thay đổi, cải chính hộ tịch gắn với cải

cách hành chính nhà nước ...................................................................................... 88

3.2. Giải pháp bảo đảm thực hiện pháp luật về thay đổi, cải chính hộ tịch

trên địa bàn huyện Trảng Bom, tỉnh Đồng Nai ...................................................... 90

3.2.1. Các giải pháp chung ............................................................................. 90

3.2.2. Các giải pháp cụ thể ............................................................................. 95

KẾT LUẬN ......................................................................................................... 105

DANH MỤC TÀI LIỆU THAM KHẢO ........................................................... 108

PHỤ LỤC ............................................................................................................ 113

MỞ ĐẦU

1. Tính cấp thiết của đề tài

Hộ tịch là những sự kiện cơ bản xác nhận tình trạng nhân thân của một

con người từ khi sinh ra đến khi chết. Các sự kiện hộ tịch cơ bản của mỗi cá

nhân được đăng ký và quản lý trong sổ hộ tịch bao gồm: khai sinh, kết hôn, ly

hôn, khai tử, nuôi con nuôi, giám hộ, thay đổi, cải chính hộ tịch, xác định lại

dân tộc, xác định lại giới tính… Đăng ký hộ tịch là việc cơ quan Nhà nước có

thẩm quyền xác nhận, ghi vào sổ các sự kiện hộ tịch của cá nhân nhằm xác

định tình trạng nhân thân của cá nhân, tạo cơ sở pháp lý để Nhà nước bảo hộ

quyền, lợi ích hợp pháp của cá nhân và thực hiện quản lý về dân cư, phục vụ

phát triển kinh tế - xã hội của đất nước. Đăng ký và quản lý hộ tịch có ý nghĩa

quan trọng để Nhà nước thực hiện quản lý dân cư và quản lý các mặt kinh tế,

xã hội, quốc phòng - an ninh đồng thời tạo cơ sở pháp lý để Nhà nước công

nhận và bảo hộ các quyền nhân thân phi tài sản và quyền nhân thân gắn liền

với tài sản của cá nhân.

Thay đổi, cải chính hộ tịch là những sự kiện hộ tịch được xác nhận vào

sổ hộ tịch. Thay đổi hộ tịch là việc cơ quan nhà nước có thẩm quyền đăng ký

thay đổi những thông tin hộ tịch của cá nhân khi có lý do chính đáng theo quy

định của pháp luật dân sự hoặc thay đổi thông tin về cha, mẹ trong nội dung

khai sinh đã đăng ký theo quy định của pháp luật. Cải chính hộ tịch là việc cơ

quan nhà nước có thẩm quyền sửa đổi những thông tin hộ tịch của cá nhân

trong trường hợp có sai sót khi đăng ký hộ tịch. Việc thay đổi, cải chính hộ

tịch là vấn đề rất quan trọng, liên quan trực tiếp đến nhân thân của con người,

đến việc thực hiện quyền và lợi ích hợp pháp của công dân, đến hiệu quả công

tác quản lý dân cư, quản lý nhà nước và xã hội.

Nhận thức được vị trí, tầm quan trọng của thực hiện pháp luật về thay

đổi, cải chính hộ tịch nên trong những năm vừa qua nhà nước ta đã ban hành

nhiều văn bản quy phạm pháp luật để điều chỉnh nội dung này như: Nghị định

158/2005/NĐ-CP ngày 27/12/2005 của Chính phủ về đăng ký quản lý hộ tịch,

Luật Hộ tịch năm 2014, Bộ luật Dân sự năm 2015. Đây chính là cơ sở pháp lý

quan trọng để công dân thực hiện việc thay đổi, cải chính hộ tịch và cũng là

cơ sở để Nhà nước thực hiện sự quản lý nhà nước trong lĩnh vực này. Các quy

định của pháp luật nêu trên đã góp phần nâng cao hiệu quả quản lý nhà nước

trong lĩnh vực thay đổi, cải chính hộ tịch, đồng thời tạo điều kiện thuận lợi

cho người dân khi thực hiện các yêu cầu về thay đổi, cải chính hộ tịch.

Nhưng thực tế hiện nay, việc thực hiện các quy định của pháp luật về

thay đổi, cải chính hộ tịch vẫn còn một số tồn tại, bất cập chưa đáp ứng được

yêu cầu cải cách hành chính. Các quy định của pháp luật về thay đổi, cải

chính hộ tịch đã được ban hành tuy nhiên còn nhiều quy định chưa phù hợp,

chưa rõ ràng, chồng chéo. Tình trạng các cơ quan, tổ chức chưa xác định đúng

giá trị pháp lý của việc thay đổi, cải chính hộ tịch, còn gây nhiều khó khăn

cho công dân khi có yêu cầu hoặc có lúc lại tùy tiện cho phép thay đổi, cải

chính hộ tịch khi không có căn cứ. Bên cạnh đó, vẫn còn tình trạng lợi dụng

việc thay đổi, cải chính hộ tịch nhằm động cơ vụ lợi như hợp pháp hóa bằng

cấp, tăng thời gian công tác, hưởng chính sách ưu đãi của nhà nước... Thực

trạng trên có nguyên nhân xuất phát từ nhận thức chưa đầy đủ quy định của

pháp luật về thay đổi, cải chính hộ tịch của một bộ phận cán bộ, công chức và

nhân dân; sự phối hợp thiếu nhịp nhàng giữa các cơ quan hữu quan trong việc

giải quyết những sai sót trong hồ sơ, giấy tờ cá nhân; công tác tuyên truyền,

phổ biến, giáo dục pháp luật về đăng ký và quản lý hộ tịch nói chung, thay đổi

cải chính hộ tịch nói riêng chưa thực sự sâu rộng; năng lực của một số cán bộ,

công chức còn hạn chế; việc xử lý cán bộ, công chức có sai phạm trong việc

giải quyết các yêu cầu cải chính hộ tịch chưa nghiêm; chế tài xử lý hành chính

đối với người dân có vi phạm khi thực hiện yêu cầu thay đổi cải chính, hộ tịch

còn chưa đầy đủ và chưa nghiêm. Việc thay đổi, cải chính hộ tịch liên quan

đến nhân thân của một con người và cũng liên quan đến nhiều lĩnh vực khác

của xã hội, nhưng nhìn từ góc độ bên ngoài thì rất “thầm lặng” và cũng được

ít người quan tâm.

Nhằm góp phần làm rõ hơn cơ sở lý luận, thực tiễn của công tác thay

đổi, cải chính hộ tịch và đề xuất một số giải pháp bảo đảm thực hiện pháp luật

về thay đổi, cải chính hộ tịch của huyện Trảng Bom trong thời gian tới, tôi

quyết định chọn đề tài: “Thực hiện pháp luật về thay đổi, cải chính hộ tịch

trên địa bàn huyện Trảng Bom, tỉnh Đồng Nai” làm luận văn Thạc sỹ Luật

chuyên ngành Luật Hiến pháp – Luật Hành chính.

2. Tình hình nghiên cứu liên quan đến đề tài

Thực hiện pháp luật là một trong những nội dung quan trọng của lý luận

chung về nhà nước và pháp luật. Việc nghiên cứu thực hiện pháp luật về hộ

tịch đã thu hút sự quan tâm nghiên cứu của các nhà khoa học với nhiều công

trình tiêu biểu đã được công bố như:

- Thực hiện pháp luật về hộ tịch ở huyện Mê Linh, Thành phố Hà Nội

của Hoàng Thị Bảo Trang, Luận văn thạc sĩ chuyên ngành Luật Hiến pháp và

Luật hành chính, Học viện Hành chính Quốc gia (2016);

- Pháp luật quản lý về hộ tịch - Từ thực tiễn quận Hai Bà Trưng, Thành

phố Hà Nội của Nguyễn Thị Hạnh, Luận văn Thạc sĩ chuyên ngành Luật Hiến

pháp và Luật Hành chính, Học viện Hành chính Quốc gia (2016);

- Pháp luật về hộ tịch - Từ thực tiễn tỉnh Đắk Nông của Vũ Thị Ái

Duyên, Luận văn Thạc sĩ chuyên ngành Luật Hiến pháp và Luật Hành chính,

Học viện Hành chính Quốc gia (2017);

- Một số vấn đề lý luận và so sánh pháp luật về hộ tịch, Thông tin

chuyên đề tháng 5 năm 2013 của Trung tâm thông tin khoa học - Viện Nghiên

cứu lập pháp - Ủy ban thường vụ Quốc hội.

- Tạp chí Dân chủ và pháp luật, số chuyên đề tháng 4/2015 triển khai thi

hành Luật Hộ tịch.

- Tạp chí Dân chủ và pháp luật, số chuyên đề tháng 10/2017.

- Báo cáo chuyên đề triển khai thi hành Luật Hộ tịch, tại Hội nghị toàn

quốc triển khai công tác tư pháp năm 2015 của Bộ Tư pháp.

Các công trình nghiên cứu nêu trên đã đề cập đến các khía cạnh khác

nhau của công tác đăng ký và quản lý hộ tịch trong đó có đề cập đến đăng ký

thay đổi, cải chính hộ tịch - một nội dung của công tác đăng ký, quản lý hộ

tịch, nhưng chưa có đề tài nào nghiên cứu chuyên sâu về thực hiện pháp luật

về thay đổi, cải chính hộ tịch. Tuy nhiên, các công trình đã được công bố có

nội dung liên quan đều là những tài liệu tham khảo có giá trị, tác giả sẽ kế

thừa có chọn lọc để thực hiện các nội dung nghiên cứu luận văn “Thực hiện

pháp luật về thay đổi, cải chính hộ tịch trên địa bàn huyện Trảng Bom, tỉnh

Đồng Nai”.

3. Mục đích và nhiệm vụ nghiên cứu

3.1. Mục đích nghiên cứu

Trên cơ sở nghiên cứu, tìm hiểu và đánh giá đúng tình hình thực hiện

pháp luật về thay đổi, cải chính hộ tịch trên địa bàn huyện Trảng Bom, tỉnh

Đồng Nai trong những năm qua, luận văn đề xuất những giải pháp bảo đảm

thực hiện pháp luật về thay đổi, cải chính hộ tịch đáp ứng yêu cầu quản lý nhà

nước và đảm bảo quyền, lợi ích hợp pháp của người dân trên địa bàn huyện

Trảng Bom, tỉnh Đồng Nai.

3.2. Nhiệm vụ của việc nghiên cứu

Để đạt được mục đích nêu trên, Luận văn cần thực hiện các nhiệm vụ

sau đây:

- Phân tích cơ sở khoa học của thực hiện pháp luật về thay đổi, cải chính

hộ tịch. Trong đó cần phân tích rõ các vấn đề: Khái niệm thay đổi, cải chính

hộ tịch, đăng ký thay đổi, cải chính hộ tịch; thực hiện pháp luật về thay đổi,

cải chính hộ tịch; đặc điểm, vai trò của thực hiện pháp luật về thay đổi, cải

chính hộ tịch; nội dung và các hình thức thực hiện pháp luật về thay đổi, cải

chính hộ tịch cũng như các điều kiện bảo đảm thực hiện pháp luật về thay đổi,

cải chính hộ tịch.

- Phân tích, đánh giá thực trạng thực hiện pháp luật về thay đổi, cải chính

hộ tịch trên địa bàn huyện Trảng Bom. Trong đó nêu, phân tích rõ các vấn đề:

đặc điểm tự nhiên, kinh tế- xã hội ảnh hưởng đến việc thực hiện pháp luật về

thay đổi, cải chính hộ tịch; kết quả thực hiện pháp luật về thay đổi, cải chính

hộ tịch, những hạn chế và nguyên nhân của kết quả, hạn chế đó.

- Trên cơ sở lý luận và thực trạng thực hiện pháp luật về thay đổi, cải

chính hộ tịch, Luận văn đề xuất những giải pháp thiết thực, mang tính khả thi

bảo đảm thực hiện pháp luật về thay đổi, cải chính hộ tịch trên địa bàn huyện

Trảng Bom đáp ứng yêu cầu quản lý nhà nước và đảm bảo tính nghiêm minh

của pháp luật về thay đổi, cải chính hộ tịch.

4. Đối tƣợng và phạm vi nghiên cứu của luận văn

4.1. Đối tượng nghiên cứu

Luận văn nghiên cứu những vấn đề lý luận thực hiện pháp luật về thay

đổi, cải chính hộ tịch nói chung và thực tiễn thực hiện pháp luật về thay đổi,

cải chính hộ tịch trên địa bàn huyện Trảng Bom hiện nay nói riêng, dưới góc

độ chuyên ngành Luật Hiến pháp và luật Hành chính

4.2. Phạm vi nghiên cứu

- Về nội dung: Các quy định pháp luật về thay đổi, cải chính hộ tịch và

thực hiện pháp luật về thay đổi, cải chính hộ tịch.

- Về không gian: Trên địa bàn huyện Trảng Bom, tỉnh Đồng Nai.

- Về thời gian: Từ năm 2014 đến hết năm 2018.

5. Cơ sở lý luận và phƣơng pháp nghiên cứu của luận văn

5.1. Cơ sở lý luận

Luận văn được nghiên cứu trên cơ sở lý luận của Chủ nghĩa Mác –

Lênin, tư tưởng Hồ Chí Minh về nhà nước và pháp luật. Quan điểm, chủ

trương, đường lối của Đảng và pháp luật của Nhà nước về thay đổi, cải chính

hộ tịch và thực hiện pháp luật về thay đổi, cải chính hộ tịch.

5.2. Phương pháp nghiên cứu

Trên cơ sở sử dụng phương pháp luận của chủ nghĩa duy vật biện chứng

và duy vật lịch sử của Chủ nghĩa Mác – Lênin, Luận văn đồng thời sử dụng

các phương pháp nghiên cứu cụ thể như: Phân tích, tổng hợp, thống kê, so

sánh..., trong đó phương pháp phân tích, tổng hợp là chủ đạo sử dụng cho cả

03 chương; phương pháp thống kê, so sánh sử dụng cho chương 2 về thực

trạng thực hiện pháp luật về thay đổi, cải chính hộ tịch.

6. Ý nghĩa khoa học và thực tiễn của Luận văn

- Luận văn góp phần làm sáng tỏ về mặt lý luận và thực tiễn thực hiện

pháp luật về thay đổi, cải chính hộ tịch nói chung và thực hiện pháp luật về

thay đổi, cải chính hộ tịch trên địa bàn huyện Trảng Bom nói riêng. Kết quả

của việc nghiên cứu là một tài liệu có ý nghĩa tham khảo, ứng dụng trong tổ

chức thực hiện pháp luật về thay đổi, cải chính hộ tịch trên địa bàn huyện;

trong thực hiện quản lý, hướng dẫn nghiệp vụ, kiểm tra công tác đăng ký,

quản lý thay đổi, cải chính hộ tịch của UBND huyện, UBND các xã, thị trấn

và công chức hộ tịch thuộc Phòng Tư pháp và UBND các xã, thị trấn.

- Kết quả nghiên cứu của luận văn sẽ góp phần nhất định trong công tác

quản lý, tổ chức thi hành pháp luật về thay đổi, cải chính hộ tịch của huyện

Trảng Bom; nâng cao ý thức pháp luật của người dân trong việc tuân thủ, thi

hành và sử dụng pháp luật về thay đổi, cải chính hộ tịch.

- Trên cơ sở nghiên cứu, Luận văn đưa ra các giải pháp có thể vận dụng,

thực hiện trong công tác đăng ký, quản lý thay đổi, cải chính hộ tịch trên địa

bàn huyện Trảng Bom đúng với nguyên tắc pháp chế XHCN và bảo đảm thực

hiện quyền con người và quyền lợi ích chính đáng của công dân liên quan đến

thực hiện pháp luật về hộ tịch. Từ đó đóng góp chung vào việc hoàn thành

nhiệm vụ chính trị, kinh tế, xã hội của địa phương.

7. Kết cấu của luận văn

Ngoài phần mở đầu, kết luận và danh mục tài liệu tham khảo, luận văn

gồm 03 chương:

Chương 1: Cơ sở lý luận của thực hiện pháp luật về thay đổi, cải chính

hộ tịch

Chương 2: Thực trạng thực hiện pháp luật về thay đổi, cải chính hộ tịch

trên địa bàn huyện Trảng Bom, tỉnh Đồng Nai

Chương 3: Quan điểm và giải pháp bảo đảm thực hiện pháp luật về

thay đổi, cải chính hộ tịch trên địa bàn huyện Trảng Bom, tỉnh Đồng Nai.

Chƣơng 1

CƠ SỞ LÝ LUẬN CỦA THỰC HIỆN PHÁP LUẬT

VỀ THAY ĐỔI, CẢI CHÍNH HỘ TỊCH

1.1. QUAN NIỆM VỀ THAY ĐỔI, CẢI CHÍNH HỘ TỊCH VÀ PHÁP LUẬT

VỀ THAY ĐỔI, CẢI CHÍNH HỘ TỊCH

1.1.1. Khái niệm thay đổi, cải chính hộ tịch và đăng ký thay đổi, cải

chính hộ tịch

1.1.1.1. Thay đổi, cải chính hộ tịch

Từ góc độ ngôn ngữ, “Thay đổi” theo Từ điển Tiếng Việt của Giáo sư

Hoàng Phê là một động từ, có nghĩa là thay cái này bằng cái khác [30,

tr.1162]; “Cải chính” cũng là một động từ, có nghĩa là chữa lại cho đúng sự

thật [30, tr.131].

Theo từ điển Tiếng Việt thông dụng, “thay đổi” có nghĩa là thay cái này

bằng cái khác; “cải chính” có nghĩa là sửa lại cho đúng điều đã nói trước đó

Theo Từ điển Hán - Việt của nhiều tác giả khác nhau như Đào Duy Anh,

Nguyễn Văn Khôn, Hoàng Thúc Trâm, Nguyễn Lân, Bửu Kế), thì Hộ tịch

được hiểu theo những cách khác nhau: “Hộ tịch: Quyển sổ của Chính phủ

biên chép số người, chức nghiệp và tịch quán của từng người” [1, tr.384]; “Hộ

tịch: Sổ biên dân số có ghi rõ tên họ, quê quán và chức nghiệp của từng

người” [27, tr.401]; "Hộ tịch: Quyển sổ ghi chép tên tuổi, quê quán, nghề

nghiệp của mọi người trong một địa phương" [28, tr.139].

Theo Từ điển Tiếng Việt của Giáo sư Hoàng Phê thì Hộ tịch: Sổ của cơ

quan dân chính đăng kí dân cư trong địa phương mình theo hộ [30, tr.578].

Theo Từ điển tiếng Việt thông dụng, “Hộ tịch: các sự kiện trong đời

sống của một người thuộc sự quản lý của pháp luật. Đăng ký hộ tịch, khai báo

hộ tịch với công an khu phố” [46, tr.835].

Như vậy, khái niệm “thay đổi” “cải chính” có nghĩa hiểu tương đối

thống nhất, khái niệm “hộ tịch” có nhiều cách hiểu khác nhau và còn có sự

nhầm lẫn với khái niệm “hộ khẩu”. Từ những phân tích như trên, có thể hiểu:

“Thay đổi hộ tịch” là thay các thông tin của sự kiện hộ tịch đã được đăng ký

bằng thông tin khác theo quy định của pháp luật. “Cải chính hộ tịch” là chữa

lại các thông tin của sự kiện hộ tịch đã được đăng ký cho đúng sự thật.

Từ góc độ pháp lý, “thay đổi hộ tịch” và “cải chính hộ tịch” là những

khái niệm pháp lý đặc thù, không dễ đưa ra bằng một định nghĩa với các đặc

điểm, tiêu chí khái quát chung. Trải qua một thời gian dài các nhà làm luật

không đưa ra khái niệm thay đổi, cải chính hộ tịch mà chỉ quy định những

trường hợp được thay đổi, cải chính hộ tịch, thẩm quyền, thủ tục thay đổi, cải

chính hộ tịch… trong các văn bản quy phạm pháp luật về hộ tịch.

Theo Từ điển giải thích thuật ngữ Luật học thì “Cải chính hộ tịch: (Cơ

quan nhà nước có thẩm quyền) chữa lại cho đúng những sai sót về hộ tịch như

sai ngày, tháng, năm sinh, tên, họ, chữ đệm” [23, tr.21].

- Từ góc độ so sánh luật, qua tham khảo tài liệu pháp lý của một số nước

như Pháp, Đức, Nhật, Hàn Quốc … đều quy định về thay đổi hộ tịch và cải

chính hộ tịch. Nhìn chung, các nước đều thống nhất về tên gọi đối với thay

đổi hộ tịch. Tuy nhiên đối với cải chính hộ tịch các nước lại quy định không

giống nhau. Pháp luật về đăng ký hộ tịch Nhật Bản đề cập đến việc “sửa” các

vấn đề liên quan đến hộ tịch. Thuật ngữ này tương tự như thuật ngữ “cải

chính” trong pháp luật hộ tịch Việt Nam. Bộ luật Dân sự của nước Cộng hòa

Pháp lại quy định về việc đính chính chứng thư hộ tịch (gồm khai sinh, khai

tử, kết hôn). Việc đính chính chứng thư hộ tịch có thể do Chánh án Tòa án

hoặc Viên chức hộ tịch thực hiện. Việc đính chính theo thể thức tư pháp hoặc

hành chính đều có giá trị với mọi người [21, điều 99, 99-1, 100].

- Trong lịch sử pháp luật của Nhà nước Việt Nam từ sau Cách mạng

Tháng Tám năm 1945 đến nay, đã có nhiều văn bản pháp luật quy định về hộ

tịch nói chung và thay đổi, cải chính hộ tịch nói riêng. Sắc lệnh số 185-SL

ngày 26/5/1948 của Chủ tịch Chính phủ Việt Nam dân chủ cộng hòa quy định

Tòa án sơ cấp có quyền xử sơ thẩm nhưng việc liên quan đến hộ tịch, trong đó

có việc xin sửa chữa giấy khai sinh, tử, giá thú; Điều lệ Hộ tịch năm 1956,

Điều lệ Hộ tịch 1961 đã quy định về việc “sửa chữa các điều đã đăng ký”.

Nghị định 83/1998/NĐ-CP ngày 10/10/1998 của Chính phủ về đăng ký hộ

tịch và Nghị định 158/2005/NĐ-CP ngày 27/12/2005 của Chính phủ về đăng

ký và quản lý hộ tịch đã quy định về thay đổi, cải chính hộ tịch nhưng chỉ quy

định về thẩm quyền, thủ tục mà chưa đưa ra khái niệm thay đổi, cải chính hộ

tịch. Mãi đến năm 2014, lần đầu tiên khái niệm “thay đổi hộ tịch” và “cải

chính hộ tịch” mới được đưa ra tại Luật Hộ tịch. Theo đó, “Thay đổi hộ tịch

là việc cơ quan nhà nước có thẩm quyền đăng ký thay đổi những thông tin hộ

tịch của cá nhân khi có lý do chính đáng theo quy định của pháp luật dân sự

hoặc thay đổi thông tin về cha mẹ trong nội dung giấy khai sinh đã đăng ký

theo quy định của pháp luật” [34, Điều 4] “Cải chính hộ tịch là việc cơ quan

nhà nước có thẩm quyền sửa đổi những thông tin hộ tịch của cá nhân trong

trường hợp có sai sót khi đăng ký hộ tịch” [34, Điều 4].

Từ những phân tích trên, có thể khái quát chung về thay đổi hộ tịch, cải

chính hộ tịch như sau:

Thay đổi hộ tịch là một sự kiện hộ tịch được cơ quan nhà nước có thẩm

quyền xác nhận, ghi vào sổ hộ tịch việc thay đổi họ, tên, chữ đệm của cá nhân

đã được đăng ký đúng trong Sổ đăng ký khai sinh và bản chính Giấy khai

sinh, nhưng cá nhân có yêu cầu thay đổi khi có lý do chính đáng theo quy

định của Bộ luật Dân sự.

Cải chính hộ tịch là một sự kiện hộ tịch được cơ quan nhà nước có thẩm

quyền xác nhận, ghi vào sổ hộ tịch việc sửa chữa những nội dung đã được

đăng ký trong Sổ hộ tịch và bản chính giấy tờ hộ tịch của cá nhân, nhưng có

sai sót trong khi đăng ký hộ tịch.

Như vậy, thay đổi hộ tịch và cải chính hộ tịch giống nhau ở chỗ đều là

những sự kiện hộ tịch được cơ quan nhà nước có thẩm quyền xác nhận. Tuy

nhiên, khác nhau ở chỗ:

- Tại thời điểm đăng ký hộ tịch thì thay đổi hộ tịch: các thông tin đăng

ký hộ tịch là đúng, không có sai sót; còn cải chính hộ tịch thì tại thời điểm

đăng ký hộ tịch đã có sai sót như: cán bộ ghi chép (đánh máy) sai giới tính

của người được đăng ký hộ tịch.

- Về phạm vi: thay đổi hộ tịch chỉ áp dụng đối với việc thay đổi họ, tên,

chữ đệm trong Giấy khai sinh; Còn cải chính hộ tịch áp dụng với tất cả các

giấy tờ hộ tịch (khai sinh, khai tử, kết hôn) và các nội dung trong giấy tờ hộ

tịch như: ngày, tháng, năm sinh, dân tộc, số chứng minh nhân dân của người

đi đăng ký hộ tịch (trừ nội dung: quốc tịch)

1.1.1.2. Đăng ký thay đổi, cải chính hộ tịch

Đăng ký thay đổi, cải chính hộ tịch là việc cơ quan Nhà nước có thẩm

quyền xác nhận, ghi vào sổ hộ tịch các sự kiện thay đổi, cải chính hộ tịch của

cá nhân nhằm đảm bảo tính chính xác của các thông tin, dữ liệu hộ tịch, tạo

cơ sở pháp lý để Nhà nước bảo hộ quyền, lợi ích hợp pháp của cá nhân và

thực hiện quản lý về dân cư, phục vụ phát triển kinh tế - xã hội của đất nước.

Theo quan niệm truyền thống: Đăng ký thay đổi, cải chính hộ tịch là

việc ghi chép vào sổ sự thay đổi, cải chính các thông tin hộ tịch của các hộ lại

nhằm quản lý việc biến động tự nhiên, biến động xã hội của các sự kiện đó,

trên cơ sở đó xác định nghĩa vụ đối với Nhà nước như đóng thuế, nghĩa vụ nô

dịch, quân dịch ...

Theo quan niệm hiện tại: Đăng ký thay đổi, cải chính hộ tịch là việc cơ

quan nhà nước có thẩm quyền xác nhận và ghi vào sổ hộ tịch sự kiện thay đổi

họ, tên, cải chính hộ tịch trong các giấy tờ hộ tịch.

Hiện nay, theo Luật Hộ tịch năm 2014 thì “đăng ký hộ tịch là việc cơ

quan nhà nước có thẩm quyền xác nhận hoặc ghi vào sổ hộ tịch các sự kiện hộ

tịch của cá nhân, tạo cơ sở pháp lý để Nhà nước bảo hộ quyền, lợi ích hợp

pháp của cá nhân, thực hiện quản lý về dân cư” [34, Điều 2].

Từ những quy định trên đây, có thể hiểu: Đăng ký thay đổi, cải chính hộ

tịch là việc cơ quan nhà nước có thẩm quyền xác nhận các sự kiện thay đổi hộ

tịch theo quy định của Bộ luật dân sự, các sự kiện cải chính hộ tịch khi có sai

sót khi đăng ký hộ tịch.

1.1.2. Pháp luật về thay đổi, cải chính hộ tịch

Ở nước ta, pháp luật về hộ tịch nói chung, thay đổi, cải chính hộ tịch nói

riêng có lịch sử lâu đời. Tuy nhiên, việc quản lý việc thay đổi, cải chính hộ

tịch được thực hiện một cách đầy đủ, khoa học chỉ được bắt đầu từ sau Cách

mạng Tháng Tám năm 1945. Sau Cách mạng Tháng Tám năm 1945, công tác

đăng ký và quản lý hộ tịch vẫn được Nhà nước ta tiếp tục duy trì và phát triển.

Theo tinh thần của Sắc lệnh số 47-SL ngày 10/10/1945 của Chủ tịch Hồ Chí

Minh thì các thể lệ đăng ký hộ tịch đã được quy định trong Bộ Dân luật giản

yếu được áp dụng ở Nam kỳ, Hoàng Việt hộ luật được áp dụng ở Trung kỳ và

Dân luật Bắc Kỳ vẫn được tiếp tục áp dụng.

Chỉ thị số 4343-HTTK ngày 07/8/1957 của Bộ Nội vụ, Nghị định số

464-NĐ/LB ngày 24/12/1958 của liên bộ Nội vụ - Tư pháp, thông tư số 87-

NV/DC ngày 28/12/1958 của Bộ Nội vụ đã quy định về các trường hợp được

thay đổi họ, tên gồm:

“Chỉ các đơn thuộc các trường hợp sau đây mới được xét và có thể được

chấp nhận:

Tên tục tĩu quá, gọi lên chướng tai quá, hoặc khiêu gợi lên những hình

ảnh xấu xa quá không đổi sẽ ảnh hưởng đến tình cảm tinh thần hoặc tư tưởng

của đương sự.

Tên trùng với tên ông bà nội ngoại, chú bác, cô dì ruột, anh chị em ruột,

với tên cha mẹ vợ hoặc cha mẹ chồng, cùng ở chung trong một xã, thị xã, thị

trấn, khu phố, hoặc ở xa hơn nhưng có quan hệ thường xuyên liên lạc đi lại

thăm hỏi giỗ tết; không đổi sẽ ảnh hưởng đến tình cảm gia đình, sự nhầm lẫn

trong việc xưng hô đã dẫn đến nhiều trường hợp thiệt thòi đến các quyền lợi

tinh thần hoặc vật chất của đương sự.

Bỏ tên, họ của cha mẹ nuôi đặt cho, lấy lại họ của cha mẹ đẻ và tên mà

cha mẹ đẻ đã đặt cho, nhằm chắp nối lại hoặc tăng thêm mật thiết, hoặc xác

định một cách rỏ ràng hơn quan hệ với gốc tích tổ tiên của mình, bảo vệ

quyền lợi chính đáng trong gia đình bố mẹ đẻ.

Cán bộ, bộ đội muốn bỏ họ, tên thực mà thay thế bằng bí tính bí danh đã

quen dùng trong kháng chiến, hoặc hoạt động cách mạng bí mật đã được

phần nào chính thức hoá, ghi vào các văn bằng khen thưởng, vào các sổ sách

của chính quyền, quân đội, đoàn thể, hoặc ngược lại” [3, mục II].

Về thẩm quyền “xét đơn xin thay đổi họ, thay đổi tên (bao gồm cả chữ

đệm) hoặc thay đổi cả họ và tên, đều thuộc quyền xét định của Ủy ban Hành

chính tỉnh, thành phố hoặc khu nơi đương sự hiện đương cư trú; không phân

biệt là đương sự năm nay bao nhiêu tuổi (dưới 18 tuổi hoặc từ 18 tuổi trở

lên), không phân biệt đương sự đẻ ở miền Bắc hoặc miền Nam, hay là ở nước

ngoài” [3, mục I]

Ngày 08/5/1956, Thủ tướng Chính phủ ban hành Nghị định số 764/TTg

kèm theo Bản Điều lệ hộ tịch. Theo đó, “Khi đã đăng ký vào sổ hộ tịch, mà

sau có đơn xin ghi thêm những điều thiếu sót, sửa chữa những điểm sai nhầm

thì nếu là sai nhầm thiếu sót thường, Uỷ ban đã nhận đăng ký có quyền sửa

chữa hoặc bổ sung. Đối với những điều sai nhầm thiếu sót quan trọng thì

phải được Uỷ ban hành chính cấp trên cho phép” [40, Điều 25].

“Sửa chữa các điều đã đăng ký (điều 25): Tiêu chuẩn phân biệt rõ giữa

sai lầm thiếu sót thông thường và sai lầm thiếu sót quan trọng rất khó quy

định: căn bản là phải nhận định xem các việc bổ sung hay sửa chữa sẽ làm

thay đổi giá trị chính xác của giấy tờ hộ tịch nhiều hay ít, ảnh hưởng lớn hay

nhỏ đến quyền lợi của cá nhân đương sự hay của đa số nhân dân. Đây là mấy

thí dụ có tính chất hướng dẫn: tên người làm chứng là Nguyễn Văn Tâm lại

chỉ ghi là Nguyễn Tâm, tên người cha là Nguyễn Văn Xung lại ghi nhầm là

Nguyễn Văn Sung thì Ủy ban hành chính đã nhận đăng ký có thể tự ý bổ sung

và sửa chữa, nhưng nếu đã khai nhầm ngày tháng năm sinh của đứa trẻ, khai

nhầm tên vợ hoặc tên chồng, lấy vợ lẽ mà không ghi chú rõ, thì phải được Ủy

ban hành chính cấp trên trực tiếp xét và cho phép”. [2, tiểu mục 6 mục II].

Như vậy, thẩm quyền sửa chữa những sai nhầm là Ủy ban Hành chính nơi đã

nhận đăng ký và Ủy ban Hành chính cấp trên.

Ngày 16/01/1961, Hội đồng Chính phủ ban hành Nghị định số 04-CP,

kèm theo Bản Điều lệ đăng ký hộ tịch mới thay thế Bản điều lệ được ban

hành kèm theo Nghị định số 764/TTg. Điều lệ hộ tịch 1961 tiếp tục kế thừa

các quy định của Điều lệ hộ tịch 1956 về sửa chữa các điều đã đăng ký và ghi

chú các thay đổi về hộ tịch, Tuy nhiên, Điều lệ hộ tịch 1961 đã làm rõ hơn thế

nào là sai lầm thiếu sót để được sửa chữa những điều đã đăng ký. “Những sai

lầm, thiếu sót quan trọng là những sai lầm, thiếu sót về họ, tên, tuổi của đối

tượng đăng ký, họ, tên, của cha mẹ trong giấy khai sinh, hoặc về ngày, tháng,

năm xảy ra sự việc. Thí dụ: ghi nhầm ngày, tháng, năm sinh, tên họ của đứa

trẻ, hay ghi thiếu chữ đệm, ghi nhầm họ, tên của vợ hay chồng, ghi nhầm họ,

tên của người chết và ngày, tháng, năm chết v.v… còn những sai lầm, thiếu

sót khác, thí dụ: nghề nghiệp là “làm ruộng”, ghi nhầm là “làm thợ mộc”,

hoặc ghi nhầm nơi sinh, nơi chết, nơi cư trú, v.v.. là những sai lầm, thiếu sót

thường” [3, mục E]. Về thẩm quyền giải quyết: “Khi có đơn xin ghi thêm

những điều thiếu sót và sửa chữa những điều sai lầm, nếu là sai lầm thiếu sót

thường, thì Ủy ban hành chính đã đăng ký hộ tịch có quyền sửa chữa, bổ

sung; nếu là sai lầm thiếu sót quan trọng, thì việc sửa chữa, bổ sung phải

được Ủy ban hành chính khu, thành phố, tỉnh cho phép” [26, Điều 18].

Từ năm 1987, nhiệm vụ quản lý nhà nước về hộ tịch được chuyển giao

từ Bộ Nội vụ sang Bộ Tư pháp và Ủy ban nhân dân các cấp trên cơ sở Nghị

định số 219/HĐBT ngày 20/11/1987 của Hội đồng Bộ trưởng (nay là Chính

phủ); từ thời điểm này, Bộ Tư pháp được giao nhiệm vụ thống nhất quản lý

Nhà nước về hộ tịch trên phạm vi cả nước. Ngày 10/10/1998, Chính phủ đã

ban hành Nghị định 83/1998/NĐ-CP ngày 10/10/1998 về đăng ký hộ tịch.

Nghị định này thay thế Điều lệ hộ tịch ban hành kèm theo Nghị định số 04/CP

ngày 16/01/1961 của Hội đồng Chính phủ. Theo quy định của Nghị định

83/1998/NĐ-CP, thay đổi hộ tịch bao gồm thay đổi họ, tên, chữ đệm theo quy

định tại Điều 29 Bộ luật Dân sự 1995 và thay đổi hộ tịch khác gồm: các việc

về ly hôn, xác định cha, mẹ con, hạn chế năng lực hành vi dân sự, hủy hôn

nhân trái pháp luật, hạn chế quyền của cha mẹ đối với con chưa thành niên

được ghi vào sổ hộ tịch theo quyết định của cơ quan nhà nước có thẩm quyền.

Cải chính hộ tịch là cải chính họ tên, chữ đệm, ngày, tháng, năm sinh trong

Giấy khai sinh. Thẩm quyền đăng ký việc thay đổi họ tên, chữ đệm; cải chính

họ tên, chữ đệm, ngày, tháng, năm sinh là Ủy ban nhân dân cấp tỉnh nơi cư trú

hoặc nơi đã đăng ký khai sinh của người có đơn yêu cầu.

Từ 01/4/2006 đến 31/12/2015, việc đăng ký, quản lý thay đổi, cải chính

hộ tịch được thực hiện theo Nghị định 158/2005/NĐ-CP ngày 27/12/2005 của

Chính phủ về đăng ký và quản lý hộ tịch, Nghị định 06/2012/NĐ-CP về sửa

đổi, bổ sung một số điều của các nghị định về hộ tịch, hôn nhân và gia đình và

chứng thực. Theo đó, thay đổi hộ tịch được hiểu là “thay đổi họ, tên, chữ đệm

đã được đăng ký đúng trong Sổ đăng ký khai sinh và bản chính Giấy khai

sinh, nhưng cá nhân có yêu cầu thay đổi khi có lý do chính đáng theo quy

định của Bộ luật Dân sự” [13, Điều 36]. Cải chính hộ tịch là “cải chính những

nội dung đã được đăng ký trong Sổ đăng ký khai sinh và bản chính Giấy khai

sinh, nhưng có sai sót trong khi đăng ký” [13, Điều 36]. Việc sửa chữa những

nội dung trong sổ đăng ký hộ tịch và các giấy tờ hộ tịch khác, không phải Sổ

đăng ký khai sinh và bản chính Giấy khai sinh thì không phải là cải chính hộ

tịch mà là điều chỉnh hộ tịch.

Ngày 20/11/2014, Quốc hội ban hành Luật Hộ tịch. Sau thời gian chuẩn

bị các điều kiện cần thiết, bắt đầu từ 01/01/2016, Luật Hộ tịch chính thức có

hiệu lực đã trở thành bước tiến lớn trong công tác đăng ký hộ tịch nói chung,

thay đổi, cải chính hộ tịch nói riêng. Luật Hộ tịch đã quy định về khái niệm,

phạm vi, thẩm quyền, trình tự, thủ tục thay đổi, cải chính hộ tịch.

Như vậy, pháp luật về thay đổi, cải chính hộ tịch là một nội dung của

pháp luật về hộ tịch, đó là những quy tắc xử sự do Nhà nước ban hành và đảm

bảo thực hiện để điều chỉnh những quan hệ phát sinh giữa Nhà nước với công

dân trong lĩnh vực thay đổi, cải chỉnh hộ tịch nhằm đảm bảo cho công dân

thực hiện quyền, nghĩa vụ của mình trong lĩnh vực thay đổi, cải chính hộ tịch.

Pháp luật về thay đổi, cải chính hộ tịch là một nội dung của pháp luật

về hộ tịch nên cũng mang những đặc điểm của pháp luật về hộ tịch sau đây:

- Pháp luật về thay đổi, cải chính hộ tịch là một giá trị nhân thân, gắn

chặt với cá nhân con người. Các dấu hiệu về họ, tên, ngày tháng năm sinh,

dân tộc, giới tính ... là những dấu hiệu giúp phân biệt cá nhân này với cá nhân

khác, là cơ sở xác lập các giao dịch dân sự của cá nhân.

- Có phạm vi và đối tượng điều chỉnh rộng, đa dạng, phức tạp, bao gồm

công dân Việt Nam cư trú trong nước, người Việt Nam định cư ở nước ngoài,

người nước ngoài đã đăng ký hộ tịch tại cơ quan có thẩm quyền của Việt

Nam; các thông tin trong Giấy khai sinh (trừ quốc tịch), trong Giấy chứng

nhận kết hôn, trong Giấy chứng tử (Trích lục khai tử)

- Chứa đựng các loại quy phạm pháp luật thuộc nhiều ngành luật khác

nhau như: Luật Hiến pháp, Luật Hành chính, Luật Dân sự, Luật Hôn nhân và

Gia đình, Luật nuôi con nuôi…

- Có hình thức thể hiện phong phú, gồm các văn bản quy phạm pháp luật

và các văn bản áp dụng pháp luật do các cơ quan nhà nước có thẩm quyền ban

hành như: Bộ luật Dân sự 2015; Luật Hộ tịch năm 2014; Nghị định số

123/2015/NĐ-CP quy định chi tiết một số điều và biện pháp thi hành Luật hộ

tịch; Thông tư số 15/2015/TT-BTP quy định chi tiết thi hành một số điều của

Luật Hộ tịch và các văn bản hướng dẫn nghiệp vụ của Bộ Tư pháp, Sở Tư

pháp…

Tuy nhiên, pháp luật về thay đổi, cải chính hộ tịch cũng có những những

đặc điểm riêng là:

- Chỉ được thực hiện theo những quy định tại Điều 27, 28 Bộ luật Dân sự

2015 hoặc khi chứng minh được có sai sót khi đăng ký hộ tịch.

- Việc thay đổi họ, tên và cải chính họ tên không làm thay đổi, chấm dứt

quyền, nghĩa vụ dân sự được xác lập theo họ, tên cũ.

1.2. KHÁI NIỆM, ĐẶC ĐIỂM, VAI TRÒ, NỘI DUNG CỦA THỰC HIỆN

PHÁP LUẬT VỀ THAY ĐỔI, CẢI CHÍNH HỘ TỊCH

1.2.1. Khái niệm thực hiện pháp luật về thay đổi, cải chính hộ tịch

Các quy phạm pháp luật (kết quả của hoạt động xây dựng pháp luật)

muốn đi vào cuộc sống, áp dụng vào thực tế thì cần đến hoạt động “thực hiện

pháp luật”.

Dưới góc độ lý luận, có một số quan điểm khác nhau về thực hiện pháp

luật, như: “Thực hiện pháp luật là hành vi thực tế, hợp pháp có mục đích của

các chủ thể pháp luật nhằm hiện thực hóa các quy định của pháp luật, làm cho

chúng đi vào cuộc sống” [24, tr.457]; hay “thực hiện pháp luật là hoạt động,

là quá trình làm cho những quy tắc của pháp luật trở thành hoạt động thực tế

của các chủ thể pháp luật”. Tuy các quan điểm có cách định nghĩa khác nhau

về thực hiện pháp luật, song đều có điểm chung là nhằm chỉ ra rằng để pháp

luật được tuân thủ, chấp hành và đi vào cuộc sống, thì phải được bảo đảm

bằng các hoạt động cụ thể của các chủ thể có liên quan về vấn đề pháp luật

quy định.

Thực hiện pháp luật là hành vi (hành động hoặc không hành động) của

con người phù hợp với những quy định của pháp luật. Dưới góc độ pháp lý thì

thực hiện pháp luật là hành vi hợp pháp. Thực hiện pháp luật là một quá trình

hoạt động có mục đích làm cho những quy định của pháp luật đi vào cuộc

sống, trở thành những hành vi thực tế hợp pháp của các chủ thể pháp luật.

Từ phân tích trên có thể khái quát: Thực hiện pháp luật là quá trình hoạt

động có mục đích làm cho các quy định của pháp luật đi vào cuộc sống và trở

thành những hoạt động thực tế, hợp pháp của các chủ thể pháp luật.

Trên nền các khái niệm thay đổi, cải chính hộ tịch; đăng ký thay đổi, cải

chính hộ tịch; pháp luật về thay đổi, cải chính hộ tịch và thực hiện pháp luật

có thể hiểu: Thực hiện pháp luật về thay đổi, cải chính hộ tịch là hoạt động có

mục đích làm cho những quy định của pháp luật về đăng ký, quản lý thay đổi,

cải chính hộ tịch đi vào cuộc sống nhằm đảm bảo tính chính xác của các

thông tin hộ tịch của mỗi cá nhân, bảo hộ các quyền, lợi ích hợp pháp của cá

nhân theo quy định của pháp luật, đồng thời bảo đảm sự quản lý của nhà

nước trong lĩnh vực hộ tịch.

1.2.2. Đặc điểm của thực hiện pháp luật về thay đổi, cải chính hộ tịch

Thứ nhất, về chủ thể thực hiện pháp luật về thay đổi, cải chính hộ tịch

Chủ thể thực hiện pháp luật về thay đổi, cải chính hộ tịch bao gồm: Cơ

quan nhà nước có thẩm quyền; công chức, viên chức trong cơ quan nhà nước

có thẩm quyền từ Trung ương đến địa phương và cá nhân có yêu cầu thuộc

đối tượng điều chỉnh theo pháp luật về thay đổi, cải chính hộ tịch Việt Nam,

cụ thể:

- Cơ quan nhà nước có thẩm quyền, gồm:

+ Ở Trung ương, Chính phủ thống nhất quản lý nhà nước về hộ tịch nói

chung, thay đổi, cải chính hộ tịch nói riêng trong phạm vi cả nước, gồm: Ban

hành hoặc trình cơ quan có thẩm quyền ban hành văn bản quy phạm pháp luật

về đăng ký và quản lý thay đổi, cải chính hộ tịch, tổ chức triển khai thực hiện

pháp luật về thay đổi, cải chính hộ tịch; ứng dụng công nghệ thông tin trong

đăng ký và quản lý thay đổi, cải chính hộ tịch, xây dựng và quản lý Cơ sở dữ

liệu hộ tịch điện tử; thanh tra, kiểm tra, giải quyết khiếu nại, tố cáo và xử lý vi

phạm pháp luật về đăng ký và quản lý thay đổi, cải chính hộ tịch; thống kê

thay đổi, cải chính hộ tịch; hợp tác quốc tế về hộ tịch [34, Điều 65].

Bộ Tư pháp giúp Chính phủ quản lý nhà nước về hộ tịch nói chung, thay

đổi, cải chính hộ tịch nói riêng; Bộ Ngoại giao phối hợp với Bộ Tư pháp thực

hiện quản lý nhà nước về hộ tịch tại Cơ quan đại diện Việt Nam ở nước

ngoài; Bộ Công an chủ trì, phối hợp với Bộ Tư pháp, Bộ Ngoại giao và các

bộ, ngành liên quan bảo đảm an ninh, an toàn thông tin trong Cơ sở dữ liệu hộ

tịch điện tử, đảm bảo kết nối Cơ sở dữ liệu quốc gia về dân cư với Cơ sở dữ

liệu hộ tịch điện tử toàn quốc và các nhiệm vụ khác liên quan đến công tác

thay đổi, cải chính hộ tịch [34, Điều 68].

+ Ở địa phương, UBND tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương thực

hiện quản lý nhà nước về hộ tịch nói chung, thay đổi, cải chính hộ tịch nói

riêng ở địa phương và có các nhiệm vụ, quyền hạn được quy định của Luật

Hộ tịch năm 2014 [34, Điều 69]. UBND cấp huyện thực hiện quản lý nhà

nước về hộ tịch nói chung, thay đổi, cải chính hộ tịch nói riêng tại địa phương

và đăng ký các việc thay đổi, cải chính hộ tịch có yếu tố nước ngoài, thay đổi,

cải chính hộ tịch cho người từ đủ 14 tuổi trở lên cư trú trong nước phát sinh

trên địa bàn cấp huyện [34, Điều 70]. UBND cấp xã thực hiện quản lý nhà

nước về thay đổi, cải chính hộ tịch tại địa phương, thực hiện đăng ký thay đổi,

cải chính hộ tịch cho người dưới 14 tuổi cư trú trong nước phát sinh trên địa

bàn [34, Điều 71].

Sở Tư pháp, Phòng Tư pháp giúp Ủy ban nhân dân cùng cấp thực hiện

nhiệm vụ, quyền hạn theo quy định pháp luật về thay đổi, cải chính hộ tịch

theo chức năng, nhiệm vụ.

- Công chức, viên chức trong cơ quan nhà nước có thẩm quyền gồm:

+ Công chức trong các cơ quan nhà nước ở Trung ương, ở UBND cấp

tỉnh (Sở Tư pháp) thực hiện chức năng, nhiệm vụ thực hiện pháp luật về thay

đổi, cải chính hộ tịch khi được cơ quan nhà nước trao quyền;

+ Viên chức ngoại giao, lãnh sự thực hiện thay đổi, cải chính hộ tịch cho

công dân Việt Nam cư trú ở nước ngoài tại cơ quan đại diện của Việt Nam ở

nước ngoài.

+ Công chức của UBND cấp huyện (Phòng Tư pháp) và công chức tư

pháp- hộ tịch của UBND cấp xã trực tiếp làm công tác thay đổi, cải chính hộ

tịch theo chức năng, nhiệm vụ.

- Cá nhân có yêu cầu thay đổi, cải chính hộ tịch:

Cá nhân có quyền, nghĩa vụ đăng ký theo quy định của pháp luật về thay

đổi, cải chính hộ tịch. Cá nhân có thể tự mình thực hiện hoặc ủy quyền cho

người khác thực hiện thay. Đây là chủ thể đông nhất trong số các chủ thể thực

hiện pháp luật về thay đổi, cải chính hộ tịch, là đối tượng mà pháp luật về

thay đổi, cải chính hộ tịch và các chủ thể khác của thực hiện pháp luật về thay

đổi, cải chính hộ tịch hướng tới, bảo vệ. Do đó, nếu các cá nhân trong xã hội

có trình độ nhận thức và ý thức pháp luật về hộ tịch tốt, thì đó là tiền đề, là cơ

sở đảm bảo cho việc thực hiện pháp luật về hộ tịch của các chủ thể khác được

thuận lợi, hiệu quả hoặc ngược lại; từ đó góp phần nâng cao hoặc hạn chế

hiệu quả quản lý nhà nước về hộ tịch trên địa bàn.

Thứ hai, về phạm vi thực hiện pháp luật về thay đổi, cải chính hộ tịch

Thực hiện pháp luật về thay đổi, cải chính hộ tịch có phạm vi rộng lớn cả

về không gian và thời gian. Pháp luật về thay đổi, cải chính hộ tịch có hiệu

lực đối với các chủ thể tham gia quan hệ pháp lý về thay đổi, cải chính hộ tịch

trên phạm vi cả nước trong lãnh thổ Việt Nam và công dân Việt Nam đang cư

trú, định cư ở nước ngoài, người nước ngoài đã đăng ký hộ tịch tại Việt Nam;

có hiệu lực thi hành đối với cá nhân có yêu cầu và cá nhân, tổ chức có liên

quan. Thông tin thay đổi, cải chính hộ tịch đã đăng ký được quản lý, lưu trữ

vĩnh viễn bởi cơ quan nhà nước có thẩm quyền.

Các sự kiện thay đổi, cải chính hộ tịch không chỉ xảy ra tại một địa

phương, một vùng miền mà nó diễn ra trên mọi vùng miền của đất nước và

được điều chỉnh thống nhất cùng hệ thống pháp luật về thay đổi, cải chính hộ

tịch do các cơ quan nhà nước có thẩm quyền ban hành. Thực hiện pháp luật

về thay đổi, cải chính hộ tịch cho phép áp dụng tập quán đối với một số địa

phương, cộng đồng dân cư hay dân tộc [34, Điều 4] nhưng về nguyên tắc tập

quán đó không được trái với pháp luật về hộ tịch. Ví dụ: Cá nhân có thể yêu

cầu thay đổi tên của vợ (chồng) trong quan hệ hôn nhân và gia đình có yếu tố

nước ngoài để phù hợp với pháp luật của nước mà vợ (chồng) người nước

ngoài là công dân.

Việc thực hiện pháp luật về thay đổi, cải chính hộ tịch không chỉ được

thực hiện độc lập, duy nhất tại cơ quan nhà nước nơi phát sinh sự kiện hộ tịch,

mà cá nhân có quyền lựa chọn thực hiện tại các cơ quan có thẩm quyền về

thay đổi, cải chính hộ tịch theo nguyên tắc xác định thẩm quyền theo nơi cư

trú hoặc nơi đã đăng ký hộ tịch trước đây.

Việc thực hiện pháp luật về thay đổi, cải chính hộ tịch của cơ quan có

thẩm quyền được thực hiện thường xuyên, liên tục và cần có sự phối hợp chặt

chẽ giữa cơ quan có thẩm quyền đăng ký, quản lý hộ tịch với các cơ quan,

đơn vị, tổ chức có liên quan trong phạm vi địa phương hoặc trong cả nước. Ví

dụ, quy định việc đăng ký cải chính hộ tịch trong trường hợp phải xác minh

thì cơ quan giải quyết đăng ký phải phối hợp xác minh tại cơ quan có liên

quan như: UBND cấp xã, cơ quan công an, cơ quan y tế... Việc thực hiện

pháp luật về thay đổi, cải chính hộ tịch của cơ quan nhà nước là thường

xuyên, liên tục, thậm chí là vĩnh viễn và được bảo đảm thực hiện trên thực tế,

xuất phát từ vị trí, vai trò của pháp luật về thay đổi, cải chính hộ tịch đối với

công tác quản lý nhà nước.

Việc thực hiện pháp luật về thay đổi, cải chính hộ tịch của cá nhân được

thực hiện trong quá trình phát triển, tùy thuộc vào từng cá nhân, theo thời

gian, năng lực chủ thể hoặc nhu cầu cá nhân khi đáp ứng các yêu cầu của

pháp luật về thay đổi, cải chính hộ tịch. Thậm chí, cả khi cá nhân đó đã mất đi

nhưng khi phát hiện các sai sót trong giấy chứng tử thì gia đình vẫn có thể yêu

cầu cải chính các nội dung trong giấy chứng tử như chữ đệm, thời gian chết,

địa điểm chết v.v.

Thứ ba, về khách thể của thực hiện pháp luật về thay đổi, cải chính hộ

tịch

Thực hiện pháp luật về thay đổi, cải chính hộ tịch hướng tới bảm đảm 02

mục tiêu cơ bản là bảo đảm tính chính xác của các thông tin hộ tịch của cá

nhân, bảo đảm quyền, lợi ích cơ bản của chủ thể tham gia quan hệ pháp luật

về thay đổi, cải chính hộ tịch nhằm đáp ứng yêu cầu quản lý nhà nước trong

lĩnh vực thay đổi, cải chính hộ tịch.

Thực hiện pháp luật về thay đổi, cải chính hộ tịch trước hết hướng tới

đảm bảo tính chính xác của các thông tin hộ tịch, cơ sở dữ liệu hộ tịch. Các

thông tin hộ tịch đã đăng ký với cơ quan nhà nước có thẩm quyền không phải

là thông tin bất biến. Trong quá trình phát triển của cá nhân, cá nhân có thể có

nhu cầu thay đổi họ, tên, chữ đệm theo các trường hợp quy định của Bộ luật

dân sự hoặc cá nhân phát hiện có sai sót trong giấy tờ hộ tịch đã được cấp thì

cá nhân có quyền yêu cầu cơ quan nhà nước có thẩm quyền xác nhận việc

thay đổi, cải chính hộ tịch của cá nhân. Bảo đảm tính chính xác thông tin đăng

ký hộ tịch còn giúp cho việc xác định các nội dung phục vụ công tác quản lý

nhà nước và an sinh xã hội như : độ tuổi (tuổi tham gia nghĩa vụ quân sự, tuổi

chịu trách nhiệm hình sự, tuổi vào các cấp học, tuổi công tác ...), nhóm tuổi,

số con trong gia đình, khoảng cách giữa các lần sinh, cấp thẻ bảo hiểm y tế

miễn phí cho trẻ em dưới 6 tuổi;

Thực hiện pháp luật về thay đổi, cải chính hộ tịch góp phần tạo cơ sở

pháp lý bảo đảm một số quyền nhân thân cơ bản của cá nhân đã được ghi

nhận trong Bộ luật Dân sự 2015. Các quyền nhân thân mà pháp luật về thay

đổi, cải chính hộ tịch hướng tới bảo vệ, không mang tính kinh tế mà nó gắn

liền với từng cá nhân và không thể chuyển giao cho người khác như quyền

đối với họ, tên, chữ đệm; quyền thay đổi họ, quyền thay đổi tên. Đồng thời,

nhằm đảm bảo yêu cầu quản lý nhà nước trong lĩnh vực thay đổi, cải chính hộ

tịch, góp phần đảm bảo nâng cao hiệu lực, hiệu quả quản lý nhà nước nói

chung. Đó là sự ghi nhận, xác nhận và bảo đảm sự quản lý của Nhà nước đối

với cá nhân thông qua các sự kiện thay đổi, cải chính hộ tịch cụ thể được phát

sinh, đăng ký. Chất lượng, hiệu quả của hoạt động thực hiện pháp luật thay

đổi, cải chính hộ tịch của Nhà nước là cơ sở đảm bảo cho việc hoạch định

chính sách kinh tế- xã hội, vấn đề quản lý dân cư, dân số, việc làm; từ đó góp

phần đảm bảo trật tự, an ninh xã hội và tính nghiêm minh pháp luật trong hoạt

động quản lý nhà nước nói chung.

1.2.3. Vai trò của thực hiện pháp luật về thay đổi, cải chính hộ tịch

Thực hiện pháp luật về thay đổi, cải chính hộ tịch vừa thể hiện sự tôn

trọng, thừa nhận của Nhà nước vừa là cơ sở thực hiện sự bảo hộ của Nhà

nước về quyền, lợi ích hợp pháp của cá nhân gắn liền với quản lý nhà nước về

dân cư. Vì vậy, thực hiện pháp luật về thay đổi, cải chính hộ tịch là nhiệm vụ

quan trọng. Thông qua hoạt động này, tạo cơ sở pháp lý để Nhà nước công

nhận, bảo hộ quyền con người, quyền công dân, đồng thời có biện pháp quản

lý dân cư một cách khoa học, phục vụ thiết thực cho việc xây dựng, hoạch

định chính sách phát triển kinh tế- xã hội, dân số - lao động, quốc phòng- an

ninh của đất nước, của các địa phương. Cụ thể như sau:

Thứ nhất, thực hiện pháp luật về thay đổi, cải chính hộ tịch “tạo cơ sở

pháp lý để Nhà nước thực hiện quản lý về dân cư”, hoạch định chính sách

phát triển kinh tế - xã hội, an ninh - quốc phòng và thực hiện có hiệu quả các

chính sách đó.

Việc đăng ký, thống kê dữ liệu thay đổi, cải chính hộ tịch kịp thời, đầy

đủ, chính xác với thực tế là nguồn quan trọng để Nhà nước thực hiện hoạch

định, xây dựng các chính sách, kế hoạch quản lý nhà nước trên các lĩnh vực

khác như: xác định số lượng dân cư tại một địa bàn làm cơ sở quản lý về nhân

khẩu, chính sách về dân số; xác định tỷ lệ nam - nữ là cơ sở hoạch định về

phát triển cân bằng giới tính; xác định độ tuổi dân cư là cơ sở để hoạch định

nguồn lao động trong tương lai để phát triển kinh tế - phúc lợi xã hội; xác

định nguyên nhân chết của người được khai tử là cơ sở xây dựng chính sách

chăm sóc y tế, cải thiện môi trường sống an toàn vệ sinh.

Thứ hai, thực hiện pháp luật về thay đổi, cải chính hộ tịch tạo cơ sở

pháp lý để Nhà nước bảo hộ quyền, lợi ích hợp pháp của cá nhân.

Thông qua pháp luật về thay đổi, cải chính hộ tịch, xác định tình trạng

nhân thân của cá nhân, Nhà nước tôn trọng, ghi nhận và bảo đảm các quyền

về con người, quyền công dân đã được ghi nhận trong Hiến pháp, Bộ luật Dân

sự qua các thời kỳ (nay là Hiến pháp sửa đổi năm 2013 và Bộ luật Dân sự

năm 2015) cùng pháp luật chuyên ngành khác có liên quan như Luật Hôn

nhân và gia đình (2014), Luật Nuôi con nuôi (2010), Bộ luật Tố tụng Dân sự

(2015)…

Việc đăng ký thay đổi, cải chính hộ tịch của cá nhân là phương thức để

cá nhân được hưởng các quyền và thực hiện các nghĩa vụ theo quy định pháp

luật về hộ tịch. Thông qua đăng ký sự kiện hộ tịch của cá nhân tại cơ quan

nhà nước có thẩm quyền làm cơ sở phát sinh các quyền, nghĩa vụ tương ứng

với hành vi đăng ký đó và được nhà nước bảo hộ theo quy định. Ví dụ, việc

xác nhận cá nhân được cải chính dân tộc từ dân tộc Kinh sang dân tộc Nùng

do có sai sót khi đăng ký khai sinh đồng nghĩa với việc cá nhận đó được

hưởng các chính sách ưu đãi của Nhà nước đối với người thuộc các dân tộc

thiểu số (dân tộc Nùng).

Trước yêu cầu bảo đảm thực hiện quyền con người, quyền công dân theo

tinh thần Hiến pháp 2013 ngày càng mở rộng, đầy đủ và tiến bộ, Luật Hộ tịch

2014 đã cụ thể hóa bằng các quy định pháp luật theo hướng đòi hỏi trách

nhiệm cao hơn từ phía cơ quan nhà nước, cán bộ, công chức thi hành công vụ

trong tổ chức thực hiện pháp thay đổi, cải chính luật hộ tịch như: Trách nhiệm

xác minh hồ sơ của công chức làm công tác hộ tịch sau khi thụ lý hồ sơ; rút

ngắn thời hạn giải quyết việc thay đổi, cải chính hộ tịch so với quy định trước

đây của Nghị định số 158/2005/NĐ-CP, trích lục thay đổi, cải chính hộ tịch

được in trực tiếp từ phần mềm đăng ký, quản lý hộ tịch... Điều này, thể hiện

tinh thần cải cách hành chính sâu sắc, xây dựng Nhà nước với nền hành chính

“phục vụ”, xây dựng nhà nước pháp quyền XHCN của Nhân dân, do Nhân

dân và vì Nhân dân. Thông qua việc đăng ký thay đổi họ, tên của cá nhân, nhà

nước đảm bảo không làm thay đổi, chấm dứt quyền, nghĩa vụ dân sự được xác

lập theo họ, tên cũ. Nhà nước thực hiện pháp luật về thay đổi, cải chính hộ

tịch chính là sự bảo hộ của Nhà nước đối với việc thực hiện quyền con người,

quyền công dân, đó là sự thể hiện chức năng xã hội sâu sắc của Nhà nước.

Thứ ba, thực hiện pháp luật về thay đổi, cải chính hộ tịch góp phần bảo

đảm ổn định các thông tin hộ tịch của cá nhân, qua đó bảo đảm tình hình an

ninh trật tự xã hội của địa phương.

Việc thực hiện pháp luật về thay đổi, cải chính hộ tịch, đảm bảo các

thông tin nhân thân của cá nhân có thay đổi, cải chính được Nhà nước xác

nhận, bảo hộ kịp thời, khách quan, công bằng, chính xác theo quy định pháp

luật. Thông qua việc xác nhận các sự kiện thay đổi, cải chính hộ tịch, dữ liệu

hộ tịch của cá nhân được bảo đảm thống nhất, lưu trữ, quản lý tại cơ quan nhà

nước có thẩm quyền, đồng thời cá nhân được bảo đảm các quyền và nghĩa vụ

không bị thay đổi do việc thay đổi hộ tịch: Giấy khai sinh, Giấy chứng nhận

kết hôn hoặc Giấy chứng tử (Trích lục khai tử). Các giấy tờ hộ tịch đã được

thay đổi, cải chính là cơ sở để cá nhân sử dụng khi tham gia vào các quan hệ

pháp lý khác về dân sự, kinh tế, tố tụng. Ví dụ: Giấy khai sinh là cơ sở xác

định năm sinh để cá nhân đó được hưởng chính sách y tế miễn phí cho trẻ em

dưới 06 tuổi; hưởng chính sách giáo dục khi đến tuổi; Giấy chứng tử là cơ sở

đánh dấu sự chấm dứt tư cách chủ thể pháp luật của người chết và đảm bảo cá

nhân có liên quan tham gia các quan hệ pháp lý về thừa kế, sở hữu.

Từ việc thực hiện pháp luật về thay đổi, cải chính hộ tịch đúng quy định

của pháp luật, một mặt làm thỏa mãn nhu cầu chính đáng của cá nhân, như:

Quyền được thay đổi tên theo luật định. Mặt khác đảm bảo tính nghiêm minh

của pháp luật, bằng việc áp dụng các chế tài đối với hành vi vi phạm pháp luật

hộ tịch, như: Phạt tiền từ 1.000.000 đồng đến 3.000.000 đồng đối với hành vi

làm chứng sai sự thật về nội dung thay đổi, cải chính hộ tịch [16, Điều 34].

Qua đó, góp phần ổn định trật tự, an toàn xã hội, tránh để xảy ra tình trạng

khiếu nại, khiếu kiện của cá nhân đối với hành vi vi phạm pháp luật hộ tịch,

xâm hại đến quyền lợi ích hợp pháp của cá nhân từ phía cơ quan nhà nước,

cán bộ, công chức hoặc cá nhân khác.

1.2.4. Nội dung thực hiện pháp luật về thay đổi, cải chính hộ tịch

Các quy phạm pháp luật về thay đổi, cải chính hộ tịch của nước ta hiện

nay được ghi nhận trong nhiều văn bản pháp luật (Hiến pháp 2013, Bộ luật

Dân sự 2015, Luật Hộ tịch 2014, Luật Hôn nhân và gia đình, Luật Nuôi con

nuôi....) cùng các Nghị định, Thông tư, Chỉ thị, Quyết định… của các cơ quan

nhà nước có thẩm quyền.

Căn cứ vào các quy định pháp luật hiện hành về thay đổi, cải chính hộ

tịch cho thấy nội dung thực hiện pháp luật thay đổi, cải chính hộ tịch bao gồm

hai vấn đề chủ yếu: Đăng ký thay đổi, cải chính hộ tịch và quản lý thay đổi,

cải chính hộ tịch.

1.2.4.1. Thực hiện pháp luật về đăng ký thay đổi, cải chính hộ tịch

Đăng ký thay đổi, cải chính hộ tịch là việc cơ quan nhà nước có thẩm

quyền xác nhận hoặc ghi vào Sổ hộ tịch các sự kiện hộ tịch của cá nhân, tạo

cơ sở pháp lý để Nhà nước bảo hộ quyền, lợi ích hợp pháp của cá nhân, thực

hiện quản lý về dân cư.

Nội dung đăng ký thay đổi hộ tịch bao gồm:

- Thay đổi họ, chữ đệm và tên của cá nhân trong nội dung khai sinh đã

đăng ký đúng trong Sổ đăng ký khai sinh và bản chính Giấy khai sinh nhưng

cá nhân có yêu cầu thay đổi khi có lý do chính đáng theo quy định của Bộ luật

Dân sự.

Cá nhân có quyền yêu cầu cơ quan nhà nước có thẩm quyền công nhận

việc thay đổi họ trong trường hợp sau đây:

+ Thay đổi họ cho con đẻ từ họ của cha đẻ sang họ của mẹ đẻ hoặc

ngược lại;

+ Thay đổi họ cho con nuôi từ họ của cha đẻ hoặc mẹ đẻ sang họ của cha

nuôi hoặc họ của mẹ nuôi theo yêu cầu của cha nuôi, mẹ nuôi;

+ Khi người con nuôi thôi làm con nuôi và người này hoặc cha đẻ, mẹ đẻ

yêu cầu lấy lại họ cho người đó theo họ của cha đẻ hoặc mẹ đẻ;

+ Thay đổi họ cho con theo yêu cầu của cha đẻ, mẹ đẻ hoặc của con khi

xác định cha, mẹ cho con;

+ Thay đổi họ của người bị lưu lạc đã tìm ra nguồn gốc huyết thống của

mình;

+ Thay đổi họ theo họ của vợ, họ của chồng trong quan hệ hôn nhân và

gia đình có yếu tố nước ngoài để phù hợp với pháp luật của nước mà vợ,

chồng người nước ngoài là công dân hoặc lấy lại họ trước khi thay đổi;

+ Thay đổi họ của con khi cha, mẹ thay đổi họ;

+ Trường hợp khác do pháp luật về hộ tịch quy định. [33, Điều 27]

Cá nhân có quyền yêu cầu cơ quan nhà nước có thẩm quyền công nhận

việc thay đổi tên trong trường hợp sau đây:

+ Theo yêu cầu của người có tên mà việc sử dụng tên đó gây nhầm lẫn,

ảnh hưởng đến tình cảm gia đình, đến danh dự, quyền, lợi ích hợp pháp của

người đó;

+ Theo yêu cầu của cha nuôi, mẹ nuôi về việc thay đổi tên cho con nuôi

hoặc khi người con nuôi thôi làm con nuôi và người này hoặc cha đẻ, mẹ đẻ

yêu cầu lấy lại tên mà cha đẻ, mẹ đẻ đã đặt;

+ Theo yêu cầu của cha đẻ, mẹ đẻ hoặc người con khi xác định cha, mẹ

cho con;

+ Thay đổi tên của người bị lưu lạc đã tìm ra nguồn gốc huyết thống của

mình;

+ Thay đổi tên của vợ, chồng trong quan hệ hôn nhân và gia đình có yếu

tố nước ngoài để phù hợp với pháp luật của nước mà vợ, chồng người nước

ngoài là công dân hoặc lấy lại tên trước khi thay đổi;

+ Thay đổi tên của người đã xác định lại giới tính, người đã chuyển đổi

giới tính;

+ Trường hợp khác do pháp luật về hộ tịch quy định. [33, Điều 28]

Việc thay đổi họ, tên cho người từ đủ chín tuổi trở lên phải có sự đồng ý

của người đó.

- Thay đổi thông tin về cha, mẹ trong nội dung khai sinh khi đã đăng ký

sau khi được nhận làm con nuôi theo quy định của Luật nuôi con nuôi.

Nội dung đăng ký cải chính hộ tịch bao gồm:

- Cải chính những thông tin trong Sổ đăng ký khai sinh và Giấy khai sinh

do có sai sót khi đi đăng ký khai sinh (trừ quốc tịch).

- Cải chính những thông tin trong Sổ đăng ký kết hôn và Giấy chứng

nhận kết hôn do có sai sót khai khi đăng ký kết hôn.

- Cải chính những thông tin trong Sổ đăng ký khai tử và Giấy chứng tử

(trích lục khai tử) do có sai sót khai khi đăng ký khai tử.

Việc đăng ký thay đổi, cải chính hộ tịch cần đảm bảo các nguyên tắc

đăng ký hộ tịch, cụ thể như sau:

- Tôn trọng và bảo đảm quyền nhân thân của cá nhân.

- Việc thay đổi, cải chính hộ tịch của cá nhân phải được đăng ký đầy đủ,

kịp thời, trung thực, khách quan và chính xác; trường hợp không đủ điều kiện

đăng ký thay đổi, cải chính hộ tịch theo quy định của pháp luật thì người đứng

đầu cơ quan đăng ký hộ tịch từ chối bằng văn bản và nêu rõ lý do.

- Đảm bảo thời hạn giải quyết các yêu cầu thay đổi, cải chính hộ tịch của

cá nhân. Theo quy định của Luật hộ tịch thì thời hạn giải quyết việc thay đổi,

cải chính hộ tịch được giải quyết trong 03 ngày, kể từ ngày nhận đủ giấy tờ

hợp lệ. Trường hợp cần phải xác minh thì thời hạn kéo dài thêm không quá 03

ngày.

- Việc đăng ký thay đổi, cải chính hộ tịch phải được thực hiện đúng thẩm

quyền theo quy định của Luật Hộ tịch. UBND cấp xã có thẩm quyền đăng ký

thay đổi, cải chính hộ tịch cho người chưa đủ 14 tuổi. UBND cấp huyện có

thẩm quyền đăng ký việc thay đổi, cải chính hộ tịch cho công dân Việt Nam

cư trú trong nước từ đủ 14 tuổi trở lên cư trú trong nước; người Việt Nam

định cư ở nước ngoài; cải chính hộ tịch cho người nước ngoài đã đăng ký hộ

tịch tại cơ quan có thẩm quyền của Việt Nam.

Cá nhân có thể được đăng ký thay đổi, cải chính hộ tịch tại cơ quan đăng

ký hộ tịch nơi đã đăng ký hộ tịch trước đây hoặc nơi cá nhân thường trú, tạm

trú hoặc nơi đang sinh sống. Trường hợp cá nhân không đăng ký thay đổi, cải

chính hộ tịch tại nơi đăng ký hộ tịch trước đây thì UBND cấp huyện, UBND

cấp xã, cơ quan đại diện nơi đã đăng ký thay đổi, cải chính hộ tịch cho cá

nhân có trách nhiệm thông báo bằng văn bản và gửi kèm trích lục thay đổi,

cải chính hộ tịch đến UBND nơi đăng ký hộ tịch trước đây để ghi vào Sổ hộ

tịch.

- Mọi sự kiện thay đổi, cải chính hộ tịch sau khi đăng ký vào Sổ thay đổi,

cải chính hộ tich, phải được cập nhật kịp thời, đầy đủ vào Cơ sở dữ liệu hộ

tịch điện tử và phải được thông báo về nơi đăng ký hộ tịch trước đây để ghi

vào Sổ hộ tịch lưu tại địa phương.

- Nội dung thay đổi, cải chính hộ tịch của cá nhân trong Cơ sở dữ liệu hộ

tịch là thông tin đầu vào của Cơ sở dữ liệu quốc gia về dân cư.

- Bảo đảm công khai, minh bạch thủ tục, lệ phí đăng ký thay đổi, cải

chính hộ tịch.

Quản lý và đăng ký thay đổi, cải chính hộ tịch là một trong những lĩnh

vực quan trọng của quản lý nhà nước về hộ tịch, có liên quan đến các quyền

và lợi ích hợp pháp của mỗi cá nhân, do đó, các sự kiện thay đổi, cải chính

của công dân Việt Nam cư trú trong nước, người Việt Nam định cư ở nước

ngoài, người nước ngoài đã đăng ký hộ tịch tại cơ quan có thẩm quyền tại

Việt Nam đều phải được cơ quan có thẩm quyền thực hiện việc đăng ký thay

đổi, cải chính hộ tịch.

Khi đăng ký thay đổi, cải chính hộ tịch, người dân phải được tiếp cận các

thủ tục đăng ký một cách công khai, minh bạch; phải thực hiện kê khai và nộp

các hồ sơ, giấy tờ theo quy định của pháp luật khi thực hiện thủ tục hành

chính, cơ quan đăng ký hộ tịch phải có trách nhiệm ghi vào Sổ thay đổi, cải

chính hộ tịch, biểu mẫu hộ tịch (bản chính) và cập nhật vào Cơ sở dữ liệu hộ

tịch điện tử đầy đủ các nội dung đăng ký thay đổi, cải chính hộ tịch. Cá nhân

có yêu cầu đăng ký thay đổi, cải chính hộ tịch có thể trực tiếp nộp hồ sơ, gửi

hồ sơ qua hệ thống bưu chính và khi điều kiện cho phép có thể gửi qua hệ

thống đăng ký hộ tịch trực tuyến.

Quán triệt quan điểm phân cấp mạnh cho chính quyền cơ sở, Luật Hộ

tịch 2014 quy định UBND cấp huyện giải quyết toàn bộ các việc đăng ký thay

đổi, cải chính hộ tịch có yếu tố nước ngoài; thay đổi, cải chính hộ tịch cho

người từ đủ 14 tuổi trở lên cư trú trong nước. UBND cấp xã thực hiện đăng

ký các việc thay đổi, cải chính hộ tịch cho người dưới 14 tuổi cư trú trong

nước. Quy định này nhằm phát huy tối đa năng lực, trách nhiệm của chính

quyền địa phương; bảo đảm tăng cường vai trò quản lý nhà nước của UBND

cấp tỉnh. Đồng thời, quy định đã tạo thuận lợi cho các công dân khi có yêu

cầu đăng ký thay đổi, cải chính hộ tịch (đi lại thuận tiện hơn nên chi phí ít

hơn, thời gian giải quyết nhanh hơn...).

1.2.4.2. Thực hiện pháp luật về quản lý thay đổi, cải chính hộ tịch

Quản lý thay đổi, cải chính hộ tịch là một trong những hoạt động của

quản lý nhà nước về hộ tịch. Thông qua việc đăng ký thay đổi, cải chính hộ

tịch, Nhà nước nắm được tình hình thay đổi, cải chính hộ tịch của công dân,

các nội dung thường hay sai sót khi đi đăng ký hộ tịch để kịp thời sửa đổi, bổ

sung, tăng cường quản lý nhà nước cho phù hợp. Quản lý thay đổi, cải chính

hộ tịch là một nội dung quản lý nhà nước đối với hoạt động hành chính tư

pháp. Các cơ quan có thẩm quyền quản lý thay đổi, cải chính hộ tịch gồm:

Chính phủ, Bộ Tư pháp, Bộ ngoại giao, các cơ quan đại diện của Việt Nam ở

nước ngoài, UBND cấp tỉnh, Sở Tư pháp, UBND cấp huyện, phòng Tư pháp,

UBND cấp xã.

Quản lý thay đổi, cải chính hộ tịch là một lĩnh vực quản lý thân trạng của

công dân với những nét chính yếu nhất. Mọi sự kiện thay đổi, cải chính hộ

tịch phải được đăng ký kịp thời, chính xác, mỗi sự kiện thay đổi, cải chính hộ

tịch chỉ được đăng ký ở một nơi theo đúng thẩm quyền quy định. Vì vậy, hoạt

động quản lý thay đổi, cải chính hộ tịch phải bảo đảm kịp thời, tính nguyên

tắc và tính khoa học.

Quản lý hộ tịch nói chung và quản lý thay đổi, cải chính hộ tịch nói riêng

là một nhiệm vụ quan trọng, thường xuyên của chính quyền các cấp, nhằm

theo dõi thực trạng và sự biến động về hộ tịch, trên cơ sở đó bảo hộ các

quyền, lợi ích hợp pháp của cá nhân và gia đình, đồng thời góp phần xây

dựng các chính sách về kinh tế xã hội, an ninh quốc phòng và dân số, kế

hoạch hóa gia đình… Mọi quốc gia trên thế giới, dù ở bất kỳ chế độ chính trị

với trình độ phát triển như thế nào cũng đều quan tâm. Một nhà nước muốn

hoạt động hiệu quả cho việc quản lý nhà nước bằng pháp luật thì trước hết

phải làm tốt vai trò quản lý của mình bằng cách cập nhật thường xuyên các

thông tin, dữ liệu về dân cư có được từ hoạt động quản lý về hộ tịch, thay đổi,

cải chính hộ tịch. Vì một mặt, đó là những dữ liệu cần thiết của mọi bài toán

hoạch định chính sách phát triển kinh tế - xã hội, an ninh quốc phòng… Mặt

khác, nó là một hoạt động thể hiện tập trung, sinh động mối quan hệ giữa nhà

nước và công dân.

Thủ tục đăng ký thay đổi, cải chính hộ tịch là một loại thủ tục hành chính

trong lĩnh vực hộ tịch, đó là cách thức, trình tự luật định mà các cơ quan có

thẩm quyền đăng ký thay đổi, cải chính hộ tịch và cá nhân có yêu cầu đăng ký

thay đổi, cải chính hộ tịch phải tuân thủ khi thực hiện việc đăng ký thay đổi,

cải chính hộ tịch. Thủ tục đăng ký thay đổi, cải chính hộ tịch được quy định

chặt chẽ bởi các quy phạm pháp luật về thủ tục hành chính. Trong hệ thống

pháp luật hiện hành của nước ta, các quy phạm pháp luật về thủ tục nằm rải

rác trong nhiều văn bản pháp luật khác nhau.

Công tác quản lý thay đổi, cải chính hộ tịch không chỉ là công tác quản

lý hành chính đơn thuần của Nhà nước là ghi vào sổ hộ tịch xác nhận những

việc thay đổi, cải chính họ tên, chữ đệm, ngày, tháng, năm sinh … mà còn có

ý nghĩa quan trọng làm phát sinh, thay đổi những hậu quả về mặt pháp lý, liên

quan đến một số lĩnh vực pháp luật trong nước và cả trong tư pháp quốc tế.

1.3. CÁC ĐIỀU KIỆN BẢO ĐẢM THỰC HIỆN PHÁP LUẬT VỀ THAY ĐỔI,

CẢI CHÍNH HỘ TỊCH

1.3.1. Hệ thống văn bản quy phạm pháp luật về thay đổi, cải chính

hộ tịch

Xét từ góc độ lý luận, hệ thống pháp luật về hộ tịch nói chung và pháp

luật về thay đổi, cải chính hộ tịch nói riêng là sự phản ánh trình độ lập pháp,

sự phát triển kinh tế- xã hội và đặc trưng về văn hóa lịch sử của Việt Nam nói

chung và vấn đề hộ tịch nói riêng. Trong lịch sử nhà nước và pháp luật Việt

Nam, pháp luật về hộ tịch, về thay đổi và cải chính được được hình thành và

củng cố, hoàn thiện, phát triển qua các thời kỳ khác nhau; phản ánh vị trí, vai

trò quan trọng của công tác hộ tịch trong hoạt động quản lý nhà nước. Hiện

nay, Luật Hộ tịch năm 2014, là văn bản pháp lý cao nhất trực tiếp điều chỉnh

hoạt động quản lý nhà nước về thay đổi, cải chính hộ tịch, có hiệu lực thi

hành từ ngày 01/01/2016 (thay thế cho Nghị định số 158/2005/NĐ-CP ngày

27/12/2005 về đăng ký, quản lý hộ tịch và Nghị định số 06/2012/NĐ-CP sửa

đổi, bổ sung một số điều của Nghị định số 158/2005/NĐ-CP). Các văn bản

hướng dẫn thi hành Luật Hộ tịch gồm Nghị định số 123/2015/NĐ-CP ngày

15/11/2015 của Chính phủ và Thông tư số 15/2015/TT- BTP ngày 16/11/2015

của Bộ Tư pháp. Các văn bản QPPL có liên quan đến pháp luật về hộ tịch

như: Bộ luật Dân sự năm 2015 (thay thế Bộ luật Dân sự năm 2005); Luật

Nuôi con nuôi năm 2010; Luật Quốc tịch năm 2008; Luật Hôn nhân và gia

đình năm 2014; Luật Căn cước công dân năm 2014 cùng nhiều văn bản QPPL

khác có liên quan.

Hệ thống văn bản QPPL về thay đổi, cải chính hộ tịch là yếu tố đầu tiên,

đảm bảo và quyết định hiệu lực, hiệu quả hoạt động thực hiện pháp luật về

thay đổi, cải chính hộ tịch. Hệ thống pháp luật về thay đổi, cải chính hộ tịch là

cơ sở pháp lý xác định phạm vi, đối tượng, nội dung, nhiệm vụ, quyền hạn

của các chủ thể trong quan hệ pháp luật về thay đổi, cải chính hộ tịch. Do đó,

không có hệ thống các văn bản QPPL về thay đổi, cải chính hộ tịch thì không

có thực hiện pháp luật về thay đổi, cải chính hộ tịch; ngược lại, không có hoạt

động thực hiện pháp luật thì pháp luật về thay đổi, cải chính hộ tịch không thể

được thực thi, không đi vào cuộc sống. Giữa chúng có mối quan hệ biện

chứng chặt chẽ với nhau, biểu hiện: Pháp luật về thay đổi, cải chính hộ tịch có

đầy đủ, phù hợp với thực tiễn yêu cầu quản lý của các quan hệ xã hội, là cơ sở

đảm công tác thực hiện pháp luật được thuận lợi, thống nhất và phát huy hiệu

quả; ngược lại, thực hiện pháp luật về thay đổi, cải chính hộ tịch đảm bảo hiện

thực hóa, đưa các quy định của pháp luật về thay đổi, cải chính hộ tịch đi vào

cuộc sống, đồng thời là cơ sở đánh giá tính phù hợp hay không phù hợp của

hệ thống văn bản QPPL về thay đổi, cải chính hộ tịch với thực tiễn nhu cầu

đời sống xã hội, từ đó từng bước hoàn thiện phát triển hệ thống văn bản QPPL

về thay đổi, cải chính hộ tịch ngày càng đầy đủ, toàn diện hơn.

Từ trước tới nay, Luật Hộ tịch năm 2014 là văn bản pháp lý có giá trị cao

nhất điều chỉnh trực tiếp công tác hộ tịch nói chung, công tác thay đổi, cải

chính hộ tịch nói riêng. Đây là văn bản pháp lý được xây dựng, ban hành

trong bối cảnh Hiến pháp sửa đổi năm 2013 nên có nhiều điểm mới quan

trọng về bảo đảm thực hiện quyền con người, quyền công dân; phát huy dân

chủ và cải cách hành chính mạnh mẽ với yêu cầu ứng dụng công nghệ thông

tin trong hoạt động quản lý nhà nước; trách nhiệm gắn bó chặt chẽ giữa quản

lý nhà nước về hộ tịch với quản lý nhà nước về dân cư; đơn giản hóa hồ sơ

đăng ký hộ tịch và rút ngắn thời hạn giải quyết... cung cấp cơ sở pháp lý đầy

đủ, vững chắc cho hoạt động thi hành pháp luật về hộ tịch được thống nhất,

đồng bộ và hiệu quả.

Với mục tiêu cải cách hành chính mạnh mẽ, Luật Hộ tịch 2014 đặt ra

những mục tiêu quan trọng mang tính đột phá, trong khi các điều kiện về

nguồn nhân lực, cơ sở vật chất thiết yếu bảo đảm cho thực hiện các nội dung

đó còn nhiều khó khăn. Vì vậy, Luật Hộ tịch có quy định thời gian chuyển

tiếp từ ngày 01/01/2016 đến hết ngày 31/12/2019 để các địa phương trong cả

nước chuẩn bị, hoàn thiện các điều kiện cần thiết để đảm bảo tổ chức thực

hiện đầy đủ nội dung của Luật Hộ tịch từ ngày 01/01/2020. Mặt khác, Luật

Hộ tịch được xây dựng, ban hành cùng và sau thời điểm ban hành nhiều văn

bản QPPL có liên quan đến hộ tịch như Bộ luật Dân sự năm 2015; Luật Căn

cước công dân năm 2014, Luật Hôn nhân gia đình năm 2014; Luật Quốc tịch

Việt Nam năm 2008 chưa tổng kết, để sửa đổi, bổ sung nên có những quy

định còn chưa đảm bảo sự đồng bộ trong hệ thống pháp luật Việt Nam nói

chung và pháp luật liên quan đến hộ tịch nói riêng theo yêu cầu. Hệ thống

pháp luật về thay đổi, cải chính hộ tịch có sự thay đổi theo thời gian. Vì vậy,

có nhiều quy định chưa đồng bộ, bất cập. Trong thời gian tới, hệ thống văn

bản QPPL về thay đổi, cải chính hộ tịch cần tiếp tục được rà soát, đánh giá,

sửa đổi, bổ sung cho phù hợp, đảm bảo thực hiện pháp luật về thay đổi, cải

chính hộ tịch được thống nhất, hiệu quả.

1.3.2. Điều kiện chính trị, kinh tế, xã hội

- Về chính trị

Pháp luật nói chung, pháp luật về thay đổi, cải chính hộ tịch nói riêng là

sản phẩm của Nhà nước, do đó luôn chịu sự tác động, chi phối bởi chủ

trương, đường lối của giai cấp cầm quyền, phản ánh bản chất chính trị của

kiểu Nhà nước đó. Điều 4 Hiến pháp 2013 đã khẳng định: “Đảng Cộng sản

Việt Nam - Đội tiên phong của giai cấp công nhân, đồng thời là đội tiên

phong của Nhân dân lao động và của dân tộc Việt Nam, đại biểu trung thành

lợi ích của giai cấp công nhân, nhân dân lao động và của cả dân tộc, lấy chủ

nghĩa Mác - Lênin và tư tưởng Hồ Chí Minh làm nền tảng tư tưởng, là lực

lượng lãnh đạo Nhà nước và xã hội”.

Thực tế pháp luật về thay đổi, cải chính hộ tịch Việt Nam cũng chịu sự

lãnh đạo, chỉ đạo của Đảng Cộng sản Việt Nam; việc luật hóa các chủ trương,

đường lối của Đảng là cơ sở bảo đảm thực hiện các quyền, lợi ích hợp pháp

của nhân dân và duy trì sự ổn định, phát triển của xã hội. Sự quan tâm của

Cấp ủy Đảng, chính quyền đối với công tác thay đổi, cải chính hộ tịch có ý

nghĩa thúc đẩy hoặc hạn chế hiệu lực, hiệu quả thực hiện pháp luật về thay

đổi, cải chính hộ tịch ở địa phương. Pháp luật về thay đổi, cải chính hộ tịch

qua các thời kỳ thể hiện sự tiến bộ, hoàn thiện cả về kỹ thuật lập pháp đến nội

dung điều chỉnh, trên cơ sở phù hợp với đường lối chỉ đạo của Đảng, Nhà

nước. Hiện nay, Luật Hộ tịch năm 2014 thể hiện quan điểm đường lối chỉ đạo

cải cách hành chính mạnh mẽ, tăng các quyền, lợi ích cơ bản cho cá nhân

trong thực hiện pháp luật về hộ tịch; xác định trách nhiệm ngày càng cao hơn

của cơ quan, cán bộ công chức trong cơ quan nhà nước có thẩm quyền quản

lý, đăng ký hộ tịch trong đó có việc thay đổi, cải chính hộ tịch.

- Về điều kiện kinh tế, xã hội

Lý luận chung về Nhà nước và pháp luật đã chỉ ra rằng, pháp luật là sự

phản ánh sự phát triển kinh tế- xã hội của mỗi quốc gia. Vì vậy, pháp luật về

hộ tịch nói chung, pháp luật về thay đổi, cải chính hộ tịch nói riêng luôn chịu

chi phối, tác động tích cực hoặc ngược lại từ sự phát triển của nền kinh tế- xã

hội đất nước. Điều kiện kinh tế- xã hội phát triển, là điều kiện đảm bảo Nhà

nước đưa ra các yêu cầu cao hơn từ hoạt động quản lý, thực hiện pháp luật về

hộ tịch được đầy đủ, hoàn thiện và văn minh hơn như: Ứng dụng công nghệ

thông tin; bổ sung quy định các phương thức đăng ký hộ tịch mới thay thế cho

phương thức đăng ký hộ tịch truyền thống; cắt giảm thủ tục hành chính về

thành phần hồ sơ, thời hạn giải quyết.

Trình độ dân trí và đời sống xã hội được nâng cao, là những đòi hỏi về

các quyền con người, quyền công dân liên quan đến thay đổi, cải chính hộ

tịch càng được mở rộng theo hướng tích cực, văn minh hơn - ý thức pháp luật

của người dân và tập quán phản ánh đặc thù, đặc trưng của một cộng đồng

dân cư, của một dân tộc. Điều này đòi hỏi pháp luật phải có sự điều chỉnh

ngày càng đầy đủ, hoàn thiện hơn, nhằm hiện thực hóa sự thừa nhận, bảo đảm

của Nhà nước đối với các quyền nhân thân của cá nhân trong thực hiện pháp

luật về thay đổi, cải chính hộ tịch. Bộ luật Dân sự 2015 đã mở rộng quyền

thay đổi họ, tên của cá nhân so với Bộ luật Dân sự 2005, bổ sung quyền thay

đổi tên của người đã chuyển đổi giới tính.

1.3.3. Trình độ, năng lực của đội ngũ cán bộ, công chức làm công tác

thay đổi, cải chính hộ tịch

Yếu tố con người luôn là trung tâm, quyết định sự thành công hay thất

bại của hoạt động cụ thể. Trong thực hiện pháp luật về thay đổi, cải chính hộ

tịch cũng vậy, đội ngũ cán bộ, công chức là chủ thể đặc biệt tham gia vào các

hình thức của thực hiện pháp luật và là chủ thể duy nhất của hoạt động áp

dụng pháp luật. Do đó, trình độ, năng lực chuyên môn nghiệp vụ của đội ngũ

cán bộ, công chức chính là yếu tố quyết định hiệu quả của thực hiện pháp luật

về thay đổi, cải chính hộ tịch.

Để đảm bảo và không ngừng nâng cao hiệu quả thực hiện pháp luật về

thay đổi, cải chính hộ tịch, đòi hỏi đội ngũ cán bộ, công chức làm công tác

này phải có đủ năng lực chuyên môn, nghiệp vụ đáp ứng yêu cầu quản lý nhà

nước về hộ tịch. Một cán bộ, công chức có trình độ chuyên môn nghiệp vụ

cao, có kinh nghiệm quản lý, giải quyết các yêu cầu thay đổi, cải chính hộ tịch

phát sinh trên địa bàn là cơ sở đảm bảo thực hiện tốt công tác tham mưu với

UBND cùng cấp trong công tác chỉ đạo, điều hành. Đồng thời là người tổ

chức thi hành pháp luật, áp dụng chính xác pháp luật để giải quyết các việc

thay đổi, cải chính hộ tịch: thụ lý hồ sơ hợp lệ; kiểm tra, xác minh vụ việc;

thực hiện đăng ký hoặc từ chối đăng ký thay đổi, cải chính hộ tịch theo quy

định pháp luật. Ngược lại, nếu cán bộ, công chức có trình độ hạn chế, không

đáp ứng yêu cầu đặt ra thì sẽ không làm tốt công tác tham mưu, tổ chức thực

hiện dẫn đến tình trạng buông lỏng hoặc hiệu quả quản lý nhà nước về thay

đổi, cải chính hộ tịch thấp; tình trạng khiếu nại, khiếu kiện có thể xảy ra do thi

hành, áp dụng sai pháp luật về thay đổi, cải chính hộ tịch, điều này làm ảnh

hưởng, thậm chí là mất uy tín của Đảng, Nhà nước, của đội ngũ cán bộ, công

chức trước nhân dân.

Bên cạnh năng lực, trình độ chuyên môn nghiệp vụ, đòi hỏi cán bộ, công

chức phải có bản lĩnh chính trị vững vàng, phẩm chất đạo đức tốt, có ý thức

phục vụ nhân dân trong thực hiện pháp luật về thay đổi, cải chính hộ tịch; lấy

quyền, lợi ích hợp pháp của người dân là mục tiêu hoạt động của công tác thi

hành pháp luật về thay đổi, cải chính hộ tịch; tránh để xảy ra tiêu cực, nhũng

nhiễu làm xâm hại đến quyền, lợi ích hợp pháp của cá nhân và hiệu lực, hiệu

quả quản lý nhà nước trong lĩnh vực thay đổi, cải chính hộ tịch.

1.3.4. Cơ sở vật chất, trang thiết bị và nguồn lực tài chính phục vụ

hoạt động thực hiện pháp luật về thay đổi, cải chính hộ tịch

Điều kiện phát triển kinh tế luôn là yếu tố tác động, chi phối tới hoạt

động thi hành pháp luật. Do đó, điều kiện về cơ sở vật chất, trang thiết bị và

nguồn lực về tài chính chính là sự hiện thực hóa sự tác động, chi phối của

điều kiện kinh tế tới chất lượng, hiệu quả của hoạt động thi hành pháp luật.

Cơ sở vật chất, trang thiết bị đảm bảo cho hoạt động thi hành pháp luật

thay đổi, cải chính hộ tịch là trụ sở, phòng làm việc; các trang thiết bị thiết

yếu phục vụ công tác này như bàn, ghế làm việc, tủ đựng tài liệu, kho lưu trữ

hồ sơ, hệ thống sổ sách lưu trữ thông tin thay đổi, cải chính hộ tịch... đến các

trang thiết bị hiện đại hơn như máy tính, máy in, máy scan, máy photocoppy,

đường truyền mạng Internet. Đây là yếu tố có ảnh hưởng, chi phối tới hoạt

động thực hiện pháp luật về thay đổi, cải chính hộ tịch.

Đặc biệt, Luật Hộ tịch năm 2014 có nội dung cải cách hành chính mạnh

mẽ như: yêu cầu xây dựng, quản lý, khai thác Cơ sở dữ liệu hộ tịch điện tử;

đăng ký hộ tịch trực tuyến; có sự kết nối, chia sẻ thông tin cơ sở dữ liệu hộ

tịch điện tử giữa các cơ quan quản lý hộ tịch các cấp địa phương với nhau,

với Cơ sở dữ liệu hộ tịch điện tử toàn quốc (Bộ Tư pháp quản lý) và với Cơ

sở dữ liệu quốc gia về dân cư, trong tương lai có thể là Cơ sở dữ liệu điện tử

chuyên ngành khác (tài chính, thuế, bảo hiểm, y tế...) đảm bảo kết nối, chia sẻ

thông tin quản lý nhà nước giữa các bộ, ngành, lĩnh vực. Đòi hỏi cơ quan nhà

nước, cán bộ, công chức làm công tác thay đổi, cải chính hộ tịch phải được

trang bị đầy đủ trang thiết bị thiết yếu như máy tính, máy in, máy scan, đường

truyền mạng Internet... đảm bảo an ninh dữ liệu hộ tịch.

Đồng thời, phải có nguồn kinh phí đảm bảo thực hiện các nội dung khác

của thực hiện pháp luật về thay đổi, cải chính hộ tịch như: trang bị, nâng cấp

điều kiện, cơ sở vật chất phục vụ công tác thay đổi, cải chính hộ tịch (nêu

trên); thực hiện công tác tuyên truyền PBGDPL; bồi dưỡng, tập huấn nâng

cao trình độ chuyên môn nghiệp vụ cho đội ngũ cán bộ, công chức làm công

tác hộ tịch; đặc biệt là tập huấn, bồi dưỡng, triển khai ứng dụng công nghệ

thông tin, thực hiện phần mềm đăng ký hộ tịch và đăng ký hộ tịch trực tuyến

được hiệu quả.

Tiểu kết chƣơng 1

Thay đổi, cải chính hộ tịch là những sự kiện hộ tịch xác định tình trạng

nhân thân của cá nhân, gắn liền với từng cá nhân, không thể chuyển giao cho

người khác như họ tên; dân tộc… Sự kiện thay đổi, cải chính hộ tịch có thể

được thực hiện trong bất kỳ giai đoạn phát triển nào của cá nhân và được cơ

quan nhà nước xác nhận vào sổ hộ tịch. Chế độ quản lý thay đổi, cải chính hộ

tịch không chỉ phản ánh trình độ phát triển kinh tế, chính trị, xã hội của mỗi

quốc gia trong từng giai đoạn lịch sử mà nó còn phản ánh ở những mức độ

nhất định đặc thù về truyền thống, tập quán trong tổ chức đời sống xã hội và

quản lý dân cư của quốc gia, dân tộc đó. Việt Nam cũng rất trú trọng tới vấn

đề hộ tịch, với hệ thống các văn bản pháp luật về hộ tịch được hình thành,

phát triển từ rất sớm, được kế thừa và phát triển, hoàn thiện qua các thời kỳ.

Pháp luật về thay đổi, cải chính hộ tịch hộ tịch là sự xác nhận và bảo

đảm quyền con người, quyền công dân cơ bản nhất của cá nhân. Thông qua

việc đăng ký thay đổi, cải chính hộ tịch tại cơ quan nhà nước có thẩm quyền,

cá nhân được Nhà nước bảo hộ bằng pháp luật đối với các thông tin hộ tịch

được thay đổi, cải chính.

Thực hiện pháp luật về thay đổi, cải chính hộ tịch nhằm đưa các quy

định của pháp luật về thay đổi, cải chính hộ tịch đi vào cuộc sống, đảm bảo

hiện thực hóa các quyền, lợi ích hợp pháp của cá nhân, đảm bảo tính chính

xác của các thông tin hộ tịch; góp phần xây dựng, hoạch định các chính sách

phát triển kinh tế - xã hội, quản lý dân cư. Tham gia thực hiện pháp luật về

thay đổi, cải chính hộ tịch có vai trò cơ quan nhà nước, đội ngũ cán bộ, công

chức trong cơ quan nhà nước có thẩm quyền và cá nhân có sự kiện thay đổi,

cải chính hộ tịch hoặc người liên quan. Chương 1 của Luận văn đã làm sáng

tỏ những vấn đề lý luận của thực hiện pháp luật về thay đổi, cải chính hộ tịch.

Đây chính là cơ sở lý luận để phân tích, đánh giá thực trạng ở Chương 2.

Chƣơng 2

THỰC TRẠNG THỰC HIỆN PHÁP LUẬT VỀ THAY ĐỔI, CẢI

CHÍNH HỘ TỊCH TRÊN ĐỊA BÀN HUYỆN TRẢNG BOM,

TỈNH ĐỒNG NAI

2.1. CÁC YẾU TỐ ẢNH HƢỞNG ĐẾN THỰC HIỆN PHÁP LUẬT VỀ THAY

ĐỔI, CẢI CHÍNH HỘ TỊCH TRÊN ĐỊA BÀN HUYỆN TRẢNG BOM, TỈNH ĐỒNG

NAI

2.1.1. Điều kiện tự nhiên, kinh tế xã hội của huyện Trảng Bom

Huyện Trảng Bom được thành lập từ ngày 01/01/2004 theo Nghị định số

97/NĐ-CP ngày 21/08/2003 của Chính phủ trên cơ sở chia tách từ huyện

Thống Nhất cũ thành 2 huyện Trảng Bom và Thống Nhất hiện nay. Tổng diện

tích đất tự nhiên toàn huyện là: 32.368 ha. Về địa giới: huyện Trảng Bom

cách Thành phố Hồ Chí Minh khoảng 50 km về phía Đông Bắc. Phía Bắc

giáp với huyện Vĩnh Cửu, phía Nam giáp với huyện Long Thành, phía Đông

giáp với huyện Thống Nhất và phía Tây giáp với Thành phố Biên Hòa. Huyện

có 17 đơn vị hành chính cấp xã-thị trấn bao gồm 16 xã và Thị trấn Trảng

Bom, với 71 đơn vị Ấp- Khu phố.

Dân số năm 2017 [11] là 308.144 người, mật độ dân số 863 người/km2.

Trong đó, nam là 150.540 người, nữ là 157.604 người; dân số trong độ tuổi

lao động là 195.971 người chiếm tỷ lệ 72% trên tổng dân số. Toàn huyện có

22 dân tộc anh em cùng chung sống, trong đó, dân tộc thiểu số là 34.079

người, chiếm tỉ lệ 11% dân số (dân tộc Hoa có 24.249 người, chiếm tỷ lệ

7,9% dân số, dân tộc Nùng 5.421 người, chiếm tỷ lệ 2% dân số). Số tín đồ

theo đạo chiếm khoảng 63,6% dân số toàn huyện, trong đó Công giáo chiếm

52,6% dân số, Phật giáo chiếm khoảng 10,4% dân số, tin lành chiếm khoảng

0,3% dân số. Tỷ lệ tăng dân số tự nhiên 0,99%. Số xã đạt chuẩn xây dựng

nông thôn mới đến hết năm 2017: 16/16 xã, đạt 100% tổng số xã, trong đó có

02 xã đạt chuẩn nông thôn mới nâng cao; thị trấn Trảng Bom đang được đề

nghị công nhận là đô thị loại 4. Tỷ lệ hộ nghèo theo chuẩn đa chiều đến năm

2017 là 0,23%. Đến hết năm 2017, tỷ lệ hộ gia đình đạt tiêu chuẩn gia đình

văn hoá 98,97%, tỷ lệ ấp, khu phố đạt tiêu chuẩn ấp, khu phố văn hoá

92,95%.

Với sự năng động, sáng tạo trong công tác chỉ đạo, điều hành của Cấp ủy

Đảng, chính quyền; sự đoàn kết, đồng lòng vượt khó và ý chí vươn lên của

các tầng lớp nhân dân, huyện Trảng Bom đã khai thác hiệu quả các tiềm năng,

phát huy lợi thế, tranh thủ các nguồn lực trong và ngoài nước để xây dựng và

phát triển. Sau 15 năm thành lập, huyện đã đạt được nhiều thành tựu quan

trọng trong phát triển kinh tế - xã hội, là một trong số các địa phương có số

thu ngân sách lớn nhất tỉnh Đồng Nai, với thu ngân sách nhà nước năm 2017

đạt 3.193.399 triệu đồng. Tổng chi ngân sách nhà nước năm 2017 trên

1.517.039 triệu đồng, trong đó chi đầu tư phát triển đạt 10.638,9 tỷ đồng.

Với đặc điểm về điều kiện tự nhiên thuận lợi, điều kiện kinh tế- xã hội

phát triển ngày càng cao, đời sống nhân dân và trình độ dân trí từng bước

được nâng lên rõ rệt cùng với sự đổi mới trong công tác quản lý nhà nước có

ảnh hưởng tích cực tới công tác thay đổi, cải chính hộ tịch trên địa bàn huyện.

Tuy nhiên, bên cạnh đó có nhiều ảnh hưởng tiêu cực từ sự phát triển mạnh mẽ

nền kinh tế mở cửa, quan hệ pháp luật có yếu tố nước ngoài, dân số cơ học

tăng nhanh do lao động tập trung tại các khu công nghiệp, trình độ dân trí, đặc

biệt là các xã vùng sâu, vùng có dân tộc thiểu số sinh sống tuy đã được nâng

lên song vẫn còn những hạn chế nên có ảnh hưởng không nhỏ đến hoạt động

thực hiện pháp luật về thay đổi, cải chính hộ tịch trên địa bàn huyện Trảng

Bom.

2.1.2. Tổ chức bộ máy và nguồn nhân lực làm công tác thay đổi, cải

chính hộ tịch huyện Trảng Bom

2.1.2.1. Phòng Tư pháp

Phòng Tư pháp huyện Trảng Bom được phân bổ 6 biên chế trong đó có

01 Trưởng phòng, 01 Phó trưởng phòng và 04 công chức. 100% công chức

làm việc tại Phòng Tư pháp có trình độ đào tạo đại học, trên đại học. Có

05/06 người có trình độ đào tạo chuyên ngành luật (chiếm 83,3%), 01 người

Cử nhân hành chính đang học Đại học Luật. Phòng Tư pháp thực hiện chức

năng tham mưu, giúp việc UBND cùng cấp thực hiện quản lý nhà nước trong

lĩnh vực tư pháp ở địa phương, trong đó có công tác thực hiện pháp luật về

thay đổi, cải chính hộ tịch trên địa bàn cấp huyện. Phòng Tư pháp huyện đã

bố trí 01 công chức thực hiện công tác hộ tịch nói chung và thay đổi, cải

chính hộ tịch nói riêng tại Bộ phận tiếp nhận và trả kết quả của huyện và 01

Lãnh đạo Phòng phụ trách thực hiện công tác hộ tịch ở địa phương. Công

chức được giao phụ trách, thực hiện công tác thay đổi, cải chính hộ tịch có

trình độ đào tạo cử nhân luật, đã được bồi dưỡng nghiệp vụ đáp ứng yêu cầu

Luật Hộ tịch năm 2014 (Xem bảng 1).

2.1.2.2. Công chức hộ tịch các xã, thị trấn

Do công tác thay đổi cải chính hộ tịch là một nội dung của công tác quản

lý hộ tịch nên UBND các xã, thị trấn đã bố trí công chức hộ tịch thực hiện

tham mưu cho lãnh đạo UBND xã, thị trấn trong công tác đăng ký, quản lý

việc thay đổi, cải chính hộ tịch. Trên địa bàn toàn huyện hiện nay có 17 người

làm công tác hộ tịch/29 công chức tư pháp – hộ tịch tại 17 xã, thị trấn. Trong

đó, có 17/17 người có trình độ đào tạo từ cao đẳng trở lên (16 người có trình

độ đại học Luật, 01 người có trình độ cao đẳng kiểm sát). Số công chức làm

công tác hộ tịch ở cấp xã có kinh nghiệm từ 05 năm trở lên khá cao với 12/17

người (chiếm 70,5%) và số người dưới 05 năm là 5/17 người (chiếm 29,5%)

điều này đảm bảo cơ cấu hợp lý của nguồn nhân lực làm công tác hộ tịch đảm

bảo chất lượng, sự ổn định và kế thừa của đội ngũ công chức làm công tác hộ

tịch (Xem bảng 2)

2.2. KẾT QUẢ THỰC HIỆN PHÁP LUẬT VỀ THAY ĐỔI, CẢI CHÍNH HỘ

TỊCH TRÊN ĐỊA BÀN HUYỆN TRẢNG BOM

Đăng ký và quản lý thay đổi, cải chính hộ tịch là công tác quan trọng của

công tác đăng ký và quản lý hộ tịch, có ý nghĩa thiết thực đối với đời sống của

nhân dân. Trong thời gian vừa qua, với sự phân cấp thẩm quyền mạnh mẽ,

cùng với cải cách hành chính đã làm cho công tác hộ tịch nói chung, công tác

thay đổi, cải chính hộ tịch địa bàn huyện Trảng Bom đi vào nề nếp, đạt kết

quả cao. Điều đó góp phần làm tốt công tác quản lý nhà nước về dân cư, phản

ánh được thực trạng dân số. Từ đó, cơ quan quản lý nhà nước có thẩm quyền

có thể đưa ra những chính sách đúng đắng và hợp lý về dân số.

Trong thời gian vừa qua, công tác hộ tịch nói chung, công tác thay đổi,

cải chính hộ tịch nói riêng trên địa bàn huyện Trảng Bom luôn nhận được sự

quan tâm, chỉ đạo của lãnh đạo của UBND huyện và sự hướng dẫn về chuyên

môn nghiệp vụ của Sở Tư pháp Đồng Nai. Nhìn chung, công tác thay đổi, cải

chính hộ tịch được thực hiện tốt, đúng quy định của pháp luật ngày càng đáp

ứng được yêu cầu, nguyện vọng của nhân dân. UBND huyện đã tích cực tổ

chức thực hiện cải cách thủ tục hành chính và thực hiện cơ chế “một cửa”

trong lĩnh vực đăng ký và quản lý hộ tịch, huyện đã tổ chức triển khai đưa

Luật Hộ tịch năm 2014, Nghị định số 123/2015/NĐ-CP và Thông tư số

15/2015/TT-BTP vào cuộc sống, với những quy định mang tính cải cách

mạnh mẽ, sâu rộng và khá triệt để về thẩm quyền, trình tự, thủ tục, thời gian

giải quyết đăng ký hộ tịch, tạo điều kiện thuận lợi hơn trong việc giải quyết

đăng ký hộ tịch cho người dân, đồng thời đảm bảo hiệu lực, hiệu quả quản lý

nhà nước về công tác hộ tịch tại địa phương. Trên cơ sở đó, công tác đăng ký

hộ tịch nói chung, thay đổi, cải chính hộ tịch nói riêng trên địa bàn huyện

Trảng Bom dần đi vào nề nếp.

Kết quả thực hiện pháp luật về thay đổi, cải chính hộ tịch trên địa bàn

huyện Trảng Bom được phản ánh thông qua bốn hình thức của thực hiện pháp

luật, đó là tuân thủ, thi hành, sử dụng và áp dụng pháp luật về thay đổi, cải

chính hộ tịch. Việc tách bạch kết quả các hình thức thực hiện pháp luật về

thay đổi, cải chính hộ tịch là mang tính tương đối, vì pháp luật về thay đổi, cải

chính hộ tịch là một lĩnh vực đặc thù, liên quan trực tiếp đến vấn đề nhân thân

của cá nhân. Giữa các hình thức thức thực hiện pháp luật luôn có sự đan xen,

bao chứa và gắn bó chặt chẽ với nhau, không tách biệt nhau. Các chủ thể

thông thường phải cùng đồng thời thực hiện các quy định pháp luật dưới

nhiều hình thức khác nhau bởi không thực hiện quy định này sẽ không thể

thực hiện được các quy định pháp luật khác. Vì vậy, trong thi hành pháp luật

có tuân thủ pháp luật, trong áp dụng pháp luật có cả tuân thủ và thi hành pháp

luật. Trong đó tuân thủ pháp luật, thi hành pháp luật về thay đổi, cải chính hộ

tịch phản ánh rõ nét sự tuân thủ, chấp hành các quy định pháp luật về thay

đổi, cải chính hộ tịch của cá nhân liên quan khi thực hiện đăng ký các yêu

cầu, thay đổi, cải chính hộ tịch: cá nhân phải nộp, xuất trình đầy đủ giấy tờ,

tài liệu theo đúng thành phần hồ sơ luật định; nghĩa vụ nộp lệ phí đăng ký

thay đổi, cải chính hộ tịch hộ tịch; không có hành vi giả mạo, làm sai lệch

thông tin trong hồ sơ đề nghị đăng ký thay đổi, cải chính hộ tịch... phản ánh

sự chủ động của cá nhân khi lựa chọn tham gia vào quan hệ pháp lý về thay

đổi, cải chính hộ tịch, nhưng đồng thời phản ánh sự bị động của cá nhân khi

phải thực hiện đúng quy định pháp luật về thay đổi, cải chính hộ tịch khi tham

gia vào quan hệ pháp lý đó.

Ví dụ, người mẹ làm thủ tục đăng ký thay đổi tên cho con, thì hành vi

người mẹ làm hồ sơ đề nghị thay đổi tên cho con đó là hoạt động sử dụng

pháp luật về thay đổi hộ tịch. Nhưng đồng thời với hành vi đề nghị thay đổi

tên cho con thì người mẹ có trách nhiệm nộp hồ sơ, tài liệu chứng cứ chứng

minh việc thay đổi tên cho con đúng với thực tế theo quy định pháp luật của

Bộ luật Dân sự về thay đổi tên thì đó lại là thi hành pháp luật và tuân thủ pháp

luật về thay đổi hộ tịch.

Do đó, kết quả thực hiện pháp luật về thay đổi, cải chính hộ tịch trên địa

bàn huyện Trảng Bom được khái quát trên 02 phương diện: Đăng ký và quản

lý thay đổi, cải chính hộ tịch.

2.2.1. Kết quả đăng ký thay đổi, cải chính hộ tịch trên địa bàn huyện

Trảng Bom

Bảng tổng hợp kết quả đăng ký thay đổi, cải chính hộ tịch trên địa bàn

huyện Trảng Bom từ năm 2014 đến 2018

Đơn vị: trường hợp

Năm đăng ký

STT Cơ quan Tổng 2014 2015 2016 2017 2018

đăng ký số

UBND

1 huyện Trảng 227 198 158 235 235 1.053

Bom

UBND các 41 102 75 125 111 2 454 xã, thị trấn

Tổng cộng 1.507 268 300 233 360 346

(Nguồn: Phòng Tư pháp huyện Trảng Bom, tỉnh Đồng Nai)

Chú thích:

- (4) (5): UBND cấp huyện đăng ký thay đổi, hộ tịch người từ đủ 14 tuổi

cư trú trong nước (UBND cấp huyện không có thẩm quyền đăng ký đăng ký

thay đổi, cải chính hộ tịch có yếu tố nước ngoài); UBND cấp xã đăng ký thay

đổi, hộ tịch người dưới 14 tuổi, cư trú trong nước theo Nghị định

158/2005/NĐ-CP

- (6),(7,(8): UBND cấp huyện có thẩm quyền người từ đủ 14 tuổi cư trú

trong nước, đăng ký thay đổi, cải chính hộ tịch có yếu tố nước ngoài theo quy

định của Luật Hộ tịch năm 2014.

Thay đổi hộ tịch là việc cá nhân đề nghị cơ quan đăng ký hộ tịch thay

đổi những thông tin hộ tịch của cá nhân khi có lý do chính đáng theo quy định

của pháp luật dân sự hoặc thay đổi thông tin về cha, mẹ trong nội dung khai

sinh đã đăng ký theo quy định. Như vậy, thay đổi hộ tịch chỉ áp dụng đối với

các trường hợp đăng ký khai sinh.

Phạm vi thay đổi hộ tịch bao gồm:

- Thay đổi họ, chữ đệm và tên của cá nhân trong nội dung khai sinh đã

đăng ký khi có căn cứ theo quy định của pháp luật dân sự.

- Thay đổi thông tin về cha, mẹ trong nội dung khai sinh đã đăng ký sau

khi được nhận làm con nuôi theo quy định của Luật Nuôi con nuôi.

Thay đổi hộ tịch có thể là thay đổi họ, tên gọi, chữ đệm; thay đổi thông

tin về cha, mẹ trong nội dung khai sinh đã đăng ký theo quy định tại Điều 27,

Điều 28 Bộ luật Dân sự năm 2015 và Luật Hộ tịch 2014. Ví dụ, thay đổi từ họ

của cha sang họ của mẹ hoặc ngược lại; thay đổi phần khai về cha mẹ từ cha

mẹ đẻ sang cha mẹ nuôi hoặc ngược lại. Lý do để được thay đổi hộ tịch được

pháp luật dân sự quy định có thể do tên gọi quá xấu, trùng với tên của người

thân thích; khi chuyển đổi giới tính... làm ảnh hưởng đến học tập, sinh hoạt,

giao tiếp của người đó.

Do đó, các nội dung khác trong Giấy khai sinh như: ngày tháng năm

sinh, dân tộc, quốc tịch, quê quán… không phải là đối tượng của thay đổi hộ

tịch. Sự thay đổi về quốc tịch do Luật Quốc tịch điều chỉnh; sự thay đổi về

dân tộc có thể là đối tượng của thủ tục cải chính hộ tịch hoặc xác định lại dân

tộc.

2.2.1.1. Kết quả đăng ký thay đổi hộ tịch trên địa bàn huyện Trảng Bom

từ ngày 01/01/2014 đến 31/12/2018:

Tại UBND huyện Trảng Bom (xem bảng 4):

- Thay đổi họ: 10 trường hợp.

- Thay đổi tên: 22 trường hợp.

- Thay đổi chữ đệm: 13 trường hợp.

Tại UBND các xã, thị trấn (xem bảng 5):

- Thay đổi họ: 105 trường hợp.

- Thay đổi tên: 61 trường hợp.

- Thay đổi chữ đệm: 68 trường hợp

Các trường hợp yêu cầu thay đổi họ, tên, chữ đệm thường do: thay đổi từ

họ cha sang họ mẹ, thay đổi họ do xác định cha cho con; thay đổi tên do tên

đó gây nhầm lẫn, ảnh hưởng đến tình cảm gia đình, đến danh dự, quyền, lợi

ích hợp pháp của cá nhân. Có 02 trường hợp yêu cầu thay đổi tên do chuyển

đổi giới tính nhưng không có cơ sở giải quyết do cá nhân chưa hoàn thành

việc chuyển đổi giới tính (cá nhân mới chỉ thực hiện phẫu thuật ngực).

Cải chính hộ tịch là việc cá nhân đề nghị cơ quan đăng ký hộ tịch sửa

đổi những thông tin hộ tịch của cá nhân trong trường hợp có sai sót khi đăng

ký hộ tịch. Sai sót của nội dung đăng ký hộ tịch có thể do cán bộ, công chức

đăng ký hộ tịch hoặc do lỗi của người đăng ký hộ tịch cung cấp sai thông tin.

Do đó, đối tượng của cải chính hộ tịch có thể là tất cả các thông tin trong nội

dung đăng ký hộ tịch như: khai sinh, kết hôn, khai tử nếu thông tin đó có sai

sót khi đăng ký.

Như vậy, phạm vi của cải chính hộ tịch rộng hơn so với thay đổi hộ tịch.

Thay đổi hộ tịch chỉ gồm thay đổi họ, tên, chữ đệm trong Giấy khai sinh. Còn

cải chính hộ tịch ngoài cải chính họ tên, chữ đệm trong giấy khai sinh còn tất

cả những thông tin khác trong Giấy khai sinh hoặc giấy tờ hộ tịch khác như

Giấy chứng nhận kết hôn, Giấy chứng tử (trước đây) và Trích lục khai tử

(hiện nay). Ví dụ như cải chính về tên gọi do viết sai chính tả từ Chinh thành

Trinh, từ Mùi thành Múi; cải chính về giới tính do ghi nhầm từ nam sang nữ

hoặc ngược lại; cải chính ngày sinh 29/02, 30/02 thành ngày sinh khác đúng

với thực tế. Điều này thể hiện ở trong tổng số các việc thay đổi, cải chính hộ

tịch được giải quyết tại UBND huyện Trảng Bom từ năm 2014-2018 thì số

lượng các việc cải chính hộ tịch là chủ yếu 1.088/1133 việc, chiếm tỷ lệ 96%

(xem bảng 4).

2.2.1.2. Kết quả đăng ký cải chính hộ tịch trên địa bàn huyện từ ngày

01/01/2014 đến 31/12/2018:

Tại UBND huyện (xem bảng 4) :

- Cải chính các nội dung trong Giấy khai sinh (trừ quốc tịch): 928 trường

hợp (trong đó: cải chính họ, tên, chữ đệm: 409 trường hợp, ngày tháng năm

sinh: 342 trường hợp, dân tộc: 126 trường hợp, giới tính: 6 trường hợp, cải

chính các nội dung khác: 45 trường hợp)

- Cải chính các nội dung trong Giấy chứng nhận kết hôn: 75 trường hợp

(trong đó: cải chính họ, tên, chữ đệm: 23 trường hợp, ngày tháng năm sinh: 33

trường hợp, các nội dung khác 19 trường hợp).

- Cải chính các nội dung trong Giấy chứng tử: 05 trường hợp (trong đó:

cải chính họ tên: 3 trường hợp, ngày tháng năm sinh: 01 trường hợp, thời gian

chết, địa điểm chết: 01 trường hợp).

Các trường hợp cải chính Giấy kết hôn, Giấy chứng tử do UBND huyện

thực hiện từ ngày 01/01/2016 theo quy định của Luật Hộ tịch 2014. Trước

đây, theo Nghị định 158/2005/NĐ-CP việc sửa chữa các nội dung trong Giấy

chứng nhận kết hôn, giấy chứng tử gọi là điều chỉnh hộ tịch và do UBND cấp

xã thực hiện.

Tại UBND các xã, thị trấn (xem bảng 5):

- Cải chính họ, tên, chữ đệm: 23 trường hợp.

- Cải chính ngày, tháng, năm sinh: 39 trường hợp.

- Cải chính dân tộc: 20 trường hợp.

- Cải chính giới tính: 0

- Cải chính các nội dung khác trong Giấy khai sinh: 135 trường hợp.

Thẩm quyền thay đổi, cải chính hộ tịch được phân cấp theo độ tuổi hoặc

theo yếu tố trong nước với yếu tố nước ngoài giữa UBND cấp huyện (trước

đây là Sở Tư pháp) với UBND cấp xã. Việc quy định thẩm quyền như trên

căn cứ vào đối tượng, tính chất phức tạp của từng loại việc. UBND cấp xã

thực hiện thay đổi, cải chính hộ tịch cho người Việt Nam chưa đủ 14 tuổi và

cư trú ở trong nước, vì trường hợp này người được thay đổi, cải chính hộ tịch

còn nhỏ tuổi, chưa có nhiều các giấy tờ, hồ sơ cá nhân liên quan nên tính chất

khá đơn giản. Ngược lại, UBND cấp huyện giải quyết thay đổi, cải chính hộ

tịch cho người Việt Nam cư trú trong nước từ đủ 14 tuổi trở lên; cải chính hộ

tịch cho người nước ngoài, thay đổi cải chính hộ tịch cho người Việt Nam

định cư ở nước ngoài (đối với mọi trường hợp), đây là những đối tượng đã có

khá nhiều giấy tờ, hồ sơ cá nhân liên quan đến nội dung đăng ký khai sinh

hoặc có yếu tố nước ngoài nên khó khăn trong việc kiểm tra, xác minh, do đó

đòi hỏi cao hơn về trình độ, nghiệp vụ của công chức và cơ quan đăng ký hộ

tịch.

Thực tế, trong thời gian qua, do nhận thức được quyền lợi của việc thay

đổi, cải chính hộ tịch hoặc do công tác quản lý, đăng ký hộ tịch của giai đoạn

trước chưa được thực hiện nghiêm túc, chặt chẽ dẫn đến có sai sót thông tin

đăng ký, quản lý hộ tịch nên nhu cầu thay đổi, cải chính ở một số địa phương

trên địa bàn huyện Trảng Bom khá cao. Kết quả từ năm 2014 đến hết tháng

12 năm 2018, huyện Trảng Bom đã thực hiện đăng ký thay đổi, cải chính hộ

tịch cho 1.506 trường hợp trong nước; 01 trường hợp cải chính hộ tịch có yếu

tố nước ngoài (xem bảng 3). Tỷ lệ đăng ký thay đổi, cải chính hộ tịch cao ở

một số địa phương lưu hồ sơ đăng ký hộ tịch trước khi chia tách đơn vị hành

chính và xã có đông người dân tộc thiểu số như: xã Sông Thao trong 03 năm

từ 2016 đến 2018 có 132/606 trường hợp đăng ký thay đổi, cải chính hộ tịch

tại cấp huyện (chiếm 21,8%), đây là xã lưu hồ sơ đăng ký hộ tịch của xã Bàu

Hàm 1 trước khi được chia tách thành xã Bàu Hàm và xã Sông Thao. Bên

cạnh đó, Sông Thao cũng là xã có đông người dân tộc thiểu số chiếm 82%

dân số của xã. Các xã Bàu Hàm, Cây Gáo và thị trấn Trảng Bom cũng là

những địa phương có số lượng yêu cầu thay đổi, cải chính hộ tịch cao.

2.2.2. Kết quả quản lý thay đổi, cải chính hộ tịch trên địa bàn huyện

Trảng Bom

Công tác quản lý hộ tịch nói chung, quản lý thay đổi, cải chính hộ tịch

nói riêng được UBND huyện và UBND các xã, thị trấn quan tâm chỉ đạo và

triển khai thực hiện có hiệu quả, phát huy vai trò tích cực trong công tác quản

lý nhà nước. Kết quả tính từ ngày 01/01/2014 đến hết ngày 31/12/2018 biểu

hiện trên các nội dung cơ bản sau:

2.2.2.1. Đối với UBND huyện Trảng Bom

- Về công tác chỉ đạo, hướng dẫn, tổ chức thực hiện pháp luật về thay

đổi, cải chính hộ tịch của cơ quan nhà nước

UBND huyện Trảng Bom luôn chủ động, quyết liệt trong tác chỉ đạo,

triển khai thực hiện pháp luật về thay đổi, cải chính hộ tịch trên cơ sở đúng

quy định của Bộ luật Dân sự và Luật Hộ tịch và phù hợp với đặc điểm tình

hình của địa phương như:

+ Thực hiện Quyết định số 59/QĐ-TTg ngày 15/01/2015 của Thủ tướng

Chính phủ ban hành Kế hoạch triển khai thi hành Luật Hộ tịch; Quyết định số

333/QĐ-BTP ngày 14/02/2015 về ban hành Kế hoạch triển khai thi hành Luật

Hộ tịch của Bộ Tư pháp và Kế hoạch số 1981/KH-UBND ngày 20/3/2015 của

UBND tỉnh Đồng Nai về việc triển khai thi hành Luật Hộ tịch trên địa bàn

tỉnh Đồng Nai, UBND huyện Trảng Bom ban hành Kế hoạch triển khai thi

hành Luật Hộ tịch năm 2014 trên địa bàn huyện; Chương trình hành động

quốc gia về đăng ký, thống kê hộ tịch giai đoạn 2017-2024; triển khai đến

toàn thể cán bộ, công chức, viên chức và nhân dân trên địa bàn huyện.

+ Hằng năm, UBND huyện đều ban hành kế hoach thực hiện chương

trình trọng tâm công tác tư pháp. Trong đó, chú trọng đến các nhiệm vụ, giải

pháp thực hiện công tác hộ tịch nói chung, công tác thay đổi, cải chính hộ tịch

nói riêng.

+ Tổ chức lấy ý kiến các cơ quan, cá nhân có liên quan tham gia ý kiến

dự thảo trước khi ban hành Luật Hộ tịch năm 2014 và Luật Hôn nhân và gia

đình năm 2014, Bộ luật Dân sự 2015 đảm bảo tính phù hợp, khả thi của dự

thảo với thực tiễn quản lý địa phương.

- UBND huyện thường xuyên chỉ đạo Phòng Tư pháp huyện tăng cường

hướng dẫn nghiệp vụ đối với các xã, thị trấn. Hàng quý, trong các buổi giao

ban, Phòng Tư pháp huyện đều quan tâm đôn đốc, triển khai các văn bản

hướng dẫn nghiệp vụ hộ tịch, giải đáp những khó khăn, vướng mắc trong quá

trình giải quyết hồ sơ hộ tịch cho công chức tư pháp - hộ tịch các xã, thị trấn.

+ Chỉ đạo, kịp thời đăng ký nhu cầu tuyển dụng công chức tư pháp - hộ

tịch đảm bảo có công chức làm công tác hộ tịch tại UBND huyện và đủ công

chức tư pháp - hộ tịch làm công tác hộ tịch tại UBND các xã, thị trấn theo tiêu

chuẩn luật định.

+ Từ năm 2014 đến nay, UBND huyện Trảng Bom đều quan tâm cấp

kinh phí cho công tác hộ tịch nói chung, công tác thay đổi, cải chính hộ tịch

nói riêng từ nguồn ngân sách nhà nước. Thực hiện mua sổ thay đổi, cải chính

hộ tịch do Bộ Tư pháp in, phát hành cấp cho UBND các xã, thị trấn và Phòng

Tư pháp huyện.

+ Trong công tác quản lý nhà nước ở địa phương, UBND huyện thường

xuyên ban hành các văn bản để chỉ đạo, đôn đốc, hướng dẫn tổ chức thức hiện

pháp luật về thay đổi, cải chính hộ tịch theo quy định hiện hành. Đặc biệt là

việc tổ chức thực hiện Luật Hộ tịch năm 2014 thay thế cho Nghị định số

158/2005/NĐ-CP như: Thẩm quyền đăng ký, quản lý thay đổi, cải chính hộ

tịch theo quy định; việc chuyển giao thẩm quyền đăng ký đăng ký, cải chính

hộ tịch có yếu tố nước ngoài từ UBND tỉnh, Sở Tư pháp về cho UBND huyện

thực hiện; công tác chuẩn bị các điều kiện về nhân lực, cơ sở vật chất đảm

bảo triển khai thực hiện Luật Hộ tịch năm 2014 trong giai đoạn chuyển tiếp từ

năm 2016 đến hết năm 2019 trên địa bàn; việc tổ chức thu, nộp, quản lý, sử

dụng lệ phí đăng ký thay đổi, cải chính hộ tịch; quy trình, thủ tục giải quyết

hồ sơ đăng ký thay đổi, cải chính hộ tịch; việc cung cấp, sử dụng, quản lý, lưu

trữ hồ sơ, sổ hộ tịch trên địa bàn huyện.

- Công tác tuyên truyền, PBGDPL, tổ chức bồi dưỡng, tập huấn pháp

luật về thay đổi, cải chính hộ tịch

UBND huyện Trảng Bom đặc biệt quan tâm, chú trọng tới công tác

tuyên truyền, PBGDPL trên địa bàn huyện, trong đó có hoạt động tuyên

truyền, PBGDPL về thay đổi, cải chính hộ tịch, cụ thể:

+ Hàng năm, UBND huyện đều ban hành kế hoạch thực hiện công tác

PBGDPL và đảm bảo bố trí ngân sách cho công tác này.

+ UBND huyện đã tổ chức 02 hội nghị tập huấn nội dung quy định mới

về công tác đăng ký và quản lý hộ tịch trong Luật Hộ tịch năm 2014 và các

văn bản hướng dẫn thi hành cho hơn 350 lượt cán bộ, công chức cấp huyện và

cấp xã.

+ Chỉ đạo Phòng Tư pháp huyện phối hợp với UBND các xã, thị trấn tổ

chức 34 hội nghị tuyên truyền về các nội dung trọng tâm của Luật Hộ tịch

năm 2014, Nghị định số 123/2015/NĐ-CP ngày 15/11/2015 của Chính phủ

quy định chi tiết một số điều và biện pháp thi hành Luật Hộ tịch, Thông tư số

15/2015/TT-BTP ngày 16/11/2015 quy định chi tiết thi hành Luật Hộ tịch và

Nghị định số 123/2015/NĐ-CP, thu hút hơn 3.320 lượt người tham dự.

+ Tổ chức Hội nghị phổ biến, quán triệt, triển khai thi hành Bộ luật Dân

sự năm 2015 tại huyện và các xã, thị trấn. Qua công tác tuyên truyền,

PBGDPL đã góp phần tích cực tuyên truyền pháp luật có liên quan đến thay

đổi, cải chính hộ tịch như quyền đối với họ tên, quan hệ cha mẹ - con, quyền

về dân tộc, quốc tịch, giới tính, chuyển giới, xác định lại giới tính.

+ Cử cán bộ, công chức tham gia các lớp tập huấn, bồi dưỡng nghiệp vụ

do Bộ Tư pháp, Sở Tư pháp tổ chức.

+ Công tác tuyên truyền, PBGDPL được thực hiện thường xuyên thông

qua các Hội nghị triển khai Luật, trên Cổng thông tin điện tử của huyện, trên

hệ thống truyền thanh của huyện và các xã, thị trấn, qua đội ngũ báo cáo viên

pháp luật: 27 người và tuyên truyền viên các xã, thị trấn 287 người.

- Công tác tổ chức, bố trí, đào tạo, bồi dưỡng và chính sách đãi ngộ đội

ngũ công chức làm công tác thay đổi, cải chính hộ tịch trên địa bàn huyện

Trảng Bom.

UBND huyện, UBND các xã, thị trấn đã quan tâm bố trí đủ công chức

thực hiện công tác tư pháp – hộ tịch. Tính đến hết năm 2018 trên địa bàn

huyện Trảng Bom có 29 công chức làm công tác tư pháp - hộ tịch. Trong đó,

có 17 công chức hộ tịch cấp xã. Đối với cấp huyện phân công 01 công chức

phòng Tư pháp huyện làm công tác hộ tịch. Trong đó, công chức Phòng Tư

pháp đều có trình độ đào tạo đại học trở lên; cấp xã có 16 người có trình độ

đào tạo Cử nhân Luật, 01 người có trình độ đào tạo Cao đẳng kiểm sát, đang

học Đại học Luật. Tuy nhiên, đến nay trên địa bàn huyện vẫn còn 05 xã chỉ có

01 công chức tư pháp – hộ tịch (xem bảng 2)

+ UBND huyện thực hiện chi phụ cấp cho cán bộ, công chức trực giải

quyết các việc tại bộ phận một cửa huyện, trong đó có công chức hộ tịch của

Phòng Tư pháp huyện: từ 01/01/2014 đến 31/7/2018 được thực hiện theo

Nghị quyết số 83/2013/NQ-HĐND ngày 12/7/2013 của HĐND tỉnh Đồng Nai

với mức phụ cấp 400.000 đồng/người/tháng, từ 01/8/2018 đến nay được thực

hiện theo Nghị quyết số 121/2018/NQ-HĐND ngày 06/7/2018 của HĐND

tỉnh về chính sách hỗ trợ cán bộ, công chức, viên chức làm việc tại Trung tâm

hành chính công tỉnh, Bộ phận tiếp nhận và trả kết quả cấp huyện, cấp xã trên

địa bàn tỉnh Đồng Nai với mức phụ cấp 70.000 đồng/người/ngày. Ngoài ra,

công chức tiếp nhận, trả kết quả trong lĩnh vực này tại huyện còn được hỗ trợ

đồng phục 1.000.000 đồng/năm. Đã phần nào giúp công chức khắc phục khó

khăn, yên tâm công tác, gắn bó với công việc, góp phần hoàn thành tốt hơn

nhiệm vụ được giao.

+ Thông qua giao ban công tác Tư pháp các xã, thị trấn hàng quý hoặc

đột xuất đã trao đổi, giải đáp các khó khăn, vướng mắc về việc thực hiện pháp

luật về thay đổi, cải chính hộ tịch theo pháp luật hiện hành; kỹ năng thụ lý,

giải quyết các việc thay đổi, cải chính hộ tịch tại UBND các xã, thị trấn.

+ Chính sách thi đua, khen thưởng đối với cán bộ, công chức có thành

tích trong thực hiện đăng ký thay đổi, cải chính hộ tịch được bình xét chung

vào kết quả thực hiện công tác chuyên môn nghiệp vụ hàng năm theo quy

định hiện hành.

- Việc đầu tư, triển khai ứng dụng công nghệ thông tin trong quản lý nhà

nước về thay đổi, cải chính hộ tịch

Việc đầu tư cơ sở vật chất, ứng dụng công nghệ thông tin trong hoạt

động quản lý nhà nước về hộ tịch nói chung, thay đổi cải chính hộ tịch nói

riêng được UBND huyện quan tâm thực hiện khá tốt, tính đến hết năm 2018,

UBND huyện trang bị cơ sở vật chất, nâng cấp Bộ phận tiếp nhận và trả kết

quả của huyện và tại các xã, thị trấn để thụ lý, giải quyết các yêu cầu về hộ

tịch nói chung và thay đổi cải chính hộ tịch nói riêng, đáp ứng yêu cầu trong

tình hình mới.

Công tác đăng ký và quản lý hộ tịch được thực hiện đồng bộ trên hệ

thống Phần mềm đăng ký và quản lý hộ tịch của tỉnh Đồng Nai từ năm 2015

đến năm 2018. Từ ngày 01/01/2019 đến nay, thực hiện đăng ký và quản lý

trên Phần mềm đăng ký và quản lý hộ tịch dùng chung của Bộ Tư pháp. Công

chức hộ tịch 17/17 xã, thị trấn đều trang bị máy tính riêng có kết nối mạng

Internet; máy in, máy photocopy dùng chung với các công chức khác tại Bộ

phận tiếp nhận và trả kết quả cấp xã để phục vụ công tác hộ tịch.

Việc áp dụng công nghệ thông tin trong đăng ký và quản lý hộ tịch đã

đóng góp một phần không nhỏ đến việc giải quyết các yêu cầu đăng ký hộ

tịch trên địa bàn huyện được thuận lợi và làm giảm đáng kể các thao tác trong

công tác đăng ký, tạo ra một kênh lưu trữ điện tử đối với các hồ sơ hộ tịch.

Đồng thời, phần mềm đăng ký và quản lý hộ tịch cũng giúp cho việc quản lý

cũng như trích xuất thông tin hộ tịch được chính xác và nhanh chóng hơn.

- Hoạt động kiểm tra, giải quyết khiếu nại, tố cáo và xử lý vi phạm pháp

luật về thay đổi, cải chính hộ tịch của cơ quan nhà nước theo thẩm quyền.

Hàng năm, UBND huyện đều chỉ đạo Phòng Tư pháp xây dựng Kế

hoạch và thực hiện kiểm tra công tác đăng ký và quản lý hộ tịch trong đó

công tác thay đổi, cải chính hộ tịch trên địa bàn huyện. Từ năm 2014 đến

31/12/2018, Phòng Tư pháp huyện đã tổ chức 05 đợt kiểm tra công tác tư

pháp – hộ tịch tại các xã, thị trấn trên địa bàn huyện. Qua kiểm tra đã phát

hiện các sai sót trong công tác đăng ký thay đổi, cải chính hộ tịch như: ban

hành Quyết định cải chính hộ tịch (năm 2015) sai thể thức văn bản, lưu hồ sơ

thay đổi cải chính hộ tịch không đầy đủ, thậm chí có trường hợp vi phạm

thẩm quyền phải thu hồi, hủy bỏ. Thông qua các buổi kiểm tra tại các xã, thị

trấn, Đoàn kiểm tra đều chủ động kịp thời nhắc nhở, chấn chỉnh các sai sót

của các đơn vị. Sau thời gian kiểm tra, Đoàn kiểm tra đều có báo cáo kết quả

về UBND huyện và UBND 17 xã, thị trấn trên địa bàn để có những biện pháp

khắc phục những sai sót đã được nêu ra. Đồng thời, đưa ra các kinh nghiệm,

cách làm hay để cùng học hỏi, triển khai tại đơn vị.[31]

- Trong thời gian triển khai thực hiện Luật Hộ tịch và các văn bản hướng

dẫn thi hành, UBND huyện Trảng Bom chưa nhận được khiếu nại, tố cáo liên

quan đến lĩnh vực thay đổi, cải chính hộ tịch.

Bên cạnh đó, công tác kiểm tra, xác minh việc chấp hành pháp luật về

đăng ký, quản lý thay đổi, cải chính hộ tịch của Phòng Tư pháp huyện tại

UBND các xã, thị trấn được thực hiện thường xuyên. Qua đó, đã tham mưu

UBND huyện thu hồi, hủy bỏ việc đăng ký hộ tịch trái pháp luật và xử lý vi

phạm theo quy định đối với 19 trường hợp. Đảm bảo thực hiện tốt sự phối

hợp giữa các cơ quan quản lý nhà nước liên quan đến xác minh hồ sơ đề nghị

thay đổi, cải chính hộ tịch.

- Quản lý, sử dụng, lưu trữ sổ hộ tịch, biểu mẫu hộ tịch của cơ quan nhà

nước có thẩm quyền

Từ năm 2014 đến 31/12/2015, việc thay đổi cải chính hộ tịch được thực

hiện bằng hình thức Quyết định thay đổi, cải chính hộ tịch của UBND huyện

(theo mẫu của Bộ Tư pháp). Bộ Tư pháp không in ấn và phát hành Sổ thay

đổi, cải chính hộ tịch. Việc theo dõi kết quả thay đổi, cải chính hộ tịch trên địa

bàn được thực hiện theo việc ban hành Quyết định thay đổi, cải chính hộ tịch

chung với các Quyết định hành chính khác của UBND huyện.

Từ ngày 01/01/2016, thực hiện phân cấp về in, sử dụng sổ, biểu mẫu hộ

tịch theo quy định tại Luật Hộ tịch, Thông tư số 15/2015/TT-BTP ngày

16/11/2015 của Bộ Tư pháp quy định chi tiết thi hành một số điều của Luật

Hộ tịch và Nghị định số 123/2015/NĐ-CP của Chính phủ (trước đây là Thông

tư số 08a/2010/TT-BTP ngày 25/3/2010 của Bộ Tư pháp về việc ban hành và

hướng dẫn việc ghi chép, lưu trữ, sử dụng biểu mẫu hộ tịch). UBND huyện

cấp kinh phí thực hiện mua Sổ thay đổi, cải chính hộ tịch do Bộ Tư pháp in,

phát hành. Các trích lục thay đổi, cải chính hộ tịch được in trực tiếp từ phần

mềm đăng ký, quản lý hộ tịch. UBND huyện đã bố trí kinh phí mua văn

phòng phẩm phục vụ công tác này. UBND huyện đã trang bị 01 kho lưu trữ

với 04 kệ lưu trữ Sổ hộ tịch và hồ sơ đăng ký hộ tịch tại Phòng Tư pháp.

Việc thực hiện đối chiếu, thu 01 sổ đăng ký thay đổi, cải chính hộ tịch

của UBND cấp xã để quản lý và lưu tại UBND cấp huyện được thực hiện

nghiêm túc, tránh tình trạng tự ý sửa chữa làm sai lệch thông tin quản lý hộ

tịch, đảm bảo yêu cầu quản lý, thống kê hộ tịch được chính xác, đầy đủ và

đúng với thực tế, góp phần xây dựng các chính sách quản lý nhà nước được

hiệu quả.

- Việc thu nộp lệ phí thay đổi, cải chính hộ tịch: Căn cứ Nghị quyết số

72/2017/NQ-HĐND ngày 07/7/2017 của HĐND tỉnh Đồng Nai quy định về

lệ phí hộ tịch trên địa bàn tỉnh Đồng Nai; Quyết định số: 42/2017/QĐ-UBND

ngày 25 tháng 10 năm 2017 của UBND tỉnh Đồng Nai ban hành quy định về

lệ phí hộ tịch trên địa bàn tỉnh Đồng nai, từ ngày 15/11/2017, UBND huyện

thực hiện việc thu lệ phí thay đổi, cải chính hộ tịch cho người từ đủ 14 tuổi trở

lên cư trú ở trong nước 25.000 đồng/trường hợp; Thay đổi, cải chính có yếu tố

nước ngoài 50.000 đồng/trường hợp. Lệ phí thay đổi, cải chính hộ tịch được

nộp 100% tổng số tiền lệ phí thu được vào ngân sách Nhà nước theo chương,

mục, tiểu mục của Mục lục ngân sách Nhà nước hiện hành.

- Công tác kiểm soát thủ tục hành chính, cải cách hành chính

Công tác kiểm soát thủ tục hành chính được thực hiện nghiêm túc, hiệu

quả; các thủ tục hành chính trong Bộ thủ tục hành chính thuộc lĩnh vực Tư

pháp do UBND tỉnh Đồng Nai ban hành được niêm yết công khai tại bộ phận

nhận và trả kết quả của UBND huyện và UBND các xã, thị trấn được kịp

thời, chính xác phù hợp với quy định pháp luật hiện hành về thay đổi, cải

chính hộ tịch như: thành phần hồ sơ, thời hạn giải quyết, quy trình giải quyết,

lệ phí thay đổi, cải chính hộ tịch và các vấn đề có liên quan khác. Việc thông

báo kết quả giải quyết hồ sơ thay đổi, cải chính hộ tịch sẽ được gửi tới số điện

thoại của người dân qua tin nhắn SMS khi công chức hộ tịch kết thúc việc giải

quyết hồ sơ trên phần mềm Văn phòng điện tử Egov Franmework 2.0.

Các thủ tục hành chính trong lĩnh vực thay đổi, cải chính hộ tịch cũng

được đăng tải công khai trên Cổng thông tin điện tử của huyện, để người dân,

tổ chức có thể tự truy cập, tìm hiểu thực hiện và giám sát hoạt động của cơ

quan nhà nước, cán bộ, công chức trong quá trình tổ chức thực hiện.

2.2.2.2. Đối với UBND các xã, thị trấn

- Tuyển dụng, sử dụng công chức Hộ tịch theo đúng tiêu chuẩn chức

danh công chức. Đến tháng 12 năm 2018, toàn huyện đã bố trí 17/29 công

chức hộ tịch tại 17 xã, thị trấn. Tuy nhiên, do khối lượng công viêc nhiều

công chức hộ tịch các xã, thị trấn vẫn phải kiêm nhiệm thêm các việc khác

như: giải quyết khiếu nại, tố cáo.

- Việc đầu tư, bố trí cơ sở vật chất, phương tiện cần thiết phục vụ cho

công tác hộ tịch của UBND cấp xã đã có nhiều chuyển biến tích cực, đến

tháng 12 năm 2018 có 17/17 đơn vị được trang bị máy tính có kết nối

Internet, máy in, máy photocopy để sử dụng phần mềm đăng ký và quản lý hộ

tịch của tỉnh Đồng Nai.

- Công tác bồi dưỡng, tập huấn nâng cao trình độ chuyên môn, nghiệp vụ

cho đội ngũ công chức hộ tịch được UBND các xã, thị trấn phối hợp thực hiện

tốt theo kế hoạch bồi dưỡng, tập huấn của UBND tỉnh và UBND huyện trong

việc cử công chức tham gia lớp bồi dưỡng nghiệp vụ hộ tịch; bồi dưỡng tin

học hằng năm và bồi dưỡng, tập huấn chuyên đề của UBND cấp trên.

- UBND các xã, thị trấn thực hiện chi phụ cấp cho công chức làm việc

tại Bộ phận tiếp nhận và trả kết quả của xã, thị trấn, trong đó có công chức hộ

tịch: từ 01/01/2014 đến 31/7/2018 được thực hiện theo Nghị quyết số

83/2013/NQ-HĐND ngày 12/7/2013 của HĐND tỉnh Đồng Nai với mức phụ

cấp 400.000đồng/người/tháng, từ 01/8/2018 đến nay được thực hiện theo

Nghị quyết số 121/2018/NQ-HĐND ngày 06/7/2018 của HĐND tỉnh về chính

sách hỗ trợ cán bộ, công chức, viên chức làm việc tại Trung tâm hành chính

công tỉnh, Bộ phận tiếp nhận và trả kết quả cấp huyện, cấp xã trên địa bàn

tỉnh Đồng Nai với mức phụ cấp tùy theo xã loại 1, loại 2 mức phụ cấp từ

30.000 - 50.000 đồng/người/ngày (Có 01 xã hỗ trợ mức 40.000

đồng/người/ngày; 01 xã hỗ trợ mức 50.000 đồng/người ngày; 14 xã và thị trấn

Trảng Bom hỗ trợ mức 30.000 đồng/người/ngày).

- UBND các xã, thị trấn đã chủ động, tích cực hơn trong công tác quản lý

việc thay đổi, cải chính hộ tịch trên địa bàn. UBND các xã, thị trấn thu lệ phí

thay đổi, cải chính hộ tịch cho người chưa đủ 14 tuổi cư trú ở trong nước:

10.000 đồng/ trường hợp. Thực hiện thu, nộp lệ phí thay đổi, cải chính hộ tịch

đúng quy định

- Thực hiện hoạt động tuyên truyền, phổ biến giáo dục pháp luật về hộ

tịch và thay đổi, cải chính hộ tịch đến toàn thể cán bộ, nhân dân trên địa bàn

bằng các hình thức phong phú, đa dạng như: trên hệ thống loa truyền thanh

của xã, của tổ dân phố; tủ sách pháp luật của UBND cấp xã, của các ấp - khu

phố; tổ chức tại hội nghị, tuyên truyền lồng ghép, các cuộc họp, câu lạc bộ ở

cơ sở hoặc thông qua vai trò của các Hòa giải viên...

Đối với phòng Tư pháp huyện

Phòng Tư pháp luôn chủ động làm tốt vai trò cơ quan chuyên môn tham

mưu, giúp việc cho UBND huyện thực hiện quản lý nhà nước về hộ tịch nói

chung, về thay đổi, cải chính hộ tịch nói riêng trên địa bàn huyện theo chức

năng, nhiệm vụ. Các hồ sơ đề nghị thay đổi, cải chính hộ tịch được thẩm định

chặt chẽ đúng quy định của pháp luật trước khi trình lãnh đạo UBND ký ban

hành. Việc gửi thông báo về nơi đăng ký hộ tịch trước đây cũng được thực

hiện nghiêm túc để ghi vào sổ hộ tịch.

Đối với công chức hộ tịch các xã, thị trấn:

Công chức hộ tịch luôn chủ động, tích cực tham mưu giúp UBND cấp xã

thực hiện quản lý về thay đổi, cải chính hộ tịch ở cơ sở.

Nội dung hoạt động quản lý nhà nước về thay đổi, cải chính hộ tịch trên

địa bàn huyện Trảng Bom chính là kết quả công tác tham mưu của Phòng Tư

pháp huyện và công chức hộ tịch các xã, thị trấn. Chất lượng, hiệu quả của

công tác quản lý nhà nước về thực hiện pháp luật thay đổi, cải chính hộ tịch

của UBND phản ánh chất lượng tham mưu tổ chức thực hiện của cơ quan tư

pháp và cán bộ, công chức làm công tác hộ tịch nói chung, thay đổi cải chính

hộ tịch nói riêng các cấp.

2.2.3. Nguyên nhân của những kết quả đạt đƣợc

Từ những kết quả trên cho thấy công tác thực hiện pháp luật về thay đổi,

cải chính hộ tịch trên địa bàn huyện Trảng Bom đã đạt được những kết quả

quan trọng. Công tác đăng ký thay đổi, cải chính hộ tịch ngày càng đi vào nề

nếp, đảm bảo thực hiện đúng pháp luật về thay đổi, cải chính hộ tịch; các yêu

cầu thay đổi, cải chính hộ tịch được xác nhận, quản lý trong sổ hộ tịch và Cơ

sở dữ liệu hộ tịch điện tử. Đảm bảo quyền, lợi ích hợp pháp của cá nhân có

liên quan; đảm bảo tính chính xác của các dữ liệu hộ tịch, phục vụ yêu cầu

quản lý nhà nước về hộ tịch nói chung và quản lý nhà nước về thay đổi, cải

chính hộ tịch nói riêng. Chất lượng, hiệu quả công tác quản lý nhà nước về

thay đổi, cải chính hộ tịch ngày càng được nâng cao, một mặt đáp ứng yêu

cầu cải cách hành chính nhà nước, mặt khác góp phần bảo đảm các quyền và

lợi ích hợp pháp của công dân phát triển kinh tế - xã hội, ổn định an ninh trật

tự, an toàn xã hội của tỉnh và các địa phương. Các kết quả quan trọng của

công tác thực hiện pháp luật về thay đổi, cải chính hộ tịch trên địa bàn là do

các nguyên nhân khách quan, chủ quan cơ bản sau:

Thứ nhất, hệ thống văn bản QPPL về thay đổi, cải chính hộ tịch tương

đối đầy đủ, hoàn thiện, đáp ứng yêu cầu thực hiện pháp luật về thay đổi, cải

chính hộ tịch trên thực tế.

Hệ thống văn bản QPPL về thay đổi, cải chính hộ tịch trong thời gian

qua không ngừng được củng cố, hoàn thiện, cung cấp cơ sở pháp đầy đủ, toàn

diện về phạm vi, đối tượng điều chỉnh; hồ sơ, trình tự, thủ tục giải quyết; biểu

mẫu hộ tịch; quyền, nghĩa vụ các chủ thể tham gia quan hệ pháp luật về hộ

tịch phù hợp với yêu cầu, nguyện vọng chính đáng của người dân và thực tiễn

quản lý của địa phương. Trong thời gian từ năm 2014 đến hết năm 2015, thực

hiện pháp luật về thay đổi, cải chính hộ tịch được điều chỉnh trực tiếp bởi Bộ

luật Dân sự năm 2005, Nghị định số 158/2005/NĐ-CP ngày 27/12/2005 của

Chính phủ về đăng ký, quản lý hộ tịch (sửa đổi, bổ sung tại Nghị định số

06/2012/NĐ-CP); thông tư số 01/2008/TT-BTP ngày 02/6/2008 của Bộ Tư

pháp hướng dẫn thực hiện một số quy định của Nghị định 158/2005/NĐ-CP;

thông tư 8a/2010/TT-BTP ngày 25/3/2010 của Bộ Tư pháp về việc ban hành

và hướng dẫn thực hiện ghi chép, lưu trữ, sử dụng sổ, biểu mẫu hộ tịch; văn

bản QPPL có liên quan khác như: Luật Hôn nhân và gia đình năm 2000 được

thay thế bởi Luật Hôn nhân và gia đình năm 2014 cùng nhiều văn bản QPPL

dưới luật hướng dẫn thi hành.

Nghị định số 158/2005/NĐ-CP là văn bản pháp lý được đánh giá khá cao

về kỹ thuật lập pháp, đảm bảo tính toàn diện, đầy đủ, chính xác và phù hợp

thực tiễn nên mang tính khả thi cao. Là cơ sở pháp lý thống nhất áp dụng

trong cả nước, Nghị định số 158/2005/NĐ-CP đã phân cấp thẩm quyền giải

quyết việc thay đổi, cải chính hộ tịch cho người từ đủ 14 tuổi trở lên cho

UBND cấp huyện, giải quyết thay đổi, cải chính hộ tịch cho người dưới 14

cho UBND cấp xã; bước đầu có nhiều quy định cải cách hành chính như:

Thay đổi từ đơn xin thay đổi, cải chính hộ tịch sang Tờ khai thay đổi, cải

chính hộ tịch; về thời hạn giải quyết việc thay đổi cải chính hộ tịch không quá

10 ngày; thành phần hồ sơ rút gọn. Qua đó từng bước xác định và gắn trách

nhiệm cá nhân trong thực hiện thủ tục hành chính, giảm dần cơ chế “kiểm tra”

của Nhà nước, góp phần rút ngắn thời hạn giải quyết cũng như chi phí thực

hiện thủ tục hành chính từ phía cá nhân và Nhà nước.

Luật Hộ tịch năm 2014 đã có sự kế thừa những quy định về thay đổi, cải

chính hộ tịch từ Nghị định số 158/2005/NĐ-CP và phù hợp với Hiến pháp sửa

đổi năm 2013, Bộ luật Dân sự 2015 cùng pháp luật chuyên ngành khác. Đồng

thời, Luật Hộ tịch kịp thời sửa đổi, bổ sung các quy định điều chỉnh các vấn

đề thay đổi, cải chính hộ tịch như: tăng thẩm quyền cho UBND cấp huyện

trong việc giải quyết thay đổi, cải chính hộ tịch có yếu tố nước ngoài, rút ngắn

thời hạn giải quyết hồ sơ xuống còn 06 ngày, quy định về cấp Trích lục thay

đổi, cải chính hộ tịch thay cho Quyết định thay đổi, cải chính hộ tịch. Luật Hộ

tịch mang nhiều nội dung cải cách hành chính mang tính đột phá mạnh mẽ,

tạo điều kiện hơn cho người dân lần đầu tiên quy định ứng dụng công nghệ

thông tin vào hoạt động đăng ký, quản lý hộ tịch nhằm xây dựng Cơ sở dữ

liệu hộ tịch điện tử kết nối với Cơ sở dữ liệu quốc gia về dân cư; hay nâng cao

trách nhiệm của nhà nước trong việc xác minh hồ sơ, giảm cơ chế xin – cho

trong thực hiện pháp luật về hộ tịch (thay đổi Đơn thành Tờ khai thay đổi, cải

chính hộ tịch). Đó là cơ sở đảm bảo nâng cao hiệu quả thực hiện pháp luật về

thay đổi, cải chính hộ tịch trên địa bàn huyện Trảng Bom trong thời gian qua

và tiếp theo.

Thứ hai, điều kiện kinh tế - xã hội của huyện Trảng Bom trong những

năm qua không ngừng được nâng cao, đi vào ổn định; trình độ dân trí từng

bước được nâng lên có tác động tích cực tới công tác thực hiện pháp luật về

thay đổi, cải chính hộ tịch trên địa bàn huyện.

Với vị trí địa lý và điều kiện tự nhiên thuận lợi nằm trong Vùng quy

hoạch phát triển kinh tế trọng điểm khu vực phía Nam, cùng chính sách quản

lý, điều hành đúng hướng của Huyện ủy, HĐND, UBND đã từng bước đưa

huyện Trảng Bom trở thành một huyện có đóng góp cao vào ngân sách tỉnh

Đồng Nai. Kinh tế xã hội của huyện phát triển bền vững, tình hình an ninh

chính trị ổn định. Hệ thống cơ quan nhà nước được củng cố, xây dựng ngày

càng vững mạnh.

Trình độ dân trí, đời sống vật chất, tinh thần của nhân dân không ngừng

được cải thiện, nâng cao tạo được sự đồng thuận trong các tầng lớp nhân dân

vì sự phát triển của huyện cũng như chấp hành tốt quy định pháp luật về hộ

tịch, trong đó có pháp luật về thay đổi, cải chính hộ tịch. Mặc dù huyện có 22

cộng đồng dân tộc cùng sinh sống, trong đó có nhiều dân tộc thiểu số sinh

sống (Nùng, Tày, Mường..) nhưng qua rà soát, trình độ dân trí và điều kiện

sống không quá chênh lệch, không có tập quán nào được công bố là tập quán

pháp, nên là một thuận lợi đảm bảo sự phát triển đồng đều giữa các xã, thị

trấn trong toàn huyện.

Với sự phát triển đồng bộ của nền kinh tế- xã hội và trình độ nhận thức,

hiểu biết về pháp luật của nhân dân từng bước được nâng lên đã có tác động

tích cực đến công tác thi hành pháp luật về thay đổi, cải chính hộ tịch trên địa

bàn huyện trong thời gian qua, là tiền đề đảm bảo tiếp tục củng cố và nâng

cao hơn nữa hiệu quả công tác thực hiện pháp luật về thay đổi, cải chính hộ

tịch trên địa bàn huyện trong thời gian tiếp theo.

Thứ ba, có sự lãnh đạo, chỉ đạo đúng đắn, sự đoàn kết nhất trí trong công

tác lãnh đạo, chỉ đạo của Huyện ủy, HĐND, UBND huyện, của cơ quan, đơn

vị, tinh thần trách nhiệm của UBND các xã, thị trấn, sự nỗ lực của Mặt trận

Tổ quốc và các đoàn thể nhân dân, của cán bộ, đảng viên, các tầng lớp nhân

dân trong tổ chức triển khai, thực hiện pháp luật về thay đổi, cải chính hộ tịch

theo chức năng, nhiệm vụ và phạm vi quyền, nghĩa vụ luật định. Trong công

tác chỉ đạo, điều hành đã tận dụng những điều kiện thuận lợi để hỗ trợ, ứng

dụng vào hoạt động quản lý nhà nước như đầu tư kinh phí, cải thiện cơ sở vật

chất, điều kiện làm việc và ứng dụng công nghệ thông tin phục vụ công tác hộ

tịch; phát huy tối đa hiệu quả cải cách hành chính trong thực hiện pháp luật

thay đổi, cải chính hộ tịch.

Công tác tuyên truyền, PBGDPL về thay đổi, cải chính hộ tịch được chú

trọng thực hiện, từng bước có chuyển biến tích cực; nội dung, phương pháp

và hình thức tuyên truyền phong phú, đi vào chiều sâu góp phần nâng cao

nhận thức, hiểu biết pháp luật hộ tịch và liên quan của cán bộ, nhân dân nhằm

phát huy hơn nữa sự chủ động, tích cực của người dân trong thực hiện quyền

sử dụng pháp luật, bên cạnh hình thức tuân thủ và thi hành pháp luật.

Các thủ tục, biểu mẫu trích lục, thời hạn và lệ phí giải quyết được UBND

huyện, UBND các xã, thị trấn trên địa bàn huyện niêm yết công khai, minh

bạch, rõ ràng tại Bộ phận tiếp nhận và trả kết quả tạo điều kiện thuận lợi cho

người dân trong việc đăng ký thay đổi, cải chính hộ tịch cũng như giám sát

hoạt động của cơ quan, công chức nhà nước.

Thứ tư, Phòng Tư pháp huyện và công chức hộ tịch các xã, thị trấn đã

chủ động, tích cực thực hiện tốt vai trò tham mưu, giúp việc cho UBND cùng

cấp trong tổ chức thực hiện pháp luật về thay đổi, cải chính hộ tịch. Công tác

chỉ đạo, triển khai của UBND huyện và UBND các xã, thị trấn được thực hiện

kịp thời, có mục tiêu, kế hoạch hoạt động hằng năm và giai đoạn đảm bảo

hiệu quả và tính nghiêm minh của pháp luật về thay đổi, cải chính hộ tịch trên

địa bàn huyện theo yêu cầu Luật Hộ tịch.

Cơ quan quản lý hộ tịch cấp trên thực hiện tốt vai trò hướng dẫn, triển

khai thực hiện; công tác kiểm tra, theo dõi, đôn đốc hoạt động thực hiện pháp

luật của cơ quan quản lý hộ tịch cấp dưới theo chức năng, nhiệm vụ. Đảm bảo

triển khai đồng bộ, thống nhất trong huyện; không để xảy ra khiếu kiện về

thay đổi, cải chính hộ tịch trong thời gian qua.

Thứ năm, đội ngũ cán bộ, công chức làm công tác hộ tịch trên địa bàn

huyện từng bước được củng cố và chuẩn hóa, đáp ứng yêu cầu, nhiệm vụ theo

chức năng, nhiệm vụ. Công tác đào tạo nâng cao trình độ chuyên môn nghiệp

vụ và trình độ lý luận chính trị; bồi dưỡng, tập huấn cập nhật, bổ sung kiến

thức pháp luật và kinh nghiệm, kỹ năng thực hiện quản lý, đăng ký hộ tịch và

trình độ tin học cho đội ngũ cán bộ, công chức làm công tác hộ tịch được thực

hiện định kỳ hằng năm. Từ đó, góp phần tích cực nâng cao chất lượng đội ngũ

cán bộ, công chức làm công tác hộ tịch trên địa bàn huyện, là cơ sở đảm bảo

chất lượng, hiệu quả công tác thực hiện pháp luật về thay đổi, cải chính hộ

tịch, đặc biệt là áp dụng pháp luật về thay đổi, cải chính hộ tịch.

Thứ sáu, hoạt động thực hiện pháp luật về thay đổi, cải chính hộ tịch trên

địa bàn huyện có sự phối hợp chặt chẽ, thường xuyên giữa các cơ quan của

huyện; giữa Phòng Tư pháp huyện với UBND các xã, thị trấn. Đây là cơ sở

đảm bảo pháp luật về thay đổi, cải chính hộ tịch được thực hiện thống nhất,

đồng bộ trên toàn huyện như hoạt động phối hợp giữa Phòng Tư pháp với

Công an huyện và UBND các xã-thị trấn trong việc xác minh các hồ sơ thay

đổi, cải chính hộ tịch. Đảm bảo cho việc phát hiện, xác nhận quản lý nhà nước

đối với các sự kiện hộ tịch phát sinh trên thực tế được đầy đủ, chính xác và

kịp thời đảm bảo quyền, lợi ích hợp pháp của cá nhân, công dân và hiệu quả

quản lý nhà nước tại địa phương.

2.3. NHỮNG HẠN CHẾ TRONG THỰC HIỆN PHÁP LUẬT VỀ THAY ĐỔI,

CẢI CHÍNH HỘ TỊCH TRÊN ĐỊA BÀN HUYỆN TRẢNG BOM

2.3.1. Những hạn chế trong thực hiện pháp luật về đăng ký thay đổi,

cải chính hộ tịch

2.3.1.1. Về phía cơ quan nhà nước

Việc đăng ký thay đổi, cải chính hộ tịch tại UBND huyện, UBND các

xã-thị trấn còn có những hạn chế, bất cập nhất định. Cụ thể:

- Số lượng các việc đăng ký thay đổi, cải chính hộ tịch trên địa bàn còn

cao, chiếm tỉ lệ lớn trong các việc hộ tịch đăng ký trên địa bàn, đặc biệt là ở

cấp huyện. Trong năm 2017, tổng số sự kiện hộ tịch thuộc thẩm quyền giải

quyết của UBND huyện là 439 trường hợp, trong đó thay đổi, cải chính hộ

tịch là 235 trường hợp (chiếm tỉ lệ 53,5%), năm 2018 là: 235/405 trường hợp

đăng ký hộ tịch cấp huyện (chiếm tỉ lệ 58%) (xem Bảng 4). Một số xã, thị trấn

có số lượng yêu cầu thay đổi, cải chính hộ tịch cao như xã Sông Thao, Bàu

Hàm, Sông Trầu, thị trấn Trảng Bom.

- Còn xảy ra tình trạng vi phạm thẩm quyền thay đổi, cải chính hộ tịch;

nhầm lẫn giữa thủ tục thay đổi hộ tịch với thủ tục cải chính hộ tịch, giữa thủ

tục cải chính cải chính dân tộc với thủ tục xác định lại dân tộc. Ví dụ như:

người dân yêu cầu thay đổi tên trong giấy kết hôn. Công chức hộ tịch kiểm tra

tiếp nhận hồ sơ và tham mưu dự thảo Trích lục thay đổi hộ tịch (thay đổi tên

trong Giấy chứng nhận kết hôn). Trường hợp này công chức tham mưu không

chính xác vì thay đổi tên chỉ áp dụng đối với Giấy khai sinh và thuộc các

trường hợp quy định tại Điều 28 Bộ luật Dân sự 2015.

- Khi giải quyết các yêu cầu đăng ký, thay đổi cải chính hộ tịch còn tình

trạng công chức hộ tịch chỉ dựa vào giấy tờ người dân cung cấp mà không

kiểm tra, xác minh nên đã dẫn đến sai sót trong nội dung, xác nhận việc thay

đổi, cải chính hộ tịch khi không có cơ sở cho thay đổi, cải chính. Thậm chí, có

tình trạng công chức hộ tịch tiếp tay với người có yêu cầu thay đổi, cải chính

hộ tịch để hợp thức hóa bằng cấp, giấy tờ vì mục đích cá nhân. Trong năm

2018, UBND huyện đã phát hiện một trường hợp vi phạm về cải chính hộ tịch

xảy ra từ năm 2012, qua kiểm tra xác minh đã có 02 cán bộ công chức trực

tiếp tham mưu giải quyết hồ sơ bị xử lý kỷ luật về mặt Đảng. Cụ thể: Ngày

29/10/2012, Phòng Tư pháp đã tham mưu UBND huyện ký Quyết định số

3028/QĐ-UBND về việc cải chính hộ tịch trong giấy khai sinh cho phép điều

chỉnh tên và ngày tháng năm sinh từ Nguyễn Hiệp B, sinh ngày 25/11/1965

thành Nguyễn Hiệp Q, sinh ngày 19/02/1964. Ông Q không có bằng tốt

nghiệp trung học phổ thông. Trên cơ sở Quyết định cải chính hộ tịch của

UBND huyện Trảng Bom, ông Q đã liên hệ với Sở Giáo dục - Đào tạo tỉnh

TB để chỉnh sửa bằng Trung học phổ thông từ tên Nguyễn Hiệp B, sinh ngày

25/11/1965 thành Nguyễn Hiệp Q, sinh ngày 19/02/1964 từ đó có bằng

THPT để bổ túc hồ sơ bổ nhiệm cán bộ lãnh đạo. Qua kiểm tra xác minh thì

việc cho phép cải chính hộ tịch trên là hoàn toàn không có cơ sở. Công chức

trực tiếp tham mưu giải quyết việc cải chính hộ tịch nêu trên là cháu ruột của

ông Nguyện Hiệp Q.

- Việc thực hiện yêu cầu về thành phần hồ sơ trong thủ tục đăng ký thay

đổi, cải chính hộ tịch còn chưa đảm bảo yêu cầu, đặc biệt là trong đăng ký cải

chính hộ tịch. Các trường hợp đề nghị thay đổi hộ tịch, thường vì những lý do

không thuộc phạm vi pháp luật dân sự cho phép như thay đổi tên vì yếu tố

tâm linh, khi người dân cho rằng tên đó “chạm”, “xung khắc” với mệnh của

người đó; thay đổi họ cho con từ họ của cha sang họ của mẹ hoặc ngược lại

xuất phát từ mâu thuẫn giữa bố và mẹ trẻ sau ly hôn, tranh chấp nuôi con; tình

trạng một người đề nghị thay đổi hộ tịch nhiều lần. Điều này gây khó khăn,

mất nhiều thời gian cho cơ quan đăng ký hộ tịch trong việc giải thích, từ chối

đăng ký thay đổi hộ tịch.

Hồ sơ thay đổi, cải chính hộ tịch nhiều trường hợp chưa đảm bảo tuân

thủ đúng về quy trình, thời hạn giải quyết; thành phần hồ sơ, đặc biệt là giấy

tờ văn bản xác định tính phù hợp với quy định pháp luật dân sự làm căn cứ

cho việc thay đổi, cải chính hộ tịch chưa đảm bảo. Dẫn đến tình trạng hợp

thức hóa hồ sơ thay đổi, cải chính hộ tịch còn xảy ra. Ví dụ, một người đã

được đăng ký khai sinh ngày 20/10/1993 với tên là Nguyễn Thị B, nhưng sau

đó người này đã tự ý sửa tên là Nguyễn Thị Minh B và sử dụng tên này để đi

học và cấp các giấy tờ tùy thân khác. B xin làm thủ tục thay đổi hộ tịch từ

Nguyễn Thị B thành Nguyễn Thị Minh B nhằm hợp thức hóa hồ sơ giấy tờ cá

nhân.

- Tình trạng các cơ quan, tổ chức yêu cầu phải có trích lục thay đổi, cải

chính hộ tịch để thực hiện các thủ tục pháp lý khác khi không thuộc đối tượng

được phép đăng ký lại còn xảy ra. Ví dụ, yêu cầu người dân nộp trích lục thay

đổi, cải chính hộ tịch để sửa thông tin trong hồ sơ bảo hiểm xã hội, hồ sơ học

bạ, bằng cấp của cá nhân; trong khi nội dung đăng ký khai sinh là đúng và

không có cơ sở để thực hiện việc thay đổi, cải chính hộ tịch. Điều này không

đúng với quy định pháp luật về hộ tịch nên đã gây khó khăn phiền hà cho

người dân trong việc phải đi lại giữa các cơ quan.

- Việc ghi vào sổ hộ tịch (sổ bộ gốc) các nội dung thay đổi, cải chính hộ

tịch chưa được quan tâm thực hiện, nội dung ghi chú không rõ ràng đã ảnh

hưởng đến việc xin cấp trích lục hộ tịch (bản sao) khi có yêu cầu.

- Do việc nhập hồ sơ thay đổi, cải chính hộ tịch trên phần mềm đăng ký

quản lý hộ tịch đòi hỏi phải có dữ liệu hộ tịch cũ (ví dụ: cải chính tên trong

giấy khai sinh phải có thông tin đăng ký khai sinh trước đây) nên công chức

hộ tịch thường có tâm lý ngại mà chỉ thực hiện việc tạo biểu mẫu trích lục

trên file Word để in trích lục. Điều nay đã dẫn đến số liệu thống kê công tác

thay đổi, cải chính hộ tịch trên phần mềm đăng ký và quản lý hộ tịch không

chính xác.

- Đăng ký thay đổi, cải chính hộ tịch là những sự kiện hộ tịch phức tạp,

đòi hỏi phải có thời gian thẩm tra, xác minh hồ sơ để xác định cơ sở thay đổi,

cải chính. Huyện Trảng Bom là địa bàn có số lượng dân nhập cư đông vì vậy

thời hạn xác minh hồ sơ thay đổi cải chính hộ tịch không quá 03 ngày như

quy định của Luật Hộ tịch là không đảm bảo. Hiện nay, Luật Hộ tịch quy định

nếu quá thời hạn mà không nhận được văn bản trả lời kết quả xác minh thì

cho phép người yêu cầu lập văn bản cam đoan về nội dung cần xác minh.

Song thực tế xuất phát từ vấn đề nhận thức, cơ chế giám sát bảo đảm xử lý

hành vi cam đoan không đúng sự thật còn chưa đồng bộ nên thực tế đã có

nhiều hệ quả xảy ra từ việc “cam đoan” không đúng sự thật của người đăng

ký thay đổi, cải chính hộ tịch.

Đặc thù trong việc phát hiện hành vi vi phạm pháp luật về hộ tịch thường

được phát hiện chậm, chỉ phát hiện sau khi giấy tờ hộ tịch được cấp sai trước

đó đã tham gia vào các quan hệ pháp lý khác trong một thời gian nhất định;

nên hệ quả thường kéo theo nhiều hệ quả của quan hệ pháp lý khác và khó

khăn trong việc khắc phục. Ví dụ, một người cam đoan chưa từng đăng ký

khai sinh để được đăng ký theo thủ tục đăng ký khai sinh quá hạn với tên gọi,

năm sinh khác với nội dung đã đăng ký lần đầu. Sau khi đăng ký lại, cá nhân

đó đã sử dụng Giấy khai sinh để tham gia vào rất nhiều quan hệ pháp lý khác

như đăng ký cư trú, cấp chứng minh nhân dân, cấp Giấy chứng nhận quyền sử

dụng đất, thậm chí là kết hôn với người khác... Khi bị phát hiện ra thì việc sửa

chữa, khắc phục là rất khó khăn, do liên quan đến hàng loạt quan hệ pháp lý

khác về cư trú, bảo hiểm, sở hữu; vấn đề pháp luật về hôn nhân gia đình của

quan hệ hôn nhân mà người đó xác lập.

- Tình trạng cơ quan đăng ký hộ tịch tự đưa ra yêu cầu cá nhân cung cấp

các giấy tờ, điều kiện không quy định trong thành phần hồ sơ còn xảy ra ở

một số xã, trong một số trường hợp cụ thể như: Ví dụ: yêu cầu xác nhận giữa

người có tên bị sai với người có tên xin cải chính (2 tên) là một người.

- Công tác ghi chép, lưu trữ Sổ, hồ sơ thay đổi, cải chính hộ tịch còn

nhiều hạn chế, đặc biệt là ở các xã vùng sâu, vùng xa của huyện. Tình trạng

ghi không đúng màu mực, thiếu chữ ký của người yêu cầu đăng ký thay đổi,

cải chính hộ tịch, tẩy xóa, sửa chữa sổ hộ tịch còn xảy ra; ghi thiếu nội dung

đăng ký hộ tịch, đăng ký thay đổi, cải chính hộ tịch... Điều này gây khó khăn

cho việc xác minh hồ sơ thay đổi, cải chính hộ tịch, ảnh hướng tới chất lượng

thống kê hộ tịch, phục vụ cho chính sách quản lý khác của nhà nước.

- Việc quản lý, theo dõi hồ sơ đăng ký thay đổi, cải chính hộ tịch của

người dân hiện nay được thực hiện trên 02 phần mềm: phần mềm Văn phòng

điện tử (Egov) để theo dõi quy trình giải quyết hồ sơ, phần mềm đăng ký thay

đổi, cải chính hộ tịch để quản lý và in Trích lục thay đổi, cải chính hộ tịch.

Hai phần mềm này chưa được liên thông nên mất nhiều thời gian để công

chức thực hiện tiếp nhận một hồ sơ thay đổi, cải chính hộ tịch của người dân.

2.3.1.2. Về phía người dân

Công tác đăng ký thay đổi, cải chính hộ tịch trên địa bàn huyện Trảng

Bom trong thời gian qua gặp những khó khăn nhất định do nhiều nguyên nhân

từ phía người dân như:

- Do trình độ nhận thức của người dân về hộ tịch, về thay đổi, cải chính

hộ tịch còn hạn chế nên còn tùy tiện trong việc cung cấp thông tin đăng ký hộ

tịch, cung cấp giấy tờ, tài liệu không đầy đủ khi đăng ký thay đổi, cải chính

hộ tịch; việc hoàn thiện, bổ sung giấy tờ, hồ sơ đăng ký thay đổi, cải chính hộ

tịch còn khó khăn; đề nghị, yêu cầu đăng ký thay đổi, cải chính hộ tịch không

đúng quy định pháp luật về thay đổi, cải chính hộ tịch như: yêu cầu thay đổi

tên không thuộc các trường hợp quy định tại Bộ luật Dân sự; còn tùy tiện, khi

lập hồ sơ đăng ký thay đổi, cải chính hộ tịch (cam đoan, làm chứng, lập giấy

ủy quyền không đúng sự thật). người đăng ký thay đổi, cải chính hộ tịch chỉ

xuất trình giấy tờ có lợi cho bản thân và cố tình dấu đi các giấy tờ, hồ sơ cá

nhân bất lợi cho bản thân nhằm đạt mục đích được thay đổi, cải chính hộ tịch

theo hướng có lợi cho mình.

- Do người dân lợi dụng các quy định của pháp luật về thay đổi cải chính

hộ tịch để hưởng lợi như hợp thức hóa bằng cấp, kéo dài thời gian công tác...

- Tình trạng người dân mượn hồ sơ của người khác để đi làm công nhân

tại các công ty, xí nghiệp diễn ra phổ biến. Khi đăng ký kết hôn, đăng ký khai

sinh cho con vẫn sử dụng tên “mượn” để được hưởng bảo hiểm xã hội của

công ty. Sau đó, có yêu cầu thay đổi tên của mẹ trong khai sinh của con, tên

của vợ (chồng) trong Giấy chứng nhận kết hôn.

- Người dân chưa thực sự phát huy quyền của mình trong thực hiện

pháp luật về thay đổi, cải chính hộ tịch ở hình thức sử dụng pháp luật nên việc

giám sát, tham gia giám sát việc áp dụng pháp luật của cơ quan, cán bộ, công

chức thực hiện đăng ký thay đổi, cải chính hộ tịch chưa cao.

2.3.2. Hạn chế trong thực hiện pháp luật về quản lý thay đổi, cải

chính hộ tịch

- Công tác chỉ đạo, điều hành của UBND một số xã, thị trấn trên địa bàn

huyện Trảng Bom có lúc còn thụ động, phụ thuộc vào chỉ đạo, hướng dẫn của

cơ quan quản lý hộ tịch cấp trên; chưa chủ động đưa ra phương án phù hợp

đáp ứng yêu cầu quản lý nhà nước về hộ tịch nói chung, thay đổi, cải chính hộ

tịch nói riêng tại địa phương. Một số địa phương còn chưa thực sự nhận thức

được tầm quan trọng của công tác thay đổi, cải chính hộ tịch, còn khoán trắng

cho công chức hộ tịch. Sự đầu tư cơ sở vật chất, trang thiết bị thiết yếu phục

vụ cho công tác hộ tịch ở nhiều đơn vị còn gặp nhiều khó khăn; tình trạng

máy tính, máy in hết khấu hao sử dụng, đường truyền mạng internet không

đáp ứng yêu cầu triển khai phần mềm hộ tịch của Luật Hộ tịch còn xảy ra với

phần lớn các xã, thị trấn trên địa bàn huyện. Số công chức mới tham gia làm

công tác hộ tịch 05/17 đơn vị nên kinh nghiệm chưa nhiều. Bên cạnh đó, một

số công chức hộ tịch còn cứng nhắc chưa khéo léo trong việc tiếp dân, giải

quyết hồ sơ thay đổi, cải chính hộ tịch nên còn ý kiến phản ánh về Phòng Tư

pháp huyện. Từ đó, đã ảnh hưởng không nhỏ tới chất lượng hiệu quả lãnh đạo

công tác quản lý công tác thay đổi, cải chính hộ tịch trên địa bàn huyện trong

thời gian qua.

- UBND huyện, UBND các xã, thị trấn đều đã được Bộ Tư pháp, UBND

tỉnh trang bị phần mềm đăng ký quản lý hộ tịch. Tuy nhiên, còn một số khó

khăn như: Để nhập được thông tin thay đổi, cải chính hộ tịch vào phần mềm

đòi hỏi đã có thông tin sẵn. Vì vậy, công chức hộ tịch phải nhập thông tin đã

đăng ký hộ tịch trước đây. Sau đó, mới tiến hành nhập thông tin thay đổi, cải

chính hộ tịch.

- Công tác hướng dẫn nghiệp vụ hộ tịch của cơ quan quản lý hộ tịch cấp

trên đối với cơ quan cấp dưới có lúc còn chưa được thường xuyên, kịp thời,

chỉ thực hiện khi có vụ, việc phát sinh trên thực tế. Đặc biệt, công tác hướng

dẫn nghiệp vụ của Phòng Tư pháp huyện đối với cấp xã còn hạn chế, chưa kịp

thời, dẫn đến tình trạng vượt cấp trong hướng dẫn nghiệp vụ còn xảy ra.

- Công tác kiểm tra thực hiện pháp luật về hộ tịch nói chung, thay đổi,

cải chính hộ tịch nói riêng của UBND huyện với UBND các xã, thị trấn còn

chưa thực sự phát huy hiệu quả theo yêu cầu. Phòng Tư pháp huyện còn chưa

chủ động trong thực hiện trách nhiệm kiểm tra việc thực hiện pháp luật về hộ

tịch đối với UBND cấp xã. Hoạt động kiểm tra đôi khi còn mang tính hình

thức, chủ yếu mang tính hướng dẫn, giải đáp khó khăn, vướng mắc; chưa thực

sự quyết liệt trong việc xử lý vi phạm pháp luật về hộ tịch đối với cơ quan, cá

nhân có hành vi vi phạm.

- Công tác quản lý, lưu trữ sổ hộ tịch của UBND một số xã, thị trấn trên

địa bàn huyện chưa đáp ứng yêu cầu; thậm chí có UBND xã chưa thực hiện

nghiêm túc việc nộp sổ hộ tịch lưu về huyện nhưng Phòng Tư pháp huyện

cũng thiếu đôn đốc, kiểm tra. Dẫn đến tình trạng có sự sai lệch thông tin hộ

tịch trong sổ hộ tịch lưu ở hai cấp, không đảm bảo tính chính xác của thông

tin hộ tịch được đăng ký, gây khó khăn cho hoạt động quản lý nhà nước.

2.3.3. Nguyên nhân của những hạn chế

Một là, hệ thống văn bản quy phạm pháp luật quy định trực tiếp và có

liên quan đến thay đổi, cải chính hộ tịch hiện nay tương đối đầy đủ, toàn diện.

Tuy nhiên có những quy định chưa thực sự phù hợp với thực tiễn đăng ký,

quản lý đặc biệt là quy định về điều kiện cải chính hộ tịch còn quá cứng nhắc

Luật Hộ tịch và các văn bản hướng dẫn thi hành không có quy định về

việc cải chính hộ tịch liên quan đến Giấy khai sinh trong trường hợp người

được đăng ký khai sinh đã chết. Trường hợp này cơ quan đăng ký hộ tịch

không có cơ sở từ chối hay giải quyết.

Luật Hộ tịch quy định về điều kiện đăng ký cải chính hộ tịch khi xác

định được có sai sót khi đăng ký hộ tịch. Sai sót ở đây được xác định là sai sót

của người đi đăng ký hộ tịch hoặc sai sót của người thực hiện đăng ký hộ tịch.

Tuy nhiên, trên thực tế có những quy định của pháp luật về đăng ký hộ tịch

không phù hợp thực tế nhưng Bộ Tư pháp không thừa nhận quy định của

pháp luật là có sai sót như quy định về việc ghi quê quán trong Giấy khai sinh

dẫn đến không cho người dân cải chính về quê quán trong Giấy khai sinh.

Trước đây, chưa có văn bản chính thức nào hướng dẫn việc ghi quê quán của

một người là căn cứ vào nội dung của người cha hay người mẹ và địa chỉ nào

mới là cơ sở pháp lý cho việc ghi quê quán của một người. Vấn đề này hầu

như chỉ được giải quyết thông qua tập quán hành chính, cụ thể việc xác định

quê quán của một người thông thường ghi theo quê quán của người cha hoặc

người mẹ. Nghị định số 83/1998/NĐ-CP của Chính phủ về đăng ký hộ tịch và

Thông tư số 12/1999/TT-BTP hướng dẫn Nghị định số 83/1998/NĐ-CP chưa

có quy định rõ việc ghi quê quán của một người khi đăng ký hộ tịch. Việc

hướng dẫn cách ghi quê quán của một người khi đăng ký khai sinh chỉ thông

qua các mẫu đơn (tờ khai) đăng ký khai sinh và biểu mẫu Giấy khai sinh do

Bộ Tư pháp quy định và được xác định là nơi sinh trưởng của cha đẻ, hoặc mẹ

đẻ, của người nuôi dưỡng từ nhỏ hoặc bỏ trống. Do vậy các yêu cầu đăng ký

khai sinh được đăng ký trong thời gian này đều ghi nơi sinh theo nơi sinh

trưởng của cha đẻ. Ví dụ, cha quê quán ở Thanh Hóa nhưng lại sinh ra và lớn

lên ở Đồng Nai thì quê quán của con lại ghi là Đồng Nai. Đến Nghị định số

158/2005/NĐ-CP ngày 27/12/2005 của Chính phủ về đăng ký và quản lý hộ

tịch thì vấn đề ghi quê quán cũng chỉ được hướng dẫn thông qua các tờ khai

đăng ký. Theo đó, quê quán của một người được ghi theo quê quán của cha

đẻ, mẹ đẻ hoặc để trống (nếu không xác định được cha, mẹ đẻ). Như vậy, so

với Nghị định số 83/1998/NĐ-CP trước đây thì quy định của Nghị định

158/2005/NĐ-CP đã loại bỏ trường hợp ghi theo nơi sinh trưởng. Dẫn đến

tình trạng trong một gia đình có con có quê quán khác nhau. Gây khó khăn

cho các giao dịch của người dân. Người dân có yêu cầu cải chính quê quán

cho con cho thống nhất quê quán với anh em trong gia đình nhưng không

được giải quyết do không chứng minh được có “sai sót” khi đi đăng ký sai

sinh.

- Về thẩm quyền cải chính giấy chứng nhận kết hôn còn quy định chưa

đồng nhất. Theo quy định về độ tuổi kết hôn của Luật Hôn nhân gia đình thì

những người được cấp giấy chứng nhận kết hôn là người đã thành niên (lớn

hơn 14 tuổi); do đó, khi có yêu cầu cải chính hộ tịch liên quan đến Giấy

chứng nhận kết hôn thì thẩm quyền giải quyết phải thuộc về UBND cấp

huyện (điểm b Khoản 2 Điều 7 và Khoản 3 Điều 46 Luật Hộ tịch 2014). Tuy

nhiên, tại đoạn 2 Khoản 3 Điều 28 (Chương III: Phần đăng ký hộ tịch tại

UBND cấp xã) Luật Hộ tịch 2014 quy định: “… Trường hợp thay đổi, cải

chính hộ tịch liên quan đến Giấy khai sinh, Giấy chứng nhận kết hôn thì công

chức Tư pháp - Hộ tịch ghi nội dung thay đổi, cải chính hộ tịch vào Giấy khai

sinh, Giấy chứng nhận kết hôn” đã tạo ra hai quan điểm khác nhau về thẩm

quyền giải quyết việc cải chính có liên quan Giấy chứng nhận kết hôn, gây

khó khăn trong quá trình giải quyết thủ tục hành chính về hộ tịch, ảnh hưởng

đến quyền và lợi ích của người dân.

- Đối với yêu cầu cải chính Giấy chứng tử (Trích lục khai tử) do người

được cải chính đã chết nên phát sinh vướng mắc trong việc xác định người có

thẩm quyền yêu cầu cải chính Giấy chứng tử.

- Quy định về giấy tờ làm cơ sở thay đổi, cải chính hộ tịch còn chung

chung. Khoản 1 Điều 28 Luật Hộ tịch quy định : “Người yêu cầu đăng ký thay

đổi, cải chính hộ tịch nộp tờ khai theo mẫu và các giấy tờ liên quan cho cơ

quan đăng ký hộ tịch” gây khó khăn cho công chức trong việc xác định các

loại giấy tờ làm căn cứ cho việc thay đổi, cải chính hộ tịch. Trảng Bom là

huyện có đông đồng bào theo đạo Công giáo. Những gia đình theo đạo Công

giáo có lập Sổ gia đình công giáo trong đó cũng thể hiện các thông tin về họ

tên, ngày tháng, năm sinh, ngày tháng năm mất của mỗi thành viên gia đình.

Và một đặc điểm là người Công giáo họ luôn trung thực trước Chúa. Vì vậy,

trong nhiều trường hợp cơ sở thay đổi, cải chính yếu thì có thể vận dụng Sổ

gia đình công giáo để làm cơ sở xác định các thông tin chính xác. Tuy nhiên,

Sở Tư pháp lại có ý kiến cho rằng việc yêu cầu người dân cung cấp Sổ gia

đình công giáo làm căn cứ thay đổi, cải chính hộ tịch là không chính xác.

- Việc ủy quyền đăng ký hộ tịch: Tại khoản 2 Điều 2 Thông tư số

15/2015/TT-BTP ngày 16/11/2015 của Bộ Tư pháp quy định trường hợp ủy

quyền là ông, bà, cha, mẹ, con, vợ, chồng, anh, chị, em ruột của người ủy

quyền thì văn bản ủy quyền không phải công chứng, chứng thực nhưng phải

có giấy tờ chứng minh mối quan hệ với người ủy quyền. Nhưng trong trường

hợp người được ủy quyền và người ủy quyền không có giấy tờ chứng minh

mối quan hệ hoặc công chức tiếp nhận hồ sơ không xác định được chữ ký của

người ủy quyền dẫn đến khó khăn trong việc tiếp nhận hồ sơ.

- Một thời gian dài (từ 2010 đến năm 2015) Bộ Tư pháp không ban hành

Sổ đăng ký cải chính hộ tịch, mà thực hiện theo dõi việc cải chính hộ tịch theo

Quyết định của UBND có thẩm quyền (Danh mục biểu mẫu hộ tịch kèm theo

Thông tư số 08.a/2010/TT-BTP ngày 25 tháng 3 năm 2010 của Bộ Tư pháp

về việc ban hành và hướng dẫn việc ghi chép, lưu trữ, sử dụng sổ, biểu mẫu

hộ tịch không có Sổ đăng ký thay đổi, cải chính hộ tịch) dẫn đến khó khăn

trong công tác quản lý, thông kê số liệu đối với công tác này.

- Pháp luật về thay đổi, cải chính hộ tịch được quy định ở nhiều văn bản

khác nhau: Luật Hộ tịch, Nghị định số 123/2015/NĐ-CP, Thông tư số

15/2015/TT-BTP, Bộ luật Dân sự 2015, Luật Hôn nhân gia đình năm 2014...

nên việc áp dụng pháp luật của cơ quan nhà nước, cán bộ, công chức gặp khó

khăn do phải viện dẫn nhiều để giải thích cho người dân; khó khăn cho người

dân trong việc tra cứu, tìm hiểu và thực hiện.

- Mặc dù pháp luật có quy định về việc xử phạt vi phạm hành chính hoặc

truy cứu trách nhiệm hình sự nếu người dân và công chức hộ tịch cố tình khai

không đúng sự thật, làm giả giấy tờ hoặc để xảy ra sai phạm trong quá trình

đăng ký hộ tịch. Tuy nhiên, thực tế khi người dân yêu cầu cải chính hộ tịch

công chức phát hiện sai phạm thì sự việc xảy ra đã quá lâu, công chức đăng

ký hộ tịch vi phạm đã nghỉ hưu, đã hết thời hiệu xử phạt vi phạm hành chính,

chế tài đối với hành vi vi phạm pháp luật về thay đổi, cải chính hộ tịch còn

nhẹ, tính răn đe còn chưa cao, cơ chế để thực hiện xử phạt vi phạm hành

chính còn chưa rõ ràng, nên nên cơ quan đăng ký hộ tịch khó khăn, lúng túng

trong thực hiện, đành giải quyết theo quy định của pháp luật hiện hành ,

không tiến hành xử phạt vi phạm hành chính. Điều này đã tạo tiền lệ cho các

sự việc phát sinh sau này, không đảm bảo tính nghiêm minh của pháp luật.

Hai là, huyện Trảng Bom là huyện có đông đồng bào dân tộc thiểu số,

bên cạnh đó là số lượng dân nhập cư đến làm công nhân lao động tại các khu

công nghiệp trên địa bàn huyện. Do trình độ học vấn còn hạn chế, ý thức pháp

luật thấp, việc quản lý thời gian làm việc gắt gao của các công ty nên người

dân thường không coi trọng việc đăng ký hộ tịch, thường nhờ người thân

trong gia đình đi đăng ký thay nên cung cấp thông tin đăng ký không chính

xác. Sau này, khi thực hiện các giao dịch mới phát hiện ra sai sót của các giấy

tờ hộ tịch mới đi đăng ký thay đổi, cải chính hộ tịch.

Ba là, ý thức pháp luật của một bộ phận dân cư còn hạn chế, tình trạng

lợi dụng việc thay đổi, cải chính hộ tịch nhằm hợp thức hóa bằng cấp, giấy tờ

cá nhân còn xảy ra. Dẫn đến có việc thực hiện pháp luật về thay đổi, cải chính

hộ tịch bị vi phạm.

Bốn là, chế tài đối với hành vi vi phạm pháp luật về thay đổi, cải chính

hộ tịch còn nhẹ, thiếu tính răn đe, cơ chế để thực hiện xử phạt vi phạm hành

chính còn chưa rõ ràng, nên khó khăn, lúng túng trong thực hiện. Điều 34

Nghị định số 110/2011/NĐ-CP quy định về xử phạt vi phạm đối với hành vi

vi phạm quy định về thay đổi, cải chính hộ tịch nhưng khó thực hiện do khó

khăn trong việc phát hiện, lập biên bản vi phạm, không đủ nhân lực thực hiện;

việc kiểm tra, xác minh gặp nhiều khó khăn.

Năm là, sự quan tâm của Cấp ủy, Chính quyền một số xã đối với công

tác thay đổi, cải chính hộ tịch còn chưa tương xứng với vị trí, vai trò của công

tác này. Nên chưa có sự chỉ đạo kịp thời, phù hợp với việc triển khai, tổ chức

thức hiện pháp luật về thay đổi, cải chính hộ tịch tại cơ quan, địa phương;

thậm chí còn dễ dãi, tùy tiện, buông lỏng quản lý trong công tác này; trình độ

chuyên môn nghiệp vụ của đội ngũ cán bộ, công chức làm công tác hộ tịch có

lúc chưa đáp ứng yêu cầu; việc đầu tư trang bị cơ sở vật chất phục vụ công tác

hộ tịch còn trông chờ vào sự trang bị của cấp huyện.

Sáu là, biên chế công chức Phòng Tư pháp huyện Trảng Bom còn thiếu

(chỉ có 5/6 biên chế được giao) nhưng rất khó thu hút sinh viên tốt nghiệp Đại

học Luật chính quy về công tác vì thực tế hiện nay, các em sinh viên tốt

nghiệp Đại học Luật chính quy chỉ muốn làm việc tại các cơ quan Tòa án,

Viện kiểm sát. Mặc dù, Phòng Tư pháp huyện đã bố trí một công chức chuyên

trách công tác hộ tịch nhưng do số lượng công việc nhiều, biên chế không đủ

5/6 nên công chức hộ tịch phải kiêm nhiệm thêm công tác khác như: theo dõi

thi hành pháp luật, theo dõi xử lý vi phạm hành chính, tuyên truyền phổ biến

pháp luật, nên khó khăn trong việc nghiên cứu, nâng cao trình độ chuyên môn

nghiệp vụ, chất lượng giải quyết các yêu cầu thay đổi, cải chính hộ tịch có lúc

chứa đáp ứng được yêu cầu.

Đối với đội ngũ công chức hộ tịch các xã, thị trấn: Ngoài việc đảm nhận

công việc của lĩnh vực hộ tịch, trong đó có đăng ký thay đổi, cải chính hộ tịch

đã quá tải: Sau khi đăng ký thay đổi, cải chính hộ tịch phải ghi vào Sổ đăng

ký thay đổi, cải chính hộ tịch, đăng nhập cùng lúc 2 phần mềm để giải quyết

01 hồ sơ thay đổi, cải chính hộ tịch, ghi vào sổ hộ tịch các thay đổi, cải chính

hộ tịch do các cơ quan đăng ký hộ tịch gửi thông báo đến… còn phải kiêm

nhiệm thêm các công tác tư pháp khác do UBND xã giao. Cũng chính vì phải

kiêm nhiệm nhiều công việc khác nhau, nên công chức hộ tịch không có thời

gian đầu tư cho việc nghiên cứu, nâng cao trình độ chuyên môn cũng như cập

nhật kịp thời những văn bản mới. Mặt khác, công chức tư pháp - hộ tịch là vị

trí dễ bị thay đổi theo nhiệm kỳ của UBND, là đối tượng thưc hiện chuyển đổi

vị trí công tác theo quy định của Nghị định số 158/2007/NĐ-CP của Chính

phủ. Từ năm 2018, tỉnh Đồng Nai tiến hành thi sát hạch đối với công chức tư

pháp - hộ tịch cấp xã dẫn đến tâm lý không ổn định. Đợt chuyển đổi vị trí

công tác năm 2018 trên địa bàn huyện Trảng Bom đã có 01 công chức tư pháp

– hộ tịch xin nghỉ việc. Đây cũng là nguyên nhân khiến đội ngũ công chức hộ

tịch thiếu tính ổn định, thiếu chuyên nghiệp.

Bên cạnh đó, công chức hộ tịch thuộc biên chế công chức cấp xã, hưởng

lương từ ngân sách cấp xã, do lãnh đạo UBND xã bố trí, sắp xếp nên khi phát

hiện công chức có sai phạm trong thực hiện đăng ký hộ tịch thì cơ quan tư

pháp cấp trên (hướng dẫn về mặt nghiệp vụ chuyên môn) không chủ động xử

lý được mà chỉ kiến nghị UBND cấp xã xử lý theo thẩm quyền, dẫn đến việc

xử lý các sai phạm thiếu nghiêm khắc, chưa triệt để.

Bảy là, cơ sở vật chất, kinh phí bảo đảm công tác thi hành pháp luật về

hộ tịch, đặc biệt là các điều kiện thiết yếu phục vụ triển khai phần mềm hộ

tịch dùng chung chưa đáp ứng yêu cầu. Kinh phí bảo đảm thực hiện công tác

tuyên truyền, PBGDPL về hộ tịch còn những khó khăn, hạn chế.

2.4. BÀI HỌC KINH NGHIỆM

Từ những đánh giá kết quả cũng như hạn chế trong thực hiện pháp luật

về thay đổi, cải chính hộ tịch trên địa bàn huyện Trảng Bom, tác giả rút ra

một số bài học kinh nghiệm như sau:

Thứ nhất, Cấp ủy, Chính quyền các cấp cần có sự nhận thức đầy đủ,

đúng đắn về vị trí, ý nghĩa và tầm quan trọng của công tác thay đổi, cải chính

hộ tịch đối với hoạt động quản lý nhà nước nói chung và vai trò tác động tới

sự phát triển kinh tế -xã hội của địa phương. Từ đó, có sự quan tâm, chỉ đạo

sát sao, kịp thời và đúng mức trong việc xây dựng chính sách; bố trí nguồn

nhân lực và điều kiện tài chính đảm bảo thực hiện pháp luật về thay đổi, cải

chính hộ tịch được chính xác, đầy đủ, đồng bộ và phù hợp với thực tiễn quản

lý.

Thứ hai, nâng cao hơn nữa chất lượng công tác tuyên truyền PBGDPL

nhằm nâng cao nhận thức, sự hiểu biết của cán bộ, công chức và nhân dân về

thay đổi, cải chính hộ tịch. Qua đó, người dân biết được quyền, nghĩa vụ của

mình trong các vấn đề liên quan đến thay đổi, cải chính hộ tịch (như không

được tự ý sửa các giấy tờ hộ tịch mà phải liên hệ đến cơ quan nhà nước có

thẩm quyền để được sửa chữa) từ đó chủ động tham gia vào các quan hệ pháp

luật về thay đổi, cải chính hộ tịch một cách tích cực, đúng luật.

Thứ ba, công tác tổ chức thi hành pháp luật về thay đổi, cải chính hộ tịch

của cơ quan nhà nước, cán bộ, công chức làm công tác này cần được thực

hiện nghiêm túc, có hệ thống và đúng quy định pháp luật hiện hành về thay

đổi, cải chính hộ tịch; có sự vận dụng đúng trong giải quyết các tình huống cụ

thể phát sinh tại địa phương. Kịp thời có đánh giá, tổng hợp khó khăn, vướng

mắc đề xuất với cơ quan, cấp có thẩm quyền có chỉ đạo hướng dẫn hoặc sửa

đổi, bổ sung văn bản QPPL theo thẩm quyền.

Thứ tư, không ngừng kiện toàn, nâng cao chất lượng đội ngũ công chức

làm công tác hộ tịch các cấp. Đòi hỏi việc tuyển dụng, sử dụng, bố trí công

chức làm công tác hộ tịch phải đúng tiêu chuẩn chức danh luật định; công tác

đào tạo, bồi dưỡng, tuyển dụng công chức hộ tịch cần phù hợp với đề án vị trí

việc làm, xuất phát từ nhu cầu công việc, năng lực trình độ của cá nhân và

phải mang tính kế thừa, đảm bảo tính ổn định của người làm công tác hộ tịch

tại địa phương, đặc biệt là tại UBND cấp xã.

Thứ năm, công tác thực hiện pháp luật về thay đổi, cải chính hộ tịch cần

có sự thống nhất, đồng bộ có hệ thống của cơ quan quản lý và cơ quan đăng

ký thay đổi, cải chính hộ tịch; có sự phối hợp chặt chẽ giữa các ngành, các

cấp, đảm bảo thông tin hộ tịch đăng ký được kịp thời, chính xác và đầy đủ.

Thứ sáu, tiếp tục thực hiện phương châm “hướng công tác tư pháp về cơ

sở”. Tăng cường công tác chỉ đạo, hướng dẫn của cơ quan quản lý, cơ quan tư

pháp cấp trên đối với cấp xã; kịp thời bổ sung kinh phí đầu tư, nâng cấp cơ sở

vật chất, điều kiện làm việc và đẩy mạnh việc ứng dụng khoa học công nghệ

vào hoạt động quản lý, đăng ký hộ tịch. Từ đó đảm bảo quyền lợi chính đáng

của người dân, góp phần ổn định an ninh, trật tự ở địa phương.

Tiểu kết Chƣơng 2

Với điều kiện tự nhiên thuận lợi, phát triển kinh tế xã hội của huyện

Trảng Bom tăng cao và ổn định; Cấp ủy, Chính quyền huyện có chính sách

quản lý nhà nước năng động, sáng tạo và đúng hướng, trong đó có nhiệm vụ

cải cách hành chính mạnh mẽ nên có tác động tích cực tới việc nâng cao hiệu

quả, hiệu lực công tác thay đổi, cải chính hộ tịch. Kết quá đánh giá trên đã

cho thấy công tác thực hiện pháp luật về thay đổi, cải chính hộ tịch trên địa

bàn huyện Trảng Bom đã từng bước được nâng cao và dần đi vào nề nếp;

công tác tuyên truyền PBGDPL về thay đổi, cải chính hộ tịch tiếp tục được

tăng cường với nhiều hình thức phong phú, đa dạng, nội dung phù hợp với

các đối tượng; nhận thức của người dân đựơc nâng lên rõ rệt nên đã có sự chủ

động tham gia vào các quan hệ pháp luật về thay đổi, cải chính hộ tịch một

cách tích cực. Do đó, đã từng bước hạn chế hành vi lợi dụng đăng ký thay đổi,

cải chính hộ tịch vì các mục đích trục lợi hoặc vi phạm pháp luật về hộ tịch do

không hiểu biết quy định của pháp luật; không có tình trạng khiếu kiện về

thay đổi, cải chính hộ tịch phát sinh trên địa bàn huyện Trảng Bom trong thời

gian vừa qua.

Tuy nhiên, công tác thực hiện pháp luật về thay đổi, cải chính hộ tịch

trên địa bàn huyện Trảng Bom hiện nay còn gặp những khó khăn, hạn chế

nhất định như: các yêu cầu đăng ký thay đổi, cải chính hộ tịch còn cao; các sai

phạm trong việc đăng ký thay đổi, cải chính hộ tịch còn xảy ra dẫn đến cán

bộ, công chức phải xử lý kỷ luật; công tác thống kê báo cáo về thay đổi, cải

chính hộ tịch còn chưa chính xác; cơ sở vật chất phục vụ cho công tác thay

đổi, cải chính hộ tịch ở các xã, thị trấn còn chưa đồng bộ.

Để đảm bảo nâng cao chất lượng, hiệu quả công tác thực hiện pháp luật

về thay đổi, cải chính hộ tịch, thì trong thời gian tới những khó khăn, hạn chế

liên quan đến công tác tay đổi, cải chính hộ tịch cần được nhanh chóng khắc

phục phù hợp.

Chƣơng 3

QUAN ĐIỂM VÀ GIẢI PHÁP BẢO ĐẢM THỰC HIỆN PHÁP

LUẬT VỀ THAY ĐỔI, CẢI CHÍNH HỘ TỊCH TRÊN ĐỊA BÀN

HUYỆN TRẢNG BOM, TỈNH ĐỒNG NAI

3.1. QUAN ĐIỂM BẢO ĐẢM THỰC HIỆN PHÁP LUẬT VỀ THAY ĐỔI, CẢI

CHÍNH HỘ TỊCH TRÊN ĐỊA BÀN HUYỆN TRẢNG BOM, TỈNH ĐỒNG NAI

3.1.1. Thực hiện pháp luật về thay đổi, cải chính hộ tịch phải đảm

bảo nguyên tắc pháp quyền

Xét trên cả hai phương diện lý luận và thực tiễn nguyên tắc pháp quyền

là nguyên tắc cơ bản, trọng tâm chi phối tới các nguyên tắc khác của nội dung

thực hiện pháp luật nói chung và thực hiện pháp luật về thay đổi, cải chính hộ

tịch nói riêng.

Đây là yếu tố trọng tâm, đảm bảo cho pháp luật về thay đổi, cải chính hộ

tịch được thực hiện một cách thống nhất, đồng bộ, hiệu quả trên địa bàn

huyện và giữa các xã, thị trấn trên địa bàn huyện Trảng Bom; sự công bằng,

bình đẳng giữa các chủ thể quản lý nhà nước là cơ quan nhà nước, công chức

có thẩm quyền với cá nhân, công dân, tổ chức tham gia vào quan hệ pháp lý

về thay đổi, cải chính hộ tịch theo chức năng, nhiệm vụ. Từ đó, đảm bảo tính

nghiêm minh của pháp luật về thay đổi, cải chính hộ tịch, là cơ sở thực hiện

yêu cầu quản lý của nhà nước và bảo đảm quyền con người, quyền cá nhân

trong lĩnh vực hộ tịch. Pháp luật về thay đổi, cải chính hộ tịch quy định

quyền, nghĩa vụ của các chủ thể là như nhau, được xác lập phụ thuộc sự phát

sinh, thay đổi, chấm dứt sự kiện đó. Mọi hành vi vi phạm pháp luật về thay

đổi, cải chính hộ tịch đều bị xử lý theo quy định pháp luật về hộ tịch và pháp

luật có liên quan, không phân biệt chủ thể quản lý, đăng ký thay đổi, cải chính

hộ tịch hay người yêu cầu đăng ký thay đổi, cải chính hộ tịch.

Để phát huy tối đa hiệu quả của nguyên tắc pháp quyền, yêu cầu đặt ra

đối với hoạt động xây dựng, hoàn thiện pháp luật về thay đổi, cải chính hộ

tịch phải đảm bảo thống nhất, chính xác, khoa học, phù hợp với Hiến pháp,

pháp luật có liên quan và phù hợp với thực tiễn yêu cầu điều chỉnh các sự

kiện, quan hệ xã hội về thay đổi, cải chính hộ tịch. Làm cơ sở cho việc tổ

chức thực hiện được thống nhất, đồng bộ, khả thi và có tính ổn định cao. Các

quy định của pháp luật về thay đổi, cải chính hộ tịch chưa phù hợp, bất cập

cần được sửa đổi, bổ sung.

3.1.2. Thực hiện pháp luật về thay đổi, cải chính hộ tịch vì mục đích

bảo đảm quyền con ngƣời, quyền công dân

Hiến pháp sửa đổi năm 2013 đã tiếp tục khẳng định và quy định ghi nhận

trách nhiệm của Nhà nước trong bảo đảm thực hiện các quyền con người,

quyền công dân. Là cơ sở bảo đảm cụ thể hóa ở các văn bản QPPL khác trong

hệ thống pháp luật Việt Nam, trong đó có pháp luật về thay đổi, cải chính hộ

tịch.

Pháp luật về thay đổi, cải chính hộ tịch mang tính đặc thù rõ rệt vì nó

liên quan đến vấn đề nhân thân của mỗi con người. Do đó, sự điều chỉnh của

pháp luật về vấn đề thay đổi, cải chính hộ tịch không chỉ là sự phản ánh trình

độ kỹ thuật lập pháp mà còn phản ánh truyền thống lịch sử đặc trưng của mỗi

quốc gia, phản ánh sự văn minh, tiến bộ của một quốc gia liên quan đến vấn

đề bảo đảm quyền con người, quyền công dân. Thông qua sự xác nhận các

quyền nhân thân gắn liền với mỗi cá nhân, công dân của Nhà nước và được

bảo đảm thực hiện trên thực tế bằng pháp luật. Thông qua việc xác nhận thay

đổi tên của công dân do việc sử dụng tên đó gây ảnh hưởng đến tình cảm gia

đình - nhà nước đã đảm bảo thực hiện quyền đối với họ tên, một trong những

quyền cơ bản của công dân được quy định tại Bộ luật Dân sự. Sau sự kiện

thay đổi tên được cơ quan nhà nước có thẩm quyền xác nhận, các quyền và

nghĩa vụ dân sự của cá nhân được xác lập theo họ, tên cũ không bị thay đổi,

chấm dứt mà được tiếp tục thực hiện.

Việc thực hiện pháp luật về thay đổi, cải chính hộ tịch phản ánh trách

nhiệm của cơ quan nhà nước, cán bộ, công chức trong tổ chức thực hiện pháp

luật về thay đổi, cải chính hộ tịch phải đặt mục tiêu bảo vệ quyền con người,

quyền công dân là phương châm hoạt động của mình, trên cơ sở đúng pháp

luật. Hay nói đúng hơn là phù hợp với điều kiện phát triển kinh tế xã hội,

đường lối chính trị của quốc gia và trực tiếp hơn là chính sách quản lý đúng

đắn của Cấp ủy, Chính quyền trên cơ sở điều kiện kinh tế, xã hội đặc thù của

địa phương.

Trong thực hiện chức năng, nhiệm vụ được giao, công chức hộ tịch

không được có hành vi gây khó khăn, phiền hà, sách nhiễu công dân đến đăng

ký thay đổi, cải chính hộ tịch. Tích cực chủ động sáng tạo, nghiên cứu ứng

dụng các giải pháp, sáng kiến đảm bảo việc thực hiện pháp luật thay đổi, cải

chính hộ tịch được chính xác, nhanh chóng, thuận tiện; rút ngắn thời hạn giải

quyết so với quy định, để người dân không phải đi lại nhiều lần. Nghiên cứu,

đề xuất các giải pháp phù hợp, kiến nghị cơ quan cấp trên có thẩm quyền sửa

đổi hoặc điều chỉnh bổ sung các quy định không phù hợp hoặc mới phát sinh

trên thực tế, đảm bảo mọi sự kiện hộ tịch phát sinh trên thực tế đều được giải

quyết, đảm bảo quyền, lợi ích chính đáng của cá nhân.

Nhà nước tạo điều kiện thuận lợi để người dân tự giác, chủ động thực

hiện pháp luật về thay đổi, cải chính hộ tịch để bảo vệ quyền, lợi chính đáng

của mình khi có sự kiện thay đổi, cải chính hộ tịch phát sinh.

3.1.3. Thực hiện pháp luật về thay đổi, cải chính hộ tịch đảm bảo các

nguyên tắc đầy đủ, kịp thời, trung thực, khách quan và chính xác

Thực chất đây là việc thực hiện nghiêm túc, triệt để các nguyên tắc đăng

ký hộ tịch được nêu tại Điều 5 của Luật Hộ tịch. Theo đó, mọi sự kiện thay

đổi, cải chính hộ tịch của cá nhân phải được đăng ký đầy đủ, kịp thời, trung

thực, khách quan và chính xác.

Về tính đầy đủ, sự kiện thay đổi, cải chính hộ tịch phát sinh trên thực tế

phải được đăng ký, quản lý khi đáp ứng đủ điều kiện quy định pháp luật về

thay đổi, cải chính hộ tịch, không phân biệt địa vị, hoàn cảnh, dân tộc, tôn

giáo giữa các cá nhân khi có yêu cầu thay đổi, cải chính hộ tịch. Việc thay đổi

họ, chữ đệm, tên cho người dưới 18 tuổi phải có sự đồng ý của cha, mẹ người

đó và được thể hiện rõ trong Tờ khai; đối với người từ đủ 9 tuổi trở lên thì

còn phải có sự đồng ý của người đó. Người yêu cầu cấp bản sao trích lục thay

đổi, cải chính hộ tịch, yêu cầu đăng ký thay đổi, cải chính hộ tịch được uỷ

quyền cho người khác thực hiện thay. Việc ủy quyền phải được lập thành văn

bản, được công chứng, chứng thực theo quy định của pháp luật; phạm vi uỷ

quyền có thể gồm toàn bộ công việc theo trình tự, thủ tục đăng ký thay đổi,

cải chính hộ tịch từ khi nộp hồ sơ đến khi nhận kết quả đăng ký thay đổi, cải

chính hộ tịch. Trường hợp người được ủy quyền là ông, bà, cha, mẹ, con, vợ,

chồng, anh, chị, em ruột của người ủy quyền thì văn bản ủy quyền không phải

công chứng, chứng thực, nhưng phải có giấy tờ chứng minh mối quan hệ với

người uỷ quyền.

Về tính kịp thời, yêu cầu mọi sự kiện thay đổi, cải chính hộ tịch khi xảy

ra trên thực tế đều phải được đăng ký, việc giải quyết phải đảm bảo thời hạn

Luật định; tránh để xảy ra tình trạng chậm trễ do lỗi của cơ quan, cá nhân có

thẩm quyền đăng ký hộ tịch. Là cơ sở đảm bảo nguyên tắc pháp chế, bảo đảm

quyền lợi của cá nhân và tạo điều kiện đảm bảo cá nhân tham gia vào các

quan hệ pháp lý khác được kịp thời. Ví dụ, việc đăng ký cải chính giấy kết

hôn được thực hiện trong thời hạn 03 ngày kể từ ngày nhận đủ hồ sơ hợp lệ,

nếu cần xác minh thì thời hạn xác minh cũng không được quá 03 ngày.

Về tính trung thực, khách quan và chính xác, mọi thông tin đăng ký thay

đổi, cải chính hộ tịch được ghi vào Trích lục thay đổi, cải chính hộ tịch, Sổ

thay đổi cải chính hộ tịch ; ghi chú vào mặt sau của giấy tờ hộ tịch và Sổ hộ

tịch gốc và cập nhật vào Cơ sở dữ liệu quốc gia về dân cư phải đảm bảo đúng

với thực tế. Người đi đăng ký phải cung cấp thông tin một cách trung thực,

chính xác, chứng minh được yêu cầu, thay đổi, cải chính hộ tịch là có cơ sở.

Cơ quan, công chức, đăng ký hộ tịch phải ghi nhận việc thay đổi, cải chính hộ

tịch đó một cách khách quan, chính xác nội dung được yêu cầu để ghi vào Sổ

thay đổi, cải chính hộ tịch và cấp trích lục thay đổi, cải chính hộ tịch cho cá

nhân. Ví dụ, đăng ký cải chính giới tính trong Giấy khai sinh phải dựa trên kết

quả khám xác định giới tính của Bệnh viện; không được tự ý cải chính giới

tính.

Ngoài ra, nguyên tắc mỗi sự kiện thay đổi, cải chính hộ tịch chỉ được

đăng ký tại một cơ quan đăng ký hộ tịch có thẩm quyền của Luật Hộ tịch là cơ

sở đảm bảo tính chính xác sự kiện hộ tịch được đăng ký, tránh tình trạng một

người được đăng ký thay đổi, cải chính hộ tịch nhiều lần tại nhiều cơ quan

đăng ký hộ tịch khác nhau. Nguyên tắc này nếu không thực hiện tốt sẽ dẫn

đến hệ quả sai lệch giữa thông tin hộ tịch được đăng ký với số liệu thực tế,

làm ảnh hưởng đến tính chính xác của chính sách quản lý dân cư, phát triển

kinh tế- xã hội của huyện; mặt khác có nguy cơ phát sinh mâu thuẫn, xâm

phạm đến quyền, lợi ích hợp pháp của cá nhân có liên quan khác, gây bất ổn

an ninh, trật tự ở địa phương.

Việc thực hiện nghiêm túc nguyên tắc này là cơ sở đảm bảo mọi sự kiện

thay đổi, cải chính hộ tịch phát sinh trên thực tế đều được Nhà nước ghi nhận,

xác nhận và quản lý một cách kịp thời, đầy đủ và chính xác. Đây là cơ sở đảm

bảo yêu cầu quản lý nhà nước đối với các thông tin nhân thân của cá nhân; là

nguồn cung cấp dữ liệu hộ tịch phục vụ cho yêu cầu quản lý nhà nước về dân

cư, cũng như cơ sở để hoạch định các chính sách phát triển kinh tế- xã hội,

dân số, việc làm của địa phương liên quan đến các vấn đề về sức khỏe, giới

tính, cơ cấu tuổi lao động.

3.1.4. Thực hiện pháp luật về thay đổi, cải chính hộ tịch gắn với cải

cách hành chính nhà nƣớc

Cải cách hành chính trong thực hiện pháp luật về thay đổi, cải chính hộ

tịch là yêu cầu tất yếu trước yêu cầu cải cách hành chính mạnh mẽ của Đảng,

Nhà nước. Nội dung cải cách hành chính thực hiện theo tinh thần Nghị quyết

30c/NQ-CP ngày 08/11/2011 của Chính phủ về việc ban hành Chương trình

tổng thể cải cách hành chính nhà nước giai đoạn 2011-2020. Nhằm thiết lập,

xây dựng một Chính phủ kiến tạo, phục vụ với nền hành chính gọn nhẹ, hiện

đại và hiệu quả. Đặc biệt, trước yêu cầu của Chính phủ tại Nghị quyết số

58/NQ-CP ngày 04/7/2017 về việc đơn giản hóa thủ tục hành chính, giấy tờ

công dân liên quan đến quản lý dân cư thuộc phạm vi chức năng quản lý nhà

nước của Bộ Tư pháp, cụ thể đối với thủ tục thay đổi, cải chính hộ tịch: Bỏ

quy định nộp bản sao/xuất trình các giấy tờ chứng minh nơi cư trú; Giảm bớt

yêu cầu cung cấp thông tin trong mẫu Tờ khai thay đổi, cải chính hộ tịch ban

hành kèm theo Thông tư số 15/2015/TT-BTP ngày 16 tháng 11 năm 2015 của

Bộ Tư pháp theo hướng thông tin về công dân Việt Nam trong Tờ khai chỉ

yêu cầu cung cấp họ tên, số căn cước công dân, nơi ở hiện nay (trường hợp

khác nơi đăng ký thường trú), đối với 12 trường thông tin cá nhân còn lại, cơ

quan nhà nước không được yêu cầu công dân cung cấp và tự khai thác trên Cơ

sở dữ liệu quốc gia về dân cư ; đòi hỏi việc xây dựng phương án, hiện thực

hóa nội dung cải cách hành chính lĩnh vực hành chính tư pháp, cụ thể là công

tác thay đổi, cải chính hộ tịch càng trở nên cấp bách hơn bao giờ hết.

Luật Hộ tịch năm 2014 là văn bản thể hiện yêu cầu cải cách hành chính

mẽ, với các quy định đẩy mạnh phân cấp thẩm quyền đăng ký thay đổi, cải

chính hộ tịch về cho cấp xã, cấp huyện; đơn giản hóa các giấy tờ trong hồ sơ

đăng ký thay đổi, cải chính hộ tịch; rút ngắn thời hạn giải quyết thủ tục thay

đổi, cải chính hộ tịch; yêu cầu đăng ký, quản lý thay đổi, cải chính hộ tịch trên

hệ thống phần mềm điện tử; vấn đề lưu trữ hồ sơ, sổ, thông tin hộ tịch đã đăng

ký được xác định là tài sản quốc gia, lưu trữ vĩnh viễn; yêu cầu xây dựng Cơ

sở dữ liệu hộ tịch điện tử của địa phương để kết nối với Cơ sở dữ liệu hộ tịch

điện tử toàn quốc trong thực hiện pháp luật về đăng ký, quản lý thay đổi, cải

chính hộ tịch. UBND tỉnh không còn trực tiếp thực hiện đăng ký các việc hộ

tịch cụ thể, mà chỉ tập trung thực hiện chức năng quản lý nhà nước. Do đó,

đòi hỏi UBND huyện cần quyết liệt hơn trong công tác chỉ đạo, điều hành,

chuẩn bị điều kiện tài chính bảo đảm thực hiện các nhiệm vụ trọng tâm của

công tác đăng ký, thống kê hộ tịch từ nay đến năm 2024.

UBND huyện cần có chủ trương, chính sách phù hợp nâng cao chất

lượng hiệu quả cải cách hành chính trong lĩnh vực thay đổi, cải chính hộ tịch

trên địa bàn huyện. Đầu tư kinh phí, cơ sở vật chất phục vụ công tác đăng ký

hộ tịch nói chung, thay đổi, cải chính hộ tịch nói riêng tại UBND huyện và

UBND các xã, thị trấn trên địa bàn; niêm yết công khai thủ tục thay đổi, cải

chính hộ tịch để người dân biết, thực hiện và giám sát lại hoạt động của cơ

quan nhà nước, công chức trực tiếp thực hiện đăng ký thay đổi, cải chính hộ

tịch. Xây dựng đội ngũ công chức làm công tác thay đổi, cải chính hộ tịch

trên địa bàn huyện đáp ứng yêu cầu thực hiện nhiệm vụ, không ngừng nỗ lực

rèn luyện, học tập nâng cao trình độ chuyên môn nghiệp vụ; phát huy chủ

động, sáng tạo trong công tác tham mưu, tổ chức thực hiện; tu dưỡng, rèn

luyện đạo đức công vụ xứng đáng là “công bộc” của nhân dân; lấy “sự hài

lòng của người dân” làm tiêu chí đánh giá chất lượng, hiệu quả của hoạt động

thực hiện pháp luật về thay đổi, cải chính hộ tịch trên địa bàn huyện.

Thực hiện yêu cầu cải cách hành chính theo hướng đơn giản hóa quy

trình, rút ngắn thời gian giải quyết, giảm bớt chi phí và phiền hà cho công dân

khi có yêu cầu đăng ký thay đổi, cải chính hộ tịch đã được thể hiện tại Luật

Hộ tịch năm 2014; tuy nhiên, để người dân thực sự được hưởng lợi từ yêu cầu

cải cách thủ tục hành chính, đòi hỏi trước hết là các công chức trực tiếp giải

quyết yêu cầu đăng ký thay đổi, cải chính hộ tịch của công dân phải là những

người có đạo đức, có tâm với nghề; thực hiện đúng chức trách của cán bộ

công chức nói chung và cán bộ, công chức làm công tác hộ tịch nói riêng đã

được quy định cụ thể trong pháp luật.

3.2. GIẢI PHÁP BẢO ĐẢM THỰC HIỆN PHÁP LUẬT VỀ THAY ĐỔI, CẢI

CHÍNH HỘ TỊCH TRÊN ĐỊA BÀN HUYỆN TRẢNG BOM, TỈNH ĐỒNG NAI

3.2.1. Các giải pháp chung

3.2.1.1. Hoàn thiện pháp luật về thay đổi, cải chính hộ tịch

Xây dựng, hoàn thiện hệ thống pháp luật là đòi hỏi khách quan trong xây

dựng Nhà nước pháp quyền XHCN, đảm bảo quyền tự do, dân chủ của nhân

dân. Hoàn thiện hệ thống pháp luật là nhiệm vụ mang tính lý luận chung về

nhà nước và pháp luật, bất kỳ một hệ thống pháp luật, một ngành luật hay chế

định luật nào cũng luôn cần có sự nghiên cứu, điều chỉnh bổ sung cho phù

hợp với sự vận động, phát triển và biến đổi không ngừng của các quan hệ xã

hội mà nó điều chỉnh. Pháp luật về thay đổi, cải chính hộ tịch cũng không

nằm ngoài quy luật đó, sự hoàn thiện pháp luật về thay đổi, cải chính hộ tịch

là cơ sở, tiền đề bảo đảm thực hiện các giải pháp khác trong việc nâng cao

chất lượng hiệu quả thực hiện pháp luật về thay đổi, cải chính hộ tịch trên địa

bàn huyện Trảng Bom.

Luật Hộ tịch 2014, Nghị định số 123/2015/NĐ-CP và Thông tư số

15/2015/TT-BTP mới có hiệu lực thi hành từ ngày 01/01/2016 đến nay, điều

chỉnh trực tiếp quan hệ pháp lý về hộ tịch nói chung, thay đổi, cải chính hộ

tịch nói riêng; là văn bản pháp lý đầu tiên thống nhất điều chỉnh các quan hệ

pháp lý thay đổi, cải chính hộ tịch trong nước và có yếu tố nước ngoài trong

cùng một văn bản luật; là văn bản pháp lý được đánh giá có nhiều nội dung

cải cách hành chính mạnh mẽ. Tuy nhiên, sau 03 năm thực hiện cũng đã bắt

đầu bộc lộ những hạn chế, bất cập không phù hợp với thực tiễn quản lý, gây

khó khăn cho quá trình tổ chức thực hiện, không đảm bảo quyền, lợi ích hợp

pháp của người dân cần sửa đổi, bổ sung:

- Về điều kiện cải chính hộ tịch: Luật Hộ tịch và các văn bản hướng dẫn

thi hành quy định phải có sai sót khi đi đăng ký hộ tịch. Sai sót này có thể do

công chức đăng ký hộ tịch hoặc sai sót do người dân khi đăng ký hộ tịch. Quy

định như trên là chưa phù hợp, gây khó khăn cho người dân. Cần bổ sung

điều kiện cải chính hộ tịch là do các quy định của pháp luật bất cập, không

phù hợp hoặc do nhà nước thực hiện chia tách, sát nhập địa giới hành chính.

Các thông tin hộ tịch trong các giấy tờ hộ tịch: các thông tin về họ tên,

ngày tháng năm sinh, giới tính, dân tộc là cơ sở chủ yếu để phân biệt cá nhân

này với cá nhân khác. Vì vậy, không nên cứng nhắc trong việc quy định về

không cho cải chính cải chính quê quán trong Giấy khai sinh như trong thời

gian vừa qua.

- Về thẩm quyền cải chính Giấy chứng nhận kết hôn: cần hướng dẫn cụ

thể về thẩm quyền giải quyết việc cải chính hộ tịch có liên quan đến Giấy

chứng nhận kết hôn; trước hết, Bộ Tư pháp cần có văn bản hướng dẫn thống

nhất thẩm quyền đăng ký hộ tịch của UBND cấp huyện, UBND cấp xã, đồng

thời kiến nghị Chính phủ trình Quốc hội sửa đổi, bổ sung quy định về thẩm

quyền giải quyết việc cải chính hộ tịch có liên quan đến Giấy chứng nhận kết

hôn cho phù hợp với thực tế, tạo điều kiện cho công dân bảo vệ quyền và lợi

ích hợp pháp của mình.

- Về người có quyền yêu cầu cải chính Giấy chứng tử: cần có hướng dẫn

cụ thể về những người có quyền yêu cầu theo hướng xác định việc đảm bảo

thông tin cung cấp để thực hiện đăng ký khai tử đúng, chính xác thuộc về

những người có quyền/trách nhiệm thực hiện việc khai tử cho người chết theo

quy định tại Khoản 1 Điều 33 Luật Hộ tịch. Do đó, những người này cũng là

những người có quyền/ trách nhiệm yêu cầu cải chính các thông tin trong

Giấy chứng tử.

- Cần có hướng dẫn các giấy tờ là cơ sở cho việc thay đổi, cải chính hộ

tịch để áp dụng thống nhất trong phạm vi cả nước.

- Xuất phát từ đặc điểm của cải chính hộ tịch phát sinh khi có sai sót khi

đăng ký hộ tịch nên không nên áp dụng quy định cho người có yêu cầu đăng

ký cải chính hộ tịch lập văn bản cam đoan về nội dung yêu cầu cải chính nếu

quá thời hạn xác minh không nhận được kết quả xác minh.

- Về xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực thay đổi, cải chính hộ

tịch: Nghị định số 110/2013/NĐ-CP ngày 24/9/2013 của Chính phủ quy định

xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực bổ trợ tư pháp, hành chính tư

pháp, hôn nhân và gia đình, thi hành án dân sự; phá sản doanh nghiệp, hợp tác

xã; Nghị định số 67/2015/NĐ-CP ngày 14/8/2015 của Chính phủ sửa đổi, bổ

sung một số điều của Nghị định số 110/2013/NĐ-CP ngày 24/9/2013 của

Chính phủ quy định xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực bổ trợ tư

pháp, hành chính tư pháp, hôn nhân và gia đình, thi hành án dân sự, phá sản

doanh nghiệp, hợp tác xã được ban hành trước khi Luật Hộ tịch có hiệu lực

thi hành, có nhiều quy định không còn phù hợp cần ban hành Nghị định sửa

đổi, bổ sung quy định về xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực đăng ký

hộ tịch. Tạo cơ sở pháp lý cho việc xử lý nghiêm các hành vi vi phạm quy

định về đăng ký hộ tịch, đăng ký thay đổi, cải chính hộ tịch.

Trong thời gian tới, tiếp tục thực hiện Nghị quyết số 48-NQ/TW ngày

24/5/2005 của Bộ Chính trị về xây dựng và hoàn thiện hệ thống pháp luật

Việt Nam đến năm 2010, định hướng đến năm 2020, việc hoàn thiện pháp

luật về thay đổi cải chính hộ tịch theo hướng tăng cường, cải cách hành chính

theo tinh thần Nghị quyết số: 30c/NQ-CP ngày 08/11/2011.

3.2.1.2. Tăng cường sự lãnh đạo của cấp ủy, chính quyền trong thực

hiện pháp luật về thay đổi, cải chính hộ tịch

Nếu hoàn thiện pháp luật về thay đổi, cải chính hộ tịch là điều kiện cần

thì tăng cường sự lãnh đạo của Cấp ủy, Chính quyền các cấp là điều kiện đủ

đảm bảo thực hiện pháp luật về thay đổi, cải chính hộ tịch trên địa bàn huyện

Trảng Bom được hiệu quả. Công tác lãnh chỉ đạo kịp thời của Cấp ủy, Chính

quyền luôn là cơ sở đảm bảo công tác thực hiện pháp luật về hộ tịch được

thực hiện đồng bộ, hiệu quả. Sự quan tâm, chỉ đạo của Cấp ủy, Chính quyền

đối với công tác hộ tịch phụ thuộc việc nhận thức đúng vị trí, vai trò, ý nghĩa

của thay đổi, cải chính hộ tịch trong công tác quản lý nhà nước về hộ tịch ở

địa phương. Nội dung của công tác chỉ đạo, điều hành được biểu hiện bằng

các chủ trương, chính sách quản lý phù hợp, chi phối tới các giải pháp cụ thể

về nguồn nhân lực, cơ sở vật chất và các nội dung khác của hoạt động thực

hiện pháp luật về thay đổi, cải chính hộ tịch như sau:

- UBND huyện thống nhất quản lý nhà nước về hộ tịch nói chung, thay

đổi, cải chính hộ tịch nói riêng tại địa phương; chịu trách nhiệm chỉ đạo, tổ

chức, hướng dẫn thực hiện pháp luật về thay đổi, cải chính hộ tịch đến UBND

các xã, thị trấn trên địa bàn; tổ chức đăng ký các việc thay đổi, cải chính hộ

tịch có yếu tố nước ngoài; thay đổi cải chính, hộ tịch cho công dân Việt Nam

cư trú trong nước từ đủ 14 tuổi trở lên phát sinh trên địa bàn theo đúng quy

định pháp luật về thay đổi, cải chính hộ tịch; Có chính sách quản lý, sử dụng

công chức làm công tác hộ tịch trên địa bàn huyện theo đúng đề án vị trí, việc

làm và nhu cầu thực tế của địa phương. Thực hiện nghiêm quy định công

chức hộ tịch tại Phòng Tư pháp huyện, công chức tư pháp - hộ tịch các xã, thị

trấn không được giải quyết các yêu cầu thay đổi, cải chính hộ tịch cho bản

thân hoặc người thân thích theo quy định của Luật Hôn nhân và gia đình.

Nâng cao chất lượng các cuộc họp giao ban giữa Phòng Tư pháp huyện

và công chức tư pháp - hộ tịch các xã, thị trấn, tổ chức giao ban chuyên đề về

công tác hộ tịch, công tác thay đổi, cải chính hộ tịch để trao đổi, hướng dẫn

nghiệp vụ nhất là các kỹ năng trong việc giải quyết, xử lý các tình huống thay

đổi, cải chính hộ tịch; việc thực hiện đăng ký trên phần mềm hộ tịch; kịp thời

giải đáp các khó khăn, vướng mắc trong công tác này.

- UBND các xã, thị trấn thực hiện quản lý nhà nước về hộ tịch tại địa

phương; tổ chức đăng ký các việc thay đổi, cải chính hộ tịch theo thẩm quyền;

Cải thiện, nâng cấp điều kiện làm việc đáp ứng yêu cầu thực hiện pháp luật về

thay đổi, cải chính hộ tịch ở địa phương.

Công tác quản lý, đăng ký thay đổi, cải chính hộ tịch cần được coi là

công tác quan trọng của cấp uỷ, chính quyền địa phương, không phải là công

tác của riêng ngành Tư pháp. Phòng Tư pháp huyện, công chức tư pháp - hộ

tịch các xã, thị trấn cần xác định vai trò nòng cốt của mình, chủ động, tích cực

hơn nữa trong việc tham mưu, đề xuất với UBND huyện, UBND các xã, thị

trấn, cũng như sự phối hợp với các cơ quan, ban, ngành trong quá trình tổ

chức thực hiện; sớm có giải pháp cụ thể phù hợp với tình hình thực tiễn của

địa phương để khắc phục tình trạng buông lỏng quản lý hoặc hạn chế, yếu

kém trong công tác quản lý, đăng ký thay đổi, cải chính hộ tịch; thực hiện

nghiêm túc, đầy đủ các cơ sở trong việc giải quyết các thủ tục hành chính về

thay đổi, cải chính hộ tịch, chấm dứt tình trạng thực hiện yêu cầu thay đổi, cải

chính hộ tịch để phù hợp với nội dung trong hồ sơ, giấy tờ cá nhân; tăng

cường công tác kiểm tra đối với hoạt động thay đổi, cải chính hộ tịch, kịp thời

uốn nắn các sai sót, xử lý nghiêm các hành vi vi phạm pháp luật trong hoạt

động đăng ký và quản lý thay đổi, cải chính hộ tịch.

3.2.1.3. Tăng cường công tác tuyên truyền, phổ biến giáo dục pháp

luật nhằm nâng cao nhận thức pháp luật về thay đổi, cải chính hộ tịch trên

địa bàn huyện Trảng Bom

Công tác tuyên truyền, PBGDPL có vai trò rất quan trọng, là cầu nối để

đưa các chủ trương, chính sách của Đảng, pháp luật của Nhà nước đến với

mọi người dân, góp phần nâng cao ý thức tự giác chấp hành pháp luật trong

toàn xã hội, giữ vững an ninh chính trị, trật tự an toàn xã hội, tạo điều kiện

thúc đẩy kinh tế - xã hội phát triển. Do đó, công tác này phải mang tính

thường xuyên, liên tục đòi hỏi phải có sự nỗ lực, phối hợp của tất cả các cấp,

các ngành và đội ngũ cán bộ, công chức làm công tác tư pháp hộ tịch. Thời

gian qua, UBND huyện Trảng Bom đã quan tâm chỉ đạo làm tốt công tác

tuyên truyền, PBGDPL được Sở Tư pháp đánh giá cao. Đó là cơ sở quan

trọng để huyện tiếp tục phát huy hiệu quả của công tác này trong việc nâng

cao nhận thức của người dân về hộ tịch; giúp người dân hiểu được ý nghĩa

quan trọng của công tác hộ tịch; quyền và nghĩa vụ của cá nhân trong việc

đăng ký hộ tịch nhằm bảo đảm thực hiện, bảo vệ các quyền nhân thân của bản

thân và gia đình để họ tự giác thực hiện. Tuy nhiên, để nâng cao hơn nữa chất

lượng, hiệu quả của công tác tuyên truyền PBGDPL trên địa bàn huyện, yêu

cầu:

UBND huyện có chỉ đạo quyết liệt hơn trách nhiệm của Hội đồng phối

hợp PBGDPL huyện trong thực hiện công tác PBGDPL về thay đổi, cải chính

hộ tịch. Nội dung, hình thức tuyên truyền PBGDPL về thay đổi, cải chính hộ

tịch cần đa dạng, phong phú nhưng đảm bảo phù hợp với đối tượng được

tuyên truyền, phổ biến; chú trọng tới các đối tượng là người dân tộc thiểu số ở

vùng các xã, vùng sâu vùng xa của huyện, người lao động làm việc tại các

công ty, xí nghiệp đóng trên địa bàn huyện; phối hợp Đài truyền thanh tuyên

truyền trên hệ thống truyền thanh của huyện và các xã, thị trấn; biên soạn tài

liệu hỏi đáp về thay đổi, cải chính hộ tịch đăng tải trên Trang thông tin điện tử

của huyện;

Thường xuyên củng cố, kiện toàn đội ngũ Báo cáo viên pháp luật của

huyện, tuyên truyền viên pháp luật các xã, thị trấn; bồi dưỡng tập huấn kiến

thức pháp luật hộ tịch cho các Báo cáo viên của huyện, tuyên truyền viên

pháp luật các xã, thị trấn huyện để từ đây tiếp tục mở rộng phạm vi tuyên

truyền, PBGDPL đến các tầng lớp nhân dân trên địa bàn huyện.

3.2.2. Các giải pháp cụ thể

3.2.2.1. Kiện toàn và nâng cao năng lực, trình độ chuyên môn nghiệp

vụ của đội ngũ cán bộ, công chức làm công tác thay đổi, cải chính hộ tịch

trên địa bàn huyện Trảng Bom

Yếu tố con người luôn là yếu tố cốt lõi, trung tâm của mọi vấn đề; con

người, cụ thể ở đây là đội ngũ cán bộ công chức trong cơ quan nhà nước - là

chủ thể tham gia tất cả các hình thức của thực hiện pháp luật; đồng thời là chủ

thể đặc biệt, duy nhất thực hiện việc áp dụng pháp luật về hộ tịch từ khâu

tham mưu công tác chỉ đạo, triển khai; hướng dẫn, tổ chức thực hiện pháp luật

về thay đổi, cải chính hộ tịch. Trong khi, thực trạng đội ngũ công chức làm

công tác hộ tịch trên địa bàn huyện còn bất cập như thiếu người ở cả cấp

huyện, cấp xã (Phòng Tư pháp chỉ có 5/6 biên chế, có 05 xã chỉ có 01 công

chức tư pháp-hộ tịch). Bên cạnh đó, công tác đăng ký thay đổi, cải chính hộ

tịch là công tác có tính chất phức tạp, đòi hỏi nghiên cứu có chiều sâu do đó

cần bố trí đủ số lượng công chức tư pháp - hộ tịch các xã, thị trấn và bổ sung

thêm 01 biên chế của Phòng Tư pháp huyện đủ để đảm đương công việc.

Để đảm bảo tính ổn định của đội ngũ công chức hộ tịch, tăng cường

công tác nắm địa bàn cần xem xét lại việc chuyển đổi vị trí công tác đối với

đội ngũ công chức tư pháp - hộ tịch cấp xã theo quy định của Nghị định số

158/2007/NĐ-CP của Chính phủ vì chức danh này không nằm trong danh

mục vị trí công tác thực hiện chuyển đổi theo Quyết định số 1277/QĐ-BTP

ngày 20/7/2008 của Bộ trưởng Bộ Tư pháp; bên cạnh đó cần xem xét lại việc

tổ chức thi sát hạch với đội ngũ công chức này bởi vì họ đã được thi tuyển

công chức theo đúng quy định.

Nội dung công tác nâng cao năng lực, trình độ chuyên môn nghiệp vụ

cho đội ngũ công chức hộ tịch được thực hiện thường xuyên, liên tục và đồng

bộ từ khâu quy hoạch, đào tạo cho các đối tượng cán bộ, công chức đang trực

tiếp làm công tác hộ tịch hoặc người có trong quy hoạch làm công tác hộ tịch

nhằm đảm bảo tính kế thừa và ổn định của đội ngũ này, khi có sự biến động

do công tác bổ nhiệm, điều động, do kết quả các đợt bầu cử HĐND các cấp

hoặc thực hiện chế độ bảo hiểm xã hội nghỉ hưu, thai sản, tai nạn.

Thường xuyên cử công chức hộ tịch của Phòng Tư pháp huyện, công

chức hộ tịch các xã, thị trấn tham gia các lớp bồi dưỡng, tập huấn nâng cao

trình độ chuyên môn, nghiệp vụ; tập huấn nâng cao trình độ tin học đảm bảo

ứng dụng công nghệ thông tin; tập huấn kỹ năng thực hiện công tác đăng ký,

thống kê hộ tịch đáp ứng yêu cầu Chương trình hành động quốc gia giai đoạn

2017-2024 theo Quyết định số 101/QĐ-TTg của Thủ tướng Chính phủ và Kế

hoạch của UBND tỉnh; bồi dưỡng ngoại ngữ, đảm bảo thực hiện yêu cầu đăng

ký quản lý hộ tịch bằng ứng dụng công nghệ thông tin và giải quyết các việc

thay đổi, cải chính hộ tịch có yếu tố nước ngoài ở cấp huyện. Bên cạnh đó,

cũng cần quan tâm xây dựng đội ngũ công chức hộ tịch có phẩm chất đạo đức

tốt, có bản bản lĩnh chính trị, tận tụy phục vụ nhân dân. Nâng cao trách

nhiệm, kỷ cương, kỷ luật hành chính

Thường xuyên tổ chức hội thi Hộ tịch viên giỏi, tạo "sân chơi" cho cán

bộ tư pháp - hộ tịch các các xã, thị trấn giao lưu, học hỏi kiến thức, kinh

nghiệm để nâng cao phẩm chất chính trị, đạo đức nghề nghiệp và chuyên môn

nghiệp vụ góp phần hoàn thành tốt nhiệm vụ được giao đồng thời tuyên

truyền, phổ biến các quy định của pháp luật về hộ tịch cho người dân

3.2.2.2. Đầu tư, nâng cấp cơ sở vật chất, điều kiện làm việc phục vụ

hoạt động thực hiện pháp luật về thay đổi, cải chính hộ tịch trên địa bàn

huyện

Trước yêu cầu triển khai ứng dụng công nghệ thông tin vào hoạt động

đăng ký quản lý nhà nước về hộ tịch nói chung, thay đổi, cải chính hộ tịch nói

riêng nhằm xây dựng Cơ sở dữ liệu hộ tịch điện tử của tỉnh Đồng Nai (nay là

phần mềm đăng ký hộ tịch dùng chung của Bộ Tư pháp), đảm bảo kết nối

giữa UBND huyện với UBND các xã, thị trấn; thực hiện đăng ký hộ tịch trực

tuyến; người đăng ký hộ tịch không phải xuất trình giấy tờ chứng minh nơi cư

trú, thay vào đó cơ quan đăng ký hộ tịch sẽ tự động tra cứu trong hệ thống

thông tin cơ sở dữ liệu hộ tịch điện tử có kết nối với Cơ sở dữ liệu quốc gia về

dân cư. Để thực hiện được các nội dung trên, UBND huyện đã cung cấp,

trang bị đồng bộ máy vi tính, máy in, máy photocopy, máy scan cung cấp cho

17 xã, thị trấn và Phòng Tư pháp huyện để phục vụ riêng cho công tác hộ tịch

nhằm triển khai phần mềm hộ tịch của tỉnh Đồng Nai (nay là phần mềm đăng

ký hộ tịch dùng chung do Bộ Tư pháp cung cấp).

UBND huyện, UBND các xã, thị trấn có trách nhiệm đảm bảo cơ sở vật

chất, trang thiết bị thiết yếu cho công tác đăng ký hộ tịch nói chung, đăng ký

thay đổi, cải chính hộ tịch nói riêng như phòng làm việc, tủ, kho lưu trữ hồ sơ,

sổ hộ tịch đảm bảo yêu cầu đăng ký, lưu trữ theo quy định. Quản lý sử dụng

tài liệu, hồ sơ thay đổi, cải chính hộ tịch, sổ hộ tịch phải được lưu trữ cẩn

thận, không để mất mát, mối mọt, rách nát. Bố trí kho lưu trữ riêng để lưu trữ

hồ sơ hộ tịch. Thực hiện việc chỉnh lý hồ sơ theo định kỳ. Chủ động trang bị

bổ sung, nâng cấp, cải thiện chất lượng đường truyền mạng internet phục vụ

việc chạy phần mềm hộ tịch và đăng ký hộ tịch trực tuyến khi đi vào vận hành

chung. Bố trí kinh phí duy trì, sửa chữa, nâng cấp bảo đảm phần mềm hộ tịch

hoạt động thường xuyên liên tục.

Hiện nay, theo quy định của Luật phí, lệ phí thì lệ phí hộ tịch nộp 100%

vào ngân sách nhà nước, sau đó các cơ quan đăng ký hộ tịch sẽ xây dựng dự

toán cho công tác này trình cấp có thẩm quyền phê duyệt. Điều này, gây khó

khăn, ảnh hưởng đến tính chủ động của cơ quan đăng ký hộ tịch. Vì vậy, cần

nghiên cứu điều chỉnh tỷ lệ trích % lại cho công tác hộ tịch để đảm bảo tính

chủ động, tích cực của các cơ quan này.

3.2.2.3. Đẩy mạnh ứng dụng công nghệ thông tin trong hoạt động

thực hiện pháp luật về thay đổi, cải chính hộ tịch đáp ứng yêu cầu xây

dựng Cơ sở dữ liệu hộ tịch điện tử, đăng ký hộ tịch trực tuyến của tỉnh, của

Bộ Tư pháp

Đây là nhiệm vụ cấp bách nhằm thực hiện yêu cầu Luật Hộ tịch, là điểm

mới phản ánh sự đột phá trong công tác hộ tịch thời gian tiếp theo.

Kiểm tra, đôn đốc công chức Hộ tịch của Phòng Tư pháp huyện trong

việc thực hiện giải quyết 100% các yêu cầu thay đổi, cải chính hộ tịch trên

phần mềm đăng ký, quản lý hộ tịch.

Đôn đốc UBND các xã, thị trấn trong việc nhập và giải quyết việc đăng

ký thay đổi, cải chính hộ tịch trên phần mềm đăng ký quản lý hộ tịch, chủ

động kinh phí bảo đảm thực hiện cập nhật thông tin hộ tịch đã đăng ký và lưu

trữ trong sổ hộ tịch giấy vào Cơ sở dữ liệu hộ tịch điện tử. Đồng thời, khuyến

khích, động viên công chức hộ tịch các xã, thị trấn cập nhập toàn bộ các dữ

liệu hộ tịch đã được đăng ký trên địa bàn xã-thị trấn vào cơ sở dữ liệu hộ tịch

điện tử để có dữ liệu hộ tịch điện tử cho công tác thay đổi, cải chính hộ tịch.

3.2.2.4. Tăng cường công tác phối hợp giữa các cơ quan, tổ chức trong

thực hiện pháp luật về thay đổi, cải chính hộ tịch trên địa bàn huyện Trảng

Bom

Là nhiệm vụ thường xuyên của cơ quan, tổ chức, cán bộ công chức có

thẩm quyền, đảm bảo thực hiện pháp luật về thay đổi, cải chính hộ tịch được

đầy đủ, đồng bộ và toàn diện. Phòng Tư pháp chuyện cần chủ động, phát huy

vai trò là cơ quan tham mưu cho UBND huyện trong việc đăng ký và quản lý

thay đổi, cải chính hộ tịch trên địa bàn huyện; đảm bảo sự phối hợp chặt chẽ

với cơ quan y tế, Công an và UBND các xã-thị trấn, các cơ quan, ban ngành

có liên quan trong việc:

- Phối hợp Bệnh viện huyện trong việc khám, xác định giới tính của cá

nhân khi có yêu cầu cải chính giới tính; trong việc xác định thông tin liên

quan đến việc cấp giấy chứng sinh, giấy báo tử khi có yêu cầu thay đổi, cải

chính liên quan.

- Trách nhiệm của ngành Công an phối hợp thực hiện công tác quản lý

dân cư với cơ quan đăng ký hộ tịch: cơ quan đăng ký hộ tịch cung cấp các

thông tin đăng ký hộ tịch làm cơ sở đầu vào cho Cơ sở dữ liệu quốc gia về

dân cư (trong đó có thông tin thay đổi, cải chính hộ tịch). Trách nhiệm của cơ

quan công an đối với vấn đề bảo đảm an ninh mạng, an toàn dữ liệu hộ tịch

trong Cơ sở dữ liệu hộ tịch điện tử; phối hợp xác minh các nội dung liên quan

đến yêu cầu, thay đổi, cải chính hộ tịch của người dân, điều chỉnh thông tin

quản lý cư trú, chứng minh nhân dân khi có trích lục thay đổi, cải chính hộ

tịch.

- Phòng Tài chính - Kế hoạch phối hợp đảm bảo đề xuất, cấp kinh phí

cho hoạt động thực hiện pháp luật về thay đổi, cải chính hộ tịch.

- UBND các xã, thị trấn có trách nhiệm phối hợp chặt chẽ với Phòng Tư

pháp huyện nhằm đảm bảo thực hiện pháp luật về thay đổi, cải chính hộ tịch

được thống nhất, đồng bộ và hiệu quả trên địa bàn huyện Trảng Bom.

- Các cơ quan, ban ngành, đặc biệt là các ngành công an, giáo dục, y tế,

bảo hiểm xã hội - những ngành quản lý các giấy tờ, hồ sơ liên quan đến nội

dung đăng ký hộ tịch, cần có sự phối hợp tốt trong sử dụng các giấy tờ hộ tịch

do người dân cung cấp theo quy định pháp luật về hộ tịch để điều chỉnh các

thông tin trong hồ sơ, giấy tờ do ngành quản lý cho phù hợp với nội dung khai

sinh của cá nhân; tránh để người dân phải đi lại nhiều lần giữa các cơ quan.

3.2.2.5. Tăng cường, nâng cao hiệu quả công tác tự kiểm tra và kiểm

tra thực hiện pháp luật về thay đổi, cải chính hộ tịch trên địa bàn huyện

Trảng Bom

Hoạt động kiểm tra là nhiệm vụ thường xuyên của UBND cấp trên đối

với UBND cấp dưới theo chức năng, nhiệm vụ được giao. Thông qua hoạt

động này nhằm kịp thời đánh giá kết quả đạt được; phát hiện những khó khăn,

hạn chế để kịp thời tháo gỡ và xử lý kỷ luật đối với các hành vi vi phạm để

chấn chỉnh chung tại địa phương

- Lãnh đạo Phòng Tư pháp huyện cần thường xuyên thực hiện việc kiểm

tra việc chấp hành quy định của pháp luật trong đăng ký thay đổi, cải chính hộ

100

tịch của công chức hộ tịch Phòng Tư pháp huyện; đảm bảo việc tham mưu

UBND huyện trong lĩnh vực đăng ký thay đổi, cải chính hộ tịch kịp thời,

chuẩn xác.

- UBND huyện cần chủ động, tích cực hơn trong thực hiện nhiệm vụ

kiểm tra việc chấp hành pháp luật về thay đổi, cải chính hộ tịch của UBND

các xã, thị trấn trên địa bàn. Nội dung kiểm tra trên cả 02 phương diện đăng

ký và quản lý hộ tịch. Hoạt động kiểm tra phải kịp thời, khách quan, thực chất

và hiệu quả, tránh hình thức, qua loa, để công tác kiểm tra thực sự là cơ sở

đảm bảo tính nghiêm minh của pháp luật.

- Kết thúc các đợt kiểm tra cần có kết luận đánh giá, rút kinh nghiệm kết

quả đạt được tại địa phương. Nghiêm túc xử lý kỷ luật đối với các trường hợp

vi phạm theo thẩm quyền.

3.2.2.6. Tiếp tục đẩy mạnh thực hiện cải cách thủ tục hành chính

trong thực hiện pháp luật về thay đổi, cải chính hộ tịch trên địa bàn huyện

Trảng Bom

Thủ tục hành chính có vai trò quan trọng trong đời sống xã hội, ảnh

hưởng trực tiếp đến hoạt động kinh doanh của các doanh nghiệp và đời sống

nhân dân. Thông qua thủ tục hành chính, các cá nhân, tổ chức thực hiện được

quyền lợi, nghĩa vụ của mình đồng thời các cơ quan hành chính nhà nước

thực hiện chức năng quản lý nhà nước.

Thủ tục hành chính là phương tiện chuyển tải chính sách, pháp luật của

Nhà nước, là cầu nối giữa cơ quan hành chính nhà nước các cấp với người

dân. Thủ tục hành chính liên quan không chỉ đến công việc nội bộ của một cơ

quan, một cấp chính quyền, mà còn liên quan đến các tổ chức và công dân

trong mối quan hệ với Nhà nước. Các quyền, nghĩa vụ của công dân được quy

định trong Hiến pháp hay ở các văn bản QPPL khác có được thực hiện hay

không, thực hiện như thế nào, về cơ bản, đều phải thông qua thủ tục hành

chính do các cơ quan hành chính nhà nước, các cấp chính quyền quy định,

101

trực tiếp hoặc ủy quyền giải quyết. Chính vì vậy, cải cách thủ tục hành chính

trở thành nhiệm vụ trọng tâm, xuyên suốt trong chương trình công tác của

Chính phủ và các bộ, ngành, địa phương. Đây được xác định là một khâu

quan trọng và được đặt ra ngay từ giai đoạn đầu của tiến trình cải cách hành

chính ở nước ta.

Cải cách thủ tục hành chính được thực hiện trên tất cả các phương diện

về: Đơn giản hóa hồ sơ, trình tự thủ tục; thời hạn giải quyết; niêm yết, đăng

tải công khai thủ tục hành chính để cá nhân tìm hiểu, giám sát và thực hiện.

Đây là một trong những nhiệm vụ trọng tâm của chương trình cải cách hành

chính nhà nước. Phạm vi cải cách thủ tục hành chính được thực hiện giữa các

cơ quan hành chính nhà nước, giữa các cấp, các ngành và trong nội bộ cơ

quan, đơn vị. Công tác kiểm soát thủ tục hành chính phải được thực hiện

thường xuyên, liên tục; niêm yết, công bố công khai tại Bộ phận một cửa của

huyện và các xã, thị trấn, trên Cổng thông tin điện tử của huyện.

- Tăng cường hoạt động kiểm tra, khảo sát đánh giá sự hài lòng của

người dân, tổ chức đối với hoạt động thực hiện pháp luật về thay đổi, cải

chính hộ tịch tại bộ phận một cửa của huyện và các xã, thị trấn. Kịp thời tiếp

nhận, xử lý các phản ánh, kiến nghị của cá nhân, tổ chức đối với việc thực

hiện pháp luật thay đổi, cải chính hộ tịch, hành vi hành chính hoặc quyết định

hành chính của cán bộ, công chức, cơ quan đăng ký hộ tịch.

- Có giải pháp kết nối giữa phần mềm Văn phòng điện tử và phần mềm

đăng ký quản lý hộ tịch để tạo điều kiện cho công chức hộ tịch trong việc tiếp

nhận và giải quyết hồ sơ thay đổi, cải chính hộ tịch. Đồng thời, cập nhật các

địa danh các đơn vị hành chính trước đây trước khi chia tách: Huyện Thống

Nhất (cũ), xã Hố Nai 4, xã Trảng Bom 1, xã Trảng Bom 2 trên Phần mềm

đăng ký và quản lý hộ tịch dùng chung của Bộ Tư pháp.

Cần quan tâm đến công tác thống kê, báo cáo về công tác đăng ký, quản

lý thay đổi, cải chính hộ tịch. Số liệu báo cáo phải được cập nhật kịp thời, đầy

102

đủ, bảo đảm độ chính xác của số liệu để phục vụ chính xác, kịp thời cho việc

xây dựng, hoạch định chính sách kinh tế, xã hội, quốc phòng, an ninh và trong

tra cứu thông tin biến động hộ tịch theo yêu cầu của người dân.

Tiểu kết chƣơng 3

Trên cơ sở đánh giá thực trạng, kết quả công tác thực hiện pháp luật về

thay đổi, cải chính hộ tịch trên địa bàn huyện Trảng Bom thời gian qua. Yêu

cầu Cấp ủy, chính quyền các cấp trên địa bàn huyện cần thực hiện các nhóm

giải pháp mang tính lý luận về thể chế, chủ trương, đường lối quản lý và các

giải pháp cụ thể đảm bảo thực hiện hiệu quả pháp luật về thay đổi, cải chính

hộ tịch trên địa bàn huyện trong thời gian tiếp theo đáp ứng yêu cầu triển

khai thực hiện đúng quy định pháp luật về hộ tịch và đáp ứng yêu cầu quản lý

nhà nước ở địa phương.

Có rất nhiều giải pháp được đưa ra, song về cơ bản thể hiện ở 03 nhóm

giải pháp cơ bản là:

- Nhóm giải pháp về hoàn thiện hệ thống pháp luật, đảm bảo cung cấp

hệ thống văn bản QPPL đầy đủ, toàn diện, thống nhất, khoa học, khả thi và

mang tính ổn định làm cơ sở pháp lý vững chắc cho quá trình tổ chức thực

hiện ở địa phương được thống nhất, đồng bộ, hiệu quả.

- Nhóm giải pháp về nâng cao nhận thức pháp luật về thay đổi, cải chính

hộ tịch cho các chủ thể tham gia công tác thực hiện pháp luật về thay đổi, cải

chính hộ tịch. Đó là hoạt động tuyên truyền PBGDPL, nâng cao nhận thức,

trách nhiệm của Cấp ủy, chính quyền về vị trí, vai trò của công tác thay đổi,

cải chính hộ tịch và việc quản lý, chỉ đạo điều hành; là trách nhiệm của đội

ngũ cán bộ, công chức trong công tác tham mưu, triển khai thực hiện pháp

luật về thay đổi, cải chính hộ tịch; là nhận thức của người dân về vai trò, ý

nghĩa của công tác đăng ký thay đổi, cải chính hộ tịch, quyền và nghĩa vụ của

cá nhân theo quy định pháp luật hộ tịch, từ đó có ý thức chủ động, tích cực

tham gia quan hệ pháp lý về hộ tịch khi phát sinh yêu cầu đăng ký thay đổi,

103

cải chính hộ tịch.

- Nhóm giải pháp liên quan đến tổ chức thực hiện pháp luật về thay đổi,

cải chinh hộ tịch, đó là các hoạt động nhằm kiện toàn, nâng cao trình độ

chuyên môn nghiệp vụ, đạo đức công vụ của đội ngũ cán bộ, công chức làm

công tác hộ tịch; việc đầu tư cơ sở vật chất, kinh phí đảm bảo triển khai ứng

dụng công nghệ thông tin cải thiện điều kiện làm việc phục vụ tốt cho công

tác hộ tịch; công tác bồi dưỡng, tập huấn, hướng dẫn thực hiện phần mềm hộ

tịch nhằm xây dựng Cơ sở dữ liệu hộ tịch điện tử các cấp; phát huy vai trò

hiệu quả của công tác tự kiểm tra và kiểm tra việc chấp hành pháp luật về hộ

tịch của các chủ thể có liên quan; vấn đề cải cách thủ tục hành chính nhằm

đem đến sự thuận lợi, hài lòng của người dân và nâng cao hiệu lực, hiệu quả

của hoạt động thực hiện pháp luật về thay đổi, cải chính hộ tịch trên địa bàn

huyện Trảng bom.

Các giải pháp này có mối liên hệ chặt chẽ, đan xen nhau nhằm đáp ứng

các tiêu chí về thể chế, nguồn nhân lực và tài chính đảm bảo hoàn thành tốt

nhiệm vụ nâng cao chất lượng, hiệu quả công tác thực hiện pháp luật về thay

104

đổi, cải chính hộ tịch trên địa bàn huyện Trảng Bom trong thời gian tiếp theo.

KẾT LUẬN

Theo Luật Hộ tịch năm 2014, thay đổi hộ tịch là việc cơ quan nhà nước

có thẩm quyền đăng ký thay đổi những thông tin hộ tịch của cá nhân khi có lý

do chính đáng theo quy định của pháp luật dân sự hoặc thay đổi thông tin về

cha, mẹ trong nội dung khai sinh đã đăng ký theo quy định của pháp luật. Cải

chính hộ tịch là việc cơ quan nhà nước có thẩm quyền sửa đổi những thông

tin hộ tịch của cá nhân trong trường hợp có sai sót khi đăng ký hộ tịch. Thông

qua hoạt động đăng ký, quản lý thay đổi, cải chính hộ tịch của cơ quan nhà

nước có thẩm quyền nhằm đảm bảo tính chính xác của các thông tin hộ tịch,

làm cơ sở để Nhà nước xây dựng, hoạch định chính sách phát triển kinh tế- xã

hội, quản lý dân cư, chính sách dân số, lao động, chăm sóc sức khỏe nhân

dân... nhằm đảm bảo thực hiện tốt các quyền con người, quyền công dân, thể

hiện bản chất của Nhà nước CHXHCN Việt Nam là Nhà nước của Nhân dân,

do Nhân dân, vì Nhân dân.

Công tác thực hiện pháp luật về thay đổi, cải chính hộ tịch nhằm đảm

bảo các quyền, lợi ích hợp pháp liên quan đến vấn đề nhân thân của cá nhân

được bảo đảm thực hiện trên thực tế và cần có sự triển khai thống nhất, đồng

bộ từ hoạt động xây dựng, hoàn thiện hệ thống pháp luật về thay đổi, cải

chính hộ tịch; cơ cấu tổ chức cơ quan quản lý, đăng ký thay đổi, cải chính hộ

tịch từ Trung ương đến địa phương; bảo đảm nguồn nhân lực và nguồn lực tài

chính đáp ứng yêu cầu thực hiện pháp luật về thay đổi cải chính hộ tịch trên

thực tế.

Nội dung thực hiện pháp luật về thay đổi, cải chính hộ tịch được thực

hiện đồng bộ trên 02 phương diện quản lý nhà nước về thay đổi, cải chính hộ

tịch và đăng ký các việc thay đổi, cải chính hộ tịch cụ thể của cơ quan nhà

nước, cá nhân có thẩm quyền và các chủ thể tham gia vào quan hệ pháp lý về

105

thay đổi, cải chính hộ tịch.

Việc thực hiện pháp luật về thay đổi, cải chính hộ tịch trên đia bàn huyện

Trảng Bom là trách nhiệm của UBND huyện, Phòng Tư pháp huyện, UBND

các xã, thị trấn và công chức tư pháp-hộ tịch các xã, thị trấn và cá nhân tham

gia các quan hệ pháp luật về thay đổi, cải chính hộ tịch. Trong đó, UBND cấp

huyện, Phòng Tư pháp và UBND cấp xã thực hiện đồng thời chức năng quản

lý và đăng ký thay đổi, cải chính hộ tịch theo thẩm quyền. Phòng Tư pháp

huyện và công chức tư pháp – hộ tịch có trách nhiệm tham mưu giúp UBND

cùng cấp thực hiện công tác thay đổi, cải chính hộ tịch theo chức năng, nhiệm

vụ.

Huyện Trảng Bom với điều kiện tự nhiên thuận lợi, điều kiện kinh tế, xã

hội ngày càng phát triển cùng chính sách quản lý phù hợp của Huyện ủy,

UBND huyện đã có tác động tích cực trong việc nâng cao chất lượng, hiệu

quả công tác thay đổi, cải chính hộ tịch trên địa bàn huyện, đưa công tác thay

đổi, cái chính hộ tịch ngày càng đi vào nề nếp và phát huy vai trò trong công

tác quản lý nhà nước. Từ đó, góp phần tích cực vào nhiệm vụ phát triển kinh

tế- xã hội, hoàn thành nhiệm vụ chính trị của huyện và đảm bảo quyền, lợi ích

hợp pháp của công dân, giữ vững an ninh trật tự ở địa phương. Tuy nhiên,

công tác thực hiện pháp luật về thay đổi, cải chính hộ tịch trên địa bàn huyện

còn có những hạn chế nhất định, cần được tiếp tục hoàn thiện.

Nhằm tiếp tục phát huy kết quả đạt được và yêu cầu cải cách hành chính

mạnh mẽ của Luật Hộ tịch, Nghị quyết số 58/NQ-CP ngày 04/7/2017 của

Chính phủ trong việc xây dựng, thực hiện Cơ sở dữ liệu hộ tịch điện tử các

cấp trên địa bàn huyện; hoàn thành các mục tiêu đăng ký, quản lý hộ tịch nêu

tại Quyết định số 101/QĐ-TTg ngày 23/01/2017 của Thủ tướng Chính phủ,

trong thời gian tới, bên cạnh các giải pháp chung về hoàn thiện thể chế, nâng

cao nhận thức pháp luật trong nhân dân, đòi hỏi UBND huyện và UBND các

xã, thị trấn phải có các giải pháp đồng bộ: Tăng cường lãnh đạo, chỉ đạo việc

106

tổ chức thực hiện pháp luật về thay đổi, cải chính hộ tịch; Củng cố, kiện toàn

và nâng cao chất lượng nguồn nhân lực tổ chức thực hiện pháp luật về thay

đổi, cải chính hộ tịch; Tăng cường năng lực tài chính đảm bảo nguồn kinh phí

đầu tư, nâng cấp trang thiết bị thiết yếu cho việc ứng dụng công nghệ thông

tin và hoạt động đăng ký, quản lý thay đổi, cải chính hộ tịch; Nâng cao chất

lượng giải quyết các yêu cầu thay đổi, cải chính hộ tịch tại bộ phận một cửa

của huyện và các xã, thị trấn; Tiếp tục thực hiện các chính sách hỗ trợ cho

hoạt động thực hiện pháp luật về thay đổi, cải chính hộ tịch được hiệu quả,

đảm bảo chi phụ cấp cho công chức hộ tịch tại bộ phận một cửa của huyện và

các xã, thị trấn.

Với hệ thống văn bản QPPL về thay đổi, cải chính hộ tịch đầy đủ, hoàn

chỉnh cùng chính sách quản lý, điều hành phù hợp của Huyện ủy, UBND

huyện Trảng Bom và sự đoàn kết, nhất trí của cán bộ, công chức và nhân dân

trên địa bàn huyện trong việc thi hành và chấp hành pháp luật một cách chủ

động, tích cực là cơ sở bảo đảm công tác thực hiện pháp luật về thay đổi, cải

chính hộ tịch trên địa bàn huyện Trảng Bom đạt kết quả tích cực hơn nữa

107

trong thời gian tiếp theo./.

DANH MỤC TÀI LIỆU

Đào Duy Anh (1992), Giản yếu Hán Việt từ điển, quyển thượng, 1

Nxb Khoa học xã hội, Hà Nội.

Bộ Nội vụ nước Việt Nam dân chủ cộng hòa (1956), Thông tư số 2

06-NV-DC-TT ngày 25 /5/1956 về việc thi hành Điều lệ đăng ký hộ tịch mới,

Hà Nội.

3 Bộ Nội vụ nước Việt Nam dân chủ cộng hòa (1958), Thông tư số

87-NV/DC ngày 26/12/1958 ấn định thể thức và hướng dẫn thi hành Nghị

định liên bộ Nội vụ - Tư pháp số 484-NĐ/LB ngày 24/12/1958 về việc xem xét

các đơn xin thay đổi họ, tên, Hà Nội.

4 Bộ Nội vụ nước Việt Nam dân chủ cộng hòa (1961), Thông tư số

05-NV ngày 21/01/1961 hướng dẫn thi hành Điều lệ đăng ký hộ tịch mới, Hà

Nội.

5 Bộ Nội vụ - Bộ Tư pháp nước Việt Nam dân chủ cộng hòa

(1958), Nghị định liên bộ Nội vụ - Tư pháp số 484-NĐ/LB ngày 24/12/1958

về việc quy định thể lệ thay đổi họ, tên, Hà Nội.

6 Bộ Tư pháp (2012), Báo cáo số 104/BC-TP ngày 12/6/2012 tổng

kết công tác đăng ký và quản lý hộ tịch và việc thực hiện các văn bản quy

phạm pháp luật về hộ tịch, Hà Nội.

7 Bộ Tư pháp (2008), Thông tư số 01/2008/TT-BTP ngày

02/6/2008 hướng dẫn thực hiện một số quy định của Nghị định số

158/2005/NĐ-CP, Hà Nội.

8 Bộ Tư pháp (2010), Thông tư số 08a/2010/TT-BTP ngày

25/3/2010 về việc ban hành và hướng dẫn việc ghi chép, lưu trữ, sử dụng biểu

108

mẫu hộ tịch, Hà Nội.

9 Bộ Tư pháp (2012), Thông tư số 05/2012/TT-BTP ngày

23/5/2012 sửa đổi, bổ sung một số điều của Thông tư số 08a/2010/TT-BTP,

Hà Nội.

10 Bộ Tư pháp (2015), Thông tư số 15/2015/TT-BTP ngày

16/11/2015 quy định chi tiết thi hành một số điều của Luật Hộ tịch và Nghị

định số 123/2015/NĐ-CP ngày 15/11/2015 của Chính phủ quy định chi tiết

một số điều và biện pháp thi hành Luật Hộ tịch, Hà Nội.

11 Chi cục Thống kê huyện Trảng Bom (2017), Niên giám thống kê

huyện Trảng Bom năm 2017, Trảng Bom.

12 Chính phủ nước Cộng hòa XHCN Việt Nam (1998), Nghị định

số 83/1998/NĐ-CP ngày 10/10/1998 về đăng ký hộ tịch, Hà Nội.

13 Chính phủ nước Cộng hòa XHCN Việt Nam (2005), Nghị định

số 158/2005/NĐ-CP ngày 27/12/2005 về đăng ký và quản lý hộ tịch, Hà Nội.

14 Chính phủ nước Cộng hòa XHCN Việt Nam (2012), Nghị định

số 06/2012/NĐ-CP ngày 02/02/2012 sửa đổi, bổ sung một số điều của các

Nghị định về hộ tịch, hôn nhân và gia đình và chứng thực, Hà Nội.

15 Chính phủ nước Cộng hòa XHCN Việt Nam (2015), Nghị định

số 123/2015/NĐ-CP ngày 15 tháng 11 năm 2015 quy định chi tiết một số điều

và biện pháp thi hành Luật Hộ tịch, Hà Nội.

16 Chính phủ nước Cộng hòa XHCN Việt Nam (2013), Nghị định

số 110/2013/NĐ-CP ngày 24 tháng 9 năm 2013 quy định xử phạt vi phạm

hành chính trong lĩnh vực bổ trợ tư pháp, hành chính tư pháp, hôn nhân và

gia đình, thi hành án dân sự; phá sản doanh nghiệp, hợp tác xã, Hà Nội.

17 Chính phủ nước Cộng hòa XHCN Việt Nam (2015), Nghị định

số 67/2015/NĐ-CP ngày 14 tháng 8 năm 2015 sửa đổi, bổ sung một số điều

của Nghị định số 110/2013/NĐ-CP ngày 24 tháng 9 năm 2013 quy định xử

109

phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực bổ trợ tư pháp, hành chính tư pháp,

hôn nhân và gia đình, thi hành án dân sự; phá sản doanh nghiệp, hợp tác xã,

Hà Nội.

18 Chính phủ nước Cộng hòa XHCN Việt Nam (2011), Nghị quyết

số 30c/NQ-CP ngày 08/11/2011 ban hành Chương trình tổng thể cải cách

hành chính nhà nước giai đoạn 2011-2020, Hà Nội.

19 Chính phủ nước Cộng hòa XHCN Việt Nam (2017), Nghị quyết

số 58/NQ-CP ngày 04/7/2017 về việc đơn giản hóa thủ tục hành chính, giấy

tờ công dân liên quan đến quản lý dân cư thuộc phạm vi chức năng quản lý

nhà nước của Bộ Tư pháp, Hà Nội.

20 Chủ tịch Chính phủ lâm thời Việt Nam dân chủ cộng hòa (1945),

Sắc lệnh số 47/SL ngày 10/10/1945, Hà Nội.

21 Cộng hòa Pháp (1998), Bộ luật Dân sự, Nxb Chính trị quốc gia,

Hà Nội.

22 Vũ Thị Ái Duyên (2017), Pháp luật về hộ tịch – Từ thực tiễn tỉnh

Đắk Nông, Luận văn Thạc sĩ Luật Hiến pháp và Luật Hành chính, Học viện

Hành chính Quốc gia, Đắk Lắk.

23 Đại học Luật Hà Nội (1999), Từ điển giải thích thuật ngữ Luật

học, Nxb Công an nhân dân, Hà Nội.

24 Đại học Luật Hà Nội (2014), Giáo trình lý luận về Nhà nước và

pháp luật, Nxb Chính trị quốc gia Sự thật, Hà Nội.

25 Nguyễn Thị Hạnh (2016), Pháp luật quản lý về hộ tịch – Từ thực

tiễn quận Hai Bà Trưng, thành phố Hà Nội, Luận văn Thạc sĩ Luật Hiến pháp

và Luật Hành chính, Học viện Hành chính Quốc gia, Hà Nội.

26 Hội đồng Chính phủ nước Việt Nam dân chủ cộng hòa (1961),

Nghị định số 04/CP ngày 16/01/1961 ban hành Bản Điều lệ đăng ký hộ tịch,

Hà Nội.

27 Nguyễn Văn Khôn (1960), Hán - Việt từ điển, Nhà sách Khai Trí,

110

Sài Gòn.

28 Nguyễn Lân (2007), Từ điển và ngữ Hán Việt, Nxb Văn hóa

Thông tin, Hà Nội.

29 Trần Thị Diệu Oanh (2017), Vướng mắc trong tổ chức thực hiện

pháp luật hộ tịch thời gian qua, Tạp chí quản lý nhà nước - số 260 (9/2017),

Hà Nội.

30 Hoàng Phê - Chủ biên (2018), Từ điển Tiếng Việt, Nxb Hồng

Đức, Tp. Hồ Chí Minh

31 Phòng Tư pháp huyện Trảng Bom (2014-2018), Báo cáo kết quả

kiểm tra công tác Tư pháp Hộ tịch các xã-thị trấn năm 2014, 2015, 2016,

2017, 2018, Trảng Bom.

32 Quốc hội (2005), Bộ luật dân sự số 33/2005/QH11 ngày 14

tháng 6 năm 2005, Hà Nội.

33 Quốc hội (2015), Bộ luật dân sự số 01/2015/QH13 ngày 24

tháng 11 năm 2015, Hà Nội.

34 Quốc hội (2014), Luật Hộ tịch số 60/2014/QH13, ngày

20/11/2014, Hà Nội.

35 Quốc hội (2000), Luật Hôn nhân và gia đình số 22/2000/QH10,

ngày 09 tháng 6 năm 2000, Hà Nội.

36 Quốc hội (2014), Luật Hôn nhân và gia đình số 52/2014/QH13,

ngày 19 tháng 6 năm 2014, Hà Nội.

37 Sở Tư pháp tỉnh Đồng Nai (2018), Báo cáo số 66/BC-STP ngày

11/4/2018 tình hình đăng ký và quản lý hộ tịch trên địa bàn tỉnh ĐồngNai,

Đồng Nai.

38 Tạp chí Dân chủ và pháp luật, - Bộ Tư pháp (2015), số chuyên đề

tháng 4 năm 2015 về triển khai thi hành Luật Hộ tịch, Hà Nội.

39 Tạp chí Dân chủ và pháp luật, - Bộ Tư pháp (2017), số chuyên đề

111

tháng 10 năm 2017, Hà Nội.

40 Thủ tướng Chính phủ nước Việt Nam dân chủ cộng hòa (1956),

Nghị định số 764/TTg ngày 08/5/1956 ban hành Bản điều lệ đăng ký hộ tịch,

Hà Nội.

41 Hoàng Thị Bảo Trang (2016), Thực hiện pháp luật về hộ tịch ở

huyện Mê Linh, thành phố Hà Nội, Luận văn Thạc sĩ Luật Hiến pháp và Luật

Hành chính, Học viện Hành chính Quốc gia, Hà Nội.

42 Trung tâm thông tin khoa học- Viện Nghiên cứu lập pháp- Ủy

ban thường vụ Quốc hội (2013), Một số vấn đề lý luận và so sánh pháp luật

về hộ tịch, thông tin chuyên đề tháng 5 năm 2013, Hà Nội.

43 UBND huyện Trảng Bom (2014-2018), Báo cáo kết quả công tác

tư pháp năm 2014, 2015, 2016, 2017, 2018, Trảng Bom.

44 UBND huyện Trảng Bom (2018), Báo cáo số 637/BC-UBND

ngày 07/9/2018 sơ kết 03 năm triển khai Luật Hộ tịch, Trảng Bom.

45 UBND tỉnh Đồng Nai (2018), Báo cáo số 10420/BC-UBND ngày

01/10/2018 sơ kết 03 năm triển khai thực hiện Luật Hộ tịch và các văn bản

hướng dẫn chi tiết thi hành, Đồng Nai.

46 Nguyễn Như Ý (1996), Từ điển tiếng Việt thông dụng, Nxb Giáo

112

dục, Hà Nội.

113

114

115

116

117

118

Luận văn Thạc sĩ Luật hiến pháp và Luật hành chính: Thực hiện pháp luật về thay đổi, cải chính hộ tịch trên địa bàn huyện Trảng Bom, tỉnh Đồng Nai

BỘ NỘI VỤ

HỌC VIỆN HÀNH CHÍNH QUỐC GIA

PHẠM THỊ LỆ THỦY

THỰC HIỆN PHÁP LUẬT VỀ THAY ĐỔI, CẢI CHÍNH HỘ TỊCH TRÊN ĐỊA BÀN HUYỆN TRẢNG BOM, TỈNH ĐỒNG NAI

TP. HỒ CHÍ MINH, NĂM 2019

BỘ NỘI VỤ

HỌC VIỆN HÀNH CHÍNH QUỐC GIA

PHẠM THỊ LỆ THỦY

THỰC HIỆN PHÁP LUẬT VỀ THAY ĐỔI, CẢI CHÍNH HỘ TỊCH TRÊN ĐỊA BÀN HUYỆN TRẢNG BOM, TỈNH ĐỒNG NAI

Mã số: 8 38 01 02

NGƢỜI HƢỚNG DẪN KHOA HỌC: PGS-TS LÊ THỊ HƢƠNG

TP. HỒ CHÍ MINH, NĂM 2019

DANH MỤC BẢNG BIỂU

ĐỔI, CẢI CHÍNH HỘ TỊCH ................................................................................... 8

CHÍNH HỘ TỊCH TRÊN ĐỊA BÀN HUYỆN TRẢNG BOM, TỈNH ĐỒNG

NAI ......................................................................................................................... 41

VỀ THAY ĐỔI, CẢI CHÍNH HỘ TỊCH TRÊN ĐỊA BÀN HUYỆN TRẢNG BOM,

TỈNH ĐỒNG NAI .......................................................................................................................83

1.1. QUAN NIỆM VỀ THAY ĐỔI, CẢI CHÍNH HỘ TỊCH VÀ PHÁP LUẬT

VỀ THAY ĐỔI, CẢI CHÍNH HỘ TỊCH

1.2. KHÁI NIỆM, ĐẶC ĐIỂM, VAI TRÒ, NỘI DUNG CỦA THỰC HIỆN

PHÁP LUẬT VỀ THAY ĐỔI, CẢI CHÍNH HỘ TỊCH

1.3. CÁC ĐIỀU KIỆN BẢO ĐẢM THỰC HIỆN PHÁP LUẬT VỀ THAY ĐỔI,

CẢI CHÍNH HỘ TỊCH

2.1. CÁC YẾU TỐ ẢNH HƢỞNG ĐẾN THỰC HIỆN PHÁP LUẬT VỀ THAY

ĐỔI, CẢI CHÍNH HỘ TỊCH TRÊN ĐỊA BÀN HUYỆN TRẢNG BOM, TỈNH ĐỒNG

NAI

2.2. KẾT QUẢ THỰC HIỆN PHÁP LUẬT VỀ THAY ĐỔI, CẢI CHÍNH HỘ

TỊCH TRÊN ĐỊA BÀN HUYỆN TRẢNG BOM

2.3. NHỮNG HẠN CHẾ TRONG THỰC HIỆN PHÁP LUẬT VỀ THAY ĐỔI,

CẢI CHÍNH HỘ TỊCH TRÊN ĐỊA BÀN HUYỆN TRẢNG BOM

2.4. BÀI HỌC KINH NGHIỆM

3.1. QUAN ĐIỂM BẢO ĐẢM THỰC HIỆN PHÁP LUẬT VỀ THAY ĐỔI, CẢI

CHÍNH HỘ TỊCH TRÊN ĐỊA BÀN HUYỆN TRẢNG BOM, TỈNH ĐỒNG NAI

3.2. GIẢI PHÁP BẢO ĐẢM THỰC HIỆN PHÁP LUẬT VỀ THAY ĐỔI, CẢI

CHÍNH HỘ TỊCH TRÊN ĐỊA BÀN HUYỆN TRẢNG BOM, TỈNH ĐỒNG NAI

Có thể bạn quan tâm

Tóm tắt Luận án Tiến sĩ: Chất lượng công chức quản lý nhà nước về kinh tế cấp huyện ở thành phố Hà Nội

Luận án Tiến sĩ: Chất lượng công chức quản lý nhà nước về kinh tế cấp huyện ở thành phố Hà Nội

Bài giảng Kinh tế hải quan 1 - Chương 3: Tổ chức hoạt động hải quan Việt Nam

Bài giảng Kinh tế hải quan 1 - Chương 4: Quản lý nhà nước về hải quan

Luận án Tiến sĩ: Quản lý nhà nước về giảm nghèo bền vững tại các thành phố trực thuộc Trung ương Việt Nam, nghiên cứu thực tiễn tại Thành phố Hồ Chí Minh

Tóm tắt Luận án Tiến sĩ: Quản lý nhà nước về giảm nghèo bền vững tại các thành phố trực thuộc Trung ương Việt Nam, nghiên cứu thực tiễn tại Thành phố Hồ Chí Minh

Luận án Tiến sĩ: Năng lực của Chủ tịch phường ở Thành phố Hồ Chí Minh

Tóm tắt Luận án Tiến sĩ: Quản lý nhà nước về xã hội hóa giáo dục phổ thông trên địa bàn Thành phố Hồ Chí Minh

Luận án Tiến sĩ: Quản lý nhà nước về xã hội hóa giáo dục phổ thông trên địa bàn Thành phố Hồ Chí Minh

Tóm tắt Luận án Tiến sĩ: Động lực làm việc của công chức phường trên địa bàn Thành phố Hồ Chí Minh

Tập bài giảng: Quản lý nhà nước về tôn giáo và dân tộc

Bài tiểu luận: Thẩm quyền ban hành văn bản quy phạm pháp luật của cơ quan hành chính nhà nước. Liên hệ thực tiễn tại một Ủy ban nhân dân cấp tỉnh

Báo cáo tổng kết Chương trình khuyến công quốc gia đến năm 2020 theo Quyết định số 1288/QĐ-TTg ngày 01 tháng 8 năm 2014 của Thủ tướng Chính phủ

Chuyển đổi số tại Trung tâm Phục vụ Hành chính công tỉnh Quảng Ninh

Đẩy mạnh áp dụng ISO điện tử với xây dựng chính quyền điện tử và chuyển đổi số

Đánh giá sự hài lòng với dịch vụ Chính phủ điện tử Việt Nam: Tác động từ kỳ vọng nỗ lực và hiệu quả

Tiểu luận Kinh tế chính trị Mác-Lênin: Cơ sở khoa học và cơ sở thực tiễn của nguyên tắc “tương hợp thị trường” trong quản lý nhà nước về kinh tế - Liên hệ Việt Nam

Bài giảng Pháp luật đại cương: Luật đất đai và Luật môi trường - Trường ĐH Bách Khoa HCM

Đề tài: Nghiên cứu phát triển đội ngũ công chức cấp xã tỉnh Thái Nguyên

Thành phố Hồ Chí Minh với chính sách đào tạo, bồi dưỡng và đãi ngộ trí thức

Tài liêu mới

Luận án Tiến sĩ: Nghiên cứu xây dựng thuật toán thích nghi và học tăng cường cấu trúc Actor - Critic điều khiển bám quỹ đạo cho robot di động đa hướng mecanum

Luận án Tiến sĩ: Cơ cấu bệnh tim mạch và chất lượng cuộc sống của người cao tuổi mắc suy tim, rung nhĩ điều trị tại Bệnh viện Thống Nhất, thành phố Hồ Chí Minh

Tóm tắt Luận án Tiến sĩ: Nghiên cứu hiện tượng nứt dăm đê sông vùng đồng bằng sông Hồng và dự báo khả năng bị nứt của một số đoạn đê

Tóm tắt Luận án Tiến sĩ: Nghiên cứu xây dựng giải pháp đảm bảo an toàn thông tin cho quá trình học liên kết dựa trên mật mã

Tóm tắt Luận án Tiến sĩ: Phát triển năng lực đánh giá công nghệ cho học sinh trong dạy học môn Công nghệ 11 ở trường trung học phổ thông

Tóm tắt Luận án Tiến sĩ: Nghiên cứu phân loại chi cầu diệp – Bulbophyllum Thouars (Orchidaceae) ở vùng Tây Nguyên bằng phương pháp hình thái và phân tử

Tóm tắt Luận án Tiến sĩ: Nghiên cứu đặc điểm phân bố và dinh dưỡng của các loài lưỡng cư ở Vườn Quốc gia Bến En và Khu bảo tồn thiên nhiên Pù Luông, tỉnh Thanh Hóa

Luận án Tiến sĩ: Tổng hợp luật dẫn và điều khiển cho một lớp tên lửa đối hải trên cơ sở ứng dụng mạng nơ ron và hệ mờ

Luận án Tiến sĩ: Nghiên cứu tổng hợp hệ điều khiển góc Pitch tua bin gió trong điều kiện có nhiễu tác động

Luận án Tiến sĩ: Nghiên cứu hóa học lipid của hai loài san hô thủy tức Millepora dichotoma và Millepora platyphylla ở Việt Nam

Luận án Tiến sĩ: Nghiên cứu kiểm soát phân phối công suất kéo trên cầu chủ động của ô tô con bằng ABS

Luận án Tiến sĩ: Ứng dụng phản ứng Domino vào tổng hợp các dẫn xuất Podophyllotoxin, Pyrimidine và đánh giá hoạt tính sinh học của các chất tổng hợp được

Luận án Tiến sĩ: Nghiên cứu thành phần hóa học và một số hoạt tính sinh học của cây chùm ngây (Moringa oleifera)

Tóm tắt Luận án Tiến sĩ: Nghiên cứu thành phần hóa học và ứng dụng ức chế ăn mòn cho thép của cao chiết xuất từ cây Lộc vừng thuộc họ Lecythidaceae

Luận án Tiến sĩ: Nghiên cứu hiện tượng nứt dăm đê sông vùng đồng bằng sông Hồng và dự báo khả năng bị nứt của một số đoạn đê

AI tóm tắt

Giới thiệu tài liệu

Đối tượng sử dụng

Từ khoá chính

Nội dung tóm tắt

Giới thiệu