ĐẠI HỌC QUỐC GIA HÀ NỘI<br />
TRƢỜNG ĐẠI HỌC CÔNG NGHỆ<br />
<br />
VŨ TÙNG LINH<br />
<br />
NGHIÊN CỨU KỸ THUẬT DỰ BÁO THỜI TIẾT<br />
TẠI MỘT KHU VỰC CÓ PHẠM VI NHỎ DỰA TRÊN<br />
CƢỜNG ĐỘ TÍN HIỆU GPS QUA CÁC THIẾT BỊ<br />
THU THÔNG MINH<br />
Ngành: Công nghệ thông tin<br />
Chuyên ngành: Truyền dữ liệu và mạng máy tính<br />
Mã số:<br />
<br />
LUẬN VĂN THẠC SỸ CÔNG NGHỆ THÔNG TIN<br />
NGƢỜI HƢỚNG DẪN KHOA HỌC:<br />
PGS. TS. Nguyễn Đình Việt<br />
<br />
Hà Nội – 2017<br />
<br />
i<br />
LỜI CAM ĐOAN<br />
Tôi xin cam đoan nội dung trình bày trong luận văn này là do tôi tự nghiên cứu,<br />
tìm hiểu dựa trên các tài liệu và tôi trình bày theo ý hiểu của bản thân dƣới sự hƣớng<br />
dẫn trực tiếp của Thầy Nguyễn Đình Việt. Các nội dung nghiên cứu, tìm hiểu và kết<br />
quả thực nghiệm là hoàn toàn trung thực.<br />
Luận văn này của tôi chƣa từng đƣợc ai công bố trong bất cứ công trình nào.<br />
Trong quá trình thực hiện luận văn này tôi đã tham khảo đến các tài liệu của<br />
một số tác giả, tôi đã ghi rõ tên tài liệu, nguồn gốc tài liệu, tên tác giả và tôi đã liệt kê<br />
trong mục ―DANH MỤC TÀI LIỆU THAM KHẢO‖ ở cuối luận văn.<br />
<br />
Học viên<br />
Vũ Tùng Linh<br />
<br />
ii<br />
LỜI CẢM ƠN<br />
Để hoàn thành luận văn này, trƣớc hết tôi xin chân thành cảm ơn các thầy, cô giáo<br />
đã tận tình hƣớng dẫn, giảng dạy tôi trong suốt quá trình học tập, nghiên cứu tại Khoa<br />
Công Nghệ Thông Tin – Trƣờng Đại học Công Nghệ - Đại học quốc gia Hà Nội<br />
Đặc biệt, xin chân thành cảm ơn thầy giáo PGS.TS. Nguyễn Đình Việt đã hƣớng<br />
dẫn tận tình, chu đáo giúp tôi hoàn thành luận văn này.<br />
Mặc dù có nhiều cố gắng để thực hiện song với kiến thức, kinh nghiệm bản thân,<br />
chắc chắn không thể tránh khỏi còn có thiếu sót mà tôi chƣa thấy đƣợc. Tôi rất mong<br />
nhận đƣợc đóng góp của các thầy, cô, ta bè, đồng nghiệp để luận văn đƣợc hoàn thiện<br />
hơn.<br />
Hà Nội, tháng 11 năm 2017<br />
Học viên<br />
Vũ Tùng Linh<br />
<br />
iii<br />
MỤC LỤC<br />
LỜI CAM ĐOAN ............................................................................................................ i<br />
LỜI CẢM ƠN ................................................................................................................. ii<br />
MỤC LỤC ..................................................................................................................... iii<br />
DANH MỤC HÌNH VẼ ................................................................................................ vi<br />
DANH MỤC TỪ VIẾT TẮT ....................................................................................... vii<br />
DANH MỤC CÁC BẢNG ............................................................................................ ix<br />
MỞ ĐẦU .........................................................................................................................1<br />
CHƢƠNG 1. GIỚI THIỆU CHUNG ..............................................................................2<br />
1.1<br />
<br />
Sơ lƣợc về bài toán dự báo thời tiết ...................................................................2<br />
<br />
1.1.1<br />
<br />
Các thành phần thời tiết cần dự báo ............................................................3<br />
<br />
1.1.2<br />
<br />
Các phƣơng pháp dự báo thời tiết ...............................................................6<br />
<br />
1.2<br />
<br />
Khả năng ứng dụng các thiết bị thu GPS vào việc dự báo thời tiết ...................9<br />
<br />
1.2.1<br />
<br />
Nguyên tắc đo thời gian truyền tín hiệu GPS .............................................9<br />
<br />
1.2.2<br />
<br />
Xác định vị trí trong không gian trong điều kiện lý tƣởng .......................11<br />
<br />
1.2.3<br />
<br />
Ảnh hƣởng của thời gian không chính xác và phƣơng pháp hiệu chỉnh...13<br />
<br />
1.2.4<br />
<br />
Ảnh hƣởng của môi trƣờng tới khả năng định vị trong không gian 3 chiều<br />
14<br />
<br />
1.3 Đề xuất việc kết nối các thiết bị có chức năng thu tín hiệu GPS để hỗ trợ cho<br />
việc dự báo thời tiết ...................................................................................................16<br />
1.3.1<br />
<br />
Ứng dụng GPS vào dự báo thời tiết trên thế giới......................................16<br />
<br />
1.3.2<br />
<br />
Đề xuất mô hình kết nối các thiết bị thu GPS hỗ trợ dự báo thời tiết .......18<br />
<br />
1.4<br />
<br />
Kết luận chƣơng ...............................................................................................19<br />
<br />
CHƢƠNG 2. HỆ THỐNG GPS VÀ CÁC HỆ THỐNG ĐỊNH VỊ KHÁC ..................20<br />
2.1<br />
<br />
Các hệ thống định vị toàn cầu khác (ngoài GPS) dựa trên vệ tinh ..................21<br />
<br />
2.1.1<br />
<br />
Hệ thống định vị vệ tinh toàn cầu của Nga (GLONASS) .........................21<br />
<br />
2.1.2<br />
<br />
Hệ thống định vị vệ tinh Bắc Đẩu của Trung Quốc ..................................21<br />
<br />
2.1.3<br />
<br />
Chƣơng trình QZSS Nhật Bản ..................................................................22<br />
<br />
2.1.4<br />
<br />
Hệ thống định vị GALILEO của Châu Âu ...............................................22<br />
<br />
2.2<br />
<br />
Hệ thống GPS ..................................................................................................23<br />
<br />
2.3<br />
<br />
Tính toán vị trí ngƣời sử dụng .........................................................................24<br />
<br />
iv<br />
2.3.1<br />
<br />
Đánh giá phạm vi giả ................................................................................24<br />
<br />
2.3.2<br />
<br />
Phƣơng trình tuyến tính.............................................................................26<br />
<br />
2.3.3<br />
<br />
Đo lƣờng độ chính xác: .............................................................................29<br />
<br />
2.3.4<br />
<br />
Xem xét sai số và tín hiệu vệ tinh .............................................................31<br />
<br />
2.4<br />
<br />
Kết luận chƣơng ...............................................................................................33<br />
<br />
CHƢƠNG 3. PHÂN TÍCH CÁC NGUYÊN NHÂN SAI SỐ VÀ SNR.......................34<br />
3.1<br />
<br />
Sai số đo lƣờng: ...............................................................................................34<br />
Sai số đồng hồ vệ tinh ....................................................................................36<br />
<br />
3.3<br />
<br />
Sai số quỹ đạo vệ tinh ......................................................................................38<br />
<br />
3.4<br />
<br />
Hiệu ứng tƣơng đối ..........................................................................................39<br />
<br />
3.5<br />
<br />
Hiệu ứng khí quyển ..........................................................................................41<br />
Hiệu ứng tầng điện ly: ..................................................................................43<br />
<br />
3.7<br />
<br />
Độ trễ tầng đối lƣu ...........................................................................................46<br />
<br />
3.8<br />
<br />
Sai số dạng hình học ........................................................................................48<br />
<br />
3.9<br />
<br />
SNR của tín hiệu GPS và các yếu tố ảnh hƣởng đến SNR ..............................53<br />
<br />
3.9.1<br />
<br />
Nhiễu tần số radio .....................................................................................53<br />
<br />
3.9.2<br />
<br />
Yếu tố đa đƣờng ........................................................................................55<br />
<br />
3.9.3<br />
<br />
Sự nhấp nhánh tầng điện ly .......................................................................56<br />
<br />
3.9.4<br />
<br />
Sự ảnh hƣởng của tầng đối lƣu .................................................................57<br />
<br />
3.9.5<br />
<br />
Yếu tố hình học của vệ tinh.......................................................................57<br />
Kết luận chƣơng ...........................................................................................58<br />
<br />
3.10<br />
<br />
CHƢƠNG 4. ĐÁNH GIÁ CƢỜNG ĐỘ TÍN HIỆU GPS BẰNG SMARTPHONE<br />
CHẠY ANDROID ........................................................................................................59<br />
4.1<br />
<br />
Giới thiệu về ANDROID .................................................................................59<br />
<br />
4.2<br />
<br />
Đặt vấn đề ........................................................................................................60<br />
<br />
4.3<br />
<br />
Mô hình và kịch bản ........................................................................................61<br />
<br />
4.4<br />
<br />
Phần mềm.........................................................................................................61<br />
<br />
4.4.1<br />
<br />
Phân tích yêu cầu ......................................................................................61<br />
<br />
4.4.2<br />
<br />
Biểu đồ chức năng .....................................................................................61<br />
<br />
4.4.3<br />
<br />
Thiết kế giao diện ......................................................................................62<br />
<br />
4.5<br />
<br />
Kết quả thực nghiệm và phân tích ...................................................................65<br />
<br />