Luận văn Thạc sĩ: Tăng cường công tác quản lý nhà nước về quy hoạch thủy lợi trên địa bàn tỉnh Thái Nguyên

Chia sẻ: _ _ | Ngày: | Loại File: PDF | Số trang:90

Thêm vào BST

Báo xấu

1
lượt xem 0
download

Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Luận văn Thạc sĩ: Tăng cường công tác quản lý nhà nước về quy hoạch thủy lợi trên địa bàn tỉnh Thái Nguyên đánh giá thực trạng về điều kiện tự nhiên, kinh tế - xã hội và công tác quy hoạch Thủy lợi tỉnh Thái Nguyên, xác định được những tồn tại, hạn chế trong công tác quản lý quy hoạch thuỷ lợi. Từ đó đề ra những giải pháp nâng cao hiệu quả trong công tác quản lý quy hoạch thủy lợi, phục vụ Tái cơ cấu ngành nông nghiệp giai đoạn 2 1 -2020, theo hướng nâng cao giá trị gia tăng và phát triển bền vững; đáp ứng yêu cầu phát triển các ngành kinh tế - xã hội.

Chủ đề:

Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!

Lưu

Nội dung Text: Luận văn Thạc sĩ: Tăng cường công tác quản lý nhà nước về quy hoạch thủy lợi trên địa bàn tỉnh Thái Nguyên

LỜI CAM ĐOAN Tác giả xin cam đoan đây là công trình nghiên cứu của bản thân. Các kết quả nghiên cứu và các kết luận trong luận văn là trung thực, không sao chép từ bất kỳ một nguồn nào. Việc tham khảo các nguồn tài liệu đã được trích dẫn và ghi nguồn tài liệu tham khảo đúng quy định. Tác giả Dương Bích Thủy i
LỜI CẢM ƠN Trước tiên, tác giả xin bày tỏ lòng biết ơn đến giáo viên hướng dẫn TS. Đoàn Thục Quyên, người đã tạo mọi điều kiện, động viên và giúp đỡ tôi hoàn thành tốt luận văn này. Trong suốt quá trình nghiên cứu, Cô đã dành nhiều thời gian hướng dẫn để học viên hoàn thành luận văn của mình. Tác giả cũng xin cảm ơn sự nhiệt tình giảng dạy, giúp đỡ của các thầy giáo, cô giáo trường Đại học Thủy lợi, các phòng ban và giảng viên khoa Kinh tế và Quản lý, đã tận tình giúp đỡ và truyền đạt kiến thức trong suốt thời gian tác giả học tập cũng như trong quá trình thực hiện luận văn. Cuối cùng tác giả xin bày tỏ lòng biết ơn sâu sắc tới Gia đình và những người thân đã luôn ủng hộ và động viên tác giả hoàn thành luận văn này. Do hạn chế về thời gian và kiến thức khoa học nên luận văn không thể tránh khỏi những thiếu sót. Tác giả rất mong nhận được ý kiến đóng góp và trao đổi chân thành giúp tác giả hoàn thiện hơn đề tài của luận văn. ii
MỤC LỤC LỜI CAM ĐOAN .............................................................................................................i LỜI CẢM ƠN................................................................................................................. ii MỤC LỤC ..................................................................................................................... iii DANH MỤC CÁC TỪ VIẾT TẮT .................................................................................v DANH MỤC HÌNH .......................................................................................................vi DANH MỤC BẢNG .................................................................................................... vii PHẦN MỞ ĐẦU .............................................................................................................1 CHƯƠNG 1 CƠ SỞ LÝ LUẬN VÀ THỰC TIỄN VỀ CÔNG TÁC QUẢN LÝ NHÀ NƯỚC VỀ QUY HOẠCH THỦY LỢI .................................................................5 1.1 Cơ sở lý luận ......................................................................................................5 1.1.1 Khái niệm ....................................................................................................5 1.1.2 Đặc điểm của công tác quản lý quy hoạch thủy lợi ....................................7 1.1.3 Nội dung quản lý nhà nước đối với công tác quy hoạch thủy lợi .............10 1.1.4 Các chỉ tiêu đánh giá công tác quản lý nhà nước đối với công tác quy hoạch thủy lợi ........................................................................................................14 1.1.5 Các nhân tố ảnh hưởng đến công tác quy hoạch thủy lợi .........................17 1.2 Cơ sở thực ti n .................................................................................................19 1.2.1 Kinh nghiệm một số địa phương ...............................................................19 1. Công tác quản lý nhà nước về quy hoạch thủy lợi ở tỉnh Tuyên Quang ...........19 2. Công tác quản lý nhà nước về quy hoạch thủy lợi ở tỉnh hú Thọ ...................21 1.2.2 Những bài học rút ra cho Thái Nguyên về công tác quản lý nhà nước về quy hoạch thủy lợi .................................................................................................22 1.3 Tổng quan các nghiên cứu có liên quan đến đề tài ..........................................24 CHƯƠNG 2 THỰC TRẠNG CÔNG TÁC QUẢN LÝ NHÀ NƯỚC QUY HOẠCH THỦY LỢI .....................................................................................................26 2.1 Điều kiện tự nhiên và kinh tế - xã hội ..............................................................26 2.1.1 Điều kiện tự nhiên .....................................................................................26 2.1.2 Thực trạng phát triển kinh tế, xã hội và các ngành kinh tế .......................28 2.2 Hiện trạng quản lý quy hoạch thủy lợi.............................................................39 2.2.1 Hiện trạng quản lý quy hoạch theo phân cấp quản lý ...............................39 iii
2.2.2 Biến động quy hoạch giai đoạn 2010 – 2018............................................ 43 2.3 Thực trạng quản lý nhà nước về quy hoạch thủy lợi tỉnh Thái Nguyên .......... 45 2.3.1 Ban hành theo thẩm quyền hoặc trình cơ quan có thẩm quyền ban hành kế hoạch, chính sách, giải pháp và bố trí nguồn lực thực hiện quy hoạch tỉnh ......... 45 2.3.2 Tổ chức thực hiẹn quy hoạch tỉnh ............................................................. 49 2.3.3 Cơ cấu tổ chức quản lý công tác quản lý nhà nước về quy hoạch thủy lợi 49 2.4 Kết quả đạt được và hạn chế trong công tác quản lý quy hoạch thủy lợi trên điạ bàn tỉnh Thái Nguyên .......................................................................................... 54 2.4.1 Kết quả đạt được ....................................................................................... 54 2.4.2 Hạn chế, bất cập ........................................................................................ 55 2.4.3 Nguyên nhân tồn tại quản lý nhà nước về quy hoạch thủy lợi ................. 58 CHƯƠNG 3 GIẢI PHÁP HOÀN THIỆN CÔNG TÁC QUẢN LÝ NHÀ NƯỚC QUY HOẠCH THỦY LỢI ........................................................................................... 62 3.1. Quan điểm và định hướng phát triển và thực hiện quản lý Nhà nước về thủy lợi ................................................................................................................................... 62 3.1.1.Quan điểm phát triển .................................................................................... 62 3.1.1 Định hướng phát triển thủy lợi của Thái Nguyên giai đoạn 2 1 -2 2 , tầm nhìn đến năm 2 2 ......................................................................................... 63 3.2. Cơ hội và thách thức đối với công tác quản lý quy hoạch thủy lợi của tỉnh Thái Nguyên đến năm 2 2 ............................................................................................... 64 3.1.1. Những cơ hội ............................................................................................... 64 3.1.2 Những thách thức ...................................................................................... 64 3.2 Đề xuất một số giải pháp nhằm tăng cường công tác quản lý quy hoạch thủy lợi trên địa bàn tỉnh Thái Nguyên ............................................................................. 66 3.2.1 Giải pháp kiểm tra, thanh tra, giải quyết khiếu nại, tố cáo và x lý vi phạm pháp luạt về quy hoạch ................................................................................ 66 3.2.2 Nhóm Giải pháp chính nhằm nâng cao công tác quản lý quy hoạch thủy lợi trên địa bàn tỉnh Thái Nguyên ......................................................................... 67 3.2.3 Giải pháp nâng cao chất lượng quy hoạch thủy lợi .................................. 75 3.2.4 Nhóm giải pháp hoàn thiện công cụ và phương pháp quản lý nhà nước về quy hoạch thủy lợi của chính quyền tỉnh Thái Nguyên ........................................ 77 3.2.5 Nhóm giải pháp hoàn thiện các nội dung quản lý nhà nước về quy hoạch thủy lợi của chính quyền tỉnh Thái Nguyên .......................................................... 78 iv
Kết luận chương 3 .........................................................................................................80 KẾT LUẬN VÀ KIẾN NGHỊ .......................................................................................81 TÀI LIỆU THAM KHẢO .............................................................................................82 v
DANH MỤC HÌNH Hình 1.1. Trình tự tiến hành lập quy hoạch thủy lợi ....................................................... 9 Hình 1.2. Chỉ tiêu đánh giá công tác quản lý nhà nước đối với công tác quy hoạch thủy lợi ................................................................................................................................... 14 Hình 2.1: Bản đồ tỉnh Thái Nguyên .............................................................................. 27 vi
DANH MỤC BẢNG Bảng 1.1. Quy định về quy hoạch lưu vực sông .............................................................6 Bảng 2.1. Diện tích gi o trồng cây hàng năm 2 1 – 2018 ..........................................31 Bảng 2.2. Số lượng công trình 2 1 – 2 18 tỉnh Thái Nguyên ....................................44 Bảng 2.3. Đội ngũ nhân lực quản lý Nhà nước về quy hoạch thủy lợi .........................52 vii
DANH MỤC CÁC TỪ VIẾT TẮT Ký hiệu viết tắt Nghĩa đầy đủ CNH-HĐH: Công nghiệp hóa, hiện đại hóa CTHT: Công trình hạ tầng CTXH : Chính trị xã hội DĐĐT : Dồi điền đổi th a QHXD : Quy hoạch xây dựng KT-XH : Kinh tế-Xã hội NTM : Nông thôn mới UBND : Uỷ ban Nhân dân THCS : Trung học Cơ sở THPT : Trung học Phổ thông viii
PHẦN MỞ ĐẦU 1. Tính cấp thiết của đề tài Hiện nay cả nước đang tập trung thực hiện chương trình tái cơ cấu ngành nông nghiệp gắn với xây dựng nông thôn mới, trong đó tái cơ cấu ngành thủy lợi giữ một vị trí quan trọng trong tái cơ cấu ngành nông nghiệp được Trung ương và tỉnh quan tâm chỉ đạo, chính vì vậy công tác rà soát, quản lý quy hoạch thủy lợi là cần thiết, phù hợp với sự chỉ đạo của tỉnh là phát triển thủy lợi phải gắn với điều kiện của từng vùng, từng địa phương, từng cây trồng, vật nuôi, gắn phát triển thủy lợi với phát triển thủy sản và xây dựng nông thôn mới; đẩy mạnh việc áp dụng công nghệ vào lĩnh vực thủy lợi như: tưới tiết kiệm, tưới thông minh, tưới tự động...Mặt khác các công trình thủy lợi đã được xây dựng qua từ những năm , của thế kỷ trước, do tác động của thiên nhiên, con người, chất lượng công trình đến nay đã bị xuống cấp, Nhiều công trình thuỷ lợi do địa phương quản lý, s dụng đã hư hỏng nhiều, nhưng chưa được nâng cấp, duy tu s a chữa.Công tác quy hoạch còn thiếu động bộ, chưa phát huy khai thác tổng hợp các lợi ích từ các công trình thuỷ lợi: hục vụ tưới, tiêu, nước sinh hoạt, nuôi trồng thuỷ sản. Các công trình thuỷ lợi chủ yếu phục vụ tưới, tiêu cho cây lúa và cây trồng cạn như: cây chè, rau, màu, cây ăn quả còn hạn chế; một số công trình thuỷ lợi chưa phát huy hết công suất, chưa đồng bộ giữa công suất thiết kế và thực tế s dụng. Do vậy để đảm bảo công tác quản lý nhà nước trong lĩnh vực thủy lợi của tỉnh Thái Nguyên được đồng bộ, gắn quy hoạch thủy lợi phục vụ mục tiêu tái cơ cấu ngành nông nghiệp, tái cơ cấu ngành thủy lợi, gắn với xây dựng nông thôn mới th o sự chỉ đạo của Trung ương và phù hợp với điều kiện thực tế của tỉnh Thái Nguyên. Từ đó, để có các biện pháp quản lý, khai thác nguồn nước từ các công trình thủy lợi một cách hợp lý, bền vững, giảm nhẹ được các thiệt hại do nguồn nước gây ra, phục vụ nhu cầu phát triển kinh tế - xã hội của tỉnh, phục vụ công nghiệp hoá, hiện đại hoá nông nghiệp nông thôn, từng bước ổn định và nâng cao đời sống nhân dân. Vì vậy cần tăng cường công tác quản lý nhà nước về quy hoạch thủy lợi là rất cần thiết để giải quyết những tồn tại úng, hạn, lũ lụt nhằm nhằm đáp ứng mục tiêu chuyển đổi cơ cấu kinh tế, đa dạng hoá cây trồng. Là cơ sở để UBND tỉnh, Sở Nông nghiệp và TNT tỉnh Thái Nguyên xây dựng kế hoạch 1
đầu tư phát triển hệ thống công trình thuỷ lợi, nhằm đáp ứng các mục tiêu phát triển kinh tế xã hội toàn tỉnh giai đoạn đến năm 2 2 và định hướng đến năm 2 2 . Từ những tính cấp thiết trên tác giả lựa chọn đề tài: “Tăng cường công tác quản lý nhà nước về quy hoạch thủy lợi trên địa bàn tỉnh Thái Nguyên” có tính thời sự và có ý nghĩa cả về lý luận lẫn thực ti n. 2. Mục đích của đề tài Đánh giá thực trạng về điều kiện tự nhiên, kinh tế - xã hội và công tác quy hoạch Thủy lợi tỉnh Thái Nguyên, xác định được những tồn tại, hạn chế trong công tác quản lý quy hoạch thuỷ lợi. Từ đó đề ra những giải pháp nâng cao hiệu quả trong công tác quản lý quy hoạch thủy lợi, phục vụ Tái cơ cấu ngành nông nghiệp giai đoạn 2 1 -2020, theo hướng nâng cao giá trị gia tăng và phát triển bền vững; đáp ứng yêu cầu phát triển các ngành kinh tế - xã hội; nâng cao năng lực phòng chống thiên tai và ứng phó với biến đổi khí hậu; góp phần hiện đại hóa cơ sở hạ tầng nông nghiệp, nông thôn và xây dựng nông thôn mới. 3. Đối tượng và phạm vi nghiên cứu 3.1. Đối tượng nghiên cứu Đối tượng nghiên cứu của đề tài là: Tăng cường công tác quản lý nhà nước về quản lý quy hoạch thủy lợi phục vụ tái cơ cấu nông nghiệp trên địa bàn tỉnh Thái Nguyên. 3.2. Phạm vi nghiên cứu Về nội dung: Tăng cường công tác quản lý nhà nước về quy hoạch thủy lợi trên địa bàn tỉnh. Về không gian: Trên địa bàn tỉnh Thái Nguyên. Về thời gian: Đánh giá hiện trạng công tác quản lý nhà nước về quy hoạch thủy lợi phục vụ tái cơ cấu ngành nông nghiệp trên địa bàn tỉnh. Luận văn nghiên cứu, thu thập, khảo sát các số liệu sơ cấp và thứ cấp từ 2 11 đến 2 1 , đề xuất giải pháp trong thời gian tới. 2
4. Cách tiếp cận và phương pháp nghiên cứu 4.1. Cách tiếp cận Hệ thống hóa những vấn đề lý luận và thực ti n về công tác quản lý nhà nước về quy hoạch thủy lợi địa bàn cấp tỉnh. Khảo sát đánh giá thực trạng công tác quản lý khai thác công trình Thủy lợi giới hạn trên địa bàn tỉnh Thái Nguyên, từ đó rút ra kết quả đạt được cần phát huy và những hạn chế và nguyên nhân của những mặt hạn chế cần đề xuất giải pháp khắc phục. Đề xuất các giải pháp nhằm thực hiện tăng cường công tác quản lý nhà nước về quy hoạch thủy lợi giai đoạn đến năm 2 2 . 4.2. Phương pháp nghiên cứu Các phương pháp cụ thể được s dụng trong nghiên cứu gồm: phương pháp thu thập nghiên cứu tài liệu, phương pháp thống kê kết hợp với phương pháp chuyên gia thông qua việc tham khảo các ý kiến của các chuyên gia, các báo cáo của Sở Nông nghiệp và TNT tỉnh thái Nguyên, các đơn vị trực thuộc ngành có liên quan. Các phương pháp tổng hợp, phân tích, so sánh sẽ là những phương pháp được s dụng trong phân tích thực trạng. 5. Ý nghĩa khoa học và thực tiễn của đề tài 5.1. Ý nghĩa khoa học Hệ thống hoá các cơ sở lý luận về công tác quản lý nhà nước về quy hoạch thủy lợi, từ đó đưa ra một số giải pháp nhằm nhằm tăng cường công tác quản lý nhà nước về quy hoạch thủy lợi trên địa bàn tỉnh Thái Nguyên. 5.2. Ý nghĩa thực tiễn Những kết quả nghiên cứu, đề xuất giải pháp của luận văn là tài liệu tham khảo hữu ích không chỉ đối với công tác quản lý khai thác các công trình thủy lợi của các cấp quản lý nói chung và các đơn vị khai thác công trình thủy lợi nói riêng mà còn là những tài liệu tham khảo cần thiết cho những người quan tâm đến việc học tập, nghiên cứu về công tác quản lý nhà nước về quy hoạch thủy lợi. 3
6. Kết quả dự kiến đạt được Kết quả nghiên cứu luận văn đạt được gồm: - Hệ thống hóa các cơ sở lý luận và thực ti n về công tác quản lý nhà nước về quy hoạch thủy lợi. - Nghiên cứu phân tích thực trạng công tác quản lý nhà nước về quy hoạch thủy lợi trên địa bàn tỉnh Thái Nguyên, từ đó chỉ ra những kết quả đạt được, những tồn tại cần khắc phục và nguyên nhân của những tồn tại. - Đề xuất một số giải pháp chủ yếu nhằm tăng cường công tác quản lý nhà nước về quy hoạch thủy lợi trên địa bàn tỉnh Thái Nguyên. 7. Cấu trúc của luận văn Ngoài những nội dung quy định của một bản luận văn thạc sĩ như: hần mở đầu, kết luận, kiến nghị, danh mục tài liệu tham khảo. Luận văn được kết cấu bởi 3 chương nội dung chính sau: Chương 1: Cơ sở lý luận và thực ti n về công tác quản lý nhà nước về quy hoạch thủy lợi Chương 2: Thực trạng công tác quản lý nhà nước về quy hoạch thủy lợi trên địa bàn tỉnh Thái Nguyên Chương 3: Giải pháp hoàn thiện công tác quản lý nhà nước về quy hoạch thủy lợi trên địa bàn tỉnh Thái Nguyên 4
CHƯƠNG 1 CƠ SỞ LÝ LUẬN VÀ THỰC TIỄN VỀ CÔNG TÁC QUẢN LÝ NHÀ NƯỚC VỀ QUY HOẠCH THỦY LỢI 1.1 Cơ sở lý luận 1.1.1 Khái niệm Theo Giáo trình Quy hoạch và thiết kế hệ thống thủy nông thì quy hoạch thủy lợi là một công tác nghiên cứu sự tương quan giữa quy luật biến đổi và khả năng của tài nguyên nước với yêu cầu cấp thoát nước của các ngành kinh tế nhằm đề xuất các phương án và lựa chọn được phương án tối ưu về: - Nguồn nước và khu nhận nước tiêu. - Biện pháp công trình đầu mối và phương án bố trí công trình đầu mối. - Bố trí hệ thống dẫn nước và các công trình trên hệ thống. Nhằm tận dụng một cách triệt để tài nguyên nước để thoả mãn tốt nhất các yêu cầu về nước của các ngành kinh tế, đồng thời, hạn chế đến mức tối thiểu những tác hại do nước gây ra như lũ lụt, úng ngập, xói mòn đất... để phát triển kinh tế xã hội, ổn định và nâng cao đời sống của nhân dân trong khu vực. Mặt khác phải bảo vệ môi trường sinh thái của khu vực, phát triển nguồn nước một cách bền vững. Quy hoạch thuỷ lợi thực chất là một quy hoạch mang tính tổng hợp [1]. Khái quát quá trình xây dựng quy hoạch - Miền Bắc từ sau khi kháng chiến chống háp thắng lợi năm 19 4 ta đã tập trung làm các đợt quy hoạch lớn: Quy hoạch sông Hồng (đến nay vẫn tiếp tục), quy hoạch thuỷ lợi tỉnh (19 9-19 ), quy hoạch thuỷ lợi vùng (1962-19 4), quy hoạch thuỷ điện (19 3-19 ), quy hoạch hoàn chỉnh thuỷ nông (1972-19 ). Cho đến nay hầu hết các tỉnh, huyện, xã trên toàn miền Bắc đều đã có quy hoạch thuỷ lợi và đã được thực hiện. Miền Nam từ khi cả nước được thống nhất công tác khảo sát và quy hoach thuỷ lợi cùng được bắt đầu đầu tư đúng mức. Nhiệm vụ quy hoạch thuỷ lợi ở các tỉnh miền Nam còn rất nặng nề, còn nhiều vấn đề cần phải có thời gian nghiên cứu để đề ra biện pháp thích hợp. 5
Tùy vào quy mô và tính chất của khu vực được quy hoạch mà quy hoạch thuỷ lợi thường chia ra nhiều loại: - hân loại th o phạm vi ảnh hưởng, ta có các loại: quy hoạch lưu vực sông vừa và nhỏ và quy hoạch lưu vực sông lớn (bảng 1.1). + Quy hoạch lưu vực sông là quy hoạch lấy phạm vi toàn bộ lưu vực của một con sông, hoặc lưu vực của một nhánh sông làm đối tượng quy hoạch vì thế thường gọi là quy hoạch tổng thể lưu vực. Quy hoạch lưu vực thường được chia thành quy hoạch lưu vực sông lớn, quy hoạch lưu vực sông vừa và nhỏ. Bảng 1.1. Quy định về quy hoạch lưu vực sông Quy hoạch lưu vực vừa Quy hoạch lưu vực sông Yếu tố và nhỏ lớn Diện tích lưu vực (km2) Nhỏ hơn 1 Lớn hơn 1 Ví dụ sông Đồng Nai, sông Cả Nguồn: Giáo trình Quy hoạch và thiết kế hệ thống thủy nông - Quy hoạch thuỷ lợi theo vùng: được tiến hành trên một khu vực được giới hạn bởi điều kiện địa hình địa mạo hoặc có cùng một dặc điểm về điều kiện tự nhiên hoặc được giới hạn bởi địa dư hành chính như một tỉnh, một huyện, một xã. Quy hoạch vùng có thể bao gồm nhiều bộ phận lưu vực của các con sông, suối khác nhau. Trong vùng cũng có thể có một hệ thống thuỷ lợi hoặc nhiều hệ thống thuỷ lợi hợp thành. – hân quy hoạch thuỷ lợi th o nhiệm vụ: Bao gồm những nội dung sau: + Quy hoạch tưới, tiêu + Quy hoạch cấp, thoát nước cho sinh hoạt và công nghiệp + Quy hoạch phòng lũ, chống lũ + Quy hoạch giữ đất, giữ nước chống xói mòn bảo vệ môi trường + Quy hoạch phát điện. . 6
1.1.2 Đặc điểm của công tác quản lý quy hoạch thủy lợi 1.1.2.1 Phân loại quy hoạch thủy lợi Theo quy định Luật Thủy lợi số 8/2 1 /QH14, của Bộ Nông nghiệp phát triển nông thôn. Thì quy hoạch thủy lợi được chia thành ba loại: (1) Tổng quan quy hoạch thủy lợi, (2) Quy hoạch thủy lợi, và (3) Quy hoạch chi tiết thủy lợi. Th o lĩnh vực quy hoạch, quy hoạch thủy lợi được chia thành các loại: (1) Quy hoạch tổng hợp, (2) Quy hoạch cấp nước, (3) Quy hoạch tiêu nước, (4) Quy hoạch cấp nước và tiêu nước, (4) Quy hoạch phòng chống lũ và giảm nhẹ thiên tai, và (5) Quy hoạch phòng chống cạn kiệt nguồn nước và bảo vệ môi trường. 1.1.2.2 Cơ sở để lập quy hoạch thủy lợi Cơ sở để lập quy hoạch thủy lợi được dựa trên cơ sở của các văn bản hiện hành như Luật Thủy lợi số 8/2 1 /QH14, Luật Xây dựng số /2 14/QH13. Bên cạnh đó quy hoạch còn phụ thuộc và điều kiện tự nhiên, dân sinh, kinh tế, môi trường, xã hội được điều tra, khảo sát, thu thập. Các tài liệu này phải được cơ quan có tư cách pháp nhân lập hoặc xác nhận th o đúng quy trình, quy phạm và các hướng dẫn chuyên ngành. Và những tài liệu hiện có như các đồ án thiết kế, tài liệu về hiện trạng quản lý khai thác vùng quy hoạch do cơ quan có tư cách pháp nhân cung cấp hoặc cơ quan tư vấn thiết kế điều tra thu thập xác lập. Nguyên tắc lập thiết kế quy hoạch: Khi nghiên cứu lập quy hoạch thủy lợi phải tuân th o sáu nguyên tắc sau đây: (1) Nghiên cứu toàn diện về điều kiện tự nhiên, môi trường và kinh tế - xã hội. (2) Khai thác và s dụng tổng hợp đi đôi với bảo vệ nguồn nước, gắn tài nguyên nước với tài nguyên rừng, tài nguyên đất, khoáng sản, khí hậu. (3) Tiết kiệm, đảm bảo sự cân bằng, phát triển bền vững tài nguyên nước và môi trường. (4) Bảo đảm tính kế thừa, phát triển các điều kiện hạ tầng cơ sở thủy lợi đã có. (5) hát triển thủy lợi phải gắn với phát triển kinh tế - xã hội, phát triển nông nghiệp - nông thôn, an ninh chính trị xã hội, an ninh quốc phòng và các ngành khác có liên quan như giao thông, du lịch. 7
f) Bảo đảm tính thống nhất của các quy hoạch. 1.1.2.3 Đồ án quy hoạch Yêu cầu chung về nội dung đồ án thiết kế quy hoạch thủy lợi: - hát triển tổng hợp, phục vụ đa mục tiêu, đáp ứng được nhu cầu nước để thực hiện được các mục tiêu phát triển của các ngành kinh tế - xã hội; phù hợp với định hướng, chiến lược hoặc quy hoạch tổng thể phát triển kinh tế xã hội vùng và các ngành có liên quan trong vùng nghiên cứu. - Bảo vệ và phát triển bền vững tài nguyên nước và môi trường sinh thái. - Các giải pháp đề xuất phù hợp yêu cầu hạn chế tác động của biến đổi khí hậu toàn cầu. - Có hiệu quả đầu tư cao. Nội dung chính của đồ án thiết kế quy hoạch thủy lợi: - hân tích các yếu tố và nguồn lực phát triển; - Đánh giá quá trình phát triển; - Quan điểm và mục tiêu phát triển; - Quy hoạch phát triển thủy lợi; - Các giải pháp thực hiện. Thời gian có hiệu lực của quy hoạch Thời gian định hướng của quy hoạch phát triển thủy lợi là 1 năm và có tầm nhìn ít nhất từ năm đến 1 năm tiếp sau đó. 1.1.2.4 Trình tự tiến hành lập quy hoạch thủy lợi Quy hoạch thủy lợi được thực hiện th o bước sau đây: (1); (2) 8
Hình 1.1. Trình tự tiến hành lập quy hoạch thủy lợi Bước 1: Nghiên cứu tổng hợp ban đầu: Mục đích của bước này là xác định rõ mục tiêu và nhiệm vụ quy hoạch, lập kế hoạch thực hiện, gồm các nội dung công việc sau: Nghiên cứu các văn bản giao nhiệm vụ lập quy hoạch; Điều tra nguồn tài liệu cơ bản hiện có và khả năng thu thập; Nghiên cứu ngoại nghiệp, khảo sát tổng hợp về hiện trạng các vùng, các công trình và yêu cầu phát triển thuỷ lợi; Hoàn chỉnh đề cương kỹ thuật. Thống nhất lại với chủ đầu tư nếu cần có điều chỉnh về mục tiêu, nhiệm vụ hoặc nội dung quy hoạch; Lập báo cáo khởi đầu Bước 2: Khảo sát kỹ thuật, phân tích đánh giá tiềm năng. Bao gồm các công việc sau:Thu thập tài liệu cơ bản; Điều tra, khảo sát bổ sung các tài liệu cơ bản về địa hình, 9
địa chất, địa chất thủy văn, thuỷ văn nguồn nước, chất lượng nước; Đánh giá tiềm năng phát triển, gồm tiềm năng đất đai, khí hậu, nguồn nước, thảm phủ thực vật, khoáng sản; hân tích đánh giá hiện trạng và kế hoạch hoặc phương hướng phát triển các ngành; Xây dựng kịch bản; Nghiên cứu thực địa, khảo sát các vị trí dự kiến bố trí công trình th o các kịch bản; Hội thảo đánh giá tiềm năng, phân tích ngành và kịch bản phát triển; Tìm hiểu ý kiến cộng đồng về những dự án ưu tiên dự kiến; Lập các báo cáo chuyên đề về điều kiện tự nhiên và kinh tế-xã hội. Bước 3: Nghiên cứu, tính toán, thiết kế quy hoạch chuyên ngành. Nội dung chính của bước này như sau: Nghiên cứu tính toán xác định các chỉ tiêu quy hoạch cơ bản như hệ số cấp nước (hệ số tưới cho nông nghiệp, yêu cầu cấp nước cho các đối tượng s dụng và tiêu thụ nước khác), hệ số tiêu (tiêu cho nông nghiệp và cho các đối tượng khác trong vùng quy hoạch), nhu cầu nước để duy trì dòng chảy môi trường). ; Phân vùng quy hoạch; Cân bằng nước, đánh giá khả năng đáp ứng nhu cầu nước th o các kịch bản; Nghiên cứu, xây dựng các phương án quy hoạch; Nghiên cứu, tính toán chuyên đề, thiết kế quy hoạch chuyên ngành, xác định quy mô, nhiệm vụ các hệ thống công trình, ước tính khối lượng và vốn đầu tư cho các giải pháp; Tổng hợp, lập các báo cáo chuyên đề. Bước 4: Tổng hợp quy hoạch. Nội dung công việc chính của bước này bao gồm: Tổng hợp các quy hoạch chuyên ngành, các công trình lợi dụng tổng hợp; Điều chỉnh các quy hoạch chuyên ngành khi cần thiết; Đánh giá môi trường chiến lược; hân tích, lựa chọn trình tự thực hiện quy hoạch, các dự án ưu tiên; Tổng hợp vốn đầu tư, hiệu ích quy hoạch và phân bổ vốn đầu tư; Tổ chức hội thảo lấy ý kiến của địa phương góp ý cho một số nội dung chính của đồ án thiết kế quy hoạch; Lập báo cáo tổng hợp, báo cáo tóm tắt và hồ sơ đồ án thiết kế quy hoạch; Bước : Trình duyệt quy hoạch: Nộp hồ sơ đồ án thiết kế quy hoạch cho cơ quan chủ quản để tổ chức thẩm định; Báo cáo và bảo vệ đồ án thiết kế quy hoạch; S a chữa, bổ sung, hoàn chỉnh hồ sơ thiết kế quy hoạch để cấp có thẩm quyền phê duyệt. 1.1.3 Nội dung quản lý nhà nước đối với công tác quy hoạch thủy lợi 1 Ban hành th o th quyền hoạc trình co quan có th m quyền ban hành kế hoạch Comment [Bt1]: Dựa trên cái gì: m viết một câu : thì công tác quy hoạch thủy lợi bao gồm những nội dung sau đ chính sách giải há và bố tr nguồn lực thực hiẹn quy hoạch tỉnh 10
Bộ trưởng Bộ Nông nghiệp và hát triển nông thôn giao nhiệm vụ lập quy hoạch cho cơ quan lập quy hoạch. Cơ quan lập quy hoạch tổ chức xây dựng, hoặc thuê tư vấn lập nhiệm vụ lập quy hoạch, trình Bộ trưởng Bộ Nông nghiệp và hát triển nông thôn tổ chức thẩm định, phê duyệt nhiệm vụ lập quy hoạch. Cơ quan lập quy hoạch lựa chọn tổ chức tư vấn lập quy hoạch, tư vấn thẩm tra quy hoạch; xây dựng quy hoạch và g i lấy ý kiến th o quy định tại Điều 11 Nghị định 3. Cơ quan lập quy hoạch tiếp thu, giải trình ý kiến góp ý và hoàn thiện quy hoạch trình hội đồng thẩm định quy hoạch. Cơ quan lập quy hoạch hoàn thiện quy hoạch th o kết luận của hội đồng thẩm định quy hoạch, báo cáo Bộ trưởng Bộ Nông nghiệp và hát triển nông thôn x m xét trình Thủ tướng Chính phủ phê duyệt. 2 T ch c thực hiẹn quy hoạch tỉnh Ủy ban nhân dân cấp tỉnh trình Hội đồng nhân dân cùng cấp thông qua quy hoạch, điều chỉnh quy hoạch thủy lợi do mình lập, rà soát sau khi có ý kiến bằng văn bản của Bộ Nông nghiệp và hát triển nông thôn. Tổ chức lập, phê duyệt, công bố và tổ chức thực hiện quy hoạch thủy lợi tỉnh; phối hợp tổ chức thực hiện quy hoạch thủy lợi quốc gia, quy hoạch thủy lợi vùng trên phạm vi tỉnh; phê duyệt, tổ chức thực hiện kế hoạch, dự án đầu tư xây dựng công trình thủy lợi. Chủ trì, phối hợp với các sở ngành tổ chức thực hiện thu thập, cập nhật, đánh giá, quản lý, lưu trữ, công bố, khai thác và s dụng thông tin, cơ sở dữ liệu về quy hoạch th o đúng quy định; b) Tổ chức quản lý thông tin, cơ sở dữ liệu về quy hoạch trên phạm vi toàn tỉnh, thành phố trực thuộc trung ương thông qua hệ thống thông tin và cơ sở dữ liệu quốc gia về quy hoạch trên môi trường mạng; c) Ứng dụng công nghệ thông tin, tổ chức tích hợp thông tin, cơ sở dữ liệu và các ứng dụng nhằm phục vụ các cơ quan, tổ chức, cá nhân khai thác hiệu quả, gia tăng giá trị của thông tin, cơ sở dữ liệu về quy hoạch; 11
d) Lưu trữ, bảo quản, cung cấp thông tin, cơ sở dữ liệu về quy hoạch. 3 hối hợ lạ quy hoạch c quốc gia quy hoạch v ng liên quan Th o Luật Quy hoạch, quy hoạch tổng thể quốc gia là cơ sở để lập quy hoạch không gian biển quốc gia, quy hoạch s dụng đất quốc gia, quy hoạch ngành quốc gia, quy hoạch vùng, quy hoạch tỉnh, quy hoạch đơn vị hành chính-kinh tế đặc biệt, quy hoạch đô thị, quy hoạch nông thôn trên cả nước. Lập quy hoạch tổng thể quốc gia là lĩnh vực mới, phức tạp và có nội dung liên quan đến đảm bảo quốc phòng, an ninh, đòi hỏi phải có sự chỉ đạo thống nhất của Chính phủ. Luật Quy hoạch 2 1 đã được Quốc hội ban hành; Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ đã có nhiều văn bản chỉ đạo, tổ chức triển khai thi hành. Do đó, trong thời gian tới, Hội đồng Quy hoạch quốc gia cần tích cực, khẩn trương triển khai thực hiện đầy đủ các nhiệm vụ được giao để Luật sớm đi vào cuộc sống, góp phần thúc đẩy phát triển kinh tế-xã hội của đất nước Cần có sự phối hợp các bộ, ngành và địa phương, trước hết xây dựng kế hoạch triển khai nhiệm vụ lập quy hoạch tổng thể quốc gia, đồng thời xây dựng các quy hoạch thuộc ngành mình phụ trách như: Quy hoạch không gian biển quốc gia, quy hoạch s dụng đất quốc gia, quy hoạch ngành quốc gia, quy hoạch vùng, quy hoạch tỉnh,... Đối với khung định hướng xây dựng quy hoạch, các bộ, ngành phải chủ động định hướng chiến lược các lĩnh vực, ngành của mình - đây là những hợp phần trong khung định hướng của quy hoạch tổng thể quốc gia. 4 T ch c h biến giáo d c há luạt về quy hoạch Cần xây dựng được các bài giảng, giáo trình, các cuốn sách tham thảo chuyên ngành về quy hoạch. Tổ chức các lớp đào tạo, tập huấn về quy hoạch. Tổ chức tuyên truyền, phổ biến, tập huấn Luật Quy hoạch, và các quy định có liên quan đến quy hoạch: Tổ chức tuyên truyền, phổ biến Luật Quy hoạch có liên quan đến quy hoạch đến các Bộ, cơ quan ngang bộ, địa phương, doanh nghiệp và nhân dân; đồng thời triển khai tập huấn nội dung Luật quy định và văn bản quy định chi tiết thi hành cho cán bộ, công chức tại các Bộ, cơ quan ngang bộ, địa phương và các tổ chức liên quan. 12