Bài 3
Mô hình lý thuyết Tự do
chủ nghĩa trong QHQT
Tài liệu tham khảo
1. P.R. Viotti và M. V. Kauppi. Lý lu n QHQT. ậ
+ Ph n III - Thuy t đa nguyên (tr.321-611)ầ ế
+ Ph n V - Nh ng quan đi m chu n m c ầ ữ ể ẩ ự
(tr.717-763)
2. HVQHQT, Lý lu n QHQTậ (TL d ch tham ị
kh o):ả
+ Michael Doyle, “Ch nghĩa t do và chính ủ ự
tr qu c t ”ị ố ế
+ Robert Jervis, “H p tác trong môi tr ng ợ ườ
l ng nan v an ninh”ưỡ ề
+ John Mearsheimer, “L i h a hão c a th ờ ứ ủ ể
ch qu c t ”ế ố ế
1. Giai
đo n ạ
hình
thành
và phát
tri nể
1.1. Prior to WWI
Features: bao g m các t t ng thi u h th ng, mang ồ ư ưở ế ệ ố
n ng tính tri t lý, ch y u t p trung vào chính tr n i ặ ế ủ ế ậ ị ộ
b ; ộ
Các đ i di n tiêu bi uạ ệ ể
oKh ng T , M nh T ?ổ ử ạ ử
oPh.de Vitoria (1480-1546)
oJohn Locke (1632-1704) (Two Treaties of Civil
Government), 1690.
oAdam Smith (1723-1790)
oImmanuel Kant (1724-1804)
oCác t t ng và trào l u t do khác châu Âu và M ư ưở ư ự ở ỹ
trong th k XVIII và XIX, bao g m ch nghĩa xã h i ế ỷ ồ ủ ộ
không t ng và hòa bình ch nghĩaưở ủ
Các t t ng chính:ư ưở
Chính tr và đ o đ c là th ng nh t; các quy n t ị ạ ứ ố ấ ề ự
nhiên c a con ng i là không th t c b đ c ủ ườ ể ướ ỏ ượ
và vi c b o đ m các quy n này là u tiên hàng ệ ả ả ề ư
đ u;ầ
b n ch t con ng i là t t đ p và l i ích gi a các ả ấ ườ ố ẹ ợ ữ
cá nhân v c b n là hoà h p v i nhau; ề ơ ả ợ ớ
trong xã h i t do, nhà n c- qu c gia ch đóng ộ ự ướ ố ỉ
vai trò t i thi u, ch y u làm tr ng tài phân x ố ể ủ ế ọ ử
các tranh ch p các nhân và duy trì các đi u ki n ấ ề ệ
đ b o đ m các quy n c a cá nhân;ể ả ả ề ủ
không ph nh n tình tr ng vô chính ph và ủ ậ ạ ủ
xung đ t, chi n tranh trong QHQT, nh ng cho ộ ế ư
r ng do b n ch t t t đ p c a con ng i, các ằ ả ấ ố ẹ ủ ườ
qu c gia có th t o ra s hoà h p v l i ích và ố ể ạ ự ợ ề ợ
đi đ n thi t l p m t n n hoà bình “vĩnh ế ế ậ ộ ề
vi n”(pễerpeptual peace) b ng nhi u cách: ằ ề
thông qua thúc đ y t do th ng m i, m ẩ ự ươ ạ ở
r ng ch đ dân ch , cùng nhau xây d ng b ộ ế ộ ủ ự ộ
lu t và th ch chung đi u ti t l i ích gi a ậ ể ế ề ế ợ ữ
các qu c gia.ố
Chú ý: trong th i kỳ này t t ng v “nhóm ờ ư ưở ề
l i ích” g n v i ch nghĩa đa nguyên cũng đã ợ ắ ớ ủ
xu t hi n (th nh hành M )ấ ệ ị ở ỹ