Mũi khâu thời gian – Tài liệu hướng dẫn sử dụng sở hữu trí tuệ dành cho doanh nghiệp dệt may

Chia sẻ: Thep Thep | Ngày: | Loại File: PDF | Số trang:24

Thêm vào BST

Báo xấu

47
lượt xem 3
download

Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Ebook nghiên cứu quản lý và sử dụng chiến lược quyền sở hữu trí tuệ nhằm giảm đến mức tối thiểu rủi ro, xây dựng quan hệ kinh doanh và nâng cao khả năng cạnh tranh của tất cả các loại hình doanh nghiệp trong ngành công nghiệp dệt may.

Chủ đề:

Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!

Lưu

Nội dung Text: Mũi khâu thời gian – Tài liệu hướng dẫn sử dụng sở hữu trí tuệ dành cho doanh nghiệp dệt may

MUÕI KHAÂU THÔØI GIAN TAØI LIEÄU HÖÔÙNG DAÃN SÖÛ DUÏNG SÔÛ HÖÕU TRÍ TUEÄ DAØNH CHO DOANH NGHIEÄP DEÄT MAY TOÅ CHÖÙC SÔÛ HÖÕU TRÍ TUEÄ THEÁ GIÔÙI
Chòu traùch nhieäm xuaát baûn TRAÀN VIEÄT HUØNG Bieân taäp vaø dòch thuaät PHAÏM PHI ANH MAI VAÊN SÔN TRAÀN VAÊN HIEÄP Giôùi haïn traùch nhieäm: Thoâng tin trong Taøi lieäu höôùng daãn naøy khoâng nhaèm thay theá yù kieán tö vaán phaùp lyù chuyeân nghieäp. Muïc ñích chính cuûa Taøi lieäu naøy chæ laø cung caáp thoâng tin cô baûn veà sôû höõu trí tueä. AÁn phaåm ñöôïc dòch vaø xuaát baûn vôùi söï cho pheùp cuûa Toå chöùc Sôû höõu trí tueä theá giôùi (WIPO), chuû sôû höõu quyeàn taùc giaû ñoái vôùi baûn goác (tieáng Anh) cuûa aán phaåm. (AÁn phaåm coù taïi ñòa chæ: www.wipo.int/sme/en/documents/guides). Do vaäy, WIPO khoâng coù nghóa vuï hay traùch nhieäm gì lieân quan ñeán söï chính xaùc cuûa baûn dòch naøy, maø nghóa vuï vaø traùch nhieäm ñoù thuoäc veà Cuïc Sôû höõu trí tueä Vieät Nam. Quyeàn taùc giaû ñoái vôùi baûn tieáng Vieät thuoäc Cuïc Sôû höõu trí tueä (2009). WIPO sôû höõu quyeàn taùc giaû ñoái vôùi baûn goác baèng tieáng Anh (2005). Nghieâm caám vieäc taùi baûn hoaëc truyeàn taûi noäi dung baát kyø cuûa AÁn phaåm döôùi baát kyø hình thöùc hoaëc phöông tieän naøo, duø laø baèng phöông tieän ñieän töû hay cô hoïc, neáu khoâng ñöôïc söï cho pheùp baèng vaên baûn cuûa chuû sôû höõu, tröø tröôøng hôïp ñöôïc phaùp luaät cho pheùp.
MUÕI KHAÂU THÔØI GIAN TAØI LIEÄU HÖÔÙNG DAÃN SÖÛ DUÏNG SÔÛ HÖÕU TRÍ TUEÄ DAØNH CHO DOANH NGHIEÄP DEÄT MAY TOÅ CHÖÙC SÔÛ HÖÕU TRÍ TUEÄ THEÁ GIÔÙI
SÔÛ HÖÕU TRÍ TUEÄ TRONG COÂNG NGHIEÄP DEÄT MAY "Trong lónh vöïc quan saùt, cô hoäi chæ ñeán vôùi nhöõng yù töôûng ñaõ ñöôïc chuaån bò". Louis Pasteur, ngöôøi ñaõ "tình côø" tìm ra vaûi sau naøy ñöôïc goïi laø tô nhaân taïo khi nghieân cöùu ñeå tìm ra luïa nhaân taïo. Söï saùng taïo trong coâng nghieäp deät may ñaõ taïo ra cuoäc caùch maïng trong ba lónh vöïc chính - may maëc, deät may gia ñình vaø deät may coâng nghieäp - trong voøng 50 naêm trôû laïi ñaây. Vaûi thun Lycra ñaõ 2 laøm thay ñoåi hoaøn toaøn ngaønh coâng nghieäp thôøi trang phuï nöõ vaø trang phuïc naêng ñoäng. AÙo khoaùc laøm baèng vaûi boâng ñöôïc xöû lyù baèng chaát choáng chaùy Proban vaø muõ truøm ñaàu ñöôïc Nomex saûn xuaát baèng moät loaïi vaûi choáng chaùy ñaõ cöùu maïng soáng cuûa nhieàu nhaân vieân cöùu hoaû treân toaøn theá giôùi. Vieäc söû duïng loaïi vaûi môùi naøy cuõng giuùp cho ñoà ñaïc trôû neân beàn hôn, tieän nghi hôn vaø haáp daãn hôn. Khoâng coøn nghi ngôø veà giaù trò to lôùn cuûa nguoàn löïc trí tueä trong coâng nghieäp deät may. Tuy nhieân, nhieàu doanh nghieäp nhoû vaø vöøa (SME) trong ngaønh naøy vaãn ít chuù yù ñeán vieäc baûo veä taøi saûn trí tueä cuûa hoï. Trong moâi tröôøng kinh doanh hieän taïi, lôïi theá caïnh tranh cuûa moïi doanh nghieäp ñeàu baét nguoàn töø söï ñoåi môùi vaø caùc hình thöùc theå hieän saùng taïo goác ñoäc ñaùo. Caùc nhaø quaûn lyù doanh nghieäp caàn phaûi nhaän ra caùc taøi saûn voâ hình coù giaù trò naøy moät caùch kòp thôøi, xaùc ñònh taàm quan troïng cuûa taøi saûn ñoù ñoái vôùi hoaït ñoäng kinh doanh, phaân tích chi phí - lôïi ích ñeå quyeát ñònh taøi saûn voâ hình naøo caàn ñöôïc baûo hoä vaø cuûng coá thoâng qua vieäc söû duïng caùc coâng cuï sôû höõu trí tueä. "Caùc doanh nghieäp [vöøa vaø nhoû trong ngaønh deät may] ñang bò ñoùng cöûa laø nhöõng doanh nghieäp thieáu khaû naêng saùng taïo vaø ñoåi môùi. Moät trong soá ít nhöõng giaûi phaùp ñeå naâng cao khaû naêng caïnh tranh (…töø chaâu AÙ) laø coâng ngheä, bí quyeát kyõ thuaät (known-how), daây chuyeàn cung öùng nhanh hôn, vieäc quaûn lyù sôû höõu trí tueä toát hôn vaø khaû naêng phaûn öùng nhanh nhaïy hôn". Silvia Grandi, Ñieøu phoái vieân Döï aùn FP6 Fashion Net (Ñoåi môùi cuûa chaâu AÂu thaùng 7/ 2005) Taøi lieäu naøy nghieân cöùu vieäc quaûn lyù vaø söû duïng chieán löôïc quyeàn sôû höõu trí tueä nhaèm giaûm ñeán möùc toái thieåu ruûi ro, xaây döïng quan heä kinh doanh vaø naâng cao khaû naêng caïnh tranh cuûa taát caû caùc loaïi hình doanh nghieäp trong ngaønh coâng nghieäp deät may. "Haõy quan saùt caùc söï vaät bình thöôøng baèng ñoâi maét khaùm phaù." Vico Magistretti, moät trong nhöõng nhaø thieát keá noäi thaát noåi tieáng nhaát cuûa Italia.
DESIGNS KIEÅU DAÙNG "Traùi vôùi quan ñieåm cho raèng ñaêng kyù kieåu daùng laø moät quaù trình phöùc taïp vaø toán keùm, khi ñaêng kyù chuùng toâi nhaän thaáy raèng khoâng phaûi laø nhö vaäy". OÂng T.J. Singh, Coâng ty House of Valaya - Coâng ty ñaàu tieân cuûa AÁn Ñoä baûo hoä hoïa tieát kieåu daùng cuûa "Valaya Diasun" döôùi caû hình thöùc nhaõn hieäu vaø taùc phaåm ngheä thuaät. Thôøi trang laø trung taâm cuûa ngaønh coâng nghieäp deät may. Caùc maãu vaûi môùi ñöôïc taïo ra cho moïi muøa. Trong soá caùc coâng cuï sôû höõu trí tueä, baûo hoä kieåu daùng coâng nghieäp (sau ñaây goïi taét laø "kieåu daùng") ñöôïc xem laø phuø hôïp nhaát ñoái vôùi ngaønh coâng nghieäp thôøi trang. Ñaêng kyù kieåu daùng cho pheùp chuû sôû höõu ngaên caám taát caû ngöôøi khaùc khai thaùc caùc yeáu toá trang trí hoaëc thaåm myõ môùi hoaëc nguyeân goác, ñoù coù theå laø caùc kieåu daùng ba chieàu, ví duï, caùc hình daïng baét maét, hoaëc caùc kieåu daùng hai chieàu, ví duï, caùc hoïa tieát ngheä thuaät öa nhìn in treân saûn phaåm deät may. Ngaønh coâng nghieäp thôøi trang vaø may maëc ñaàu tö moät nguoàn löïc raát lôùn vaøo vieäc saùng taïo ra caùc kieåu daùng môùi vaø ñoäc ñaùo cho töøng muøa trong naêm. Maëc duø coù ñaàu tö lôùn nhö vaäy, phaùp luaät kieåu daùng quoác gia vaø/hoaëc khu vöïc vaãn chöa ñöôïc söû duïng nhieàu cho vieäc ñaêng kyù vaø baûo hoä nhöõng kieåu daùng naøy. ÔÛ moät soá nöôùc, nhöõng kieåu daùng ñoù coù theå ñöôïc baûo hoä moät caùch thoûa ñaùng nhö taùc phaåm myõ thuaät öùng duïng theo phaùp luaät quyeàn taùc giaû. Tuy nhieân, lôøi giaûi thích thöôøng ñöôïc vieän daãn cho vieäc khoâng ñaêng kyù kieåu daùng laø voøng ñôøi saûn phaåm ngaén khoâng ñuû buø ñaép chi phí veà thôøi gian vaø taøi chính coù lieân quan. Treân thöïc teá, caùc lyù leõ veà ñaêng kyù kieåu daùng môùi caàn phaûi ñöôïc xem xeùt trong töøng tröôøng hôïp cuï theå. Vieäc ñaêng kyù kieåu daùng seõ giuùp ngaên caám ngöôøi khaùc 3 sao cheùp kieåu daùng ñoù vaø ñaëc bieät laø choáng laïi caùc ñoái thuû caïnh tranh voâ löông taâm khoûi vieäc sao cheùp ñoù. Hôn nöõa, baûo hoä kieåu daùng khoâng phaûi luùc naøo cuõng laø gaùnh naëng taøi chính. Moät soá nöôùc vaø khu vöïc, nhö Vöông quoác Anh vaø Lieân minh chaâu AÂu (EU), cho pheùp baûo hoä kieåu daùng coâng nghieäp maø khoâng caàn ñaêng kyù trong moät thôøi haïn töông ñoái ngaén. Vieäc baûo hoä kieåu daùng khoâng ñaêng kyù, neáu coù, seõ raát coù lôïi cho caùc nhaø thieát keá thôøi trang hoaëc caùc doanh nghieäp nhoû vôùi nguoàn ngaân saùch haïn cheá, vaø cho caû nhöõng ngöôøi muoán thaêm doø thò tröôøng cho caùc kieåu daùng môùi tröôùc khi ñöa ra quyeát ñònh ñaêng kyù. Kieåu daùng coäng ñoàng khoâng caàn ñaêng kyù cuûa EU ñöôïc baûo hoä trong thôøi haïn toái ña laø ba naêm, keå töø ngaøy kieåu daùng ñöôïc coâng boá coâng khai ôû moät trong soá 25 nöôùc thaønh vieân cuûa EU.
DESIGNS Cuõng caàn löu yù raèng nhieàu nöôùc cho pheùp ñaêng kyù moät soá löôïng lôùn caùc kieåu daùng khaùc nhau (10, 20 hoaëc thaäm chí laø 100 kieåu daùng) trong moät ñôn duy nhaát vôùi ñieàu kieän taát caû caùc kieåu daùng ñoù phaûi lieân quan ñeán moät saûn phaåm hoaëc moät "nhoùm" saûn phaåm. Trong khi caùc xu höôùng thôøi trang coù theå ñeán vaø ñi trong nhaùy KIEÅU DAÙNG THÔØI TRANG THAØNH COÂNG ÔÛ maét, thì moät soá kieåu daùng thôøi trang laïi toàn taïi maõi maõi. Vôùi 4 NAM PHI vieäc söû duïng vaûi vaø sôïi chaát löôïng cao, nhieàu saûn phaåm thôøi Tuaàn leã thôøi trang Nam Phi – moät chæ soá bieåu trang ñaõ trôû thaønh caùc taùc phaåm ngheä thuaät kinh ñieån. Khoaûng thò söï giaøu coù veà caùc taøi naêng thôøi trang bò thôøi gian chôø ñôïi ñeå coù ñöôïc moät chieác tuùi xaùch thôøi trang coå laõng queân taïi ñaát nöôùc naøy ñaõ böôùc sang naêm ñieån hieäu “Kelly” do Haõng thôøi trang Hermeøs cuûa Phaùp saûn thöù chín. Thaønh coâng vang doäi cuûa Tuaàn leã xuaát laø moät naêm (Haõng naøy trôû neân noåi tieáng töø naêm 1956 sau thôøi trang 2005 cho thaáy ngaønh coâng nghieäp thôøi trang ñaõ coù nhöõng böôùc tieán vöôït baäc khi Coâng chuùa Kelly cuûa Coâng quoác Monaco xuaát hieän treân trong vieäc phaùt trieån thôøi trang thaønh moät trang bìa Taïp chí LIFE vôùi chieác tuùi cuûa Haõng naøy). Moãi chieác ngaønh kinh doanh quan troïng, taïo ra söï thònh tuùi ñöôïc laøm theo ñôn ñaët haøng vôùi maøu saéc, chaát lieäu vaûi hoaëc vöôïng döïa treân kieåu daùng vaø ñöa caùc nhaø thieát da cuï theå theo yeâu caàu cuûa khaùch haøng. Moät ví duï khaùc laø keá thôøi trang Nam Phi coù maët treân thò tröôøng quoác teá. maãu vaûi len Burberry vaãn raát quyeán ruõ ñoái vôùi nhöõng khaùch haøng treû tuoåi sau nhieàu thaäp kyû ñöôïc taïo ra. Muïc tieâu chính cuûa Tuaàn leã thôøi trang laø quaûng baù cho coâng nghieäp thôøi trang Nam Phi Hermeøs laø moät trong soá 10 khaùch – quaàn aùo, ñoà loùt, giaøy deùp vaø haøng deät may. haøng lôùn nhaát cuûa Heä thoáng La Vôùi söï cho pheùp cuûa Hemeù Ban toå chöùc Tuaàn leã thôøi trang ñaõ toå chöùc caùc Hay veà ñaêng kyù quoác teá kieåu daùng hoäi thaûo ñeå hôïp nhaát ngaønh thôøi trang vôùi coâng nghieäp (xem trang 20) vôùi ngaønh thuû coâng nghieäp taïi caùc tænh nhoû ôû vuøng haøng traêm kieåu daùng ñöôïc ñaêng xa. Hoï cuõng taøi trôï cho caùc cuoäc thi taøi naêng kyù thoâng qua Heä thoáng naøy. thieát keá thôøi trang treû cuûa Nam Phi – nhöõng ngöôøi ñöôïc giaûi seõ coù cô hoäi trình dieãn boä söu taäp ñaàu tay taïi Tuaàn leã thôøi trang. Nhöõng saéc maøu röïc rôõ vaø kieåu daùng môùi laï taïo AÛnh: Ivan Naude neân söï khaùc bieät cuûa thôøi trang vaø haøng deät may cuûa Nam Phi vôùi caùc nöôùc khaùc. Nhieàu nhaø thieát keá thôøi trang cuûa Nam Phi ñaõ laáy caûm höùng saùng taïo töø caùc di saûn vaên hoùa cuûa hoï. Ngaønh coâng nghieäp thôøi trang cuûa Nam Phi ñang tieán veà phía tröôùc vôùi nieàm tin raèng hoï ñang ñöôïc coi troïng. Boä söu taäp Bongiwe Walaza taïi Tuaàn leã thôøi trang Nam Phi 2004
Ngöôøi maãu Amna AÛnh : Salman A. Mahmood Shafaat trong moät maãu thieát keá cuûa Yahsir Waheed bò sao cheùp. HAÕNG THIEÁT KEÁ THÔØI TRANG "BRIMFUL DESIGNS" CUÛA PAKISTAN Trong baûy naêm qua, Brimful Designs - moät haõng thieát keá thôøi trang coù truï sôû taïi Lahore, Pakistan, ñaõ taïo ra vaø tieáp thò thaønh coâng moät kieåu daùng trang phuïc baèng vaûi boâng in hoa coù chaát löôïng cao döôùi nhaõn hieäu Yahsir Waheed Designer Lawn. Nhöng naêm 2003, söï sao cheùp traøn lan ñe doïa söï toàn taïi cuûa haõng. Haøng nhaùi maãu thieát keá boä söu taäp xuaân heø cuûa Yahsir Waheed traøn ngaäp thò tröôøng döôùi nhieàu nhaõn hieäu khaùc nhau vôùi giaù chæ baèng moät phaàn ba haøng chính hieäu. Caùc thöông gia ñaõ söû duïng catalog giôùi thieäu saûn phaåm cuûa Yahsir Waheed Designer Lawn ñeå baùn haøng nhaùi kieåu daùng vaø gaây nhaàm laãn cho caùc khaùch haøng thöôøng xuyeân cuûa Brimful. Phaûn öùng tieâu cöïc cuûa khaùch haøng ñaõ daãn ñeán söï suït giaûm thò phaàn cuûa haõng moät caùch nhanh choùng. Taïi moät cuoäc hoäi thaûo do Cô quan Phaùt trieån doanh nghieäp vöøa vaø nhoû Pakistan (SMEDA) toå chöùc, Brimful ñaõ tham vaán caùc chuyeân gia vaø ñöôïc khuyeán nghò ñaêng kyùyù baûo hoä kieåu daùng theo Phaùp leänh Kieåu daùng coâng nghieäp naêm 2000 cuûa Pakistan. Brimful ñaõ laøm theo lôøi tö vaán ñoù vaø töø naêm 2004 ñaõ ñaêng kyù baûo hoä taát caû caùc kieåu daùng cuûa boä söu taäp Yahsir Waheed Designer Lawn nhaèm ngaên chaën haønh vi xaâm phaïm vaø taïo cô sôû cho caùc haønh ñoäng phaùp lyùyù sau naøy. Tuy nhieân, cuoäc chieán vaãn tieáp tuïc dieãn ra. Nhöõng keû xaâm phaïm khoâng coøn sao cheùp y nguyeân caùc kieåu daùng, nhöng caùc kieåu daùng nhaùi vaãn töôïng töï ñeán möùc ñuû ñeå gaây nhaàm laãn cho khaùch haøng. Dòch vuï tö vaán phaùp lyù sôû höõu trí tueä ñaõ trôû neân raát phoå bieán taïi Pakistan, nhöng vaãn coøn raát ñaét ñoû; chuû haõng Brimful cho raèng quy trình ñeå nhaän ñöôïc vaø thi haønh leänh cuûa toøa aùn vaãn coøn maát raát nhieàu thôøi gian. Hoï muoán thaáy nhöõng haønh ñoäng tröøng phaït maïnh meõ cuûa caùc cô quan chöùc naêng choáng laïi nhöõng keû xaâm 5 phaïm quyeàn sôû höõu trí tueä trong lónh vöïc deät may nhaèm taêng cöôøng hieäu löïc phaùp luaät baûo hoä kieåu daùng vaø ngaên ngöøa vieäc sao cheùp traøn lan. (Taïp chí WIPO thaùng 5/6 naêm 2005) www.yahsirwaheed.com/enter.htm Ñoái vôùi caùc saûn phaåm thôøi trang coù tuoåi thoï daøi, vieäc ñaêng kyù kieåu daùng coâng nghieäp laø bieän phaùp toát nhaát ñeå ngaên chaën ngöôøi khaùc söû duïng kieåu daùng ñoù. Ngay taïi thôøi ñieåm noäp ñôn (chöù khoâng ñöôïc muoän hôn), baïn coù theå yeâu caàu hoaõn coâng boá ñôn ñaêng kyù trong thôøi haïn toái ña laø 30 thaùng. Ñaây laø moät quy ñònh ñaëc bieät höõu ích cuûa Heä thoáng La Hay, kieåu daùng coäng ñoàng cuûa chaâu AÂu vaø nhieàu heä thoáng phaùp luaät quoác gia nhaèm cho pheùp ngöôøi ñaêng kyù giöõ bí maät kieåu daùng cuûa hoï cho ñeán khi saûn phaåm ñöôïc tung ra thò tröôøng.
PATENTS SAÙNG CHEÁ Trong deät may coâng nghieäp, ñoäng löïc ñoåi môùi xuaát phaùt söï caïnh tranh gay gaét vaø yeâu caàu cuûa khaùch haøng – söï ra ñôøi cuûa nhöõng chieác taøu bay vaø xe hôi môùi thöôøng taïo ra laøn soùng ñoåi môùi ñoái vôùi caùc nhaø cung caáp haøng deät may coâng nghieäp coù lieân quan.” Lutz Walter, Toå chöùc Deät may chaâu AÂu - Euratex. 6 Saùng taïo trong caùc lónh vöïc kyõ thuaät – ñöôïc baûo hoä bôûi Baèng ñoäc quyeàn saùng cheá – laø moät bieän phaùp ñeå nhaø saûn xuaát haøng deät may vöôït leân trong quaù trình caïnh tranh. Keát quaû ñaêng kyù saùng cheá theå hieän söùc maïnh veà kyõ thuaät cuûa doanh nghieäp, ví duï, trong vieäc saùng cheá ra loaïi vaûi môùi khoâng nhaøu, meàm hôn, thích nghi vôùi moïi ñieàu kieän thôøi tieát vaø coù ñoä co giaõn toát hôn, v.v. Keát quaû ñaêng kyù saùng cheá giuùp thu huùt caùc ñoái taùc kinh doanh vaø nhaø ñaàu tö. Xöû lyù vaûi laøm töø boâng sôïi Novozymes - moät Coâng ty coâng ngheä sinh hoïc cuûa Ñan Maïch chuyeân veà saûn xuaát enzym vaø chuûng vi sinh (www.novozymes.com), luoân ñi ñaàu trong vieäc söû AÛnh: Novozymes duïng enzym ñeå xöû lyù vaûi. Maëc duø tröôùc ñaây khoâng hoaït ñoäng trong ngaønh coâng nghieäp deät may, nhöng naêm 1987, Coâng ty ñaõ phaùt trieån vaø ñaêng kyù baûo hoä ñoäc quyeàn saùng cheá cho coâng ngheä xöû lyù trang phuïc quaàn boø may baèng vaûi boâng cheùo theo kieåu boø maøi (“stone washed”). Coâng ngheä naøy döïa treân moät enzym ñöôïc goïi laø "xenlulaza" coù khaû naêng loaïi boû thuoác nhuoäm chaøm (indigo) töø vaûi boø laøm töø boâng sôïi ñeå coù ñöôïc vaûi boø maøi. Trong voøng ba naêm, haàu nhö toaøn boä ngaønh coâng nghieäp saûn xuaát vaûi boâng cheùo söû duïng xelulaza theo hôïp ñoàng chuyeån giao quyeàn söû duïng (li-xaêng) vôùi Novozymes. Ngaøy nay, coâng ngheä cuûa Novozymes ñöôïc söû duïng ñeå caûi tieán caùc phöông phaùp saûn xuaát vaø vaûi boâng cheùo ñaõ ñöôïc li-xaêng treân toaøn theá giôùi. Coâng ty naøy sôû höõu hôn 4.200 baèng ñoäc Khoâng coù xenluloâza Coù xenluloâza quyeàn saùng cheá ñang coøn hieäu löïc vaø ñôn ñaêng kyù saùng cheá, vaø theo ñuoåi chieán löôïc thieân veà caáp li-xaêng nhaèm toái ña hoùa lôïi nhuaän töø vieäc khai thaùc nhöõng taøi saûn trí tueä naøy. Vôùi söï cho pheùp cuûa: Suberis Coâng ty Grindi Srl cuûa Italia ñaõ saùng cheá ra Suberis - moät loaïi vaûi laøm töø voû caây daâu, ñöôïc cho laø meàm nhö nhung, nheï nhö luïa, coù theå giaët, khoâng bò traày xöôùc, khoâng dính baån, choáng thaám vaø choáng chaùy. Sau khi thöû nghieäm vaø maõ hoùa quy trình xöû lyù, Grindi ñaõ ñaêng kyù saùng cheá quoác teá theo Hieäp öôùc veà Hôïp taùc saùng cheá (PCT) vaøo naêm 1998 ñeå baûo hoä saûn phaåm ñoäc nhaát cuûa hoï taïi nhieàu nöôùc. Loaïi vaûi Suberis ñöôïc söû duïng trong saûn xuaát quaàn aùo, giaøy deùp vaø trang phuïc theå thao, cuõng nhö trong nhieàu öùng duïng khaùc. (Ñeå bieát theâm veà Grindi Srl, Giaøy laøm töø vaûi Suberis haõy xem wipo.int/sme/en/case_studies/suberis.htm.)
AÛnh : Rohner Textil AG KIEÅU DAÙNG ECO: MOÄT LOAÏI VAÛI “ÑUÛ AN TOAØN ÑEÅ AÊN” Tính beàn vöõng ñang trôû thaønh moät thuaät ngöõ thoâng duïng trong ngaønh thieát keá. Trong ngaønh deät may, cuõng nhö trong nhieàu lónh vöïc khaùc, nhöõng "chôï xanh" ñang phaùt trieån raát nhanh choùng vaø ngaøy caøng coù nhieàu coâng ty söû duïng caùc thieát keá thaân thieän vôùi moâi tröôøng sinh thaùi ñeå chieán thaéng trong caùc cuoäc caïnh tranh. Nhaø saûn xuaát haøng deät may Rohner Textil AG cuûa Thuïy Syõ ñaõ thöïc hieän nhöõng chieán dòch quaûng caùo raàm roä, caét giaûm chi phí vaø thaønh coâng trong hoaït ñoäng kinh doanh môùi khi Coâng ty keát hôïp vôùi kieåu daùng xanh guru cuûa William McDonough. Hoï cuøng nhau saûn xuaát vaûi neäm gheá choáng moøn deã bò sinh vaät phaân huûy, ñöôïc moâ taû laø "an toaøn ñeán möùc coù theå aên ñöôïc". Maëc duø Rohner ñaõ tuaân thuû hoaøn toaøn caùc quy ñònh veà moâi tröôøng cuûa Thuïy Syõ, tuy nhieân, vaûi vuïn cuûa hoï vaãn ñöôïc coi laø chaát thaûi nguy haïi. Trong quaù trình saûn xuaát loaïi vaûi Climatex® Lifecycle™ môùi, coâng ty ñaõ cô caáu laïi ôû moïi khaâu saûn xuaát cô baûn, töø khoâng gian laøm vieäc taïi nhaø maùy ñeán vieäc loaïi boû toaøn boä hoùa chaát vaø thuoác nhuoäm ñoäc haïi ñeå söû duïng caùc chaát lieäu ñöôïc saûn xuaát baèng phöông phaùp höõu cô. Keát quaû laø, giôø ñaây nöôùc thaûi ra cuûa nhaø maùy ñöôïc kieåm chöùng laø saïch hôn nöôùc ñöôïc cung caáp cho nhaø maùy vaø vaûi vuïn ñöôïc cheá bieán thaønh næ/daï duøng ñeå boïc gheá hoaëc thaûm muïc cho ngheà laøm vöôøn. 7 OÂng William McDonough ghi laïi: “Quy trình thieát keá môùi cuûa chuùng toâi ñaõ boû qua caùch thöùc öùng xöû truyeàn thoáng ñoái vôùi moâi tröôøng (caét giaûm, söû duïng laïi, taùi cheá), noù cuõng loaïi boû nhu caàu veà moät vaên baûn phaùp lyù, nhöõng ñieàu maø ñoâi khi baát cöù nhaø kinh doanh naøo cuõng cho laø ñaëc bieät quan troïng”. “Ñöøng giöõ trong nhaø baïn nhöõng thöù maø baïn khoâng bieát laø coù ích hoaëc khoâng tin laø ñeïp.” William Morris, Ngheä nhaân, nhaø thieát keá (keå caû veà deät may), nhaø vaên.
PATENTS NGHIEÂN CÖÙU TÌNH HUOÁNG: SAÙNG CHEÁ MÔÙI COÙ THEÅ TAÏO RA CAÙCH MAÏNG ÑOÁI VÔÙI SAÛN PHAÅM DEÄT MAY Naêm 2002, Coâng ty Procter & Gamble ñaõ taëng 37 baèng ñoäc quyeàn vaø ñôn ñaêng kyù saùng cheá lieân quan ñeán coâng ngheä saûn xuaát haøng deät khaù tieân tieán cho Ñaïi hoïc quoác gia Baéc Carolina. 8 Coâng ngheä naøy söû duïng caùc hoaït chaát taåy peroxit cation ñeå giaûm nhieät ñoä, vaø nhôø ñoù giaûm chi phí trong quy trình saûn xuaát haøng deät may. Vieäc söû duïng caùc chaát hoaït cation hoùa ñaõ taïo ra traïng thaùi HEÄ THOÁNG THOÂNG HÔI GEOX BREATHES® taåy trung hoøa hôn vaø cho pheùp sôïi vaûi coù ñoä beàn cao hôn so ÑÖÔÏC BAÛO HOÄ ÑOÄC QUYEÀN SAÙNG CHEÁ vôùi phöông phaùp taåy ôû nhieät ñoä cao hieän ñang ñöôïc söû Giaøy cao su ñöôïc saûn xuaát trong 50 naêm qua, laø söï duïng. Saùng cheá ñoù coù trieån voïng cho pheùp vieäc taåy vaûi ñaïi dieän cho moät thaønh töïu coâng ngheä - giaøy deùp boâng thoâ tröôùc khi xöû lyù moät caùch coù hieäu quaû ôû nhieät ñoä chòu nöôùc, luoân giöõ cho chaân aám, ñaëc bieät veà muøa trong phoøng nhieät. Ngoaøi ra, vieäc phaùt trieån vaø öùng duïng ñoâng. Tuy nhieân, phaàn ñeá giaøy thieáu loã thoaùt moà thaønh coâng chaát hoaït peroxit cation hoùa coù theå cho pheùp xöû hoâi, ñaây khoâng phaûi laø moät chi tieát nhoû neáu cho lyù nhieàu loaïi vaûi khaùc nhau baèng moät laàn hoaøn thieän hoà raèng vuøng thöù ba taäp trung nhieàu tuyeán moà hoâi nhaát vónh cöûu. Tuy caàn ñöôïc tieáp tuïc nghieân cöùu vaø thöû nghieäm, laø loøng baøn chaân cuûa chuùng ta. Geox giaûi quyeát vaán nhöng saùng cheá naøy ñöôïc cho laø seõ aûnh höôûng ñaùng keå veà ñeà naøy baèng moät saùng cheá ñôn giaûn, nhöng chöa taïo maët kinh teá ñoái vôùi ngaønh deät may vaø vieäc saûn xuaát caùc ra moät cuoäc caùch maïng trieät ñeå. Geox ñaõ tieán haønh loaïi quaàn aùo môùi coù ñoä beàn cao. Vôùi tö caùch laø chuû sôû höõu moät döï aùn nghieân cöùu vaø trieån khai saâu roäng ñeå taïo coâng ngheä, Ñaïi hoïc quoác gia Baéc Carolina seõ höôûng lôïi töø ra moät lôùp maøng thoâng hôi laøm baèng chaát lieäu xoáp taát caû doanh thu trong töông lai neáu coâng ngheä ñoù ñöôïc ñaëc bieät coù khaû naêng haáp thuï moà hoâi qua ñeá giaøy vaø phaùt trieån vaø thöông maïi hoùa thaønh coâng. chuyeån noù ra maët ngoaøi cuûa ñeá giaøy döôùi daïng hôi nöôùc. Nhöõng loã chaân loâng nhoû li ti – lôùn hôn phaân töû Nguoàn: Thoâng caùo baùo chí cuûa Ñaïi hoïc quoác gia Baéc Carolina hôi nöôùc, nhöng nhoû hôn caùc gioït nöôùc nhoû – thaûi nöôùc ra ngoaøi vaø giöõ cho baøn chaân khoâ vaø ñoàng thôøi duy trì ñieàu kieän vi khí haäu lyù töôûng beân trong giaøy. AÛnh : Ivan Naude Nhoùm nghieân cöùu cuûa Geox cuõng ñaõ tìm ra giaûi phaùp cho vaán ñeà töông töï ñoái vôùi saûn phaåm may maëc vaø ñaõ tìm ra bieän phaùp ñeå giöõ aám khoâng khí vaø ñoä aåm ñöôïc haáp thuï vaøo khoaûng troáng coù trong saûn phaåm may maëc vaø ñaåy ra ngoaøi thoâng qua caùc loã thoâng khí ñöôïc thieát keá ôû vai aùo. Coâng ngheä GEOX ñaõ ñöôïc baûo hoä saùng cheá cuûa GEOX taïo ra moät cô cheá loaïi boû moà hoâi ra khoûi quaàn aùo vaø ñieàu hoaø thaân nhieät moät caùch töï nhieân.
Vôùi söï cho pheùp cuûa : Motor Racing Archive “Nhoùm caùc coâng ty deät may töï ñoäng ñang ôû thôøi ñieåm saùng taïo nhaát trong lòch söû phaùt trieån laâu daøi cuûa hoï. Ñaây laø thôøi gian buøng Vôùi söï cho pheùp cuûa : Speedo noå saùng taïo trong lónh vöïc kinh doanh naøy, vôùi caùc loaïi chæ môùi, khaû naêng hoaøn thieän môùi vaø caùc coâng ngheä deät may vaø theâu ñan môùi.” George Moon, chuyeân gia thieát keá noäi thaát cho caùc Juan Pablo Montoya phöông tieän giao thoâng. SAÙNG TAÏO TRONG LÓNH VÖÏC TRANG PHUÏC THEÅ THAO TÖ LIEÄU SAÙNG CHEÁ Vaûi ñeå may trang phuïc bôi Speedo® FASTSKIN FSII coù Tö lieäu saùng cheá coù theå chöùa thoâng tin ñöa kieåu daùng hình caù maäp, ñöôïc thieát keá ñeå laøm giaûm löïc ñeán nhöõng caûi tieán hôn nöõa ñoái vôùi caùc saûn caûn vaø cho pheùp vaän ñoäng vieân bôi coù ñöôïc nhöõng giaây phaåm hoaëc ruùt ngaén thôøi gian ñöa saûn phaåm böùt phaù quyeát ñònh. ra thò tröôøng hoaëc naâng cao chaát löôïng saûn phaåm. Caùc doanh nghieäp trong ngaønh deät Nhieàu nhaø saûn xuaát haøng deät may ñaõ lieân keát vôùi caùc may coù theå kyù hôïp ñoàng nhaän quyeàn söû duïng coâng ty saûn xuaát duïng cuï vaø trang phuïc theå thao ñeå giaûi (li-xaêng) coâng ngheä ñöôïc baûo hoä saùng cheá ñeå quyeát caùc vaán ñeà cuï theå. Caùc chaát lieäu choáng chaùy vaø coù ñöôïc lôïi theá caïnh tranh hoaëc hình thaønh choáng xöôùc ñaõ ñöôïc söû duïng laøm aùo khoaùc vaø muõ baûo quan heä ñoái taùc chieán löôïc vôùi moät coâng ty ñeå hieåm cho caùc vaän ñoäng vieân ñua oâ toâ vaø moâ toâ ñaõ laøm tieáp caän vôùi coâng ngheä cuûa coâng ty ñoù. Baèng giaûm ñaùng keå caùc tröôøng hôïp töû vong. ñoäc quyeàn saùng cheá chöùa thoâng tin veà tình traïng kyõ thuaät maø coù theå giuùp doanh nghieäp traùnh 9 ñöôïc söï laõng phí nguoàn löïc veà thôøi gian vaø tieàn cuûa. Ngoaøi vieäc xaùc ñònh khaû naêng baûo hoä cuûa saùng cheá, vieäc tra cöùu kòp thôøi vaø coù hieäu quaû caùc cô sôû döï lieäu saùng cheá coù theå mang laïi nhöõng thoâng tin höõu ích veà: Hoaït ñoäng nghieân cöùu vaø phaùt trieån (R&D) cuûa ñoái thuû caïnh tranh hieän taïi vaø töông lai; Xu höôùng phaùt trieån cuûa moät lónh vöïc coâng ngheä nhaát ñònh; Nhöõng coâng ngheä coù theå li-xaêng; Nhöõng nhaø cung caáp, ñoái taùc kinh doanh hoaëc caùc nhaø nghieân cöùu tieàm naêng; Nhöõng thò tröôøng chuû yeáu ôû trong vaø ngoaøi nöôùc; Nhöõng baèng ñoäc quyeàn saùng cheá cuûa ngöôøi khaùc ñeå traùnh xaâm phaïm quyeàn; Nhöõng baèng ñoäc quyeàn saùng cheá ñaõ heát hieäu löïc vaø coâng ngheä ñoù ñaõ trôû thaønh sôû höõu coâng; vaø Khaû naêng caûi tieán döïa treân coâng ngheä hieän coù.
THÖÔNG HIEÄU VAØ NHAÕN HIEÄU Gioáng nhö ngaønh saûn xuaát ñoà gia duïng vaø ngaønh coâng nghieäp deät, trong ngaønh coâng nghieäp may maëc caùc doanh nghieäp khoân ngoan vaø thaän troïng thöôøng voán hoùa giaù trò thöông hieäu cuûa hoï. Hoï phaùt haønh traùi phieáu cho khaùch haøng - nhöõng ngöôøi ñeán vôùi saûn phaåm cuûa hoï vì chuùng coù kieåu daùng ñeïp, chaát löôïng toát vaø thaùi ñoä phuïc vuï hoaëc caùc ñaëc tính kyõ thuaät vöôït troäi cuûa saûn phaåm. Nhaõn hieäu laø phöông tieän ñieån hình nhaát ñeå phaân bieät saûn phaåm cuûa moät coâng ty vôùi 10 caùc saûn phaåm cuøng loaïi cuûa ñoái thuû caïnh tranh. Nhaõn hieäu coù theå ñöôïc baûo hoä thoâng qua ñaêng kyù vaø caùc yeáu toá myõ thuaät lieân quan coù theå ñöôïc baûo hoä theo phaùp luaät quyeàn taùc giaû. Nhaõn hieäu laø raát quan troïng ñoái vôùi caùc doanh nghieäp nhoû hoaëc môùi thaønh laäp, cuõng nhö ñoái vôùi caùc doanh nghieäp lôùn trong moät lónh vöïc kinh doanh cuï theå. Coâng ty may maëc Pickwick cuûa Italia (www.pickwick.net) laø moät ví duï ñieån hình veà vieäc söû duïng chieán löôïc nhaõn hieäu ñeå xaây döïng thaønh coâng moät doanh nghieäp coù söï khôûi ñaàu töø baùn haøng thôøi trang treân caùc ñöôøng phoá trong khu trung taâm thöông maïi. Hieän taïi, Pickwick baùn moät loaït saûn phaåm thôøi trang cho giôùi treû treân khaép chaâu AÂu. Nhöng caùch ñaây khoâng laâu, taát caû nhöõng gì maø coâng ty naøy coù chæ laø moät nhaõn hieäu, trong ñoù coù veõ hình moät caäu beù khoâng coù maët vôùi kieåu toùc boâng nhoïn. Chuû sôû höõu nhaõn hieäu baét ñaàu hoaït ñoäng kinh doanh cuûa mình baèng caùch löïa choïn nhöõng loaïi thôøi trang maø oâng cho raèng coù phong caùch ñaëc bieät thu huùt giôùi treû, gaén vôùi nhaõn hieäu giaøu tính phaân bieät cuûa mình vaø phaân phoái thoâng qua maïng löôùi caùc cöûa haøng ôû Rome. Ban ñaàu, chi phí kinh doanh raát thaáp vì coâng ty saûn xuaát trong moät ga-ra ñeå oâtoâ. Nhöõng thanh nieân ñoùn nhaän nhaõn hieäu Pickwick moät caùch ñam meâ vaø saün saøng traû nhieàu tieàn hôn ñeå coù ñöôïc nhöõng saûn phaåm mang nhaõn hieäu ñoù. Ngaøy nay, coâng ty ñaõ kyù caùc hôïp ñoàng thueâ saûn xuaát vaø chæ taäp trung vaøo vieäc tieáp thò, phaân phoái, giaùm saùt vaø kieåm tra vieäc söû duïng nhaõn hieäu.
BRANDING & NGHIEÂN CÖÙU TÌNH HUOÁNG: HÔN CAÛ MOÄT CAÙI TEÂN Nhaø thieát keá Takada Kenzo cuûa Nhaät Baûn ñaõ taïo döïng danh tieáng laø ngöôøi khôûi xöôùng caùc xu höôùng thôøi trang trong hôn 30 naêm ñeå taïo ra moät thöông hieäu maïnh. OÂng ñaõ söû duïng caùc loaïi vaûi aám, keát hôïp kieåu daùng hieän ñaïi vôùi caùc loaïi vaûi vaø kieåu daùng cuûa caùc daân toäc thieåu soá, söï giao thoa vaên hoùa ñeå taïo ra phong caùch Kenzo. Naêm 1993, Takada Kenzo baùn coâng ty thôøi trang cuûa mình cho Taäp ñoaøn thôøi trang khoång loà vaø noåi tieáng cuûa Phaùp laø LVMH vôùi giaù 29 trieäu Euro, nhöng oâng vaãn tieáp tuïc laøm vieäc vôùi tö caùch laø nhaø thieát keá thôøi trang haøng ñaàu cuûa Kenzo cho ñeán khi nghæ höu. Naêm 1997, ngay tröôùc khi oâng nghæ höu, LVMH chuyeån nhöôïng ngöôïc trôû laïi cho oâng nhaõn hieäu chöùa hoï vaø teân cuûa oâng vaø chæ giöõ laïi nhaõn hieäu Kenzo. Vaøi naêm sau ñoù, Takada Kenzo quyeát ñònh quay trôû laïi vôùi ngaønh coâng nghieäp thôøi trang, nhöng laàn naøy oâng taäp trung vaøo thieát keá haøng deät may duøng ñeå phuû boïc baøn gheá, giöôøng tuû vaø caùc ñoà duøng gia duïng khaùc. OÂng coù döï ñònh ñaêng kyù teân cuûa mình trong phieân baûn tieáng Trung Quoác (chöõ töôïng hình) laøm nhaõn hieäu cho nhöõng saûn phaåm naøy. Luùc ñoù, oâng môùi bieát raèng LVMH ñaõ söû duïng nhaõn hieäu ñoù baèng tieáng Trung Quoác. Vì vaäy, ñaàu naêm 2005, oâng ñaõ kieän LVMH veà haønh vi söû duïng traùi pheùp bieåu töôïng (logo) cuûa oâng vaø yeâu caàu toøa aùn ra leänh cho coâng ty ñoù phaûi boài thöôøng cho oâng vaøi trieäu ñoâla. OÂng cho raèng nhaõn hieäu bò tranh chaáp laø moät phaàn trong soá caùc quyeàn ñöôïc chuyeån nhöôïng laïi cho oâng vaøo naêm 1997 theo hôïp ñoàng ñöôïc ñaøm phaùn vôùi LVMH. Vuï tranh chaáp ñaõ ñöôïc giaûi quyeát döùt ñieåm beân ngoaøi toøa aùn. CHÆ DAÃN ÑÒA LYÙ, NHAÕN HIEÄU TAÄP THEÅ VAØ NHAÕN HIEÄU CHÖÙNG NHAÄN 11 Trong soá caùc loaïi nhaõn hieäu maø doanh nghieäp coù theå söû duïng ñeå quaûng baù caùc daáu hieäu ñaëc tröng cuûa saûn phaåm coøn coù moät soá daïng “nhaõn hieäu chung” ñaëc bieät, ñieån hình laø nhaõn hieäu taäp theå, nhaõn hieäu chöùng nhaän vaø chæ daãn ñòa lyù. Nhaõn hieäu taäp theå thöôøng ñöôïc ñònh nghóa laø daáu hieäu coù khaû naêng phaân bieät caùc ñaëc ñieåm coù giaù trò chung ñoái vôùi haøng hoùa hoaëc dòch vuï cuûa moät soá doanh nghieäp cuøng söû duïng nhaõn hieäu ñoù, ví duï, nguoàn goác ñòa lyù, nguyeân lieäu, phöông phaùp saûn xuaát cuûa chuùng. Chuû sôû höõu nhaõn hieäu taäp theå coù theå laø moät hieäp hoäi maø caùc doanh nghieäp ñoù laø thaønh vieân hoaëc moät chuû theå baát kyø, keå caû toå chöùc nhaø nöôùc hoaëc hôïp taùc xaõ.
TRADEM A VAÛI BOÂNG SÔÏI CUÛA AI-CAÄP Khí haäu oân hoøa quanh naêm taïi Ai-caäp raát ÔÛ nhieàu nöôùc, caùc saûn phaåm coù nguoàn goác ñòa lyù roõ raøng cuõng coù theå söû duïng chæ daãn ñòa lyù. Chæ daãn ñòa lyù ñöôïc söû duïng ñeå nhaän daïng saûn phaåm coù nguoàn goác xuaát xöù töø moät nöôùc hoaëc lyù töôûng cho vieäc troàng boâng vaø cuõng laø ñòa phöông cuûa nöôùc ñoù, coù danh tieáng veà chaát löôïng ñaëc thuø lyù do chính taïi sao vaûi boâng sôïi coù chaát hoaëc caùc ñaëc tính nhaát ñònh. Chæ daãn ñòa lyù cuûa moät soá loaïi saûn löôïng tuyeät vôøi cuûa Ai-caäp ñöôïc thöøa phaåm nhaát ñònh, chuû yeáu laø röôïu vang vaø röôïu maïnh, coù theå 12 nhaän roäng raõi treân toaøn theá giôùi. Chính ñöôïc höôûng söï baûo hoä roäng hôn so vôùi chæ daãn ñòa lyù cuûa saûn phuû Ai-caäp bieát ñöôïc giaù trò saûn phaåm phaåm khaùc vaø caùc saûn phaåm söû duïng nhaõn hieäu taäp theå. cuûa hoï raát sôùm. Ngay töø naêm 1926, hoï ñaõ baét ñaàu kieåm soaùt nghieâm ngaët haït goáng ñeå baûo ñaûm chuùng khoâng bò laãn vôùi caùc loaïi gioáng keùm chaát löôïng khaùc. Naêm CHÆ DAÃN ÑÒA LYÙ CHO THAÛM CUÛA IRAN 2001, Boä Kinh teá vaø Ngoaïi thöông Ai- caäp phoái hôïp vôùi Hieäp hoäi caùc nhaø xuaát Vôùi 1,5 trieäu daân gaén boù tröïc tieáp vôùi ngheà saûn xuaát thaûm treân khaåu vaûi boâng sôïi (Alcotexa) noäp ñôn khaép Iran, nöôùc naøy coù ñuû caùc lyù do caû veà kinh teá - cuõng nhö vaên ñaêng kyù quoác teá nhaõn hieäu (ñôn soá hoùa – ñeå baûo veä choáng laïi vieäc sao cheùp, baét chöôùc caùc saûn 756059 theo Heä thoáng Madrid). Vaûi boâng phaåm cuûa hoï. Thaûm cuûa Iran ñöôïc deät baèng tay taïi nhieàu khu vöïc sôïi cuûa Ai-caäp chæ coù theå ñöôïc ngöôøi khaùc nhau treân khaép ñaát nöôùc naøy, noåi tieáng vôùi caùc tính chaát ñaëc khaùc söû duïng thoâng qua hôïp ñoàng li-xaêng thuø rieâng bieät cuûa moãi vuøng: phong caùch truyeàn thoáng, caùc muùi vaø phaûi baûo ñaûm chaát löôïng vaø tính öu deät vaø phöông phaùp deät, thuoác nhuoäm ñöôïc laøm töø caùc loaïi thöïc vieät cuûa saûn phaåm ñöôïc saûn xuaát töø 100% vaät ñòa phöông, v.v... Caùc hôïp taùc xaõ vaø hieäp hoäi thôï laønh ngheà vaûi boâng sôïi cuûa Ai-caäp. ñòa phöông ñaõ nhieàu naêm söû duïng caùc quy ñònh phaùp luaät veà nhaõn hieäu taäp theå ñeå baûo veä caùc tính chaát ñaëc thuø cuûa khu vöïc. Nhöng hieän nay, Quoác hoäi Iran ñaõ thoâng qua Luaät Baûo hoä chæ daãn ñòa lyù (naêm 2005), ñieàu ñoù seõ laøm chaéc khoûe Vôùi söï cho pheùp cuûa: Quyõ Di saûn theâm baøn tay cuûa nhöõng ngöôøi thôï deät trong vieäc baûo veä caùc yeáu toá ñaëc thuø laøm cho saûn phaåm thaûm ñöôïc saûn xuaát trong khu vöïc cuûa hoï trôû neân ñaëc bieät. vaên hoùa Iran Nguoàn: Caùc tính chaát ñaëc thuø cuûa thaûm deät baèng tay cuûa Iran: Caùch thöùc baûo veä chuùng ôû caáp ñoä quoác gia vaø quoác teá baèng caùch baûo hoä chæ daãn ñòa lyù, cuûa taùc giaû. Massoud Taromsari, Tröôøng Ñaïi hoïc toång hôïp Tehran.
RKS Vôùi söï cho pheùp cuûa : Raymond Sluiter, Haø Lan Moät soá nöôùc ñaõ coù caùc quy ñònh veà baûo hoä nhaõn hieäu chöùng nhaän. Nhaõn hieäu chöùng nhaän ñöôïc caáp cho vieäc tuaân thuû caùc tieâu chuaån ñaõ ñöôïc xaùc ñònh, nhöng khoâng chæ giôùi haïn ôû thaønh vieân baát kyø. Nhaõn hieäu chöùng nhaän coù theå ñöôïc söû duïng bôûi ngöôøi baát kyø ñeå chöùng nhaän saûn phaåm coù lieân Loaøi laïc ñaø khoâng coù böôùu ôû Peâru quan ñaùp öùng caùc tieâu chuaån nhaát ñònh SÔÏI LEN QUYÙ ñaõ ñöôïc thieát laäp. Moät trong soá nhöõng nhaõn hieäu chöùng nhaän ñieån hình nhaát Len Vicuna – moät loaïi len töï nhieân coù giaù trò nhaát laø WOOLMARK, ñöôïc söû duïng ñeå treân theá giôùi, ñöôïc baùn vôùi giaù 225 ñoâla Myõ moät chöùng nhaän cho caùc saûn phaåm ñöôïc pao len thoâ laøm töø loâng laïc ñaø khoâng coù böôùu. Laïc laøm töø 100% len. ñaø khoâng coù böôùu laø moät loaøi thuù hoang daõ khoâng theå thuaàn hoùa ñöôïc soáng ôû daõy nuùi Andes naèm RUGMARK laø moät nhaõn hieäu chöùng nhaän ñöôïc giöõa caùc nöôùc Argentina, Boâlivia, Chileâ, EÂcuado thieát laäp bôûi moät toå chöùc phi lôïi nhuaän hoaït ñoäng vaø Peâru. Chính phuû caùc nöôùc treân ñaõ xaây döïng caùc nhaèm chaám döùt cheá ñoä boùc loät söùc lao ñoäng cuûa treû chính saùch nhaèm ngaên chaën söï tuyeät chuûng cuûa em ôû AÁn Ñoä, Neâ-pan vaø Pakistan. Nhaõn chuùng, ñoàng thôøi cuõng coá gaéng khai khaùc lôïi ích töø hieäu baûo ñaûm vôùi ngöôøi tieâu duøng laø treû nhöõng cô hoäi kinh teá to lôùn töø loaïi len hieám ñöôïc em khoâng ñöôïc söû duïng trong quaù trình coi laø toát hôn caû len cashmere laøm töø loâng loaïi thuù naøy. ÔÛ thôøi kyø Inca, chæ caùc nhaø thoáng trò vaø quan saûn xuaát chaên, meàn vaø thaûm mang nhaõn toøa môùi ñöôïc pheùp maëc loaïi len quyù hieám naøy; hieäu chöùng nhaän. Ñeå ñöôïc pheùp söû duïng ngaøy nay, nhöõng du khaùch ñeán Buenos Aires phaûi nhaõn hieäu RUGMARK, caùc nhaø saûn xuaát traû khoaûng 2.000 ñoâla Myõ cho moät chieác aùo khoaùc thaønh vieân phaûi ñaêng kyù khung deät vôùi laøm töø loâng loaøi thuù naøy. Toå chöùc Rugmark vaø chòu söï giaùm saùt 13 thöôøng xuyeân, bao goàm vieäc kieåm tra ñoät Loro Piana – moät coâng ty deät may vaø thôøi trang xuaát. Moãi taám thaûm ñöôïc ñaùnh soá rieâng bieät, do ñoù cuûa Italia taïo ra söùc maïnh cuûa mình thoâng qua coù theå tìm ra khung deät naøo ñaõ laøm ra noù. Toå chöùc vieäc löïa choïn nhöõng loaïi nguyeân lieäu thoâ toát nhaát naøy cuõng choáng laïi caùc nhaõn hieäu giaû. treân theá giôùi, ñaõ duy xaây döïng quan heä tröïc tieáp vôùi Chính phuû Peâru trong nhieàu naêm vaø ñaõ tích Nhaõn hieäu taäp theå vaø nhaõn hieäu chöùng nhaän coù theå cöïc tham gia vaøo hoaït ñoäng ngaên chaën söï tuyeät laø moät coâng cuï höõu ích hoã trôï caùc doanh nghieäp vöøa chuûng cuûa caùc loaøi laïc ñaø khoâng böôùu. Ñeå baûo veä vaø nhoû trong ngaønh coâng nghieäp deät may vöôït qua ñoäng vaät naøy khoûi vieäc saên baét troäm vaø baûo ñaûm cuoäc soáng cho ngöôøi daân ñòa phöông, coâng ty ñaõ nhöõng thaùch thöùc lieân quan ñeán quy moâ nhoû cuûa hoï ñeà xuaát raèng taát caû saûn phaåm may maëc laøm töø vaø söï coâ laäp veà thò tröôøng. Cô quan sôû höõu trí tueä loâng loaøi thuù naøy ñöôïc baùn vôùi söï chuùng nhaän veà quoác gia coù theå cung caáp theâm nhöõng thoâng tin lieân nguoàn goác xuaát xöù töø Peâru. quan ñeán thuû tuïc ñoái vôùi vieäc ñaêng kyù vaø söû duïng nhaõn hieäu taäp theå vaø nhaõn hieäu chöùng nhaän.
TRANG PHUÏC SARIS ÑOÄC ÑAÙO TÖØ NHÖÕNG NGHEÄ NHAÂN DEÄT Moät nhoùm thôï deät vaûi thuû coâng ôû Pochampally – moät thò traán nhoû ôû huyeän Nalgonda, tænh Andhra Pradesh, AÁn Ñoä, noåi tieáng trong nhieàu theá kyû vôùi kieåu daùng Ikat truyeàn thoáng raát ñoäc ñaùo, giôø ñaây ñaõ ñöôïc baûo hoä chæ daãn ñòa lyù. Khoaûng 5.000 thôï deät thuû coâng cuûa thò traán ñaõ laøm ra trang phuïc sari tie-and-dye vôùi kieåu daùng Pochampally noåi tieáng maø ñoøi hoûi raát nhieàu coâng söùc ñeå deät vaø nhuoäm. Ñaây laø saûn phaåm thuû coâng truyeàn thoáng ñaàu tieân cuûa AÁn Ñoä nhaän ñöôïc baûo hoä theo phaùp luaät veà chæ daãn ñòa lyù môùi cuûa nöôùc naøy ñöôïc thoâng qua vaøo naêm 2003. 14 Raát nhieàu loaïi vaûi khaùc ôû Ñoâng Nam AÙ cuõng coù khaû naêng ñöôïc höôûng lôïi danh hieäu naøy. Ví duï, saûn phaåm luïa longyi ñöôïc saûn xuaát theo phöông phaùp thuû coâng ñöôïc nhieàu theá heä söû duïng laøm sarongs ôû Myanmar maø noù phöùc taïp ñeán möùc phaûi maát 8 giôø ñeå deät ñöôïc moät insô vaø maát ít nhaát 3 thaùng ñeå hoaøn thaønh moät taám vaûi; hay saûn phaåm vaûi theâu Jusi ñöôïc deät töø luïa vaø sôïi caây döùa maø chæ ñöôïc maëc trong nhöõng söï kieän quan troïng ôû phía Baéc cuûa Philippines. Vôùi söï cho pheùp cuûa Sangeeta Jaiya
SECRETS BÍ MAÄT THÖÔNG MAÏI VAØ MOÂ HÌNH KINH DOANH MÔÙI Bí maät thöông maïi coù theå laø baát kyø thöù gì, töø danh saùch caùc nhaø cung caáp vaø khaùch haøng chính ñeán vieäc söû duïng caùc coâng cuï phaàn meàm ñeå thieát keá thôøi trang, quaûn lyù coâng vieäc trong toaøn boä chuoãi giaù trò, ñeán caùc quy trình saûn xuaát vaø saùng cheá bí maät. ÔÛ moät soá coâng ty thôøi trang, caùc bí maät thöông maïi chính ñöôïc söû duïng ñeå baûo veä caùc moâ hình kinh doanh do maùy tính thöïc hieän hoaëc döïa treân phaàn meàm nhaèm cuûng coá toaøn boä chieán löôïc kinh doanh, döïa treân söï bí maät vaø toác ñoä ñeå cung caáp caùc saûn phaåm thôøi trang vôùi soá löôïng haïn cheá. Ví duï, chuoãi cöûa haøng thôøi trang baùn leû ZARA cuûa Taây Ban Nha ñaõ söû duïng moät heä thoáng coâng ngheä thoâng tin ñoäc quyeàn ñeå ruùt ngaén chu trình saûn xuaát saûn phaåm – nghóa laø thôøi gian tìm ra caùch thöùc môùi ñeå phaân phoái caùc saûn phaåm hoaøn thieän – chæ trong 30 ngaøy. Trong khi ñoù, haàu heát caùc ñoái thuû caïnh tranh phaûi maát töø 4 ñeán 12 thaùng. Coâng ty nhaän ñöôïc raát nhieàu thö ñieän töû töø nhöõng nhaø quaûn lyù cöûa haøng thoâng baùo veà caùc xu höôùng, caùc loaïi vaûi vaø kieåu may môùi, töø ñoù nhöõng nhaø thieát keá nhanh choùng chuaån bò caùc moát môùi. Loaïi vaûi môùi ñöôïc löïa choïn nhanh choùng ñöôïc may treân caùc thieát bò töï ñoäng vaø chuyeån ñeán nhöõng cöûa haøng. Moät heä thoáng phaân phoái coâng ngheä cao, vôùi khoaûng 200km ñöôøng taøu ñieän ngaàm vaø hôn 400 ñieåm giao haøng ñeå baûo ñaûm raèng caùc saûn phaåm hoaøn thieän ñöôïc vaän chuyeån vaø ñeán cöûa haøng trong voøng 48 giôø. Caùc coâng ty thôøi trang khaùc cuõng söû duïng coâng ngheä thoâng tin ñeå chænh söûa caùc saûn phaåm nhaèm ñaùp öùng nhu caàu cuûa töøng khaùch haøng. Ví duï, haõng Shirtsdotnet (www.shirtsdotnet.com) ñaët muïc ñích taùi cô caáu ngaønh coâng nghieäp may maëc truyeàn thoáng baèng caùch duy trì quaù trình ra quyeát ñònh vaø aùp duïng moâ hình kinh doanh döïa treân ñôn ñaët haøng. Shirtsdotnet laø moät doanh nghieäp cung öùng dòch vuï phaàn meàm may maëc theo moâ hình kinh doanh thöông maïi ñieän töû (business to business), cung caáp caùc giaûi 15 phaùp may ño, chænh söûa trang phuïc cho caùc coâng ty ñaët haøng qua thö. Khaùch haøng coù theå thieát keá vaø ñaët haøng tröïc tieáp thoâng qua cöûa haøng tröïc tuyeán. Coâng ty döïa vaøo phaàn meàm ñoäc quyeàn ñöôïc baûo hoä laøm bí maät thöông maïi vaø theo phaùp luaät veà quyeàn taùc giaû. Nhö ñaõ trình baøy taïi caùc ví duï neâu trong Taøi lieäu naøy, nguoàn löïc vaø hoaït ñoäng trí tueä laø chìa khoùa cho söï thaønh coâng cuûa caùc doanh nghieäp trong ngaønh deät may. Vieäc baûo hoä nguoàn löïc toàn taïi döôùi hình thöùc nhöõng taøi saûn trí tueä seõ naâng cao thu nhaäp thoâng qua vieäc baùn, li-xaêng vaø thöông maïi hoùa caùc saûn phaåm môùi khaùc nhau, naâng cao thò phaàn, taêng lôïi nhuaän bieân vaø giaûm nguy cô xaâm phaïm quyeàn sôû höõu trí tueä cuûa ngöôøi khaùc. Vieäc quaûn lyù toát taøi saûn trí tueä trong doanh nghieäp hoaëc trong chieán löôïc tieáp thò seõ giuùp naâng cao giaù trò cuûa doanh nghieäp trong maét cuûa nhaø ñaàu tö vaø caùc toå chöùc taøi chính.
PROTECTIN BAÛO HOÄ SÔÛ HÖÕU TRÍ TUEÄ CAÙCH THÖÙC BAÛO HOÄ KIEÅU DAÙNG COÂNG NGHIEÄP thöïc hieän vieäc tra cöùu tình traïng kyõ thuaät ñeå xaùc ñònh giaûi phaùp kyõ thuaät ñaõ bieát baát kyø maø coù theå laøm cho saùng cheá maát khaû naêng baûo hoä; ÔÛ haàu heát caùc nöôùc, kieåu daùng coâng nghieäp phaûi vieát yeâu caàu baûo hoä vaø baûn moâ taû ñaày ñuû ñaêng kyù ñeå ñöôïc baûo hoä theo phaùp luaät veà kieåu veà saùng cheá, goàm caû vaán ñeà phaùp lyù vaø 16 daùng coâng nghieäp. Ñeå ñaêng kyù kieåu daùng coâng kyõ thuaät; nghieäp, ñôn ñaêng kyù phaûi ñöôïc noäp taïi cô quan sôû lieân heä vôùi cô quan saùng cheá quoác gia höõu trí tueä cuûa quoác gia muoán nhaän ñöôïc söï baûo hoä. hoaëc khu vöïc, ñaëc bieät laø trong thôøi gian thaåm ñònh noäi dung cuûa ñôn saùng cheá; Phaùp luaät gaàn ñaây cuûa moät soá nöôùc hoaëc khu vöïc thöïc hieän nhöõng söûa ñoåi caàn thieát ñoái vôùi kinh teá chung, nhö Lieân minh chaâu AÂu, ñaõ ñöa ra ñôn saùng cheá theo yeâu caàu cuûa cô quan caùc quy ñònh cho pheùp coù ñöôïc söï baûo hoä haïn cheá saùng cheá. ñoái vôùi kieåu daùng khoâng caàn ñaêng kyù trong khoaûng thôøi haïn 3 naêm ñeå töø ngaøy kieåu daùng ñöôïc coâng boá Ñôn ñaêng kyù phaûi bao goàm baûn moâ taû ñaày ñuû coâng khai laàn ñaàu tieân (xem trang 3). veà saùng cheá, yeâu caàu baûo hoä nhaèm xaùc ñònh phaïm vi söû duïng cuûa saùng cheá, hình veõ vaø CAÙCH THÖÙC ÑAÊNG KYÙ BAÛO HOÄ SAÙNG CHEÁ toùm taét. Vieäc chuaån bò caùc taøi lieäu neâu treân ñoøi hoûi coù kieán thöùc chuyeân saâu veà phaùp luaät Ñôn ñaêng kyù saùng cheá phaûi ñöôïc chuaån bò vaø noäp saùng cheá vaø hoaït ñoäng cuûa cô quan saùng cheá. cho cô quan saùng cheá quoác gia hoaëc khu vöïc töông Do vaäy, maëc duø khoâng baét buoäc phaûi coù söï hoã öùng. Vieäc chuaån bò ñôn saùng cheá vaø theo ñuoåi ñôn trôï veà kyõ thuaät vaø phaùp lyù, nhöùng toát hôn heát cho ñeán khi baèng ñoäc quyeàn saùng cheá ñöôïc caáp laø haõy tham vaán yù kieán cuûa chuyeân gia sôû höõu moät coâng vieäc phöùc taïp, ñieàu ñoù coù nghóa laø: trí tueä. Ñôn ñaêng kyù nhaõn hieäu quoác teá Ñôn ñaêng kyù nhaõn hieäu quoác teá Ñôn ñaêng kyù nhaõn hieäu quoác teá theo Heä thoáng Madrid theo Heä thoáng Madrid theo Heä thoáng Madrid soá 756059 soá 429177 soá 659163 VAÛI BOÂNG AI CAÄP HERMEØS RUGMARK
G CAÙCH THÖÙC BAÛO HOÄ NHAÕN HIEÄU Söï baûo hoä nhaõn hieäu coù theå ñaït ñöôïc thoâng qua ñaêng kyù hoaëc, ôû moät soá nöôùc vieäc baûo hoä coù theå ñaït ñöôïc thoâng qua vieäc söû duïng. Nhöng ngay caû khi nhaõn hieäu coù theå ñöôïc baûo hoä thoâng qua vieäc söû duïng thì toát hôn heát haõy ñaêng kyù nhaõn hieäu baèng caùch noäp ñôn ñaêng kyù taïi cô quan sôû höõu trí tueä quoác gia. Vieäc ñaêng kyù nhaõn hieäu seõ mang laïi söï baûo hoä maïnh hôn, ñaëc bieät laø trong tröôøng hôïp coù tranh chaáp vôùi nhaõn hieäu truøng hoaëc töông töï ñeán möùc gaây nhaàm laãn. Ñoái vôùi vieäc ñaêng kyù nhaõn hieäu, caùc dòch vuï cuûa caùc ñaïi dieän sôû höõu coâng nghieäp thöôøng laø raát höõu ích vaø ôû moät soá nöôùc laø baét buoäc. Böôùc ñaàu tieân laø noäp ñôn ñaêng kyù nhaõn hieäu cho cô quan sôû höõu trí tueä quoác gia, keå caû thoâng tin lieân laïc cuûa coâng ty, hình aûnh minh hoïa cho nhaõn hieäu (theo ñònh daïng chuaån ñöôïc yeâu caàu), baûn moâ taû veà haøng hoùa vaø dòch vuï vaø/hoaëc caùc nhoùm maø doanh nghieäp muoán nhaän ñöôïc söï baûo hoä vaø noäp khoaûn phí theo quy ñònh. Thôøi gian caàn thieát ñeå ñaêng kyù nhaõn hieäu laø raát khaùc nhau giöõa caùc nöôùc, nhìn chung laø khoaûng töø 3 thaùng ñeán 2 naêm, do vaäy ñôn ñaêng kyù phaûi ñöôïc noäp sôùm nhaèm baûo ñaûm ñaêng kyù ñuùng haïn ñeå söû duïng trong quaûng caùo vaø tieáp thò saûn phaåm coù lieân quan. Trong khi thôøi haïn baûo hoä laø khaùc nhau, ôû nhieàu nöôùc nhaõn hieäu ñaõ ñaêng kyù ñöôïc baûo hoä trong thôøi haïn 10 naêm. Ñaêng kyù coù theå ñöôïc gia haïn nhieàu laàn (thoâng thöôøng, moãi laàn laø 10 naêm) vôùi ñieàu kieän phí gia haïn phaûi ñöôïc noäp ñuùng thôøi haïn. DANH MUÏC KIEÅM TRA VIEÄC LÖÏA CHOÏN NHAÕN HIEÄU Kieåm tra xem nhaõn hieäu coù ñaùp öùng taát caû caùc ñieàu kieän phaùp lyù khoâng. 17 Baûo ñaûm raèng nhaõn hieäu khoâng truøng hoaëc khoâng töông töï ñeán möùc gaây nhaàm laãn vôùi caùc nhaõn hieäu coù tröôùc. Baûo ñaûm raèng nhaõn hieäu deã ñoïc, vieát vaø nhôù vaø phuø hôïp cho taát caû caùc daïng phöông tieän quaûng caùo. Baûo ñaûm raèng nhaõn hieäu khoâng coù yù nghóa khoâng mong muoán baát kyø. Kieåm tra xem teân mieàn töông öùng ñaõ ñöôïc ñaêng kyù chöa.
PROPERTY BAÛO HOÄ QUYEÀN SÔÛ HÖÕU TRÍ TUEÄ ÔÛ NÖÔÙC NGOAØI – YEÂU CAÀU HÖÔÛNG QUYEÀN ÖU TIEÂN Quyeàn sôû höõu trí tueä coù tính laõnh thoå, nghóa laø söï baûo hoä bò giôùi haïn ôû laõnh thoå moät nöôùc hoaëc khu vöïc ñöôïc ñaêng kyù. Vì vaäy, caùc nhaø quaûn lyù doanh nghieäp phaûi ñöa ra moät quyeát ñònh quan troïng laø doanh nghieäp caàn ñaêng kyù baûo hoä quyeàn sôû höõu trí tueä cuûa mình ôû nhöõng nöôùc naøo. Thôøi gian laø moät yeáu toá 18 quan troïng trong quyeát ñònh naøy: Ngaøy noäp ñôn cuûa ñôn ñaêng kyù saùng cheá ñaàu tieân ñöôïc goïi laø ngaøy öu tieân. Baát kyø ñôn ñaêng kyù naøo sau ñoù ñöôïc noäp ôû nöôùc khaùc trong thôøi haïn 12 thaùng tính töø ngaøy ñoù (nghóa laø, trong thôøi haïn öu tieân) seõ ñöôïc höôûng lôïi töø ñôn noäp ñaàu tieân vaø seõ coù söï öu tieân hôn so vôùi caùc ñôn do ngöôøi khaùc noäp ñeå ñaêng kyù cho cuøng saùng cheá sau ngaøy öu tieân. Toát hôn heát laø haõy noäp ñôn ñaêng kyù saùng cheá ôû nöôùc ngoaøi trong thôøi haïn öu tieân. Sau khi keát thuùc thôøi haïn öu tieân, vaø cho ñeán khi ñôn ñaêng kyù saùng cheá ñöôïc cô quan saùng cheá coâng boá (thöôøng laø 18 thaùng sau ngaøy öu tieân), ñôn ñaêng kyù saùng cheá vaãn coù theå ñöôïc noäp cho saùng cheá ñoù ôû nhöõng nöôùc khaùc, nhöng seõ khoâng ñöôïc höôûng quyeàn öu tieân cuûa ñôn ñöôïc noäp tröôùc ñoù. Ñoái vôùi kieåu daùng coâng nghieäp, ngöôøi noäp ñôn thöôøng coù 6 thaùng keå töø ngaøy ñôn ñaêng kyù ñöôïc noäp ôû nöôùc ñaàu tieân ñeå yeâu caàu höôûng quyeàn öu tieân khi ñaêng kyù baûo hoä kieåu daùng ôû nhöõng nöôùc khaùc. Khi thôøi haïn naøy keát thuùc, ngöôøi noäp ñôn seõ khoâng theå ñaêng kyù baûo hoä kieåu daùng ôû nhöõng nöôùc khaùc vì kieåu daùng seõ khoâng ñöôïc coi laø coù tính môùi. Thôøi haïn höôûng quyeàn öu tieân ñoái vôùi nhaõn hieäu laø 6 thaùng keå töø ngaøy noäp ñôn ñaàu tieân. Vieäc ñaêng kyù nhaõn hieäu ôû moät nöôùc chæ laøm phaùt sinh hieäu löïc ôû nöôùc ñoù tröø khi nhaõn hieäu ñöôïc coi laø noåi tieáng. Ñôn ñaêng kyù kieåu daùng quoác teá Ñôn ñaêng kyù kieåu daùng quoác teá Ñôn ñaêng kyù kieåu daùng quoác teá soá DM/58977 soá DM/58980 soá DM/58977 HERMEØS