zunia.vn

Tuyển sinh 2024 dành cho Gen-Z

zunia.vn

» Khoa Học Xã Hội

» Giáo dục học

Nâng cao chất lượng hoạt động ngoại khóa trong giảng dạy môn giáo dục quốc phòng và an ninh cho sinh viên hiện nay

Chia sẻ: Phó Cửu Vân | Ngày: | Loại File: PDF | Số trang:5

Báo xấu

8
lượt xem 0
download

Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Bài viết "Nâng cao chất lượng hoạt động ngoại khóa trong giảng dạy môn giáo dục quốc phòng và an ninh cho sinh viên hiện nay" đánh giá thực trạng hoạt động ngoại khóa của sinh viên hiện nay và đưa ra một số giải pháp nâng cao chất lượng hoạt động ngoại khóa nhằm giúp sinh viên có thái độ tích cực trong học tập, có hành vi, lối sống tốt hơn, nâng cao sự hiểu biết và hình thành kỹ năng làm việc nhóm, kĩ năng giao tiếp tạo hứng thú nghề nghiệp cho sinh viên. Mời các bạn cùng tham khảo!

Chủ đề:

Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!

Lưu

Nội dung Text: Nâng cao chất lượng hoạt động ngoại khóa trong giảng dạy môn giáo dục quốc phòng và an ninh cho sinh viên hiện nay

Khoa học xã hội với sự phát triển bền vững NÂNG CAO CHẤT LƯỢNG HOẠT ĐỘNG NGOẠI KHÓA TRONG GIẢNG DẠY MÔN GIÁO DỤC QUỐC PHÒNG VÀ AN NINH CHO SINH VIÊN HIỆN NAY Phạm Quốc Đảm Tóm tắt: Hoạt động ngoại khóa là một nội dung có vị trí rất quan trọng, có ý nghĩa to lớn không chỉ giúp cho sinh viên phát triển nhanh về tư duy mà còn tạo cho sinh viên khả năng ứng xử tốt, vận dụng kiến thức tổng hợp linh hoạt, biết cách củng cố, mở rộng và nâng cao kiến thức, làm cho sinh viên hứng thú, yêu thích hơn môn học. Trong bài viết này tác giả đánh giá thực trạng hoạt động ngoại khóa của sinh viên hiện nay và đưa ra một số giải pháp nâng cao chất lượng hoạt động ngoại khóa nhằm giúp sinh viên có thái độ tích cực trong học tập, có hành vi, lối sống tốt hơn, nâng cao sự hiểu biết và hình thành kỹ năng làm việc nhóm, kĩ năng giao tiếp tạo hứng thú nghề nghiệp cho sinh viên. Từ khóa: Sinh viên, hoạt động ngoại khóa, giáo dục quốc phòng. 1. ĐẶT VẤN ĐỂ Hoạt động ngoại khóa là những hoạt động bổ ích, có tác dụng bổ sung và hỗ trợ chương trình chính khóa, giúp nâng cao chất lượng đào tạo và tạo môi trường học tập có áp dụng thực tiễn cho sinh viên. Đây là những hoạt động cho sinh viên ngoài giờ lên lớp, không nằm trong chương trình chính khóa. Hoạt động này có vai trò quan trọng trong việc bổ sung kỹ năng sống, kỹ năng giao tiếp, tổ chức, giúp cho sinh viên tăng cường ý thức, ý chí học tập vì bản thân, vì đất nước; tu dưỡng đạo đức, hành vi văn minh, tuân thủ các nội quy của nhà trường, của cơ sở. Đồng thời, rèn luyện cho sinh viên một số kĩ năng mềm để phát huy khả năng và thể hiện năng khiếu của bản thân; cung cấp thêm cho họ các kiến thức, kỹ năng mà chương trình chính khóa không có nhằm giúp sinh viên có thái độ tích cực trong học tập, có hành vi, lối sống tốt hơn, nâng cao sự hiểu biết và hình thành kỹ năng làm việc nhóm, kĩ năng giao tiếp tạo hứng thú nghề nghiệp cho sinh viên. 2. NỘI DUNG 2.1. Vai trò của hoạt động ngoại khóa trong giảng dạy môn Giáo dục quốc phòng, an ninh Hoạt động ngoại khóa là một hoạt động có nhiều nội dung phong phú, cập nhật với đời sống chính trị, xã hội là hình thức hoạt động học tập được đông đảo sinh viên ưa thích. Bởi vì, nó không chỉ truyền thụ cho sinh viên những kiến thức trong giáo trình mà còn cung cấp cho sinh viên những kiến thức, kinh nghiệm thực tế trong cuộc sống; Hình thức giáo dục lại đa dạng, dễ hấp dẫn với lứa tuổi sinh viên. Nếu tiến hành tổ chức các hoạt động này một cách khoa học, phù hợp thì hiệu quả giáo dục sẽ rất cao góp phần hoàn thành một cách tốt nhất mục tiêu đào tạo của môn học giáo dục quốc phòng và an ninh. Do đặc thù của môn học giáo dục quốc phòng và an ninh vừa có tính lí thuyết trừu tượng lại vừa có nhiều phần thực hành kĩ năng thực hành quân sự, cho nên nếu tổ chức tốt các hoạt động ngoại khóa  Đại tá, ThS. Khoa Giáo dục quốc phòng, Trường Đại học Mỏ - Địa chất. 357
Trường Đại học Mỏ - Địa chất thì hiệu quả giáo dục và đào tạo đem lại rất lớn như: Củng cố kiến thức cho sinh viên hiểu và biết phát huy tinh thần yêu nước, ý chí quật cường, truyền thống chống giặc ngoại xâm; giáo dục ý thức trách nhiệm của mỗi công dân đối với nhiệm vụ bảo vệ Tổ quốc; luôn đề cao cảnh giác, sẵn sàng tham gia xây dựng lực lượng vũ trang góp phần củng cố quốc phòng của đất nước trong thời kì mới. Khi tham gia hoạt động ngoại khóa giúp các sinh viên vận dụng tốt nếp sống có kỉ luật, trật tự, nề nếp chính quy vào trong các hoạt động sinh hoạt của bản thân, nhà trường, gia đình và xã hội; rèn luyện cho sinh viên ý thức tổ chức tự giác chấp hành mệnh lệnh một cách nhanh chóng, chính xác. 2.2. Thực trạng hoạt động ngoại khóa khi học giáo dục quốc phòng của sinh viên hiện nay Hoạt động ngoại khóa của sinh viên trong quá trình học tập giáo dục quốc phòng và an ninh đã có những tác động tích cực đến người học, giúp sinh viên củng cố, nâng cao kiến thức quốc phòng và an ninh, rèn luyện kỹ năng quân sự, kỹ năng sống, kỹ năng xử lý, giao tiếp, ứng xử, kỹ năng vận dụng lý thuyết với thực hành, kỹ năng tự tổ chức, tự quản, tự điều hành cho sinh viên và đặc biệt rèn luyện cho sinh viên ý thức kỷ luật, tác phong quân sự; tự tin, tích cực tham gia các hoạt động phong trào như văn hóa văn nghệ, thể dục thể thao... Tuy nhiên, ở nhiều trường Đại học hiện nay, công tác đánh giá về vai trò, tác dụng của hoạt động này, vẫn còn nhiều bất cập, có thời điểm còn xem nhẹ, chưa có kế hoạch cụ thể, rõ ràng đối với từng đối tượng. Có tổ chức nhưng mới chỉ là những hoạt động mang tính thời điểm chứ không phải là thường xuyên và mới chỉ thực hiện trong phạm vi nhất định mà chưa có kế hoạch phối hợp mở rộng trong phạm vi địa bàn, chưa có nhiều các hoạt động giao lưu, kết nghĩa với các đơn vị địa phương trong khu vực, chưa có kế hoạch tổ chức những chuyến tham quan, học tập cho sinh viên và cũng do một số nguyên nhân khác nhau mặc dù có kế hoạch, có tổ chức nhưng hiệu quả chưa cao. Hoạt động ngoại khóa của sinh viên khi học giáo dục quốc phòng có những đặc điểm riêng so với các môn khoa học khác như: thời gian học tập, tập chung ngắn, đối tượng sinh viên cơ bản là năm thứ nhất còn rất nhiều bỡ ngỡ, cơ sở vật chất của nhiều trường chưa đảm bảo, sân bãi phục vụ cho hoạt động ngoại khóa không đáp ứng được, khu hoạt động thể dục, thể thao không có, có những hoạt động về nội dung, hình thức và quy mô khác với những hoạt động bên ngoài. Bên cạnh đó, cán bộ giảng viên giáo dục quốc phòng nhiều lúc còn chưa chú trọng đến việc tổ chức hoạt động ngoại khóa cho sinh viên, đội ngũ giảng viên vừa làm công tác giảng dạy, vừa là cán bộ trực tiếp rèn luyện sinh viên nên chất lượng của các hoạt động giáo dục ngoại khóa chưa đảm bảo yêu cầu, chất lượng đặt ra. Sinh viên không đồng đều về lứa tuổi, nhận thức và điều kiện gia đình. Kinh phí dành cho việc tổ hoạt động ngoại khóa còn ít hoặc không có. Hơn nữa, công tác quản lý chỉ đạo của nhà trường chưa được thực hiện thường xuyên, các hoạt động ngoại khóa chưa thực sự được chú trọng, sau mỗi hoạt động ngoại khóa chưa được đánh giá rút kinh nghiệm một cách nghiêm túc. Có trường đã tiến hành đưa hoạt động ngoại khóa vào chương trình giảng dạy, huấn luyện. Tuy nhiên, nội dung còn nghèo nàn chưa thực sự đa dạng và phong phú, chưa có một kế hoạch, chương trình hướng dẫn chung nên không có định hướng cụ thể. 2.3. Giải pháp nâng cao chất lượng hoạt động ngoại khóa cho sinh viên hiện nay 2.3.1. Nâng cao nhận thức, trách nhiệm cho cán bộ, giảng viên, sinh viên hiểu được vị trí, vai trò, tầm quan trọng của hoạt động ngoại khóa Cần làm cho cán bộ, giảng viên, sinh viên nhận thức một cách đúng đắn mục tiêu giáo dục nói chung và mục tiêu giáo dục toàn diện của nhà trường nói riêng. Để nâng cao nhận thức, cần phải thông 358
Khoa học xã hội với sự phát triển bền vững qua nhiều hình thức hoạt động khác nhau như tổ chức hoặc kết hợp với các buổi sinh hoạt chính trị, nghe thời sự, tổ chức hội thảo, trao đổi kinh nghiệm quản lí, tổ chức ngoại khoá các chuyên đề về văn hoá giáo dục, đạo đức, pháp luật, phối hợp với các tổ chức chính quyền, đoàn thể chính trị xã hội tuyên truyền vận động mọi lực lượng tham gia các hoạt động ngoại khóa. Từ đó, tác động đến tâm lí, nhận thức của cán bộ, giảng viên, sinh viên về vai trò, nhiệm vụ, chức năng của hoạt động ngoại khóa trong việc giáo dục toàn diện nhân cách người học. 2.3.2. Đổi mới, nâng cao chất lượng các nội dung và hình thức tổ chức hoạt động ngoại khóa Yêu cầu đặt ra khi tổ chức xây dựng kế hoạch hoạt động ngoại khóa là nội dung phải gắn liền với chương trình chính khóa. Nội dung hoạt động ngoại khóa phải đảm bảo tính thực tiễn và khả năng ứng dụng, đưa người học vào sát môi trường hoạt động thực tiễn của quân đội, hình thức hoạt động ngoại khóa phải sinh động và gây hứng thú cho sinh viên trong học tập môn giáo dục quốc phòng và an ninh nói chung và tạo động cơ rèn luyện tính kỷ luật cho sinh viên nói riêng, hoạt động ngoại khóa phải hướng đến rèn luyện các kỹ năng mềm và kỹ năng làm việc đội, nhóm cho sinh viên. Hoạt động ngoại khóa thường diễn ra trong một không gian rộng, thời gian không cố định. Do đó, muốn thu hút sinh viên tham gia đầy đủ các hoạt động cần phải thường xuyên đổi mới nội dung, chương trình, hình thức tổ chức hoạt động ngoại khóa. Tuỳ theo tính chất, mức độ của mỗi hoạt động, mà xây dựng kế hoạch và chỉ đạo thực hiện cho phù hợp. Chẳng hạn, thông qua các ngày lễ lớn kết hợp tổ chức các hoạt động văn hoá, văn nghệ, lồng ghép các cuộc thi nhỏ như thi tìm hiểu, thi hát theo chủ đề hoặc tham quan các di tích lịch sử, nên tổ chức thi thuyết trình theo chủ đề, nói chuyện chuyên đề thi vấn đáp về các kiến thức khoa học nhằm giảm bớt tình trạng khô khan, căng thẳng. Các hình thức sinh hoạt khác như hoạt động thể dục thể thao, sinh hoạt câu lạc bộ, sinh hoạt chuyên đề, sinh hoạt ngoại khoá, tham quan, du lịch… là những hoạt động mang tính tự nguyện cao, có sức hút với những sinh viên có cùng sở thích, cùng nguyện vọng tham gia hoạt động. Do đó, nhà trường cần bố trí kinh phí tương ứng để tổ chức các hoạt động phù hợp nhằm góp phần củng cố và bổ sung kiến thức học trên lớp, rèn luyện, giáo dục năng khiếu, thể lực, giáo dục giới tính, mĩ thuật, hội hoạ… cho người học. 2.3.3. Xây dựng nội dung hoạt động ngoại khóa một cách chi tiết, cụ thể, thông qua kế hoạch năm học và của từng đợt học và gắn với hoạt động kỷ niệm những ngày lễ lớn của dân tộc, quân đội, nhà trường, đơn vị Quá trình thực hiện phải lập kế hoạch chi tiết, cụ thể cho các hoạt động ngoại khóa, xác định mục đích cụ thể của ngoại khóa, dự kiến về thời gian chuẩn bị và tổ chức, phạm vi ngoại khóa, hình thức tổ chức ngoại khóa. Xác định khó khăn và hướng khắc phục, giải quyết trong quá trình thực hiện và người chịu trách nhiệm về nội dung của hoạt động ngoại khóa. Các hoạt động ngoại khóa hiện nay rất phong phú, đòi hỏi giảng viên phải thường xuyên quan tâm, suy nghĩ, tìm tòi các hình thức hoạt động phù hợp với mục tiêu, đối tượng, thời gian, cơ sở vật chất, nguồn kinh phí, môi trường sư phạm và con người hiện có. Nội dung và hình thức hoạt động phải bao hàm các mặt giáo dục đức, trí, thể, mĩ. Tiến trình tổ chức hoạt động phải hài hoà, khoa học và hợp lí, phải có bộ máy tổ chức, có kế hoạch, chương trình, hoạt động cụ thể, có nội dung hoạt động, có người phụ trách, có qui định lề lối làm việc, điều kiện hoạt động và có sự phối hợp chặt chẽ giữa 359
Trường Đại học Mỏ - Địa chất các tổ chức, đoàn thể trong và ngoài để bảo đảm nội dung của hoạt động ngoại khóa và bảo đảm an toàn cho người tham gia. 2.3.4. Bồi dưỡng kĩ năng tổ chức hoạt động ngoại khóa cho cán bộ kiêm chức, giảng viên và sinh viên Nếu kỹ năng tổ chức các hoạt động giáo dục của giảng viên và cán bộ kiêm chức không được đổi mới, không có sự lôi cuốn, thiếu hứng thú thì chất lượng hoạt động ngoại khóa sẽ không đạt được hiệu quả cao. Vì vậy, việc bồi dưỡng kỹ năng tổ chức hoạt động ngoại khóa cho giảng viên và cán bộ kiêm chức là nội dung cần thiết trong việc chỉ đạo các hoạt động ngoại khóa của người quản lý. Để nâng cao hiệu quả việc bồi dưỡng các kỹ năng hoạt động ngoại khóa cho giảng viên và cán bộ kiêm chức cần dựa trên kế hoạch hoạt động chung của nhà trường, tổ chức các buổi tập huấn phù hợp với khả năng hiện có để đội ngũ này có điều kiện giao lưu, học tập, rút kinh nghiệm, từ đó nâng cao trình độ về chuyên môn nghiệp vụ trong việc tổ chức các hoạt động ngoại khóa. Trong bất kì một hoạt động ngoại khóa nào cũng có hai đối tượng: Đối tượng tổ chức hoạt động và đối tượng tham gia hoạt động, cả hai đều có vai trò quan trọng như nhau. Song nếu đối tượng tham gia nhận thức không đầy đủ, không hứng thú, thiếu sự tự giác, chủ động, sáng tạo thì các hoạt động ngoại khóa chưa đạt được mục đích đề ra. Vì thế cần bồi dưỡng năng lực hoạt động cho sinh viên; tạo điều kiện cho sinh viên tham gia bàn bạc nội dung, hình thức, phương pháp tổ chức trước khi tham gia. Điều này sẽ giúp cho sinh viên phát huy tính tích cực, độc lập, sáng tạo, tự giác và có hứng thú khi tham dự vào các hoạt động. Cần có biện pháp kiểm tra, theo dõi, đánh giá kết quả, khen thưởng, động viên kịp thời đối với những sinh viên có thành tích tốt trong các hoạt động. Tăng cường vận động, thuyết phục, kích thích lòng nhiệt tình và sự say mê hoạt động ngoại khóa trong sinh viên, đồng thời nghiêm khắc xử lý những sinh viên có hành vi chây lười, ỷ lại... 2.3.5. Đa dạng hóa hình thức tổ chức các hoạt động ngoại khóa Sử dụng nhiều hình thức hoạt động ngoại khóa như: Hoạt động văn hoá nghệ thuật, đây là một loại hình hoạt động quan trọng không thể thiếu được trong sinh hoạt tập thể của sinh viên. Hoạt động vui chơi giải trí, thể dục thể thao, đây là nhu cầu thiết yếu của sinh viên, đồng thời là quyền lợi của người học. Nó là một loại hoạt động có ý nghĩa giáo dục to lớn đối với sinh viên. Hoạt động này nhằm làm thoả mãn về tinh thần cho sinh viên sau những giờ học căng thẳng. Góp phần rèn luyện một số phẩm chất, tinh thần đoàn kết, lòng nhân ái. Hoạt động xã hội, bước đầu đưa các sinh viên vào các hoạt động xã hội để giúp học viên nâng cao hiểu biết về văn hóa, xã hội nhằm giáo dục tình cảm đối với quê hương, đất nước, con người. Hoạt động tiếp cận khoa học kĩ thuật, là hoạt động giúp sinh viên được tiếp cận những thành tựu khoa học, công nghệ tiên tiến. Điều đó sẽ tạo cho các em sự say mê tìm tòi, kích thích các em học tập tốt hơn. Trong đó, đặc biệt chú trọng xây dựng trò chơi quốc phòng: thông qua các hoạt động vui chơi, giải trí để rèn luyện những phẩm chất, tính cách cần thiết, làm phong phú thêm đời sống tinh thần, góp phần rèn luyện hoạt động trí óc, các giác quan, thể lực và tính kỷ luật, nâng cao ý thức bảo vệ Tổ quốc cho sinh viên. 2.3.6. Tăng cường đầu tư cơ sở vật chất, phương tiện kỹ thuật và kinh phí tổ chức cho hoạt động ngoại khóa Kinh phí cho việc tổ chức hoạt động ngoại khóa là một vấn đề ảnh hưởng rất lớn đến chất lượng và số lượng nội dung, hình thức các hoạt động tổ chức cho sinh viên. Hiện nay chủ yếu hoạt động bằng nguồn tài chính do ngân sách nhà nước cấp, nguồn lực tài chính có hạn nên mặc dù đã có cố gắng nhưng mức kinh phí hỗ trợ chưa đủ để tổ chức được nhiều hoạt động ngoại khóa hay xây dựng được hệ thống cơ 360
Khoa học xã hội với sự phát triển bền vững sở vật chất như phòng sinh hoạt văn hóa, phòng tập thể dục… để phục vụ hoạt động này. Điều này dẫn đến việc chưa tổ chức được các hoạt động, phong trào cho đông đảo sinh viên tham gia. Muốn tổ chức tốt các hoạt động, điều kiện tiên quyết là phải chăm lo đến việc xây dựng cơ sở vật chất và xây dựng môi trường sư phạm lành mạnh. Do đó, nhà trường cần tăng cường cơ sở vật chất, tạo mọi điều kiện tốt nhất để sinh viên được học tập và rèn luyện theo nề nếp chính quy trong quân đội. Hoạt động ngoại khóa là một trong những con đường để phát triển năng lực trong mỗi cá nhân người học, tạo ra môi trường thuận lợi để sinh viên phát triển tư duy, hình thành nhân cách đáp ứng theo yêu cầu của xã hội. Việc nhìn nhận đúng vị trí, vai trò của hoạt động ngoại khóa sẽ giúp các cấp quản lí dành sự đầu tư thích đáng về cơ sở vật chất và kinh phí, là cơ sở giúp đội ngũ giáo viên có thái độ tích cực và sáng tạo khi tham gia, tổ chức các hoạt động, tạo ra sự chuyển biến về chất trong các hoạt động ngoại khóa nhằm thực hiện tốt mục tiêu giáo dục. 2.3.7. Xây dựng cơ chế phối hợp giữa nhà trường với địa phương và các đơn vị khác để tổ chức hoạt động ngoại khóa đạt hiệu quả cao Phối hợp với Đoàn Thanh niên của các đơn vị quân đội để tổ chức cho sinh viên thăm khuôn viên, giảng đường, thao trường bãi tập và nơi ăn ở của các bộ, chiến sỹ trong quân đội, có kế hoạch để tổ chức các hoạt động giao lưu trong những ngày lễ lớn. Phối hợp với ban Tuyên huấn của đơn vị có kế hoạch cụ thể để chiếu phim truyền thống trong đầu của khóa học học tập trung. Phối hợp với đoàn thanh niên Phường sở tại để có kế hoạch kết hợp tổ chức các hoạt động giao lưu kết nghĩa, những việc làm cụ thể như: Làm vệ sinh, dọn dẹp làm đẹp cảnh quan môi trường, tham gia các hoạt động của địa phương để tăng phần gắn kết với đơn vị trên địa bàn. 3. KẾT LUẬN Hoạt động ngoại khóa là một hoạt động không thể thiếu trong việc thực hiện các chế độ quy định khi sinh viên học giáo dục quốc phòng tập trung. Làm tốt các hoạt động ngoại khóa là góp phần không nhỏ trong việc giáo dục sinh viên có đủ: Đức - Trí - Thể - Mỹ giúp sinh viên trở thành con người toàn diện hơn; góp phần nâng cao chất lượng giáo dục sinh viên theo hướng toàn diện, tích cực. Bởi vì, hoạt động ngoại khóa đóng vai trò hết sức quan trọng trong việc bổ sung những kỹ năng sống, kỹ năng tổ chức, kỹ năng giao tiếp và những kinh nghiệm sống cho sinh viên. Với những kế hoạch, chương trình cụ thể, thiết thực và hiệu quả thực sự thì hoạt động ngoại khóa sẽ trở thành nhịp cầu nối với các hoạt động nội khóa của sinh viên trong nhà trường hiện nay. TÀI LIỆU THAM KHẢO 1. Bộ Giáo dục và Đào tạo, Thông tư số 40/2012/TT-BGDĐT ngày 19 tháng 11 năm 2012 của Bộ trưởng Bộ GD & ĐT, Ban hành quy định tổ chức dạy, học và đánh giá kết quả học tập môn học giáo dục quốc phòng - an ninh. 2. Bộ Giáo dục và Đào tạo, Quyết định số 72/2008/QĐ-BGDĐT ngày 23 tháng 12 năm 2008 ban hành quy định hoạt động thể thao ngoại khóa cho học sinh, sinh viên. 3. Công văn số 1144/TM-BTT của Hội đồng GDQP&ANTW ngày 21/06/2016 về việc tự chủ môn học GDQP&AN của các trường Cao đẳng, cơ sở giáo dục Đại học. 361

CÓ THỂ BẠN MUỐN DOWNLOAD

THÔNG TIN

TRỢ GIÚP

HỖ TRỢ KHÁCH HÀNG

Theo dõi chúng tôi

Chịu trách nhiệm nội dung:

Nguyễn Công Hà - Giám đốc Công ty TNHH TÀI LIỆU TRỰC TUYẾN VI NA

LIÊN HỆ

Địa chỉ: P402, 54A Nơ Trang Long, Phường 14, Q.Bình Thạnh, TP.HCM

Hotline: 093 303 0098

Email: support@tailieu.vn

Giấy phép Mạng Xã Hội số: 670/GP-BTTTT cấp ngày 30/11/2015 Copyright © 2022-2032 TaiLieu.VN. All rights reserved.