I. Tên sáng ki n:ế

ả ệ ử ụ ả ệ ể ậ ồ ị ệ   Nâng cao hi u qu  vi c s  d ng  nh Đ a lý và Bi u đ  khí h u trong vi c

ế ườ ự ủ ớ ả ạ ậ nh n bi ể t các ki u môi tr ng t nhiên c a đ i  ôn hòa trong gi ng d y ch ươ   ng

ớ ị ọ ơ ở II Đ a lý l p 7 Trung h c c  s .

ự ụ ớ ườ ế : L p 7 các tr ng THCS . II. Lĩnh v c áp d ng sáng ki n

ừ ụ ờ ế  T  ngày 15 tháng 9 năm 2016. III. Th i gian áp d ng sáng ki n:

IV. Tác gi :ả

ọ ỗ ­ H  và tên: Đ  Văn Phê

­ Năm sinh: 1960

ơ ườ ầ ậ ườ ị ị ­ N i th ng trú: 2/73 Tr n Nhaath Du t, Ph ng V  Xuyên, TP.Nam Đ nh.

ạ ọ ư ạ ộ ị ­ Trình đ  chuyên môn: Đ i h c S  ph m ngành Đ a lý.

ơ ườ ườ ệ ị ­ N i công tác: Tr ng THCS LÝ Th ng Ki t­TP.Nam Đ nh.

ệ ạ ­ Đi n to i: 0912296707

ơ ị ụ ế V. Đ n v  áp d ng sáng ki n:

ườ ườ ệ ­ Tr ng THCS Lý Th ng Ki t.

ỉ ị ườ ị ­ Đ a ch : 25 Phan Đình Giót – Ph ng Năng Tĩnh ­ TP.Nam Đ nh.

ệ ạ ­ Đi n tho i: 03503.868493

ả VI. Gi i pháp:

ế ề ệ ạ ả 1. Đi u ki n hoàn c nh t o ra sáng ki n:

ư ề ế ả ụ ể ể ế ồ ị Nh  chúng ta đ u bi ụ t  nh Đ a lý, bi u đ  là d ng c  không th  thi u đ ượ   c

ọ ậ ứ ệ ả ạ ộ ị trong vi c nghiên c u, gi ng d y và h c t p b  môn Đ a lý nói chung, cũng nh ư

ị ở ớ môn Đ a lý l p 7 nói riêng.

ươ ề ị ứ ớ ị ự ư ế Ch ng trình Đ a lý l p 7 nghiên c u v  Đ a lý t nhiên, dân c , kinh t ­ xã

ế ớ ố ượ ọ ậ ủ ệ ả ộ h i trên toàn th  gi i. Do đó đ i t ng h c t p c a các em tr i dài trên di n tích

ề ộ ể ế ể ớ ọ ấ ộ r t r ng l n, h c v  m t vùng nào đó các em không th  đ n ngay đó đ  nghiên

1

ự ế ượ ệ ả ậ ả ị ứ c u và tr i nghi m th c t đ ả ự c, vì v y các em ph i d a vào các  nh Đ a lý,

ồ ể ọ ậ ứ ể bi u đ  đ  h c t p và nghiên c u.

ự ễ ệ ả ớ ị ở ườ ạ    Trong th c ti n gi ng d y Đ a lý l p 7 hi n nay các tr ng THCS vi c s ệ ử

ể ễ ả ạ ồ ớ ị ị ườ ả ụ d ng  nh Đ a lý, bi u đ  trong gi ng d y Đ a lý l p 7 đã di n ra th ng xuyên

ệ ố ả ạ ươ ớ ị ư và có h  th ng. Nh ng khi gi ng d y ch ệ ử ụ   ng II Đ a lý l p 7 thì vi c s  d ng

ả ồ ư ị ườ ệ ạ ể nh Đ a lý, bi u đ  ch a th ả ư ng xuyên và hi u qu  ch a cao. T i sao ph i s ả ử

ể ả ả ạ ồ ị ươ ị ụ d ng  nh Đ a lý, bi u đ  trong gi ng d y ch ớ ng II Đ a lý l p 7 ?   Vì nh ư

ế ề ệ ậ ồ ệ ộ ộ ẩ ượ ư chúng ta đã bi t đi u ki n khí h u bao g m nhi t đ , đ   m, l ấ   ng m a và đ t

ưở ể ủ ự ậ ế ự ậ ủ ấ ớ ộ ả đai có  nh h ộ   ng r t l n đ n s  phát tri n c a th c v t và đ ng v t c a m t

ự ậ ế ố ở ỉ ườ ự ớ đ i nào đó . B i vì th c v t là y u t ị ủ  ch  th  c a môi tr ng. Nhì vaod s  phát

ự ậ ể ủ ườ ể ế ự ầ ự tri n c a th c v t là ng i ta có th  bi t đ c các thành ph n t ủ    nhiên khác c a

ố ồ ạ ự ậ ự ể ượ ướ ả ự ế khu v c đó. Th c v t mu n t n t i và phát tri n đ c tr c h t ph i d a vào

ế ố ự ư ấ ư ồ các y u t t nhiên khác nh  đ t đai, nhi ệ ộ ượ t đ , l ấ ng m a và l y  ngu n dinh

ưỡ ầ ự ặ ầ d ng, n ướ ừ c t các thành ph n t ị   ữ  nhiên đó. M t khác gi a các thành ph n Đ a

ự ẽ ớ ệ ể ặ ả ờ lý t nhiên có quan h  ch t ch  v i nhau, không th  tách r i nhau,  nh h ưở   ng

ộ ạ ẫ ể ẩ ẫ l n nhau, tác đ ng qua l i l n nhau và thúc đ y nhau cùng  phát tri n.

ạ ậ ươ ề ệ ậ ớ ị ế ể ả    Vì v y đ  gi ng d y ch ng II Đ a lý l p 7 v  vi c nh n bi ể t các ki u môi

ườ ớ ở ườ ệ ả tr ng đ i ôn hòa các tr ng THCS đ ượ ố c t ệ ử ụ   t, có hi u qu  thì vi c s  d ng

ả ể ậ ầ ị ế ấ ượ ằ ồ nh đ a lý, bi u đ  khí h u là c n thi t nh m nâng cao ch t l ạ   ả ng gi ng d y

ầ ị ườ ự ở ớ ph n Đ a lý môi tr ng t ớ  nhiên đ i ôn hòa ấ   ầ  l p 7, góp ph n nâng cao ch t

ượ ụ ệ ườ ề l ng giáo d c toàn di n trong nhà tr ng THCS. Đi u đó đã thôi thúc tôi tìm

ả ệ ử ụ ự ề ể ể ả ọ ị ệ hi u và l a ch n đ  tài: “Nâng cao hi u qu  vi c s  d ng  nh đ a lý, bi u đ ồ

ệ ậ ậ ế ườ ự ủ ớ khí h u trong vi c nh n bi ể t các ki u môi tr ng t nhiên c a đ i ôn hòa trong

ả ạ ươ ọ ơ ở ớ ị gi ng d y ch ng II Đ a lý l p 7 Trung h c c  s .”

ả ệ 2. Các gi ự i pháp th c hi n:

ề ặ ấ a) Đ t v n đ :

2

ộ ử ấ ổ ớ ị ệ ế ấ ớ Đ i ôn hòa chi m m t n a di n tích đ t n i trên Trái Đ t. V i v  trí trung gian,

ườ ữ ớ ệ ớ ườ môi tr ng đ i ôn hòa có nh ng nét khác bi t v i các môi tr ng khác và phân

ế ứ ạ hóa h t s c đa d ng.

ữ ớ ậ ạ ằ ớ ị ậ Do v  trí trung gian n m gi a đ i khí h u nóng và đ i khí h u l nh nên th i ti ờ ế   t

ở ớ ấ ổ ườ ợ ở đ i ôn hòa thay đ i th t th ng. Các đ t không khí nóng ế  chí tuy n hay các

ạ ở ự ủ ể ấ ấ ố ườ ợ đ t không khí l nh vùng c c c a trái đ t có th  tràn xu ng b t th ng gây

ờ ế ạ ấ ườ ưở ấ ớ ế nên th i ti t nóng hay l nh khác nhau th t th ả ng có  nh h ờ   ng r t l n đ n đ i

ạ ủ ư ấ ả ườ ươ ố s ng , s n xu t cũng nh  sinh ho t c a con ng ư ậ i. Nh  v y đ ng nhiên là

ự ậ ủ ớ ề ả ắ ị ể ừ   th m th c v t c a đ i ôn hòa cũng b  phân hóa và chia c t làm nhi u ki u r ng

ư ề ấ ở ế ả ạ khác nhau r t phong phú, đa d ng. B i vì nh  chúng ta đ u bi ự ậ   t th m th c v t

ậ ủ ự ụ ẽ ệ ề ặ ộ ph  thu c ch t ch  vào đi u ki n khí h u c a khu v c ( nhi ệ ộ ượ t đ , l ư   ng m a,

ộ ẩ đ   m không khí...)

ả ử ụ ệ ể ậ ả ậ ố ồ ị Vì v y mu n nâng cao hi u qu  s  d ng các  nh đ a lý và bi u đ  khí h u trong

ệ ậ ế ườ ả ớ vi c nh n bi ể t các ki u môi tr ọ   ng trong đ i ôn hòa thì giáo viên ph i chú tr ng

ệ ệ ể ả ậ ồ ị ế đ n vi c khai thác tri ể t đ  các  nh đ a lý và bi u đ  khí h u có trong bài.

ả ệ b) Các gi ự i pháp th c hi n:

ử ụ ự ể ạ ả ậ ả ồ ạ   ị    * Th c tr ng tình hình s  d ng  nh đ a lý và bi u đ  khí h u vào gi ng d y

ườ ớ ươ ị ở ớ ư ệ môi tr ng đ i ôn hòa trong ch ng II  Đ a lý l p 7 hi n nay ch a  đ ượ   c

ườ ư ậ ư ư ệ ầ ở th ả ạ ng xuyên, ch a sâu, ch a hi u qu . T i sao nh  v y? B i vì các th y, cô

ườ ẹ ệ ử ụ ả ể ậ ả ồ ị giáo th ạ   ng coi nh  vi c s  d ng  nh đ a lý và bi u đ  khí h u trong gi ng d y

ị ở ớ ườ ọ Đ a lý các châu ầ  l p 7. Các th y, cô giáo th ệ ử ụ   ng chú tr ng vào vi c s  d ng

ầ ả ữ ớ ị ị ả ự b n t nhiên và kênh ch  trong sách giáo khoa Đ a lý l p 7 còn ph n  nh đ a lý

ẹ ể ồ ậ và bi u đ  khí h u thì còn coi nh .

ớ ươ ườ ầ ớ ớ ị V i bài 13 trong ch ng II : Môi tr ả   ng đ i ôn hòa đ a lý l p 7 ta c n ph i

ư ạ ả chú ý gi ng d y nh  sau:

ứ ả ị Giáo viên cho các em theo dõi sách giáo khoa quan sát b c  nh  đ a lý 13.2 và

ể ồ ệ ộ ạ ấ ỏ bi u đ  nhi t đ  bên c nh trang 44 SGK và phát v n câu h i:

3

ỹ ứ ả ừ ộ ở ề ặ ­ Quan sát k  b c  nh r ng lá r ng ể   ậ  Tây Âu các em có nh n xét gì v  đ c đi m

ự ậ ở ả th m th c v t đây?

ậ ủ ế ể ậ ồ ­ Quan sát bi u đ  khí h u c a vùng này em rút ra nh n x t gì?

ữ ứ ả ể ồ ớ ị ậ ­ Gi a b c  nh đ a lý và bi u đ  khí h u này có liên quan gì v i nhau không?

ướ ẫ ậ ế ặ ủ ừ ể ộ Giáo viên h ng d n các em nh n bi t đ c đi m c a r ng lá r ng, phân tích

ệ ộ ượ ư ủ ự ả ể ậ ồ ưở nhi t đ  và l ng m a c a bi u đ  khí h u và rút ra s   nh h ủ ng c a nhi ệ   t

ượ ư ớ ể ừ ế ộ ớ ộ đ  và l ng m a t i ki u r ng cây lá r ng đ i ôn hòa. Ti p theo giáo viên

ướ ể ể ẫ ạ ặ h ậ ủ   ng d n các em tìm hi u nguyên nhân nào đã t o nên đ c đi m khí h u c a

ư ậ ứ ự ế ẩ ắ ố khu v c Tây Âu nh  v y. Cu i cùng giáo viên chu n ki n th c và kh c sâu cho

các em.

ươ ự ư ậ ướ ứ ả ứ ẫ ị T ng t nh  v y giáo viên h ng d n các em b c  nh đ a lý th  2 trong bài.

ứ ả ị Giáo viên cho các em theo dõi sách giáo khoa quan sát b c  nh  đ a lý 13.3 và

ể ồ ệ ộ ạ ấ ỏ bi u đ  nhi t đ  bên c nh trang 44 SGK và phát v n câu h i:

ỹ ứ ả ừ ở ậ ừ ­ Quan sát k  b c  nh r ng lá kim (r ng taiga) Liên bang Nga em có nh n xét

ự ậ ở ề ặ ể ả gì v  đ c đi m th m th c v t đây?

ậ ủ ế ể ậ ồ ­ Quan sát bi u đ  khí h u c a vùng này em rút ra nh n x t gì?

ữ ứ ả ể ồ ớ ị ậ ­ Gi a b c  nh đ a lý và bi u đ  khí h u này có liên quan gì v i nhau không?

ướ ẫ ậ ế ặ ủ ừ ể Giáo viên h ng d n các em nh n bi t đ c đi m c a r ng lá kim, phân tích

ệ ộ ượ ư ủ ự ả ể ậ ồ ưở nhi t đ  và l ng m a c a bi u đ  khí h u và rút ra s   nh h ủ ng c a nhi ệ   t

ượ ư ớ ể ừ ế ớ ộ đ  và l ng m a t i ki u r ng cây lá kim đ i ôn hòa. Ti p theo giáo viên h ướ   ng

ậ ủ ể ể ạ ặ ự   ẫ d n các em tìm hi u nguyên nhân nào đã t o nên đ c đi m khí h u c a khu v c

ư ậ ứ ế ẩ ố Đông Âu   (Liên bang Nga) nh  v y. Cu i cùng giáo viên chu n ki n th c và

ắ kh c sâu cho các em.

ự ố ữ ể Giáo viên cho các em so sánh s  gi ng nhau và khác nhau gi a ki u môi tr ườ   ng

ể ộ ớ ườ ừ ườ ừ r ng cây lá r ng v i ki u môi tr ng  r ng cây lá kim trong môi tr ớ ng đ i ôn

ở ạ ạ ư ậ ữ ự hòa châu Âu. T i sao l i có s  khác nhau nh  v y gi a phía Tây và phía Đông

ự ở ặ ứ ế ẩ ộ châu Âu  m c dù hai khu v c ắ    cùng vĩ đ . Giáo viên chu n ki n th c và kh c

sâu cho các em.

4

ươ ự ư ậ ướ ứ ả ứ ẫ ị T ng t nh  v y giáo viên h ng d n các em b c  nh đ a lý th  3 trong bài.

ứ ả ị Giáo viên cho các em theo dõi sách giáo khoa quan sát b c  nh  đ a lý 13.4 và

ể ồ ệ ộ ạ ấ ỏ bi u đ  nhi t đ  bên c nh trang 44 SGK và phát v n câu h i:

ỹ ứ ả ả ở ụ ừ ị ­ Quan sát k  b c  nh r ng cây b i gai ven Đ a Trung H i ậ    Pháp em có nh n

ự ậ ở ề ặ ả ể xét gì v  đ c đi m th m th c v t đây?

ậ ủ ế ể ậ ồ ­ Quan sát bi u đ  khí h u c a vùng này em rút ra nh n x t gì?

ữ ứ ả ể ồ ớ ị ậ ­ Gi a b c  nh đ a lý và bi u đ  khí h u này có liên quan gì v i nhau không?

ướ ẫ ậ ế ặ ể ừ ủ ụ ể Giáo viên h ng d n các em nh n bi t đ c đi m c a ki u r ng cây b i gai

ả ở ị ệ ộ ượ ư ủ ể ồ ven Đ a Trung H i Pháp, phân tích nhi t đ  và l ng m a c a bi u đ  khí

ự ả ưở ệ ộ ượ ư ớ ể ừ ậ h u và rút ra s   nh h ủ ng c a nhi t đ  và l ng m a t ụ   i ki u r ng cây b i

ả ớ ế ị ướ ẫ gai ven Đ a Trung H i đ i ôn hòa. Ti p theo giáo viên h ng d n các em tìm

ậ ủ ự ể ạ ặ ị ể hi u nguyên nhân nào đã t o nên đ c đi m khí h u c a khu v c ven Đ a Trung

ư ậ ứ ế ả ắ ố ẩ H i nh  v y. Cu i cùng giáo viên chu n ki n th c và  kh c sâu cho các em.

ự ố ữ ể Giáo viên cho các em so sánh s  gi ng nhau và khác nhau gi a ki u môi tr ườ   ng

ả ở ụ ị ể ớ ườ ừ r ng cây b i gai ven Đ a Trung H i Pháp v i hai ki u môi tr ể   ng  đã tìm hi u

ở ự ố ữ ể ồ ờ trên và rút ra s  gi ng nhau, khác nhau gi a chúng. Đ ng th i tìm hi u nguyên

ủ ự ặ ằ ớ nhân nào đã gây ra s  khác nhau đó m c dù cùng n m trong đ i ôn hòa c a châu

ứ ế ẩ ắ Âu. Giáo viên chu n ki n th c và kh c sâu cho các em.

ư ậ ệ ể ả ậ ồ ị Nh  v y khai thác tri ữ   ể t đ  các  nh đ a lý và bi u đ  khí h u không nh ng

ậ ể ộ ườ ự giúp các em nh n bi ế ượ t đ c m t cách chính xác các ki u môi tr ng t nhiên

ự ữ ể ủ ớ c a đ i ôn hòa mà còn giúp các em so sánh rút ra s  khác nhau gi a các ki u môi

ườ ủ ớ ờ ả ượ tr ồ ng c a đ i ôn hòa. Đ ng th i giúp các em gi i thích đ ẫ   c nguyên nhân d n

ữ ể ườ ự ắ ế ự đ n s  khác nhau gi a các ki u môi tr ng t ắ    nhiên đó, giúp các em n m ch c

ứ ế ể ọ ớ ki n th c và hi u sâu bài h c và nh  lâu.

ế ậ :     VII. K t lu n

ả ạ ươ ườ ớ Trong quá trình gi ng d y ch ng II bài 13: Môi tr ng đ i ôn hòa trong

ươ ầ ả ớ ị ch ệ   ng trình Đ a lý l p 7 các th y giáo, cô giáo ph i luôn luôn nâng cao hi u

ả ử ụ ả ể ậ ả ạ ằ ồ ị ướ qu  s  d ng  nh đ a lý, bi u đ  khí h u trong gi ng d y b ng  cách h ẫ   ng d n

5

ệ ể ấ ả ể ả ậ ồ ị các em khai thác tri t đ  t t c  các  nh đ a lý và các bi u đ  khí h u có trong

ủ ộ ể ắ ứ ế ệ ắ ả ọ ộ bài đ  n m b t ki n th c bài h c m t cách ch  đ ng, có hi u qu  cao. Thông

ứ ả ữ ể ệ ậ ồ ớ ị qua vi c so sánh gi a các b c  nh đ a lý, các bi u đ  khí h u v i nhau giúp các

ự ố ữ ể ườ ự em rút ra s  gi ng nhau và khác nhau gi a các ki u môi tr ng t nhiên trong

ể ồ ờ ượ ẫ ớ đ i ôn hòa. Đ ng th i các em còn hi u sâu đ c nguyên nhân nào đã d n đ n s ế ự

ệ ố ừ ể ọ ể khác nhau đó. T  đó giúp các em  hi u  sau  bài h c và có h  th ng, hi u đ ượ   c

ệ ặ ẽ ữ ầ ự ố ả ớ m i quan h  ch t ch  gi a các thành ph n t nhiên v i nhau, thúc đ y lãn nhau

ưở ạ ớ ồ ạ ể ả và  nh h ng qua l i v i nhau trong quá trình t n t i và phát tri n.

ạ ệ ể ả ậ ẽ ể ồ ị Tóm l i, khai thác tri t đ   nh đ a lý và các bi u đ  khí h u s  giúp các em

ứ ế ắ ươ ể ả ớ ị ắ n m ch c ki n th c ch ừ ng II đ a lý l p 7. T  đó các em có th  gi i thích đ ượ   c

ạ ườ ớ ạ ự ề ể ạ t i sao môi tr ng đ i ôn hòa l i có s  phân hóa đa d ng thành nhi u ki u môi

ườ ự ơ ở ể ư ậ ứ ừ ế ế tr ng t nhiên nh  v y. T  đó làm c  s  đ  các em ti p thu ki n th c các bài

ệ ộ ả ủ ộ sau m t cách ch  đ ng và hi u qu .

ổ ộ ế ể ấ ắ Trong khuôn kh  m t bài vi t ng n tôi không th  l y ví d  đ ụ ượ ở ấ ả c t c  các t

ượ ỉ ơ ử ở ườ ớ ươ ị bài  đ c mà ch  đ n c bài 13: Môi tr ng đ i ôn hòa trong ch ng II đ a lý

ộ ố ỉ ư ệ ả ế ấ ề ớ l p 7.  Tôi cũng ch  đ a ra m t s  kinh nghi m gi i quy t v n đ , m t s  gi ộ ố ả   i

ả ử ụ ể ể ệ ả ậ ồ ị ả   pháp đ  nâng cao hi u qu  s  d ng  nh đ a lý và bi u đ  khí h u trong gi ng

ự ầ ớ ị ế ủ ế ợ ệ ể ớ ị ạ d y Đ a lý l p 7 và s  c n thi ữ ả t c a vi c k t h p gi a  nh đ a lý v i bi u đ ồ

ọ ậ ả ạ ậ ươ ụ ớ ị khí h u trong gi ng d y và h c t p ch ng II Đ a lý các châu l c l p 7 sao cho

ệ ườ ườ ệ ườ ả có hi u qu  cao trong tr ng THCS Lý Th ng Ki t và các tr ng THCS khác

ứ ả ố ộ ộ ờ ớ ị trong thành ph  Nam Đ nh. Là m t cán b  qu n lý, th i gian đ ng l p không có

ư ề ắ ắ ồ ế ế ỏ nhi u nh  các đ ng chí giáo viên, ch c ch n bài vi t không tránh kh i thi u sót,

ủ ự ệ ế ấ ồ ồ tôi r t mong s  đóng góp ý ki n phê bình c a các đ ng chí và đ ng nghi p đ ể

ự ễ ụ ệ ộ ơ ơ bài vi ế ượ t đ ả   c ngày m t hoàn thi n h n và có tác d ng h n trong th c ti n gi ng

ệ ạ d y hi n nay ở ườ  tr ng THCS.

ị TP. Nam Đ nh, ngày 24 tháng 4 năm 2017.

Ng ườ ế i vi t

6

ỗ Đ  Văn Phê

Ủ Ậ ƯỜ XÁC NH N C A TR NG

ƯỜ THCS LÝ TH Ệ   NG KI T

....................................................................................................................

....................................................................................................................

.

....................................................................................................................

.

....................................................................................................................

.

....................................................................................................................

.

....................................................................................................................

.

7

Ụ Ạ PHÒNG GIÁO D C ­ ĐÀO T O

....................................................................................................................

.

....................................................................................................................

.

....................................................................................................................

.

....................................................................................................................

.

....................................................................................................................

.

....................................................................................................................

.

8

Ạ PHÒNG GIÁO D C ­ ĐÀO T O THÀNH PH  NAM Đ NH

ƯỜ

Ố Ệ

TR

NG KI T

Ụ ƯỜ NG THCS LÝ TH *******************

BÁO CÁO SÁNG KI NẾ

Ả Ệ Ử Ụ Ậ Ệ

Ệ Ậ Ự

Ả Ế Ạ

ƯƠ

“NÂNG CAO HI U QU  VI C S  D NG  NH Đ A LÝ, Ể Ể Ồ BI U Đ  KHÍ H U TRONG VI C NH N BI T CÁC KI U ƯỜ NG II

NG T  NHIÊN TRONG GI NG D Y CH

MÔI TR

Ớ Đ A LÝ L P 7 THCS”

ạ ọ

ng

ườ

ườ

ơ

ả ỗ            Tác gi : Đ  Văn Phê ộ            Trình đ  chuyên môn: Đ i h c ngành Đ a lý ưở ứ ụ            Ch c v : Hi u tr            N i công tác: Tr

ng THCS Lý Th

ng Ki

t­TP.Nam Đ nh

9

ị TP. Nam đ nh, ngày 24 tháng 4 năm 2017

10