S GIÁO D C VÀ ĐÀO T O VĨNH PHÚC
TR NG THPT YÊN L C 2ƯỜ
=====***=====
BÁO CÁO K T QU
NGHIÊN C U, NG D NG SÁNG KI N
Tên sáng ki n: ếNâng cao kĩ năng bi u đ và nh n xét cho h c
sinh trong ôn thi trung h c ph thông Qu c gia môn Đa lí
Tác gi sáng ki n: ế Phan Qu c Chinh
Mã sáng ki n: ế28.58.03
M C L C
Trang
1. L i gi i thi u 2
2. Tên sáng ki nế3
3. Tác gi sáng ki n ế 3
4. Ch đu t t o ra sáng ki n ư ế 3
5. Lĩnh v c áp d ng sáng ki n ế 3
6. Ngày sáng ki n đc áp d ng l n đu ho c áp d ng thế ượ 3
7. Mô t b n ch t c a sáng ki n ế 3
7.1. N i dung c a sáng ki n ế 3
7.1.1
.
Kĩ năng bi u đ 3
7.1.2
.
Kĩ năng v i b ng s li u và nh n xét 7
7.1.3
.
H ng d n cách ch n, v bi u đướ 8
7.1.4
.
H ng d n cách ch n nh n xétướ 15
7.2. V kh năng áp d ng c a sáng ki n ế 16
8. Nh ng thông tin c n đc b o m t ượ 16
9. Các đi u ki n c n thi t đ áp d ng sáng ki n ế ế 16
10. Đánh giá l i ích thu đc do áp d ng sáng ki n ượ ế 17
11. Danh sách t ch c/cá nhân đã tham gia áp d ng sáng ki n ế 18
Tài li u tham kh o 19
2
BÁO CÁO K T QU
NGHIÊN C U, NG D NG SÁNG KI N
1. L i gi i thi u
Đ đt đc thành công trong công vi c d y h c ng i giáo viên ph i ượ ườ
bi t v n d ng m t cách linh ho t ki n th c, k năng, bi t liên h th c t vàế ế ế ế
m t đi u r t quan tr ng là ph i phù h p v i t ng đi t ng h c sinh, bi t ượ ế
cách gây h ng thú đi v i h c sinh khi h c t p.
Đa lí là môn có tính đc tr ng riêng khác v i các b môn h c khác, nó ư
là môn h c v a mang tính t nhiên v a mang tính xã h i. Đc tr ng c a b ư
môn chính là nh ng khái ni m, quy lu t, đc đi m v s v t, đi t ng, hi n ượ
t ng đa lí đc th hi n không ch trên kênh ch mà còn b ng kênh hình,ượ ượ
không ch riêng ph n ki n th c lý thuy t mà còn có c ph n k năng, trong đó ế ế
ph n k năng c a b môn Đa lí c c k quan tr ng trong h c t p cũng nh ư
trong thi c .
K năng Đa lí là ph n không th thi u, trong đó có nhi u lo i k năng ế
nh : khai thác Atlat, v l c đ, v bi u đ, phân tích - nh n xét, tính toánư ượ
qua b ng s li u, bi u đ và l c đ. ượ
đây chúng ta s đi tìm hi u, nghiên c u ph n k năng v bi u đ và
nh n xét trong ch ng trình Đa lí nói chung và b i d ng h c sinh gi i nói ươ ưỡ
riêng, đây là m t ph n v a d l i v a khó, d ch n u n m ch c đc k ế ượ
năng v bi u đ và nh n xét thì làm bài s đt hi u qu cao v tính chính
xác, khoa h c, th m m còn n u không n m ch c thì h c sinh th ng không ế ườ
bi t cách ch n bi u đ và n u có ch n đúng thì khi th hi n không chính xácế ế
ho c thi u m t s b c, m t s n i dung trong bi u đ và nh n xét. ế ướ
Tôi là giáo viên b môn Đa lí qua g n 20 năm gi ng d y tôi đã nh n
th y đi u đó nên tôi đã l a ch n đ tài này v i m c đích:
- Th nh t: là c ng c thêm kĩ thu t d y ph n k năng cho vi c d y
h c c a tôi nh m đt đt k t qu cao h n trong ph n k năng v bi u đ và ế ơ
nh n xét trong ch ng trình Đa lí nói chung và b i d ng h c sinh gi i nói ươ ưỡ
riêng.
- Th hai: tôi mong mu n mình đc đóng góp ph n nào đó vào ượ
ph ng pháp gi ng d y ph n k năng v bi u đ và nh n xét bi u đ, b ngươ
3
s li u đ vi c d y h c môn Đa lí nói chung và d y ph n k năng v bi u
đ và nh n xét trong ch ng trình Đa lí nói riên đt hi u qu cao h n. ươ ơ
Qua vi c nghiên c u đ tài này tôi mong mu n r ng: các đng nghi p
hãy đóng góp thêm ý ki n đ vi c d y h c b môn Đa lí nói chung và d yế
ph n k năng bi u đ và nh n xét nói riêng s đt hi u qu cao h n, h c sinh ơ
s ti p thu bài và làm bài t p k năng nhanh và t t h n. ế ơ
2. Tên sáng ki nế
Nâng cao kĩ năng bi u đ và nh n xét cho h c sinh trong ôn thi trung
h c ph thông Qu c gia môn Đa lí.
3. Tác gi sáng ki n ế
- H và tên: Phan Qu c Chinh
- Đa ch tác gi : Tr ng THPT Yên L c 2 - Yên L c - Vĩnh Phúc ườ
- S đi n tho i: 0965 512 559. Email: phanchinh.vp@gmail.com
4. Ch đu t t o ra sáng ki n ư ế
Tác gi sáng ki n. ế
5. Lĩnh v c áp d ng sáng ki n ế
- Sáng ki n có th đc s d ng đ ôn thi THPT Qu c gia và b iế ượ
d ng h c sinh thi h c sinh gi i môn Đa lí.ưỡ
- Đ tài t o ra h ng thú h c t p cho h c sinh, phát huy tính sáng t o,
đc l p suy nghĩ và tính t ch c a h c sinh, giúp các em có th hoàn thành
t t kĩ năng v bi u đ và nh n xét.
- Thông qua đ tài, th y đc ph ng pháp l a ch n bi u đ, đc tên ượ ươ
bi u đ đúng và cách v m t s lo i bi u đ; Cách l a ch n nh n xét và
nh n xét qua b ng s li u và bi u đ.
6. Ngày sáng ki n đc áp d ng l n đu ho c áp d ng thế ượ
Đ tài đã đc d y th c nghi m t tháng 09/2019 t i tr ng THPT ượ ườ
Yên L c 2 trong m t s bu i d y b i d ng cho h c sinh ôn thi trung h c ưỡ
ph thông Qu c gia.
7. Mô t b n ch t c a sáng ki n ế
7.1. V n i dung c a sáng ki n: ế
7.1.1. Kĩ năng bi u đ:
4
a) Khái ni m:
- Bi u đ là các hình v th hi n các đi t ng, hi n t ng, s v t đa ượ ượ
lí v t nhiên, kinh t - xã h i trong m t th i gian nh t đnh. ế
- Bi u đ th hi n ki n th c Đa lí b ng các hình v giúp khái quát hoá ế
các s li u Đa lí trên đó.
b) Vai trò c a bi u đ trong h c t p và thi c :
- Do là các hình v nên khi d y h c giúp h c sinh có th d dàng hình
t ng hoá các s li u trong bài giúp h c sinh d nh và kh c sâu h n nh ngượ ơ
ki n th c có liên quan đn bi u đ.ế ế
- Bi u đ cung c p cho h c sinh nh ng ki n th c Đa lí v t nhiên, ế
kinh t và xã h i, giúp minh ho cho các đi t ng, hi n t ng, s v t Đa líế ượ ượ
nh t đnh có liên quan đn ki n th c. ế ế
- Kĩ năng bi u đ giúp h c sinh có th kh c sâu ph n kĩ năng, th hi n
các s li u trong bi u đ, t ng h p so sánh đc nh ng ki n th c qua các ượ ế
bi u đ.
- Giúp cho vi c h c t p c a h c sinh đt k t qu cao h n, trang b cho ế ơ
h c sinh các kĩ năng c n thi t đ hoàn thành b t k ph n kĩ năng v bi u đ ế
nào trong c h c t p và thi c vì ph n kĩ năng này giúp cho h c sinh kh c sâu
h n, c ng c thêm cho ph n ki n th c Đa lí.ơ ế
c) Th c tr ng c a v n đ nghiên c u:
- Vi c h c t p c a h c sinh th ng r t ít chú ý đn kênh hình trong ườ ế
sách giáo khoa cũng nh trong các tài li u, vì v y ph n kĩ năng bi u đ c aư
h c sinh là r t y u. ế
- Trong khi kĩ năng bi u đ là ph n r t quan tr ng trong h c t p và thi
c đi v i b môn Đa lí.
d) Các bi n pháp ch n và v bi u đ nhanh và đúng nh t:
- Kĩ năng bi u đ là n i dung n m trong h c t p và thi c c a b môn
Đa lí, nó trang b cho h c sinh các kĩ năng c n thi t đ nh n bi t và hoàn ế ế
thành ph n v bi u đ m t cách đt hi u qu cao nh t.
- Bi u đ là ph n kĩ năng r t đa d ng bao g m nhi u lo i bi u đ khác
nhau đc t p h p thành 3 nhóm chính: nhóm bi u đ c c u, nượ ơ hóm bi u đ
so sánh, nhóm bi u đ th hi n s tăng tr ng, phát tri n, bi n đng,... ưở ế
5