Nét đặc sắc trong chùm thơ văn cảnh của Tuy Lý Vương

T¹p chÝ Khoa häc & C«ng nghÖ - Sè 2(46) Tập 1/N¨m 2008<br /> <br /> NÉT ĐẶC SẮC TRONG CHÙM THƠ VĂN CẢNH CỦA TUY LÝ VƯƠNG<br /> Ngô Thị Thu Trang (Trường ĐH Sư phạm - ĐH Thái Nguyên)<br /> <br /> 1. Tuy Lý Vương Nguyễn Phúc Miên Trinh (1820 – 1897) tự Khôn Chương và Quý Trọng,<br /> hiệu là Tĩnh Phố và Vi Dã. Ông là con thứ mười một của Hoàng đế Minh Mạng, mẹ là bà Tiệp dư<br /> Lê Thị Ái. Miên Trinh từ nhỏ đã tỏ ra thông minh sáng dạ, có năng khiếu văn chương. Trong con<br /> mắt người đương thời, Tuy Lý Vương là mẫu mực về đạo đức cao khiết. Ông là người toàn vẹn cả<br /> về đức và tài. Tài năng của ông nổi tiếng và được xếp vào hàng những người hay thơ nhất thời đó.<br /> Hơn nữa ông còn là một người hết lòng phò vua giúp nước, một người suốt đời chỉ chuyên tâm với<br /> sách vở mà không màng phú quý danh lợi. Chính vì lẽ đó mà cho đến nay, người ta vẫn nhắc đến tên<br /> tuổi ông với niềm yêu kính. Tuy Lý Vương được mệnh danh là “Ông hoàng thơ”. Tài thơ văn của<br /> ông đã được ca ngợi qua hai vế đối sau:<br /> Văn như Siêu Quát vô Tiền Hán,<br /> Thi đáo Tùng Tuy thất Thịnh Đường.<br /> (Văn chương như của Nguyễn Văn Siêu và Cao Bá Quát thì văn chương thời Tiền Hán<br /> cũng không còn ý nghĩa, Thơ đạt đến như của Tùng Thiện Vương, Tuy Lý Vương thì làm mất<br /> hẳn tiếng thơ hay thời Thịnh Đường)<br /> Mười hai tuổi bắt đầu làm thơ, mười ba tuổi đã có tiếng là thơ hay. Sách “Đại Nam liệt<br /> truyện” có lời nhận xét về ông: “Vương là người hiếu hữu thành thực, bình sinh không thích gì,<br /> chỉ lấy sách vở làm vui, học càng sâu rộng, có tiếng là văn thơ hay” 1. Ông đã để lại cho nền văn<br /> học nước nhà khối lượng tác phNm khá đồ sộ, gồm cả chữ Hán và chữ Nôm (nhưng chữ Hán là<br /> chủ yếu). Hầu hết các sáng tác của Tuy Lý Vương được tập hợp trong bộ “Vi Dã hợp tập”. Bộ<br /> sách này gồm cả thơ và văn, cả thảy mười hai quyển (tổng cộng có khoảng 142 bài văn, 695 bài<br /> thơ). Thơ văn của ông được làm theo nhiều thể loại khác nhau và ở thể loại nào cũng hết sức<br /> nhuần nhuyễn. Với tài năng và những đóng góp của mình, Tuy Lý Vương xứng đáng có được vị<br /> trí cao trên văn đàn, thi đàn thời Nguyễn. Cho đến nay, một số tác phNm của ông đã bước đầu<br /> được quan tâm dịch chú như Nam cầm khúc, Nữ Phạm diễn nghĩa từ, bài đề tựa Tĩnh Phố thi tập,<br /> bài bia Tiên mẫu Lê Tiệp dư thần đạo biểu… Trong cuốn “Thơ Tuy Lý Vương Miên Trinh” (Trần<br /> Như Uyên, Sở VHTT Huế, 1992) và “Tổng tập văn học Việt Nam” - Tập 16 (PGS. Phan Văn Các<br /> chủ biên, Nxb KHXH, 2004), các tác giả đã chọn dịch được một số bài thơ trong “Vi Dã hợp tập”.<br /> Cũng có không ít bài viết đề cập đến thơ văn của ông như “Tuy Lý Vương và tác phNm Nam cầm<br /> khúc”(Bửu Cầm), “Nữ Phạm diễn nghĩa từ” (Bửu Cầm), “Tìm hiểu Vi Dã hợp tập” (Lê Nguyên<br /> Lưu), “Về bài tự tự trong Tĩnh Phố thi tập của Miên Trinh” (Nguyễn Đình Phức)… Nhà nghiên<br /> cứu Nguyễn Đình Phức đã đưa ra nhận định: “Quan điểm của Miên Trinh về thơ ca là quan điểm<br /> tiến bộ, nó trả về cho thi ca giá trị nghệ thuật đích thực, có tác dụng rất lớn trong việc thúc đNy<br /> sáng tác, tạo đỉnh cao của thi ca chữ Hán trong giai đoạn này” 2. Như vậy giá trị các tác phNm của<br /> Tuy Lý Vương đã được khẳng định. Thế nhưng chúng tôi nhận thấy rằng còn rất nhiều thơ văn<br /> của ông chưa được chuyển dịch sang tiếng Việt hiện đại và giới thiệu rộng rãi, trong đó có chùm<br /> thơ “Văn cảnh”. Sở dĩ chúng tôi chú ý đến chùm thơ này là vì nó nằm trong số ít những bài thơ thể<br /> hiện thái độ và suy nghĩ của một ông hoàng triều Nguyễn đối với sự kiện trọng đại của đất nước:<br /> nước ta bị bọn thực dân xâm lược. Việc nghiên cứu chùm thơ này sẽ góp phần làm rõ thêm những<br /> nét đặc sắc trong thơ Miên Trinh đồng thời cũng cho chúng ta biết thêm, hiểu thêm về nhân cách<br /> và tài năng của một trong những nhà thơ hoàng tộc xuất sắc thế kỷ XIX – nhà thơ Tuy Lý Vương.<br /> 2. “Văn cảnh” là chùm thơ viết bằng chữ Hán gồm ba bài nằm trong bộ “Vi Dã hợp tập”. Qua<br /> chùm thơ này Vi Dã tiên sinh đã gửi gắm những tâm sự, những mong ước của mình trước tình cảnh đất<br /> 12<br /> <br /> T¹p chÝ Khoa häc & C«ng nghÖ - Sè 2(46) Tập 1/N¨m 2008<br /> <br /> nước đang trong cơn nghiêng ngả, nguy nan. Như chúng ta đều biết, thế kỷ XIX là một giai đoạn nặng<br /> nề của lịch sử Việt Nam, một thế kỷ đầy những sự rối ren, phức tạp. Trong lúc chế độ phong kiến Việt<br /> Nam đi vào con đường bế tắc, khủng hoảng thì dân tộc ta lại phải đối mặt với những kẻ thù xâm lược<br /> đến từ phương Tây vừa gian ngoan xảo quyệt vừa hơn hẳn chúng ta về kỹ thuật quân sự. Trước những<br /> thử thách lớn lao, trong số các vị quan văn võ rất nhiều người sợ Tây, bợ Tây, giặc chưa đánh đã chạy.<br /> Các đại thần thân tín với Tự Đức như Trần Tiễn Thành, Trương Đăng Quế, Phan Thanh Giản thì khiếp<br /> sợ trước sức mạnh vật chất của phương Tây và khâm phục cái tài “bá ban xảo nghệ tề thiên địa” của<br /> chúng. Nguyễn Bá Nghi không giấu nổi sự hèn nhát của mình: “Không thể chống lại chúng được, nay<br /> chỉ còn một cách là hòa, là nhượng bộ”. Ngay cả vua Tự Đức cũng tỏ ra bất lực và cho rằng chống chọi<br /> với giặc “có khác gì bầy ruồi múa trên ngọn cỏ, châu chấu đá bánh xe”. Rõ ràng lúc này ở triều đình<br /> đang nổi lên xu hướng sùng bái kỹ nghệ của phương Tây. Vì quá đề cao sức mạnh của kẻ thù nên nhiều<br /> người đã nản lòng và đầu hàng địch. Trong hoàn cảnh đó Miên Trinh vẫn tha thiết mong sao các quan ra<br /> sức giúp đỡ nhà vua để sớm lấy lại được bờ cõi. Ông kêu gọi mọi người, trước hết là các bậc đại thần<br /> nên có trách nhiệm mà cố gắng chèo lái đất nước trong lúc khốn khó, để lại tiếng thơm cho muôn đời:<br /> Miễn chiên phương thúc lão,<br /> Chung đỉnh vị thùy minh?<br /> (Các vị hiền thần gắng sức giương cờ,<br /> Chuông đỉnh vì ai mà ghi chép công lao?)<br /> (Văn cảnh I)<br /> Không thể trực tiếp tham gia vào các cuộc chiến đấu chống lại kẻ thù, Tuy Lý Vương chỉ<br /> còn biết gửi gắm niềm tin ở tài năng cùng sự nỗ lực của các vị quan tướng triều đình:<br /> Thát phạt phiền chư tướng,<br /> Tru cầu niệm quả thê.<br /> (Đánh dẹp nhờ các tướng,<br /> Trách phạt nghĩ đến người vợ góa.<br /> (Văn cảnh II)<br /> Qua đó chúng ta thấy rằng Miên Trinh không nằm trong số những kẻ hèn nhát, đầu hàng,<br /> quỳ gối để cầu vinh hoa phú quý. Trong một bài khác ông cũng đã bày tỏ lòng căm hận của mình:<br /> “Quân cọp beo sẽ bị giết (nếu không thì sẽ) hận không chịu được”. Tuy không thể tự đứng lên cầm<br /> vũ khí nhưng ông ủng hộ những người chống giặc mà trước hết là các vị quan tâm huyết trong triều.<br /> Trong cuộc đọ sức với chủ nghĩa thực dân phương Tây, vấn đề nhận diện kẻ thù cũng<br /> không đơn giản. Khi âm mưu thôn tính của chúng quá rõ ràng thì nhiều vị quan lớn vẫn ảo<br /> tưởng và tin vào những luận điệu bịp bợm. Nguyễn Trường Tộ cho rằng bọn giặc đó cũng biết<br /> “trọng nghĩa giữ lời, không như các nước khác chỉ chuyên thủ lợi”. Phan Thanh Giản thì mơ hồ:<br /> “Ngồi mà trấn tĩnh, không phải lo ngại, thực không có mưu kế gì khác, duy chỉ giữ sự tín thực<br /> cho họ mến, bỏ sự nghi ngờ, thì dù kẻ kia tráo trở đến đâu cũng tự yên”. Vua Tự Đức còn hy vọng<br /> vào “tình láng giềng” của chúng: “Nếu được nước làng giềng cảm lòng thành thực trả lại ngay cho<br /> trẫm được thấy trước khi nhắm mắt thì quả là nghĩa lớn”. Trước sự xảo trá của kẻ thù, Miên Trinh<br /> đã khẳng định không thể tin vào miệng lưỡi gian ngoan của chúng. Ông nhắc nhở mọi người:<br /> Quỷ đạo sư phi luật,<br /> Yêu ngôn thính mạc huỳnh.<br /> (Đạo quân quỷ không theo luật lệ,<br /> Lời nói quỷ quái nghe chớ bị làm mê hoặc.)<br /> (Văn cảnh I)<br /> 13<br /> <br /> T¹p chÝ Khoa häc & C«ng nghÖ - Sè 2(46) Tập 1/N¨m 2008<br /> <br /> Qua đây chúng ta có thể thấy được sự suy xét tỉnh táo và tinh thần cảnh giác rất đáng<br /> quý của Miên Trinh. Ở chùm thơ “Văn cảnh” chúng ta còn thấy hiện lên khá cảm động tâm<br /> trạng của nhà thơ trước nỗi đau mất nước. Ông xót xa khi nhân dân ta đang sống trong cảnh<br /> thanh bình thì tai họa ập đến:<br /> Thúc nhĩ lang phong cảnh,<br /> Thương tai hạc lệ kinh.<br /> (Ôi bỗng nhiên ngọn lửa cảnh báo nổi lên,<br /> Thương thay tiếng hạc kêu sợ hãi.)<br /> (Văn cảnh III)<br /> Trước tình thế nguy nan của nước nhà và hoàn cảnh bi thương của dân tộc, Tuy Lý<br /> Vương không khỏi có những suy tư, dằn vặt trong tâm hồn. Chứng kiến cảnh đất nước bị quân<br /> thù giày xéo, tư tưởng “quốc gia hưng vong, thất phu hữu trách” lại trỗi dậy trong ông. Trong<br /> thơ ông chúng ta luôn thấy một tinh thần thiết tha muốn báo đền nợ nước. Khi đất nước bị xâm<br /> lăng, ông đã nhiều lần trăn trở trước vận mệnh dân tộc:<br /> Văn đạo Hà Lan quốc,<br /> Dư đồ ngoại nhập minh.<br /> Phong đào an nhẫm tịch,<br /> Pháo hỏa hý lôi đình.<br /> (Nghe nói nước Hà Lan,<br /> Chúng mưu toan vào vùng biển nước ta.<br /> Sóng gió sao có thể ngủ yên,<br /> Đại bác nổi trận lôi đình)<br /> (Văn cảnh I)<br /> Ông lo lắng trước mỗi diễn biến của cuộc chiến:<br /> Hải quốc động chinh bề,<br /> Quân thư dạ lạt khuê.<br /> (Nước ngoài dấy lên chuyện binh đao,<br /> Thư quân ban đêm vào tận trong cung.)<br /> (Văn cảnh II)<br /> Và ở ông chúng ta cũng nhận thấy sự day dứt của một người có tâm huyết mà không làm<br /> được gì để cứu nước cứu dân. Trong bài “Văn cảnh II” ông viết : “Viễn mưu tu thực nhục” (Mưu kế<br /> sâu xa xấu hổ về chuyện ăn thịt). Câu này dẫn ở Tả truyện (Bài Tào Quệ luận chiến) “Thực nhục giả<br /> bỉ, phất năng viễn mưu”, ý nói cái bọn ăn thịt - chỉ những người làm quan- bỉ ổi lắm, không biết lo<br /> xa (để tính mưu kế giữ nước). Mượn điển tích này để tự trách mình, Tuy Lý Vương đã thể hiện ý<br /> thức trách nhiệm của một người trong dòng họ Nguyễn Phúc đối với sự hưng vong của đất nước. Có<br /> thể coi đây là một điểm tiến bộ rất hiếm gặp ở các vương tôn công tử nhà Nguyễn bấy giờ.<br /> Trong con mắt nhiều người lúc này, bọn Tây xâm lược đã hiện lên một cách đáng sợ với<br /> sức mạnh không thể chống lại. Nguyễn Trường Tộ nhận xét về chúng: “Tướng tá thì gan dạ,<br /> mưu trí, thạo binh pháp, thủy chiến lục chiến đều giỏi”. Đại thần Nguyễn Bá Nghi thì ca ngợi:<br /> “Người Tây dương tàu chạy như bay, súng bắn thủng được thành đá dày vài nhận, bắn xa hơn<br /> mười dặm”. Tôn Thọ Tường thì cho rằng chống lại bọn thực dân phương Tây cũng giống như<br /> việc bắc cầu qua biển rộng, lấy thước đo trời:<br /> 14<br /> <br /> T¹p chÝ Khoa häc & C«ng nghÖ - Sè 2(46) Tập 1/N¨m 2008<br /> <br /> Bạc mênh mông biển, cầu lăm bắc,<br /> Xanh mịt mù trời, thước rắp đo.<br /> Vua Tự Đức cũng phải trầm trồ khen giặc “mạnh và tinh, thuyền nhanh như gió chớp,<br /> súng mạnh như sấm sét”. Như vậy là trong triều đình lúc này mọi người đều thấy rõ sức mạnh<br /> ghê gớm của giặc và không ít kẻ đã khiếp sợ, đầu hàng. Tuy Lý Vương tất nhiên cũng không thể<br /> không nhận thấy điều đó. Tuy nhiên ông vẫn hy vọng và mong chờ có những người tài giỏi ra<br /> giúp nước để đánh đuổi hết quân xâm lược:<br /> Yếu lệnh tri hán đại,<br /> Cập tảo lục kình nghê.<br /> (Mệnh lệnh quan trọng là muốn có người tài giỏi,<br /> Sớm kịp giết hết lũ kình nghê.)<br /> (Văn cảnh II)<br /> Và ông vẫn tin tưởng sẽ có một tương lai sáng sủa cho nước nhà:<br /> Hội kiến thanh liêu hái,<br /> Vô tu sự tạp canh.)<br /> (Rồi sẽ thấy biển xa trong xanh,<br /> Không cần làm những việc khó nhọc.)<br /> (Văn cảnh III)<br /> Có được niềm tin vào vận nước trong khi rất nhiều người bi quan, nhụt chí quả là điều<br /> rất đáng quý ở Tuy Lý Vương.<br /> Nguyễn Phúc Miên Trinh là một hoàng tử, một hoàng thân, một đứa con cưng của vương<br /> triều Nguyễn, sinh trưởng từ chốn cung đình tột bậc cao sang. Các ông hoàng thời này đều được<br /> ban cho phNm tước lớn, phủ đệ rộng, bổng lộc nhiều và thường rất hiếm khi được tham gia<br /> chính sự. Chính vì thế, họ thường mặc sức ăn chơi, tiêu phí thời giờ vào những trò giải trí vô bổ.<br /> Khi tình cảnh đất nước đang “ngàn cân treo sợi tóc”, nhiều người trong hoàng tộc vẫn mê mải<br /> hưởng lạc với “tháng Thuấn ngày Nghiêu”, bàng quan trước thời cuộc. Nhiều đại thần, quan lại<br /> của triều đình mất hết sinh khí, không còn bản lĩnh chiến đấu như Nguyễn Bá Nghi, Nguyễn<br /> Công Nhàn: “Giặc đến bến Tranh run lập cập/ Tàu vô cửa Tiểu chạy bò càng”. Tuy Lý Vương<br /> tất nhiên cũng bị giai cấp xuất thân hạn chế rất nhiều nên không thể có những hành động chính<br /> trị - xã hội thiết thực nào song qua một số tác phNm, đặc biệt là chùm thơ “Văn cảnh”, chúng ta<br /> vẫn bắt gặp một tấm lòng nặng nỗi ưu tư trước vận mệnh nước nhà. Điều đáng quý ở Miên<br /> Trinh là tuy từ nhỏ ông đã quen sống trong nhung lụa, trong những điều kiện dư thừa về vật chất<br /> nhưng vốn là một ông hoàng giản dị nhân từ, ông đã gần gũi và tiếp thu được tư tưởng lành<br /> mạnh của quần chúng nhân dân, ông luôn hướng về những người dân đói khổ lầm than với tấm<br /> lòng đầy trắc Nn. Qua chùm thơ “Văn cảnh” chúng ta nhận thấy rõ rằng Tuy Lý Vương không thể tự<br /> đặt mình ngoài cuộc, không thể thờ ơ đứng nhìn đất nước rên xiết dưới gót giày ngoại xâm. Đây<br /> chính là một biểu hiện cao đẹp làm nên giá trị các tác phNm của “ông hoàng thơ” Tuy Lý Vương.<br /> 3. Ba bài trong chùm thơ “Văn cảnh” đều thuộc loại thơ cận thể - một thể thơ cách luật<br /> được hoàn thiện ở thời Đường và thường được sử dụng từ thời Đường về sau. Các bài thơ đều<br /> tuân thủ theo đúng những quy định về vần, bằng trắc, niêm luật, nhịp đối… vốn rất chặt chẽ của<br /> thể thơ này. Mặc dù tác giả có đưa những điển tích điển cố vào thơ (ví dụ điển tích ăn thịt, điển<br /> tích nghe tiếng gà được lấy từ Tả truyện) nhưng không làm cho câu thơ trở thành khó hiểu mà<br /> ngược lại, với việc sử dụng hợp lý các điển tích đã giúp tác giả diễn tả sâu sắc hơn những suy<br /> 15<br /> <br /> T¹p chÝ Khoa häc & C«ng nghÖ - Sè 2(46) Tập 1/N¨m 2008<br /> <br /> nghĩ và tâm sự của mình. Lời thơ tao nhã, mực thước, giàu hình ảnh thể hiện chân thực và tinh<br /> tế tâm tư nhà thơ, đúng như nhận xét của một độc giả khuyết danh được ghi lại trong phần “Phụ<br /> lục chư gia bình” (thuộc bộ Vĩ Dạ hợp tập): “Lời thanh, vận rõ, tiếng ngọc, lời vàng, mỗi câu<br /> mỗi chữ đều từ trong huyết mạch trào ra” 3. Có thể nói, về mặt thể tài và bút pháp chùm thơ này<br /> không có sáng tạo gì nổi bật, nhưng với việc sử dụng thành thạo các thể thơ, với nghệ thuật sử<br /> dụng từ ngữ điêu luyện Tuy Lý Vương đã chứng tỏ được khả năng thi ca bậc thầy của mình.<br /> Trong chùm thơ “Văn cảnh”, Tuy Lý Vương gọi bọn giặc là “đạo quân quỷ” (quỷ đạo sư phi<br /> luật), “lũ kình nghê” (cập tảo lục kình nghê). Có khi ông dùng những từ ngữ như “lũ mọi rợ” (viễn di),<br /> “bọn lang sói tham lam” (tham lang), “quân cọp beo” (át dũ) để chỉ bọn thực dân. Điều này cho thấy<br /> lòng căm thù sâu sắc của ông đối với chúng. Ông coi lũ giặc như những loài vật độc ác, xấu xa, bNn<br /> thỉu, tham lam. Giọng thơ có lúc chùng xuống xót xa cho tình cảnh nước nhà (Thúc nhĩ lang phong<br /> cảnh/Thương tai hạc lệ kinh), có lúc bừng bừng phẫn nộ trước sự xâm lược trắng trợn của giặc (Phong<br /> đào an nhẫm tịch/ Pháo hỏa hý lôi đình), có lúc ân cần tha thiết (Thát phạt phiền chư tướng/ Tru cầu<br /> niệm quả thê), có lúc động viên khích lệ (Miễn chiên phương thúc lão/ Chung đỉnh vị thùy minh?), có<br /> lúc sôi nổi tin tưởng (Hội kiến thanh liêu hải/ Vô tu sự tạp canh)… Tóm lại, hình ảnh lũ giặc hiện lên<br /> trong thơ Miên Trinh chỉ như một lũ quỷ ngông cuồng không biết phép tắc và ông khẳng định “Bọn<br /> lang sói tham lam ắt sẽ bị giết có khó gì!” (Tham lang tất lục nan hà hữu - Ngự đề vọng tiệp ứng chế).<br /> Ngôn ngữ, giọng điệu, hình ảnh trong bài thơ đã cho ta thấy thái độ của tác giả đối với bè lũ xâm lược.<br /> Tàu đồng súng lớn của giặc không hề làm ông run sợ mà nó chỉ khiến ông căm ghét và khinh bỉ. Về<br /> mặt nay, Tuy Lý Vương hơn hẳn nhiều vị trọng thần lúc đó. Có kẻ coi giặc như rồng, như cọp oai<br /> phong đầy sức mạnh: Miệng cọp hàm rồng chưa dễ chọc, Khuyên đàn con trẻ chớ thày lay.<br /> (Tự thuật – Tôn Thọ Tường)<br /> Cũng chính Tôn Thọ Tường với giọng điệu khúm núm bợ đỡ thực dân đã thổi phồng lên<br /> sức mạnh của địch nhằm đe dọa làm nhụt chí những người yêu nước: “Gió đưa hơi cọp khiếp<br /> oai chồn”. Người đứng đầu đất nước là Tự Đức cũng dùng những hình ảnh rất đẹp để nói về bọn<br /> giặc “… thuyền của họ thì nhanh như sấm gió, súng của họ thì mạnh như lửa hồng…” và gọi<br /> chúng là “láng giềng”. Như vậy chỉ cần so sánh cách nhìn kẻ thù của Miên Trinh với một số<br /> người đương thời chúng ta cũng hiểu được phần nào tư tưởng tích cực của ông.<br /> 4. Qua việc nghiên cứu về chùm thơ “Văn cảnh” của Tuy Lý Vương có thể thấy rằng: Ông<br /> là một người có tấm lòng yêu nước sâu nặng và có một nhân cách cao quý. Ông có tư tưởng tiến<br /> bộ so với nhiều vị quan đại thần khác thời đó. Đồng thời chùm thơ này cũng góp phần khẳng định<br /> thêm sự tài hoa, uyên bác cũng như nghệ thuật thơ hết sức tinh tế, điêu luyện của ông
<br /> Summary<br /> Tuy Ly Vuong Nguyen Phuc Mien Trinh was one of the most outstanding royal-blooded poets in<br /> the 19th century. However, it seems that not many people feel familiar with his name and his works.<br /> Therefore, intepreting and doing researches on his works in recognition of his contributions to the national<br /> literature help to familirise readers with his name.“Van Canh” included in his collection named “Vi Da hop<br /> tap” is a series of poems written in Cantonese. In this series of poems, Mien Trinh, who was a royal man of<br /> the Nguyen dynasty, shows his in-depth love for the country.<br /> <br /> Tài liệu tham khảo<br /> [1]. Đại Nam thực lục chính biên (1989), Nxb KHXH, Hà Nội.<br /> [2]. Nguyễn Đình Phức (2006), “Về bài tự trong Tĩnh Phố thi tập của Miên Trinh”, Tạp chí Hán<br /> Nôm, Số 2 (2006).<br /> [3].Tuy Lý Vương Miên Trinh, Vi Dã hợp tập, ký hiệu tại thư viện Viện Hán Nôm A. 82/1-3<br /> <br /> 16<br /> <br />