Nêu chi tiết về hình tượng Bá Kiến trong bài Chí Phèo

Đề bài: Nêu chi tiêt vê hinh t<br /> ́ ̀ ̀ ượng Ba Kiên trong bai Chi Pheo<br /> ́ ́ ̀ ́ ̀<br /> Bài làm<br /> Nam Cao có phần đã dựa vào những người thật việc thật ở quê hương mình để xây dựng <br /> truyện ngắn Chí Phèo.<br /> Đại diện cho giai cấp thông trị ở làng Vũ Đại chính là bá Kiến. Qua nhân vật này, bộ mặt <br /> xấu xa tàn bạo của bọn cường hào, địa chủ bị phơi bày rất rõ nét.<br /> Không giống một số  nhân vật địa chủ  trong những tác phẩm khác của Nam Cao,  ở  Chí <br /> Phèo, bá Kiến hiện lên với tư cách là một nhân vật điển hình hoàn chỉnh.<br /> Khi xây dựng nhân vật địa chủ nghị Quế keo kiệt, thô lỗ; Ngô Tất Tố đã miêu tả khá tỉ mỉ <br /> gia cảnh, rồi kể đến những hành động và ngôn ngừ của hắn trong Tắt đèn. Nhưng đối với  <br /> bá Kiến, Nam Cao không hề tả  diện mạo, chỉ nói đến tiêng quát “rất sang” và “cái cười  <br /> Tào Tháo” mà y vẫn tự phụ hơn đời. Đơn sơ  vài chi tiết nhưng nhà văn tạo cho bá Kiến  <br /> bề  ngoài khá độc đáo, khiến người đọc khó quên. Tuy vậy, nhân vật này trở  thành sống  <br /> động cơ bản còn do tài miêu tả nội tâm sắc sảo, chân thật của tác giả.<br /> Nhà văn để cho bá Kiến xuất hiện lần đầu tiên trước đọc giả đúng lúc Chí Phèo say rượu,  <br /> đến cổng nhà hắn rạch mặt, kêu làng ăn vạ. Cảnh tượng thật hỗn loạn, huyên náo. Vừa  <br /> thấy Chí Phèo “nằm dài, không nhúc nhích rên khẽ  như gần chết”, “thoáng nhìn qua", bá  <br /> Kiến “đã hiểu cơ sự”; hắn nhanh chóng tìm ra được kế sách thích hợp nhất để  ứng phó. <br /> Với sự từng trải, cụ biết rõ tác hại của đám đông này. Bố con bá Kiến thêm mất mặt, nếu <br /> để  dân làng chứng kiến hành động thô tục của Chí Phèo. Hắn cũng thừa biết tâm lí của <br /> thằng “đầu bò”, đám đông kia chính là hậu thuẫn kích thích để  nó hung hăng hơn. Và, <br /> cũng cần phải có ít nhiều thời gian để  Chí Phèo giã rượu, đỡ  táo tợn. Vả lại, trước đám <br /> đông người, bá Kiến khó có thể diễn thành công mánh khóe, mua chuộc, dụ dỗ. Muốn dụ <br /> dỗ,  ắt phải nhún nhường. Đường đường là một cụ  bá hét ra lửa, mà để  đám dân đen <br /> chứng kiến cảnh phải ngọt nhạt với một thằng cùng đinh, thì còn ra thể  thông gì? Bởi <br /> vậy, việc đầu tiên, bá Kiên tìm cách giải tán đám đông, trước hết, hắn “quát mấy bà vợ”,  <br /> và đuổi họ vào nhà. Chắc những người “tuôn đến xem” nghe tiếng quát “rất sang” này đủ <br /> hiểu: cụ muôn đuổi khéo mình. Tiếp theo “quay sang bọn người làng”, bá Kiến dịu giọng <br /> hơn một chút “cả  các ông các bà nữa, về  đi thôi chứ! Có gì mà xúm lại thế  này?”. Đến  <br /> đây, tất nhiên, “không ai nói gì, người ta lảng dần di”. Cho dù vừa tò mò, vừa hả  hê,  <br /> nhưng họ vẫn nể, vẫn sợ cụ bá. Vả lại, ngay vợ của cụ cũng phải giở giọng đường mật,  <br /> gọi đầy tớ  cũ của mình, nay như  đã biến thành con vật gớm ghiếc bằng “anh”, vồn vã  <br /> mời Chí Phèo “vào nhà uống nước”. Chưa đủ, cụ “tiên chí làng Vũ Đại”, “khét tiếng trong  <br /> hàng huyện”, còn nhận có họ  hàng với anh cùng đi này “rồi giết gà mua rượu cho hắn  <br /> uống, xong lại đãi thêm đồng bạc để  về  uống thuốc..”. Chỉ  cần Chí Phèo ngồi lên, bá <br /> Kiến biết là đã thắng. Tuy vậy, cụ  vẫn quát mắng lí Cường, sau khi đã “đưa mắt nháy <br /> con một cái”.<br /> Với cách cư xử như trên, chứng tỏ bá Kiến đã đi ruốc vào bụng dạ Chí Phèo lúc này: ưa  <br /> phỉnh nịnh, ham cái lợi trước mắt... Rốt cuộc, bá Kiến “khôn róc đời” đạt được cả  hai <br /> mục đích: vừa tạm dập tắt ngọn lửa hờn căm trong con người Chí Phèo, vừa chuẩn bị <br /> biến Chí Phèo thành tay sai lợi hại. Như vậy, qua một tình huống, cái xảo quyệt lọc lõi  <br /> của tôn cường hào này được thể hiện một cách sinh động.<br /> Già đời đục khoét đè đầu cưởi cổ  nông dân, cụ  bá đã đúc rút được nhiều kinh nghiệm  <br /> phong phú, trong “cái nghề  làm việc quan”. Phải biết “thế nào là mềm nắn rắn buông”.  <br /> Hãy ngấm ngầm đẩy người ta xuống sông, nhưng rồi lại dắt nó lên để  nó đền ơn. Hãy  <br /> đập bàn đập ghế  đòi cho được năm đồng, nhưng được rồi thì vứt trả  lại năm hào, “vi  <br /> thương anh túng quá!”. Cụ có không ít thủ đoạn thâm hiểm “trị không được thì cụ dùng”.  <br /> “Cụ nghĩ bụng: cũng phải có những thằng đầu bò chứ? Không có những thằng đầu bò thì <br /> lấy ai trị  những thằng đầu bò?”. Cái nham hiểm ghê tởm của nhân vật này là ở  chỗ  tìm  <br /> cách cho lũ đàn em, hoặc đám dân làng “sinh chuyện”­ tức là đốt phá, chém giết lẫn nhau, <br /> để hắn “có dịp mà ăn!”<br /> Bá Kiến đã vận dụng triệt để  những kinh nghiệm đó để  biến Chí Phèo ­ một thanh niên  <br /> chất phác, tự  trọng và khỏe mạnh thành “con quỷ  dữ  làng Vũ Đại”, sẵn sàng theo lệnh  <br /> hắn để  đi đâm chém., rồi phải kết liễu cuộc đời mình một cách thảm khốc. Rõ ràng, bi  <br /> kịch của Chí Phèo đã góp phần quan trọng hoàn thiện chân dung gian hùng của bá Kiến.<br /> Bên cạnh việc khắc họa sinh động sâu sắc bản chất lọc lõi, xảo quyệt. Nam Cao vạch <br /> trần nhân cách bỉ   ổi của “tiên chỉ  làng Vũ Đại”, trong những mối quan hệ  kín đáo. Và <br /> Nam Cao tài năng là ở chỗ: khi cần đặc tả sự lợi dụng đê tiện và thói dâm ô vô độ của tên  <br /> cường hào này, ông đã bỏ  qua nhiều chi tiết rất phong phú, rất cụ  thể  và sinh động của <br /> nguyên mẫu. Lí Bính ở làng Đại Hoàng. Ngay cái việc gỡ gạc của cụ lí đối với người đàn  <br /> bà vắng chồng và có tiền, lẫn máu ghen tuông của hắn cũng chỉ  được lướt qua. Tác giả <br /> để  có mấy dòng tả  ý nghĩ cụ  bá về  người vợ  trẻ  và đẹp... nhưng vẫn đủ  sức khắc sâu  <br /> trong người đọc một nhân cách bỉ ổi và thảm hại.<br /> Như  vậy, bá Kiến vừa mang bản chất chung của giai cấp  địa chủ  cường hào, vừa có <br /> những nét riêng biệt sinh động không giông bất kì một tên địa chủ  nào trong văn học.  <br /> Điều đó giải thích vì sao hắn luôn được chúng ta nhắc đến, khi cần ám chỉ  một kẻ  có <br /> quyền lực, gian hùng và nham hiểm.<br /> Bằng nhân vật bá Kiến, Nam Cao đã ghi nhận những thành công mới mẻ  trong việc xây <br /> dựng nhân vật. Điều này chứng tỏ  sự  tiến bộ  đáng kể  của Nam Cao nói riêng phương  <br /> pháp sáng tác hiện thực ở giai đoạn 1939 ­ 1945 nói chung.<br />