PHẦN BA<br />
<br />
HẠNH PHÚC<br />
TRONG THẾ GIỚI PHIỀN NÃO<br />
<br />
Chương 10:<br />
<br />
ĐƯƠNG ĐẦU VỚI<br />
MỘT THẾ GIỚI PHIỀN NÃO<br />
VÀI NĂM đã trôi qua kể từ khi những loạt thảo luận<br />
cuối cùng của chúng tôi ở Dharamsala. Xảy ra không bao<br />
lâu sau vụ 11 tháng Chín, những buổi đàm luận này đã tập<br />
trung trên những chủ đề liên hệ đến thù địch, bạo động, và<br />
sợ hãi, những trạng thái muôn màu muôn vẻ về cách cư xử<br />
của con người. Kể từ lúc ấy, chúng ta đã thấy sự xâm chiếm<br />
Afganistan, với sự sụp đổ của chế độ hà khắc Taliban, và sự<br />
xâm chiếm Iraq, với việc lật đổ Saddam Hussein. Và dường<br />
như rằng luôn luôn có một loại nào đấy của bạo động nổ ra,<br />
trong một vùng nào này hay một vùng kia của thế giới, trên<br />
một mức độ nhỏ bé hay rộng lớn, cho một thời gian ngắn<br />
hay trên một căn bản tiếp diễn lâu dài. Dường như không<br />
có sự chấm dứt trong cảnh tượng của việc sử dụng bạo động<br />
để giải quyết xung đột. Thế giới dường như không gần hơn<br />
nhiều với việc nhận ra sự sáng suốt của đức Đạt Lai Lạt Ma<br />
về một thế giới, nơi mà chúng ta cảm thấy liên hệ với những<br />
người khác, thoải mái bất chấp người nào mà chúng ta gần<br />
gũi, nơi mà sự tốt lành và dịu dàng của chúng ta ngự trị, một<br />
<br />
274 • NGHỆ THUẬT HẠNH PHÚC TRONG THẾ GIỚI PHIỀN NÃO<br />
thế giới thênh thang không bạo động hay sợ hãi, có lẽ ngoại<br />
trừ những xung đột nhỏ không tránh khỏi giữa những con<br />
người nơi này và nơi kia. Tuy thế, ngài vẫn đầy hy vọng. Thế<br />
kỷ vẫn còn trẻ trung. Vẫn còn thời gian cho những thay đổi<br />
như thế xảy ra.<br />
Nhưng với quá nhiều rắc rối trong thế giới ngày nay,<br />
tôi đã tự hỏi, ngài đã duy trì hy vọng như thế nào? Điều gì<br />
chống đỡ cho sự lạc quan của ngài? Và ngược lại với bối<br />
cảnh những vấn nạn thách thức của xã hội và vô số những<br />
căng thẳng của đời sống hàng ngày này, mỗi chúng ta cũng<br />
có những rắc rối cá nhân. Vì vậy, chúng ta đã đối diện với<br />
một câu hỏi căn bản: Chúng ta có thể tìm thấy hạnh phúc<br />
trong một thế giới rắc rối như vậy ra sao?<br />
Đức Đạt Lai Lạt Ma ở Hoa Kỳ trên một chuyến hoằng<br />
pháp, lần này ở Tucson, Arizona. Trong khoảng thời gian<br />
giữa những loạt bàn luận cuối cùng ở Ấn Độ, chúng tôi vẫn<br />
tiếp tục gặp gỡ thỉnh thoảng nhưng chúng tôi đã chuyển đến<br />
những chủ đề khác trong một lúc, nói về những vấn đề liên<br />
hệ đến kinh tế, thịnh vượng, lối sống, tham lam, chủ nghĩa<br />
tiêu thụ, giàu và nghèo(1). Lại nữa tôi cũng đã tháp tùng với<br />
ngài trong một số chuyến diễn thuyết, nhưng với thời khóa<br />
thuyết giảng dày đặc trong những chuyến hoằng pháp hải<br />
ngoại, nên một cách tổng quát không phải là thời gian thích<br />
hợp để thỉnh cầu cho những buổi đàm luận trong chiều sâu<br />
về những đề đề tài phức tạp.<br />
Tuy nhiên, Tucson thì khác biệt. Chính là ở đây, tiểu bang<br />
quê nhà của tôi Arizona, nơi mà chúng tôi đã tiến hành những<br />
buổi thảo luận đầu tiên về hạnh phúc con người nhiều năm<br />
1. Những thảo luận này sau cùng sẽ xuất hiện trong một trong những<br />
tập sách còn lại của loạt sách Nghệ Thuật Hạnh Phúc. <br />
<br />
ĐƯƠNG ĐẦU VỚI MỘT THẾ GIỚI PHIỀN NÃO • 275<br />
<br />
trước đây, những buổi đàm luận cuối cùng được ghi chép<br />
trong quyển sách Nghệ Thuật Hạnh Phúc(2). Đây là lần đầu<br />
tiên ngài trở lại thăm Arizona. Vì vậy, sau hơn một thập niên,<br />
chúng tôi ở đây một lần nữa, vẫn khám phá chủ đề hạnh phúc<br />
nhân loại. Sự bố trí của sa mạc Sonoran, giữa ngọn những<br />
đồi đá, những cây xương rồng saguaro cao ngất, mùi hương<br />
phảng phất của những cây bụi sa mạc, gợi lên một cảm giác<br />
nhớ nhà. Thế nào đấy dường như đúng là nơi mà chúng tôi<br />
tiếp tục những cuộc thảo luận ở đây, một chỗ nhắc nhở về<br />
những chu kỳ của đời sống, những vòng xoay bất tận xoay<br />
tròn chung quanh và không thay đổi cốt lõi của nó - câu hỏi<br />
tồn tại mãi mãi về vấn đề tìm kiếm hạnh phúc.<br />
Đức Đạt Lai Lạt Ma với một ngày đầy các buổi làm việc.<br />
Bên cạnh một buổi ăn trưa ngắn riêng tư trong khách sạn nơi<br />
ngài ở, gần như mỗi phút của ngài đã được ghi chép chắc<br />
nịch. Tuần ấy, ngài thuyết giảng một trong những giáo huấn<br />
Đạo Phật mà ngài rất ưa thích, Hướng Dẫn Lối Sống Bồ<br />
Tát (Bodhicarayavatara) của Tịch Thiên. Những buổi thuyết<br />
giảng dài mỗi buổi sáng và buổi chiều chỉ có một ít thời gian<br />
cho những hoạt động khác. Thông thường, bất cứ một giây<br />
phút hiếm hoi nào mà ngài rảnh rỗi giữa những sự kiện công<br />
cộng và riêng tư sẽ bị lấp đầy với những buổi tiếp kiến ngắn<br />
gọn. Tuy nhiên, trong trường hợp này do bởi mối liên hệ địa<br />
phương của tôi, những người tổ chức cuộc thăm viếng của<br />
đức Đạt Lai Lạt Ma đến Tucson đã giúp để làm cho thuận<br />
tiện một cách tử tế một số khoảng thời gian dài hơn để chúng<br />
tôi gặp gỡ nhau, sau buổi điểm tâm vào những buổi sáng hay<br />
tiếp theo buổi thuyết giảng của ngài vào xế trưa.<br />
2. Đã được Thượng tọa Tâm Quang dịch với tựa đề Nghệ Thuật tạo<br />
Hạnh Phúc. <br />
<br />