zunia.vn

Tuyển sinh 2024 dành cho Gen-Z

zunia.vn

» Luận Văn - Báo Cáo

» Báo cáo khoa học

Nghiên cứu mô bệnh học và siêu cấu trúc viêm gan virut B mạn tính

Chia sẻ: Sunshine_6 Sunshine_6 | Ngày: | Loại File: PDF | Số trang:7

Báo xấu

68
lượt xem 4
download

Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Các mảnh sinh thiết gan của 40 bệnh nhân viêm gan virut B mạn tính, HBsAg (+),, men ALT, AST tăng trên 2 lần bình thường được nghiên cứu mô bệnh học, và 11 trong số đó đồng thời nghiên cứu siêu cấu trúc. ư Nghiên cứu mô bệnh học; các mảnh sinh thiết cố định bằng formol 10%, chuyển, vùi nến, cắt mảnh dày 3 àm nhuộm HE, PAS, Gomori 3 mầu theo Masson. Đánh giá tổn thương theo thang điểm Knodell. Kết qu. cho thấy hoại tử mối gạm và hoại tử bắc cầu quanh kho.ng cửa chủ...

Chủ đề:

Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!

Lưu

Nội dung Text: Nghiên cứu mô bệnh học và siêu cấu trúc viêm gan virut B mạn tính

TCNCYH phô b¶n 32 (6) - 2004 Nghiªn cøu m« bÖnh häc vµ siªu cÊu tróc viªm gan virut B m¹n tÝnh TrÇn V¨n Hîp1, NguyÔn V¨n Tuy2, Nguyªn Kim Giao3, D−¬ng Xu©n Nh−¬ng4 1 Bé m«n Gi¶i phÉu bÖnh - Tr−êng §¹i häc Y Hµ Néi 2 Bé m«n Gi¶i phÉu bÖnh - Tr−êng §¹i häc Y H¶i Phßng 3 Phßng hiÓn vi ®iÖn tö, ViÖn VSDT Trung −¬ng Hµ Néi 4 Bé m«n Néi, Häc viÖn Qu©n y C¸c m¶nh sinh thiÕt gan cña 40 bÖnh nh©n viªm gan virut B m¹n tÝnh, HBsAg (+),, men ALT, AST t¨ng trªn 2 lÇn b×nh th−êng ®−îc nghiªn cøu m« bÖnh häc, vµ 11 trong sè ®ã ®ång thêi nghiªn cøu siªu cÊu tróc. - Nghiªn cøu m« bÖnh häc; c¸c m¶nh sinh thiÕt cè ®Þnh b»ng formol 10%, chuyÓn, vïi nÕn, c¾t m¶nh dµy 3 µm nhuém HE, PAS, Gomori 3 mÇu theo Masson. §¸nh gi¸ tæn th−¬ng theo thang ®iÓm Knodell. KÕt qu¶ cho thÊy ho¹i tö mèi g¹m vµ ho¹i tö b¾c cÇu quanh kho¶ng cöa chñ yÕu ë møc ®é nhÑ vµ võa (30 vµ 35%), møc ®é nÆng vµ rÊt nÆng chiÕm tØ lÖ ®¸ng kÓ (20 vµ 12,5%). Tho¸i ho¸ trong tiÓu thuú + ho¹i tö æ vµ viªm kho¶ng cöa ë møc ®é võa vµ nÆng chiÕm tØ lÖ cao (47,5 vµ 30%; 42,5 vµ 32,5%). VÒ ph©n lo¹i viªm gan m¹n nhÑ vµ võa cïng tØ lÖ 37,5%; viªm gan nÆng chiÕm 20%, cã 2 tr−êng hîp (5%) x¬ gan râ, t¨ng sinh liªn kÕt x¬ nhÑ vµ võa chiÕm tØ lÖ ®¸ng kÓ (40 vµ 32,5%). C¸c tæn th−¬ng kÌm theo th−êng gÆp lµ tho¸i ho¸ mì vµ ø mËt tÕ bµo gan. - Nghiªn cøu siªu cÊu tróc: kü thuËt hiÓn vi ®iÖn tö ®−îc thùc hiÖn t¹i Phßng hiÓn vi ®iÖn tö ViÖn vÖ sinh dÞch tÔ Trung −¬ng Hµ Néi. §äc tiªu b¶n b»ng kÝnh hiÓn vi ®iÖn tö JM 1010, ph©n tÝch tæn th−¬ng nh©n, c¸c bµo quan trong tÕ bµo vµ viªm kho¶ng cöa. KÕt qu¶: tæn th−¬ng ë nh©n th−êng gÆp lµ mµng nh©n dÝnh, co róm, nh¨n nheo, chÊt nh©n ®«ng vãn. C¸c bµo quan gi¶m sè l−îng, tan vì. Kho¶ng cöa t¨ng sinh sîi t¹o keo. H×nh ¶nh virus viªm gan B thÊy ë 7/11 tr−êng hîp. i. §Æt VÊn ®Ò 1. §èi t−îng: Viªm gan m¹n tÝnh lµ bÖnh th−êng gÆp trong 40 bÖnh nh©n ®−îc l©m sµng chÈn ®o¸n viªm c¸c bÖnh lý vÒ gan vµ do nhiÒu nguyªn nh©n g©y gan virut B m¹n tÝnh cã HBsAg (+) > 6 th¸ng, men ra, trong ®ã virut viªm gan B gi÷ vÞ trÝ hµng ®Çu. AST vµ ALT t¨ng > 2 lÇn møc b×nh th−êng. Tuæi §· cã nhiÒu c«ng tr×nh nghiªn cøu viªm gan virut tõ 17 ®Õn 76, nam 30, n÷ 10. B m¹n tÝnh nh− vÒ dÞch tÔ häc, l©m sµng, sinh ho¸, 2. Ph−¬ng ph¸p nghiªn cøu: miÔn dÞch, ®iÒu trÞ... [1, 4, 5, 7]. Tuy nhiªn nh÷ng TÊt c¶ 40 bÖnh nh©n ®Òu ®−îc sinh thiÕt gan nghiªn cøu vÒ m« bÖnh häc vµ siªu cÊu tróc ë n−íc lµm m« bÖnh häc vµ siªu cÊu tróc. ta míi chØ cã mét sè Ýt c«ng tr×nh ®−îc c«ng bè [2, 2.1. M« bÖnh häc: 3]. Nghiªn cøu m« bÖnh häc vµ siªu cÊu tróc cã - C¸c m¶nh sinh thiÕt cè ®Þnh trong formol gi¸ trÞ cao trong ®¸nh gi¸ tæn th−¬ng cña viªm gan 10%, chuyÓn, vïi nÕn, c¾t m¶nh dµy 3 µm, nhuém B m¹n tÝnh. Bëi vËy chóng t«i tiÕn hµnh nghiªn HE, P. A.S, Gomori vµ Trichrom de Masson. cøu nµy víi môc ®Ých t×m hiÓu nh÷ng tæn th−¬ng ë gan trªn m« bÖnh häc vµ siªu cÊu tróc do virut - §¸nh gi¸ tæn th−¬ng theo thang ®iÓm Knodell viªm gan B g©y nªn. [6]. A. Ho¹i tö "mèi gÆm” vµ ho¹i tö b¾c cÇu ii. §èi t−îng vµ ph−¬ng ph¸p quanh kho¶ng cöa §iÓm nghiªn cøu - Kh«ng cã 0 100
TCNCYH phô b¶n 32 (6) - 2004 - Ho¹i tö "mèi gÆm” nhÑ 1 * §¸nh gi¸ møc ®é x¬ ho¸ dùa vµo møc ®iÓm ë phÇn D. - Ho¹i tö "mèi gÆm” võa 3 ( < 50% r×a hÇu hÕt c¸c kho¶ng cöa) Kü thuËt m« bÖnh häc ®−îc thùc hiÖn t¹i Bé m«n Gi¶i phÉu bÖnh - Tr−êng §¹i häc Y Hµ Néi. - Ho¹i tö "mèi gÆm” nÆng 4 ( > 50% r×a hÇu hÕt c¸c kho¶ng cöa) 2.2. Siªu cÊu tróc: - Ho¹i tõ "mèi gÆm” võa + ho¹i tö b¾c cÇu 5 Cã 11 trong sè 40 bÖnh nh©n ®ång thêi ®−îc lµm m« bÖnh häc vµ siªu cÊu tróc. - Ho¹i tö "mèi gÆm” nÆng + ho¹i tö b¾c cÇu 6 - C¸c mÉu bÖnh phÈm ®−îc lÊy víi kÝch th−íc - Ho¹i tö ®a tiÓu ph©n thuú 10 1mm3. B. Tho¸i ho¸ trong tiÓu thuú vµ ho¹i tö æ - TiÒn cè ®Þnh b»ng dung dÞch cè ®Þnh mÉu - Kh«ng cã 0 (25ml Cacodylate pH 7,2; 3ml Paraformaldehyde - NhÑ (cã c¸c thÓ −a acid, tho¸i ho¸ 1 15%, 2ml Gluteraldehyde 50%; 1,5g Saccharose) h×nh cÇu vµ ho¹i tö æ r¶i r¸c ë < 1/3 chuÈn pH 7,2 - 7,4. c¸c tiÓu thuú hoÆc c¸c nèt) - HËu cè ®Þnh b»ng acid osmic 1% pha trong - Võa (c¸c tæn th−¬ng trªn cã 3 cacodylate 0,1M trong 1 giê. ë 1/3 - 2/3 c¸c tiÓu thuú vµ c¸c nèt) - Röa cacodylate 0,1M 3 lÇn, mçi lÇn 5 phót. - NÆng (c¸c tæn th−¬ng trªn cã ë > 2/3 4 - Hót n−íc b»ng cån 50o, 70o, 90o, 100o mçi lo¹i c¸c tiÓu thuú vµ c¸c nèt) 2 lÇn, mçi lÇn 5 - 10 phót. C. Viªm kho¶ng cöa - Popylen oxyde 15 phót 2 lÇn - Kh«ng cã 0 - 1/2 popylen oxyde + 1/2 epon: 1 - 2 giê (më - NhÑ (c¸c tÕ bµo viªm ë < 1/3 c¸c kho¶ng cöa) 1 n¾p) - Võa (cã c¸c tÕ bµo viªm ë 1/3 - 2/3 3 - Epon nguyªn: 1 - 2 giê c¸c kho¶ng cöa) - Epon nguyªn: 1 - 4 giê hoÆc ®Ó qua ®ªm, ®óc - NÆng (cã sù tËp trung dµy ®Æc tÕ bµo 4 ®Ó tñ Êm 60oC trong 48 giê. viªm ë > 2/3 c¸c kho¶ng cöa) - C¾t b»ng m¸y siªu c¾t LKB D. X¬: - Dµn tiªu b¶n trªn l−íi ®ång - Kh«ng cã 0 - Nhuém b»ng Uranyl acetat 5% trong 10 phót - X¬ ho¸ kho¶ng cöa lan to¶ 1 vµ Citrat trong 5 phót. - X¬ ho¸ kiÓu b¾c cÇu (x¬ tõ kho¶ng 3 - Quan s¸t b»ng kÝnh hiÓn vi ®iÖn tö JEM 1010. cöa ®Õn kho¶ng cöa hoÆc tõ kho¶ng cöa Kü thuËt hiÓn vi ®iÖn tö ®−îc thùc hiÖn t¹i ®Õn trung t©m tiÓu thuú) Phßng hiÓn vi ®iÖn tö ViÖn vÖ sinh dÞch tÔ Trung - X¬ gan 4 −¬ng Hµ Néi. * §¸nh gi¸ møc ®é viªm b»ng chØ sè ho¹t ®éng §¸nh gi¸ tæn th−¬ng: nh©n tÕ bµo, c¸c bµo quan trªn m« häc HAI (Histologic Activity Index) ®−îc trong tÕ bµo, tæn th−¬ng ë kho¶ng cöa. tÝnh b»ng tæng ®iÓm cña 3 phÇn A, B, C iii. kÕt qu¶ 1 - 3 ®iÓm : Viªm gan m¹n thÓ tèi thiÓu 1. M« bÖnh häc: 4 - 8 ®iÓm : Viªm gan m¹n thÓ nhÑ 9 - 12 ®iÓm : Viªm g¹n m¹n thÓ trung b×nh 13 - 18 ®iÓm: Viªm gan m¹n thÓ nÆng 101
TCNCYH phô b¶n 32 (6) - 2004 B¶ng 1: Ho¹i tö "mèi gÆm” vµ ho¹i tö b¾c cÇu quanh kho¶ng cöa §iÓm 0 1 3 4 5 6 10 Céng n 1 12 14 5 3 2 3 40 % 2,5 30,0 35,0 12,5 7,5 5,0 7,5 100 Tæn th−¬ng nhÑ vµ võa (1 - 3 ®iÓm) chiÕm tØ lÖ cao (30 vµ 35%). Tæn th−¬ng nÆng (4 - 5 ®iÓm) vµ rÊt nÆng (6 vµ 10 ®iÓm) chiÕm tØ lÖ ®¸ng kÓ (20 vµ 12,5%). B¶ng 2: Tæn th−¬ng tho¸i ho¸ trong tiÓu thuú vµ ho¹i tö æ §iÓm 0 1 3 4 Céng n 0 9 19 12 40 % 0 22,5 47,5 30,0 100 Tho¸i ho¸ trong tiÓu thuú vµ ho¹i tö æ chñ yÕu ë møc ®é võa (3 ®iÓm) vµ nÆng (4 ®iÓm): 47,5 vµ 30%. B¶ng 3: Tæn th−¬ng viªm ë kho¶ng cöa §iÓm 0 1 3 4 Céng n 0 10 17 13 40 % 0 25,0 42,5 32,5 100 TÊt c¶ ®Òu cã x©m nhËp viªm ë kho¶ng cöa, trong ®ã møc ®é võa (3 ®iÓm) vµ nÆng (4 ®iÓm) chiÕm tØ lÖ cao (42,5 vµ 32,5%). B¶ng 4: Møc ®é t¨ng liªn kÕt x¬ §iÓm 0 1 3 4 Céng n 9 16 13 2 40 % 22,5 40,0 32,5 5,0 100 Viªm gan m¹n ch−a cã t¨ng sinh liªn kÕt x¬ chiÕm 22,5% vµ chØ cã 2 tr−êng hîp x¬ gan râ (4 ®iÓm), cßn l¹i lµ t¨ng liªn kÕt x¬ nhÑ (1 ®iÓm) vµ võa (3 ®iÓm). B¶ng 5: Ph©n lo¹i møc ®é viªm gan m¹n Møc ®é viªm RÊt nhÑ NhÑ Võa NÆng Céng n 2 15 15 8 100 % 5,0 37,5 37,5 20,0 100 Viªm gan møc ®é võa vµ nÆng chiÕm tØ lÖ cao 57,5% (23/40 tr−êng hîp) B¶ng 6: Tæn th−¬ng kÌm theo Møc ®é Kh«ng cã NhÑ Võa NÆng Céng Tæn th−¬ng Tho¸i ho¸ mì 17 (42,5%) 13 (32,5%) 6 (15%) 4 (10%) 40 (100%) ø mËt TB gan 22 (55%) 9 (22,5%) 6 (15%) 3 (7,5%) 40 (100%) 102
TCNCYH phô b¶n 32 (6) - 2004 Tho¸i ho¸ mì vµ ø s¾c mËt lµ nh÷ng tæn th−¬ng Chóng t«i quan s¸t trªn 11 mÉu bÖnh phÈm víi kÌm theo th−êng gÆp víi c¸c møc ®é kh¸c nhau vµ nhiÒu tiªu b¶n kh¸c nhau ph¸t hiÖn ®−îc 7 tr−êng chiÕm tØ lÖ ®¸ng kÓ (57,5 vµ 45% c¸c tr−êng hîp). hîp (63,6%) mÉu bÖnh phÈm cã h×nh thÓ virut. 2. Siªu cÊu tróc: Tuy nhiªn, viÖc ph¸t hiÖn h×nh ¶nh virut trong tÕ bµo gan th−êng khã v× kÝch th−íc cña virut rÊt + Tæn th−¬ng ë nh©n: nhá (22 - 27nm) víi nhiÒu d¹ng kh¸c nhau (cÊu Trªn cïng mét tiªu b¶n cã nh÷ng tÕ bµo nh©n b×nh tróc h×nh cÇu, h×nh èng) vµ sè l−îng l¹i ph©n t¸n. th−êng vµ nh÷ng tÕ bµo cã tæn th−¬ng ë nh©n vµ mµng Virut th−êng thÊy ë nh÷ng bäc hoÆc chóng ph©n t¸n nh©n víi nhiÒu d¹ng vµ møc ®é nÆng nhÑ kh¸c nhau. trong bµo t−¬ng. H×nh ¶nh virut ë ®©y kh«ng ®−îc râ - Mµng nh©n: mµng nh©n nh¨n nheo, co róm, nh− quan s¸t ë huyÕt thanh nh−ng cã thÓ nhËn biÕt chç låi, chç lâm t¹o h×nh ¶nh nh− r¨ng c−a hoÆc ®−îc v× cã quÇng s¸ng quanh h¹t virut. mµng trong vµ mµng ngoµi dÝnh vµo nhau t¹o thµnh kho¶ng s¸ng quanh nh©n. iv. bµn luËn - ChÊt nh©n: chÊt chrromatin cña nh©n lµ nh÷ng 1. VÒ m« bÖnh häc khèi kh«ng râ rµng, nh÷ng sîi m¶nh hay nh÷ng h¹t Cã nhiÒu c¸ch ph©n lo¹i m« bÖnh häc viªm gan cã ®Ëm ®é ®iÖn tö võa ph¶i, cã tÕ bµo thÊy th−a, cã m¹n tÝnh kh¸c nhau, trong ®ã ph©n lo¹i cña De tÕ bµo thÊy vãn l¹i t¹o thµnh nh÷ng kho¶ng tèi Groot vµ Thaller (1968) ®−îc ¸p dông phæ biÕn s¸ng trong nh©n. h¬n c¶. Ph©n lo¹i nµy chia viªm gan m¹n lµm hai + Tæn th−¬ng ë bµo t−¬ng thÓ: thÓ tån t¹i vµ thÓ tÊn c«ng biÓu hiÖn t×nh tr¹ng nÆng nhÑ cña bÖnh. Tuy nhiªn qua nhiÒu n¨m NhiÒu tÕ bµo gan cã sè l−îng c¸c bµo quan trong thùc tÕ l©m sµng, sinh ho¸, m« bÖnh häc gi¶m hoÆc cã sù tan vì. §Æc ®iÓm dÔ nhËn lµ gi¶m ng−êi ta nhËn thÊy r»ng ph©n lo¹i nµy kh«ng phï sè l−îng c¸c ty thÓ, l−íi néi bµo cã h¹t, l−íi néi hîp v× kh«ng cã tiªu chuÈn l−îng gi¸ cô thÓ cho bµo kh«ng cã h¹t vµ c¸c h¹t glycogen. Mét sè tÕ tõng lo¹i tæn th−¬ng. ChÝnh v× vËy n¨m 1981 bµo gan do c¸c bµo quan gi¶m hoÆc tan vì t¹o nªn Knodell ®· ®−a ra ph©n lo¹i viªm gan m¹n tÝnh cã c¸c kho¶ng trèng s¸ng chiÕm mét phÇn hay chiÕm c¸c thang ®iÓm cô thÓ cho tõng lo¹i tæn th−¬ng ë hÕt c¶ bµo t−¬ng. kho¶ng cöa, ë nhu m«, sù x©m nhËp viªm vµ t×nh Cã nh÷ng tÕ bµo cã sù l¾ng ®äng c¸c giät mì to tr¹ng x¬ ho¸ [6]. Ph©n lo¹i nµy nhanh chãng ®−îc nhá kh¸c nhau trong bµo t−¬ng. c¸c nhµ m« bÖnh häc cña nhiÒu n−íc ¸p dông. Ngoµi sù gi¶m sè l−îng c¸c bµo quan cßn thÊy Trong nghiªn cøu cña chóng t«i ®· sö dông ph©n cã sù thay ®æi h×nh d¹ng c¸c bµo quan nh− c¸c ty lo¹i theo thang ®iÓm cña Knodell vµ cã nhËn xÐt thÓ phång to. nh− sau: + Tæn th−¬ng ë kho¶ng cöa: - VÒ ho¹i tö mèi gÆm vµ ho¹i tö b¾c cÇu: hÇu C¸c sîi collagen ph¸t triÓn víi nhiÒu møc ®é kh¸c hÕt c¸c tr−êng hîp ®Òu cã tæn th−¬ng kh¸c nhau tõ nhau cã thÓ t¹o thµnh nh÷ng bã lín ë kho¶ng cöa; c¸c sîi nhÑ ®Õn rÊt nÆng, trong ®ã tæn th−¬ng nhÑ vµ võa t¬ collagen cã thÓ x©m nhËp vµo gi÷a hai tÕ bµo gan. (1 vµ 3 ®iÓm) t−¬ng tù nhau chiÕm tØ lÖ 30 vµ 35%. Trªn kÝnh hiÓn vi ®iÖn tö cßn quan s¸t thÊy tÕ Tuy nhiªn tæn th−¬ng nÆng (4 vµ 5 ®iÓm) vµ tæn bµo Kupffer bÞ tr−¬ng to, bµo t−¬ng cã c¸c hèc th−¬ng rÊt nÆng (6 vµ 10 ®iÓm) chiÕm tØ lÖ ®¸ng kÓ s¸ng. C¸c vi qu¶n mËt d·n réng, c¸c vi nhung mao (20 vµ 12,5%). Nh÷ng tr−êng hîp tæn th−¬ng nÆng gi¶m hoÆc mÊt, h×nh ¶nh nµy th−êng thÊy ë nh÷ng vµ rÊt nÆng sÏ lµ c¬ së ®Ó m« liªn kÕt x¬ ph¸t triÓn, tr−êng hîp cã x¬ t¨ng sinh. Cã sù x©m nhËp tÕ bµo sau nµy cã thÓ tiÕn triÓn thµnh x¬ gan. Do ®ã, ®©y viªm ë kho¶ng cöa, chñ yÕu lµ tÕ bµo lymph«. lµ nh÷ng tr−êng hîp cÇn ph¶i ®−îc theo dâi vµ ®iÒu trÞ tÝch cùc. + H×nh ¶nh vi rót viªm gan B. 103
TCNCYH phô b¶n 32 (6) - 2004 - VÒ tho¸i ho¸ trong tiÓu thuú vµ ho¹i tö æ: ®©y gan thµnh c¸c møc ®é rÊt nhÑ (tèi thiÓu), nhÑ, võa lµ tæn th−¬ng tÕ bµo nhu m« ë trong tiÓu thuú gan. vµ nÆng theo chØ sè ho¹t ®éng trªn m« häc (HAI) Tæn th−¬ng cã thÓ r¶i r¸c hoÆc tËp trung thµnh æ. cña Knodell [6]. KÕt qu¶ cho thÊy viªm gan møc BiÓu hiÖn tho¸i ho¸ tÕ bµo rÊt ®a d¹ng cã thÓ lµ ®é nhÑ vµ võa chiÕm tØ lÖ cao h¬n c¶ (37,5 vµ tho¸i ho¸ s−ng ®ôc, tho¸i ho¸ h¹t, tho¸i ho¸ n−íc, 35%), møc ®é rÊt nhÑ chØ cã 5%. §Æc biÖt viªm tho¸i ho¸ toan tÝnh, tho¸i ho¸ mì... gan nÆng chiÕm tØ lÖ ®¸ng kÓ 20%. Së dÜ tØ lÖ viªm Khi tæn th−¬ng tho¸i ho¸ tËp trung thµnh æ, c¸c møc ®é võa vµ nÆng chiÕm tØ lÖ cao cã lÏ do chóng tÕ bµo kh«ng cßn h×nh d¹ng vµ cÊu tróc ®−îc xem t«i chän ®èi t−îng nghiªn cøu lµ nh÷ng tr−êng hîp nh− lµ ho¹i tö æ. T¹i c¸c æ cã x©m nhËp tÕ bµo viªm gan virut B m¹n tÝnh cã men gan ALT, AST viªm chñ yÕu lymph« vµ mét sè Ýt b¹ch cÇu ®a t¨ng trªn 2 lÇn møc b×nh th−êng. §©y lµ nh÷ng nh©n. Mét sè tr−êng hîp t¹i æ ho¹i tö ®· xuÊt hiÖn bÖnh nh©n ph¶i ®−îc ®iÒu trÞ tÝch cùc vµ ph¶i theo sîi t¹o keo, sîi liªn kÕt, tÕ bµo x¬. dâi kiÓm tra ®Þnh kú ®Ó ng¨n chÆn qu¸ tr×nh ph¸t triÓn x¬ gan vµ tiÕn triÓn thµnh ung th−. KÕt qu¶ nghiªn cøu cña chóng t«i cho thÊy c¶ 40 tr−êng hîp ®Òu cã tæn th−¬ng tho¸i ho¸ tÕ bµo - Tæn th−¬ng phèi hîp: tho¸i ho¸ mì vµ ø mËt trong tiÓu thïy vµ mét sè tr−êng hîp cã ho¹i tö æ. tÕ bµo gan lµ nh÷ng biÓu hiÖn th−êng gÆp trong Tæn th−¬ng møc ®é võa (3 ®iÓm) chiÕm tØ lÖ cao viªm gan virut m¹n tÝnh nhÊt lµ ë nh÷ng tr−êng h¬n c¶ (47,5%) sau ®ã lµ ë møc ®é nÆng (30%). hîp bÖnh nÆng. Tho¸i ho¸ mì chóng t«i gÆp 57,5% Tæn th−¬ng tho¸i ho¸ vµ ho¹i tö æ lµ nguyªn nh©n trong ®ã chñ yÕu lµ tho¸i ho¸ mì nhÑ, hèc mì nhá chÝnh lµm cho men ALT vµ AST trong huyÕt thanh ë trong kho¶ng 30 ®Õn 50% sè tÕ bµo gan hoÆc t¨ng cao. Nh÷ng tr−êng hîp nµy cÇn ®−îc ®iÒu trÞ nh÷ng tr−êng hîp hèc mì lín nh−ng chØ chiÕm tÝch cùc ®Ó phôc håi vµ t¸i t¹o tÕ bµo gan. kho¶ng 10% sè tÕ bµo gan. Cã 4 tr−êng hîp tho¸i ho¸ mì nÆng (10%) c¸c hèc mì t−¬ng ®èi lín - VÒ t×nh tr¹ng viªm ë kho¶ng cöa: X©m nhËp chiÕm phÇn lín bµo t−¬ng ë kho¶ng trªn 50% tæng viªm kho¶ng cöa chóng t«i gÆp ë c¶ 40 tr−êng hîp, sè tÕ bµo gan. trong ®ã møc ®é võa chiÕm tØ lÖ cao (42,5%), sau ®ã lµ møc ®é nÆng (32,5%), møc ®é nhÑ cã tØ lÖ ø mËt trong tÕ bµo gan chiÕm tØ lÖ 45%, chñ thÊp h¬n (25%). TÕ bµo viªm chñ yÕu lµ lymph«, yÕu ø mËt nhÑ (22,5%), chØ cã 3 tr−êng hîp (7,5%) b¹ch cÇu ®a nh©n cã nh−ng Ýt hoÆc ë møc ®é võa cã ø mËt râ, trong bµo t−¬ng c¸c h¹t s¾c tè mËt to, ph¶i. c¸c vi qu¶n mËt d·n. Tr−êng hîp nÆng trªn l©m - VÒ t¨ng liªn kÕt x¬: trong sè 40 tr−êng hîp sµng biÓu hiÖn vµng niªm m¹c vµ da kh¸ râ. viªm gan m¹n cã 9 tr−êng hîp (22,5%) ch−a cã 2. Siªu cÊu tróc: t¨ng sinh liªn kÕt x¬ vµ 2 tr−êng hîp (5%) x¬ gan Chóng t«i chØ thùc hiÖn nghiªn cøu siªu cÊu thùc sù, cßn l¹i ®Òu cã t¨ng sinh liªn kÕt x¬ tõ nhÑ tróc ®−îc ë 11 tr−êng hîp. D−íi kÝnh hiÓu vi ®iÖn ®Õn võa (40 vµ 32,5%). tö chóng t«i quan s¸t c¸c tæn th−¬ng ë nh©n, c¸c T¨ng sinh liªn kÕt x¬ lµ ph¶n øng cña m« nh»m bµo quan trong tÕ bµo vµ tæn th−¬ng ë kho¶ng cöa hµn g¾n l¹i tæn th−¬ng ë vïng tho¸i ho¸, ho¹i tö tÕ nhËn thÊy kh«ng ph¶i mäi tÕ bµo gan ®Òu cã biÓu bµo gan. Tuy nhiªn qu¸ tr×nh t¨ng sinh x¬ sÏ lµm hiÖn tæn th−¬ng. NhiÒu tÕ bµo gan cã h×nh th¸i gi¶m sù nu«i d−ìng cña tÕ bµo gan vµ nh− vËy sÏ nh©n vµ c¸c bµo quan b×nh th−êng, bªn c¹nh lµ dÉn tíi tiÕp tôc tho¸i ho¸ vµ ho¹i tö tÕ bµo gan nh÷ng tÕ bµo cã tæn th−¬ng víi c¸c h×nh th¸i vµ nhiÒu h¬n. Cuèi cïng x¬ t¨ng sinh nhiÒu lan réng møc ®é kh¸c nhau. hËu qu¶ lµ dÉn ®Õn x¬ gan thùc sù. - Tæn th−¬ng ë nh©n: biÓu hiÖn nµy t−¬ng ®èi - VÒ ph©n lo¹i møc ®é viªm gan m¹n: trªn c¬ së ®a d¹ng nh− mµng trong vµ mµng ngoµi cña nh©n ph©n tÝch c¸c tæn th−¬ng chóng t«i ph©n lo¹i viªm dÝnh vµo nhau lµm mÊt viÒn s¸ng gi÷a hai mµng. 104
TCNCYH phô b¶n 32 (6) - 2004 Cã tÕ bµo mµng nh©n nh¨n nheo, biÕn d¹ng hoÆc t«i ®· thÊy nh÷ng h×nh ¶nh gièng virut n»m trong co róm, h×nh r¨ng c−a hoÆc chÊt nh©n ®«ng vãn t¹o bµo t−¬ng cña tÕ bµo gan. Tuy nhiªn ®Ó kh¼ng ®Þnh kho¶ng trèng s¸ng. cÇn lµm ho¸ m« miÔn dÞch siªu cÊu tróc. §iÒu nµy - Tæn th−¬ng c¸c bµo quan: quan s¸t trªn kÝnh chóng t«i ch−a cã ®iÒu kiÖn ®Ó thùc hiÖn, do ®ã hiÓn vi ®iÖn tö nhËn thÊy nhiÒu tÕ bµo cã sè l−îng nh÷ng nhËn ®Þnh trªn chØ lµ nhËn xÐt cÇn ph¶i ®−îc l−íi néi bµo gi¶m hoÆc ®øt ®o¹n. HÖ thèng l−íi néi nghiªn cøu tiÕp sau nµy. bµo gi÷ vai trß l−u th«ng, dù tr÷ c¸c chÊt bµi tiÕt v. kÕt luËn cña tÕ bµo, tham gia qu¸ tr×nh tæng hîp c¸c chÊt Qua kÕt qu¶ nghiªn cøu m« bÖnh häc vµ siªu glycogen, lipit vµ gi¶i ®éc... Do ®ã khi gi¶m sè cÊu tróc virut viªm gan B m¹n tÝnh b−íc ®Çu chóng l−îng l−íi néi bµo sÏ lµm gi¶m mét sè chøc n¨ng t«i cã kÕt luËn sau: cña tÕ bµo gan sinh ra ø ®äng mét sè chÊt nh− lipid, s¾c tè mËt vµ nã cã thÓ t¹o nªn c¸c h¹t mì, 1. VÒ m« bÖnh häc: h¹t s¾c tè mËt ë trong bµo t−¬ng tÕ bµo gan. Bé - Tæn th−¬ng ho¹i tö "mèi gÆm” vµ ho¹i tö b¾c Golgi cña mét sè tÕ bµo bÞ gi¶m hoÆc mÊt, c¸c vi cÇu gÆp ë hÇu hÕt c¸c tr−êng hîp, trong ®ã møc ®é qu¶n mËt d·n réng thÊy Ýt vi nhung mao vµ cã thÓ nhÑ vµ võa chiÕm 65%, møc ®é nÆng vµ rÊt nÆng chøa dÞch mËt. C¸c tÕ bµo Kupffer ë mét sè tr−êng chiÕm 20 vµ 12,5%. hîp t¨ng sinh hoÆc në to hoÆc trong bµo t−¬ng cña - Tæn th−¬ng tho¸i ho¸ trong tiÓu thuú ho¹i tö æ chóng còng cã nh÷ng hèc s¸ng gièng nh− nh÷ng vµ viªm kho¶ng cöa chñ yÕu ë møc ®é võa vµ nÆng hèc tho¸i ho¸ cña tÕ bµo gan. (47,5 vµ 30%; 42,5 vµ 32,5%). - Tæn th−¬ng ë kho¶ng cöa: ë kho¶ng cöa c¸c - VÒ ph©n lo¹i møc ®é viªm vµ giai ®o¹n x¬: sîi t¹o keo t¨ng sinh rÊt râ vµ rÊt ®a d¹ng. H×nh viªm gan nhÑ vµ võa cã tØ lÖ t−¬ng tù nhau (cïng ¶nh phæ biÕn mµ chóng t«i gÆp lµ sîi t¹o keo ph¸t 37,5%), viªm gan nÆng chiÕm tØ lÖ ®¸ng kÓ (20%). triÓn thµnh bã, d¶i víi nhiÒu møc ®é. Sîi t¹o keo §a sè c¸c tr−êng hîp cã t¨ng sinh liªn kÕt x¬, cã thÓ rÊt m¶nh tõ kho¶ng cöa len vµo gi÷a c¸c tÕ trong ®ã cã 2 tr−êng hîp x¬ gan râ (5%), cßn l¹i bµo gan hoÆc vµo kho¶ng Disse. C¸c tÕ bµo viªm t¨ng liªn kÕt x¬ nhÑ vµ võa (40 vµ 32,5%). nh− lymph« còng gÆp trong mét sè tr−êng hîp. - C¸c tæn th−¬ng kÌm theo th−êng gÆp lµ tho¸i Tuy nhiªn ®Ó x¸c ®Þnh møc ®é x©m nhiÔm tÕ bµo ho¸ mì (57,5%) vµ ø s¾c tè mËt (45%) ë tÕ bµo viªm vµ ®¸nh gi¸ møc ®é x¬ chóng t«i nhËn thÊy gan. r»ng trªn kÝnh hiÓn vi quang häc cho kÕt qu¶ tèt 2. VÒ siªu cÊu tróc: h¬n. - Tæn th−¬ng t¹i nh©n biÓu hiÖn víi c¸c h×nh 3. H×nh ¶nh virut viªm gan B th¸i vµ møc ®é kh¸c nhau: mµng nh©n dÝnh l¹i, cã Trong huyÕt thanh cña bÖnh nh©n viªm gan B ë róm, nh¨n nheo, chÊt nh©n ®«ng vãn, t¨ng ®é ®Ëm giai ®o¹n ho¹t ®éng nh©n ®«i cña virut ng−êi ta ®· ®iÖn tö kh«ng ®Òu. t×m thÊy 3 kiÓu cÊu tróc cña virut ®ã lµ tiÓu thÓ Danc cã kÝch th−íc kho¶ng 42nm, cÊu tróc h×nh - C¸c bµo quan trong bµo t−¬ng cã sù gi¶m vÒ sè l−îng hoÆc cã sù tan vì hoÆc bÞ huû ho¹i. cÇu cã ®−êng kÝnh kho¶ng 2nm vµ cÊu tróc h×nh èng cã ®−êng kÝnh 22nm vµ chiÒu dµi thay ®æi. - Kho¶ng cöa cã t¨ng sinh c¸c sîi t¹o keo, x©m TiÓu thÓ Danc Ýt t×m thÊy trong huyÕt thanh cña nhËp tÕ bµo viªm. bÖnh nh©n, ng−êi ta chØ th−êng t×m thÊy cÊu tróc - H×nh ¶nh virut viªm gan B ®−îc nhËn thÊy ë h×nh cÇu vµ h×nh èng. H×nh ¶nh virut trong tÕ bµo 7/11 tr−êng hîp (63%). gan lµ líp vá protein cã kÝch th−íc nhá 22 - 27nm, mang tÝnh kh¸ng nguyªn HBsAg, n»m trong c¸c tói cña l−íi néi bµo. Trong nghiªn cøu cña chóng 105
TCNCYH phô b¶n 32 (6) - 2004 Tµi liÖu tham kh¶o 5. Desmet V. J., Gerber M., Hoofnogle J. H. 1. §µo §×nh §øc, Lª §¨ng Hµ (1997): DÞch (1994): Classification of chromic hepatitis, grading tÔ häc viªm gan virut B ë ViÖt Nam. Y häc thùc and staging. Hepatology, 14, 1513 - 1520. hµnh, 9, tr.1 - 3. 6. Knodell R. G., Ishak K. G. et al (1981): 2. TrÇn V¨n Hîp (2001): M« bÖnh häc viªm Formulation and application of a numerical scoring gan virut B. Tµi liÖu ®µo t¹o sau ®¹i häc, Héi gan system for assessing histological activity in mËt ViÖt Nam, tr. 42 - 5. asymptomatic chronic active hepatitis. Hepatology. V.1, No5, 431 - 35. 3. TrÞnh ThÞ Xu©n Hoµ (1998): §Æc ®iÓm l©m sµng, siªu cÊu tróc gan vµ hiÖu qu¶ ®iÒu trÞ cña 7. Lai C. L, Chien R. N et al (1998): A one - thuèc Haina ë bÖnh nh©n viªm gan virut B ho¹t year trial of lamivudine for chronic hepatitis B. ®éng. LuËn ¸n TiÕn sü Y häc. Asia hepatitis B Lamivudine study group. N. Engl. Med. 339 (2), 61 - 68. 4. TrÞnh ThÞ Minh Liªn (2000): ý nghÜa l©m sµng vµ tiªn l−îng viªm virut B dùa vµo mét sè th«ng sè miÔn dÞch. LuËn ¸n tiÕn sÜ y häc. Summary Histopathological and ultrastructural study of chronic B viral hepatitis Fragments of biopsies taken from 40 patients diagnosed with chronic B viral hepatitis, HBsAg (+), and twofold elevated ALT and AST level were histopathologically studied and among that 11 cases were studied in ultrastructural microscopy. Histopathological study: biopsy fragments were fixed with formaldehyde 10%, embedded in paraffin and cut in 3 Mm sections, stained with H&E, PAS, Gomori and Trichrome Masson. The lesions were assessed with Knodell score. The results showed that piece - meal necrosis and bridging necrosis around portal areas seen at mild and moderate degrees (30 and 35% respectively), severe and very severe degrees occurred significantly (20 and 12.5% respectively). Intralobular degeneration and nodular necrosis and portal inflammation at moderate and severe degrees occurred at high percentage (47.5 and 30%; 42.5 and 32.5% respectively). Regarding classification: mild and moderate hepatitis occurred at the same rate of 37.5% of cases; severe hepatitis: 20% with 2 case (5%) of marked cirrhosis, mild and moderate degrees of fibrous connective proliferation occurred significantly (40 and 32.5% respectively). Other associated lesions included fatty degeneration and hepatocellular cholestasis. Ultrastructural study: the ultrastructural microscopic technique was conducted at the ultrastructural microscopic laboratory of NIHE. The specimens were observed and analyzed with JM 1010 electronic microscope to find nuclear changes, intracellular organites lesions and portal inflammation. The results showed that the commonly seen nuclear lesions were adhere nuclear membranes, and picnosis nuclear substance changes. The intracellular organites were reduced in quantity, and fragmented. Portal areas were increased in fibrous collagen. HBV were identified at 7/11 cases. 106

CÓ THỂ BẠN MUỐN DOWNLOAD

LV.26: Bộ 320 Luận Văn Thạc Sĩ Y Học

320 tài liệu

1246 lượt tải

THÔNG TIN

TRỢ GIÚP

HỖ TRỢ KHÁCH HÀNG

Theo dõi chúng tôi

Chịu trách nhiệm nội dung:

Nguyễn Công Hà - Giám đốc Công ty TNHH TÀI LIỆU TRỰC TUYẾN VI NA

LIÊN HỆ

Địa chỉ: P402, 54A Nơ Trang Long, Phường 14, Q.Bình Thạnh, TP.HCM

Hotline: 093 303 0098

Email: support@tailieu.vn

Giấy phép Mạng Xã Hội số: 670/GP-BTTTT cấp ngày 30/11/2015 Copyright © 2022-2032 TaiLieu.VN. All rights reserved.