Ụ Ụ M C L C

M  Đ UỞ Ầ  4       ..........................................................................................                                                                                                 ấ

ế ủ ề 4       t c a đ  tài ............................................................................. I. Tính c p thi

ụ ứ 7         II. M c đích nghiên c u ...................................................................................

ạ ứ 8         III. Ph m vi nghiên c u ....................................................................................

ế ậ ướ ươ ứ IV. H ng ti p c n và ph 8       ng pháp nghiên c u ........................................

ƯƠ

CH

NG 1: T NG QUAN

9                                                                   ..........................................................

Ổ Ự Ứ

ể ể ặ ặ Ề Ư                                              1.1 T NG QUAN V  L U V C NGHIÊN C U  9       .........................................     ự  9      nhiên ........................................................................                                                                                  1.1.1 Đ c đi m đ a lý t ủ ượ  16        ng th y văn ..............................................................                                                                      1.1.2 Đ c đi m khí t

Ế Ạ Ộ ƯƠ ƯỚ NG PHÁT NG H

ộ ỉ ệ ế

ạ ế ế ự ể ế ổ ế  nhiên và xu th  phát tri n kinh t

Ệ   1.2 HI N TR NG KINH T  XàH I VÀ PH TRI NỂ                                                                                                                      37      ................................................................................................................                                                     1.2.1 Hi n tr ng kinh t  37       xã h i t nh Thái Bình .............................................        xã   1.2.2 Xu th  bi n đ i các quá trình t h iộ   43        ...................................................................................................................

Ụ Ố Ạ

ụ ạ

t k  phòng ch ng lũ ế ế ế ố ả Ể  48          1.3 QUAN ĐI M M C TIÊU QUY HO CH PHÒNG CH NG LŨ ........               ạ ể  48       1.3.1 Quan đi m quy ho ch ...........................................................................                                                                                                                                                                       1.3.2 M c tiêu quy ho ch  49      ..............................................................................     ỉ                                           1.3.3 Các ch  tiêu tính toán thi  49      .....................................     ứ ả  50       1.3.4 M c đ m b o phòng ch ng lũ tuy n sông ...........................................

ƯƠ

CH

NG 2: TÍNH TOÁN LŨ THI T K  CHO SÔNG TRÀ

53

Ơ Ở Ế  54          2.1 C  S  LÝ THUY T MÔ HÌNH MIKE 11 ............................................

Ụ Ứ Ủ Ự Ệ Ố

ạ ứ ủ

ủ ự ệ ố 2.2  NG D NG MÔ HÌNH TÍNH TOÁN TH Y L C CHO H  TH NG                                                                                                        59      SÔNG TRÀ LÝ  .................................................................................................     ủ ự                                                 2.2.1 Ph m vi nghiên c u c a mô hình th y l c  59      ...........................................     ủ ự  61       2.2.2 Biên tính toán mô hình th y l c ............................................................                                                                     ạ ệ ướ ị                                                               2.2.3 Tài li u đ a hình m ng l  62      i sông .........................................................     ệ                                                                                        2.2.4 Tài li u thu  văn.  62      ..................................................................................     ỏ  63       2.2.5 Tính toán mô ph ng th y l c h  th ng sông .......................................

Ế Ế Ế

1

ạ ườ ộ 71        2.3 TÍNH TOÁN LŨ THI T K  TUY N SÔNG TRÀ LÝ  ........................                                                 2.3.1 Tính toán biên m ng th y l c h  th ng sông    71      .......................................   ế ế  74      t k . ....................................                                              2.3.2 N i dung các tr ủ ự ệ ố ợ ng h p tính toán lũ thi

ả ọ ươ ạ ế                                                       2.3.3 K t qu  tính toán th y l c m ng sông  74      .................................................     ế ế ự  78      t k  cho sông Trà Lý ................................                                          2.3.4 L a ch n ph ủ ự ng án lũ thi

ƯƠ

NG 3: XÁC Đ NH PH

ƯƠ CH Ế

Ị   NG ÁN THOÁT LŨ CHO  80      TUY N SÔNG TRÀ LÝ ...............................................................

ỹ ề 80        3.1 TIÊU CHÍ TÍNH TOÁN HÀNH LANG THOÁT LŨ .............................                                      ậ                                                                                        3.1.1 Tiêu chí k  thu t   80      ..................................................................................     ế ộ  81       xã h i .....................................................................                                                                               3.1.2 Tiêu chí v  kinh t

Ử Ụ Ố Ả

Ứ Ủ Ự Ế

Ớ ươ ế ế ả t k  sông Trà Lý

ố ọ 3.2 TÍNH TOÁN TH Y L C DÒNG CH Y LŨ S  D NG CÁC B I  Ế                                                                             81      BÃI  NG V I LŨ THI T K   .......................................................................     ủ ự          . . .   82       3.2.1 Ph ng pháp tính toán th y l c dòng ch y lũ thi ị  84         3.2.2 V  trí các b i d c sông Trà Lý ...............................................................

Ự ƯƠ Ọ Ụ

ủ ự Ế ả ế ế

Ụ   3.3 TÍNH TOÁN VÀ L A CH N PH NG ÁN PH C V  QUY   87        HO CH TUY N THOÁT LŨ CHO SÔNG TRÀ LÝ  ..................................                                            3.3.2 K t qu  tính toán th y l c tuy n thoát lũ                                                88      ............................................     ả  3.3.3 Phân tích k t quế  89      ..................................................................................

Ị  92        K T LU N VÀ KI N NGH   ......................................................

TÀI LI U THAM KH O

94                                                                       .............................................................

2

Ụ Ả Ể DANH M C B NG BI U

3

Ẽ Ụ DANH M C HÌNH V

M  Đ UỞ Ầ

ấ ế ủ ề I. Tính c p thi t c a đ  tài

ộ ạ ư ư ự ằ ằ ắ ộ ọ ồ L u v c sông Trà Lý n m tr n trong đ ng b ng B c B , thu c h  l u h ệ

ể ế ồ ố ướ ớ th ng sông H ng ti p giáp v i bi n Đông. Sông Trà Lý có h ng chung là Tây ­

ắ ầ ừ ư ệ ả ồ ỉ Đông. B t đ u t xã H ng Minh, huy n H ng Hà t nh Thái Bình, ch y quanh co,

ư ủ ệ ế ế ồ ố u n khúc qua Quy t Chi n, Đ ng Phú, Đông Phù c a huy n Đông H ng, Thành

ồ ế ụ ủ ệ ố ổ   Ph  Thái Bình, Đông Huy r i đ n Thái Hà, Thái Phúc c a huy n Thái Th y đ i

ọ ố ế ắ ớ ị ị ướ h ng B c­Nam đ n Thái Thành, Thái Th  cu i cùng t ư ồ ổ i Đ nh C  r i đ  ra V nh

ộ ạ ử ắ ộ ự ỉ ị B c B  t i c a Trà Lý. Sông dài 64 km, và là m t con sông t ớ  nhiên, m i ch  ch u

ộ ườ ệ ắ ỏ ằ ờ ủ tác đ ng c a con ng i là vi c đ p đê hai bên b  và ngăn các sông nh  b ng các

ữ ẹ ả ọ ồ ố c ng. Sông Trà Lý ch y d c theo vùng k p gi a sông H ng và sông Hóa, chia

ệ ố ủ ợ ệ ệ ố ệ ố ắ vùng này thành hai h  th ng th y l i tách bi t: h  th ng b c và h  th ng nam.

ằ ở ạ ồ ể ồ Là vùng đ ng b ng h  du sông H ng l ạ ở i ệ ố  ven bi n nên h  th ng sông ngòi ở

ị ả ề ưở ế ộ ủ ế ộ ủ ủ ề đây đ u ch u  nh h ủ   ặ ng c a ch  đ  th y tri u. M t khác ch  đ  th y văn c a

ị ả ưở ủ ồ ướ ượ ư sông này cũng ch u  nh h ng c a ngu n n c th ng l u. Mùa lũ tăng d n t ầ ừ

ạ ầ ừ ế tháng V đ n tháng VIII và h  d n t tháng IX.

ươ ả ưở ế ự ể ớ ố Phòng ch ng lũ là ch ng trình  nh h ng l n đ n s  phát tri n kinh t ế

ả ướ ủ ủ ỉ c a t nh Thái Bình nói riêng và c a c  n ệ ố c nói chung. H  th ng công trình

ệ ố ủ ế ử ọ ố ch ng lũ d c theo sông Trà Lý ch  y u là h  th ng đê sông, đê c a sông, ngoài ra

4

ụ ế ố ướ còn có hàng ch c km các tuy n đê b i, hàng trăm công trình d ệ ố i đê. H  th ng đê

ả ấ ố ệ ả ả ế đã phát huy hi u qu  r t t t, đ m b o an toàn cho các vùng dân sinh kinh t xã

ờ ố ộ h i ven sông trong su t th i gian dài.

ủ ứ ể ế ộ Tuy nhiên do s c ép c a quá trình phát tri n kinh t ệ  ­ xã h i, vi c khai thác

ụ ể ự ừ ạ các khu v c bãi sông, lòng sông b a bãi, không có quy ho ch c  th , thi u s ế ự

ể ở ứ ấ ộ ố ki m soát và đã m c đáng báo đ ng: các đê b i ngày càng l n ra phía lòng sông

ượ ư ạ ơ ở và đ c tôn t o cao h n, dân c  vùng bãi sông tr nên đông đúc và bùng phát

ử ấ ự ệ ế ẹ ặ ờ vi c xây d ng nhà c a, l n chi m b  làm co h p lòng sông, bãi sông... M t khác,

ữ ễ ế ầ ở ồ ứ ạ ằ ắ di n bi n lũ trong nh ng năm g n đây ộ ấ  đ ng b ng B c b  r t ph c t p do các

ề ườ ư ừ ậ ổ ướ nguyên nhân chính nh  thay đ i khí h u, phá r ng, tri u c ng, bão, n ể   c bi n

ế ế ấ ợ ầ ổ ụ ườ ậ dâng. Xu th  bi n đ i khí h u toàn c u ngày càng b t l i, lũ l t th ng xuyên và

ế ơ ướ ặ ướ ể ố ạ ớ l n h n, n n thi u n ậ c, xâm nh p m n do n c bi n dâng, lũ quét, lũ  ng làm

ể ở ế ố ớ ỉ ư ự ấ ả c n tr  quá trình phát tri n kinh t trên l u v c nh t là đ i v i t nh Thái Bình.

ế ố ấ ợ ạ ạ ầ ồ ứ ớ ữ ồ Bên c nh các y u t b t l i trên thì t i đ u ngu n nh ng h  ch a l n đã

ượ ụ ự ụ ề ắ ế và đang đ c xây d ng ph c v  công tác c t lũ và đi u ti ằ   ồ t lũ cho đ ng b ng

ắ ộ ư ồ ồ ơ ồ ồ ơ   ồ B c b  nh  H  thác Bà, H  Hoà Bình, H  Tuyên Quang, H  S n La. Khi h  S n

ạ ộ ệ ề ế ổ ơ ả ế ộ ồ ẽ La đi vào ho t đ ng vi c đi u ti t liên h  s  làm thay đ i c  b n ch  đ  thu ỷ

ỷ ự ạ ặ ệ ị ả ưở ỷ ề văn thu  l c h  du đ c bi t là vùng sông ch u  nh h ng thu  tri u.

ứ ủ ữ ớ ụ ồ ằ ộ Song song v i nh ng thách th c c a lũ l ị   ắ t đ ng b ng B c b  cũng ch u

ả ưở ỏ ướ ự ư ự ủ ự nh h ng không nh  tr c s  gia tăng c a thiên tai và s  khai thác l u v c sông

ủ ướ ế ị ễ ấ gia tăng, ngày 21/6/2007 Th  t ng Nguy n T n Dũng đã ký Quy t  đ nh s ố

ệ ố ệ ạ ố ồ 92/2007/QĐ­TTg phê duy t Quy ho ch phòng, ch ng lũ h  th ng sông H ng,

ụ ứ ằ ả ả ạ ị sông Thái Bình. Quy ho ch này nh m m c tiêu: xác đ nh m c b o đ m phòng,

ệ ố ố ồ ị ế ế ủ ch ng lũ cho h  th ng sông H ng, sông Thái Bình; xác đ nh lũ thi ế   t k  c a tuy n

ư ượ ế ế ự ướ ế ế ị ả ồ sông g m l u l ng lũ thi t k  và m c n c lũ thi t k ; xác đ nh gi i pháp công

ố ớ ừ ể ố ị ươ ộ trình, phi công trình đ  phòng, ch ng lũ đ i v i t ng đ a ph ệ ố   ng thu c h  th ng

ề ạ ồ ỉ ạ   ơ ở ể ậ sông H ng, sông Thái Bình; làm c  s  đ  l p quy ho ch, đi u ch nh quy ho ch

5

ế ủ ạ ả ộ ị ươ ạ ố phòng, ch ng lũ chi ti t thu c ph m vi qu n lý c a đ a ph ng; quy ho ch s ử

ủ ự ạ ạ ấ ộ   ụ d ng đ t, quy ho ch xây d ng và các quy ho ch khác liên quan c a các B ,

ị ươ ngành, đ a ph ng.

ộ ệ ố ạ ạ ồ ố ỉ Ph m vi quy ho ch bao g m các t nh, thành ph  có đê thu c h  th ng sông

ồ ộ ọ H ng, sông Thái Bình là Vĩnh Phúc, Hà Tây, Hoà Bình, Phú Th , Hà N i, Thái

ư ả ả ả ắ ắ ươ Nguyên, B c Ninh, B c Giang, H i D ng, H ng Yên, Qu ng Ninh, H i Phòng,

ỉ ị ượ Thái Bình, Nam Đ nh, Ninh Bình, Hà Nam và các t nh th ồ ủ ệ ố   ng ngu n c a h  th ng

ạ ả ả ẩ ố ố hai sông này. Tiêu chu n phòng, ch ng lũ giai đo n 2007­2010 b o đ m ch ng lũ

ư ượ ấ ầ ỳ ươ ạ ơ có chu k  250 năm (t n su t 0,4%), l u l ng t ứ ng  ng t i S n Tây 42.600

ả ả ầ ấ ạ ỳ m3/s; giai đo n 2010­2015 b o đ m ch ng lũ có chu k  500 năm (t n su t 0,2%), ố

3/s. Tiêu chu n phòng lũ đ i v i h

ươ ạ ơ ẩ ư ượ l u l ng t ứ ng  ng t i S n Tây 48.500 m ố ớ ệ

ố ạ ộ ả ả ố ượ ươ ứ ự ướ th ng đê: t i Hà N i b o đ m ch ng đ c lũ t ớ ng  ng v i m c n c sông

ạ ạ ố ể ồ H ng t i tr m Long Biên là 13,4 m và thoát đ ượ ư ượ c l u l ng t i thi u là 20.000

ạ ả ạ ả ả ố ượ ươ ứ ự ướ m3/s; t i Ph  L i b o đ m ch ng đ c lũ t ớ ng  ng v i m c n c sông Thái

ạ ố ớ ệ ố ả ạ ề ạ Bình t ả   i tr m Ph  L i là 7,2 m. Đ i v i h  th ng đê đi u các vùng khác b o

ố ượ ươ ự ướ ứ ồ ạ ạ ả đ m ch ng đ c lũ t ớ ng  ng v i m c n c sông H ng t i tr m Long Biên là

ầ ư ượ ượ ả ượ ử ụ ả 13,1 m, ph n l u l ng v t quá kh  năng trên đ c s  d ng các gi i pháp khác

ư ề ế ồ ứ ậ nh : đi u ti ả ạ t h  ch a, phân lũ, ch m lũ, c i t o lòng sông thoát lũ... Các gi ả   i

ệ ố ề ố ồ ồ ế pháp phòng, ch ng lũ h  th ng sông H ng, sông Thái Bình bao g m: đi u ti t các

ộ ầ ủ ừ ấ ả ồ ồ ố ồ ứ ắ h  ch a c t gi m lũ; tr ng r ng phòng h  đ u ngu n; c ng c  và nâng c p h ệ

ả ạ ự ề ệ ẫ ố ậ   ả th ng đê đi u; c i t o lòng d n tăng kh  năng thoát lũ; th c hi n phân lũ, ch m

ườ ứ ộ ả ả ả lũ, tràn qua các đ ng tràn c u h  và có gi i pháp b o đ m an toàn đê trong

ườ ế ợ ổ ứ ứ ộ tr ng h p tràn toàn tuy n; t ch c c u h  đê.

ệ ạ ư ạ ố ế Sông Trà Lý hi n t i ch a có quy ho ch phòng ch ng lũ chi ti ế   t cho tuy n

ệ ổ ứ ự ả ợ sông, nên vi c t ế ợ    ch c qu n lý và khai thác h p lý các khu v c bãi sông k t h p

ữ ả ể ả ố ế ạ hài hoà gi a đ m b o phòng, ch ng lũ và phát tri n kinh t ạ    trung h n và dài h n

ự ế ự ề ế ể ạ ượ còn nhi u h n ch , các công trình d  ki n xây d ng không tri n khai đ c do

ơ ở ư ư ế ề ạ ả ả ạ ch a có quy ho ch, do thi u c  s  pháp lý: Nhi u đo n đê ch a b o đ m yêu

6

ế ế ề ướ ấ ầ ấ ố ị ầ c u thi t k , nhi u công trình d ấ   ổ i đê b  xu ng c p c n b  sung, nâng c p; V n

ụ ề ệ ả ẫ ả ạ ề đ  vi ph m hành lang thoát lũ sông tr c và hành lang b o v  đê đi u v n x y ra

ườ ỉ ớ ệ ị ế ầ th ng xuyên; Vi c xác đ nh ch  gi i thoát lũ cho các tuy n sông này c n đ ượ   c

ự ệ th c hi n.

ữ ệ ạ ố ự Vì nh ng lý do nêu trên vi c xây d ng Quy ho ch phòng ch ng lũ chi ti ế   t

ệ ậ ử ụ ơ ở ể ề ạ ỉ ấ   cho sông Trà Lý đ  làm c  s  cho vi c l p và đi u ch nh quy ho ch s  d ng đ t,

ự ở ạ ể ủ ự ầ quy ho ch xây d ng ứ  khu v c ngoài bãi sông đáp  ng nhu c u phát tri n c a các

ế ề ả ả ộ ố ngành kinh t xã h i và đ m b o thoát lũ, an toàn đê đi u và phòng, ch ng l ụ   t,

ầ ế ế ự ủ ẫ ấ bão là c n thi ậ   t và c p bách. Đây cũng là lý do d n đ n s  hình thành c a lu n

ứ ạ ế ế ỉ văn: “Ngiên c u quy ho ch lũ chi ti t cho sông Trà Lý t nh Thái Bình”. K t qu ả

ộ ươ ư ệ ả ươ ứ ẽ nghiên c u s  là m t ph ng án tham kh o cho vi c đ a ra các ph ng án s ử

ố ị ướ ệ ả ố ụ d ng các b i trong quá trình đ nh h ng hoàn thi n các gi i pháp phòng, ch ng lũ

ề ể ạ ợ ớ ế ả ả ộ phù h p v i các quy ho ch khác v  phát tri n kinh t ­ xã h i; đ m b o an ninh

ế ượ ố ủ ỉ ả ố qu c phòng; chi n l ẹ c phòng, ch ng và gi m nh  thiên tai c a t nh trong giai

ạ ớ đo n m i.

ứ ụ II. M c đích nghiên c u

ằ ạ ố ị ả ự ệ ả Quy ho ch phòng ch ng lũ nh m xác đ nh gi ả   i pháp th c hi n đ m b o

ệ ố ả ả ố ồ tháo lũ cho h  th ng sông H ng – Thái Bình, đ m b o an toàn phòng ch ng lũ

ộ ệ ố ả ả ằ ắ ồ ộ ỉ cho toàn b  h  th ng vùng đ ng b ng B c B  và t nh Thái Bình, đ m b o khai

ợ ướ ụ ụ ữ ề ể ấ thác h p lý tài nguyên n c, tài nguyên đ t ph c v  phát tri n b n v ng kinh t ế

­xã h i.ộ

ụ ụ ể Các m c tiêu c  th :

ứ ả ế ả ị ỉ ố 1. Xác đ nh m c b o đ m phòng, ch ng lũ cho tuy n sông Trà Lý t nh Thái

Bình.

ế ế ủ ư ượ ế ồ ị 2. Xác đ nh lũ thi t k  c a tuy n sông Trà Lý g m l u l ng lũ thi ế ế  t k

7

ự ướ và m c n c lũ thi ế ế t k .

ị ươ ử ụ ự ệ ố 3. Xác đ nh ph ng án s  d ng các b i bãi trong quá trình th c hi n quy

ế ạ ố ho ch phòng ch ng lũ cho tuy n sông Trà Lý.

ứ ạ III. Ph m vi nghiên c u

ộ ệ ố ư ự ứ Không gian nghiên c u: Tính toán trên toàn b  h  th ng l u v c sông Trà

ỉ Lý t nh Thái Bình.

ố ượ ự ướ ứ ư ượ ạ Đ i t ườ ng nghiên c u: Đ ng quá trình m c n c và l u l ng t i các

ư ự ệ ố ạ ỉ tr m trên h  th ng l u v c sông Trà Lý t nh Thái Bình.

ế ậ ướ ươ ứ IV. H ng ti p c n và ph ng pháp nghiên c u

ướ ứ ứ ệ ế ậ ậ H ng ti p c n: Căn c  vào tình hình thu th p tài li u, nghiên c u trên

ự ả ự ọ ướ ế ừ ừ ừ ế ả ậ ư l u v c, tác gi l a ch n h ả   ng ti p c n v a mang tính k  th a v a đ m b o

ứ ạ tính sáng t o trong nghiên c u.

ệ ố ầ ươ ợ ổ ẫ T ng h p h  th ng, xem xét các thành ph n t ư ị   ng tác l n nhau nh : đ a

ấ ổ ị ưỡ ậ ướ ườ ề ệ hình, đ a ch t, th  nh ng, khí h u, n ậ c, sinh v t, con ng i, đi u ki n kinh

ặ ộ ụ ữ ạ ụ ế t ể  xã h i, đ c đi m tình hình lũ l t và nh ng tác h i do lũ l t gây ra...

ơ ở ế ừ ứ ế ả ướ Trên c  s  k  th a các k t qu  nghiên c u tr ử ụ c đây đã s  d ng mô hình

ử ụ ề ề ượ ươ ử ụ ỗ 1 chi u và s  d ng mô hình 1 chi u tìm ra đ c ph ng án s  d ng các b i bãi

ạ ỉ trong quá trình quy ho ch lũ cho sông Trà Lý t nh Thái Bình.

ươ ứ ươ ủ ự ỏ Ph ng pháp nghiên c u: Ph ng pháp mô hình th y l c mô ph ng quá

8

ủ ộ ự ọ ệ ố trình th y đ ng l c h c trên h  th ng sông Trà Lý.

ƯƠ Ổ CH NG 1: T NG QUAN

Ề Ư Ổ Ự Ứ 1.1 T NG QUAN V  L U V C NGHIÊN C U

ể ặ ị ự 1.1.1 Đ c đi m đ a lý t nhiên

9

ị ị a. V  trí đ a lý

ướ ắ ầ ừ ồ Sông Trà Lý có h ng chung là Tây ­ Đông. B t đ u t xã H ng Minh,

ư ệ ế ế ả ố ỉ ủ   huy n H ng Hà t nh Thái Bình, ch y quanh co, u n khúc qua Quy t Chi n c a

ồ ế ư ệ ố ỹ huy n Đông H ng, Thành Ph , TP Thái Bình, Đông M , Đông Huy r i đ n Thái

ổ ướ ủ ụ ệ ế ắ Hà, Thái Phúc c a huy n Thái Th y đ i h ng B c­Nam đ n Thái Thành, Thái

ọ ớ ư ồ ổ ộ ạ ử ắ ị ị ố Th  cu i cùng t i Đ nh C  r i đ  ra V nh B c B  t i c a Trà Lý. Sông dài 64

ộ ự ủ ộ ớ ị ỉ ườ km, là m t con sông t nhiên, m i ch  ch u tác đ ng c a con ng ệ ắ i là vi c đ p đê

ỏ ằ ờ ố hai bên b  và ngăn các sông nh  b ng các c ng.

ờ ữ ư ệ ồ ố ế   + B  h u sông Trà Lý g m các huy n Vũ Th , Thành ph  Thái Bình, Ki n

ươ ề ả X ng, Ti n H i

ờ ả ư ư ệ ồ + B  t sông Trà Lý g m các huy n H ng Hà, Đông H ng, TP. Thái Bình,

Thái Th yụ

ặ ị ể b. Đ c đi m đ a hình

ả ừ ự ủ ế ằ ố ị ắ Đ a th  chung c a khu v c: N m d c tho i t ố  Tây B c xu ng Đông Nam.

ể ử ạ ừ ử ế ử ừ ồ ế T  sông H ng ra đ n bi n c a Ba L t, t c a vào sông Trà Lý đ n c a ra sông

ừ ể ộ ớ ả ầ ể ướ Trà Lý (bi n). T  ven sông Lu c ra t i bi n cũng tho i d n theo h ả ủ   ng ch y c a

ư ộ ề các sông Hoá, sông Diêm H  (Diêm Đi n), sông Tiên H ng, Sa Lung 1, Sa Lung

2.

ắ ộ ồ   ờ ả Phía B c sông Trà Lý hay (phía b  t ) có các sông ngang, kênh n i đ ng

ả ậ ấ ướ ướ ợ ụ ộ ố ố ỷ ề ch y nh p vào. Khi l y n i d ng lúc thu  tri u lên, m t s  c ng trên i, l c t

ộ ồ ự ướ ự ướ ơ ở sông n i đ ng m , lúc này m c n c sông Trà Lý cao h n m c n c sông trong

ướ ề ả ượ ạ ừ ồ đ ng và h ng ch y có chi u ng i (t c l sông Trà Lý vào sông, kênh trong

ắ ọ ồ đ ng). Khu này g i chung là B c Thái Bình.

ữ ọ ị Phía Nam Thái Bình hay còn g i là phía h u sông Trà Lý cũng có đ a hình

ả ầ ề ể ố ự chung là d c tho i d n v  phía đông nam ra bi n. Các sông t nhiên và kênh đào

ướ ụ ạ ướ ự cũng d a vào h ng đó mà t o ra các tr c sông tiêu thoát n ấ c và l y n ướ ướ   i c t

ả ướ ả ằ ẫ ọ ị ngang d c ch ng ch t mà v n đ m b o h ắ ng chung Tây B c – Đông Nam.

ổ ồ ượ ồ ụ Đây là vùng phù sa châu th  sông H ng, đ c b i t ề    phù sa sau nhi u

10

ệ ố ự ệ ố tri u năm. Sau hàng ngàn năm sinh s ng, nhân dân đã xây d ng nên h  th ng đê

ệ ố ỷ ợ ạ ề ấ ộ ồ sông H ng, sông Lu c, Trà Lý .. và nhi u h  th ng thu  l i, t o ra vùng đ t phì

ờ ệ ố ư ồ ồ ộ nhiêu nh  ngày nay. Đ ng th i h  th ng đê sông H ng, sông Lu c, sông Trà Lý,

ắ ồ ề ằ ỉ sông Hoá… đã chia c t đ ng b ng nói chung và t nh Thái Bình ra thành nhi u ô

ệ ữ ữ ồ riêng bi ữ   t, có nh ng vùng trũng úng và cũng có nh ng c n cát cao 2­3 mét. Gi a

ả ạ ả ồ ấ ồ   sông Trà Lý và sông H ng có kho ng 25 d i song song t o thành vùng đ t c n

ạ ở ặ ơ ộ ộ r ng 30 km, cao h n m t ru ng 1­2 m, có các làng m c trên đó. Cũng do quá

ể ề ấ ấ ượ ở ộ trình khai hoang l n bi n, qua nhi u năm đ t đai đã đ ể   c m  r ng ra phía bi n

ướ theo h ng Đông và Đông Nam.

ặ ấ ả ắ ỉ Cao trình m t đ t trung bình phía b c t nh Thái Bình kho ng +1 ÷ +2.5m

ặ ấ ả ỉ Cao trình m t đ t trung bình phía nam t nh Thái Bình kho ng: +0.5 ÷ +1.75m.

ườ ộ ừ Các đ ng giao thông có cao đ  t +1.75 ­ +2.5 m.

ệ ố c. H  th ng sông ngòi

2, trong đó

́ ̀ ́ ̀ ̀ ự ư ̣ ̀ Diên tich l u v c sông Hông va sông Thai Binh la 169.020 km

2, t c chiêm 51%. Riêng l u ư

̃ ̀ ̀ ́ ́ ự ư ư ̣ ̉ ̣ phân l u v c thuôc lanh thô Viêt Nam la 86.720 km

2, sông Thai Binh la 12.680 km ̀

2,

̀ ́ ̀ ̀ ́ ơ ́ ự v c sông Hông tinh đên S n Tây la 143.700 km

2. Hê thông sông Hông,

̀ ̀ ̀ ̀ ́ ̀ ̀ ́ ̉ ̣ vung đông băng gôm ca sông Tich, sông Bôi la 12.640 km

̀ ́ ̀ ượ ợ ư ự ở ́ sông Thai Binh đ c h p thanh b i cac l u v c sông sau đây:

(cid:0) ̀ ̀ ́ ́ ̀ ụ ơ Sông Thao (dong chinh sông Hông) băt nguôn t ̃ư ̀  day Ng y S n ­ Trung

2, tông chiêu dai 843 km. Thuôc ̀ ̣

́ ́ ́ ̀ ự ̣ ̉ ư Quôc co diên tich l u v c 51.800 km

2 va chiêu dai t ̀

̃ ́ ̀ ̀ ̀ ̉ ̣ ̣ ̣ ́ lanh thô Viêt Nam co diên tich 12.000 km ́ ơ i Viêt Tri 332

km.

(cid:0) ̀ ̀ ́ ̃ ̃ ư ư ̉ ̉ Sông Đa, chi l u bên phai cung băt nguôn t ̀ ̀ ̣ ơ  day Nguy S n chay vao

́ ́ ơ ̣ Viêt Nam theo h ̀ ́ ươ ng Tây Băc ­ Đông Nam va song song v i sông Thao.

2, chiêu dai 1010 km. Trên

́ ̀ ́ ̀ ̀ ̀ ự ư ̣ Sông Đa co diên tich l u v c la 52.900 km

2 va chiêu dai 570 km.

̃ ́ ̀ ̀ ̀ ̉ ̣ ̣ ́ lanh thô Viêt Nam co diên tich 26.800 km

(cid:0) ̀ ́ ̃ ́ ́ ̀ ̀ ư Sông Lô băt nguôn t ̀  cao nguyên Vân Quy Trung Quôc, đâu nguôn cung

́ ̃ ̀ ̀ ̉ ̣ ̉ chay theo h ́ ươ ng Tây Băc ­ Đông Nam, t ́ ơ i thi xa Ha Giang thi chuyên

11

́ ̀ ̀ ̀ ́ ̀ ̀ ở ̣ ̣ ̣ ́ ươ h ng Băc Nam va nhâp vao sông Hông gân Viêt Tri, sông Lô co diên

2, chiêu dai 470 km, diên tich thuôc lanh thô Viêt ̣

̃ ́ ̀ ̀ ́ ư ự ̣ ̣ ̉ tich l u v c 39.000 km

̀ ̀ ́ ̀ ̣ ư ́ ơ Nam 22.600 km2  v i chiêu dai 275 km. Sông Lô co phu l u la sông

̀ ́ ̉ ́ Gâm, sông Chay va sông Pho Đay.

2  gôm   sông   Câu ̀

(cid:0) ́ ̀ ́ ́ ̀ ự ư ̣ Sông   Thai   Binh   co   diên   tich   l u   v c   12.680   km

2) va sông Luc Nam (3.070 km

2).

̀ ươ ̣ (6.030)km2, sông Th ng (3.580 km

̀ ̀ ́ ̃ ̀ ̣ ư ự ̉ ̣ ̀ Toan bô l u v c sông Thai Binh năm trên lanh thô Viêt Nam trên vung

́ ̀ ́ ́ ̀ đôi nui thâp vung Đông Băc.

ướ ộ ị ứ ạ ậ ạ M ng l i sông h  du thu c đ a ph n vùng nghiên c u

(cid:0) ướ ư ớ ồ Sông H ng phân n c qua sông Thái Bình qua hai phân l u l n là sông

ố ộ ồ Đu ng (dài 64 km), sông Lu c (dài 72,4km). Sông H ng còn phân n ướ   c

ẳ ả ị ể   sang sông Đáy qua sông Nam Đ nh (dài 31,5 km) và ch y th ng ra bi n

ộ ở ử ữ ư ạ ị ắ (V nh B c B ) c a Ba L t và hai phân l u n a là sông Trà Lý (dài 64

ơ Ở km) và sông Ninh C  (dài 51,8 km). ư    đây dòng chính và các phân l u

ố ồ ộ ượ ồ ắ ượ ề đ u có đê ch ng lũ, nên đ ng ru ng ít đ c b i đ p thêm, l ng phù

ủ ế ủ ồ ắ ề ể ồ ổ sa ch  y u c a sông H ng đ u đ  ra bi n, đã b i đ p và kéo dài vùng

ử ớ ố ộ ở ử c a sông. Sông Hoá n i sông Lu c (  Chanh Ch ) v i sông Thái Bình

ở ể ầ ỵ Thu  Tân g n bi n.

(cid:0) ắ ầ ừ ạ ư ệ ộ ổ ỉ Sông Lu c: B t đ u t H  Lão huy n H ng Hà t nh Thái Bình, đ  vào

ở ứ ỳ ỉ ươ ệ ả sông Thái Bình làng Quý Cao, huy n T  K  t nh H i D ng (sông

ộ ướ ộ ổ Lu c dài 72,4 km). Tr c kia sông Lu c có tên là sông Ph  Đà, sông Đa

ả ỗ ướ ướ ấ ầ ộ L . Sông Lu c  ch y theo h ng Tây – Đông, h ủ   ng th p d n c a

ộ ử ằ ở ộ ố ắ ồ đ ng b ng B c B . C a vào đ  cao trung bình +4 ÷ +6m, xu ng Quý

ả ả ộ ố ỉ Cao, Vĩnh B o ch  còn +1 ÷ 0m. Sông Lu c ít d c và ch y quanh co, đ ộ

ừ ầ ộ r ng lòng sông trung bình t ờ  300 – 400 m. Th i gian g n đây ở ử    c a

ồ ắ ươ ọ ố ỉ ạ sông đã b i l ng t ng đ i nghiêm tr ng, lòng sông ch  còn l ộ   i m t

ữ ắ ả ộ ạ l ch chính không r ng và không sâu l m, ch y quanh co gi a các bãi

ạ ệ ộ ồ b i, tàu bè đi l i khó khăn trong mùa ki ơ ị ồ   t. Sông Lu c có nguy c  b  b i

12

ầ ượ ả ạ ụ ộ ộ ế ấ l p   d n   n u   không   đ c   c i   t o   liên   t c   (sông   Lu c   là   m t   sông

ị ồ ắ ạ ấ ở ề ạ ngang, sông Thái Bình đang b  b i l ng r t m nh ặ    nhi u đo n, đ c

ệ ướ ạ ướ ể bi t đo n Quý Cao). H ng n ầ   c sông Thái Bình đang chuy n d n

sang sông Văn Úc qua các sông ngang: sông Gùa, sông Mía, sông M i.ớ

ơ ị ắ ạ ử ể ậ ọ ầ Vì v y, đo n c a sông Thái Bình g n bi n có nguy c  b  l ng đ ng và

ế ầ ch t d n.

ệ ố ừ ọ ố ỉ T  khi có h  th ng đê hoàn ch nh và sau đó là các c ng d c theo đê,

ộ ố ử ỉ ượ ướ ở ố ặ m t s  c a sông ch  còn đ c thông n ấ c khi m  c ng l y ho c khi tiêu

ướ n c.

(cid:0) ư ủ ồ Sông   Trà   Lý:   Sông  Trà   Lý   là   phân   l u   c a   dòng   chính  sông  H ng,

ể ả ộ ượ ướ ớ chuy n t i m t l ng n ọ   c khá l n trong năm, tham gia quá trình ng t

ể ủ ỉ ộ ượ ớ hoá vùng ven bi n c a t nh Thái Bình, tiêu thoát b t m t l ng lũ đáng

ự ể ẳ ạ ồ ố   ả ể ủ k  c a sông H ng ra bi n, làm gi m s  căng th ng cho đo n đê cu i

ồ ướ ắ ầ ừ sông H ng. Sông Trà Lý có h ng chung là Tây – Đông. B t đ u t xã

ư ệ ả ồ ố ỉ H ng Minh, huy n H ng Hà t nh Thái Bình, ch y quanh co, u c khúc

ủ ư ế ệ ế ồ ồ qua Quy t Chi n, Đ ng Phú, Đ ng Phú c a huy n Đông H ng, TP.

ủ ỹ ệ   ồ ế Thái Bình, Đông M , Đông Huy r i đ n Thái Hà, Thái Phúc c a huy n

ộ ổ ướ ỵ ộ ế ắ Thái Thu  đ t ng t đ i h ng B c – Nam đ n Thái Thành, Thái Th ọ

ố ớ ư ồ ổ ộ ạ ử ắ ị ị cu i cùng t i Đ nh C  r i đ  ra V nh B c B  t i c a Trà Lý. Sông dài

ẫ ộ ớ ỉ ủ   64 km. Sông Trà Lý v n là sông thiên nhiên, m i ch  có tác đ ng c a

ườ ượ ỏ ằ ắ ờ con ng i là đê đ c đ p hai bên b  và ngăn các sông nh  b ng các

ố c ng.

ạ ử ổ ế ố ấ ấ ả ấ Sông Trà Lý ch y qua vùng đ t th p, c t đ t đo n c a vào ph  bi n là

ạ ử ả ả ướ kho ng (+1,0)m và đo n c a ra kho ng trên d i (+0,75m). Riêng vùng

ố ấ ấ ướ ắ ộ B c Thái Bình có 24200 ha ru ng có c t đ t th p d i (+1,00m) v  v ề ụ

ườ ố ấ ậ ộ ị mùa th ỏ ơ   ng hay b  ng p úng; có 15100 ha ru ng có c t đ t nh  h n

ở ư ậ ạ ướ (+0,75)m. Vùng Nam Thái Bình cũng tình tr ng nh  v y (h ố   ng d c

13

ử ra c a Lân).

ồ ộ Ngày nay đê sông H ng, sông Lu c, sông Trà Lý, sông Hoá đã hình thành

ả ỉ ượ ộ ố ạ ư ồ khá hoàn ch nh, căn b n ngăn đ ạ   c lũ h  l u sông H ng. Tuy còn m t s  đo n

ấ ượ ề ượ ố ơ đê ch t l ư ng n n móng kém, nh ng thân đê ngày càng đ c kiên c  h n.

ệ ố ấ ố ướ ờ ữ ộ ả ồ H  th ng đê và các c ng l y n c phía b  h u sông Lu c, t sông H ng,

ả ữ ướ ữ h u sông Hoá và hai bên t , h u sông Trà Lý đã ngăn cách n c lũ sông ngoài bao

ậ ướ ộ ồ ấ ướ ấ ố quanh v n hành ch ng lũ tiêu thoát n c n i đ ng và l y n ộ ồ   c c p cho n i đ ng

ụ ả ụ ử ặ ấ ạ ượ ẩ ph c v  s n xu t, sinh ho t, đ y và r a m n, thau chua… khi đ c phép m ở

ặ ệ ệ ệ ố ố c ng, đ c bi t trong các tháng mùa ki ộ   ỷ t. Các h  th ng thu  nông các sông n i

ượ ỷ ợ ạ ủ ỉ ồ đ ng đã đ c hình thành, t o thành hai khu thu  l i chính c a t nh Thái Bình: khu

ắ B c Thái Bình và khu Nam Thái Bình.

ụ ẫ ướ ắ ướ a. Trong khu B c Thái Bình có các tr c d n n c có h ợ   ng chung phù h p

ộ ồ ế ấ ị ừ ả ắ ố ị ớ v i th  đ t và đ a hình n i đ ng là t Tây B c ch y xu ng Đông Nam ra V nh

ắ ộ B c B .

ả ừ ư ờ ữ ộ ộ * Sông Tiên H ng ch y t ệ    Nhâm Lang, b  h u sông Lu c, thu c huy n

ư ư ả ướ ế ắ H ng Hà ch y quanh co nh ng h ng chung là Tây B c – Đông Nam, đ n C ổ

ồ ổ ướ ặ ộ ướ ả Dũng r i đ i h ng Tây – Đông g p sông Diêm H  theo h ng Đông ch y ra

ị ộ ắ V nh B c B .

ệ ố ề ắ ọ ướ ừ Các h  th ng sông ngang, d c trong khu B c Thái Bình đ u có h ng t Tây

ả ừ ắ ồ ồ ộ ắ B c và B c, ch y t sông Lu c vào đ ng r i thoát ra sông Trà Lý, sông Diêm H ộ

ể ồ ổ r i đ  ra bi n.

ệ ạ ẫ ầ ố ộ ­ Các c ng đ u: Lão Khê, Nhâm Lang, Hi p, Đ i N m (sông Lu c).

ố ố ố ề ­ Các c ng cu i: Sa Lung, Thiên Ki u (sông Trà Lý); c ng Trà Linh I, Trà

ộ ố Linh II (cu i sông Diêm H )…

ụ ả ồ ướ b. Các sông tr c trong đ ng khu Nam Thái Bình cũng ch y theo h ố   ng d c

ế ấ ừ ể ấ ắ ố ạ ị ị đ a hình, th  đ t t Tây B c xu ng Đông Nam, sát bi n đ t đai l i b  nâng cao

ươ ự ữ ư ế ệ ả ấ   ạ t o thành hình yên ng a. Hai huy n Vũ Th  và Ki n X ng có nh ng d i đ t

ấ ợ ế ạ ạ ọ ố ả ướ ch y d c theo sông Ki n Giang t o thành hình s ng Trâu b t l i cho c  t i và

14

tiêu.

ế ạ ọ * Sông Ki n Giang ch y d c khu Nam Thái Bình, chia khu này thành hai

ấ ươ ầ ố ề ế ạ ổ ph n đ t t ng đ i đ u nhau. Các sông ngang đ  vào sông Ki n Giang t o thành

ộ ệ ố ứ ạ ư ỷ ươ ố m t h  th ng thu  nông khá ph c t p nh ng t ế   ỉ ng đ i hoàn ch nh. Sông Ki n

ượ ệ ớ ấ ướ ố ồ ờ Giang đ c liên h  v i sông Trà Lý, sông H ng nh  có các c ng l y n c qua đê

ể ả ạ ồ ươ ữ h u sông Trà Lý, đ  t sông H ng và các đo n sông kênh ngang hình x ng cá.

ấ ố ướ ướ ở ọ ữ ự ờ Các c ng l y n c t i d c b  đê h u sông Trà Lý: C  Lâm, Nang, Ô

ữ ụ ấ ướ ướ ở ọ ờ ươ ễ ạ ố M , Tam L c, Vũ Đông, Ng , D c D ng. Các c ng l y n d c b  đê c t i

ệ ệ ạ ồ ả t sông H ng: Tân Đ , Ngô Xá, Thái H c, Cù Là, Nguy t Lâm.

ặ ố ồ ị Các c ng tiêu chính là Lãng Đông, Ngũ Thôn, Tam Đ ng, Ng t Kéo, Đ nh

ư ồ ồ ổ C  (sông Trà Lý), B ng He, Doãn Đông, Kh ng, Sáu (sông H ng), An Long, Nho

ử ắ ố ộ ị Lâm, Hoàng Môn, C ng Lân I, Lân II (C a Lân ra V nh B c B ).

ế ễ ể ặ c. Đ c đi m hình thái và di n bi n sông Trà Lý

ề ạ ả ố Sông Trà lý dài kho ng 64 km, sông quanh co u n khúc, nhi u đo n sông

ả ỏ ướ ư ạ có bán kính cong khá nh  kho ng trên d i 500m, nh ng cũng có đo n bán kính

ủ ế ả ộ ớ ớ ề   ề ộ cong l n kho ng m t vài nghìn mét. B  r ng c a sông cũng bi n thiên l n, nhi u

ạ ộ ề ộ ề ế ả ạ ơ ỉ đo n sông có b  r ng ch  kho ng h n trăm mét, nhi u đo n r ng đ n vài trăm

mét.

ẫ ố B ng ả 1. Các thông s  lòng d n sông Trà Lý

ạ TT Đo n sông cong

TLả K1+460  t ữ K2+830  h u TL  TLả

K14  t K22+160  t TLả

1 2 3 4 5 6 7 8 ữ K36 h u TL K39+620  h u TL K4+30 đê bi n 7ể K13+130 đê bi n 7ể B c (m) 125 135 130 175 150 182 115 255 Rc (m) 800 770 900 1060 4500 960 1000 1650

ượ ế ơ

15

ấ ổ ọ ướ ề ộ ế ị ng n Sông Trà Lý có xu th  gia tăng l m t  n đ nh đê, đe d a an toàn dân sinh, kinh t c v  mùa lũ làm gia tăng nguy c  xã h i.

ễ ế ế ả

ộ ộ ỉ ố ổ ề ị ổ Lòng sông Trà Lý nhìn chung không  n đ nh, d  bi n đ ng. K t qu  tính   h và φb dao đ ng trong kho ng ả ị 'φ

ấ toán cho th y ch  s   n đ nh theo chi u ngang  ỏ ơ nh  h n 1.0

ủ ả d. Kh  năng thoát lũ c a sông Trà Lý

ệ ố ồ ọ Sông Trà Lý đóng vai trò quan tr ng trong thoát lũ h  th ng sông H ng.

ế ấ ượ ượ N u l y coi l ơ ng lũ thoát qua S n Tây là 100% thì l ng lũ phân qua sông Trà

ậ ả ộ ị ẫ ủ   Lý dao đ ng trong kho ng 8% ­11% tùy theo tr n lũ và tùy đ a hình lòng d n c a

ươ ứ ẫ ủ ệ ố ớ ồ sông Trà Lý t ng  ng v i lòng d n c a h  th ng sông H ng.

­ Trong th i đo n 1972 ÷ 1987 l u l

ư ượ ạ ờ ỉ ở ơ ng đ nh lũ bình quân S n Tây là

ư ượ 17.540m3/s (coi 100%) thì phân l u l ng lũ bình quân vào sông Trà Lý

ư ượ ồ ở ơ 1.380m3/s chi m 8,6% l u l ế ng sông H ng S n Tây.

­ Lũ tháng VIII năm 1971 l n nh t

ấ ở ớ ạ ồ ỡ sông H ng sau khi đã v  đo n đê

3/s và l uư

ố ở ạ ố ộ C ng Thôn sông Đu ng thì Qmax Hà N i còn đ t 22.200m

3/s.

ượ l ng max qua sông Trà Lý 2.610m

­ Lũ tháng VIII năm 1969: Hà N i 17.800m

3/s, thì l u l

ộ ư ượ ế   ng qua Quy t

3/s.

ế Chi n sông Trà Lý 2.440m

­ Lũ năm tháng VIII/1996 l u l

3/s thì l u l

ư ượ ộ ng Hà N i là 14.800m ư ượ   ng

3/s.

ế ế qua Quy t Chi n là 2180 m

ể ấ ằ ư ộ ọ Qua đó có th  th y r ng sông Trà Lý là m t phân l u quan tr ng trong thoát lũ

ắ ằ ồ ồ ộ ủ ệ ố c a h  th ng sông H ng và đ ng b ng B c B .

ể ặ ượ 1.1.2 Đ c đi m khí t ủ ng th y văn

ặ ậ ể a. Đ c đi m khí h u

ế ộ ứ ậ ệ ớ ế ộ Vùng nghiên c u có ch  đ  khí h u nhi ớ t đ i gió mùa, v i ch  đ  gió mùa

ể ệ ự ươ ữ ệ ả ớ th  hi n s  t ng ph n rõ r t gi a hai mùa. Mùa hè trùng v i gió mùa Tây nam

ừ ớ ờ ế ư ề ẩ kéo dài t tháng V t i tháng IX có th i ti t nóng  m và m a nhi u. Mùa đông

ắ ớ ừ ớ ờ ế ạ trùng v i gió mùa Đông b c kéo dài t tháng XI t i tháng III có th i ti t l nh và ít

ư ữ ữ ư ắ ờ m a. Tháng IV và tháng X là nh ng tháng giao th i ng n gi a 2 mùa nh ng mang

16

ề ấ ơ tính ch t mùa hè nhi u h n mùa Đông.

ạ ộ ạ Mùa hè: Vào tháng V và tháng VI gió mùa tây nam ho t đ ng m nh khi

ắ ộ ờ ế ằ ậ ồ ố xâm nh p vào B c b  tràn xu ng vùng đ ng b ng mang th i ti t khô nóng. Nhi ệ   t

ấ ườ ả ớ ệ ộ ộ đ  cao nh t th ng x y ra vào các tháng này v i nhi t đ  trung bình tháng 27­

0C. Ban ngày tr i n ng g t, đ   m ộ ẩ   ờ ắ

ệ ộ ệ ố ạ ấ ắ 280C, nhi t đ  cao nh t tuy t đ i đ t 40­41

ề ố ứ ượ ư cao không khí oi b c, chi u t i hay có giông. L ạ   ng m a tháng trung bình đ t

ạ ộ ữ ạ ợ ắ   160­240mm. Có năm gió mùa tây nam ho t đ ng m nh gây ra nh ng đ t n ng

ỉ ấ ứ ả ấ ạ h n kéo dài có khi l n sang c  tháng VII và ch  ch m d t khi có bão và áp th p ấ ở

ể ấ bi n đông l n vào.

ệ ớ ể ừ Vào tháng VII, VIII khi gi ả ộ ụ i h i t nhi t đ i di chuy n t ắ    nam lên b c

ắ ộ ữ ể ấ ằ ắ ồ ọ ằ n m v t ngang qua đ ng b ng B c b . Nh ng áp th p và bão phát tri n d c theo

ư ớ ữ ợ ộ ả ộ ụ d i h i t ồ    này gây lên nh ng đ t m a l n có khi bao trùm toàn b  vùng đ ng

ượ ạ ừ ư ứ ằ b ng. L ng m a trong vùng nghiên c u đ t t ả   ữ  250­350mm nh ng năm do  nh

ủ ượ ư ạ ạ ớ ưở h ng c a bão l ng m a tháng VIII, IX t i Thái Bình đ t t i 924.7mm (1975),

ạ ụ ạ 963.7mm (2003), t i Th y Anh đ t 863.5mm (1975), 834.7mm (1973)

ờ ế ủ ữ ế ẽ ấ ạ ộ ậ Tuy v y th i ti t c a nh ng tháng này bi n đ ng r t m nh m  tùy theo

ờ ế ữ ệ ễ ấ ộ ư ớ ư ủ ầ ố t n s  xu t hi n hàng năm c a nh ng nhi u đ ng th i ti t gây m a l n nh  bão

ấ ệ ớ ư ắ ượ ư và áp th p nhi t đ i. Năm ít m a thì n ng nóng kéo dài l ng m a ch  đ t d ỉ ạ ướ   i

ạ ượ ư ấ ạ ỏ 100mm.   T i   Thái   Bình   l ng   m a   trung   bình   tháng   nh   nh t   đ t   43.8mm

(VII/1968).

ố ắ ầ Sang tháng X gió mùa đông b c t ắ ừ ưỡ  l i áp cao Trung Qu c b t đ u tràn v ề

ệ ộ ả ư ả ở ượ ợ ừ t ng đ t làm nhi t đ  gi m và gây ra m a r i rác các vùng. L ư ng m a trung

ỉ ạ ượ bình tháng ch  đ t 9 ­10% l ư ng m a năm.

ắ ầ ừ ớ ắ Mùa đông: b t đ u t tháng XI t i tháng III , gió mùa đông b c đã ng  tr ự ị

ứ ớ ừ ớ ợ hoàn toàn trong vùng nghiên c u v i trung bình t 2 t ắ   i 4 đ t gió mùa Đông b c

ệ ộ ả ạ ấ ấ ố ề tràn v , nhi t đ  gi m xu ng nhanh chóng và đ t th p nh t vào tháng I. Nhi ệ ộ  t đ

0C, nhi

0C.

ạ ệ ộ ấ ệ ố ạ ấ ớ trung bình tháng I đ t 16­16,8 t đ  th p nh t tuy t đ i đ t 4,5 t i 7,0

17

ượ ỉ ằ ư ượ L ng m a trung bình tháng XII, I ch  b ng 1,2 ­1,5% l ư ng m a năm.

ố ừ ớ ị Vào cu i mùa đông t tháng II t i tháng IV áp cao Nam Trung Hoa d ch

ể ướ ệ ổ chuy n sang phía đông gió mùa có h ị ế ng l ch sang đông b  bi n tính khi th i qua

ể ả ệ ộ ộ ẩ ơ ươ ố ạ bi n Nam H i nhi t đ  không khí cao h n và đ   m t ầ   ng đ i đ t 90­91% b u

ẩ ướ ư ấ ờ ư ế ố tr i u ám mây th p và m a phùn  m ỗ   t, s  ngày m a lên đ n 15­20 ngày m i

ượ ố ơ ả ỉ tháng, l ng b c h i piche gi m ch  còn 30­40mm/tháng.

* Nhi t đệ ộ

0C t

ệ ộ ứ ạ ạ Nhi t đ  trung bình năm vùng nghiên c u đ t 23,3 i Thái Bình. Nhi ệ   t

0C, th p nh t vào tháng I đ t ạ

ạ ấ ấ ấ ộ đ  trung bình tháng cao nh t vào tháng VII đ t 29,2

0C vào tháng 5/VII/1967, nhi

16,30C. Nhi ệ ộ ố t đ  t ạ i cao đ t 39,2 ệ ộ ố t đ  t ấ i th p đã

0C vào 2/I/1974.

ắ ượ quan tr c đ c 4,1

ậ ạ ạ ư ặ B ng ả 2. Đ c tr ng khí h u t i tr m Thái Bình

Tr mạ

23.3 Nhi ệ ộ oC) t đ  (

I 16. 3 72 85 II 17. 1 41 89 III 19. 6 42 91 IV 23. 3 91 89 V 26. 9 194 86 VI VII VIII 28. 29. 28. 2 7 3 172 205 181 87 82 84 IX 27. 0 174 87 X 24. 5 169 84 XI XII Năm 17. 21. 8 3 120 1604 143 86 83 83

59 43 42 51 82 102 115 76 70 84 86 76 886

2.4 2.4 2.2 2.4 2.3 2.3 2.5 1.8 1.8 2.1 2.1 2.1 2.2

ắ ờ N ng (gi ) ộ ẩ Đ   m (%) ố ơ B c h i Piche (mm) ố ộ T c đ  gió

* N ngắ

́ ́ ứ ờ ả ờ Vùng nghiên c u có sô gi năng hàng năm kho ng 1600 gi ́   , tháng có sô

́ ́ ờ ừ ế ề ấ gi ̀  năng nhiêu nhât là t tháng V đ n tháng VII, tháng nhi u nh t là tháng VII

́ ́ ́ ạ ờ ờ ờ trong năm, đ t 205 gi /tháng, 6,6gi / ngày. Tháng có sô gi năng ít nhât là t ừ

ế ừ ờ ế ạ ờ tháng I đ n tháng III có t 40 ÷ 70 gi / tháng đ t bình quân 1 đ n 2 gi / ngày.

ố ờ ắ ậ ợ ủ ể Nhìn chung s  gi n ng các tháng trong năm thu n l i cho phát tri n c a cây

ặ ồ ệ tr ng, đ c bi t là các tháng mùa hè.

18

ố ơ * B c h i

ươ ổ ế ề ố ượ ộ ẩ Đ   m t ng đ i trung bình trong các tháng ph  bi n đ u v t trên 80%.

ổ ấ ộ ẩ ữ ế ẩ ấ ớ Đ   m tháng này so v i tháng khác bi n đ i r t ít, gi a tháng  m nh t và tháng

ấ ừ ữ ế ỉ khô nh t ch  chênh nhau t ộ ẩ    5% đ n 10%. Nh ng ngày mùa đông khô hanh, đ   m

ể ả ố ướ ư ữ có th  gi m xu ng d i 20%. Trong nh ng ngày m a phùn, không khí có th ể

ế tăng lên đ n trên 90%.

*Gió, bão

ậ ắ ệ ậ ộ ệ ớ ề Khí h u mi n B c Vi t Nam thu c vùng khí h u nhi t đ i gió mùa, khí

ệ ậ h u trong năm hình thành hai mùa rõ r t:

ư ề ẩ ­Mùa hè nóng  m m a nhi u

ư ạ ­Mùa đông l nh, khô, ít m a.

ể ớ ị ư ự ạ ủ ư ự ộ S  tác đ ng c a hoàn l u khí quy n t ế ộ i đ a hình l u v c t o nên ch  đ

ư ự ậ khí h u riêng cho l u v c sông.

ề ả ấ ạ ượ ế ắ V  mùa hè, khi gi i áp th p xích đ o v t qua chí tuy n B c thì toàn b ộ

ộ ươ ả Ấ ể ặ ấ ộ áp th p này phát tri n r ng ra bao trùm c   n Đ  D ng, m t khác nó tăng

ế ể ạ ấ ờ ườ c ư   ng cho áp th p xích đ o. Th i đi m nay áp cao Xiberi đã y u và tan đi, nh ng

ầ ạ ậ ố ở vùng c n phía Nam bán c u l ậ i là vùng áp cao. Do v y các kh i khí đoàn đây b ị

ế ể ầ ấ ơ ắ ụ ở h t b i áp th p và di chuy n sang B c bán c u. C  ch  gió mùa mùa hè đ ượ   c

ơ ẩ ề ừ ể ư ớ ụ ị ả hình thành và mang theo nhi u h i  m t ệ  bi n vào l c đ a, h  qu  cho m a l n.

ạ ộ ạ ừ ế Gió Tây Nam ho t đ ng m nh t tháng 5 đ n tháng 8 và phân làm hai

ồ ớ ắ ệ lu ng đi t i B c Vi t Nam:

ộ ồ ượ ị ướ ­ M t lu ng v t qua V nh Thái Lan theo h ng Tây Nam qua Lào sang

ộ ặ ờ ế ể ắ B c B , đ c đi m th i ti t khô nóng.

ờ ể ộ ồ ệ ướ ­ M t lu ng theo b  bi n Vi t Nam có h ấ ề   ổ ng đông nam th i vào đ t li n,

ờ ế ế ờ ế ẻ ộ ẩ ể ặ đ c đi m th i ti t mát m , đ   m cao. Tùy theo hình th  th i ti ồ   t mà hai lu ng

ự ị ở ắ ế gió này thay th  nhau ng  tr ộ  B c B .

ạ ộ ươ ệ ấ ớ ồ ờ   T i tháng 9, áp cao Thái Bình D ng xu t hi n và ho t đ ng đ ng th i

19

ờ ỳ ữ ạ ờ ớ v i gió mùa Tây Nam. Đây là th i k  giao th i gi a hai mùa nóng l nh.

ạ ộ ế ế ắ ạ   Đ n tháng 10, gió tây nam y u và tan đi, áp cao phía B c ho t đ ng m nh

ắ ầ ư ề ầ d n lên và đi v  phía đông, b t đ u hình thành hoàn l u gió mùa mùa đông.

ượ ờ ỳ Gió mùa mùa đông cũng đ c chia làm hai th i k  khác nhau:

ầ ừ ờ ỳ ạ ế ­ Đ u mùa đông t tháng 10 đ n tháng 1 năm sau là th i k  l nh và khô.

ố ừ ụ ị ắ ố Nguyên do áp cao Xiberi tràn qua l c đ a Trung Qu c t phía B c xu ng Vi ệ   t

Nam.

ạ ừ ế ạ ố ­ Giai đo n cu i mùa đông t ế    tháng 1 đ n tháng 4, không khí l nh bi n

ề ớ ắ ờ ế ạ ẩ ộ tính qua bi n t i B c B  cho th i ti ư t l nh  m, có m a phùn kèm theo.

ự ả ưở ủ Vào mùa đông, luôn có s  tranh giành  nh h ự   ng c a tín phong và gió mùa c c

ẽ ờ ế ạ ể ệ ẽ ế ạ ộ ớ đ i, do đó th  hi n tính bi n đ ng m nh m : xen k  th i ti t l nh khác th ườ   ng

ờ ế ấ ớ ủ ạ ả ự ủ c a gió mùa c c đ i và th i ti t  m áp c a tín phong. Mùa h  cũng x y ra s ự

ả ưở ủ ả ở tranh giành  nh h ạ ng c a gió mùa mùa h  và tín phong x y ra ộ ụ  dãy h i t ­ đó

ư ạ là nguyên nhân gây m a mùa h .

ể ừ ơ ơ ự Trong vùng không có s  phân hóa đáng k  t n i này qua n i khác.

ờ ế ễ ộ ơ ế ẽ ạ ấ ả Bão là nhi u đ ng th i ti ấ ủ   t m nh m  nh t trong c  ch  gió. B n ch t c a

ể ế ể ấ ộ bão là vùng áp th p khá sâu phát tri n trên rãnh n i chí tuy n vùng bi n nhi ệ ớ   t đ i

ướ ư ớ ượ ư ớ ừ phía đông n c ta. Bão gây m a l n kéo dài vài ngày, l ng m a l n t 100­300

ặ ơ ệ ộ mm (ho c h n) trên di n r ng 100­200 km2 xung quanh tâm bão.

ả ố ổ ộ ế ậ ệ Theo k t qu  th ng kê 403 tr n bão đ  b  vào Vi t Nam trong vòng 100

ổ ộ ể ừ ứ ậ ế ả năm thì có 126 tr n (t c 31%) đ  b  vào vùng bi n t Qu ng Ninh đ n Ninh

ậ ậ ả Bình. Trong đó x y ra vào tháng IX có 37 tr n, tháng VII có 35 tr n và tháng VIII

ả ậ ớ ữ có 26 tr n (cũng là nh ng tháng x y ra lũ l n).

ự ướ ạ ố ộ ể ậ T c đ  gió m nh làm dâng m c n c bi n. Trong 101 tr n bão gây n ướ   c

ử ế ậ ướ ố dâng th ng kê đ ượ ừ ử c t C a Ông đ n C a Đáy, thì có 35 tr n gây n ấ   c dâng th p

ậ ướ ừ ậ ướ ơ h n 0,50 m, 38 tr n gây n c dâng t 0,5÷1,0 m, 17 tr n gây n c dâng 1,00 ÷

ậ ướ ừ ậ ướ 1,50 m, 8 tr n gây n c dâng t 1,50­2,00 m, 3 tr n gây n c dâng 2,0­2,5 m và

20

ậ ướ ơ không có tr n gây n c dâng cao h n 2,5 m.

ờ ướ ừ ờ ự ờ ướ Th i gian n c dâng t 12­13 gi , th i gian duy trì m c n ấ   c cao nh t

ả ờ ướ ả ưở ớ ớ ệ ướ kho ng 3 gi . N c dâng gây  nh h ng l n t i vi c tiêu thoát n ể c ra bi n và

ử ể ể ấ ỡ vùng c a sông, có khi gây ra tràn và v  đê bi n làm đ t vùng ven bi n ng p n ậ ướ   c

ử ụ ự ủ ạ ặ ổ ợ   m n (Theo đánh giá trong Báo cáo th y văn D  án Quy ho ch s  d ng T ng h p

ồ ướ ư ự ồ ngu n n c l u v c sông H ng – sông Thái Bình 2006).

ế ộ ư * Ch  đ  m a

́ ̀ ̀ ư ữ ư ờ ­ M a năm: Nêu coi th i gian mùa nhiêu m a bao gôm nh ng tháng có

ơ ượ ư ạ ̉ ượ l ư ớ ng m a l n h n l ng m a bình quân tháng trong năm và đ t trên 50% tông

́ ́ ̀ ư ở ư ự ứ ừ sô năm quan trăc thì mùa nhiêu m a l u v c sông vùng nghiên c u là t tháng V

́ ́ ư ừ đên tháng X, mùa ít m a t tháng XI đên tháng IV năm sau.

̀ ́ ượ ư ư ượ Thành phân l ̀ ng m a trong mùa nhiêu m a chiêm 80 ÷ 85% l ư   ng m a

̀ ́ ượ ư ượ ̉ ả c  năm, thành phân l ư ng m a trong mùa ít m a chi chiêm 15­20% l ư   ng m a

́ ờ ỳ ư ớ ứ ườ ậ ả c  năm. Tuy nhiên th i k  m a l n nhât vùng nghiên c u th ng t p trung vào 3

̀ ừ ế ượ ư tháng là t tháng VII đ n tháng IX, thành phân l ng m a trong các tháng này

ạ ừ ề đ u đ t t 200÷300mm/tháng.

́ ờ ỳ ư ứ ườ ậ Th i k  ít m a nhât trong vùng nghiên c u th ng t p trung vào 3 tháng,

́ ượ ̉ ạ ừ ư ừ t tháng   XII   đên   tháng   II   l ng   m a   trong   các   tháng   này   chi   đ t   t 15­

30mm/tháng .

ượ ứ ừ ư ề L ng m a trung bình nhi u năm vùng nghiên c u t 1500 ­1700mm, t ạ   i

ạ Thái Bình đ t 1683 mm.

ư ượ ư ấ ỏ ­ M a tháng: Tháng có l ỉ ạ   ng m a nh  nh t là tháng 12 và tháng 1, ch  đ t

ế ả ượ ư ấ ả kho ng 20 mm đ n 30 mm. L ớ ng m a ngày l n nh t (xem B ng 3. ) trong thế

ế ỷ ế ỷ ệ ượ ấ ấ ư ỷ ướ k  tr ầ c (th  k  20) và m y năm đ u th  k  21 đã xu t hi n l ng m a 1 ngày

ấ ạ ớ ở ứ ự ủ ớ l n nh t đ t t i trên 400 mm trong vùng nghiên c u c a d  án và ngoài vùng

ứ ệ ấ ắ ằ ộ ồ ộ ộ   nghiên c u thu c Đ ng B ng B c B . Tháng 7 năm 2004 cũng xu t hi n m t

ệ ộ ệ ượ ư ề ấ ơ ỉ ư ợ đ t m a di n r ng toàn t nh Thái Bình, nhi u n i đã xu t hi n l ng m a 1 ngày

ấ ạ ớ l n nh t năm đ t vài trăm mm.

21

ượ ư ứ B ng ả 3. L ng m a 1 ngày max và 3 ngày max vùng nghiên c u

ư ư

Tên Tr mạ TP. Thái Bình ả Ti n H i ươ ế Ki n X ng Tiên H ngư Thái Thuỵ ề Thuy n Quan ủ ự Ph  D c ệ ế B n Hi p M a 1 ngày max 300,0 mm (1990) 353,5 mm (1990) 313,3 mm (1982) 428,0 mm (1975) 408,5 mm (1963) 317,3 mm (1966) 379,2 mm (1978) 357,5 mm (1978) M a 3 ngày max 454,0 mm (1990) 555,6 mm (1966) 460,7 mm (1968) 462,7 mm (1975) 436,0 mm (1963) 472,8 mm (1978) 427,7 mm (1978) 426,6 mm (1978)

ượ ư B ng ả ổ 4. T ng l ng m a trung bình tháng và năm vùng nghiên c u

ứ ơ ị Đ n v : mm

V VI VII VIII IX X XI XII Năm I II III IV Tên  tr mạ Đ cặ   tr ngư

X(mm) 1683.1 167. 8

Thái  Bình K% 9.97 100

X(mm) 1638.6 151. 0 188. 1 11.1 8 154. 8

Ti nề   H iả 9.21 9.45 K% 100

X(mm) 1575.2 149. 4

Ki nế   X ngươ K% 9.49 100

X(mm) 1548.1

Tiên  H ngư K% 100

X(mm) 1644.8 156. 8 10.1 3 163. 4

Thái  Th yụ K% 9.94 100

X(mm) 1654.1 161. 6

22

Thuy nề   Quan K% 9.77 100 25. 5 1.5 1 22. 4 1.3 7 20. 7 1.3 1 21. 8 1.4 1 24. 6 1.5 0 23. 8 1.4 4 26. 7 1.5 8 28. 7 1.7 5 25. 7 1.6 3 25. 1 1.6 2 24. 3 1.4 8 28. 9 1.7 5 45. 0 2.6 8 40. 4 2.4 7 44. 3 2.8 1 49. 5 3.2 0 42. 1 2.5 6 44. 3 2.6 8 75. 8 4.5 1 61. 3 3.7 4 73. 5 4.6 6 75. 7 4.8 9 66. 1 4.0 2 72. 1 4.3 6 162. 1 10.2 9 184. 7 11.9 3 190. 5 11.5 8 190. 6 11.5 2 224. 6 13.3 4 200. 7 12.2 5 191. 7 12.1 7 200. 7 12.9 6 227. 9 13.8 6 211. 7 12.8 0 299. 7 17.8 0 320. 8 19.5 8 294. 2 18.6 8 302. 5 19.5 4 326. 9 19.8 7 315. 5 19.0 7 331. 1 19.6 7 353. 2 21.5 6 356. 2 22.6 1 282. 1 18.2 2 319. 8 19.4 4 319. 8 19.3 3 202. 9 12.0 5 221. 7 13.5 3 177. 3 11.2 6 162. 0 10.4 6 176. 0 10.7 0 193. 6 11.7 0 70. 5 4.1 9 66. 9 4.0 8 62. 9 3.9 9 62. 1 4.0 1 62. 0 3.7 7 69. 1 4.1 8 25. 5 1.5 2 16. 6 1.0 2 17. 2 1.0 9 25. 3 1.6 4 21. 2 1.2 9 23. 3 1.4 1

I II III IV V VI VII VIII IX X XI XII Năm Tên  tr mạ Đ cặ   tr ngư

X(mm) 1571.8

B nế   Hi pệ K% 100

X(mm) 1558.6 160. 5 10.2 1 150. 3

Phụ  D cự K% 9.64 100 23. 3 1.4 8 25. 7 1.6 5 24. 8 1.5 8 27. 9 1.7 9 47. 9 3.0 5 53. 1 3.4 1 81. 1 5.1 6 69. 7 4.4 7 186. 5 11.8 6 193. 3 12.4 0 228. 0 14.5 1 220. 4 14.1 4 294. 5 18.7 4 293. 5 18.8 3 276. 5 17.5 9 283. 1 18.1 6 166. 6 10.6 0 159. 1 10.2 1 58. 7 3.7 4 59. 6 3.8 2 23. 5 1.5 0 22. 8 1.4 7

ờ ế ễ ộ * Các nhi u đ ng th i ti ư ớ t gây m a l n

̀ ́ ́ ́ ̀ ̀ ư ớ ơ ̣ ́ ̃ Các tác nhân gây m a l n la cac nhiêu đông trong c  chê gio mua gôm cac

̃ ̃ ́ ̃ ̣ ̉ ̉ ̣ ̣ ̣ ̣ ̣ ́   nhiêu đông kiêu front, kiêu hôi tu, ranh, xoay hoăc dông nhiêt. Nhiêu đông co

́ ́ ̀ ̀ ́ ̀ ̃ ́ ơ ́ ơ ư ̣ ̉ ̣ ̣ ́ ̀ ươ c ng đô biên đôi cang l n thi tac đông gây m a cang l n. Nhiêu đông co tac

́ ̀ ́ ̀ ̀ ́ ́ ơ ư ̣ ̣ ̣ ̣ ̣ ̣ ̃ ở đông l n đên mua lu ́ ́ ̣ ơ  sông Hông la hôi tu nhiêt đ i ­ t c hôi tu nôi chi tuyên.

́ ́ ̃ ́ ́ ́ ̃ ̀ ư ̣ ̉ ̣ ̣ ̣ T  cuôi thang 4, truc cua ranh hôi tu nôi chi tuyên h ̀ ́ ̀ ươ   ng theo gân vi tuyên va

́ ́ ́ ̀ ̀ ̣ ơ ượ ̀ ơ ̉ ̉ ̣ ̉ ̣ ̀ chuyên theo chuyên đông biên kiên cua măt tr i va v ́ t qua xich đao. Đông th i ap

̀ ̃ ́ ́ ́ ̀ ́ ̀ ̣ ̣ ̉ ̀ thâp luc đia Châu Á cung phat triên nhanh chong vê phia Nam va Đông Nam con lan

̀ ́ ́ ́ ̀ ̀ ́ ̀ ̀ ươ ươ ̉ ́ gio Tây Nam thi tran qua Đông D ng đây lui ap cao Thai Binh D ng vê phia Băc

̀ ́ ̀ ̃ ́ ́ ̃ ̀ ̣ ̉ ̣ ̣ ̀ ́ va phia Đông. Vi vây ranh cua nôi chi tuyên trong khi tiên lên vi đô cao thi quang dân

́ ̣ sang h ́ ́ ươ ng Tây Băc ­ Đông Nam thâm chi h ́ ́ ươ ng Băc Nam.

̀ ̀ ̀ ́ ̃ ́ ́ ̀ ́ ự ươ ư ̣ ̣ ̣ Tuy thuôc vao s  t ng quan gi a 3 khôi không khi ma vi tri va tôc đô di

́ ́ ́ ̀ ư ̉ ̉ ̣ ̣ ́ chuyên cua truc đo co vi tri khac nhau trong t ng năm. Thông th ̀ ́ ươ ng trong cac

̀ ́ ́ ̃ ́ ́ ́ ̀ ̀ ́ ́ ̣ ̣ ̣ thang nay, it khi ranh nôi chi tuyên keo dai vê phia tây đên luc đia Đông Nam Á,

́ ̀ ̃ ̀ ́ ́ ́ ̀ ̀ ̣ ̉ ̣ ̣ ̀ Ấ   toan bô lanh thô Viêt Nam năm trong long khôi không khi gio mua hoăc la Băc  n

́ ̀ ̣ ươ ươ ̣ ̀ Đô D ng hoăc la Thai Binh D ng.

́ ́ ̀ ́ ̀ ́ ̀ ́ ̀ ư T  thang 8 gio mua Tây Nam băt đâu suy yêu, l ́ ́ ươ   ươ i ap cao Thai Binh D ng

́ ̀ ́ ́ ̃ ́ ự ̉ ̣ ̣ ̣ ̉ ̣ phat triên vê phia luc đia tao ra s  quay h ́ ́ ươ ng nhanh chong cua ranh nôi chi tuyên.

̀ ̃ ̀ ̀ ̀ ̃ ́ ̀ ́ ̀ ́ ̣ ̣ ̣ ̣ ̣ ̣ ̀ ơ Ranh hep lai va lui vê vi đô thâp đông th i keo dai đên luc đia Đông Nam Á . Vi vây

23

́ ́ ́ ́ ̃ ́ ơ ̣ ̣ ̣ ̉ ̣ th ̀ ươ ng t ́ ̀ ư  thang 8 m i thây co hoat đông nôi chi tuyên trên lanh thô Viêt Nam. Trong

́ ̀ ́ ́ ́ ̀ ́ ̣ ̉ ̉ thang nay vi tri cua no th ̀ ươ ng văt ngang eo biên Basy t ́ ́ ơ i Nam Trung Quôc va Băc

́ ́ ̣ Viêt Nam v i h ́ ơ ươ ng Tây ­ Tây ­ Băc, Đông ­ Đông ­ Nam.

́ ̀ ̃ ̀ ̀ ́ ́ ̀ ́ ̃ ́ ơ ̣ ̉ ̣ T i đâu thang 9 truc cua ranh h ́ ươ ng dân theo vi tuyên va co vi tri trung binh

ở ̉ ̣ khoang Trung Bô.

̃ ́ ́ ̃ ́ ̀ ́ ́ ̀ ở ̣ ̉ ̣ ̣ Sang thang 10 vi tri trung binh cua truc ranh cac vi đô thâp va nhanh chong

́ ̀ ́ ̀ ̀ lui vê phia Nam ban câu.

́ ́ ́ ́ ́ ̣ ở ư ̣ ̣ ̣ ̣ ̣ ̣ ̃ Hôi tu nôi chi tuyên hoat đông ro net nhât trong thang 8 đăc biêt ự  l u v c

́ ̀ ̀ ̣ ư ̣ ư ̀ sông Thai Binh, sông Lô, Trung ha l u sông Thao va ha l u sông Đa.

́ ̃ ́ ̀ ư ư ̣ Tuy nhiên co nh ng năm gio mua Tây Nam manh nh  năm 1964, 1990, 1991

́ ́ ̃ ̀ ́ ượ ̣ ̣ ̣ ̣ thi ngay trong thang 8 hôi tu nôi chi tuyên cung không thâm nhâp đ ́ ̀ c vao Băc

́ ̀ ́ ượ ̣ ̣ ̉ ̣ Bô. ng ́ ̣  c lai năm 1992 gio mua Tây Nam yêu nên ngay trong thang 7 giai hôi tu

̀ ̃ ̀ ́ ́ ̀ ̀ ̃ ư ự ́ ̣ ơ ̣ ̉ ̉ nhiêt đ i đa xâm nhâp nhiêu lân vao lanh thô cua cac l u v c sông Thai Binh, sông

̀ Lô, va Thao.

́ ̃ ̃ ̀ ́ ́ ̃ ́ ̀ ́ ơ ̀ ơ ̣ ̣ ̉ ̉   Bao la nhiêu đông th i tiêt manh me nhât trong c  chê gio mua. Ban chât cua

̀ ̃ ̀ ́ ́ ́ ́ ̀ ́ ́ ̃ ̉ ̣ ̉ ́ ̣ ơ   bao la vung ap thâp kha sâu phat triên trên ranh nôi chi tuyên vung biên nhiêt đ i

́ ̀ ươ phia đông n ́ ́ ươ c ta trên Thai Binh D ng.

ủ ặ ể b. Đ c đi m th y văn

ả *Dòng ch y năm

ướ ồ ồ ướ ạ ồ Ngu n n ứ c trong vùng nghiên c u bao g m ngu n n c sinh t ỗ i ch  và

ướ ạ ừ ố ủ ệ ồ ồ ngu n n ả c ngo i lai ch y vào vùng t các sông su i c a h  thông sông H ng –

ở ạ ư ầ Thái bình ph n h  l u.

ớ ổ ướ ư ượ ư ề N c do m a trong vùng: V i t ng l ng m a năm trung bình nhi u năm

ư ể ằ ồ trong vùng là 1610mm, nh ng vì Thái Bình là vùng đ ng b ng ven bi n không có

ồ ứ ự ệ ề ượ ướ ầ ớ ể ả đi u ki n xây d ng các h  ch a nên l ng n c này ph n l n ch y ra bi n ch ỉ

24

ạ ầ ộ ỏ ồ tích l i m t ph n nh  trong các lòng sông, ao h  vùng trũng.

ượ ướ ứ ả ạ ồ ướ L ng n c ngo i lai ch y vào vùng nghiên c u: Ngu n n ả c ch y vào

ồ ư ở ổ ồ ứ vùng nghiên c u là ngu n n ướ ừ c t các phân l u châu th  sông H ng –Thái

Bình g m ồ

ộ ồ ồ ướ ồ Ngu n n ướ ừ c t sông H ng phân qua sông Lu c; ngu n n ồ   c sông H ng

ồ ướ ạ ư ồ phân qua sông Trà Lý và ngu n n c h  l u sông H ng.

ề ượ ứ ế ả ướ ư ủ ở ạ K t qu  nghiên c u v  l ng n c phân l u c a các nhánh sông h  du

ư ấ ồ ổ châu th  sông H ng và Thái Bình cho th y nh  sau:

ủ ề ộ ở ề ổ ủ ­ Do tác đ ng c a th y tri u nên ề    vùng châu th  các sông đ u phân nhi u

ứ ạ ấ nhánh r t ph c t p.

ế ộ ả ở ị ả ưở ủ ủ ­  Ch   đ   dòng  ch y các   vùng  sông  ch u  nh  h ề   ng   c a   th y  tri u

ườ ế ộ ề ứ ạ ấ ố th ng r t ph c t p và do ch  đ  tri u chi ph i.

ố ớ ủ ự ủ ự ề ộ ố ộ ấ   ­ S  dao đ ng c a th y tri u có tác đ ng tích c c đ i v i các c ng l y

ề ề ề ộ ướ ở ỉ n c đ nh tri u và tiêu n ướ ở c ờ  chân tri u, cũng nh  dao đ ng tri u mà

ướ ử ọ ượ ượ l ng n c ng t trong các vùng c a sông đ c gi ữ ạ  l i.

ự ủ ủ ề ộ ướ ể Tác đ ng tiêu c c c a th y tri u làm cho n ấ   ộ ặ c bi n có đ  m n cao l n

ả ở ự ầ ổ ố ỉ sâu vào vùng châu th . Trong ph n này ch  xem xét s  phân ph i dòng ch y các

ổ ồ nhánh sông vùng châu th  sông H ng ­ sông Thái Bình.

ồ ở ơ •Sông H ng (  S n Tây): 100%

ạ ố ­ Phân sang sông Đu ng 28 ÷ 30% vào mùa lũ và 25 ÷ 25,2% vào mùa c n

ừ (t ỷ ệ  l này đã tăng lên t năm 1985).

ộ ệ ­ Phân sang sông Lu c: 10 ÷ 14% (mùa lũ); 7 ÷ 8% (mùa ki t).

­ Phân sang sông Trà Lý: 12 ÷ 17% (mùa lũ); 9 ÷ 11% (mùa ki t).ệ

ị ệ ­ Phân sang sông Đào Nam Đ nh: 29÷31% (mùa lũ); 27÷35% (mùa ki t).

ơ ệ ­ Phân sang sông Ninh C : 6 ÷ 9% (mùa lũ); 7 ÷ 10% (mùa ki t).

ử ạ ổ ­ Đ  ra c a Ba L t: 25 ÷ 30%.

ố ở ạ ư ả ạ ạ •Phân ph i h  l u sông Thái Bình: T i Ph  L i 100%

­ Phân qua sông Kinh Thày: 51%.

25

ế ụ ­ Phân qua sông Gùa: 39%; còn 10% ti p t c theo sông Thái Bình.

ậ ế ụ ộ ­ Sau khi nh n thêm n ướ ừ c t sông Lu c ti p t c phân qua Văn Úc 43%.

ạ ở ạ ả ạ ­ Phân qua sông R ng Qu ng Đ t: 9,6% sau đó phân sang sông L ch

Tray 5,6%.

ả ố ọ •Phân ph i dòng ch y d c sông Kinh Thày

ở ­ Phân sang Kinh Môn ụ  An Ph : 22%.

ừ ớ ứ ớ ự ậ ồ ừ T  1988 t ủ i nay do có s  v n hành c a h  ch a l n Hòa bình và t năm

ủ ồ ự ậ ả 2006 có thêm s  v n hành c a h  Tuyên Quang nên t ỷ ệ  l phân dòng ch y mùa lũ

ạ ừ ề ạ ồ ố và mùa c n t sông H ng sang sông Đu ng tăng lên đ t trung bình là 29% v  mùa

ượ ướ ồ ộ ề ạ c n và 30% v  mùa lũ và l ng n ả   ặ ắ c sông H ng qua m t c t Hà N i cũng gi m

ự ề ề ạ ạ ỉ ổ   ề v  mùa lũ và mùa c n ch  còn 76% v  mùa c n và 72% v  mùa lũ. Do s  thay đ i

ượ ướ ỷ ệ t  l trên nên l ng n ậ   c qua sông Kinh Thày, Văn Úc có tăng lên khi nh n

ướ ủ ồ ố ượ ượ l ng n c c a sông thái Bình và sông H ng qua sông Đu ng và l ng n ướ   c

ậ ừ ộ ớ ượ ướ ủ ộ sông Văn Úc nh n t sông Lu c qua sông M i và l ng n c c a sông Lu c qua

ự ả ẽ ả ỷ ư ủ ồ sông Hóa s  gi m đi do s  gi m t l u c a dòng chính sông H ng.

ố ư ượ ướ B ng ả 5. Phân ph i l u l ng mùa lũ, mùa c n tr ồ ứ ớ   c và sau khi có h  ch a l n

ạ Hòa Bình.

ờ ỳ ờ ỳ Tháng

nượ Th g Cát Hà  N iộ S nơ   Tây S nơ   Tây nượ Th g Cát Hà  N iộ

(m3/s) (m3/s) (m3/s) (m3/s) (m3/s) (m3/s) %Q  S nơ   Tây (%)

11 688 2187 2762 2206 664 1669 30,1

12 1371 368 1679 1432 1090 435 30,4

1 1043 237 1283 1296 967 368 28,4

2 887 186 1072 1217 924 339 27,8

26

3 763 154 905 1302 988 367 28,2 Th i k  (1956­1987) %Q  S nơ   Tây (%) 79, 2 81, 6 81, 3 82, 7 84, 3 %Q  S nơ   Tây (%) 24, 9 21, 9 18, 5 17, 3 17, 0 Th i k  1988­2007 %Q  S nơ   Tây (%) 75, 7 76, 1 74, 6 75, 9 75, 9

ờ ỳ ờ ỳ Tháng

nượ Th g Cát Hà  N iộ S nơ   Tây S nơ   Tây nượ Th g Cát Hà  N iộ

(m3/s) (m3/s) (m3/s) (m3/s) (m3/s) (m3/s) %Q  S nơ   Tây (%)

4 906 197 1072 1467 419 1135 28,6

5 397 1490 1899 2258 654 1680 29,0

6 1138 3464 4619 4699 1362 3263 29,0

7 1978 5577 7658 8627 6257 2679 31,1

8 6603 2368 9004 7457 5433 2289 30,7

9 1786 4968 6604 4475 3309 1350 30,2

10 1077 3130 4125 3432 2505 1001 29,2

Th i k  (1956­1987) %Q  S nơ   Tây (%) 84, 5 78, 5 75, 0 72, 8 73, 3 75, 2 75, 9 79 82 74 2699 1235 4748 881 318 1669 3557 1525 6402 %Q  S nơ   Tây (%) 18, 4 20, 9 24, 6 25, 8 26, 3 27, 0 26, 1 22 20 26 3322 1597 5738 Th i k  1988­2007 %Q  S nơ   Tây (%) 77, 3 74, 4 69, 4 72, 5 72, 9 73, 9 73, 0 74 76 72 2435 1208 4153 994 464 1736 29 29 30

1016 852 84 179 18 1329 1016 76 375 28

Năm Mùa c nạ Mùa lũ 3 tháng  tệ   ki (II,III,IV)

ế ộ ủ ả *Ch  đ  th y văn mùa lũ và phân tích dòng ch y lũ

ể ặ ướ ở ạ ồ Đ c đi m n c lũ h  du sông H ng

ư ư ạ ồ ở ụ ạ ướ ­ H  du sông H ng có 5 phân l u nh  đã trình bày m c m ng l i sông

ượ ố ổ ộ ượ ngòi: L ng lũ phân vào sông Đu ng, sông Lu c là 37% t ng l ủ   ng lũ c a

ầ ổ ấ ơ ượ S n Tây qua sông Thái Bình, g p 5 l n t ng l ng lũ sông Thái Bình t ạ   i

ả ạ ượ ế ộ ở ạ Ph  L i, nên l ế ị ng lũ đó đã quy t đ nh ch  đ  lũ h  du sông Thái Bình.

ượ ế ị ượ ơ ­ L ng lũ phân qua sông Nam Đ nh đ n 22% l ng lũ S n Tây làm thay

ế ộ ạ ổ ẳ đ i h n ch  đ  lũ sông Đáy nói chung và h  du sông Đáy nói riêng.

ượ ể ả ẳ ­ L ng lũ phân th ng ra bi n qua 2 sông: Trà Lý kho ng 8% và sông Ninh

27

ư ậ ượ ả ơ ồ ở ướ ử C  kho ng 6%. Nh  v y l ng lũ sông H ng Phú Hào d i c a sông

ế ử ạ ả ả ị Nam Đ nh còn kho ng 32,5%, đ n c a Ba L t còn kho ng 25%.

ạ ướ ừ ị ả ừ ưở ủ ậ ­ T  1988 ÷ 2008 là giai đo n n c v a, ch u  nh h ng c a v n hành h ồ

ừ ớ ứ ớ ự ậ ủ ồ Hoà Bình và t 2007 t i 2008 có s  v n hành c a h  ch a l n Tuyên

ả ậ ớ Quang trên sông Lô. Có tr n lũ 1996 cũng x y ra vào tháng VIII khá l n.

ư ượ ạ ờ ỉ ở ơ ­ Trong th i đo n 1972 ÷ 1987 l u l ng đ nh lũ bình quân S n Tây là

ư ượ ố 17.540m3/s (coi 100%) thì phân l u l ng lũ bình quân vào sông Đu ng ở

3/s chi m 29,1%, vào sông Lu c 1360m

3/s chi mế

ượ ế ộ Th ng Cát là 4.580m

3/s chi m 23%, vào sông Trà Lý 1.380m

3/s

ị ế 8,6% vào sông Nam Đ nh 3570m

ế ơ ở ư ượ chi m 8,6% vào sông Ninh C  5,7%, Phú Hào còn 29% l u l ng sông

ở ơ ồ H ng S n Tây.

ấ ở ớ ạ ỡ ồ ­ Lũ tháng VIII năm 1971 l n nh t sông H ng sau khi đã v  đo n đê

3/s Th

ố ở ạ ộ ố C ng Thôn sông Đu ng thì Qmax Hà N i còn đ t 22.200m ngượ

3/s, Tri u D ng (sông Lu c) đ t 2.450m

3/s, sông Nam

ớ ươ ề ạ ộ Cát lên t i 9.000m

3/s, sông Trà Lý 2.610m3/s, sông Ninh C  và sông H ng còn

ị ồ ơ Đ nh 6.700m

3/s.

ả kho ng 11.000m

3/s, Th

3/s, Nam

ộ ượ ­ Lũ tháng VIII năm 1969: Hà N i 17.800m ng Cát 7.860m

3/s, Tri u D ng (sông Lu c 2.200m

3/s, Quy t Chi n (sông

ị ươ ề ộ ế ế Đ nh 5.970m

3/s;   Trên   sông

ự ươ ơ Trà   Lý)   2.440m3/s,   Tr c   Ph ng   (sông   Ninh   C )   1.736m

3/s th c đo (hoàn nguyên là 27.400m

3/s), Hà N iộ

ồ ơ ự H ng: S n Tây 19.900m

3/s th c đo. ự

ự ượ 14.800m3/s th c đo, Th ng Cát 5.740m

ự ướ ớ ẩ B ng ả 6. M c n

ậ ồ   ớ c lũ l n nh t c a các tr n lũ l n đã x y ra trên các sông H ng ư ở ạ  h  du ấ ủ và các phân l u

Sông T T Tram thuỷ  văn H (m) H (m) H (m) Năm 1996 Q  (m3/s)

1 Hòa Bình Đà 22.650 Năm 1969 Q  (m3/s) 15.50 3

2 Yên Bái Thao 6.500 4.410

28

ụ 3 V  Quang Lô 5.613 7.140 Năm 1971 Q  (m3/s) 16.10 0 10.35 0 18.85 0

Sông T T Tram thuỷ  văn H (m) H (m) H (m) Năm 1969 Q  (m3/s) Năm 1971 Q  (m3/s) Năm 1996 Q  (m3/s)

ề ươ

ế

4 5 6 7 8 9 Tri u D ng Chanh Chử ế Quy t Chi n Thái Bình Đ nh Cị ư Ba L tạ Lu cộ Lu cộ Trà Lý Trà Lý Trà Lý H ngồ 6.68 3.50 5.61 3.60 1.87 1.65 7.71 4.11 6.45 4.21 2.33 2.21 6.70 3.70 5.27 3.75 2.75 1.98

ự ướ ạ ư ủ ặ B ng ả 7. Đ c tr ng trung bình, max, min c a m c n c t

Tr mạ Sông Ngày , tháng năm H max (cm) ạ i các tr m ị ơ Đ n v  (m) Ngày , tháng năm H min (cm) H tb (cm)

Trà Lý 645 22/VIII/1971 ­49 27/III/1974 79

Quy tế   Chi nế Thái Bình ư Đ nh Cị Ba L tạ Trà Lý Trà Lý H ngồ 421 319 255 22/VIII/1971 13/VIII/1968 27/ IX /2005 ­94 ­131 ­396 27/III/1974 18/III/1988 22/I/1985 52 18 20

ự ướ ề ễ ế Di n bi n m c n c v  mùa lũ

ề ả ưở ủ ự ế ề ộ ướ V  mùa lũ do  nh h ng c a lũ và tri u bi n đ ng m c n ớ   c lũ v i

ị ả ữ ạ ưở ự ủ ễ ế ớ nh ng tr m ch u  nh h ng c a lũ là chính, khác so v i di n bi n m c n ướ   c

ưở ủ ủ ề ị ả ch u  nh h ng c a th y tri u là chính

ị ả ữ ạ ưở ủ ự ạ ồ Nh ng tr m ch u  nh h ng m nh c a lũ sông H ng thì m c n ướ ớ   c l n

ấ ả ư ồ ớ nh t x y ra vào tháng VII, VIII khi lũ sông H ng l n nh  các năm 1971, 1986,

ư ư ữ ế ế ạ ị 1996 đó là nh ng tr m nh  Quy t Chi n, Thái Bình, Đ nh C  (trên sông Trà Lý).

ầ ử ị ả ữ ạ ưở ủ ướ ặ Nh ng tr m g n c a sông ch u  nh h ng c a lũ và n c dâng do bão ho c gió

ủ ế ố ủ ị ự ự ướ ạ ắ ố mùa đông b c và ch u s  chi ph i m nh c a y u t ề  th y tri u (m c n ủ   c th y

ề ớ ấ ườ ự ướ ả ấ tri u l n nh t th ng x y ra vào tháng IX­XII), thì m c n c cao  nh t th ườ   ng

ử ế ệ ấ ạ ạ ấ ặ ư xu t hi n vào tháng IX ho c tháng X nh  các tr m Ba L t, C a C m, Ki n An,

29

Cao Kênh.

ự ướ ễ ướ ư ế Di n bi n m c n c trên sông Trà Lý nh  sau: N c lũ trên sông Trà Lý

ướ ả ồ ưở ủ ề do n c lũ sông H ng phân sang và do  nh h ủ ng c a th y tri u.

ự ế ạ ạ ướ ạ ế T i tr m Quy t Chi n m c n ề c lũ trung bình nhi u năm đ t 438 cm,

ướ ự ấ ướ ự m c n ậ c cao nh t là 645 cm trong tr n lũ tháng VIII/1971, m c n ấ   c lũ th p

ệ ố ữ ự ệ ấ ướ ấ nh t là 356 cm (12/IX/1974), chênh l ch tuy t đ i gi a m c n c cao nh t và

ự ướ ấ ấ ấ m c n ấ c th p nh t là th p nh t là 702 cm.

ự ạ ạ ướ ề ạ T i tr m Thái Bình m c n ự   c lũ trung bình nhi u năm đ t 302 cm, m c

ự ướ ấ ấ ấ ướ n ậ c cao nh t là 421 cm trong tr n lũ tháng VIII/1971, m c n c lũ th p nh t là

ệ ố ữ ự ệ ướ 243 cm (12/VIII/1974), chênh l ch tuy t đ i gi a m c n ự   ấ c cao nh t và m c

ấ ấ ấ ướ n ấ c th p nh t là th p nh t là 515 cm.

ư ự ạ ạ ướ ề ạ ị T i tr m Đ nh C  m c n ự   c lũ trung bình nhi u năm đ t 204 cm, m c

ự ướ ấ ướ n ậ c cao nh t là 319 cm trong tr n lũ ngày 13/VIII/1968, m c n ấ   ấ c lũ th p nh t

ệ ố ự ữ ệ ướ là 164 cm (21/VII/1977), chênh l ch tuy t đ i gi a m c n ự   ấ c cao nh t và m c

ấ ấ ấ ướ n ấ c th p nh t là th p nh t là 450 cm.

ừ ế ự ấ ả ướ ấ ở ữ ạ T  k t qu  trên cho th y m c n c lũ cao nh t nh ng tr m trên sông

ị ả ưở ừ ổ ề ạ ồ Trà Lý ch u  nh h ạ ng m nh t lũ ở ượ  th ồ ng ngu n sông H ng đ  v  h  du

ườ ư ề ấ ờ ợ ớ ồ th ng   trùng   h p   v   th i   gian   lũ   l n   nh t   trên   sông   H ng   nh   các   năm

1968,1971.

ự ướ ạ ư ủ ặ ạ B ng ả 8. Đ c tr ng trung bình, max, min c a m c n c t i các tr m

Tr mạ Sông Ngày , tháng, năm H max (cm) Ngày , tháng năm Htb (cm) H min (cm)

Trà Lý 645 22/VIII/1971 134 ­57 14/II/2008

Quy tế   Chi nế Thái Bình ư Đ nh Cị Ba L tạ Trà Lý Trà Lý H ngồ 421 319 255 22/VIII/1971 13/VIII/1968 27/ IX /2005 82 21 23 ­94 ­131 ­396 27/III/1974 18/III/1988 22/I/1985

ự ế ả ướ ạ K t qu  tính toán m c n c thi ế ế ạ t k  t i các tr m trên sông Trà Lý cho

ớ ầ ấ ạ ấ ạ ế ế ạ ạ ạ th y v i t n su t 1% đ t 654 cm t i tr m Quy t Chi n, 444 cm t i tr m Thái

30

ạ ạ ả ị ở Bình và 341 cm t ư ế i tr m Đ nh C . K t qu  xin xem

ự ướ ứ ấ B ng ả 9. M c n ớ ầ c  ng v i t n su t thi ế ế t k

STT Tr mạ Sông H max (cm) Cv Cs Hmax tb (cm)

1 Trà Lý 438 525 645 Quy tế   Chi nế

2 Thái Bình Trà Lý 302 359 421

ư 3 Đ nh Cị Trà Lý 204 251 319

4 Ba L tạ H ngồ 185 226 255 0.7 5 0.7 0 0.7 0 0.4 8 1.4 0 1.4 0 2.1 0 0.2 4

5 Hòn D uấ 233 226 Bi nể   Đông Hp (cm) 1% 2% 5% 10% 65 4 44 4 34 1 26 3 26 9 56 4 38 5 27 8 23 8 24 8 61 5 41 9 31 3 25 3 25 8

ế ế ổ ủ ự ướ ứ ấ Xu th  bi n đ i c a m c n c lũ cao nh t trên sông Trà Lý: Căn c  vào

ạ ạ ủ ấ ạ ố ệ s  li u đo đ c t i các tr m th y văn trên sông cho th y

ế ự ướ ạ ạ ế ế ờ ỳ ầ ả T i tr m Quy t Chi n: xu th  m c n c gi m trong th i k  g n đây. So

ờ ỳ ờ ỳ ư ồ sánh hai th i k  1960­1987 (khi ch a có h  Hòa Bình) và th i k  1987­2008 (có

ừ ấ ồ ị ồ h  Hòa Bình và t ủ    2006­2008 có h  Tuyên Quang) cho th y giá tr  trung bình c a

ự ướ ờ ỳ ủ ấ ấ ơ ị m c n ự   c cao nh t năm th i k  1988­2008 th p h n giá tr  trung bình c a m c

ờ ỳ ướ ấ ự ướ ồ ấ ướ n c cao nh t th i k  tr c khi có h  là 7 cm và m c n ấ c th p nh t trung bình

ờ ỳ ự ướ ồ ơ ấ ấ ướ th i k  sau khi có h  cao h n m c n c th p nh t trung bình tr ồ   c khi có h  là

31

13 cm.

ế ự ướ ấ ạ ạ ế Hình 1. Xu th  m c n c cao nh t năm (Hmax) t ế i tr m Quy t Chi n

ế ự ướ ạ ạ T i tr m Thái Bình: xu th  m c n ờ ỳ ầ c tăng trong th i k  g n đây. So sánh

ờ ỳ ờ ỳ ư ồ hai th i k  1960­1987 (khi ch a có h  Hòa Bình) và th i k  1987­2008 (có h ồ

ừ ấ ồ ị Hòa Bình và t ủ    2006­2008 có h  Tuyên Quang) cho th y giá tr  trung bình c a

ướ ờ ỳ ủ ấ ơ ị ự m c n ự   c cao nh t năm th i k  1988­2008 cao h n giá tr  trung bình c a m c

ờ ỳ ướ ấ ự ướ ồ ấ ướ n c cao nh t th i k  tr c khi có h  là 2 cm và m c n ấ c th p nh t trung bình

ờ ỳ ự ướ ơ ồ ấ ấ ướ ồ th i k  sau khi có h  cao h n m c n c th p nh t trung bình tr c khi có h  là 9

cm.

ế ự ướ ấ ạ ạ Hình 2. Xu th  m c n c cao nh t năm (Hmax) t i tr m Thái Bình

ế ự ạ ạ ị ướ ờ ỳ ầ ư T i tr m Đ nh C : xu th  m c n c lũ tăng trong th i k  g n đây. So

32

ờ ỳ ờ ỳ ư ồ sánh hai th i k  1960­1987 (khi ch a có h  Hòa Bình) và th i k  1987­2008 (có

ừ ấ ồ ị ồ h  Hòa Bình và t ủ    2006­2008 có h  Tuyên Quang) cho th y giá tr  trung bình c a

ướ ờ ỳ ủ ấ ơ ị ự m c n ự   c cao nh t năm th i k  1988­2008 cao h n giá tr  trung bình c a m c

ờ ỳ ướ ấ ự ướ ồ ấ ướ n c cao nh t th i k  tr c khi có h  là 1 cm và m c n ấ c th p nh t trung bình

ồ ấ ờ ỳ ự ướ ơ ấ ấ ướ th i k  sau khi có h  th p h n m c n c th p nh t trung bình tr ồ   c khi có h  là

3 cm.

ế ự ướ ấ ạ ạ ị ư Hình 3. Xu th  m c n c cao nh t năm (Hmax) t i tr m Đ nh C

ừ ế ấ ả ướ ự ủ ướ ấ T  k t qu  phân tích trên cho th y xu h ng c a m c n c cao nh t có

ạ ả ạ ưở ủ ề ạ ạ ị gia tăng t i các tr m vùng  nh h ng th y tri u m nh trong mùa lũ (tr m Đ nh

ồ ứ ự ậ ư ủ ư ế ặ C  xu th  Hmax tăng). M c dù có s  v n hành c a các h  ch a nh ng trong mùa

ướ ấ ẫ ử ạ ấ ự lũ m c n ị ả   ớ c cao nh t v n gia tăng nh t là v i các tr m vùng c a sông b   nh

ề ạ ướ ướ ậ ổ ưở h ng tri u m nh và n c dâng do bão và n ế c dâng do bi n đ i khí h u.

ị ự ướ ữ B ng ả c max, trung bình, min gi a hai th i k ờ ỳ

ướ 10. So sánh các giá tr  m c n tr ồ ứ ớ c và sau khi có các h  ch a l n

M c n c(cm) Tr mạ Sông Th i kờ ỳ

ế ế Quy t Chi n Trà Lý

Thái Bình Trà Lý

ư Đ nh Cị Trà Lý

33

Trung bình (60­87) Trung bình (88­08) Chênh l chệ Trung bình (60­87) Trung bình (88­08) Chênh l chệ Trung bình (60­87) Trung bình (88­08) ự ướ Min ­27 ­14 13 ­63 ­54 9 ­107 ­110 Trung bình 137 131 ­6 81 82 1 18 25 Max 441 434 ­7 301 303 2 203 204

c(cm) M c n Tr mạ Sông Th i kờ ỳ

Chênh l chệ ự ướ Min ­3 Max 1 Trung bình 7

ế ộ ủ ề *Ch  đ  th y tri u

Ở ị ỷ ề ế ộ ộ ớ ề ậ ắ ộ ộ v nh B c B  có ch  đ  nh t tri u, có đ  l n thu  tri u trong m t ngày

ấ ướ ộ ộ ỉ ề ộ ộ ạ ớ thu c lo i l n nh t n c ta. M t ngày có m t đ nh tri u và m t chân tri u ( ề ΔH

ạ ớ ề ả ờ ờ max   đ t   t i   3,5   ­   4,0m).   Th i   gian   tri u   nên   kho ng   11   gi ố   ề   và   tri u   xu ng

ả ờ ộ ớ ự ệ ề ỷ ướ ỉ kho ng 13 gi . Đ  l n thu  tri u là chênh l ch m c n ề c đ nh tri u và chân

ộ ỳ ướ ườ ứ ề ả ỷ ề ớ ộ ớ tri u. C  kho ng 15 ngày có m t k  n c c ộ   ng (đ  l n thu  tri u l n) và m t

ọ ướ ử ộ ớ ề ỷ ỳ ướ k  n c ròng (hay còn g i là n c l ng, là khi đ  l n thu  tri u bé). Vào k ỳ

ề ườ ồ ở ạ ư ị ả ưở ị tri u c ả ng, dòng ch y sông H ng vùng h  l u b   nh h ỷ ề ng thu  tri u v nh

ắ ệ ả ưở ề ề ạ ơ ỉ ộ B c B , mùa ki t  nh h ng nhi u h n mùa lũ. Sóng đ nh tri u mùa c n vào sâu

ộ ị ả ưở trong n i đ a 150km, và trong mùa lũ  nh h ng vào 50 ­ 100km.

ự ướ ề ừ ế ườ M c n c tri u bình quân t Tháng IX đ n tháng XII, th ầ   ấ ng cao nh t vào đ u

ư ở ấ ế ấ mùa khô, nh t là tháng X nh ấ    Hòn D u là + 36cm và tháng I đ n tháng IV, th p

ấ ố nh t vào cu i mùa khô ( tháng III) là +7cm.

ộ ớ ề ề ệ ấ ớ ỳ ỷ Đ  l n thu  tri u k  tri u có chênh l ch l n nh t vào tháng XII và nh ỏ

ề ớ ệ ấ ả ấ nh t vào tháng III, tháng IV. Chênh l ch tri u l n nh t là 3,94m x y ra vào ngày

23/XI/1968.

ự ướ ấ ở ể ả ấ M c n c bi n cao nh t Hòn D u x y ra vào ngày 22/X/1955 là 2,54m

ự ướ ể ấ ấ do bão bi n gây nên và m c n c th p nh t là ­1,74m ngày 21/XI/1964.

Ứ ỳ ế ổ ủ ặ ả ớ ạ ng v i chu k  bi n đ i c a xích vĩ m t trăng, kho ng 16,61 năm l i có

ờ ỳ ề ờ ỳ ế ề ấ ấ ạ ộ ộ m t th i k  tri u m nh nh t và m t th i k  vài năm tri u y u nh t, nh  th i k ư ờ ỳ

ề ả ạ ờ ỳ ề   tri u m nh đã x y ra vào các năm 1948 ­ 1952 và 1967 ­ 1971 vào th i k  tri u

ả ả ế y u x y ra kho ng các năm 1938 ­ 1942, 1957 ­ 1961.

ự ế ướ ủ ự ướ ấ ạ ổ Bi n đ i m c n c c a m c n c cao nh t hàng tháng mùa c n là 0,5 ­

ự ướ ấ ạ ấ ở ủ 1,0m, c a m c n c th p nh t hàng tháng mùa c n là 0,3 ­ 0,5m ấ    Hòn D u.

34

ặ ấ ạ ờ ể Đ c đi m m c n ự ướ ở ạ c tr m Hòn D u th i đo n 1938 ­ 1945 và 1950 ­ 1990:

ự ướ ­ M c n ề c bình quân nhi u năm: 0,17m.

ỷ ề ườ ộ ớ ớ ­ Đ  l n thu  tri u c ấ ng l n nh t 3,94m.

ướ ề ấ ạ ấ ấ ự M c n c cao nh t trung bình nhi u năm t ạ i Hòn D u đ t cao nh t vào

ự ướ ấ ệ ố ề ấ ấ tháng XII và th p nh t vào tháng III. M c n c tri u cao nh t tuy t đ i vào các

ạ ớ ồ tháng có lũ l n trên sông H ng đ t 2,0m tháng VII/2005, 1,93m tháng VIII/1973

ưở ổ ộ ể ấ ả khi có  nh h ng do Bão và áp th p đ  b  vào vùng bi n.

ề ướ c. Tính toán chi u cao n c dâng

ủ ướ ộ ị *Vùng b  tác đ ng c a n c dâng

ứ ề ướ ế ả ấ K t qu  nghiên c u v  n c dâng cho th y

ả ờ ể ề ử ả ộ ­ D i b  bi n thu c Qu ng Ninh: Vùng này có nhi u c a sông, nghèo phù

ồ ụ ượ ế ạ ể ả sa, không ph i vùng b i t . Vùng này đ ề c phát tri n trên n n ki n t o chìm bãi

ế ố ị ể ướ ư ở ơ ớ bi n khá rông. Do y u t đ a hình nên n c dâng không l n nh n i khác.

ề ể ồ ộ ổ ờ ộ ả   ­ Vùng ven bi n thu c châu th  sông H ng có bãi tri u r ng, b  tho i

ủ ướ ạ ắ ộ ị ị không b  che ch n nên b  tác đ ng m nh c a n c dâng.

ị ố ướ *Tính toán tr  s  n c dâng

ị ố ướ ế ả ư K t qu  tính toán tr  s  n c dâng nh  sau:

ướ ờ ể ừ ử ớ ử B ng ả ề 11. Chi u cao n c dâng vùng b  bi n t C a Ông t ạ i C a V n theo s ố

STT

Vĩ tuy nế

Đo n bạ

Chi u cao n 1,5

ướ 2,0

c dâng (m) 2,5

1,0

>2,5

0,5

1 B c 21ắ

oN

Phí B c ắ ÷ C a ử Ông

50

38

5

6

2

0

2 21oN ÷20oN

C a Ông

÷C a Đáy

35

38

17

8

3

0

3 21oN ÷19oN

C a Đáy

÷ C a V n ạ ử

41

34

15

9

1

1

ậ ệ ấ tr n xu t hi n

ể ừ ầ ấ ướ ị ố ướ Tính chuy n t t n su t n c dâng ra tr  s  n c dâng

ủ ướ ị ­ Tính giá tr  trung bình c a n c dâng

Htb=1/n∑Hi x fi = 1,28 m

ệ ố ­Tính h  s  Cv

35

Cv = √(∑(Hj­Htb) x fi)/(n­1) =   0,41

ấ ướ ầ             ­ T n su t n c dâng: P=20%

Cs=Cv

H20% = 1,18 m

ự ướ ủ d. Tính toán m c n c max các c a sông.

ử ạ ừ ế năm 1950 đ n 2008.

Trên c  s  tri u max năm và tháng 8 t ử ầ ơ ở ề ấ ấ ạ ư ự ướ ớ c l n nh t theo t n su t t i 9 c a sông t i các c a sông nh  sau: M c n

ự ướ ớ ấ ạ ạ ầ B ng ả 12. M c n c l n nh t t ấ i các tr m theo t n su t

ST T Tr mạ Cv Cs H max Năm

Hmax (tb) (m) (m)

ử ấ 1 C a C m 1.92 0.52 8 2.37 2005

2 Cao Kênh 1.98 0.05 0.05 8 2.94 2007

3 ế Ki n An 1.85 0.06 2.45 2005 10 2.1 8 2.2 7 2.1 3

4 Quang Ph cụ 2.02 0.09 1.92 0.68 8 0.47 5 2.76 1971

5 Trung Trang 2.28 0.09 2.79 1971

6 Đông Xuyên 1.96 0.18 0.84 9 2.72 1996 2.4 2.6 7 2.3 2

7 0.09 0.05 1 Hp(m) 5 2 2.2 2.3 7 8 2.4 2.6 1 1 2.2 2.3 5 9 2.5 2.6 2 7 2.7 2.9 9 2 2.4 2.6 8 8 2.1 2.2 6 3 1 2.4 5 2.7 6 2.4 9 2.7 7 3.0 1 2.8 2 2.2 7 Hòn D uấ 1.87 ­0.31 2.1 2.32 2005

ự ướ e. Tính toán m c n ề c tri u thi ế ế ạ t k  t ủ i các c a sông

ự ướ ầ ể ớ ả ề ấ ưở ấ T n su t m c n ớ c tri u thiên văn l n nh t không k  t i  nh h ủ   ng c a

ạ ử ượ ự ướ n c dâng do bão vào tháng VIII t i các c a sông đã đ c tính toán d a trên s ố

ệ ề ề ừ li u tính toán truy n tri u vào ử  các c a sông t năm 1950­2008 .

ự ướ ấ ầ ấ ớ ạ B ng ả 13. T n su t m c n c tri u thiên văn l n nh t vào tháng VIII t i các

36

ề c aử  sông

Cv Cs

STT Tr mạ Th i kờ ỳ tính 20

10 1,8

Đá B chạ 1950­2008 1 ­0,2 9 1,81

0,11 3 0,11 1,8

ạ L ch Tray 1950­2008 2 4 ­0,21 7 1,80

0,11 1,8

ử C a Văn Úc 1950­2008 3 3 ­0,21 5 1,77

0,11 1,8

ử C a Thái Bình 1950­2008 4 3 ­0,22 3 1,75

0,11 1,7

1950­2008 5 1 ­0,23 9 1,73

0,11 1,7

ử C a Trà Lý ử C a sông  H ngồ 1950­2008 6 2 ­0,25 2 1,65

1,6

ử ơ C a Ninh C 1950­2008 7 ­0,2 5 1,59

0,10 7 0,10 1,6

ử 8 H  tb (m) 1,6 6 1,6 4 1,6 2 1,6 0 1,5 8 1,5 1 1,4 5 1,4 5 Hp(m) 5 1,9 5 1,9 3 1,9 1 1,8 9 1,8 5 1,7 7 1,7 0 1,6 9 2 2,0 2 2,0 0 1,9 7 1,9 5 1,9 1 1,8 3 1,7 5 1,7 5 4 1,58 1 2,0 6 2,0 4 2,0 2 1,9 9 1,9 5 1,8 7 1,7 9 1,7 8 C a Đáy 1950­2008 7 ­0,21

ề ớ ự ấ ầ ấ ử T n su t m c tri u l n nh t thi ế ế ạ t k  t i các c a sông P=5% vào tháng

ượ ố ệ ự ệ ỉ ướ ả ớ VIII đã đ c hi u ch nh theo s  li u tính m c n c dâng do b o v i P=20% là

ư ế ả 1,18 m. K t qu  tính toán nh  sau:

ự ướ ạ ử B ng ả 14. M c n i các c a có xét t ớ   i

ề c tri u thi ướ ế ế ể ớ t k  P=5% vào tháng VIII t c bi n dâng do bão v i P=20%

ư ặ n Đá  B cạ h L chạ   Tray C aử   Đáy Đ c tr ng

1,95 1,93 C aử   Văn  Úc 1,91 C aử   Thái  Bình 1,89 C aử   Trà  Lý 1,85 C aử   sông  H ngồ 1,77 C aử   Ninh  Cơ 1,7 1,69

3,13 3,11 3,09 3,07 3,03 2,95 2,88 2,87

Hp5% (VIII) (m) Hp5% (VIII)+H  Dâng 20% do bão  (m)

Ộ Ạ Ệ Ế ƯƠ ƯỚ Ể 1.2 HI N TR NG KINH T  XàH I VÀ PH NG H NG PHÁT TRI N

ệ ạ ế ộ ỉ 1.2.1 Hi n tr ng kinh t xã h i t nh Thái Bình

37

a. Dân số

ệ ồ ơ ị ỉ T nh Thái Bình đ c ượ chia thành 8 đ n v  hành chính bao g m 7 huy n và

ố ườ ị ấ ỉ thành ph  Thái Bình. Trong t nh Thái Bình có 268 xã, ph ng, th  tr n và Thành

ố ị ế ủ ả ỉ ố ph  Thái Bình là trung tâm chính tr , văn hoá, kinh t c a c  t nh. Theo th ng kê,

ế ườ ố tính đ n năm 2009 dân s  Thái Bình là 1.784.504 ng i.

ậ ộ ậ ộ ư ậ ự ề ồ M t đ  dân c  t p trung không đ ng đ u trong khu v c, m t đ  dân c ư ở

2, th p nh t là huy n Ti n H i 922

ậ ộ ấ ị ườ ề ệ ấ ả ấ thành th  có m t đ  cao nh t 4.212 ng i/km

2. M t đ  dân c  trung bình toàn t nh là 1.154 ng

2.

ườ ậ ộ ư ỉ ườ ng i/km i/km

ủ ỉ ệ ạ ố B ng ả 15. Hi n tr ng dân s  2009 c a t nh Thái Bình

2)

ệ M t đậ ộ ệ ậ ườ TT Huy n, qu n ố Dân s  (ng i) ườ Di n tích   (km2) (ng i/km

1 2 3 4 5 6 7 8

ố Thành ph  Thái Bình ỳ ụ Qu nh Ph ư H ng Hà Đông H ngư Thái Th yụ ả Ti n H i ươ ế Ki n X ng Vũ Thư T ngổ 43,55 209,61 200,42 198,4 256,62 226,04 213,07 198,83 1546,54 183.430 232.509 247.222 233.844 247.657 208.444 212.420 218.978 1.784.504 4.212 1.109 1.234 1.179 965 922 997 1.101 1.1719

ữ ộ ỉ ị Thái Bình là m t trong nh ng t nh có t ỷ ệ  l ấ  đô th  hóa th p nh t c  n ấ ả ướ   c.

ơ ấ ụ ồ ố ố ỉ ị Theo ngu n C c th ng kê t nh Thái Bình, c  c u dân s  Thành th /Nông thôn năm

2005 là 7,35/92,65; năm 2007 là 7,39/92,61; năm 2008 là 9,24/90,76 và năm 2009

ự ị ế ỷ ệ ể ộ là 9,85/90,15. Năm 2008 có s  d ch chuy n đ t bi n t l trên là do năm 2008 Th ị

ị ạ ư ể ệ ấ ể   tr n H ng Nhân và An Bài chuy n sang đô th  lo i 5, xã Hoàng Di u chuy n

ườ ệ ộ thành ph ố ự ng Hoàng Di u tr c thu c Thành ph .

ể ế b. Quá trình phát tri n kinh t

ề ế *N n kinh t chung

ả ẩ ổ ị ả   T ng s n ph m trên đ a bàn (GDP, theo giá 1994) năm 2009 tăng kho ng

38

ớ ướ ả ớ 12,3% so v i năm 2008, năm 2010 ố   c tăng kho ng 14% so v i năm 2009. T c

ưở ự ế ạ ạ ơ ộ đ  tăng tr ng giai đo n 2006 ­ 2010 d  ki n đ t 12,04%/năm, cao h n bình

ụ ạ ơ ớ ạ   ấ quân giai đo n 2001 ­ 2005 (7,24%), th p h n 0,5% so v i m c tiêu Quy ho ch

ủ ả ự ệ ạ năm 2006. Khu v c nông lâm th y s n đ t bình quân 4,3%/năm, công nghi p xây

ự ạ ạ ị ụ ự d ng đ t 23,9%/năm, khu v c d ch v  tăng 12,8%/năm. Giai đo n 2006­2010,

ự ụ ệ ả ị ngành công nghi p ­ xây d ng đóng góp kho ng 6,29%, ngành d ch v  3,94%,

ệ ưở ngành nông nghi p là 1,81% vào tăng tr ng kinh t ế .

ủ ế B ng ả 16. Đóng góp c a các ngành kinh t ng chung

vào tăng tr ố ộ T c đ  tăng ưở Đóng góp vào GDP TH UTH KH

ng(%) (%) ỉ Ch  tiêu năm năm năm 2006­ 2006­ 2006­ ưở tr 2006­

2005 2009 2010 2009 2010 2009 2010

ỷ ồ GDP (t đ ng) 6.464 10.016 11.414 11,57 12,04 11,57 12,04

3.146 3.733 3.891 4,37 4,3 1,91 1,81

­ Nông lâm TS ­ Công nghi p ­ệ 1.351 3.109 3.937 23,17 23,9 5,73 6,29

ụ XD ị ­ D ch v 1.967 3.174 3.586 12,71 12,8 3,93 3,94

ầ ườ ệ Bình quân GDP trên đ u ng ệ   i (giá hi n hành), năm 2005 là 6,09 tri u

ệ ế ạ ồ ạ   ồ đ ng (386 USD), đ n năm 2009 đ t 13,08 tri u đ ng (755 USD); năm 2010 đ t

ứ ệ ấ ầ ạ ồ ớ ớ 15,8 tri u đ ng (850 USD) g p 2,7 l n so v i năm 2005 đ t 72% so v i m c bình

ủ ả ướ ạ ộ ộ ỉ ụ ả ơ quân chung c a c  n ầ   c, cao h n m c tiêu Đ i h i Đ ng b  t nh Thái Bình l n

ứ th  XVII.

ệ ươ ướ ể ế ạ *Hi n tr ng và ph ng h ng phát tri n các ngành kinh t chính

ế ệ ệ ổ ự ­ Nông nghi p: Tính đ n năm 2009, t ng di n tích t nhiên là 156740.49

ệ ế ệ ệ ấ ha, trong đó di n tích đ t nông nghi p là 108137.77 ha chi m 68.99%, di n tích

ư ử ụ ệ ệ ấ ế ấ đ t phi nông nghi p là 46105.23 ha chi m 29.41%, di n tích đ t ch a s  d ng là

ế 2497.49 ha chi m 1.6%.

ị ả ặ ờ ưở ờ ế ủ ị M c dù, th i gian qua do ch u  nh h ng c a thiên tai th i ti ệ   t, d ch b nh

ủ ủ ả ớ ộ ộ ế ư ả ộ c ng v i tác đ ng c a cu c kh ng ho ng kinh t ệ   ấ  nh ng s n xu t nông nghi p

39

ắ ợ ớ ố ộ ệ ưở ề ổ giành th ng l i toàn di n v i t c đ  tăng tr ự   ị ng khá cao,  n đ nh; nhi u lĩnh v c

ụ ạ ợ ữ ữ ươ ự ỉ ạ đ t và v ư t m c tiêu quy ho ch, gi v ng an ninh l ng th c trong t nh và góp

ầ ả ả ọ ươ ự ố ph n quan tr ng đ m b o an ninh l ng th c Qu c gia.

ố ị ị ả ạ ấ Giá tr  s n xu t toàn ngành năm 2010 (theo giá c  đ nh năm 1994) đ t 65.295 t ỷ

đ ng.ồ

ủ ả ả ả ế ể ạ ấ B ng ả 17. K t qu  s n xu t phát tri n ngành nông, lâm, th y s n giai đo n 2006 ­

2010

TT ỉ Ch  tiêu 2006 2008 2009 2010

Nh p tăng (%) 2006­ 2009 2009/  2008 2006­ 2010

ổ ấ 4.825,4 5.506,6 5,76 4,81 4,80 I 6.10 0 5.82 4

4.359,3 4.877,2 4,77 4,05 3,97 1 5.29 5 5.11 0

10,8 11,9 10,3 11 4,85 ­2,40 ­1,56 2

454,2 619 704 781 13,73 11,58 11,45 3

II 7.125,5 1 11.890,3 5

1 6.264,8 8 10.311,7 3

2 12,2 18,32

3 848,44 1.560,31 ị ả   T ng giá tr  s n xu t NLTS (giá   ố ị c  đ nh) GTSX ngành  nông nghi pệ GTSX ngành  lâm nghi pệ GTSX ngành  ỷ ả thu  s n ổ T ng giá tr ấ sxu t NLTS (giá ự ế th c t ) GTSX ngành  nông nghi pệ GTSX ngành  lâm nghi pệ GTSX ngành  ỷ ả thu  s n

ộ ộ ơ ấ ệ ể ị ướ ự ­ C  c u n i b  ngành nông nghi p chuy n d ch theo h ng tích c c: t ỷ

ả ọ ọ ừ ố ồ tr ng ngành tr ng tr t gi m t 64,56% năm 2005 xu ng còn 60,51% năm 2010;

ừ chăn nuôi t 32,13% năm 2005 tăng lên 36,44% năm 2010.

ủ ả ủ ả ả ề ể ạ ấ ả ồ ­ S n xu t th y s n: Th y s n phát tri n m nh c  v  nuôi tr ng, khai thác

ủ ả ế ế ạ ấ ỷ ồ ị ả và ch  bi n. Năm 2010 giá tr  s n xu t th y s n đ t 781,2 t đ ng, tăng 72% so

ộ ố ưở ạ ớ v i năm 2005. T c đ  tăng tr ng bình quân 5 năm 2006­2010 đ t 11,5%/năm,

40

ụ ề ợ ơ ớ ạ   vư t m c tiêu đ  ra (+11%/năm) và cao h n 0,7%/năm so v i bình quân giai đo n

ướ ả ượ ỷ ả ấ ạ tr c (10,8%/năm). S n l ng thu  s n năm 2010 đ t 110.000 t n, tăng 31% so

ả ượ ụ ấ ấ ồ ớ v i m c tiêu (84.000 t n); trong đó, s n l ng nuôi tr ng 66.456 t n, tăng 26%

ả ượ ấ ấ ấ (52.700 t n), s n l ng khai thác 43.544 t n, tăng 30,7% (33.300 t n). Đã hình

ượ ỷ ả ậ ớ ổ ệ ồ thành đ c 16 vùng nuôi tr ng thu  s n t p trung v i t ng di n tích 923 ha.

ủ ả ự ượ ả ề ố ượ Năng l c khai thác th y s n đ c nâng cao c  v  s  l ổ   ề ng tàu thuy n và t ng

ề ế ế ấ ổ ố ớ   công su t. Đ n nay t ng s  tàu thuy n khai thác là 1.572 chi c, tăng 20,2% so v i

ầ ấ ổ ộ năm 2006; t ng công su t là 54.635 CV, tăng 39,4%. Đ i tàu t m trung và xa b ờ

ượ ấ ể ậ ể ợ đ c chuy n đ i v  s  l ả   ổ ề ố ư ng và nâng cao công su t đ  t p trung khai thác s n

ẩ ị ờ ả ằ ầ ả ợ ph m có giá tr  kinh t ế ố ư ng tàu khai thác ven b  gi m d n, nh m b o v ; s  l ệ

ồ ợ ủ ả ể ố ơ t t h n ngu n l ằ i th y s n và cân b ng sinh thái bi n.

ị ả ự ệ ­ Ngành công nghi p: ệ Giá tr  s n xu t ngành công nghi p và xây d ng năm ấ

ụ ả ạ ớ 2009 bình quân tăng 21,5%, gi m 4,3% so v i m c tiêu quy ho ch là 25,8%, năm

ư ạ ề ạ ặ ả ạ ộ ụ 2010 đ t kho ng 26,6%. Tuy ch a đ t m c tiêu quy ho ch đ  ra, m t m t do tác

ế ủ ủ ự ả ế ủ ế ầ ộ ộ đ ng tr c ti p c a kh ng ho ng kinh t ữ  toàn c u và do nh ng bi n đ ng c a th ị

ườ ư ề ệ ấ ậ ưở tr ự ả ng không thu n, nh ng các khu v c s n xu t công nghi p đ u tăng tr ng,

ệ ự ự ố ố ặ đ c bi t khu v c ngoài qu c doanh tăng 26,5%/năm, khu v c có v n đ u t ầ ư ướ   c  n

ngoài tăng 52,8%/năm.

ệ ủ ỉ ự ệ ạ ẫ ấ ế   ả ­ Sau 4 năm th c hi n quy ho ch, s n xu t công nghi p c a t nh v n ti p

ộ ưở ộ ố ưở ố ụ t c duy trì t c đ  tăng tr ng cao. T c đ  tăng tr ự   ệ ng công nghi p, xây d ng

ạ ướ ạ ấ ơ ớ bình quân giai đo n 2006­2010 ạ   c đ t 24,1%/năm, th p h n so v i Quy ho ch

ẫ ạ ơ ớ 2006 (Quy ho ch năm 2006 là 27%), tuy nhiên v n cao h n 6,7%/năm so v i giai

ụ ể ễ ư ế ạ đo n 2001­2005 (17,24%/năm). C  th  di n bi n qua các năm nh  sau: 2006 tăng

22,4%, 2007 tăng 25%, 2008 tăng 24,1%, năm 2009 tăng 21,2%, năm 2010 tăng

26,7%.

ỷ ọ ơ ấ ệ ­ Lâm nghi p: ệ T  tr ng GTSX ngành lâm nghi p trong c  c u ngành nông,

ỷ ả ệ ế ạ ỏ ỷ ồ ỉ lâm nghi p và thu  s n nh , ch  chi m 0,15%. Năm 2010 đ t 10 t đ ng và bình

ế ụ ị ả ự ệ ấ ả ệ   quân 2006­2010 giá tr  s n xu t ngành lâm nghi p gi m 3,4%. Ti p t c th c hi n

41

ệ ả ươ ừ ệ ồ ồ có hi u qu  ch ng trình tr ng 5 tri u ha r ng và phong trào tr ng cây phân tán,

ế ồ ượ ụ ừ ể ế đ n h t năm 2010 tr ng đ ạ   ộ c 8.000 ha r ng phòng h  ven bi n (m c tiêu Đ i

ộ ồ ệ ệ ổ ớ   ộ h i là 8.500 ha) và 2.000 ha (di n tích quy đ i) cây lâm nghi p n i đ ng cùng v i

ộ ồ ệ ầ ổ ả ầ g n 7 tri u cây phân tán n i đ ng (kho ng 500 ha quy đ i), đã góp ph n quan

ể ế ệ ả ọ ố ụ tr ng b o v  an toàn các tuy n đê sông và đê bi n trong phòng ch ng l t bão.

ế ấ ạ ầ ự ừ ướ ­ Xây d ng nông thôn m i: ớ K t c u h  t ng nông thôn t ng b c đ cượ

ư ự ướ ệ ả ắ ớ ả ệ ắ ạ đ u tầ xây d ng theo h ng văn minh, hi n đ i, g n v i b o v  b n s c văn hóa

ệ ườ ầ ủ ờ ố ừ ướ và v  sinh môi tr ng. Đ i s ng văn hóa tinh th n c a nông dân t ng b c đ cượ

ụ ụ ả ủ ệ ạ ấ ố ớ nâng cao v i 100% s  xã có đ  đi n ph c v  s n xu t và sinh ho t; 100% xã có

ạ ơ ớ ọ ấ nhà văn hóa, tr m y t ế ườ , tr ế ng h c... Ti n trình c  gi ả i hóa trong s n xu t nông

ượ ẩ ướ ệ ạ ấ ượ nghi p đệ ạ c đ y m nh theo h ng hi n đ i hóa, nâng cao ch t l ệ   ng và hi u

ệ ấ ướ ướ ạ ậ ả ặ qu , đ c bi t trong các khâu: làm đ t, t i tiêu n c, ra h t, xay xát... do v y đã

ế ượ ờ ụ ả ấ ừ ờ ả ti ệ t ki m đ c chi phí, th i gian và th i v  s n xu t, t ng b ớ ư c gi ế i quy t đ cượ

ề ệ ậ ả ấ v n đ  vi c làm và tăng thu nh p, gi m nghèo cho nông dân.

ệ ạ c. Hi n tr ng dân sinh trong vùng

ơ ở ạ ầ ộ ệ ệ ấ ạ ả Ph m vi vùng b o v  là toàn b  di n tích đ t đai và các c  s  h  t ng,

ệ ố ồ dân c  g m ư ồ 7 huy nệ , thành ph  Thái Bình có di n tích 133.693 ha, g m 2 vùng

chính sau :

ệ ề ả ộ ế   ồ Vùng   1:   Vùng   Nam   Thái   Bình:   G m   toàn   b   huy n   Ti n   H i,   Ki n

ươ ư ệ ầ ố X ng, Vũ Th  và 1 ph n thành ph  Thái Bình có di n tích 66.697 ha.

ư ệ ắ ồ ộ Vùng 2: Vùng B c Thái Bình: G m các toàn b  huy n H ng Hà, Đông

ư ụ ụ ệ ầ ố ỳ H ng, Thái Th y, Qu nh Ph  và 1 ph n thành ph  Thái Bình có di n tích 66.995

ha.

ả ố ệ B ng ả 18. Dân s  năm 2009 phân theo vùng b o v

ệ ườ Vùng Tên vùng b o vả ệ Di n tích t nhiên (km i)

ắ 1 2

Nam Thái Bình B c Thái Bình T ngổ ự 667 880 1547

2) Dân s  2009 (ng ố 762.129 1.022.375 1.784.504

42

ư ậ d. Tình hình m a lũ gâp ng p úng

ạ ướ *Giai đo n tr c năm 1996

ạ ừ ướ ộ ố ậ ả ớ Giai đo n t tr c năm 1996 có m t s  tr n lũ l n đã x y ra vào các năm

ậ ướ ừ ượ ồ ồ 1969, 1971, 1986. Trong các tr n lũ này, n th c t ả   ng ngu n sông H ng ch y

ộ ồ ư ớ ự ướ ớ ề ế ợ v  k t h p v i m a l n n i đ ng đã làm cho m c n c sông dâng cao, gây tràn,

ậ ụ ế ố ộ ố ậ ỡ ộ ố v  m t s  tuy n đê b i, làm ng p l ộ ố ệ   t m t s  nhà dân và gây ng p m t s  di n

ả ấ ưở ờ ố ủ ế tích đ t canh tác lúa, hoa màu, gây  nh h ng đ n đ i s ng c a nhân dân.

ạ ừ năm 1996 * Giai đo n t

ự ề ạ ế ủ ồ Trong   giai   đo n   này,   do  có   s   tham   gia   đi u   ti ứ   t   lũ   c a   các   h   ch a

ượ ồ ượ ề ả ự ướ th ng ngu n, l ng lũ v  gi m, nên m c n c lú hàng năm trên sông Trà Lý

ữ ầ ặ ớ ố ượ ủ không l n. M t khác, trong nh ng năm g n đây, do các đê b i đã đ c c ng c ố

ả ấ ượ ướ ứ ự ớ ướ ấ nâng c p có kh  năng ngăn đ c n c lũ  ng v i m c n ộ c báo đ ng c p 2,

ố ượ ờ ư ấ c p 3; các khu dân c  trong vùng b i đã đ c di d i vào phía trong đê chính, nên

ớ ả ậ ưở ế ộ ủ không có tr n lũ nào l n  nh h ể ế ng đáng k  đ n kinh t ­ xà h i c a nhân dân

ế ọ d c theo tuy n sông.

ộ ố ỡ ố ố ố   Lũ tháng 08 năm 1996 gây v  và tràn m t s  đê b i: b i Trà Giang, b i

ồ H ng Thái.

ế ế ổ ự ế ể ế nhiên và xu th  phát tri n kinh t xã

1.2.2 Xu th  bi n đ i các quá trình t h iộ

ế ế ự ổ ủ a. Xu th  bi n đ i c a các quá trình t nhiên

ế ậ ổ *Bi n đ i khí h u

ậ ở ứ ế ế ấ ầ ả ổ ệ Các k t qu  nghiên c u g n đây cho th y bi n đ i khí h u Vi t Nam,

ế ế ậ ả ớ ợ ổ ầ   ề ơ ả v  c  b n phù h p v i xu th  bi n đ i khí h u đã và đang x y ra trên toàn c u

ậ ở ướ ự ư ủ ế ộ ổ ệ cũng nh  trong khu v c. D i tác đ ng c a bi n đ i khí h u Vi ộ   t Nam có m t

ủ ế ệ ố ể s  bi u hi n ch  y u sau:

0C m i th p k , nhi ậ

ệ ộ ả ỗ ỷ ệ ộ 1. Nhi t đ  trung bình năm tăng kho ng 0,1 t đ  trung

0C m i th p k . V  mùa

43

ộ ố ả ề ậ ỗ ỷ bình m t s  tháng mùa hè tăng kho ng 0,1­ 0,3

ệ ộ ả ầ đông nhi t đ  gi m đi trong các tháng đ u mùa và tăng lên trong các tháng

ố cu i mùa.

ổ ủ ượ ế ế ự ữ ư ấ 2. Xu th  bi n đ i c a l ng m a không nh t quán gi a các khu v c và

ầ ớ ờ ỳ ổ ượ ậ ể ấ các th i k . Tuy v y, có th  th y trên ph n l n lãnh th  l ư ng m a mùa

ư ả gi m đi trong tháng 7,8 và tăng lên trong các tháng 9, 10, 11. M a phùn

ệ ở ắ ả ộ gi m đi rõ r t ộ ắ  B c B  và b c Trung B .

ỷ ầ ệ ượ ậ ộ 3. Trong 5 th p k  g n đây hi n t ạ   ng ENSO ngày càng có tác đ ng m nh

ế ộ ờ ế ẽ ế ự ủ ư ề ặ ậ m  đ n ch  đ  th i ti t và đ c tr ng khí h u trên nhi u khu v c c a Vi ệ   t

Nam.

ộ ẽ ị ữ ằ ắ ộ ớ ộ ồ V i nh ng tác đ ng trên, vùng đ ng b ng B c B  s  ch u tác đ ng: nhi ệ   t

0C vào năm 2010; lên 1,10C vào năm 2050; lên 1,50C vào năm 2070

ộ đ  tăng lên 0,3

ờ ượ ư ư ồ đ ng th i l ng m a mùa m a tăng lên 0 ÷ +5%.

ế ả ổ *Bi n đ i dòng ch y lũ

ộ ố ướ ủ ế ế ậ ẫ ộ ổ ổ D i tác đ ng c a bi n đ i khí h u đã d n đ n m t s  thay đ i làm tăng

ư ư ườ ộ ư ớ ả ưở ế ượ l ng m a vào mùa m a, c ng đ  m a quá l n  nh h ề   ng đ n quá trình đi u

ế ồ ứ ụ ạ ặ ạ ệ ti t h  ch a, gây lũ l t và đe d o an toàn cho vùng h  du, đ c bi ồ   t là vùng đ ng

ồ ằ b ng sông H ng.

ế ả ổ ồ ạ ơ B ng ả 19. Bi n đ i dòng ch y trên sông H ng t i S n Tây năm 2070.

ư ượ ệ   t L u l ỉ   ng đ nh lũ

ả Dòng ch y năm m3/s ả Dòng ch y ki m3/s m3/s

Tr

ngườ   h pợ

Năm  2070 Năm  2070 Hi nệ   nay Năm  2070 Hiệ n  nay Hiệ n  nay M cứ   bi nế   đ i %ổ M cứ   bi nế   đ iổ   % M cứ   bi nế   đ iổ   %

ngườ 3766 3985 +5,8 560 502 +12,0 ­  10,3 37.80 0 42.30 0 Tr h p 1ợ

ngườ + 15,0 3267 489 ­  12,6 42.50 0 ­  13,0 Tr h p 2ợ

44

­ 5,0 37.00 3019 ­ 479 ­14,5 Tr ngườ

h p 3ợ 19,0 0

ừ ế ấ ả ượ ư ừ T  k t qu  trên, cho th y do l ng m a ngày tăng lên t ư    12 – 15%, l u

ớ ỉ ễ ể ả ỉ ượ l ỳ ng đ nh lũ tăng lên đáng k  và chu k  tái di n cũng gi m đi. V i đ nh lũ tr ướ   c

ươ ứ ễ ỳ ỉ ướ đây t ng  ng chu k  tái di n 100 năm thì nay còn 20 năm và đ nh lũ tr c đây

ứ ứ ễ ấ ầ ấ ỳ ươ t ệ   ng  ng chu k  tái di n 20 năm thì nay còn 5 năm …t c là t n su t xu t hi n

ẽ ớ ơ lũ s  l n h n.

ế ố ườ *Xu th  gia tăng dân s  và c ộ ng đ  bão

ấ ủ ộ ố ế ế ẫ ậ ổ ổ ộ Bi n đ i khí h u d n đ n m t s  thay đ i m t vài tính ch t c a bão và

ướ ậ ả ơ ơ mùa bão: mùa bão có xu h ộ ấ   ề ng ch m h n, x y ra nhi u h n trên các vĩ đ  th p

ệ ườ ấ ộ ườ ặ và đ c bi t là c ng đ  bão th t th ơ ng h n.

ự ướ ế *Xu th  gia tăng m c n ể c bi n

ứ ủ ế ớ ấ ướ ế ộ Nghiên c u c a Ngân hàng th  gi i cho th y, d ổ   ủ i tác đ ng c a bi n đ i

ự ậ ướ ể ướ ụ ể ở ệ khí h u, m c n c bi n đang có xu h ng dâng cao. C  th Vi ế   t Nam đ n

ướ ể năm 2020 n c bi n dâng cao 12cm , 30cm vào năm 2050 và 74cm vào năm 2100.

ự ớ ướ ẽ ả ể ưở ế ả ố V i m c n c bi n tăng 74cm s   nh h ng đ n kho ng 10,8% dân s  Vi ệ   t

ệ ấ ậ ấ ơ ị ị ướ Nam, h n 10% đ t đô th  và 7% đ t nông nghi p b  ng p n ả c, làm gi m trên

ự ồ ử ằ ằ ồ ồ 10% GDP. Trong đó khu v c đ ng b ng sông H ng và đ ng b ng sông C u Long

ưở ề ặ ấ ị ả b   nh h ng n ng n  nh t.

ế ễ ế ế *Xu th  di n bi n tuy n thoát lũ sông Trà Lý

ự ế ả ủ ế ậ ậ ậ ổ ộ ộ H u qu  c a bi n đ i khí h u gây ra s  bi n đ ng và v n đ ng trái quy

ậ ủ ự ư ư ướ ừ ể lu t c a các quá trình t nhiên nh  m a, lũ, bão, n c bi n dâng cao…v a gây

ạ ở ờ ử ồ ờ ồ ắ b i l ng c a sông và cũng đ ng th i cũng gây xói mòn, s t l ờ ể    b  sông, b  bi n

ụ ế ế ề ạ ế ả ẫ d n đ n có đo n sông ch t tác d ng đi u ti t dòng ch y kém (sông Mía, sông

ư ạ ả ạ Thái Bình đo n H i Phòng) nh ng cũng có sông l i quá t ả ề ư ượ i v  l u l ng (sông

ớ M i, Văn Úc).

ế ượ ướ ề Sông Trà Lý có xu th  gia tăng l ng n c v  mùa lũ làm gia tăng nguy c ơ

45

ấ ổ ọ ị ế ộ m t  n đ nh đê, đe d a an toàn dân sinh, kinh t xã h i.

ướ ể ế ộ ế ị b. Đ nh h ng phát tri n kinh t xã h i đ n năm 2020

ố ấ ự ư ề ị *D  báo gia tăng dân s , v n đ  di c  vào các vùng đô th

ữ ầ ố ự Trong nh ng năm g n đây, t ỷ ệ  l gia tăng dân s  t ủ ỉ  nhiên c a t nh Thái

ướ ẹ ả ổ ị ở ứ ự ố Bình có xu h ng gi m nh , duy trì  n đ nh m c 0,8%. D  tính dân s  năm

ả ườ 2010 kho ng 1.785.002 ng i.

ủ ỉ B ng ả 20. T  l di dân c a t nh.

ỷ ệ                                                       ĐVT: Ng iườ

ạ ỉ Ngo i t nh 23.559 22.170 23.377 24.098 ộ ỉ N i t nh 1.465 1.848 1.735 2.000 Năm 2007 2008 2009 2010

ậ ộ ớ ặ ủ ỉ ớ ố V i đ c thù c a t nh Thái Bình là m t đ  dân s  khá l n, t ỷ ệ  l dân s ố

ở ủ ỉ ư ệ ạ ớ ố s ng ể    nông thôn l n, bên c nh đó ngành công nghi p c a t nh ch a phát tri n

ơ ở ạ ầ ứ ố ạ ươ ấ ố m nh, c  s  h  t ng và m c s ng t ơ ả   ng đ i th p. Đó là các nguyên nhân c  b n

ả ấ ủ ỉ ị gi i thích t ỷ ệ  l đô th  hóa th p c a t nh

ỷ ệ ư ủ ỉ ậ ớ T  l ủ  di c  c a t nh là không l n và tăng ch m qua các năm, trong đó ch

ư ộ ỉ ạ ỉ ư ặ ế y u là di c  ngo i t nh, di c  n i t nh, đ c bi ệ ừ t t ị  nông thôn ra thành th .

*Công nghi pệ

ờ ớ ẽ ế ụ ệ ỉ ể ố Th i gian t i, công nghi p t nh Thái Bình s  ti p t c phát tri n. T c đ ộ

ự ế ể ệ ỗ phát tri n công nghi p năm 2010 d  ki n là 27,5 % (năm 2009 là 22%). M i năm

ớ ầ ư ự ề ướ ắ ẽ s  có thêm nhi u d  án m i đ u t vào Thái Bình. Tr ệ   c m t là Trung tâm đi n

ớ ượ ể ộ ự ự l c Thái Bình, m t d  án l n, đang đ ạ   ự c tri n khai. Khi d  án này đi vào ho t

ạ ấ ế ế ệ ấ ẽ ỗ ộ đ ng và đ t công su t thi ụ t k  thì m i nãm s  tiêu th  trên 5,5 tri u t n than, và

ộ ượ ả ấ ớ ẽ ả s  th i ra m t l ả ắ ng l n ch t th i r n và khí th i.

ở ị ắ ộ ượ ẩ ượ ộ ỏ Các m  khí V nh B c B  đang đ c khoan th m l ng. M t vài nãm t ớ   i

ả ạ ề ề ệ ẫ ẽ ượ s  đ ể   c khai thác d n vào KCN Ti n H i t o đi u ki n cho KCN này phát tri n

ệ ề ớ ơ ớ ớ v i quy mô l n h n nhi u so v i hi n nay.

46

ở ượ Tài nguyên Than Thái Bình cũng đang đ ứ c nghiên c u khai thác.

ư ậ ữ ệ ệ ề ẽ ấ ể   Nh  v y m y năm n a, công nghi p Thái Bình s  có đi u ki n phát tri n

ố ớ ạ ườ ụ ả ệ ẽ ệ ự m nh. Khi đó áp l c đ i v i môi tr ng s  gia tăng và nhi m v  b o v  môi

ườ ả ượ ệ ấ ả ầ ọ ượ tr ng trong s n xu t công nghi p càng ph i đ c chú tr ng và c n đ ầ   c đ u

ề ơ ư t nhi u h n.

ủ ả ệ *Nông, lâm nghi p th y s n

ự ệ ế ạ ố ề   Năm 2010 là năm cu i th c hi n k  ho ch 5 năm 2006 – 2010, trong đi u

ờ ế ệ ổ ấ ậ ườ ể ấ ấ ỉ ki n th i ti ế t, khí h u bi n đ i b t th ng; Đ  ph n đ u hoàn thành các ch  tiêu

ạ ộ ộ ỉ ứ ầ ậ ả ạ ế k  ho ch đ i h i Đ ng b  t nh Thái Bình l n th  XVII, thi đua l p thành tích

ạ ộ ả ậ ừ ạ ấ ả ộ chào m ng Đ i h i Đ ng các c p, toàn ngành ph i t p trung cao đ  lãnh đ o, ch ỉ

ủ ệ ệ ể ả ướ ệ ạ đ o phát tri n nông nghi p, th y s n toàn di n theo h ng công nghi p hóa,

ấ ượ ệ ạ ả ố ả ả ệ ả ộ hi n đ i hóa, nâng cao ch t l ấ ng và hi u qu  s n xu t, đ m b o t c đ  tăng

ưở ệ ớ ứ ữ ề ẩ ọ tr ả   ụ ng cao và b n v ng; đ y nhanh  ng d ng khoa h c, công ngh  m i vào s n

ờ ắ ấ ồ ự ệ ể ớ ớ xu t đ ng th i g n phát tri n nông nghi p v i xây d ng nông thôn m i, tăng

ầ ư ơ ở ậ ừ ệ ấ ườ c ng đ u t ờ ố    c  s  v t ch t cho nông nghi p,không ng ng nâng cao đ i s ng

ự ệ ầ ấ ớ ạ   ậ v t ch t, tinh th n cho nông dân và xây d ng nông thôn m i văn minh, hi n đ i

ụ ể ư ụ ớ v i các m c tiêu c  th  nh  sau:

ố ộ ưở ủ ả T c đ  tăng tr ng Nông – Lâm – Th y s n 4,5%, trong đó:

ấ ạ ọ ồ ỷ ồ ưở ị ả + Tr ng tr t: Giá tr  s n xu t đ t 3.216,8 t đ ng; tăng tr ng 0,2%

ụ ụ ệ ở + Di n tích cây màu v  hè: 3.500 ha; cây v  đông: 38.000 ha tr  lên;

ạ ấ + Năng su t lúa 130 t /ha;

ấ ạ ỷ ồ ưở ị ả + Chăn nuôi: Giá tr  s n xu t đ t 1.934 t đ ng; tăng tr ng 10%;

ủ ả ấ ạ ỷ ồ ưở ị ả + Th y s n: Giá tr  s n xu t đ t 781,2 t đ ng, tăng tr ng 11%;

ơ ở ậ ơ ả ự ụ ấ ạ ậ C  b n hoàn thành các h ng m c xây d ng c  s  v t ch t kĩ thu t nông

ự ệ ể ớ nghi p, nông thôn cho 8 mô hình đi m xây d ng nông thôn m i.

ầ ư ậ ơ ở ạ ầ ụ ụ ả ấ ấ T p trung đ u t ệ    nâng c p c  s  h  t ng ph c v  s n xu t nông nghi p

ướ ể ể ươ ế ấ ố và nông thôn, tr ả   c h t là nâng c p đ  bi n, kè song, kiên c  kênh m ng, c i

47

ơ ở ạ ầ ử ữ ầ ấ ố ố ả   ậ ạ t o, s a ch a và nâng c p các c ng đ p đ u m i, c  s  h  t ng các vùng s n

ơ ớ ế ẩ ấ ậ ớ xu t hàng hóa t p trung quy mô l n; đ y nhanh ti n trình c  gi ấ   ả i hóa s n xu t

ệ ươ ướ ạ ỉ nông nghi p và ch ng trình n c s ch VSMT nông thôn trong t nh.

* Xây d ngự

ể ủ ạ ớ ố ộ ổ Theo Quy ho ch t ng th  c a Th  t ủ ủ ư ng Chính ph  thì t c đ  tăng tr ­

ưở ủ ạ ạ ạ ng GDP c a Thái Bình giai đo n 2001­2015 đ t 11,5%; giai đo n 2016­2020

ỷ ọ ế ủ ệ ế ả ạ đ t 11%; t ơ ấ  tr ng c  c u kinh t ự  c a công nghi p xây d ng chi m kho ng 45%

ớ ố ộ ưở vào nãm 2015 và 51% vào năm 2020, v i t c đ  tăng tr ả   ng bình quân kho ng

ầ ư ạ ộ ồ ố 20%. Tăng nhanh đ u t ổ    toàn xã h i, thu hút m nh các ngu n v n bên ngoài, t ng

ầ ư ộ ự ế ạ ả ố v n đ u t toàn xã h i d  ki n đ t kho ng 40 ­ 41%.

ả ậ ạ ẩ ị ự   Đ y nhanh đô th  hóa đ t kho ng 40% vào năm 2020, t p trung xây d ng

ạ ầ ọ ị ị ệ   các công trình quan tr ng, h  t ng các khu đô th , khu du l ch, khu công nghi p,

ự ứ ố ớ trong đó xây d ng thành ph  Thái Bình v i các ch c năng là Trung tâm chính tr ị

ế ậ ủ ọ ỉ ở ị ạ kinh t ỹ , văn hóa, khoa h c, k  thu t c a T nh và tr thành đô th  lo i II. Quy

ố ừ ạ ỗ ụ ệ ho ch m i huy n, thành ph  t ụ   ệ ậ  3 ­ 5 c m công nghi p t p trung và 5 ­ 10 c m

ệ ề ạ ừ ụ công nghi p làng ngh  trong giai đo n 2011 ­ 2015; t ệ ậ    6 ­ 7 c m công nghi p t p

ụ ề ệ ệ ế ấ trung và 10 ­ 15 c m công nghi p làng ngh . Đ n nãm 2020, di n tích đ t đô th ị

ệ ả ả ấ ế   ể kho ng 3.340 ha và đ t dành cho phát tri n công nghi p kho ng 3.200 ha, chi m

ệ ổ ự ủ ả ấ ỉ 1,94% t ng di n tích t ổ ư  nhiên c a toàn T nh; đ t th  c  nông thôn kho ng 11.200

ệ ế ự ệ ấ ả ha, chi m 6,8% di n tích t nhiên; di n tích đ t giao thông kho ng 10.700 ha,

ấ ự ế ệ ệ ố ệ ấ chi m 6,5% di n tích đ t t nhiên; di n tích đ t cho h  th ng công trình th y l ủ ợ   i

ế ệ ả ự kho ng 12.200 ha, chi m 7,4% di n tích t nhiên.

Ể Ụ Ố Ạ 1.3 QUAN ĐI M M C TIÊU QUY HO CH PHÒNG CH NG LŨ

ạ ể 1.3.1 Quan đi m quy ho ch

ạ ư ủ ệ ố ỉ ị Sông Trà Lý trên đ a bàn t nh Thái Bình là sông h  l u c a h  th ng sông

ủ ả ầ ồ ộ H ng – Thái Bình, do đó kh  năng thoát lũ c a sông này giúp thoát m t ph n lũ

ệ ố ế ị ủ ọ ồ quan tr ng c a lũ h  th ng sông H ng sông Thái Bình và có ý nghĩa quy t đ nh

48

ộ ệ ố ự ủ ố ế đ n năng l c thoát lũ c a toàn b  h  th ng sông và an toàn phòng, ch ng lũ cho

ộ ồ ứ ạ ậ ắ ằ ộ ố toàn b  đ ng b ng B c B . Vì v y, nghiên c u quy ho ch phòng ch ng lũ sông

ờ ổ ủ ể ể ạ ố Trà Lý không th  tách r i t ng th  quy ho ch phòng ch ng lũ c a toàn b  h ộ ệ

ẽ ế ừ ả ủ ự ế ồ ố ̣ th ng sông H ng – Thái Bình. Luân văn này s  k  th a các k t qu  c a d  án

ư ế ằ ắ ạ ồ ộ quy ho ch liên quan đ n đ ng b ng B c B   nh :

ệ ố ạ ố ồ ­ Quy ho ch phòng ch ng lũ h  th ng sông H ng sông Thái Bình

ự ạ ố ế ủ ừ ế ­ D  án Quy ho ch phòng, ch ng lũ chi ti t c a t ng tuy n sông có đê trên

ộ ế ố ị đ a bàn thành ph  Hà N i đ n năm 2020.

ể ủ ợ ồ ự ằ ồ ổ ạ ­ D  án “Quy ho ch t ng th  th y l ề   i đ ng b ng sông H ng trong đi u

ế ệ ổ ộ ậ ki n bi n đ i khí h u”, Hà N i 2010.

ả ả ằ ạ ố ồ ờ   ả Quy ho ch phòng, ch ng lũ nh m đ m b o kh  năng thoát lũ đ ng th i

ụ ụ ợ ư ữ ề ề ệ ổ ộ ự ạ t o đi u ki n khai thác t ng h p l u v c sông m t cách b n v ng ph c v  các

ể ầ ế ộ nhu c u phát tri n kinh t xã h i.

ụ ạ 1.3.2 M c tiêu quy ho ch

ằ ạ ố ị ả ự ệ ả Quy ho ch phòng ch ng lũ nh m xác đ nh gi ả   i pháp th c hi n đ m b o

ệ ố ả ả ồ ố thoát lũ cho h  th ng sông H ng – Thái Bình, đ m b o an toàn phòng ch ng lũ

ộ ệ ố ả ằ ắ ả ồ ộ ỉ cho toàn b  h  th ng vùng đ ng b ng B c B  và t nh Thái Bình, đ m b o khai

ợ ướ ụ ụ ữ ề ể ấ thác h p lý tài nguyên n c, tài nguyên đ t ph c v  phát tri n b n v ng kinh t ế

­xã h i.ộ

ụ ạ ụ ể Các m c tiêu quy ho ch c  th :

ứ ả ế ả ỉ ị ố ­ Xác đ nh m c đ m b o phòng, ch ng lũ cho tuy n sông Trà Lý t nh Thái

Bình.

ế ế ủ ư ượ ế ồ ế ế ị ­ Xác đ nh lũ thi t k  c a tuy n sông Trà Lý g m l u l ng lũ thi t k  và

ự ướ m c n c lũ thi ế ế t k

ươ ử ụ ự ệ ố ị ­ Xác đ nh ph ng án s  d ng các b i bãi trong quá trình th c hi n quy

ế ạ ố ho ch phòng ch ng lũ cho tuy n sông Trà Lý.

49

ỉ ế ế ố 1.3.3 Các ch  tiêu tính toán thi t k  phòng ch ng lũ

ủ ướ ủ ế Ngày 21 tháng 6 năm 2007,  th  t ng chính ph   đã  ký  quy t  đinh  s ố

ệ ố ệ ạ ố ồ 92/2007/QĐ­TTg, phê duy t “Quy ho ch phòng ch ng lũ h  th ng sông H ng,

ớ ộ ữ sông Thái Bình” v i nh ng n i dung chính sau:

ầ ả ả ạ ố ỳ ấ   + Giai đo n 2007­ 2010: B o đ m ch ng lũ có chu k  250 năm (t n su t

3/s.

ư ượ ươ ứ ạ ơ 0,4%) l u l ng t ng  ng t i S n Tây 42.600 m

ả ầ ả ạ ố ỳ ấ   + Giai đo n 2010­ 2015: B o đ m ch ng lũ có chu k  500 năm (t n su t

3/s.

ư ượ ươ ứ ạ ơ 0,2%) l u l ng t ng  ng t i S n Tây 48.500m

ự ướ ố ớ ệ ố ẩ + Tiêu chu n phòng lũ m c n c đ i v i h  th ng đê

ệ ố ạ ả ộ ố ượ ươ ứ ả ­ T i Hà N i: B o đ m h  th ng ch ng đ c lũ t ớ ng  ng v i m c n ự ướ   c

ồ ạ ạ sông H ng t i tr m Long Biên là 13,4 m.

ệ ố ả ạ ả ố ượ ươ ứ ớ ả ­ Tai Ph  L i: B o  đ m h  th ng ch ng đ c lũ t ự   ng  ng v i m c

ạ ạ ướ n c sông Thái Bình t ả ạ i tr m Ph  L i là 7,2 m.

ố ớ ệ ố ệ ố ề ả ả ố ­ Đ i v i h  th ng đê đi u các vùng khác: B o đ m h  th ng ch ng đ ượ   c

ươ ứ ự ướ ồ ạ ạ lũ t ớ ng  ng v i m c n c sông H ng t i tr m Long Biên là 13,1 m.

ứ ả ố ế ả 1.3.4 M c đ m b o phòng ch ng lũ tuy n sông

ấ ẩ Theo tiêu chu n phân c p đê 14TCN 19­85 ban hành 1977 “QPTL A.6­77”

ả ố ướ ấ ẫ và H ng d n phân c p đê ban hành kèm theo văn b n s  4116 ngày 13 tháng 12

ế ố ủ ệ ầ ộ ị năm 2010 c a B  Nông nghi p và PTNT, c n xác đ nh 2 y u t ấ : phân c p đê và

ậ ố ớ ừ ấ ỹ ỉ ch  tiêu k  thu t đ i v i t ng c p đê.

ấ Phân c p đê

ự ượ ả ậ ụ ầ ứ ệ ỏ ệ Căn c  vào di n tích khu v c đ c b o v  kh i ng p l ọ   t; t m quan tr ng

ị ế ư ượ ự ế ế ề v  chính tr , kinh t , dân sinh.. trong các khu v c đó; l u l ng lũ thi ặ   t k  ho c

ế ư ượ ả ấ ớ ơ ư ượ ớ ư ượ l u l ng lũ l n nh t đã x y ra (n u l u l ng l n h n l u l ng thi ế ế ở  t k )

ả ấ sông mà chia thành các c p theo b ng

ủ B ng ả 21. Phân c p đê chính c a đê sông

ư ượ

ặ L u l ng thi ho c                           Q Trên  7.000 D iướ   500

50

ấ ế ế  t k max đã  3/s) ả x y ra (m Lo iạ   đê 7.000  đ nế   trên 3.500  đ nế   trên 1.000  đ nế   trên

ả ệ 3.500 1.000 500 ệ Di n tích b o v ỏ ị ậ kh i b  ng p lũ (ha)

Đê  chính  c a đêủ   sông

ế ế ế ướ Trên 150.000 150.000 đ n trên 60.000 60.000 đ n trên 15.000 15.000 đ n trên 4.000 D i 4.000 I II II II IV II II III IV V II III IV IV V I I II II III V V

ườ ặ ợ ệ ể ượ ế ộ ấ Trong tr ng h p đ c bi t tuy n đê có th  đ c nâng lên m t c p:

ơ ở ệ ệ ả ố ố ­ Đê b o v  thành ph , các khu công nghi p, các c  s  qu c phòng quan

tr ng.ọ

ự ụ ệ ầ ả ố ­ Đê b o v  các khu v c có đ u m i giao thông chính, các tr c giao thông

ế ườ ố ế ọ ố chính y u qu c gia, các đ ng có vai trò giao thông qu c t quan tr ng.

ướ ủ ấ ẫ ấ ế ị H ng d n phân c p đê c a quy t đ nh 4116/BNN­TCTL thì c p đê s ẽ

ụ ộ ố ượ ệ ầ ề ả ọ ố ph  thu c vào: s  dân đ c b o v , t m quan tr ng v  qu c phòng, an ninh,

ừ ế ể ệ ạ ặ ộ ị ớ kinh t ­xã h i, đ c đi m lũ, bão t ng vùng, di n tích và ph m vi đ a gi i hành

ư ự ậ ộ ớ ướ ủ chính, đ  ng p sâu trung bình c a các khu dân c  so v i m c n c lũ thi ế ế   t k ,

ế ế ể ư ấ ị ư ượ l u l ng lũ thi t k  đ  xác đ nh c p đê nh  sau (đê sông):

ấ B ng ả 22. Phân c p đê chính c a đê sông

ủ ượ ố S  dân đ ả ệ c đê b o v  (ng

TT ệ ỏ ả ệ  Di n tích b o v ậ kh i ng p lũ (ha) Trên  1.000.000 D iướ   10.000 1.000.000  ế đ n trên   500.000 500.000  ế đ n trên   100.000

I I II ườ i) 100.000  đ nế   trên  10.000 II II

1 2 I II II III III

3 I II II IV III

4 I II III V III

5 Trên 150.000 ế 150.000 đ n trên 60.000 ế 150.000 đ n trên 60.000 ế 150.000 đ n trên 60.000 ướ D i 4.000 ­ ­ III V IV

51

ư ượ ế ế ấ B ng ả 23. L u l ng lũ thi t k  ­ c p đê

3/s)

ư ượ ế ế L u l t k  (m

ế

ướ ng lũ thi Trên 7000 7000 đ n trên 3500 ế 3500 đ n 500 D i 500 ấ C p đê I­II II­III III­IV V

ẩ ấ Tiêu chu n phân c p đê theo 14TCN 19­85 ban hành năm 1977 (QPTL.

ướ ạ ấ ẫ A.6­77) và theo h ng d n phân c p đê 4116/BNN­TCTL. Hai quy ph m này

ớ ướ ẫ ầ ấ ấ không khác nhau m y, tuy nhiên v i h ề   ng d n phân c p đê l n này có nhi u

ể ấ ơ tiêu chí đ  phân c p đê h n.

ự ậ ấ Trong phân c p đê trong báo cáo này, lu n văn d a trên tiêu chí c a h ủ ướ   ng

ế ạ ấ ẫ d n phân c p đê 4116/BNN là chính và có xem xét đ n quy ph m 14TCN 19­85

ban hành 1977 (QPTL. A.6­77).

ấ ủ

ậ ố ớ ừ ấ ỹ ỉ Ch  tiêu k  thu t đ i v i t ng c p đê:

ấ n su t thi

ế ế ư ượ t k  l u l

ng l n nh t c a sông

ượ

ố ớ đ i v i đê chính đ

c quy đ nh theo b ng sau:

ấ ẩ Theo tiêu chu n phân c p đê thì t

ầ ấ ố ớ ấ ủ ớ B ng ả 24. T n su t thi ế ế ư ượ t k  l u l ng l n nh t c a sông đ i v i đê chính

ệ t

II 1 (100 năm) III 2 (50 năm) IV 3 (20 năm)

ặ Đ c bi 0.4 (250  năm) I 0.6 (166  năm) V >5 (>20  năm)

ấ C p đê ấ   ầ T n su t t kế ế  thi c aủ   Qmax(%)

ả ầ ấ ượ ể ả ệ ố ­T n su t trong b ng đ c k  c  các bi n pháp công trình phòng ch ng lũ

ư ồ ứ ướ ủ ệ ố ạ ậ khác nh  h  ch a n c, phân ch m lũ c a h  th ng sông theo quy ho ch phòng

lũ.

ấ ầ ế ế ấ ố ầ ị ừ T n su t thi t k  quy đ nh là t n su t t ấ i đa cho t ng c p đê. Tùy tình

ụ ể ầ ấ ế ế ỗ ấ ỏ ơ ẩ hình c  th , t n su t thi ố   ể t k  cho m i c p đê có th  nh  h n (tiêu chu n ch ng

52

ủ ơ ố ị ướ ư ượ ữ lũ c a đê cao h n) nh ng con s  quy đ nh d i đây, nh ng không v ầ   t quá t n

ấ ố ế ậ Ở ủ ấ ử ụ ặ ấ ệ ứ su t t i đa c a c p trên k  c n. đây ta s  d ng c p đê đ c bi ớ   ứ t t c là  ng v i

ứ ấ ỳ ớ ầ t n su t P=4%  ng v i chu k  là 250 năm.

53

ƯƠ Ế CH Ế NG 2: TÍNH TOÁN LŨ THI T K  CHO SÔNG TRÀ LÝ

ế ế ế ứ ộ Tính toán lũ thi t k  đóng m t vai trò h t s c quan trong trong quá trình

ạ ế ệ ế ế ế ấ quy ho ch lũ chi ti t sông. Vi c tính toán lũ thi t k  cho ta th y tuy n đê phòng

ệ ạ ố ượ ữ ế ế ể ừ ch ng lũ hi n t i có phòng đ c nh ng con lũ thi t k  đó hay không đ  t đó

ươ ế ế ể ư đ a ra các ph ạ ng án quy ho ch lũ chi ti t cho tuy n sông đó. Đ  tính toán đ ượ   c

ế ế ể ử ụ ể ề ấ ậ ạ lũ thi t k , ta có th  s  d ng r t nhi u lo i mô hình đ  tính toán. Trong lu n văn

ử ụ ể ế ế này, em s  d ng mô hình Mike 11 đ  tính toán lũ thi t k  cho tuyên sông Trà Lý

ỉ t nh Thái bình.

Ơ Ở Ế 2.1 C  S  LÝ THUY T MÔ HÌNH MIKE 11

ể ầ ộ ề   MIKE 11 do DHI Water và Environment phát tri n, là m t gói ph n m m

ư ượ ể ậ ỏ ấ ượ ướ ậ ỹ k  thu t chuyên môn đ  mô ph ng l u l ng, ch t l ng n ể   c và v n chuy n

ở ử ệ ố ướ ể ướ ậ ẫ bùn cát c a sông, sông, h  th ng t i, kênh d n và các v t th  n c khác.

ụ ậ ự ề ệ ộ ớ ộ MIKE 11 là công c  l p mô hình đ ng l c, m t chi u và thân thi n v i ng ườ ử  i s

ằ ế ế ế ậ ả ụ d ng nh m phân tích chi ti t, thi ệ ố   t k , qu n lý và v n hành cho sông và h  th ng

ứ ạ ả ẫ ơ ớ ườ ệ ớ kênh d n đ n gi n và ph c t p. V i môi tr ặ ng đ c bi ệ t thân thi n v i ng ườ   i

ệ ệ ả ấ ạ ố ộ ử ụ s  d ng, linh ho t và t c đ , MIKE 11 cung c p cho vi c tính toán hi u qu  và

ấ ượ ụ ệ ả ạ ồ ướ toàn di n, áp d ng cho quy ho ch và qu n lý ch t l ng, ngu n n c và các

ủ ợ công trình th y l i.

ộ ươ ệ ệ ả ố B  mô hình MIKE t ậ   ng đ i toàn di n, tính năng, hi u qu  truy c p

ồ ọ ủ ứ ể ệ ệ ộ ụ   thông tin và giao di n đ  h a sinh đ ng c a công ngh  GIS, có th  là  ng d ng

ế ế ồ ướ ạ ợ ổ trong thi ả t k , quy ho ch và qu n lý t ng h p ngu n n c.

ộ ố ư ể ủ M t s   u đi m c a mô hình MIKE 11:

ế ­ Liên k t GIS

ế ớ ư ủ ộ ầ ­ Liên k t v i các mô hình thành ph n khác c a b  MIKE nh : mô hình

ư ự ủ ề ả ọ ộ m a rào – dòng ch y; mô hình th y đ ng l c h c hai chi u MIKE 21 (Mike

flood)

ể ả ế ấ ­ Tính toán chuy n t i ch t khu ch tán.

54

ậ ồ ứ ­ Tính v n hành h  ch a

ủ ự ỡ ậ ­ Tính toán th y l c cho bài toán v  đ p

ậ ­ Tính  toán v n hành công trình.

ậ ướ ấ ỏ ­ Tính toán mô ph ng các vùng đ t ng p n c.

ủ ủ ự ầ ộ ộ ọ Mô­đun mô hình th y đ ng l c (HD) là m t ph n tr ng tâm c a h ệ

ơ ở ế ầ ậ ố th ng l p mô hình MIKE 11 và hình thành c  s  cho h u h t các mô­đun bao

ấ ượ ự ế ả ướ ậ ồ g m D  báo lũ, T i khuy ch tán, Ch t l ng n ể   c và các mô­đun v n chuy n

ố ế ắ ả ươ bùn l ng không có c  k t. Mô­đun MIKE 11 HD gi i các ph ợ   ổ ng trình t ng h p

ươ ể ả ứ ụ ả ộ ượ theo ph ng đ ng đ  đ m b o tính liên t c và đ ng l ng (momentum), nghĩa là

ươ ph ng trình Saint Venant.

ụ ứ ế ồ Các  ng d ng liên quan đ n mô­đun MIKE 11 HD bao g m:

ự (cid:0) D  báo lũ và v n hành h  ch a ồ ứ ậ

(cid:0) ươ ể Các ph ỏ ng pháp mô ph ng ki m soát lũ

ệ ố ậ ướ (cid:0) V n hành h  th ng t ề ặ i và tiêu thoát b  m t

(cid:0) ế ế ệ ố ẫ Thi t k  các h  th ng kênh d n

ứ ề ướ ư ở ử (cid:0) Nghiên c u sóng tri u và dâng n c do m a sông và c a sông

ơ ả ủ ệ ố ư ấ ặ ậ Đ c tr ng c  b n c a h  th ng l p mô hình MIKE 11 là c u trúc mô­

ề ạ ợ ớ ổ ượ ỗ ỏ đun t ng h p v i nhi u lo i mô­đun đ ệ   c thêm vào m i mô ph ng các hi n

ệ ố ế ượ t ng liên quan đ n h  th ng sông.

Ngoài các mô­đun HD đã mô t ả ở ồ  trên, MIKE bao g m các mô­đun b ổ

ố ớ sung đ i v i:

(cid:0) ủ Th y văn

(cid:0) ế ả T i khuy ch tán

(cid:0) ề ề ấ ượ ấ ề Các mô hình cho nhi u v n đ  v  Ch t l ng n ướ c

ố ế ể ậ (cid:0) V n chuy n bùn cát có c  k t (có tính dính)

55

ố ế ể ậ (cid:0) V n chuy n bùn cát không có c  k t (không có tính dính)

ươ ạ ướ MIKE 11 là ch ủ ự ng trình tính th y l c trên m ng l i sông kênh có th ể

ế ộ ộ ự ụ ớ ộ ở ấ ộ áp d ng v i ch  đ  đ ng sóng đ ng l c hoàn toàn c p đ  cao. Trong

ế ộ ả ớ ch  đ  này MIKE 11 có kh  năng tính toán v i:

ổ ế ­ Dòng bi n đ i nhanh

ư ượ ự ướ ủ ử ề ­ L u l ng và m c n c th y tri u vùng c a sông.

­ Sóng lũ

ẫ ố ­ Lòng d n d c

ươ ử ụ ệ ươ ệ H  ph ng trình s  d ng trong mô hình là h  ph ng trình Saint Venant, đ ượ   c

ế ướ ạ ứ ự ề ậ ộ vi ễ   i d ng th c hành cho bài toán m t chi u không gian, t c quy lu t di n t d

ặ ướ ủ ế ư ượ ề ả ọ ộ bi n c a đ  cao m t n c và l u l ng dòng ch y d c theo chi u dài dòng

ệ ờ ươ ồ sông/kênh và theo th i gian. H  ph ng trình Saint – Venant g m hai ph ươ   ng

ươ ụ ươ ộ ượ trình: ph ng trình liên t c và ph ng trình đ ng l ng.

ươ ụ ­ Ph ng trình liên t c:

q

0(cid:0)

Q x

A t

(cid:0) (cid:0) (cid:0) (cid:0) (2.1) (cid:0) (cid:0)

2

ươ ộ ượ ­ Ph ng trình đ ng l ng:

(cid:0)

gA

0

Q t

Q A x

h x

QgQ 2 ARC

(cid:0) (cid:0) (cid:0) (cid:0) (cid:0) (cid:0) (cid:0) (cid:0) (cid:0) (2.2) (cid:0) (cid:0) (cid:0) (cid:0) (cid:0) (cid:0) (cid:0) (cid:0) (cid:0)

Trong đó:

ờ ­ t: th i gian tính toán

3/s)

ư ượ ặ ắ ả ­ Q: l u l ng dòng ch y qua m t c t (m

ả ọ ­ x: không gian (d c theo dòng ch y) (m)

2)

ặ ắ ướ ệ ­ A: di n tích m t c t t (m

3/s)

yR

ư ượ ề ậ ơ ọ ị ­ q: l u l ng ra, nh p d c theo đ n v  chi u dài (m

1 n

ệ ố ượ ứ ­ C: h  s  Chezy, đ c tính theo công th c C =

ệ ố ­ n: h  s  nhám

56

ủ ự ­ R: bán kính th y l c (m)

2

ệ ố ­ y: h  s , theo Maning y = 1/6

ọ ườ ố ­ g: gia t c tr ng tr ng = 9,81 m/s

(cid:0) (cid:0) (cid:0) (cid:0) ệ ố ộ h  s  đ ng năng.

ậ ạ ướ ộ ệ ố ạ ướ Thu t toán cho m ng l i sông kênh và toàn b  h  th ng trên m ng l i

ươ ượ ả ằ Trong Mike 11, các ph ng trình Saint – Venant đ c gi i b ng cách dùng

ữ ạ ồ ượ ồ ượ l ể ẩ c đ  sai phân h u h n 6 đi m  n là Bbott – Inoescu. Trong l c đ  này, các

ự ướ ư ượ ọ ượ ấ c p m c n c và l u l ng d c theo nhánh sông đ ộ ệ ố   c tính trong m t h  th ng

hj-3

Qj-3

hj-1

Qj-1

hj

Qj+1 hj+1 Qj+2

ể ướ ẽ ư các đi m l i xen k  nh  trong hình 2.1

ể ướ ẽ Hình 1. Nhánh sông và các đi m l i xen k

ể ử ượ ề ạ ậ ư ơ ạ Mike 11 có  th  x  lý đ c nhi u nhánh và t i các nh p l u n i mà t i đó

ẽ ượ ạ ự ướ ượ ặ ộ các nhánh g p nhau. M t nút s  đ c t o ra trong đó m c n c đ c tính toán.

ể ạ ướ ặ ộ ủ Hình d ng c a các đi m l i quanh m t nút trong đó có ba nhánh g p nhau (hình

hB.n-2

2.2)

h B n h¸ N

QB.n-1

Nh¸nh A hA.n-1

Nh¸ nh C

hB.n

QA.n-1

hA.n

Qc.2

hc.3

hc.1

ể ấ ướ ể ạ ặ Hình 2. C u hình các đi m l i xung quanh đi m mà t i đó ba nhánh g p nhau

ỏ Mô ph ng công trình trên sông/kênh

ả ộ ụ ạ Trong mô hình Mike 11 đã mô t m t lo t các công trình có tác d ng nh ư

ệ ậ ệ ố ể ề ể ượ các đi m đi u khi n trong h  th ng. Vi c v n hành các công trình đ c tính toán

57

ứ ề ệ ệ ằ ả theo các đi u ki n dòng ch y khác nhau b ng các công th c quan h  Q – h. Các

ể ở ề ể ề ớ công trình có đi u khi n này khác v i các công trình không đi u khi n hai khía

ạ c nh sau:

ể ượ ả ư ặ ả ầ ­ Công trình có th  đ c mô t ho c nh  công trình ch y ng m, công trình

ử ướ ả ặ ư ậ ể ượ ch y m t hay công trình có c a h ng tâm. Nh  v y công trình có th  đ c mo

ộ ưỡ ử ố ạ ạ ộ ả ư t nh  là m t ng ng di đ ng hay d ng nâng h  cánh c a c ng.

ố ớ ỡ ậ ể ị ướ ­ Đ i v i công trình v  đ p thì nó không th  xác đ nh tr ệ ặ   c quan h  đ c

ả ớ ạ ư tr ng dòng ch y t ủ i h n Q – h c a công trình.

ệ ổ ủ ề ị Các đi u ki n  n đ nh c a mô hình

ể ọ ể ỉ ậ ổ ộ ị Không th  ch  dùng m t đ nh lu t t ng quát đ  ch n các tham s ố (cid:0) x và  (cid:0) t

ướ ờ ấ ả ườ ặ ợ ả ( b c th i gian tính toán) cho t t c  các tr ng h p, trong Mike 11 đ t gi thi ế   t

ủ ấ ả ế ố ữ ế ế ả ờ ằ r ng bi n thiên tuy n tính c a t ỗ t c  các bi n s  gi a m i kho ng cách th i gian

(cid:0) x và  (cid:0)

ướ ẩ ặ ỗ ả ủ ể và đi m l i. Do đó, m i tiêu chu n đ t ra cho t là chúng ph i đ  nh ỏ

ế ế ờ sao cho có th  gi ể ả ượ ừ i đ c t ng bi n th i gian và không gian tuy n tính.

ể ả ổ ị ấ Đ  mô hình mang tính  n đ nh và chính xác thì ph i hoàn t ệ   ề t các đi u ki n

sau:

ị ố ệ ­ Đ a hình và s  li u

ả ồ ố ệ ộ ố ị ấ ạ ờ Đ a hình và s  li u ph i đ ng b , t ộ t nh t là cùng m t th i gian đo đ c.

ẩ ­ Tiêu chu n Courant

ộ ợ ể ự ề ệ ọ ượ ả Đi u ki n Courant là m t g i ý đ  l a ch n đ ồ   ờ c kho ng th i gian đ ng

ờ ượ ị ể ề ệ ườ ượ ỏ th i th a mãn đ c các đi u ki n. Các giá tr  đi n hình C th ng đ c ch n t ọ ừ

ộ ố ị ớ ể ượ ế ơ 10 đ n 15, tuy nhiên m t s  giá tr  l n h n cũng có th  đ c dùng.

gy

Vt (

)

x

(cid:0) (cid:0) Cr = = 10 – 15 (2.3) (cid:0)

gy  là t c đ  c a s  nhi u lo n (sóng) t

ộ ủ ự ề ạ ố ạ ơ ướ i n i n c nông (khu v c n ự ướ   c

ấ ả ế ấ ỏ ượ ố ớ ẫ ạ th p). Gi thi t này r t khó th a mãn đ c đ i v i sông và lòng d n do t i đó

58

ấ ỏ ố ộ t c đ  sóng là r t nh .

ẩ ườ ượ ụ ẫ Tiêu chu n Courant th ng đ c áp d ng cho sông và lòng d n. Con s ố

ể ướ ộ ướ ừ ộ ể ệ ố Courant th  hi n s  các đi m l i m t b c sóng. Phát sinh t ạ   ễ  m t nhi u lo n

ỏ ẽ ể ả ộ ờ nh , s  di chuy n trong m t kho ng th i gian.

ẩ ư ố ­ Tiêu chu n l u t c

ề ướ ể ạ ộ ớ ạ ệ ư ố ư Đi u ki n l u t c đ a ra d i đây đôi khi có th  t o ra m t gi i h n v ề

(cid:0) ả ờ ườ ặ ắ ợ ộ kho ng th i gian, t trong tr ng h p này các m t c t ngang có dao đ ng nhanh.

ề ệ Đi u ki n biên

ề ệ ầ Mô hình Mike 11 cũng c n hai đi u ki n biên : biên trên và các biên d i.ướ

ư ượ ườ ợ ỉ Biên trên là các biên l u l ng. Trong tr ng h p các nút biên trên ch  có quá

ự ướ ư ượ ệ ố ị trình m c n c mà không có tài li u đo l u l ặ   ng (khi xác đ nh tham s  ho c

ự ể ể ằ ị ướ ư ki m đ nh mô hình) có th  thay biên trên b ng quá trình m c n c nh ng kèm

ả ườ ệ ự ướ ư ượ ướ theo nó ph i có đ ng quan h  m c n c ~ l u l ng Q = f(H). Biên d i là các

ự ướ ượ ổ ư ượ ọ ở biên m c n c đ c ch n sao cho quá trình thay đ i l u l ng các biên trên và

ộ ệ ố ự ướ ở ổ ướ toàn b  h  th ng không làm thay đ i m c n c nút biên d i.

Ủ Ự Ố Ứ Ụ Ệ 2.2  NG D NG MÔ HÌNH TÍNH TOÁN TH Y L C CHO H  TH NG

SÔNG TRÀ LÝ

ứ ủ ạ ủ ự 2.2.1 Ph m vi nghiên c u c a mô hình th y l c

ủ ự ử ụ ề ế ể ầ ồ Ph n m m s  d ng đ  tính toán th y l c tuy n sông H ng­Thái Bình là

ượ ự ự ủ ệ ủ ự mô hình th y l c MIKE 11 đ ạ c Vi n Th y L c Đan M ch xây d ng. MIKE 11

ủ ự ể ễ ự ướ ề ộ ư ượ ạ là mô hình th y l c m t chi u đ  di n toán m c n c và l u l ng t i các nút

ệ ố và các ô trong h  th ng sông.

ẽ ồ   ủ ự Mô hình MIKE 11 s  tính toán th y l c cho toàn vùng trung du và đ ng

ồ ượ ư ồ ồ ồ ằ b ng sông H ng­Thái Bình. Phía th ng l u sông H ng bao g m các sông H ng.

ượ ư ầ ồ ươ Phía th ng l u sông Thái Bình bao g m các sông C u, sông Th ng và sông

ụ ằ ồ ồ ố ơ ộ ồ L c Nam. Vùng đ ng b ng bao g m các sông H ng, Đu ng, Lu c, Ninh C , Trà

59

ố ả ồ ị ị Lý, Thái Bình, Nam Đ nh, Đáy và trên đ a bàn thành ph  H i Phòng g m các sông

ẽ ấ ạ ạ Đá B ch, C m, L ch Tray, Vân Úc, Thái Bình và Hóa. MIKE 11 s  tính c  th ụ ể

Sông C uầ

Sông Th

ngươ

Sông L cụ   Nam

Sông h ngồ

Sông Đà  B chạ

Sông Thái  Bình

Sông Trà Lý

60

ế ỉ cho tuy n sông Trà Lý t nh Thái Bình.

Sông Đáy

ơ ồ ỷ ự ạ ằ Hình 3. S  đ  tính thu  l c cho toàn m ng sông b ng mô hình MIKE 11

ủ ự 2.2.2 Biên tính toán mô hình th y l c

a. Biên trên mô hình

ạ ớ ượ ị ở ủ V i m ng sông tính toán đã đ c xác đ nh trên, biên trên c a mô hình

ỷ ự ư ượ ờ ạ ư ị thu  l c là quá trình l u l ng theo th i gian Q= f(t) t i các v  trí nh  sau:

2)

ạ ạ ầ ơ ỷ ươ + T i tr m thu  văn C u S n trên sông Th ng (Flv= 2.330 km

2)

ạ ạ ụ ỷ + T i tr m thu  văn Chũ trên sông L c Nam (Flv= 980 km

2)

ạ ạ ầ ỷ + T i tr m thu  văn Thái Nguyên trên sông C u (Flv= 2.220 km

ư ượ ạ ơ + Quá trình l u l ng (Q~t) t i S n Tây

ướ ủ b. Biên d i c a mô hình

ướ ủ ự ướ ờ ạ Biên d i c a mô hình là quá trình m c n c theo th i gian Z =f(t) t i 9

ể ủ ư ự ổ ồ ướ ủ ử c a sông đ  ra bi n c a l u v c sông H ng – Thái Bình. Biên d i c a mô hình

ủ ự ượ ặ ạ ữ ử ể ế ị th y l c đ c đ t t i các v  trí giao ti p gi a c a sông và bi n. Danh sách các

ạ ườ ự ướ ả ố tr m tính đ ng quá trình m c n c th ng kê trong b ng sau:

ọ ộ B ng ả 25. T a đ  các biên mô hình

61

TT 1 2 3 4 5 6 7 8 9 ử C a sông Đáy Ninh Cơ H ngồ Trà Lý Thái Bình Văn Úc ạ L ch Tray C mấ Đá B chạ Kinh độ 106.093564 106.193718 106.582414 106.595459 106.635335 106.710995 106.747803 106.766593 106.840464 Vĩ độ 19.951819 19.995523 20.265489 20.470455 20.62523 20.67746 20.777129 20.815053 20.81509

ệ ạ ướ ị 2.2.3 Tài li u đ a hình m ng l i sông

ệ ẫ ị ượ ươ ố Tài li u đ a hình lòng d n các sông đã đ c ch ng trình Phòng ch ng lũ

ầ ớ ấ ả ế ạ ằ ồ ặ   ồ đ ng b ng sông H ng ti n hành đo đ c ph n l n vào năm 2000. T t c  các m t

ượ ấ ề ệ ề ị ệ ể ố ộ ỉ ắ c t đã đ ố c ki m tra v  v  trí, hi u ch nh th ng nh t v  h  cao đ  Qu c gia và

ặ ắ ượ ừ ạ ư ủ ẫ ủ ế các m t c t ngang đ c đo t ế    lòng d n c a sông đ n chân h  l u c a hai tuy n

ở ế ặ ờ ượ ự ướ ấ đê hai bên b  sông ho c đ n cao trình v t qua m c n ả   c lũ cao nh t đã x y

ặ ắ ử ệ ề ị ị ạ   ra trong l ch s . Khái quát v  tài li u đ a hình m t c t ngang các sông trong m ng

ượ ệ ả ướ sông tính toán đ c li t kê trong b ng d i đây:

ả ồ ị ẫ B ng 26. Đ a hình lòng d n sông H ng ­ Thái Bình

Chi u dài (m) 219.064  64.280 53.525 231.260 91.235 53.080 136.393 95.210 40.300 3.310 3.037 3.580 52.000 47.620 40.884 38.500 24.623 27.619 60.615 38.157 70.683 ố ặ ắ S  m t c t 139 35 25 100 33 16 48 55  23 6 4 2 25 28 19 13 14 14 33 20 35 TT 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 Tên sông H ngồ Trà Lý Ninh Cơ Đáy ngươ Th ụ L c Nam C uầ Thái Bình Văn Úc Gùa Mía M iớ L ch Tray Kinh Thày Kinh Môn Đá B chạ C mấ Lai Vu Đu ngố Hoá Lu cộ Năm đo 2000 2000 2000 2000 2000 2000 2000 2000 2000 2000 2000 2000 2000 2000 2000 2000 2000 2000 2000 2000 2000

62

ỷ ệ 2.2.4 Tài li u thu  văn.

ậ ả ớ ừ ế Tr n lũ l n x y ra trong năm 1996 t ngày 9 đ n ngày 28 tháng 8 đ ượ   c

ể ệ ậ ọ ừ ể ể ị ỉ ch n đ  hi u ch nh và tr n lũ t 15 ­ 30/7/200 ỷ ự   2 đ  ki m đ nh mô hình thu  l c

ứ ự ệ ạ ủ ư ạ trong nghiên c u này. Tài li u th c đo t i các tr m th y văn trong l u v c đ ự ượ   c

ụ ấ ượ ỷ ả ở ổ cung c p b i T ng c c Khí t ng Thu  văn (xem B ng 27. ).

ư ượ ở ữ ượ Quá trình l u l ng các biên trên và các khu gi a đ ằ   c tính toán b ng

ư ả mô hình m a ­ dòng ch y.

ể ể ạ ỏ ỷ ị B ng ả 27. Các tr m thu  văn dùng đ  mô ph ng và ki m đ nh mô hình.

ế ố ị Y u t đo

ng

TT 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 ạ Tên Tr m đo Hà N i ộ ư H ng Yên  ượ ng Cát  Th ươ ề Tri u D ng  ị Nam Đ nh  ự ươ Tr c Ph ả ạ Ph  L i  ủ Ph  Lý  Thái Bình  Gián Kh uẩ Tên sông H ngồ ­nt­ Đu ngố Lu cộ Đào Nam Đ nhị Ninh Cơ Thái Bình Đáy Trà Lý Hoàng Long Q, H H Q, H H H H H H H H V  trí (m) 21932 140750 2300 5380 5.133 4.239 300 131.675 168.768 60.700

ủ ự ệ ố ỏ 2.2.5 Tính toán mô ph ng th y l c h  th ng sông

ậ ỏ a. Tính toán mô ph ng tr n lũ tháng 8/1996

ặ ắ ặ ỷ ự ư ể ộ ố ị ư   Đ  xác đ nh b  thông s  cho mô hình thu  l c nh : (M t c t đ c tr ng

ố ủ ệ ố ạ ừ t ng đo n sông, h  s  nhám lòng và bãi sông, các thông s  c a công trình thu ỷ

ế ự ế ệ ả ỏ ớ ộ ỉ ợ l ầ i), c n thi t ph i mô ph ng và hi u ch nh v i m t năm lũ th c t . Qua phân

ế ộ ỷ ự ự ể ậ ọ ỏ tích tôi đã l a ch n tr n lũ tháng 8/1996 đ  mô ph ng ch  đ  thu  l c cho sông

ậ ồ ượ ỹ H ng và sông Thái Bình (đây là tr n lũ đã đ c phân tích xem xét k  và đ ượ ấ   c l y

ơ ở ể ề ệ ạ ớ ị ặ ắ   ợ làm c  s  đ  tính toán. Đi u này phù h p v i tài li u đ a hình đo đ c m t c t

ặ ắ ổ ớ ế sông năm 2000, m t c t sông không bi n đ i l n. Lũ năm 1996 cũng là năm lũ

ấ ợ ạ ồ khá l n ớ ở ượ  th ng du sông H ng, sông Thái Bình có d ng lũ b t l i cho công tác

ử ạ ặ ố ờ phòng ch ng lũ h  du, m t khác trong th i gian có lũ thì phía các c a sông vùng

63

ể ả ưở ủ ơ ổ ộ ấ ố ven bi n Đông do  nh h ng c a c n bão s  4 c p 11, 12 đ  b  vào đ t li n t ấ ề ừ

ế ệ ớ ướ ớ Thái Bình đ n Ngh  An, gió to và sóng l n gây n c dâng t i 1,5 ÷ 2 ,0 m. Phía

ộ ồ ướ ộ ị ớ ệ ố ử c a sông thu c h  th ng sông H ng, n c dâng do bão vào sâu n i đ a t i 20 ÷

ệ ố ử ộ ướ 25 km, phía c a sông thu c h  th ng sông Thái Bình, n c dâng do bão vào sâu

ạ ờ ỏ ộ ị ớ n i đ a t ả   i 30 ÷ 40 km. Th i đo n tính toán mô ph ng kéo dài trong 10 ngày x y

ấ ừ ế ế ớ ra lũ l n nh t t 16/8 đ n h t ngày 25/8/1996.

ế ỉ ả ệ b. K t qu  hi u ch nh

ố ủ ỷ ự ệ ỉ Sau khi quá trình tính toán hi u ch nh các thông s  c a mô hình thu  l c đã

ậ ượ ế ả ự ướ ư ượ ạ ạ ỷ ị nh n đ c k t qu  m c n c, l u l ng t i các v  trí tr m thu  văn khá phù

ự ướ ớ ấ ạ ớ ể ị ị ự ợ h p v i giá tr  th c đo. M c n c lũ l n nh t t i các v  trí ki m tra trên toàn

ư ạ m ng sông nh  sau:

ố ệ ả ỉ B ng ả 28. B ng đánh giá sai s  hi u ch nh

TT Tên tr mạ Y u tế ố Sai s (m)ố

1 Th c đoự (m) 3.450 Tính toán  (m) 3.425 0.025 H

2 3.830 3.994 0.164 H

3 4.810 4.98 0.17 H

4 Gián Kh uẩ Ph  Lýủ Nam Đ nhị Hà N iộ 12.430 12.451 0.021 H

5 Hà N iộ 14800 14300 500 Q

ư 6 H ng Yên 7.860 7.92 0.06 H

ươ 7 ự Tr c Ph ng 3.140 3.041 0.099 H

8 Thái Bình 3.750 3.71 0.04 H

ươ ề 9 Tri u D ng 6.700 6.71 0.01 H

ượ 10 Th ng Cát 11.800 11.775 0.025 H

ượ 11 Th ng Cát 5740 5200 540 Q

64

12 ả ạ Ph  L i 6.520 6.445 0.075 H

Kết quả hiệu chỉnh trạm Hà Nội

Mực nước (m)

13

12

11

10

9

8

Ngày

7

8/1/1996 8/7/1996 8/13/1996 8/19/1996 8/25/1996 8/31/1996 9/6/1996

Thực đo

Tính toán

́ ̀ ̉ ̣ ̉ ̣ ̣ Hình 4. Kêt qua hiêu chinh tram Ha Nôi

Kết quả hiệu chỉnh trạm Hưng Yên

Mực nước (m)

8.5

8

7.5

7

6.5

6

5.5

5

4.5

Ngày

4

8/3/1996

8/8/1996

8/13/1996

8/18/1996

8/23/1996

8/28/1996

9/2/1996

Thực đo

Tính toán

65

́ ư ̉ ̣ ̉ ̣ Hình 5. Kêt qua hiêu chinh tram H ng Yên

Kết quả hiệu chỉnh trạm Trực Phương

Mực nước (m)

3,5

3

2,5

2

1,5

1

0,5

Ngày

0

7/31/1996

8/6/1996

8/12/1996 8/18/1996 8/24/1996 8/30/1996

9/5/1996

Thực đo

Tính toán

́ ự ươ ̉ ̣ ̉ ̣ Hình 6. Kêt qua hiêu chinh tram Tr c Ph ng

Kết quả hiệu chỉnh trạm Thượng Cát

Mực nước (m) 13

12

11

10

9

8

7

Ngày

6

7/29/1996

8/3/1996

8/8/1996

8/13/1996

8/18/1996

8/23/1996

8/28/1996

9/2/1996

Thực đo

Tính toán

66

́ ượ ̉ ̣ ̉ ̣ Hình 7. Kêt qua hiêu chinh tram Th ́ ng Cat

Kết quả hiệu chỉnh trạm Triều Dương

Mực nước (m)

8

7

6

5

4

3

2

1

Ngày

0

7/31/1996

8/5/1996

8/10/1996

8/15/1996

8/20/1996

8/25/1996

8/30/1996

9/4/1996

Thực đo

Tính toán

́ ̀ ươ ̉ ̣ ̉ ̣ Hình 8. Kêt qua hiêu chinh tram Triêu D ng

Kết quả hiệu chỉnh trạm Thái Bình

Mực nước (m)

4

3,5

3

2,5

2

1,5

1

0,5

Ngày

0

7/31/1996

8/7/1996

8/14/1996

8/21/1996

8/28/1996

9/4/1996

Thực đo

Tính toán

67

́ ́ ̀ ̉ ̣ ̉ ̣ Hình 9. Kêt qua hiêu chinh tram Thai Binh

Kết quả hiệu chỉnh trạm Phả Lại

Mực nước (m)

7

6

5

4

3

2

1

Ngày

0

8/3/1996

8/10/1996

8/17/1996

8/24/1996

8/31/1996

9/7/1996

Thực đo

Tính toán

́ ̉ ̣ ̉ ̣ ̉ ̣ Hình 10. Kêt qua hiêu chinh tram Phai Lai

Kết quả hiệu chỉnh trạm Phủ Lý

Mực nước (m)

4,5

4

3,5

3

2,5

2

1,5

1

0,5

Ngày

0

7/31/1996

8/7/1996

8/14/1996

8/21/1996

8/28/1996

9/4/1996

Thực đo

Tính toán

68

́ ́ ̉ ̣ ̉ ̣ ̉ Hình 11. Kêt qua hiêu chinh tram Phu Ly

Kết quả hiệu chỉnh trạm Gián Khẩu

Mực nước (m)

4

3.5

3

2.5

2

1.5

Ngày

1

7/27/1996 8/3/1996 8/10/1996 8/17/1996 8/24/1996 8/31/1996 9/7/1996

Thực đo

Tính toán

́ ́ ̉ ̣ ̉ ̣ ̉ Hình 12. Kêt qua hiêu chinh tram Gian Khâu

Kết quả hiệu chỉnh trạm Nam Định

Mực nước (m)

6

5

4

3

2

1

Ngày

0

7/29/1996

8/6/1996

8/14/1996

8/22/1996

8/30/1996

9/7/1996

Thực đo

Tính toán

́ ̉ ̣ ̉ ̣ ̣ Hình 13. Kêt qua hiêu chinh tram Nam Đinh

69

ớ ậ ả ể ế ị c. K t qu  ki m đ nh mô hình v i tr n lũ năm 2002

ơ ở ộ ố ị ượ Trên c  s  b  thông s  đã xác đ nh đ c trong quá trình tính toán mô

ự ế ỏ ế ể ị ậ ph ng tr n lũ th c t ớ    tháng 8/1996, ti n hành tính toán ki m đ nh mô hình v i

ự ế ậ ậ ả ượ ậ ọ tr n lũ th c t đã x y ra năm 2002. Tr n lũ năm 2002 đ c ch n vì đây là tr n lũ

ề ấ ậ ầ ả ấ ố ọ ồ ớ l n x y ra g n đây nh t. Trong tr n lũ này, r t nhi u b i bãi d c sông h ng b ị

ư ậ ủ ề ệ ạ ạ ậ ậ ạ ấ ng p, nhi u đo n đê xu t hi n m ch đùn, m ch s i. Nh  v y tr n lũ năm 2002

ộ ớ ề ậ ả ố ả đ m b o đ  l n v  lũ, gây ng p b i bãi.

ự ướ ướ ư ượ ớ ữ ế ớ D i đây là m c n ấ c lũ l n nh t và l u l ấ ng lũ l n nh t gi a k t qu ả

ự ạ ộ ố ạ ủ tính toán và th c đo t i m t s  tr m đo th y văn:

ự ướ ự ế ể ấ ả ớ ị ạ B ng ả 29. M c n c lũ l n nh t th c đo và k t qu  tính ki m đ nh t ạ   i các tr m

ệ ố ồ ỷ thu  văn chính trên h  th ng sông H ng ­ Thái Bình.

TT Tr mạ Sông Sai số

Sai  số 0.09 Th cự   đo 13100 303

0.11 6200 99.5

ế 2680 2080 Qmax   (m3/s) Tính  toán 12797 14816.3 6100.5 4963.5 2570 2000 110 80

6.58 4.96 3.44 4.48 0.04 ­0.05 ­0.12 ­0.13 3920 200

ng

2.88 ­0.24 118.3 3.1

1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 Hà N iộ ư H ng Yên ượ ng Cát Th ồ B n Hế ươ ề Tri u D ng ế Quy t Chi n Thái Bình Nam Đ nhị ự ươ Tr c Ph Ba Thá Ph  Lýủ Ninh Bình ả ạ Ph  L i H ngồ H ngồ Đu ngố Đu ngố Lu cộ Trà Lý Trà Lý Đào Ninh Cơ Đáy Đáy Đáy Thái Bình Hmax (m) Thự Tính  c đo toán 12.01 11.92 7.983 11.42 11.31 6.43 6.54 5.01 3.56 4.61 3.65 3.12 3.02 2.51 6.01 5.8 ­0.21 4120 1489.5 115.2 125.4 378.5 3880.3

ố ự ể ấ ủ ế ả Qua k t qu  tính toán c a mô hình có th  th y: Sai s  m c n ướ ạ c t i các

70

ạ ạ ướ ư ơ ạ ạ tr m  trong   ph m  vi   d ộ   i   30  cm.   T i   các   tr m  chính  nh   S n   Tây,   Hà   N i,

ượ ươ ư ế ề ế ị Th ề   ng Cát, H ng Yên, Tri u D ng, Quy t Chi n, Thái Bình, Nam Đ nh đ u

ố ề ư ượ ỏ ơ ế ả ớ ớ nh  h n 15 cm. Sai s  v  l u l ấ ng không l n, l n nh t chi m kho ng 5% so

ả ị ớ ư ượ v i l u l ng ch y qua v  trí đó.

ế ậ ấ ả ố ỏ ộ Các k t qu  so sánh cho th y b  thông s  mô ph ng cho tr n lũ năm 1996

ớ ậ ủ ể ậ ợ ộ ố ị đã ki m đ nh phù h p v i tr n lũ năm 2002. B  thông s  nhám này đ  tin c y đ ể

ỏ ế ế ạ ử ụ s  d ng tính toán mô ph ng lũ thi t k  và quy ho ch cho sông Trà Lý.

Ế Ế Ế 2.3 TÍNH TOÁN LŨ THI T K  TUY N SÔNG TRÀ LÝ

ủ ự ệ ố ạ 2.3.1 Tính toán biên m ng th y l c h  th ng sông

a. Biên trên:

ạ ớ ượ ị ở ủ V i m ng sông tính toán đã đ c xác đ nh trên, biên trên c a mô hình

ỷ ự ư ượ ờ ạ ư ị thu  l c là quá trình l u l ng theo th i gian Q= f(t) t i các v  trí nh  sau:

ạ ạ ầ ơ ỷ ươ + T i tr m thu  văn C u S n trên sông Th ng

ạ ạ ụ ỷ + T i tr m thu  văn Chũ trên sông L c Nam

ạ ạ ầ ỷ + T i tr m thu  văn Thái Nguyên trên sông C u

ạ ạ ử ụ ơ ườ ư ượ ạ ơ ớ + T i tr m S n Tây: s  d ng đ ng quá trình l u l ng t i S n Tây v i

ứ ệ ấ ầ ấ ớ Q= 28.000m3/s  ng v i con lũ có chu k  xu t hi n là 250 năm (t n su t P= 4%). ỳ

b. Biên d i:ướ

ướ ủ ự ướ ờ Biên d i c a mô hình là quá trình m c n c theo th i gian Z =f(t) t ạ   i 9

ể ủ ư ự ướ ự ổ ồ ử c a sông đ  ra bi n c a l u v c sông H ng – Thái Bình, là m c n ề c tri u thi ế   t

ự ướ ủ ế ả ề ấ ớ ế k  5% c a tháng VIII. K t qu  tính toán m c n c tri u thiên văn l n nh t theo

ầ ấ ế ế ượ ở ầ ở ụ ở các t n su t thi t k  đã đ c tính toán ph n tính toán m c 1.1.2 ầ    ph n

ướ tr ư c nh  sau:

ự ướ ả ử B ng 30. M c n ề c tri u thi ế ế ạ t k  t i các biên c a sông

ử C a sông Hp 5% (cm) STT

71

1 2 3 4 C mấ Đá B chạ L ch Tray Văn Úc 199 195 193 191

ử C a sông Hp 5% (cm) STT

189 185 177 170 169 Thái Bình Trà Lý ử ồ H ng (c a Ba L t) Ninh Cơ Đáy 5 6 7 8 9

ướ N c dâng

ướ ớ ầ ứ ấ ượ ở ụ Biên n c dâng  ng v i t n su t 20% cũng đã đ c tính m c 1.1.2 v i tr  s ớ ị ố

ư nh  sau:

ả ề ấ ầ ướ ạ ờ ừ ử ạ B ng 31. T n su t chi u cao n i vùng đo n b  t ử    C a Ông – C a

c dâng t Đáy

Cv Cs

H nd(tb) (cm) 78 0.67 1.01 1% 238 2% 212 Hndp(cm) 10% 149 5% 177 20% 118 50% 70

20%=118 cm

ư ậ ướ ớ ầ ứ ấ Và nh  v y n c dâng  ng v i t n su t 20% là H

ự ế ợ ổ ướ ề ấ ớ ả T ng h p k t qu  tính toán m c n ầ   c tri u thiên văn l n nh t tháng VIII t n

ấ ạ ử ướ ầ ấ ượ su t 5% t i các c a sông và n c dâng do bão t n su t 20% là 1,18m đ c trình

bày t i ạ

ự ướ ề ề ướ B ng ả 32. M c n c tri u thiên văn 5% tháng VIII và chi u cao n c dâng

P=20%

ơ

Văn Úc Thái Bình Trà Lý Đáy Cấ m Đá  B chạ L chạ   Tray ị Đ n v  : cm Ninh  Cơ Ba  L tạ

5% Hnd

C aử   sông Htri uề 199 195 193 191 189 185 177 170 169

118 118 118 118 118 118 118 118 118

20% T nổ g  h pợ

72

317 313 311 309 307 303 295 288 287

ằ ở ế ỉ ị Các tuy n sông có đê trên đ a bàn t nh Thái Bình n m ạ  vùng h  du c a h ủ ệ

ố ề ế ộ ủ ự ủ ồ ố ị ự th ng sông H ng – sông Thái Bình ch u s  chi ph i v  ch  đ  th y l c c a toàn

ư ể ạ ằ ớ ử ể ố m ng sông, nh ng do n m sát bi n có t ử ủ   i 3 c a sông ra bi n (trong s  9 c a c a

ế ộ ự ư ự ủ ạ ấ ậ ị ướ ể ộ toàn l u v c) do v y ch u tác đ ng r t m nh c a ch  đ  m c n ủ   c bi n (th y

ướ ị ả ưở ự ế ộ ề tri u, n c dâng do bão), ngoài ra cũng ch u  nh h ủ   ng tr c ti p tác đ ng c a

ế ể ẽ ả ổ ị ổ ợ ủ ướ n ậ c bi n dâng do bi n đ i khí h u. Các k ch b n tính toán s  là t h p c a lũ

ượ ặ ồ ổ ợ ự ướ ở ử th ng ngu n g p các t h p m c n c a sông. Các tính toán lũ đ i v i h ố ớ ệ c

ộ ườ ằ ắ ồ ố ể ạ ọ th ng sông đ ng b ng B c B  th ề   ớ ng ch n các d ng lũ l n đi n hình gây nhi u

ứ ầ ấ ả ấ ợ b t l i đã s y ra trong quá kh , đó là lũ các năm 1969, 1971 và g n đây nh t là lũ

ộ ủ ế ằ ắ ồ ệ ố   năm 1996. Lũ các năm 1969 và 1971 thì đ ng b ng B c b  ch  y u có h  th ng

ề ể ậ ố đê đi u và các khu phân ch m lũ đ  ch ng lũ. Trong khi đó lũ năm 1996 tuy là lũ

ấ ợ ư ố ồ ớ l n và b t l i nh ng đã có các h  Hòa Bình và Thác Bà ch ng lũ nên đã hoàn toàn

ủ ộ ả ệ ạ ở ứ ấ ấ ố ch  đ ng ch ng lũ, gi m thi t h i do lũ gây ra m c th p nh t. Trong tính toán

ở ỉ ự ấ ợ ạ ạ ả ọ đây không tính c  ba d ng lũ trên mà ch  l a ch n d ng lũ b t l i năm 1996 đ ể

tính vì:

ấ ợ ạ ạ ượ ­ D ng lũ năm 1996 là d ng lũ b t l ấ i nh t và l ng lũ do nhánh sông

ề ấ Đà đóng góp nhi u nh t

ủ ệ ố ề ệ ệ ả ầ ạ ớ ờ ị ­ Đi u ki n đ a hình hi n tr ng c a h  th ng g n v i th i gian x y ra lũ

ẽ ấ ố 1996 nh t nên tính toán s  ít sai s .

ư ậ ệ ế ế ẽ ượ ộ ọ Nh  v y vi c tính toán lũ thi t k  cho sông Trà lý s  đ c ch n là m t trong t ổ

ặ ổ ợ ự ướ ở ử ư ợ ủ h p c a lũ thi ế ế ượ t k  th ồ ng ngu n g p t h p m c n c a sông nh  sau: c

ế ế ự ư ạ ồ 1. Lũ thi ặ   t k  cho l u v c sông H ng – Thái Bình d ng lũ 8/1996 g p

ự ề tri u th c năm 1996.

ế ế ế ợ ư ự ồ ớ 2. Lũ thi ề   t k  cho l u v c sông H ng – Thái Bình k t h p v i tri u

ầ ấ ườ c ng t n su t 5%.

3. Lũ thi

ế ế ế ợ ư ự ồ ớ ề   t k  cho l u v c sông H ng – Thái Bình k t h p v i tri u

ướ ườ c ng, n c dâng do bão.

73

ế ườ ợ ộ ợ ướ Chi ti t các tr ư ầ ng h p tính h p toán nh  ph n n i dung tính toán d i đây.

ộ ườ ợ 2.3.2 N i dung các tr ng h p tính toán lũ thi ế ế t k .

ế ế ư ự ự ề ồ ớ a. Lũ thi t k  cho l u v c sông H ng ­ Thái Bình v i tri u th c năm 1996 (kí

ệ hi u LTK1)

ế ị ệ ệ ố ố ạ Theo Quy t  đ nh  Phê  duy t  quy ho ch phòng  ch ng  lũ  h   th ng  sông

ồ ượ ề ờ ỉ H ng, sông Thái Bình (QĐ 92/2007/QĐ­TTg), đ ố c đi u ch nh m c th i gian quy

ế ạ ho ch đ n năm 2020.

ề ự ẩ ướ ệ ố ạ ố Tiêu chu n v  m c n c ch ng lũ cho h  th ng đê h  du là 13,1 m t ạ   i

ủ ạ ồ ạ ả ạ ủ ạ tr m th y văn Long Biên trên sông H ng, t i tr m th y văn Ph  l i trên sông

Thái Bình là 7,2 m.

ế ế ế ợ ề ườ ư ự ớ ồ b. Lũ thi t k  cho l u v c sông H ng ­ Thái Bình k t h p v i tri u c ng thi ế   t

ệ ế k  (kí hi u LTK2)

ườ ứ ộ ự ướ ằ ợ ị Tr ng h p tính toán này nh m xác đ nh m c đ  gia tăng m c n ư   c, l u

ố ớ ườ ề ườ ợ ả ượ l ng đ i v i tr ng h p tri u c ng 5% x y ra.

ườ ượ ừ ạ ừ ề ề Tri u c ng đ c tính t tri u thiên văn cho giai đo n t năm 1960 ­

ự ướ ấ ớ ầ ề ấ ớ 2009. Sau đó tính toán m c n c tri u thiên văn l n nh t v i t n su t thi ế ế  t k

ờ ỳ ờ ỳ ấ ệ   5% cho th i k  max năm và max trong th i k  tháng VIII là tháng xu t hi n

ề ườ ề ớ ượ ệ ố nhi u lũ l n trên h  th ng sông. Biên tri u c ng đ c cho ở .

ế ế ư ự ề ớ ồ ế ế ế ợ c. Lũ thi t k  cho l u v c sông H ng ­ Thái Bình v i tri u thi ớ   t k  k t h p v i

ế ế ướ n c dâng do bão thi ệ t k . (kí hi u LTK3)

ổ ợ ượ ồ ướ ở Đây là t ữ  h p gi a lũ th ặ ng ngu n g p bão gây n c dâng ử    phía c a

ề ả ờ ườ ề ệ ề ườ sông và trong th i gian s y ra tri u c ng. Đi u ki n tri u c ế ợ   ng 5% k t h p

ấ ượ ườ ớ ướ v i n ớ ầ c dâng do bão v i t n su t 20% đ c xem xét tính toán trong tr ợ   ng h p

ự ướ ề ườ ợ ở này. Biên m c n c tri u cho mô hình trong tr ng h p tính toán này trình bày

ủ ự ế ả ạ 2.3.3 K t qu  tính toán th y l c m ng sông

ế ổ ợ ượ ả ồ ị Ti n hành tính toán các t h p lũ th ề   ng ngu n và các k ch b n tri u,

74

ở ử ạ ướ n c dâng ế   ồ  c a sông cho toàn m ng sông H ng sông Thái Bình, sau đó trích k t

ự ả ướ ư ượ ự ọ qu  tính toán m c n c và l u l ể ng cho sông Trà Lý đ  phân tích l a ch n lũ

ế ế ư ầ ướ ế thi t k  cho tuy n sông Trà Lý nh  ph n d i đây.

ế ả ế ế ọ a. K t qu  lũ thi ế t k  d c tuy n sông Trà Lý

ị ề ự ướ ự ế ả ư ượ ạ K t qu  tính toán c c tr  v  m c n c và l u l ủ   ng trên m ng sông c a

ườ ợ ở ượ các tr ng h p tính toán trên đ ư c nh  sau:

ự ướ ả ấ ủ ớ ườ ợ B ng 33. M c n c lũ l n nh t c a các tr ng h p tính toán thi ế ế t k

ị ị Đ a danh V  trí (m) Sông

ồ ồ ư ư

ằ ằ ằ ạ ạ ạ

ươ ươ ươ ươ

ệ ệ

ệ ỹ ư

75

H ngồ H ngồ Đu ngố Lu cộ Trà Lý ­ ­ ­ ­ ­ ­ ­ ­ ­ ­ ­ ­ ­ ­ ­ ­ ­ ­ ­ ­ ­ ­ ­ ­ Hà N iộ ư H ng Yên ượ ng Cát Th ươ ề Tri u D ng xã H ng Minh, H. H ng Hà xã H ng Minh, H. H ng Hà ư xã B ch Đ ng, H. Đông H ng ư xã B ch Đ ng, H. Đông H ng ư xã B ch Đ ng, H. Đông H ng ế ế TTV Quy t Chi n ư xã H ng Giang, H. Đông H ng xã Hoa Nam, H. Đông H ngư xã Hoa Nam, H. Đông H ngư ư xã Đông D ng, H. Đông H ng ư xã Đông D ng, H. Đông H ng ư xã Đông D ng, H. Đông H ng ư xã Đông D ng, H. Đông H ng xã Đông Hòa, TX Thái Bình xã Hoàng Di u, TX Thái Bình xã Hoàng Di u, TX Thái Bình TTV Thái Bình xã Hoàng Di u, TX Thái Bình xã Đông M , H. Đông H ng xã Đông Hoàng, H. Đông H ngư xã Đông Á, H. Đông H ngư xã Đông Huy, H. Đông H ngư xã Đông Lĩnh, H. Đông H ngư xã Đông Lĩnh, H. Đông H ngư xã Đông Lĩnh, H. Đông H ngư 72392 140750 2300 5380 0 2000 4650 5750 6750 8800 10600 11700 13400 15500 18000 19300 21100 23000 24500 26250 27850 29000 30600 32300 33500 35050 36950 38250 39450 ế ế t k  lũ thi ươ ng án Ph LTK2 LTK3 12.75 12.76 9.10 9.07 11.94 11.94 7.53 7.47 7.5 7.44 6.69 6.49 6.26 6.05 6.22 6.03 6.18 5.94 6.12 5.83 5.88 5.61 5.83 5.56 5.79 5.45 5.69 5.34 5.47 5.13 5.36 5.04 5.33 4.93 5.22 4.81 5.07 4.63 4.98 4.51 4.91 4.46 4.71 4.19 4.57 4.05 4.53 3.98 4.49 3.91 4.46 3.83 4.37 3.71 4.33 3.64 4.21 3.52 LTK1 12.76 9.07 11.93 7.46 7.41 6.46 6.01 6.00 5.91 5.79 5.54 5.50 5.40 5.25 5.03 4.95 4.85 4.70 4.52 4.37 4.31 4.05 3.92 3.81 3.71 3.63 3.51 3.44 3.36

Ph ng án ị ị Sông Đ a danh V  trí (m)

ụ ụ ụ

ư

­ ­ ­ ­ ­ ­ ­ ­ ­ ­ xã Thái Hà, H. Thái Th yụ xã Thái Phúc, H. Thái Th yụ xã Thái Phúc, H. Thái Th yụ xã Thái Thành, H. Thái Th yụ xã Thái Thành, H. Thái Th yụ ọ xã Thái Th , H. Thái Th y ọ xã Thái Th , H. Thái Th y ọ xã Thái Th , H. Thái Th y TTV Đ nh Cị xã Thái Đô, H. Thái Th yụ 41450 43000 45200 47600 48400 52200 52800 55700 56600 59300 ươ LTK2 LTK3 4.17 3.48 4.11 3.25 4.08 3.19 4.06 3.14 4.05 3.11 3.91 3.01 3.90 3.00 3.77 2.57 3.71 2.48 3.67 2.42 LTK1 3.16 2.91 2.85 2.81 2.76 2.55 2.54 2.11 1.90 1.85

ư ượ ả ấ ủ ớ ườ ợ B ng 34. L u l ng lũ l n nh t c a các tr ng h p tính toán lũ thi ế ế t k

Ph ng án ị Sông Đ a danh

ồ ư

ằ ằ ằ ạ ạ ạ

H ngồ ­ Đu ngố Lu cộ Trà Lý ­ ­ ­ ­ ­ ­ ­ ươ ị V  trí (m) LTK3 LTK2 LTK1 72932 19710.2 19705.2 19711.3 140750 19617.2 19585.2 19630.5 7086.6 2300 3327.8 5380 2620.3 1000 2572.1 3325 2600.1 5200 2631.2 6250 2532.6 7775 2630.2 9700 2640.5 11150 2638.2 12550 7102.4 3331.1 2595.1 2557.6 2570.2 2592.4 2502.2 2586.8 2590.2 2588.2 7098.7 3335.6 2600.1 2563.2 2582.6 2612.2 2523.6 2601.2 2610.7 2607.5

­ 14450 2587.1 2603.2 2642.3

­ 16750 2587.3 2604.7 2647.6

­ 18650 2586.3 2602.8 2645.5

­ 20200 2550.6 2571.3 2635.7

76

­ 22050 2590.2 2610.4 2670.2 Hà N iộ ư H ng Yên ượ ng Cát Th ươ ề Tri u D ng xã H ng Minh, H. H ng Hà ư xã B ch Đ ng, H. Đông H ng ư xã B ch Đ ng, H. Đông H ng ư xã B ch Đ ng, H. Đông H ng ế ế TTV Quy t Chi n ư xã H ng Giang, H. Đông H ng xã Hoa Nam, H. Đông H ngư xã Hoa Nam, H. Đông H ngư ươ   xã Đông D ng, H. Đông H ngư ươ xã Đông D ng, H. Đông H ngư ươ xã Đông D ng, H. Đông H ngư ươ xã Đông D ng, H. Đông H ngư ươ xã Đông D ng, H. Đông H ngư

Ph ng án ị Sông Đ a danh ị V  trí (m) ươ LTK2 LTK3 LTK1

­ 23750 2588.2 2608.4 2668.5

ư ệ ệ ỹ

ụ ụ

ư

ư ỹ ­ ­ ­ ­ ­ ­ ­ ­ ­ ­ ­ ­ ­ ­ ­ ­ ­ ­ ­ ­ ươ xã Đông D ng, H. Đông H ngư xã Đông Hòa, TX Thái Bình TTV Thái Bình xã Hoàng Di u, TX Thái Bình xã Hoàng Di u, TX Thái Bình xã Đông M , H. Đông H ng xã Đông Hoàng, H. Đông H ngư xã Đông Huy, H. Đông H ngư xã Đông Lĩnh, H. Đông H ngư xã Đông Lĩnh, H. Đông H ngư xã Đông Lĩnh, H. Đông H ngư xã Đông Huy, H. Đông H ngư xã Thái Hà, H. Thái Th yụ xã Thái Phúc, H. Thái Th yụ xã Thái Phúc, H. Thái Th yụ xã Thái Thành, H. Thái Th yụ xã Thái Thành, H. Thái Th yụ ọ xã Thái Th , H. Thái Th y ọ xã Thái Th , H. Thái Th y TTV Đ nh Cị xã Đông M , H. Đông H ng 25375 27050 28425 29800 31450 32900 34275 36000 37600 38850 40450 42225 44100 46400 48000 50300 52500 54250 56150 57950 2581.4 2578.4 2535.3 2486.9 2592.3 2435.4 2591.2 2585.6 2587.6 2590.1 2593.3 2600.5 2450.4 2390.5 2540.6 2626.2 2637.3 2610.2 2612.1 2630.2 2600.2 2580.6 2542.2 2510.4 2631.4 2460.3 2620.6 2601.8 2604.7 2623.5 2632.9 2650.7 2480.5 2385.4 2621.6 2745.5 2764.5 2750.8 2780.6 2795.7 2656.6 2646.6 2580.4 2541.2 2710.5 2528.5 2720.3 2712.3 2717.6 2765.5 2792.6 2835.6 2460.5 2367.4 2580.2 3050.1 3060.4 3110.6 3185.3 3210.6

ả b. Phân tích các k t quế

ủ ế ả ế ế ế ế Các k t qu  tính toán c a lũ thi ậ t k  là tr n lũ thi ạ t k  có d ng lũ 1996,

ỳ ặ ặ ổ ợ ề ườ ồ chu k  l p 500 năm g p t h p m c n ự ướ ạ ử c t i c a sông g m tri u c ế ợ   ng k t h p

ướ ướ ữ ế ổ ớ ướ v i n c dâng do bão, n ậ c dâng do bi n đ i khí h u. D i đây là nh ng phân

ườ ợ ủ ừ tích c a t ng tr ng h p.

ươ Ph ng án LTK1:

ư ả ậ ố ớ ị ượ ạ ạ ạ Đ i   v i   tr n   k ch   b n   này   l u   l ng   t ả   ộ i   tr m   Hà   N i   đ t   kho ng

3/s. D i tr m th y ủ

ư ượ ạ ượ ướ ạ 19710.2m3/s, l u l ng t ạ i tr m Th ạ ng Cát đ t 7102.4 m

77

ư ư ộ ồ văn H ng Yên là phân l u sông H ng sang sông Lu c, theo tính toán, l u l ư ượ   ng

3/s, chi m kho ng 17% l u l ả

ươ ề ư ượ ế ạ ư ạ t i Tri u D ng là 3331.1 m ng t i H ng Yên.

3/s.

ư ượ ừ ả ạ ồ L u l ng phân t sông H ng sang sông Trà Lý đ t kho ng 2595 m

ạ ạ ế ế ạ ự M c n ướ ạ c t i sông Trà Lý đ t 5.79 m t i tr m Quy t Chi n, 4.31 m t ạ   i

ề ạ ả ạ ạ tr m Thái Bình, và gi m v  1.90 m t ư ị i tr m Đ nh C .

ươ Ph ng án LTK2:

ươ ổ ớ ỉ ươ ủ Ph ng án này ch  thay đ i so v i ph ề   ề ng án LTK1 v  biên th y tri u,

ề ườ ượ ề trong đó con tri u c ng 5% đ c dùng làm con tri u thi ế ế t k .

ườ ự ế ế ạ ề Tri u c ng đã làm tăng m c n ướ ạ c t i Quy t Chi n thêm 4 cm đ t 5.83

ạ ạ ạ ị m, tăng 15 cm t i Thái Bình đ t 4.46 m, và tăng 58 cm t ư ạ i Đ nh C  đ t 2.48 m.

ế ư ượ ễ ự ự ượ ư Di n bi n l u l ng, m c n ướ ạ c t i khu v c th ổ   ng l u không thay đ i

ủ ế ề ế ả ộ ở ạ ư ư ượ ấ ớ nhi u. Bi n đ ng ch  y u x y ra các sông h  l u. L u l ng l n nh t trên

3/s t

3/s

ề ạ ỉ ạ ế ế sông Trà Lý ch  tăng thêm không nhi u đ t 2523m i Quy t Chi n, 2580m

3/s t

ạ ư ượ ị ề ạ t i Thái Bình và 2780m ư ự i Đ nh C . S  tăng l u l ỉ ng là do đ nh tri u cao

ề ự ướ ủ ề ả ả làm gi m kh  năng thoát lũ c a sông, sau đó khi tri u rút v  m c n ề   c chân tri u

ố ướ ư ượ ộ thì toàn b  kh i n c b ị ứ ạ ừ ướ i t tr l c thoát ra gây ra l u l ớ   ng tăng so v i

ươ ph ng án LTK1.

ươ Ph ng án LTK3:

ự ế ấ ả ộ ạ K t qu  tính toán cho th y m c n ướ ạ c t i Hà N i đ t 12.75m, l u l ư ượ   ng

3/s.

ạ đ t 19711 m

ư ượ ấ ớ ươ L u l ng vào sông Trà Lý l n nh t trong 3 ph ng án tính toán, t ạ ạ   i tr m

3/s, m c n

ế ư ượ ế ạ ự ướ ượ ơ Quy t Chi n l u l ng đ t 2532 m c là 6.12 m, v t h n m c n ự ướ   c

ế ế ế ị ự ố ị thi t k  đê theo Quy t đ nh s  626/QĐ­PCLB trong đó quy đ nh m c n ướ ạ   i c t

ủ ế ế ạ ươ ự ự tr m th y văn Quy t Chi n là 6.00m. So sánh t ng t ấ  cho th y m c n ướ ạ   i c t

ạ ạ ơ ị ạ ị tr m Thái Bình đ t 4.91, cao h n quy đ nh 21 cm (quy đ nh 4.70 m), t ạ   i tr m

ư ạ ơ ớ ị ị Đ nh C  cao h n 51 cm đ t 3.71 m so v i 3.20 m theo quy đ nh.

78

ự ọ ươ ế ế 2.3.4 L a ch n ph ng án lũ thi t k  cho sông Trà Lý

ổ ợ ề ở ươ ể ấ ằ Có th  th y r ng, t h p lũ và tri u ph ng án LTK3 đã gây m c n ự ướ   c

ế ớ ươ ạ ự dâng cao trên toàn tuy n sông Trà Lý so v i 2 ph ng án còn l i. S  dâng cao

ướ ế ổ ợ ấ ợ ự m c n c toàn tuy n sông là do t h p b t l ấ ề ự i nh t v  m c n ướ ở ử c c a sông

ớ ư ượ ả ớ ế ợ k t h p v i l u l ng lũ l n ch y vào sông Trà Lý.

ả ở ế ể ấ ậ ả ị Qua các phân tích đánh giá k t qu trên, có th  nh n th y k ch b n biên

ổ ợ ề ườ ướ ấ ợ ấ ạ ư h  l u là t ủ  h p c a tri u c ng ­ n c dâng do bão gây b t l i nh t cho đê

ư ậ ề ươ ẽ ượ ọ đi u và thoát lũ sông Trà Lý. Nh  v y ph ng án LTK3 s  đ c ch n làm lũ

79

ế ế ự ế ể ọ ở ầ thi t k  cho sông Trà Lý và đ  tính toán l a ch n tuy n thoát lũ ph n sau.

ƯƠ Ị ƯƠ Ế CH NG 3: XÁC Đ NH PH

NG ÁN THOÁT LŨ CHO TUY N SÔNG TRÀ LÝ

3.1 TIÊU CHÍ TÍNH TOÁN HÀNH LANG THOÁT LŨ

ậ ỹ 3.1.1 Tiêu chí k  thu t

ẩ a. Tiêu chu n v  m c n ề ự ướ c

ướ ạ ườ ợ ế ế ự M c n c lũ trên đo n sông trong tr ng h p lũ thi t k  khi thi ế ậ   t l p

ả ả ả ượ ể ặ hành lang thoát lũ ph i đ m b o không đ c tăng ho c tăng không đáng k  so

ự ướ ư ế ậ ẩ ớ v i m c n c lũ khi ch a thi ơ ả   t l p hành lang thoát lũ. Đây là tiêu chu n c  b n,

ả ả ế ệ ả ầ ố ế ậ ầ đ u tiên c n ph i đ m b o n u mu n vi c thi t l p hành lang thoát lũ đ ượ   c

ấ ậ ch p nh n.

ế ậ ự ướ ệ Vi c thi t l p hành lang thoát lũ (HLTL) không làm tăng m c n c lũ

ế ế ự ướ ặ ế ế ớ ộ ị ị thi t k , ho c cho phép tăng m c n c lũ thi t k  v i m t giá tr  xác đ nh, giá tr ị

ự ướ ả ơ ươ tăng m c n c lũ do c  quan qu n lý chuyên ngành Trung ặ ị ng ho c đ a ph ươ   ng

ạ ầ ự ừ ư ệ ạ ị ệ ồ   quy đ nh tùy theo t ng l u v c con sông và hi n tr ng dân sinh h  t ng hi n t n

ể ầ ươ ạ t i cùng các yêu c u phát tri n khác trong t ng lai.

80

ề ế ộ ả ẩ b. Tiêu chu n v  ch  đ  dòng ch y

ế ố ườ ị ậ ố ụ ể ả ố ồ Bao g m y u t tr ng phân b  và giá tr  v n t c dòng ch y, c  th  nh ư

ượ ế ậ ặ ổ sau: Hành lang thoát lũ sau khi đ c thi ổ   t l p không làm thay đ i ho c thay đ i

ế ố ậ ố ụ ự ả ồ ộ ố các y u t ị ố  v n t c dòng ch y bao g m: tr  s , phân b  và tr c đ ng l c theo

ề ướ ố ơ ề ặ ệ ề ớ chi u h ng t ả ủ   t h n v  m t thoát lũ khi so sánh v i các đi u ki n dòng ch y c a

ư ế ậ con sông khi ch a thi t l p HLTL.

ề ế 3.1.2 Tiêu chí v  kinh t ộ  xã h i

ế ậ ệ ạ ả ớ ợ Hành lang thoát lũ khi thi ự ế   t l p ph i phù h p v i hi n tr ng và d  ki n

ể ế ộ ủ ự ể ấ phát tri n dân sinh kinh t xã h i c a vùng bãi ven sông, nh t là s  phát tri n h ạ

ế ầ t ng có liên quan đ n dòng sông.

ữ ủ ả ạ ộ ể ậ   Nh ng đo n có bãi sông r ng, kh  năng thoát lũ c a bãi kém có th  t n

ỹ ấ ủ ể ể ệ ị ụ d ng qu  đ t c a bãi đ  phát tri n đô th , công nghi p...

Ủ Ự Ử Ụ Ố Ả 3.2 TÍNH TOÁN TH Y L C DÒNG CH Y LŨ S  D NG CÁC B I BÃI

Ứ Ớ Ế Ế NG V I LŨ THI T K

ự ể ọ ượ ế ầ Đ  phân tích và l a ch n đ c hành lang thoát lũ tuy n sông thì c n thi ế   t

ượ ề ườ ữ ự ả ố ộ có đ c nh ng thông tin v  tr ế   ng đ ng l c dòng ch y phân b  trên toàn tuy n

ừ ọ ượ ặ ư ể ư ữ ỏ sông t ự  đó ta l a ch n đ c nh ng vùng đ  đ a vào ho c đ a ra kh i hành lang

ả ớ ố ớ ữ ả ố thoát lũ. Đ i v i nh ng vùng có dòng ch y l n, có kh  năng thoát lũ t ầ   t thì c n

ả ư ữ ơ ph i đ a vào hành lang thoát lũ. Ng ượ ạ c l i, nh ng vùng tr ữ ướ  n c, n i có dòng

ư ả ả ỏ ỏ ể ạ   ch y nh , kh  năng thoát lũ kém thì xem xét đ a ra kh i hành lang thoát lũ đ  t o

ụ ụ ỹ ấ ể ế ữ ế ộ qu  đ t ph c v  phát tri n kinh t ậ   ạ  xã h i, nh ng vùng t o th  sông không thu n

ở ữ ả ả ỏ ể ạ ế ả gây c n tr ầ  thoát lũ thì c n có nh ng gi i pháp gi i t a đ  t o tuy n thoát lũ

ở ộ ữ ắ ạ ầ ả ậ ỹ ả đ m b o k  thu t, nh ng vùng gây ách t c thoát lũ thì c n n o vét m  r ng đ ể

ể ể ệ ế ượ ườ ậ ố tuy n thoát lũ thông thoáng…Đ  th  hi n đ c các tr ố   ng v n t c trên các b i

ử ụ ư ề ế ạ ư   ta nên s  d ng các mô hình hai chi u nh  MIKE 21… Bên c nh đó, n u nh  ta

ượ ề ườ ữ ự ể ộ không có đ c nh ng thông tin v  tr ủ   ng đ ng l c, ta còn có th  tính toán th y

ả ố ị ỉ ượ ự ướ ạ ự l c dòng ch y lũ thi ế ế ạ t k  t i các v  trí b i, ch  ra đ c m c n c t ố i các b i khi

81

ừ ươ ử ụ ợ ố có lũ, t ể ư  đó có th  đ a ra các ph ng án s  d ng các b i này sao cho h p lý. Đ ể

ử ụ ự ư ệ ề ề ộ th c hi n đi u này, ta nên s  d ng các mô hình m t chi u nh  MIKE 11,…

ọ ử ụ ể ậ ủ ự   Trong lu n văn này, em đã ch n s  d ng mô hình MIKE 11 đ  tính toán th y l c

ế ế ể ừ ư ươ ử ụ ố ả dòng ch y lũ thi t k  sông Trà lý đ  t đó đ a ra các ph ng án s  d ng các b i.

ươ ủ ự ả ế ế 3.2.1 Ph ng pháp tính toán th y l c dòng ch y lũ thi t k  sông Trà Lý

ể ế ạ ế ệ ử ụ Đ  ti n hành quy ho ch lũ chi ti t cho sông Trà Lý thì vi c s  d ng các

ọ Ở ư ế ấ ố ể ư b i đ  đ a vào hay đ a ra tuy n hành lang thoát lũ là r t quan tr ng. ế    đây ta k t

ể ế ế ạ ợ h p các tiêu chí đ  ti n hành quy ho ch tuy n hành lang thoát lũ cho sông Trà Lý.

ể ự ệ ề ệ ả ầ ượ ự ướ ạ Đ  th c hi n đi u này, vi c đ u tiên ta ph i làm là tính đ c m c n c t i các

ừ ư ả ặ ỏ ế ợ   ố b i khi đ a vào ho c ra kh i hành lang thoát lũ khi có lũ x y ra. T  đó k t h p

ư ươ ử ụ ệ ả ớ v i các tiêu chí đ a ra các ph ố ể ả ng án s  d ng các b i đ  đ m b o vi c thoát lũ

ể ượ ố ứ ậ ớ ế ế cho sông. Đ  tính đ ự c m c n ướ ạ c t i các b i  ng v i tr n lũ thi ế   t k  ta ti n

ặ ắ ạ ị ượ ẹ hành co h p m t c t t ố i v  trí các b i. Khi có đ ự c m c n ướ ạ ị c t ố   i v  trí các b i,

ư ớ ươ ử ụ ằ ố ế ợ k t h p v i các tiêu chí trên, ta đ a ra các ph ả   ng án s  d ng các b i nh m đ m

ế ả b o an toàn cho tuy n thoát lũ.

ể ượ ự ướ ạ ử ụ ố Đ  tính toán đ c m c n c dâng t i các b i ta s  d ng mô hình Mike 11

ố ớ ệ ố ộ ệ ố ử ụ ạ ộ ặ ắ   ch y cho toàn b  h  th ng. Đ i v i h  th ng sông Trà Lý ta s  d ng b  m t c t

82

ộ ố ặ ắ ộ ặ ắ ế ợ ớ ạ ị ồ ớ ớ ố m i bao g m b  m t c t cũ k t h p v i m t s  m t c t m i t i v  trí các b i. .

83

Hình 14. M t c t ặ ắ  t ạ ố  th c đoự i b i

ặ ắ ạ ố Hình 15. M t c t t ẹ i b i sau khi co h p

ố ọ ị 3.2.2 V  trí các b i d c sông Trà Lý

ố ả *B i t sông Trà Lý

ố ị ộ ủ ệ ế ả Trà

B i T nh Th y:  ư ­ Thu c huy n H ng Hà, tuy n đê t Lý

ạ ố

ề ệ ố ộ ẩ ớ ườ (cid:0) Hi n tr ng: ệ ­ Chi u dài b i: 3.5 km. ­ Di n tích: 231.3 ha. ­ S  h : 0 v i nhân kh u 0 ng i.

ủ ố ị Hình 16. B i T nh Th y

ủ ề ằ ố ị ả ở ầ ị B i T nh Th y n m v  phía t sông Trà Lý, ư    g n v  trí ngã 3 phân l u

ạ ạ ồ ố ậ   sông H ng vào sông Trà Lý. Đo n sông qua khu b i bãi là đo n sông cong thu n

ươ ề ộ có chi u r ng t ố ẹ ng đ i h p.

B i ố Thái Thọ ố ọ

ụ ệ ế ộ ả Trà

2. B i Thái Th :  ­ Thu c huy n Thái Th y, tuy n đê t Lý.

ạ ố

84

ề ệ (cid:0) Hi n tr ng: ệ ­ Chi u dài b i: 2.5 km. ­ Di n tích: 62.91 ha.

ọ ằ ở ị ố ươ ố ọ ố Hình 17. B i Thái Th ạ ử ầ B i Thái Th  n m v  trí g n c a sông, đo n sông qua b i t ố   ng đ i

ẳ ộ th ng, lòng sông r ng.

ố ữ *B i h u sông Trà Lý

ữ ư ế ệ ộ

ồ 3. B i H ng Lý:  ­ Thu c huy n Vũ Th , tuy n đê h u Trà Lý

ạ ố

ề ệ (cid:0) Hi n tr ng: ệ ­ Chi u dài b i: 3.6 km. ­ Di n tích: 581 ha.

ố ồ B i H ng Lý

ố Hình 18. B i Trà Lý

ằ ở ị ư ừ ồ ố ồ B i H ng Lý n m v  trí ngã ba phân l u t sông H ng vào sông Trà Lý,

ả ưở ủ ế ủ ế ả ồ ố nh h ng c a lũ đ n khu b i bãi ch  y u là do lũ phía sông H ng,  nh h ưở   ng

ỏ ơ ủ lũ c a sông Trà Lý nh  h n.

ế ố

4. B i Vũ Đông :  ữ   ộ ­ Thu c thành ph  Thái Bình, tuy n h u Trà Lý.

(cid:0) Hi n tr ng: ệ

ạ ố

ề ệ ­ Chi u dài b i: 1.55 km. ­ Di n tích: 22.4 ha.

85

ố B i Vũ Đông

ố Hình 19. B i Vũ Đông

ằ ở ị ố ẹ ạ ấ B i Vũ Đông n m v  trí đo n sông cong g p, lòng sông h p.

ộ ệ ươ B i Trà Giang :  ­ Thu c huy n Ki n X ng.

ạ ố

ề ệ ế (cid:0) Hi n tr ng: ệ ­ Chi u dài b i: 3.8 km. ­ Di n tích: 254.7 ha.

ố B i Trà Giang

ố Hình 20. B i Trà Giang

ữ ề ằ ố ạ ị ạ B i Trà Giang n m v  phía h u sông Trà Lý, t i v  trí đo n sông cong.

ề ộ ạ ươ ố ẹ ố Đo n sông qua khu b i bãi có chi u r ng t ng đ i h p

ế ươ

ồ B i H ng Thái :  ộ ệ ­ Thu c huy n Ki n X ng. (cid:0) Hi n tr ng: ạ ệ ề ố ­ Chi u dài b i: 1.3 km. ệ ­ Di n tích: 45.75 ha.

ố ồ B i H ng Thái

86

ồ ố Hình 21. B i H ng Thái

ề ạ ằ ố ồ ố ố B i H ng Thái n m k  sau b i Trà Giang, đo n sông qua khu b i bãi là

ề ộ ạ ươ ậ đo n sông cong thu n có chi u r ng t ố ẹ ng đ i h p.

ặ ắ ạ ị ự ủ ủ ế ẹ ố ị D a vào v  trí c a các b i, ta ti n hành co h p m t c t t i v  trí c a các

ụ ụ ệ ằ ố b i nh m ph c v  vi c tính toán hành lang thoát lũ.

Ọ Ự ƯƠ Ụ Ạ 3.3 TÍNH TOÁN VÀ L A CH N PH Ụ NG ÁN PH C V  QUY HO CH

Ế TUY N THOÁT LŨ CHO SÔNG TRÀ LÝ

ư ở ế ả ạ ố Nh  đã trình bày trên, ph m vi sông Trà Lý có kho ng 5 tuy n đê b i có

ạ ộ ự ế ệ ấ ả ố ố   ho t đ ng s n xu t và có dân sinh s ng.Tuy nhiên, vi c bi n các khu v c b i

ự ẽ ế ấ ả ổ thành khu v c dân sinh và s n xu t an toàn s  làm thay đ i tuy n hành lang thoát

ử ụ ướ ủ ố lũ c a sông Trà Lý. D i đây là danh sách tình hình s  d ng b i bãi.

ụ ư ả ấ ố ố B ng ả ạ ộ 35. Danh m c các b i đã có ho t đ ng s n xu t và dân c  sinh s ng

ệ ử ố Tên b i, bãi Xã Huy nệ ST T Cao  trình ệ Di n tích (ha) ạ Hi n tr ng s d ngụ

ữ H u Trà Lý

ồ 1 Vũ Đông Vũ Đông Thành phố 22.04 4

ồ ồ ồ 2 H ng Lý H ng Lý Vũ Thư 581 3

ồ 3 Trà Giang Trà Giang 254.7 3 tr ng hoa màu + dân cư tr ng hoa màu + dân cư tr ng hoa màu + dân cư

ồ ồ ồ 4 H ng Thái H ng Thái 3.6 45.75 tr ng hoa màu

Ki nế   X ngươ Ki nế   X ngươ ả T  Trà Lý

ủ ị ồ ư 1 T nh Th y 231.3 tr ng hoa màu H ng Hà 4

ồ 2 Thái Thọ Thái Th yụ 62.91 tr ng hoa màu 4 ồ H ng Minh,  Chí Hòa Thái Th , ọ ỹ ộ M  L c

87

ươ 3.3.1 Các ph ế ng án tuy n thoát lũ

ự ế ẽ ượ ự ứ ề ế ắ ọ V  nguyên t c, tuy n thoát lũ d  ki n s  đ c l a ch n căn c  vào các

ủ ự ự ư ố ử ụ ệ ạ ấ tính toán th y l c d a trên hi n tr ng s  d ng đ t bãi sông. Nh  th ng kê trong

ố ằ ờ ả ữ ố ả b ng trên, trong 6 b i n m hai bên b  t và h u sông Trà Lý, có 2 b i có dân c ư

ẽ ế ố ườ sinh s ng. Do đó, quá trình tính toán s  ti n hành xem xét các tr ợ ng h p sau:

ườ ỉ ử ụ ầ ầ ợ ­Tr ng h p đ u tiên là hành lang thoát lũ ch  s  d ng ph n lòng sông

ạ ộ ộ ố ư ố ố ả   và toàn b  b i sông có dân c  sinh s ng. Các b i bãi có ho t đ ng s n

ấ ượ ư ệ xu t đ c đ a ra ngoài hành lang thoát lũ. (kí hi u: TTL1).

ườ ẽ ồ ứ ầ ợ ­ Tr ng h p th  hai hành lang thoát lũ s  g m ph n lòng sông và các

ấ ố ố ượ ư ố ả b i s n xu t. Các b i bãi có dân sinh s ng đ c đ a ra ngoài hành lang

ệ thoát lũ (ký hi u: TTL2).

ườ ử ụ ứ ẽ ợ ố ­ Tr ng h p th  ba là hành lang thoát lũ s  không s  d ng các b i, bãi

ạ ộ ư ệ ả ấ ồ ố bao g m có dân c  sinh s ng và ho t đ ng s n xu t. (ký hi u: TTL3).

ướ ế ả ươ D i đây là k t qu  tính toán các ph ế ng án tuy n thoát lũ.

ủ ự ế ế ả 3.3.2 K t qu  tính toán th y l c tuy n thoát lũ

ế ả ươ ượ ả K t qu  tính toán các ph ng án đ c trình bày trên b ng sau:

ự ướ ế ả ấ ạ ớ ị ả B ng 36. K t qu  tính toán m c n c lũ l n nh t t i các v  trí

tế ươ ạ Ph ng án quy ho ch Cao trình đê ị Sông Đ a danh ị V  trí   (m)

72392 140750 Lũ thi kế LTK3 12.75 9.1 TTL1 12.78 9.12 TTL2 TTL3 Tả H uữ 12.78 9.12 12.78 9.11 H ngồ ­

2300 11.94 11.95 11.96 11.94 Đu ngố

5380 7.53 7.55 7.55 7.54 Lu cộ Hà N iộ ư H ng Yên ngượ   Th Cát Tri uề   D ngươ

88

0 2000 4650 7.5 6.69 6.26 7.48 6.70 6.43 7.47 6.75 6.39 7.49 6.93 6.55 6.8 7.2 Trà Lý ­ ­

tế ươ ạ Ph ng án quy ho ch Cao trình đê ị Sông Đ a danh ị V  trí   (m)

Lũ thi kế LTK3 6.22 6.18 TTL1 6.33 6.28 TTL2 TTL3 Tả H uữ 7.1 6.28 7.0 6.22 6.43 6.35 6.8 6.8 ­ ­ 5750 6750

6.28 6.6 ­ 8800 6.12 6.18 6.9 6.17 Quy tế   Chi nế

Thái Bình

6.8 6.7 6.6 6.5 6.4 6.3 6.2 6.0 5.6 5.5 5.4 5.3 5.2 5.1 5.0 4.8 4.9 4.8 4.7 4.5 4.3 6.4 6.3 6.2 6.1 5.9 5.8 5.8 5.8 5.7 5.6 5.5 5.3 5.3 5.2 5.1 5.0 5.0 4.9 4.9 4.8 4.7

­ ­ ­ ­ ­ ­ ­ ­ ­ ­ ­ ­ ­ ­ ­ ­ ­ ­ ­ ­ ­ ­ ­ ­ ­

ư Đ nh Cị

10600 11700 13400 15500 18000 19300 21100 23000 24500 26250 27850 29000 30600 32300 33500 35050 36950 38250 39450 41450 43000 45200 47600 48400 52200 52800 55700 56600 5.88 5.83 5.79 5.69 5.47 5.36 5.33 5.22 5.07 4.98 4.91 4.71 4.57 4.53 4.49 4.46 4.37 4.33 4.21 4.17 4.11 4.08 4.06 4.05 3.91 3.9 3.77 3.71 5.98 5.94 5.85 5.75 5.63 5.49 5.4 5.3 5.2 5.13 4.98 4.88 4.73 4.65 4.61 4.55 4.49 4.43 4.32 4.27 4.22 4.15 4.1 4.03 3.96 3.93 3.8 3.75 6.04 5.99 5.89 5.79 5.58 5.43 5.39 5.31 5.2 5.14 5.04 4.94 4.78 4.73 4.68 4.61 4.53 4.48 4.38 4.31 4.18 4.13 4.08 4.06 3.94 3.91 3.81 3.76 6.13 6.08 5.98 5.88 5.73 5.58 5.45 5.38 5.28 5.19 5.1 5.01 4.9 4.83 4.75 4.66 4.61 4.53 4.46 4.38 4.28 4.19 4.12 4.09 3.98 3.95 3.82 3.77

89

ả 3.3.3 Phân tích k t quế

ứ ủ ế ươ ế ả Căn c  vào k t qu  tính toán c a các ph ng án tuy n thoát lũ có m t s ộ ố

ư ậ nh n xét nh  sau:

ấ ả ươ ự ướ ề ấ ơ ­ T t c  các ph ng án đ u cho m c n c th p h n cao trình đê hi n t ệ ạ   i

ệ ạ ả ẫ ả nên v n đ m b o tính an toàn cho cao trình đê hi n t i.

ươ ự ề ướ ế ơ ả ­ C  3 ph ng án đ u cho m c n c trên tuy n sông Trà Lý cao h n so

ự ướ ớ v i m c n c lũ thi ế ế t k .

ươ ạ ị ụ ụ ả ự ướ ấ ố +Ph ng án TTL1, t i v  trí các b i ph c v  s n xu t, m c n ộ   c tăng đ t

ấ ớ ộ ng t và l n nh t là 17cm.

ươ ạ ị ư ự ố ướ +Ph ng án TTL2, t i v  trí các b i có dân c  sinh sông, m c n c tăng

ế ấ ớ ộ đ t bi n và l n nh t là 23cm.

ươ ươ ự ướ ớ ớ +Ph ng án TTL3 là ph ng án gây m c n ấ c tăng l n nh t so v i hai

ươ ạ ự ướ ụ ộ ấ ph ng án còn l i. M c n ớ c tăng c c b  và l n nh t là 37cm.

ươ ự ấ ướ ủ ­ Trong hai ph ng án TTL1 và TTL2 ta th y m c n c c a hai ph ươ   ng

ự ướ ớ ế ế ư án này so v i m c n c lũ thi ầ t k  tăng là g n nh  nhau.

ươ ươ ự ố ớ ­ Đ i v i ph ng án TTL1 và TTL3 thì ph ng án TTL3 cho m c n ướ   c

ơ ẽ ả ưở ạ ộ ư ở ủ ế ề ơ dâng cao h n s   nh h ng nhi u h n đ n các ho t đ ng c a dân c ố    các b i

ệ ạ ơ gây khó khăn h n trong vi c quy ho ch hành lang thoát lũ.

ươ ươ ự ố ớ ­ Đ i v i ph ng án TTL2 và TTL3 thì ph ng án TTL3 cho m c n ướ   c

90

ả ơ ưở ạ ộ ấ ủ ề ế ả ố cao h n gây  nh h ng nhi u đ n các ho t đ ng s n xu t c a các b i.

ƯƠ

C LŨ L N NH T CÁC PH

NG

Ự ƯỚ SO SÁNH CAO TRÌNH ĐÊ HI N T I VÀ M C N Ế ÁN THI T KẾ

7.5

7

6.5

6

5.5

5

4.5

4

3.5

3

0

8800

18000

26250

33500

41450

52200

Phương án lũ thiết kế LTK3

Phương án quy hoạch TTL1

Phương án quy hoạch TTL2

Phương án quy hoạch TTL3

Đê hữu sông Trà Lý

Đê hữu sông Trà Lý

ệ ạ ự ướ ấ ớ ươ Hình 22: So sánh cao trình đê hi n t i và m c n c lũ l n nh t các ph ng án

thi ế ế t k .

ể ấ ươ ự ướ ẽ Nhìn trên hình v , ta có th  th y ph ng án TTL3 cho m c n c tăng cao

ấ ả ưở ạ ộ ế ế ạ ộ ả nh t, gây  nh h ng đ n các ho t đ ng dân sinh kinh t , ho t đ ng s n xu t t ấ ạ   i

ự ướ ạ ố ơ các b i bãi. Bên c nh đó, m c n ệ   c tăng cao cũng gây khó khăn h n trong vi c

ố ể ả ế ả ạ ươ ả quy ho ch các b i đ  đ m b o kh  năng thoát lũ cho tuy n sông. Ph ng án

ự ướ ạ ị ố ằ ệ ề TTL1 và TTL2 cho m c n c tăng t i v  trí các b i n m trong đi u ki n cho

ự ướ ạ ự ế ộ phép (không tăng quá 30cm), không gây ra s  tăng đ t bi n m c n c t i các v ị

ự ố ọ ươ trí b i. D a trên các tiêu chí tính toán hành lang thoát lũ ta ch n ph ng án TTL2

ơ ợ ươ ẽ ả ưở ế là h p lý h n vì ph ng án này s  không làm  nh h ng đ n dân c , c  s  h ư ơ ở ạ

ể ự ệ ạ ậ ế ầ t ng đã có. V y đ  th c hi n quy ho ch lũ chi ti ố   t cho sông Trà Lý thì các b i

ấ ẽ ượ ư ụ ụ ả ố bãi ph c v  cho s n xu t s  đ c đ a vào hành lang thoát lũ, các b i bãi có dân

91

ầ ư ố ỏ ư c  sinh s ng c n đ a ra kh i hành lang thoát lũ.

Ậ Ế Ế Ị K T LU N VÀ KI N NGH

Ậ Ế 1 K T LU N

ớ ề ạ ế ậ ỉ V i đ  tài “Quy ho ch lũ chi ti t sông Trà Lý t nh Thái Bình”, lu n văn đã

ộ ố ế ư ạ ượ đ t đ ả c m t s  k t qu  chính nh  sau:

ề ệ ợ ổ ị ự ế 1.T ng h p, phân tích các đi u ki n đ a lý t nhiên, kinh t ộ ủ ư    xã h i c a l u

ế ợ ể ư ạ ớ ỉ ỉ ự v c sông Trà Lý t nh Thái Bình và k t h p v i các ch  tiêu quy ho ch lũ đ  đ a ra

ươ ạ ươ ể ạ các ph ng án quy ho ch lũ cho sông Trà Lý. Các ph ng án quy ho ch đ  xây

ự d ng hành lang thoát lũ:

ư ế ầ ố ồ ­ Tuy n thoát lũ bao g m ph n lòng sông và các b i có dân c  sinh

ụ ụ ả ấ ượ ư ế ố ố s ng. Các b i ph c v  s n xu t đ c đ a ra ngoài tuy n (TTL1)

ụ ế ầ ố ồ ụ ả   ­ Tuy n thoát lũ bao g m ph n lòng sông và các b i ph c v  s n

ư ấ ố ố ượ ư ế xu t. Các b i có dân c  sinh s ng đ c đ a ra ngoài tuy n. (TTL2)

ử ụ ế ầ ố ỉ ­ Tuy n thoát lũ ch  có s  d ng ph n lòng sông. Các b i có dân c ư

ụ ụ ả ấ ượ ư ế ố sinh s ng và ph c v  s n xu t đ c đ a ra ngoài tuy n. (TTL3)

ự ậ ọ ượ ứ ả ả ố 2. Lu n văn đã tính toán và l a ch n đ c m c đ m b o phòng ch ng lũ

ứ ế ớ ỳ ỉ cho tuy n sông Trà Lý t nh Thái Bình là P=0,4%  ng v i chu k  là 250 năm.

ự ụ ể ướ 3. Áp d ng thành công mô hình Mike 11 đ  tính toán m c n ư   c và l u

ế ế ụ ể ự ướ ế ế ớ ấ ượ l ng lũ thi t k  cho sông Trà Lý. C  th  m c n c lũ thi t k  l n nh t cho

ươ ư ượ ứ ớ ế ế ớ ấ sông Trà Lý là 7.5m, t ng  ng v i nó là l u l ng lũ thi t k  l n nh t là 2835

m3/s.

ậ ỉ ượ ươ ự ế ợ 4. Lu n văn đã ch  ra đ c ph ấ   ng án xây d ng tuy n thoát lũ h p lý nh t

ỉ ử ụ ố ả ế ầ ấ ố là tuy n thoát lũ ch  s  d ng ph n lòng sông và các b i s n xu t, các b i có dân

ẽ ượ ư ể ừ ế ế ụ ự ệ ố ư c  sinh s ng s  đ c đ a ra ngoài tuy n đ  t ệ    đó ti p t c công vi c th c hi n

ạ ế ỉ quy ho ch lũ chi ti t cho sông Trà Lý t nh Thái Bình.

92

Ế Ị 2 KI N NGH

ỉ ử ụ ế ợ ậ ớ ớ ề ự   Lu n văn m i ch  s  d ng mô hình Mike 11 k t h p v i tiêu chí v  m c

ươ ạ ế ế ớ ướ ể ư n c đ  đ a ra ph ng án quy ho ch chi ti t cho tuy n sông Trà Lý. V i vi c s ệ ử

ớ ỉ ượ ử ụ ử ụ ụ d ng mô hình Mike 11, ta m i ch  ra đ ố   c s  d ng hay không s  d ng các b i

ư ượ ụ ể ử ụ ể ế ượ bãi mà ch a nói đ ố c c  th  s  d ng các b i bãi th  nào. Đ  làm đ ề c đi u này,

ế ợ ộ ố ử ụ ư ề ớ ta nên s  d ng mô hình hai chi u nh  mike 21 k t h p v i m t s  mô hình khác

ượ ườ ậ ố ạ ỗ ố ừ ố ể đ  tính đ c tr ng v n t c t i các b i bãi. T  đó, trên m i b i bãi ta có th  ch ể ỉ

ượ ể ư ạ ạ ra đ ể ư   c đo n nào có th  đ a vào hành lang thoát lũ, đo n nào thì không th  đ a

vào đ c.ượ

ả ọ ờ ớ ẽ ả Tác gi hy v ng trong th i gian t ữ i s  có nh ng tác gi ứ    khác nghiên c u

93

ề ệ ạ ơ ế ỹ k  và sâu h n v  vi c "Quy ho ch lũ chi ti ế t cho các tuy n sông có đê".

Ả Ệ TÀI LI U THAM KH O

ế ệ Ti ng Vi t

1. Căn c  Quy t đ nh s  92/2007/QĐ­TTg c a th  t

ế ị ủ ướ ủ ứ ố ủ ề ệ ng chính ph  v  vi c phê

ệ ố ệ ạ ố ồ duy t “Quy ho ch phòng ch ng lũ h  th ng sông H ng, sông Thái Bình ” .

ể ổ ế ộ ỉ ế ạ 2. Báo cáo quy ho ch t ng th  kinh t xã h i t nh Thái Bình đ n năm 2020 .

3. Báo cáo tham lu n hi n đ i hóa h  th ng t

ệ ố ệ ạ ậ ướ ỉ i tiêu t nh Thái Bình.

5. Niên giám Thái Bình 2009.

ạ ườ ỉ ệ 4. Báo cáo hi n tr ng môi tr ng t nh Thái Bình.

6. L

ươ ươ ậ ự ộ ườ ọ Đ ng l c h c Dòng sông ng Ph ng H u (1992), , Tr ạ ọ ng  Đ i h c Xây

ộ ự d ng Hà N i.

ậ ả ườ ể ạ ệ 7. Quy ho ch phát tri n giao thông v n t i đ ộ ng b  Vi t Nam

ườ ủ ệ ạ ợ ọ ổ ỹ 8. Tr ự   ậ ng Đ i H c Th y L i – Vi n K  thu t công trình, Báo cáo b  xung ­ D  án

ữ ặ ạ ạ ọ quy ho ch “Rà soát quy ho ch công trình ngăn m n, tr  ng t dòng chính sông Trà

ộ Lý, sông Hóa”, Hà n i tháng 4 năm 2011.

ỷ ợ ậ ổ ệ ỹ 9. S  tay k  thu t thu  l i (2006), Nxb nông nghi p.

ự ủ ệ ạ ạ ợ ổ 10.  Vi n Quy Ho ch Th y L i, Báo cao d  án “Quy ho ch t ng th  th y l ể ủ ợ ồ   i đ ng

ệ ế ề ậ ồ ổ ộ ằ b ng sông H ng trong đi u ki n bi n đ i khí h u”, Hà N i 2010.

ủ ệ ạ ạ ợ ợ ố ổ 11. Vi n Quy Ho ch Th y L i, Báo cáo t ng h p ­ Quy ho ch phòng, ch ng lũ chi

ế ủ ừ ộ ế ế ố ị ti t c a t ng tuy n sông có đê trên đ a bàn thành ph  Hà N i đ n năm 2020, Hà

94

ộ N i 2009.

ủ ệ ằ ạ ạ ợ ồ ố ồ 12. Vi n Quy ho ch Th y L i, Quy ho ch phòng ch ng lũ đ ng b ng sông H ng,

ộ Hà N i năm 2002.

13. Vũ T t Uyên (2004),

ấ ể ấ ả ệ Ki m soát lũ và thoát lũ , Nhà xu t b n Nông nghi p, Hà

N i.ộ

95

14. www.thaibinh.gov.