Nghiên cứu sự ảnh hưởng của tính không đồng nhất giữa các kênh thu tới hiệu quả chống nhiễu khi thu tín hiệu vệ tinh GPS/GLONASS của anten mạng pha

Kỹ thuật Điện tử – Thông tin<br /> <br /> NGHIÊN CỨU SỰ ẢNH HƯỞNG CỦA TÍNH KHÔNG ĐỒNG NHẤT<br /> GIỮA CÁC KÊNH THU TỚI HIỆU QUẢ CHỐNG NHIỄU KHI THU<br /> TÍN HIỆU VỆ TINH GPS/GLONASS CỦA ANTEN MẠNG PHA<br /> Ngô Xuân Mai1*, Hoàng Thế Khanh2, Nguyễn Huy Hoàng3, Lê Thị Trang4<br /> Tóm tắt: Bài báo trình bày các kết quả nghiên cứu của các tác giả về sự ảnh<br /> hưởng của tính không đồng nhất giữa các kênh tới hiệu quả chống nhiễu trên anten<br /> mạng pha trong hệ thống định vị và dẫn đường bằng vệ tinh. Các kết quả nghiên<br /> cứu mà tác giả nhận được là các kết quả tính toán và mô phỏng dựa trên các thuật<br /> toán xử lý không – thời gian là Howells-Applebaum và Frost.<br /> Từ khóa: Không đồng nhất trên kênh thu, Chống nhiễu GNSS, Giữ chậm theo nhóm (GD).<br /> <br /> 1. ĐẶT VẤN ĐỀ<br /> Anten mạng pha là một công nghệ đầy hứa hẹn, nó có lợi thế là có khả năng triệt nhiễu,<br /> cải thiện tỷ số tín hiệu trên tạp âm trong trường hợp tín hiệu nhỏ hơn rất nhiều so với nhiễu<br /> và tạp âm. Đặc tính này đặc biệt phù hợp với trường hợp thu và xử lý các tín hiệu từ vệ<br /> tinh với khoảng cách từ vệ tinh tới điểm thu lên tới hàng ngàn Kilomet, bởi vậy nó cũng<br /> đang được ứng dụng để xử lý tín hiệu GPS/GLONASS trong các ứng dụng định vị và dẫn<br /> đường cho các thiết bị bay như máy bay, UAV, đạn tên lửa. Tuy nhiên, để có thể ứng dụng<br /> anten mạng pha cho lĩnh vực này chúng ta vẫn phải giải quyết nhiều vấn đề kỹ thuật mà<br /> một trong số đó là tính bất đồng nhất của các kênh trên anten mạng pha. Tính bất đồng<br /> nhất này là một đặc điểm không thể tránh khỏi do các hạn chế về công nghệ chế tạo các<br /> thành phần trên các kênh. Tính bất đồng nhất này thường được phân chia ra thành tính bất<br /> đồng nhất về pha, về biên độ cũng như sự thăng giáng về băng thông của kênh, chúng<br /> thường được biểu diễn thông qua độ trễ nhóm (GD) trên các kênh của anten. Các công<br /> trình nghiên cứu [7], [8], [9] mới được công bố gần đây chủ yếu mới chỉ đánh giá sự khác<br /> biệt giữa pha sóng mang trung tâm và độ trễ nhóm trung tâm [8], đánh giá pha trung tâm<br /> và trễ nhóm trung bình (AGD) cũng như sự biến thiên trễ nhóm trung bình (AGDV) dựa<br /> trên độ lệch pha trung tâm trung bình (APCO) và sự biến thiên pha trung tâm trung bình<br /> [10], [9]. Tuy nhiên, các công trình nghiên cứu trên vẫn chưa đánh giá được sự ảnh hưởng<br /> của các đặc tính bất đồng nhất này tới chất lượng thu tín hiệu GNSS, đặc biệt là khi việc<br /> thu tín hiệu trong điều kiện có sự tác động của nhiễu dải rộng. Trong khuôn khổ bài báo<br /> này, các tác giả sẽ nghiên cứu sự ảnh hưởng của tính không đồng nhất giữa các kênh tới<br /> hiệu quả chống nhiễu trên anten mạng pha. Các kết quả nghiên cứu được tính toán và mô<br /> phỏng dựa trên thuật toán xử lý tín hiệu số thích nghi không-thời gian.<br /> Bài báo được trình bày làm 5 phần: phần 1: đặt vấn đề, phần 2: mô hình bất đồng nhất<br /> và bất ổn định của các tham số trên anten mạng pha, phần 3: đánh giá kết quả mô phỏng<br /> anten mạng pha 7 phần tử với kênh thu đồng nhất và không đồng nhất, phần 4: kết luận và<br /> phần 5: tài liệu tham khảo.<br /> 2. MÔ HÌNH BẤT ĐỒNG NHẤT VÀ BẤT ỔN ĐỊNH<br /> CỦA CÁC THAM SỐ TRÊN ANTEN MẠNG PHA<br /> 2.1. Mô hình bộ giữ chậm theo nhóm (GD)<br /> Để xây dựng mô hình độ trễ nhóm (Group Delay1) ta sử dụng việc triển khai quá trình<br /> ngẫu nhiên trên đầu ra bộ lọc tần số thấp khi cấp tạp trắng cho đầu vào của nó. Quá trình<br /> tạo độ giữ chậm theo nhóm được thực hiện theo các bước như trong hình 1.<br /> <br /> 1<br /> Độ trễ nhóm được định nghĩa là đạo hàm âm (hoặc độ dốc) của đáp ứng pha so với tần số. Nó là<br /> thước đo độ trễ tương đối ở các tần số khác nhau từ đầu vào đến đầu ra trong một hệ thống.<br /> <br /> <br /> 164 N.X. Mai, … , L. T. Trang, “Nghiên cứu sự ảnh hưởng … của anten mạng pha.”<br /> Nghiên cứu khoa học công nghệ<br /> <br /> <br /> <br /> <br /> Hình 1. Thuật toán tạo độ giữ chậm theo nhóm.<br /> Từ phân tích triển khai GD của bộ lọc thực tế có thể nhận thấy sự thay đổi của GD có<br /> tính tuần hoàn với chu kỳ xấp xỉ 1MHz . Bởi vậy, giới hạn dải thông tần số của bộ lọc tần<br /> số thấp sẽ được chọn sao cho trên đầu ra đảm bảo được quá trình hội tụ về mặt cấu trúc.<br /> Bộ lọc tần số thấp được sử dụng trong thuật toán tạo GD cũng được triển khai bằng<br /> cách sử dụng phép biến đổi Fourier thuận - nghịch và phổ rời rạc của quá trình từ đầu ra<br /> của máy phát tạp “trắng” được nhân với hệ số truyền của bộ lọc tần số thấp. Để đơn giản,<br /> ta sẽ sử dụng bộ lọc tần số thấp “lý tưởng” với hệ số truyền dạng:<br /> 1, f  Fbien;<br /> K loc thap tan ( f )  <br /> 0, f  Fbien .<br /> Trên hình 2 trình bày dạng triển khai được chuẩn hóa (theo giá trị cực đại) quá trình<br /> ngẫu nhiên trên đầu ra bộ lọc tần số thấp, trên đó biểu diễn 60000 điểm với bước bằng<br /> 200Hz.<br /> <br /> <br /> <br /> <br /> Hình 2. Quá trình chuẩn hóa trên đầu ra bộ lọc tần số thấp.<br /> Cuối cùng bổ sung giá trị trung bình của GD và chuẩn hóa quá trình ngẫu nhiên so với<br /> giá trị cực đại của GD.<br /> Từ các nghiên cứu thực tế GD của bộ lọc cho thấy rằng giá trị trung bình của GD bằng<br /> khoảng 398ns  5.5 . Khi đó, GD trong mô hình được tính như sau:<br /> y( f ) 5, 5.109<br /> GD( f )  .  398.109.<br /> max y( f )<br /> (1)<br /> 2<br /> f<br /> <br /> <br /> <br /> <br /> Hình 3. Triển khai dạng của GD.<br /> <br /> <br /> Tạp chí Nghiên cứu KH&CN quân sự, Số Đặc san FEE, 08 - 2018 165<br />  Kỹ thuật Điện tử – Thông tin<br /> Trên hình 3 biểu diễn hình dạng của GD theo sơ đồ hình 1.<br /> Áp dụng mô hình để tạo GD như trên hình 4 cho tất cả các kênh thu khác nhau, ta nhận<br /> được GD trên các kênh thu của anten 7 phần tử được biểu thị như hình 4.<br /> <br /> <br /> <br /> <br /> Hình 4. Biến thiên GD của 7 kênh thu của mạng anten định pha thích nghi.<br /> Sau khi tạo được GD, cần phải chuyển chúng sang sự biến thiên đặc trưng pha-tần số<br /> của bộ lọc. Trên cơ sở xác định GD dưới dạng đạo hàm (theo tần số) của đặc trưng pha-tần<br /> số, ta có thể khôi phục đặc trưng pha-tần số bằng cách tích phân. Tuy nhiên, ta cũng nhận<br /> thấy rằng khi đó pha ban đầu của đặc trưng vẫn là ẩn số:<br /> f<br /> <br /> ( f )  0   GD( f ) df . (2)<br /> 0<br /> <br /> Vì là triển khai chương trình, nên ta thay tích phân bằng tổng<br /> f f<br /> ( f )  0   GD( f )df  0   GD(g )f (3)<br /> 0 g 0<br /> <br /> trong đó, f  200Hz .<br /> Vì pha ban đầu là chưa biết, nên việc tiên định nó mang tính bất định. Ta giả thiết rằng<br /> 0 là đại lượng ngẫu nhiên và phân bố đều trên đoạn 0, 0  . Như vậy, giá trị<br /> các giới hạn phạm vi thay đổi của pha ban đầu 0 là thông số tính toán.<br /> 2.2. Mô hình hóa sự bất đồng nhất biên độ của bộ lọc trung tần<br /> Mô hình sự bất đồng nhất biên độ tương tự mô hình GD của bộ lọc. Để tạo sự bất đồng<br /> nhất biên độ, ta cũng sử dụng triển khai quá trình ngẫu nhiên trên đầu ra của bộ lọc tần số<br /> thấp, khi cấp tạp “trắng” cho đầu vào của nó. Tuy nhiên, khi phân tích đặc trưng biên độ -<br /> tần số của bộ lọc trên ta nhận thấy rằng chu kỳ dao động của đặc trưng biên-tần là khoảng<br /> 3MHz.<br /> Sau khi đã chuẩn hóa quá trình trên đầu ra bộ lọc thấp tần tương tự trong phần 2.1, ta<br /> có thể tạo được sự bất đồng nhất biên độ bằng cách sau:<br /> A(f )  1  y(t )(1  A)<br /> Trong đó, A xác định phạm vi dao động cực đại của sự bất đồng nhất biên độ của<br /> đặc trưng biên-tần. Trong mô hình này giá trị của A giới hạn trong khoảng 3dB.<br /> 2.3. Mô tả phương pháp thêm vào sự bất đồng nhất của các hệ số truyền kênh thu<br /> anten mạng pha thích nghi<br /> <br /> <br /> 166 N.X. Mai, … , L. T. Trang, “Nghiên cứu sự ảnh hưởng … của anten mạng pha.”<br /> Nghiên cứu khoa học công nghệ<br /> Trong chương trình mô phỏng tính bất đồng nhất của các hệ số truyền của các kênh thu<br /> thường được thêm vào trong vùng tần số, bằng cách lấy phổ của hỗn hợp tín hiệu đầu vào<br /> nhân với hệ số truyền của các kênh thu, hệ số truyền này là hàm của tần số.<br /> Hệ số truyền của các kênh thu, có tính đến sự bất ổn định của GD và không đồng nhất<br /> của đặc trưng biên độ - tần số và sự sai lệch về dải thông trên các kênh thu, có dạng:<br /> <br /> A(m, k )e j(m,k ), k  k0 ;<br /> <br /> <br /> K (m, k )  <br /> 0, k0  1  k  N  k0 ; (4)<br /> <br /> <br /> <br /> A(m, k )e j(m,k ), k  N  k0  1,<br /> <br /> Trong đó, k0 là ký hiệu của tần số rời rạc, khi xác định giới hạn tần số dải thông của bộ lọc,<br /> có thể là như nhau hoặc bị biến đổi một cách độc lập cho mỗi tuyến thu tương ứng với M<br /> kênh. Sự biến đổi của giới hạn tần số dải thông đã được sử dụng để nghiên cứu ảnh hưởng của<br /> sự không giống nhau trong độ rộng dải thông của bộ các bộ lọc trên các kênh thu. Sơ đồ thêm<br /> vào tính bất đồng nhất của các tuyến thu theo công thức S(m, k )  S (m, k ).K (m, k ) được<br /> trình bày trên hình 5 và tương tự sơ đồ tạo độ trễ truyền.<br /> <br /> <br /> <br /> <br /> Hình 5. Sơ đồ tính đến tính bất đồng nhất của các kênh thu<br /> trong mạng anten pha thích nghi.<br /> 2.4. Sự hình thành tín hiệu cuối cùng và tính toán các đặc trưng chống nhiễu<br /> <br /> <br /> <br /> <br /> Hình 6. Mô hình tín hiệu truyền trên kênh bất đồng nhất.<br /> Sau khi xây dựng đầy đủ các mô hình toán của tín hiệu, nhiễu, kênh truyền và các yếu<br /> tố bất đồng nhất, bất ổn định của kênh truyền thì tín hiệu đầu vào cuối cùng của việc xử lý<br /> không gian tín hiệu trên bộ chống nhiễu được hình thành như trên hình 6 [3], [5], [6]. Đầu<br /> ra tín hiệu được biểu diễn như sau:<br /> Is<br /> S  Ih<br /> I <br /> y(m, n )     .si (m, n )     .Ii (m, n )  n(m, n ) (5)<br />  <br /> i 1  N i<br />  <br /> i 1  N i<br /> <br /> <br /> Trong đó, si (m, n ), Ii (m, n ), n(m, n ) lần lượt là tín hiệu có ích, nhiễu và tạp âm thứ<br /> i , có tính đến sự bất đồng nhất của các hệ số truyền của các máy thu, y(m, n ) là tín hiệu<br /> đầu ra của bộ chống nhiễu không gian, w(n ) : Véc-tơ trọng số của bộ lọc không gian.<br /> Các đặc trưng chống nhiễu:<br /> <br /> <br /> <br /> Tạp chí Nghiên cứu KH&CN quân sự, Số Đặc san FEE, 08 - 2018 167<br />  Kỹ thuật Điện tử – Thông tin<br /> Để đơn giản mô hình hóa, ta chỉ mô phỏng trong trường hợp một tín hiệu có ích. Trong<br /> chương trình này, các đặc trưng chống nhiễu được xem xét bao gồm:<br /> 1. Hệ số nén với từng nhiễu;<br /> 2. Hệ số nén công suất nhiễu (công suất tổng cộng), tính bằng dB;<br /> 3. Hệ số nén đối với tín hiệu có ích, tính bằng dB;<br /> 4. Hệ số nén đối với tạp âm, tính bằng dB;<br /> 5. Tỷ số tín hiệu/(tạp âm+nhiễu) đầu ra tổng cộng của thiết bị chống và được biểu<br />  <br /> diễn bằng công thức: S / ( I  N )  , tính bằng dB;<br />   nguong<br /> Để thể hiện một cách trực quan quá trình chống nhiễu, chương trình sẽ xây dựng giản<br /> đồ hướng của anten mạng pha thích nghi theo từng bước tính toán.<br /> Khi tính toán thời gian thiết lập vector trọng số ổn định, thuật toán được coi là hội tụ khi<br /> tất cả các hệ số được dùng để đánh giá khả năng chống nhiễu đạt tới 95% giá trị ổn định.<br /> 3. ĐÁNH GIÁ KẾT QUẢ MÔ PHỎNG ANTEN MẠNG PHA 7 PHẦN TỬ,<br /> VỚI KÊNH THU ĐỒNG NHẤT VÀ KHÔNG ĐỒNG NHẤT<br /> Trên hình 7÷10 là các kết quả mô phỏng các tham số hệ số nén nhiễu, tỷ số tín<br /> hiệu/(tạp âm + nhiễu) tổng cộng đầu ra, hệ số nén tạp âm, hàm tương quan đối với thuật<br /> toán xử lý tín hiệu không - thời gian (STAP) khi các kênh là đồng nhất và không đồng<br /> nhất với 4 bộ giữ chậm trên mỗi kênh.<br /> <br /> <br /> <br /> <br /> Hình 7. Tỷ số tín hiệu/(nhiễu+tạp âm) tổng cộng trên đầu ra theo thuật toán STAP.<br /> <br /> <br /> <br /> <br /> Hình 8. Hệ số nén nhiễu của thuật toán STAP.<br /> <br /> <br /> 168 N.X. Mai, … , L. T. Trang, “Nghiên cứu sự ảnh hưởng … của anten mạng pha.”<br /> Nghiên cứu khoa học công nghệ<br /> Các giả thiết cho các tham số đối với các kênh không đồng nhất như sau:<br />  Biên độ thăng giáng của pha ban bộ lọc khuếch đại trung tần kênh thu 50.<br />  Biên độ thăng giáng đặc trưng pha biên độ của bộ lọc khuếch trung tần trên các<br /> kênh thu 0,5dB.<br />  Biên độ thăng giáng dải thông bộ lọc trung tần trên các kênh thu 200Khz.<br />  Tương quan tính không đồng nhất của GD và đặc trưng biên độ - tần số bộ lọc<br /> khuếch đại trung tần 1MHz.<br /> <br /> <br /> <br /> <br /> Hình 9. Hệ số nén tín hiệu theo thuật toán STAP.<br /> <br /> <br /> <br /> <br /> Hình 10. Hệ số nén tạp âm theo thuật toán STAP.<br /> Từ các kết quả mô phỏng như trên hình 7÷10, so sánh các biểu đồ trên có các tham số<br /> được thống kê như bảng sau:<br /> Bảng 1. các tham số chống nhiễu trên kênh đồng nhất và không đồng nhất.<br /> Kênh đồng nhất Kênh không đồng nhất<br /> Các tham số<br /> Appelbaum Forst Appelbaum Forst<br /> Tỷ số tín hiệu/(nhiễu+ tạp âm)[dB] -11.7 -11.28 -23.37 -15.36<br /> Độ nén tín hiệu trên đầu ra[dB] -10.60 -10.28 -11.41 -13.49<br /> Độ nén tạp âm trên đầu ra[dB] -1.61 -1.55 -1.71 -1.95<br /> Độ nén nhiễu trên đầu ra[dB] 57.93 66.74 25.38 32.13<br /> Để đánh giá mức độ ảnh hưởng của sự thăng giáng pha ban đầu và GD của các kênh<br /> thu trên anten mạng pha thích nghi đến khả năng chống nhiễu và mức độ ảnh hưởng đặc<br /> <br /> <br /> Tạp chí Nghiên cứu KH&CN quân sự, Số Đặc san FEE, 08 - 2018 169<br />  Kỹ thuật Điện tử – Thông tin<br /> trưng biên độ - tần số, ta thực hiện mô phỏng cho anten mạng pha 7 phần tử, sử dụng<br /> phương pháp xử lý không gian tín hiệu với thuật toán chống nhiễu theo tiêu chuẩn cực tiểu<br /> hóa công suất trên đầu ra bộ chống nhiễu.<br /> Với giả thiết một nhiễu dải rộng, nguồn nhiễu nằm trong mặt phẳng ngang, hướng tới<br /> tín hiệu có ích ở vị trí 5 độ thấp hơn so với chỏm của bán cầu; tỷ số tín hiệu/tạp âm bằng -<br /> 20dB, tỷ số nhiễu/tạp âm bằng 40dB.<br /> Kết quả được trung bình hóa từ 10 thử nghiệm. Số liệu được tính toán theo công suất<br /> nhiễu và tỷ số tín hiệu/(nhiễu+tạp âm) đầu ra tổng cộng được trình bày tại bảng 2 và bảng 3.<br /> Bảng 2. Các đặc trưng chống nhiễu.<br /> Khoảng dao động của các pha Hệ số nén công suất Tỷ số tín hiệu/(nhiễu+tạp)<br /> ban đầu(± độ) nhiễu [dB] đầu ra [dB]<br /> 0 79 -19<br /> 0,1 45 -20<br /> 5 44 -20<br /> 10 44 -20<br /> Bảng 3. Các đặc trưng chống nhiễu.<br /> Khoảng thăng giáng đặc trưng biên độ - tần Hệ số nén công Tỷ số tín/(nhiễu+tạp)<br /> số trên kênh thu của anten mạng pha thích suất nhiễu [dB] đầu ra [dB]<br /> nghi [  dB]<br /> 0,1 48 -19<br /> 0,3 45 -20<br /> 0,5 38 -24<br /> Sự sai lệch của đặc trưng biên độ-tần số các kênh thu của anten mạng pha thích nghi<br /> khiến cho hệ số nén nhiễu giảm đi đáng kể.<br /> Khoảng lệch giới hạn cho phép của đặc trưng biên độ - tần số kênh thu của trên anten<br /> mạng pha thích nghi là 0,5dB bởi vì ở độ lệch đó thì các đặc tính chống nhiễu nằm trên<br /> biên các yêu cầu kỹ thuật đối với bộ chống nhiễu<br /> Độ lệch của sự dao động các pha ban đầu trên các kênh thu của anten mạng pha nằm<br /> trong giới hạn nêu trên, các độ lệch của tiến trình (được sử dụng trong mô hình) của GD cho<br /> tình huống tín hiệu-nhiễu đã cho, không dẫn đến sự suy giảm đáng kể chất lượng chống<br /> nhiễu. Tuy nhiên, vì có sự thăng giáng các pha ban đầu, nên vị trí "0" trong giản đồ hướng<br /> của anten mạng pha thích nghi cũng bị thay đổi và có thể dẫn tới tình huống các nguồn tín<br /> hiệu có hướng tới nằm gần (tính theo góc) với nguồn nhiễu cũng có thể bị loại bỏ.<br /> Giá trị biên độ dao động giới hạn của pha ban đầu trên các kênh thu của anten mạng<br /> pha thích nghi thường chỉ nằm quanh giá trị định mức là 5 kHz , khi vượt qua giá trị đó, vị<br /> trí điểm “0” của giản đồ hướng anten mạng pha thích nghi có thể bị biến đổi đáng kể.<br /> 4. KẾT LUẬN<br /> Qua các kết quả nghiên cứu và khảo sát trên đây có thể nhận thấy rằng, tính bất đồng nhất<br /> và không ổn định của các kênh thu trong anten mạng pha thích nghi được mô tả bằng sự<br /> thăng giáng pha ban đầu của các dao động, GD, thăng giáng dải thông và sự sai lệch các đặc<br /> trưng biên độ - tần số kênh thu. Sự sai lệch này sẽ làm ảnh hưởng đáng kể tới chất lượng nén<br /> nhiễu của anten mạng pha, từ đó dẫn tới sự suy giảm tỷ số tín/(nhiễu+tạp) đầu ra.<br /> Các kết quả nêu trên về độ nhạy thuật toán xử lý không – thời gian tín hiệu đối với các<br /> yếu tố mất ổn định và tính bất đồng nhất trên các kênh thu anten mạng pha thích nghi được<br /> tính toán dựa trên tình huống tín hiệu-nhiễu và mô hình kênh thu của anten mạng pha thích<br /> <br /> <br /> 170 N.X. Mai, … , L. T. Trang, “Nghiên cứu sự ảnh hưởng … của anten mạng pha.”<br /> Nghiên cứu khoa học công nghệ<br /> nghi cụ thể. Vì thế các kết quả không phải là tuyệt đối trong mọi tình huống tín hiệu –<br /> nhiễu cũng như đối với mọi cấu hình của anten mạng pha và chỉ có được sử dụng để đánh<br /> giá xu hướng biến đổi các giá trị đánh giá chất lượng chống nhiễu trên anten mạng pha<br /> thích nghi khi tính tới các yếu tố bất đồng nhất trên các kênh thu.<br /> TÀI LIỆU THAM KHẢO<br /> [1]. Applebaum S.P. “Adaptive arrays” // IEEE Trans. Antennas propagation. Sept. 1976.<br /> V. AP-24. R. 585-598.<br /> [2]. Frost.0. L., III, “An Algorithm For Linearly Constrained Adaptive Array<br /> Processing,” PROC. IEEE, Vol. 60, pp. 926-935, Aug. 1972<br /> [3]. Ngô Xuân Mai, Hoàng Thế Khanh, Lê Kỳ Biên . “Non-Working zones in GNSS at<br /> interference protection” Антенны, pp.37-47, № 4.2017.<br /> [4]. Fante R.L., Fitzgibbons M.P., McDonald K.F. “Effect of adaptive array processing<br /> on GPS signal crosscorrelation” // www.mitre-corporation.com. October 2004.<br /> [5]. Widrow B., “A Review of Adaptive Antennas” vol 66. Springer (1979)<br /> [6]. Robert C. Hansen., Phased Array Antennas, John Wiley & sons, Inc, 2001<br /> [7]. Tobias Kersten “On the Impact of Group Delay Variations on GNSS Time and<br /> Frequency Transfer” 978-14673-1923-2/12 2012 IEEE<br /> [8]. Lixun Li, Yingxue Su, Baiyu Li, Feixue Wang., “Phase and Group delay Analysis<br /> for Patch Antenna” IEEE, 2/2015<br /> [9]. Davide Margaria, Emanuela Falletti., “Impact of the Group Delay on BOC(M,N)<br /> Tracking” 978-1-4799-0486-0/13 2013 IEEE<br /> [10]. Lixun Li, Baiyu Li, Huaming Chen, Feixue Wang, “GNSS Antenna Phase Center<br /> and Group Delay Evaluating” 978-1-4799-8897-6/15/$31.00 2015 IEEE.<br /> ABSTRACT<br /> RESEARCH ON THE IMPACT OF CHANNEL HETEROGENEITY ON THE<br /> ANTI-INTERFERENCE EFFICIENCY ON THE PHASE ARRAY ANTENNA<br /> WITH GPS/GLONASS SYSTEMS<br /> In the paper, the results studied by the authors on the assessment of the effect of<br /> channel heterogeneity on the anti-interference efficiency on the phase array<br /> antenna with GNSS systems through the calculated are presented and simulation<br /> results based on space-time algorithms named Howells-Applebaum and Frost.<br /> Keywords: Heterogeneous on the receiver channel; Anti-interference GNSS; Group Delay; Ap.<br /> <br /> Nhận bài ngày 01 tháng 7 năm 2018<br /> Hoàn thiện ngày 10 tháng 9 năm 2018<br /> Chấp nhận đăng ngày 20 tháng 9 năm 2018<br /> <br /> Địa chỉ: 1 Viện Điện tử, Viện Khoa học và Công nghệ quân sự;<br /> 2<br /> Viện Tên lửa, Viện Khoa học và Công nghệ quân sự;<br /> 3<br /> Bộ môn tác chiến, Học Viện kỹ thuật quân sự;<br /> 4<br /> Khoa Điện tử viễn thông, Đại học Công nghiệp Hà Nội.<br /> *<br /> Email: ngomaicnc@gmail.com.<br /> <br /> <br /> <br /> <br /> Tạp chí Nghiên cứu KH&CN quân sự, Số Đặc san FEE, 08 - 2018 171<br />