Nhiễm vi rút viêm gan A ở trẻ em từ 1-10 tuổi, tại thành phố Hồ Chí Minh, năm 2003

NHIEÃM VI RUÙT VIEÂM GAN A ÔÛ TREÛ EM TÖØ 1-10 TUOÅI,<br /> TAÏI TP HCM, NAÊM 2003<br /> Nguyeãn Theá Huøng*, Cao Ngoïc Nga*, Nguyeãn Thò Thu Thaûo*, Ñinh Theá Trung*<br /> <br /> TOÙM TAÉT<br /> Ñeå xaùc ñònh tyû leä tieáp xuùc virus gaây vieâm gan A ôû treû em vaø phaân tích caùc yeáu toá coù theå aûnh höôûng<br /> ñeán söï laây nhieãm naøy, moät thieát keá nghieân cöùu caét ngang ñaõ ñöôïc thöïc hieän taïi Beänh vieän Nhieät Ñôùi töø<br /> thaùng 3 ñeán thaùng 8 naêm 2003, qua vieäc khaûo saùt 179 tröôøng hôïp treû em töø 1 ñeán 10 tuoåi chöa chích<br /> ngöøa vieâm gan A. keát quaû cho thaáy 7/179 (4%) treû trong nhoùm tuoåi naøy ñaõ tieáp xuùc vôùi HAV.<br /> Caùc yeáu toá: hoaøn caûnh kinh teá cuûa cha meï, ngöôøi chaêm soùc tröïc tieáp, trình ñoä hoïc vaán cuûa cha- meï,<br /> nuoâi thuù trong nhaø, caùch cho treû aên, aên thöùc aên naáu taïi nhaø hay aên quaø rong khoâng coù moái lieân quan vôùi<br /> nhieãm HAV (p > 0,05). Chæ coù yeáu toá “coù hay khoâng uoáng nöôùc ñun soâi” coù söï khaùc bieät coù yù nghóa thoáng<br /> keâ: taát caû 7 tröôøng hôïp coù anti HAV (+) ñeàu khoâng uoáng nöôùc ñun soâi, khaùc bieät vôùi nhöõng treû coù antiHAV<br /> (-) vôùi p = 0,04 (OR: 1,07 (1,01-1,08)). Giaùo duïc veä sinh thöôøng thöùc trong nhaân daân neân boû thoùi quen<br /> uoáng nöôùc khoâng ñun soâi, coù theå giuùp traùnh laây nhieãm HAV.<br /> <br /> SUMMARY<br /> INFECTION WITH HEPATITIS A VIRUS IN 1-10 YEAR-OLD CHILDREN AT HCMC, 2003<br /> Nguyen The Hung, Cao Ngoc Nga, Nguyen Thi Thu Thao, Dinh The Trung<br /> * Y Hoc TP. Ho Chi Minh * Vol. 9 * Supplement of No 1 * 2005: 158 - 162<br /> <br /> To assess the frequency of children having exposed with hepatitis A virus, a cross sectional study was<br /> conducted at the Hospital for Tropical Diseases from March to August 2003 in 179 non HAV-immunized<br /> children aged 1 – 10 years old. Results: There were 7 cases presenting antiHAV positive serum (4%). The<br /> following factors have no relationships with being HAV infected: parents’ outcome, parents’ education<br /> level, presence of a directly day care person, raising pets, the way of feeding children, eating at home or<br /> eating out. The fact of “ drink or not drink boiled water” was the only significant factor showing difference<br /> among (+) and (-) antiHAV (p = 0.04) (OR: 1,07 (1,01-1,08)).<br /> Food and drink hygiene education in public mass, especially “the habit of drinking boiled water”<br /> should be emphasized to prevent HAV infection.<br /> <br /> ÑAËT VAÁN ÑEÀ<br /> Vieâm gan sieâu vi laø moät beänh nhieãm truøng<br /> thöôøng gaëp vaø nguy hieåm do nhieàu loïai sieâu vi khaùc<br /> nhau gaây ra. Caùc loaïi sieâu vi naøy raát khaùc nhau nhöng<br /> bieåu hieän laâm saøng töông töï nhau. Tuy nhieân, vieâm<br /> gan do sieâu vi vieâm gan A (HAV) laø moät tình traïng<br /> nhieãm truøng khoâng coù bieåu hieän laâm saøng trong ña soá<br /> caùc tröôøng hôïphoaëc moät soá ít coù bieåu hieän laâm saøng<br /> nhöng dieãn bieán thöôøng nheï vaø töï giôùi haïn. Ngöôøi giaø<br /> coù theå coù vaøng da keùo daøi. Theå toái caáp hieám xaûy ra.<br /> * Boä moân Nhieãm ÑHYD TpHCM<br /> <br /> 158<br /> <br /> Ñöôøng laây truyeàn chuû yeáu cuûa HAV qua ñöôøng tieâu<br /> hoùa, qua thöùc aên nöôùc uoáng bò nhieãm truøng, neân ôû<br /> caùc quoác gia coù tình traïng veä sinh moâi caûnh keùm khaû<br /> naêng tieáp xuùc vôùi HAV xuaát hieän sôùm. Ñieàu ñaùng chuù<br /> yù, sau nhieãm truøng khoâng coù tröôøng hôïp naøo ghi<br /> nhaän chuyeån sang maõn tính nhö vieâm gan sieâu vi B.<br /> Ngoaøi ra, cô theå seõ taïo ra khaùng theå trung hoøa coù khaû<br /> naêng baûo veä laâu daøi cho cô theå.<br /> Vieät Nam thuoäc vuøng Ñoâng Nam AÙ, vaø theo moät<br /> soá taøi lieäu, laø moät vuøng löu haønh cao cuûa vieâm gan<br /> A(13). Löùa tuoåi thöôøng bò laây nhieãm sôùm laø treû em nhoû<br /> <br /> < 10 tuoåi. Chuùng toâi muoán tìm hieåu tyû leä cuï theå cuûa<br /> tình traïng laây nhieãm HAV taïi moät thaønh phoá lôùn. Vaø<br /> tìm hieåu nhöõng yeáu toá naøo laøm cho treû em deã bò laây<br /> nhieãm? Tyû leä nhieãm HAV coù theå khaùc nhau tuøy theo<br /> töøng ñòa phöông, vaø xaùc ñònh ñöôïc tyû leä nhieãm HAV<br /> ñeå ñeà ra nhöõng chieán löôïc tieâm chuûng vacxin. Tìm<br /> hieåu nhöõng yeáu toá laây nhieãm coù theå giuùp ñeà ra nhöõng<br /> bieän phaùp phoøng ngöøa thích hôïp.<br /> <br /> Muïc tieâu<br /> Muïc tieâu toång quaùt<br /> <br /> Khaûo saùt tình hình laây nhieãm HAV ôû treû em töø 1<br /> – 10 tuoåi ñeán khaùm taïi BV Beänh Nhieät Ñôùi.<br /> Muïc tieâu chuyeân bieät<br /> <br /> - Xaùc ñònh tyû leä treû em 1-10 tuoåi coù tieáp xuùc vôùi<br /> HAV taïi TP HCM.<br /> - Phaân tích caùc yeáu toá coù aûnh höôûng ñeán nhieãm<br /> HAV ôû treû naøy.<br /> <br /> ÑOÁI TÖÔÏNG VAØ PHÖÔNG PHAÙP NGHIEÂN<br /> CÖÙU<br /> Thieát keá nghieân cöùu: nghieân cöùu moâ taû<br /> Choïn maãu:<br /> Theo coâng thöùc cuûa nghieân cöùu moâ taû caét ngang<br /> (Z 1-α/2)2 x p x q<br /> n = -----------------------d2<br /> Z: laáy giaù trò töø phaân phoái chuaån, α: 0.05 => Z 1-α/2 = Z<br /> 0,95 = 1,96; P: tyû leä coù antiHAV trong nhoùm 1 -10 tuoåi taïi<br /> TP HCM. Trong tröôøng hôïp naøy khoâng coù soá lieäu coù saún<br /> neân p ñöôïc tính laø 0,5 vaø q laø 0,5; D: sai soá cho pheùp: 7%<br /> Theo coâng thöùc treân, côû maãu ñöôïc tính laø 196 maãu.<br /> <br /> Tieâu chuaån choïn maãu<br /> Treû em trong löùa tuoåi 1 – 10, soáng taïi TP HCM vaø<br /> chöa chuûng ngöøa vieâm gan A, coù söï chaáp thuaän tham<br /> gia nghieân cöùu töø cha meï hay ngöôøi thaân.<br /> Phöông phaùp tieán haønh<br /> Laäp baûng caâu hoûi phoûng vaán veà caùc bieán soá coù<br /> lieân quan ñeán nhieãm HAV cuûa treû, do cha meï hoaëc<br /> thaân nhaân cuûa treû traû lôøi. Thôøi gian thu thaäp soá lieäu:<br /> <br /> Nhieãm<br /> <br /> töø thaùng 3/2003 ñeán thaùng 8/2003. Ñòa ñieåm: Phoøng<br /> khaùm beänh theo yeâu caàu BV Beänh Nhieät Ñôùi.<br /> Treû ñöôïc thöû xeùt nghieäm antiHAV (toøan phaàn:<br /> IgM vaø IgG) baèng phöông phaùp ELISA ñeå ñaùnh giaù<br /> tình traïng coù tieáp xuùc hay chöa coù tieáp xuùc vôùi HAV.<br /> Xeùt nghieäm naøy ñöôïc thöû taïi phoøng xeùt nghieäm cuûa<br /> BV Beänh Nhieät Ñôùi.<br /> Xöû lyù soá lieäu<br /> Phaàn meàm EPI Info for Windows<br /> Y ñöùc<br /> Ñeà taøi khoâng vi phaïm y ñöùc, khoâng laøm aûnh<br /> höôûng ñeán söùc khoûe cuûa treû.<br /> <br /> KEÁT QUAÛ VAØ BAØN LUAÄN<br /> Veà tyû leä tieáp xuùc vôùi HAV cuûa treû:<br /> Trong thôøi gian töø thaùng 3 naêm 2003 ñeán thaùng<br /> 8 naêm 2003, chuùng toâi thu thaäp ñöôïc 179 tröôøng hôïp<br /> treû em ñöa ñeán khaùm taïi BV Beänh Nhieät Ñôùi theo<br /> ñuùng tieâu chuaån choïn löïa nghieân cöùu.<br /> Goàm coù: Treû 1- 5tuoåi: 90 em (50%), treû > 5 tuoåi:<br /> 89 em(50%), cö truù taïi TP Hoà Chí Minh.<br /> Soá treû em coù xeùt nghieäm anti HAV (+) laø 7. Vaäy<br /> tyû leä coù tieáp xuùc vôùi HAV cuûa nhoùm khaûo saùt laø 7/179,<br /> töùc 4% hay noùi moät caùch khaùc: coù 400 treû coù khaû<br /> naêng bò nhieãm HAV cho moãi 100. 000 treû.<br /> Ñaây laø moät tyû leä cao. ÔÛ YÙ, suaát doä chung cuûa vieâm<br /> gan A laø 5 tröôøng hôïp cho moãi 100 000 ngöôøi vaø ôû<br /> Puglia, vôùi tyû leä khaùng theå anti A khoûang 40% ôû löùa tuoåi<br /> 18 tuoåi, ñöôïc xem laø vuøng dòch löu haønh trung gian(1).<br /> ÔÛ Bristol Bay, Alaska, khaûo saùt trong quaàn chuùng treû<br /> em < 5 tuoåi, taàn suaát coù khaùng theå anti-HAV laø 0 %<br /> naêm 1983 vaø 11% naêm 1993. Söï gia taêng naøy khaùc bieät<br /> coù yù nghóa thoáng keâ vaø söï laây truyeàn xaûy ra giöõa 2 traän<br /> dòch do coù hieän dieän cuûa treû em < 15 tuoåi coù tính caûm<br /> thuï cao vôùi nhieãm HAV(2). Taïi Brazil, gaàn 50% caùc ñoái<br /> töôïng < 10 tuoåi raát deã bò laây nhieãm HAV(3)<br /> ÔÛ ñaây chuùng toâi chæ laøm moät ñôït caét ngang vaø<br /> treân nhoùm tuoåi töø 1-10 neân khoâng theå so saùnh vôùi<br /> caùc löùa tuoåi khaùc hay so saùnh söï thay ñoåi cuûa tyû leä naøy<br /> theo thôøi gian. Ñieàu naøy ñaõ ñöôïc nhaän ñònh ôû nhieàu<br /> nôi treân theá giôùi: ÔÛ Phi Chaâu vaø Trung Ñoâng, giöõa<br /> <br /> 159<br /> <br /> naêm 1989 vaø 1995, coù moät söï ñi xuoáng roõ reät cuûa tyû leä<br /> huyeát thanh khaùng theå HAV ôû treû em < 12 t(4); ÔÛ<br /> Poland vaø Ñoâng AÂu, giöõa 1979 vaø 1997, cuõng coù söï<br /> chuyeån ñoåi veà löùa tuoåi bò nhieãm vieâm gan A töø treû em<br /> sang löùa thanh nieân treû(5) Töông töï nhö ôû Chaâu Myõ<br /> Latinh, ôû löùa 6-10 tuoåi, 30% treû em Chile vaø 55% treû<br /> em Brazil coù mang khaùng theå anti-HAV; ÔÛ löùa 10-11<br /> tuoåi, tyû leä naøy laø 54% ôû Argentina, 62% ôû Venezuela,<br /> 60% ôû Brazil, 70% ôû Chile vaø 90% ôû Mexico. Ôû löùa tuoåi<br /> 31- 40 thì treân 80% daân soá ôû caùc quoác gia treân ñaõ coù<br /> tieáp xuùc vôùi HAV. Keát quaû cho thaáy ôû Chaâu Myõ Latinh,<br /> töø vuøng dòch teã cao ñaõ chuyeån sang vuøng dòch teã<br /> trung bình(6). Coøn ôû vuøng Ñoâng Nam AÙ, taïi moät soá<br /> quoác gia, dòch teã vieâm gan A ñaõ thay ñoåi töø vuøng löu<br /> haønh dòch cao sang vuøng löu haønh dòch trung bình,<br /> vaø töø vuøng dòch löu haønh trung bình sang vuøng dòch<br /> thaáp. Vaøo nhöõng naêm 1980, 85-95% daân soâ ôû<br /> Philippines, Haøn quoác, Trung quoác vaø Thailand coù<br /> antiHAV (+) ôû löùa 10-15 tuoåi, so saùnh vôùi 50% ôû<br /> Malaysia vaø Singapore. Nhöng khoûang 10 naêm sau,<br /> thì tyû leä 85-95% gaëp phaûi ôû löùa 30-40 tuoåi ôû<br /> Philippines, Haøn quoác, Trung quoác, Thai Lan so vôùi<br /> löùa 50 tuoåi ôû Malaysia vaø Singapore. Nhöõng thay ñoåi<br /> töông töï cuõng xaûy ra ôû Hong Kong, Nhaät, Ñaøi Loan(7)<br /> Söï chuyeån ñoåi veà löùa tuoåi coù tieáp xuùc vôùi HAV,<br /> cuõng nhö khuynh höôùng HAV khoâng coøn laø taùc nhaân<br /> löu haønh dòch cao nöõa, xuaát phaùt töø nhöõng thay ñoåi<br /> veà chaát löôïng cuoäc soáng, veä sinh choã aên ôû, nöôùc uoáng<br /> saïch, phaûn aûnh söï caûi thieän veà caùc ñieàu kieän xaõ hoäi<br /> kinh teá ôû töøng quoác gia. Tyû leä thaáp cuûa treû em mang<br /> antiHAV trong khaûo saùt cuûa chuùng toâi coù theå cuõng noùi<br /> leân moät phaàn naøo nhöõng thay ñoåi cuûa ñieàu kieän soáng<br /> taïi TP HCM. Tuy nhieân caàn phaûi coù nhöõng soá lieäu cuõ,<br /> cuõng nhö trong töông lai thöïc hieän theâm nhöõng khaûo<br /> saùt khaùc môùi coù theå coù ñöôïc nhöõng so saùnh cuï theå.<br /> Veà caùc yeáu toá coù lieân quan ñeán khaû<br /> naêng tieáp xuùc vôùi HAV<br /> Chuùng toâi tìm hieåu caùc yeáu toá coù theå coù aûnh<br /> höôûng leân vaán ñeà laây nhieãm HAV, chuû yeáu laø nhöõng<br /> yeáu toá phaûn aûnh hoaøn caûnh sinh soáng cuûa gia ñình<br /> treû hay cuûa chính treû, cuï theå laø: trình ñoä hoïc vaán cuûa<br /> cha meï, ngheà nghieäp cha meï, ngöôøi chaêm soùc treû,<br /> <br /> 160<br /> <br /> caùch aên uoáng cuûa treû (thöùc aên naáu taïi nhaø, thöùc aên<br /> naáu saün, loïai thöùc aên, soá laàn aên...).<br /> Moái lieân heä coù hay khoâng cuûa nhöõng yeáu toá naøy<br /> vôùi tình traïng tieáp xuùc vôùi HAV ñöôïc toùm taét trong<br /> baûng sau:<br /> Toång<br /> soá<br /> - Meï<br /> 146<br /> Ngöôøi nuoâi<br /> - Cha<br /> 47<br /> treû<br /> -Vuù nuoâi<br /> 20<br /> Trình ñoä<br /> - döôùi lôùp 6<br /> 38<br /> - lôùp 6 – lôùp 9<br /> 70<br /> hoïc vaán<br /> - treân lôùp 9<br /> 68<br /> cha<br /> Trình ñoä<br /> - döôùi lôùp 6<br /> 41<br /> hoïc vaán<br /> - lôùp 6 – lôùp 9<br /> 85<br /> - treân lôùp 9<br /> 53<br /> meï<br /> - Coù ñi nhaø treû<br /> 135<br /> Ñi nhaø treû<br /> - Khoâng ñi nhaø treû 44<br /> - Naáu taïi nhaø<br /> 174<br /> Thöùc aên<br /> - Thöùc aên laøm saün 10<br /> Thoùi quen<br /> - Coù<br /> 134<br /> aên quaø<br /> - Khoâng<br /> 31<br /> rong<br /> Uoáng nöôùc<br /> - Coù<br /> 70<br /> ñun soâi<br /> - Khoâng<br /> 109<br /> Nuoâi thuù<br /> - Coù<br /> 100<br /> - Khoâng<br /> 79<br /> trong nhaø<br /> Yeáu toá khaûo saùt<br /> <br /> 81,6<br /> 26,3<br /> 11,2<br /> 21,6<br /> 39,8<br /> 38,6<br /> 22,9<br /> 47,5<br /> 29,6<br /> 75,4<br /> 24,6<br /> 97,2<br /> 5,6<br /> <br /> AntiHAV (+)<br /> (%)<br /> 6 (85,7)<br /> 3 (42,9)<br /> 0 (0.0)<br /> 3 (42,9)<br /> 2 (28,6)<br /> 2 (28,6)<br /> 3 (42,9)<br /> 3 (42,9)<br /> 1 (14,3)<br /> 4 (57,1)<br /> 3 (42,9)<br /> 7 (100)<br /> 0 (0)<br /> <br /> 81,9<br /> 18,8<br /> <br /> 6 (85,6)<br /> 1 (14,3)<br /> <br /> 39,1<br /> 60,9<br /> 55,9<br /> 44,1<br /> <br /> 0 (0)<br /> 7 (100)<br /> 3 (42,9)<br /> 4 (57,1)<br /> <br /> (%)<br /> <br /> p<br /> NS<br /> NS<br /> NS<br /> NS<br /> <br /> NS<br /> NS<br /> NS<br /> NS<br /> 0,04<br /> NS<br /> <br /> NS: p > 0.05<br /> <br /> Baûng keát quaû treân cho thaáy raèng caùc yeáu toá cha<br /> meï, vuù nuoâi, trình ñoä hoïc vaán cuûa cha – meï khoâng coù<br /> moái lieân quan vôùi nhieãm HAV. Caùch cho treû aên, thöùc<br /> aên naáu taïi nhaø hoaëc thöùc aên naáu saún, aên quaø rong, röûa<br /> traùi caây tröôùc khi aên... khoâng coù moâi lieân heä vôùi tình<br /> traïng laây nhieãm. Nuoâi thuù trong nhaø cuõng khoâng coù<br /> moái lieân heä. Chæ coù yeáu toá “coù hay khoâng uoáng nöôùc<br /> ñun soâi” coù söï khaùc bieät thoáng keâ: taát caû 7 tröôøng hôïp<br /> coù tieáp xuùc vôùi HAV khoâng uoáng nöôùc ñun soâi, khaùc<br /> bieät vôùi nhöõng treû coù antiHAV (-) vôùi p = 0,04 (OR:<br /> 1,07 (1,01-1,08)). Ñaây laø moät yeáu toá khaù quan troïng<br /> trong vieäc laây nhieãm HAV. Ñaây laø moät thoùi quen khoâng<br /> hôïp veä sinh aên uoáng maø nhieàu gia ñình maéc phaûi (do<br /> ñieàu kieän kinh teá, do trình ñoä kieán thöùc...)<br /> Caùc yeáu toá khaùc khoâng coù yù nghóa thoáng keâ coù<br /> theå do côõ maãu chöa ñuû lôùn, do ñoù vieäc phaân taàng bò<br /> haïn cheá (ví duï phaân taàng trình ñoä hoïc vaán cuûa cha<br /> hay meï, phaân taàng veà taàn suaát soá laàn röûa tay tröôùc khi<br /> <br /> chaêm soùc treû, veà soá löôïng ngöôøi trong gia ñình, soá<br /> phoøng trong nhaø...) vaø khoâng phaûn aûnh ñöôïc chính<br /> xaùc ñieàu kieän sinh soáng vaø aên uoáng cuûa treû.<br /> Baøn luaän veà nhöõng yeáu toá daân soá hay dòch teã lieân<br /> quan ñeán nhieãm HAV ñaõ ñöôïc nhieàu taùc giaû nghieân<br /> cöùu. Nhaân moät traän dòch vieâm gan A xaûy ra ôû moät<br /> tröôøng hoïc taïi Rio de Janeiro, naêm 1999, söï laây<br /> nhieãm khoâng do nguoàn nöôùc ñöôïc cung caáp hay laây<br /> truyeàn qua phaân maø coù theå do söï tieáp xuùc giöõa ngöôøi<br /> vôùi ngöôøi(8). Ñaùnh giaù söï laây nhieãm vieâm gan A qua söï<br /> tieáp xuùc trong gia ñình ñöôïc taùc giaû Meyerhoff khaûo<br /> saùt vaø keát luaän raèng: cöù moãi 100 tröôøng hôïp chæ ñieåm<br /> (index cases) töø 6 -11 tuoåi, thì coù moät tyû leä nhieãm thöù<br /> phaùt trong cuøng gia ñình laø 47,2(9). ÔÛ ñaây chuùng toâi<br /> chöa coù döõ lieäu cho bieát nhöõng ngöôøi trong gia ñình<br /> cuûa 7 treû coù anti HAV (+) coù bò vaøng da hay thaät söï bò<br /> vieâm gan hay khoâng.<br /> Yeáu toá ngheà nghieäp cuûa ngöôøi bò nhieãm HAV<br /> thöôøng ñöôïc chuù yù: nhöõng ngöôøi laøm trong nhaø beáp,<br /> caàm naém thöùc aên, nhöõng ngöôøi coâng nhaân coù tieáp<br /> xuùc vôùi nguoàn nöôùc thaûi, nhaân vieân chaêm soùc treû em<br /> nhaø treû, nhaân vieân y teá laøm trong beänh vieän..... ÔÛ ñaây,<br /> chuùng toâi khaûo saùt treân treû em neân yeáu toá ngheà<br /> nghieäp chöa phaûi laø moät yeáu toá khaûo saùt ñöôïc. Ngoaøi<br /> ra, tình traïng kinh teá, möùc thu nhaäp cuûa caùc ñoái<br /> töôïng cuõng ñöôïc khaûo saùt(10) nhöng theo taùc giaû<br /> Bonnani, thì tình traïng gia caûnh ngheøo thaáp cuõng<br /> chöa phaûi laø yeáu toá quyeát ñònh. Chöa coù nhieàu taøi lieäu<br /> noùi veà vaán ñeà nuoâi thuù trong nhaø laø yeáu toá nguy cô<br /> cho ngöôøi bò nhieãm.<br /> Thöùc aên laây nhieãm coù theå khaùc nhau tuøy nôi.<br /> Ngöôøi Vieät Nam hay coù thoùi quen aên haøng rong ngoaøi<br /> ñöôøng neân raát khoù bieát ñöôïc loïai thöùc aên naøo laây<br /> nhieãm. Ñaõ coù moät traän dòch vieâm gan A do haønh xanh<br /> gaây ra trong moät quaùn aên ôû Ohio ñöôïc baùo caùo(11) hoaëc<br /> töø caùc loïai soø heán... cuøng vôùi moät soá virus ñöôøng ruoät<br /> khaùc nhö enterovirus, rotavirus, astrovirus(12). Vaäy thöùc<br /> aên haøng rong raát ña daïng, khoù khaûo saùt.<br /> <br /> KEÁT LUAÄN<br /> <br /> naøy taêng hay giaûm. Coù theå phaûi tìm caùch xaùc ñònh tyû<br /> leä naøy theâm ôû caùc nhoùm tuoåi khaùc nhau ñeå xem<br /> nhoùm naøo coù nguy cô nhieãm cao. Trong caùc yeáu toá<br /> dòch teã coù moái lieân quan ñeán nhieãm HAV, vieäc khoâng<br /> uoáng nöôùc ñun soâi laø yeáu toá gaây beänh. Thoùi quen naøy<br /> coù theå traùnh khoûi neáu coù söï giaùo duïc veà veä sinh<br /> thöôøng thöùc trong quaàn chuùng.<br /> <br /> TAØI LIEÄU THAM KHAÛO<br /> 1.<br /> <br /> 2.<br /> <br /> 3.<br /> <br /> 4.<br /> <br /> 5.<br /> <br /> 6.<br /> 7.<br /> <br /> 8.<br /> <br /> 9.<br /> <br /> 10.<br /> <br /> 11.<br /> <br /> 12.<br /> <br /> 13.<br /> <br /> Cinzia Germinario, Pietzo Luigi Lopalco and all “<br /> From Hepatitis B to hepatitis A and B prevention: the<br /> Puglia (Italy) experience”. Vaccine 18, S 83- S 85<br /> (2000).<br /> Dolly Peach, Brian J.McMahon...” Impact of recurrent<br /> Epidemics of hepatitis A virus Infection on population<br /> Immunity levels: Bristol Bay, Alaska” The Journ of<br /> Infection diseases 2002:186:1081-1085.<br /> Damiao Carlos Moraes dos Santos. Sero “<br /> Seroepidemiological<br /> Markers<br /> of<br /> enterically<br /> Transmitted Viral hepatitis A and E in indivuduals<br /> living in a community located in the North Area of<br /> Rio de Janeiro,Brazil “ Mem Inst Oswaldo Cruz, Rio<br /> de Janeiro, vol 97(5), 637-640, 2002<br /> Haysam Tufenkeji. “ Hepatitis A shifting epidemiology<br /> in the Middle East and Africa” Vaccine 18 (2000) S<br /> 65- S67.<br /> Janusz Cianciara. “ Hepatitis A shifting epidemiology<br /> in Poland and Eastern Europe “ Vaccine 18 (2000) S<br /> 68- S70<br /> Jorge Tanaka. “ Hepatitis A shifting epidemiology in<br /> Latin America “ Vaccine 18 (2000) S 57- S60<br /> Nina Gloriani Barzaga. “ Hepatitis A shifting<br /> epidemiology in South-East Asia and China “Vaccine<br /> 18 (2000) S 61- S64<br /> Livia Mel Villar and all. “Hepatitis A outbreak in a<br /> public school in Rio de Janeiro, Brazil” “ Mem Inst<br /> Oswaldo Cruz, Rio de Janeiro, vol 9735), 301-305,<br /> 2002<br /> A.S.Mayerhoff, R.J. Jacobs. “ Transmission of<br /> hepatitis A through household contact” Journal of<br /> viral hepatitis, 2001, 8, 454-458<br /> P. Bonnani, N.Comodo.” Prevalence of hepatitis A<br /> virus infection in sewage plant workers of Central<br /> Italy: is indication for vaccination justified? Vaccine<br /> 19 (2001) 844-849<br /> Catherine M Dentiger, William A Bower...” An<br /> outbreak of hepatitis A associated with green onions “<br /> Jour Infect Dis 2001; 183: 1273-1276<br /> F Le Guyader, L Haugarreau... “ Three-year study to<br /> assess human enteric viruses in shellfish” Applied and<br /> Environmental Microbiology, 2000, p 3241-3248<br /> Nguyeãn Höõu Chí. Beänh vieâm gan sieâu vi caáp. Beänh<br /> Hoïc Truyeàn Nhieãm, NXB Y Hoïc, 1997, tr. 348-373.<br /> <br /> Tyû leä treû em taïi TP HCM ñaõ coù tieáp xuùc vôùi HAV laø<br /> 4%. Giôùi haïn ôû ñaây laø moät khaûo saùt caét ngang, neân<br /> khoâng so saùnh ñöôïc soá lieäu tröôùc ñaây ñeå bieát laø tyû leä<br /> <br /> Nhieãm<br /> <br /> 161<br /> <br />