X· héi häc sè 4 (80), 2002 59<br />
<br />
<br />
<br />
<br />
Nhu cÇu gi¸o dôc giíi tÝnh vµ søc kháe sinh s¶n cña<br />
häc sinh phæ th«ng trung häc: nghiªn cøu tr−êng hîp<br />
t¹i bèn tr−êng néi thµnh Hµ Néi.<br />
<br />
§oµn Kim Th¾ng<br />
NguyÔn ThÞ V¨n<br />
Phan Quèc Th¾ng<br />
<br />
<br />
A. DÉn nhËp<br />
Theo sè liÖu cña Tæng côc Thèng kª, ViÖt Nam hiÖn nay cã kho¶ng 20% d©n<br />
sè d−íi 20 tuæi. Trong ®ã xÊp xØ 15 triÖu ë løa tuæi vÞ thµnh niªn. Do ®êi sèng kinh tÕ<br />
- x· héi vµ tinh thÇn ngµy cµng ®−îc c¶i thiÖn vµ n©ng cao, vÞ thµnh niªn ë n−íc ta<br />
còng nh− nhiÒu n−íc trªn thÕ giíi ®ang b−íc vµo tuæi dËy th× vµ sinh s¶n sím h¬n<br />
tr−íc kia. Tuæi dËy th× vµ b¾t ®Çu cã kinh nguyÖt cña n÷ giíi sím h¬n tr−íc, nh−ng<br />
xu h−íng l¹i kÕt h«n muén h¬n, chÝnh v× vËy cã mét kho¶ng thêi gian dµi vÞ thµnh<br />
niªn ®· cã kh¶ n¨ng sinh s¶n, cã nhu cÇu ho¹t ®éng t×nh dôc nh−ng l¹i ch−a kÕt h«n.<br />
Theo chuÈn mùc v¨n hãa truyÒn thèng cña n−íc ta vµ mét sè n−íc kh¸c th× trong<br />
giai ®o¹n nµy c¸c nam, n÷ vÞ thµnh niªn ch−a ®−îc phÐp cã quan hÖ t×nh dôc. Tuy<br />
nhiªn trong thùc tiÔn c¸c ho¹t ®éng t×nh dôc cña vÞ thµnh niªn, quan hÖ t×nh dôc<br />
tr−íc h«n nh©n vÉn diÔn ra. C¸c rñi ro th−êng gÆp lµ cã thai ngoµi ý muèn vµ l©y<br />
nhiÔm c¸c bÖnh cña ®−êng sinh dôc lµ mèi lo ng¹i cña kh«ng chØ c¸c vÞ thµnh niªn<br />
mµ cña c¶ nhiÒu bËc cha mÑ.<br />
Trong thêi gian gÇn ®©y, nh÷ng néi dung cña søc kháe sinh s¶n ®· ®−îc nhiÒu<br />
cÊp, nhiÒu ngµnh quan t©m. Cô thÓ vÊn ®Ò søc kháe sinh s¶n ®· tõng b−íc trë thµnh<br />
néi dung quan träng cña hÇu hÕt c¸c ho¹t ®éng d©n sè, c¸c môc tiªu cña søc kháe<br />
sinh s¶n còng lµ nh÷ng môc tiªu cÇn ®¹t ®−îc cña kÕ ho¹ch hãa gia ®×nh.<br />
Tuæi vÞ thµnh niªn nãi chung, häc sinh phæ th«ng trung häc nãi riªng rÊt cÇn<br />
cã nhËn thøc ®óng ®¾n vÒ giíi tÝnh, t×nh yªu, cÇn ®−îc trang bÞ kiÕn thøc vÒ giíi tÝnh<br />
vµ t×nh dôc còng nh− c¸c biÖn ph¸p phßng ngõa sù cã thai ngoµi ý muèn. Trong thêi<br />
gian dµi võa qua, viÖc trang bÞ kiÕn thøc vÒ gi¸o dôc giíi tÝnh vµ c¸c biÖn ph¸p phßng<br />
ngõa thai nghÐn ngoµi ý muèn ë løa tuæi nµy cßn cã nhiÒu vÊn ®Ò nan gi¶i. Bªn c¹nh<br />
®ã, c¸c chÝnh s¸ch cña nhµ n−íc vÒ kÕ ho¹ch hãa gia ®×nh vµ sö dông c¸c biÖn ph¸p<br />
tr¸nh thai míi chØ tËp trung vµo ®èi t−îng lµ nh÷ng ng−êi ®· kÕt h«n, cßn vÞ thµnh<br />
niªn ch−a kÕt h«n th−êng kh«ng ®−îc tiÕp xóc réng r·i víi nh÷ng th«ng tin vÒ t×nh<br />
dôc, c¸c biÖn ph¸p tr¸nh thai còng nh− kh«ng cã ®iÒu kiÖn ®Ó tiÕp cËn víi nh÷ng<br />
ng−êi cung cÊp dÞch vô kÕ ho¹ch hãa gia ®×nh. MÆt kh¸c, sù mÆc c¶m “cÊm ®o¸n” cña<br />
<br />
<br />
Bản quyền thuộc Viện Xã hội học. www.ios.org.vn<br />
60 Nhu cÇu gi¸o dôc giíi tÝnh vµ søc kháe sinh s¶n cña häc sinh phæ th«ng trung häc ...<br />
<br />
d− luËn x· héi còng lµ nguyªn nh©n h¹n chÕ viÖc tiÕp cËn réng r·i víi c¸c kiÕn thøc<br />
vÒ giíi tÝnh trong løa tuæi vÞ thµnh niªn.<br />
Môc ®Ých cña nghiªn cøu nµy lµ nh»m: 1) T×m hiÓu thùc tr¹ng vÒ nhËn thøc,<br />
th¸i ®é vµ hµnh vi cña häc sinh phæ th«ng trung häc t¹i néi thµnh Hµ Néi vÒ vÊn ®Ò<br />
gi¸o dôc giíi tÝnh vµ søc kháe sinh s¶n; 2) T×m hiÓu nhu cÇu cña häc sinh phæ th«ng<br />
trung häc vÒ ch−¬ng tr×nh gi¸o dôc giíi tÝnh vµ søc kháe sinh s¶n; 3) T×m hiÓu nhËn<br />
thøc vµ th¸i ®é cña c¸c thÇy c« gi¸o vµ c¸c bËc phô huynh vÒ vÊn ®Ò ®−a ch−¬ng<br />
tr×nh gi¸o dôc giíi tÝnh vµ søc kháe sinh s¶n vµo gi¶ng d¹y cho c¸c em häc sinh; 4)<br />
§Ò xuÊt, khuyÕn nghÞ ban ®Çu vÒ mét sè gi¶i ph¸p can thiÖp cÇn thiÕt ®Ó ®¸p øng<br />
nhu cÇu vÒ gi¸o dôc giíi tÝnh vµ søc kháe sinh s¶n cho häc sinh phæ th«ng trung häc.<br />
B. KÕt qu¶ nghiªn cøu<br />
I. Thùc tr¹ng mét sè kiÕn thøc, th¸i ®é vµ hµnh vi cña häc sinh phæ th«ng<br />
trung häc néi thµnh Hµ Néi vÒ vÊn ®Ò giíi tÝnh vµ søc kháe sinh s¶n<br />
ViÖc ph©n tÝch c¸c sè liÖu mµ ®Ò tµi thu thËp ®−îc b¾t ®Çu nghiªn cøu tõ qu¸<br />
tr×nh h×nh thµnh vµ ph¸t triÓn cña nh÷ng hµnh vi c¸ nh©n c¸c em häc sinh, thùc chÊt<br />
®ã lµ qu¸ tr×nh h×nh thµnh vµ thÓ hiÖn ë c¸c møc ®é kh¸c nhau tõ kiÕn thøc ®Õn th¸i<br />
®é vµ hµnh vi (KAP) cña c¸c em. KÕt qu¶ cña nghiªn cøu ®Þnh l−îng vÒ KAP cña häc<br />
sinh phæ th«ng trung häc t¹i 4 tr−êng néi thµnh Hµ Néi cho thÊy phÇn lín c¸c häc sinh<br />
®Òu chøng tá ®−îc hiÓu biÕt cña m×nh vÒ c¸c vÊn ®Ò vÒ giíi tÝnh vµ søc kháe sinh s¶n.<br />
VÊn ®Ò giíi tÝnh vµ søc kháe sinh s¶n lµ ph¹m trï kh¸ réng. Trong ph¹m vi bµi viÕt<br />
nµy, chóng t«i chØ chó träng ®i s©u vµo mét sè khÝa c¹nh cña néi dung søc kháe sinh<br />
s¶n, ®Ó tr¸nh ®Ò cËp ®Õn c¸c vÊn ®Ò kh¸c mµ c¸c nghiªn cøu tr−íc ®ã ®· nãi tíi.<br />
1. KiÕn thøc, th¸i ®é vµ hµnh vi cña häc sinh vÒ c¸c bÖnh l©y nhiÔm<br />
qua ®−êng t×nh dôc.<br />
MÆc dï phÇn lín c¸c häc sinh ®Òu nhËn biÕt ®−îc r»ng HIV lµ mét bÖnh l©y<br />
nhiÔm qua ®−êng t×nh dôc, nh−ng kÕt qu¶ vÉn cho thÊy mét møc ®é thÊp vÒ kiÕn<br />
thøc vÒ c¸c bÖnh l©y nhiÔm qua ®−êng t×nh dôc. PhÇn lín c¸c häc sinh biÕt ®−îc tªn<br />
c¸c bÖnh l©y nhiÔm qua ®−êng t×nh dôc vµ chØ cã mét sè Ýt c¸c häc sinh cã thÓ nhËn<br />
biÕt ®−îc hÇu hÕt c¸c bÖnh l©y nhiÔm qua ®−êng t×nh dôc.<br />
BÖnh hoa liÔu, lËu vµ giang mai ®−îc phÇn lín c¸c häc sinh biÕt ®Õn (70% -<br />
90%). Nh÷ng tªn nµy ®−îc nh¾c ®Õn mét c¸ch phæ biÕn vµ th−êng xuyªn ë ViÖt Nam<br />
trong c¸c cuéc ®èi tho¹i hµng ngµy vµ qua c¸c ph−¬ng tiÖn th«ng tin ®¹i chóng khi<br />
nãi vÒ ®Ò tµi c¸c bÖnh l©y truyÒn qua ®−êng t×nh dôc.<br />
Mét tû lÖ thÊp c¸c häc sinh ë c¶ ba khèi (líp 10, 11 vµ 12) vµ c¶ hai giíi (nam<br />
vµ n÷) cã thÓ nhËn biÕt ®−îc tªn cña c¸c bÖnh l©y truyÒn qua ®−êng t×nh dôc kh¸c.<br />
Liªn quan ®Õn mét tû lÖ thÊp c¸c häc sinh nhËn biÕt ®−îc bÖnh nÊm Clamydia vµ<br />
viªm gan B nh− lµ mét bÖnh l©y truyÒn qua ®−êng t×nh dôc (7 - 8% ®èi víi viªm gan<br />
B vµ 7 - 15% ®èi víi Clamydia). C¸c häc sinh ë c¸c líp cao h¬n ®· biÕt ®−îc Clamydia<br />
lµ mét bÖnh l©y truyÒn qua ®−êng t×nh dôc nhiÒu h¬n c¸c häc sinh ë c¸c líp thÊp<br />
h¬n. Mét sè lín h¬n c¸c häc sinh biÕt ®−îc bÖnh sïi mµo gµ (kho¶ng tõ 18-22%).<br />
<br />
<br />
Bản quyền thuộc Viện Xã hội học. www.ios.ac.vn<br />
§oµn Kim Th¾ng, NguyÔn ThÞ V¨n, Phan Quèc Th¾ng 61<br />
<br />
Nh×n chung, cã mét sè l−îng ®¸ng kÓ c¸c häc sinh ë c¶ ba khèi cã c©u tr¶ lêi<br />
kh«ng biÕt ®èi víi c¸c c©u hái nh− bÖnh nµo lµ bÖnh l©y qua ®−êng t×nh dôc. H¬n<br />
80% häc sinh tr¶ lêi kh«ng biÕt ®èi víi c©u hái vÒ Clamydia kÌm theo lµ sïi mµo gµ<br />
sinh dôc (50%-60%) vµ Herpes sinh dôc (40% - 50%). §iÒu ng¹c nhiªn lµ tõ “sinh<br />
dôc” cã thÓ ®−îc coi nh− ®Ó chØ mét bÖnh cô thÓ l©y truyÒn qua ®−êng t×nh dôc. Mét<br />
møc ®é t−¬ng tù vÒ sù nhËn biÕt ®· ®−îc nhËn thÊy ®èi víi c¸c bÖnh lao, chèc lë vµ<br />
sèt. Kho¶ng mét nöa sè häc sinh kh«ng biÕt c¸c bÖnh nµy vµ kho¶ng mét nöa nhËn<br />
biÕt ®−îc ®ã kh«ng ph¶i lµ c¸c bÖnh l©y truyÒn qua ®−êng t×nh dôc. Mét tû lÖ lín c¸c<br />
häc sinh nhËn biÕt ®−îc c¸c bÖnh th«ng th−êng nh− Thñy ®Ëu, Sëi vµ Quai bÞ mét<br />
c¸ch chÝnh x¸c. Kh¶ n¨ng nhËn biÕt c¸c thÓ kh¸c nhau cña bÖnh viªm gan B nh− mét<br />
bÖnh l©y truyÒn qua ®−êng t×nh dôc còng kh«ng kh¸c biÖt nhiÒu so víi kh¶ n¨ng<br />
nhËn biÕt c¸c bÖnh kh¸c nh− lµ bÖnh l©y truyÒn qua ®−êng t×nh dôc.<br />
Cã thÓ thÊy r»ng nh÷ng kiÕn thøc cña häc sinh vÒ c¸c bÖnh l©y truyÒn qua<br />
®−êng t×nh dôc cßn cã nh÷ng h¹n chÕ. ChØ cã kho¶ng mét nöa sè häc sinh biÕt<br />
®−îc r»ng mét ng−êi cã thÓ bÞ m¾c c¸c bÖnh l©y truyÒn qua ®−êng t×nh dôc mµ<br />
kh«ng hÒ cã biÓu hiÖn triÖu chøng g×. PhÇn lín häc sinh tr¶ lêi kh«ng biÕt ®èi víi<br />
c©u hái vÒ Clamydia, sïi mµo gµ sinh dôc vµ bÖnh Herpes sinh dôc. Mét tû lÖ cao<br />
c¸c häc sinh kh«ng biÕt r»ng bÖnh lËu cã thÓ l©y truyÒn qua con ®−êng t×nh dôc<br />
miÖng, bé phËn sinh dôc thËm chÝ phÇn lín sè häc sinh nµy ®Òu biÕt ®−îc r»ng<br />
lËu lµ mét bÖnh l©y truyÒn qua ®−êng t×nh dôc. Tr¶ lêi c©u hái “nh÷ng ng−êi<br />
th−êng xuyªn sö dông bao cao su khi giao hîp cã ®−îc an toµn kh«ng bÞ m¾c c¸c<br />
bÖnh l©y truyÒn qua ®−êng t×nh dôc kh«ng?”, kÕt qu¶ cho thÊy chØ cã mét tû lÖ rÊt<br />
thÊp c¸c häc sinh (10%-17%) cã thÓ tr¶ lêi ®óng trong khi kho¶ng mét phÇn ba<br />
cho biÕt r»ng hä kh«ng biÕt.<br />
So s¸nh gi÷a häc sinh líp 11 víi líp 10 vµ 12 cho thÊy møc ®é hiÓu biÕt vÒ kiÕn<br />
thøc nµy cña häc sinh líp 11 nghÌo nµn h¬n (4,22 so víi 4,61 vµ 4,41). Sè liÖu còng cho<br />
thÊy häc sinh n÷ cã kiÕn thøc cao h¬n so víi häc sinh nam (4,64 so víi 4,18).<br />
2. NhËn thøc vÒ c¸c yÕu tè lan truyÒn c¸c bÖnh qua ®−êng t×nh dôc kh¸c<br />
Cã mét sè l−îng lín c¸c häc sinh nghÜ r»ng hä sÏ kh«ng bao giê bÞ nhiÔm hoÆc<br />
rÊt khã bÞ m¾c c¸c bÖnh l©y truyÒn qua ®−êng t×nh dôc. Tuy nhiªn tû lÖ c¸c häc sinh<br />
tr¶ lêi theo c¸ch trªn cã tû lÖ kh¸ thÊp.<br />
Ph¶n ¸nh vÒ sù thiÕu kiÕn thøc vÒ c¸c bÖnh l©y truyÒn qua ®−êng t×nh dôc,<br />
rÊt nhiÒu häc sinh ®−a ra lý do ®Ó kh«ng bÞ l©y nhiÔm c¸c bÖnh l©y truyÒn qua ®−êng<br />
t×nh dôc lµ kh«ng dïng chung b¬m kim tiªm hoÆc kh«ng tiªm chÝch ma tóy. C¸c lý<br />
do kh¸c mµ c¸c häc sinh ®−a ra lµ th−êng xuyªn sö dông bao cao su, tin t−ëng vµo<br />
b¹n t×nh vµ hä cßn qu¸ trÎ ®Ó cã thÓ bÞ m¾c c¸c bÖnh l©y truyÒn qua ®−êng t×nh dôc.<br />
Còng nh− vËy, c¸c yÕu tè v¨n hãa vµ t«n gi¸o còng cã liªn quan ®Õn nhËn thøc cña<br />
häc sinh vÒ nguy c¬ thÊp ®Ó m¾c c¸c bÖnh l©y truyÒn qua ®−êng t×nh dôc (B¶ng 1).<br />
Cã sù gia t¨ng vÒ sè l−îng c¸c häc sinh theo c¸c khèi vÒ khuynh h−íng cho<br />
r»ng vÊn ®Ò c¸c bÖnh l©y truyÒn qua ®−êng t×nh dôc kh«ng ®Õn nçi nghiªm träng<br />
nh− mäi ng−êi vÉn nghÜ (Tõ 13% ë líp 10, ®Õn 20,6% ë líp 12).<br />
<br />
Bản quyền thuộc Viện Xã hội học. www.ios.org.vn<br />
62 Nhu cÇu gi¸o dôc giíi tÝnh vµ søc kháe sinh s¶n cña häc sinh phæ th«ng trung häc ...<br />
<br />
B¶ng 1: Lý do cña häc sinh ®èi víi nhËn thøc vÒ nguy c¬ thÊp<br />
m¾c c¸c bÖnh l©y truyÒn qua ®−êng t×nh dôc<br />
<br />
Líp 10 Líp 11 Líp 12 Nam N÷<br />
STD kh«ng xÊu nh− mäi ng−êi nghÜ 13.1% 15.2% 20.6% 21.5% 11.8%<br />
T«i tr¸nh xa ng−êi t«i nghÜ bÞ STD 15.8% 15.8% 17.5% 19.9% 13.2%<br />
T«i qóa trÎ nªn kh«ng thÓ bÞ nhiÔm 23.0% 22.2% 24.9% 22.3% 24.4%<br />
Kh«ng dïng chung b¬m tiªm 35.0% 39.2% 40.7% 43.0% 34.1%<br />
Kh«ng bao giê quan hÖ t×nh dôc 26.8% 18.7% 23.3% 20.7% 25.1%<br />
Dïng bao cao su khi cã quan hÖ t×nh dôc 17.5% 25.7% 25.9% 30.1% 16.7%<br />
Kh«ng tiªm chÝch ma tóy 65.0% 64.3% 63.5% 65.2% 63.4%<br />
Mäi ng−êi thuéc t«n gi¸o nh− t«i th× kh«ng bÞ nhiÔm STDs. 2.7% 4.1% 3.7% 5.1% 2.1%<br />
Mäi ng−êi thuéc nÒn v¨n hãa nh− t«i kh«ng bÞ nhiÔm STDs 7.7% 6.4% 8.5% 7.0% 8.0%<br />
Lý do kh¸c 17.5% 12.9% 7.4% 8.6% 16.0%<br />
<br />
Nguån: KAP vÒ HIV/AIDS vµ Søc kháe t×nh dôc, ViÖn X· héi häc 2000.<br />
<br />
3. KiÕn thøc vÒ c¸c biÖn ph¸p tr¸nh thai.<br />
KÕt qu¶ nghiªn cøu cho thÊy c¸c em häc sinh cã ®−îc trang bÞ mét sè kiÕn<br />
thøc vÒ biÖn ph¸p tr¸nh thai th«ng qua c¸c bµi gi¶ng cña c¸c thÇy c« gi¸o ë trªn líp.<br />
Tr¶ lêi c©u hái: “C¸c em cã ®−îc giíi thiÖu vÒ c¸c biÖn ph¸p tr¸nh thai kh«ng?” ý<br />
kiÕn cña mét nhãm häc sinh cho biÕt nh− sau:<br />
“ThÇy c« gi¸o cã nãi vÒ mét sè biÖn ph¸p nh− lµ bao cao su hay ®Æt vßng”<br />
(Nhãm n÷, LQ§) hoÆc “Chóng em biÕt ®−îc c¸c biÖn ph¸p bao cao su, ®Æt vßng tõ ®äc<br />
trªn s¸ch vë, trªn ti vi ng−êi ta còng qu¶ng c¸o cho biÕt” (Nhãm n÷, T§)<br />
Nhãm häc sinh trai ®−îc ®¸nh gi¸ lµ hiÓu biÕt vÒ c¸c biÖn ph¸p tr¸nh thai<br />
h¬n häc sinh n÷, c¸c em n÷ ®−a ra nh÷ng lý do cho sù hiÓu biÕt nµy mÆc dï cßn rÊt<br />
ng©y th¬: "Con trai th× nã biÕt, nh−ng cã ®iÒu nã kh«ng nãi, bëi con trai ham t×m hiÓu<br />
vµ tß mß h¬n con g¸i" (Nhãm n÷, V§)<br />
MÆc dï c¸c em cã nh¾c ®−îc tªn mét sè biÖn ph¸p tr¸nh thai, nh−ng cßn<br />
nhiÒu biÖn ph¸p kh¸c c¸c em ch−a biÕt hoÆc kh«ng nh¾c ®Õn vµ nhÊt lµ khi ®−îc hái<br />
vÒ c¬ chÕ t¸c dông cña c¸c biÖn ph¸p tr¸nh thai th× hÇu nh− c¸c em ®Òu ch−a cã hiÓu<br />
biÕt cô thÓ vÒ viÖc sö dông c¸c biÖn ph¸p nµy, còng nh− cßn gÆp khã kh¨n trong viÖc<br />
tiÕp nhËn c¸c kiÕn thøc nµy ch¼ng h¹n nh−: "BiÖn ph¸p th× bän em biÕt råi, nh−ng<br />
ch−a biÕt sö dông thÕ nµo, chØ nghe thÊy qu¶ng c¸o... nã lµ tÕ nhÞ, nãi thËt bän em<br />
kh«ng d¸m hái mÑ hoÆc chÞ d©u..." (Nhãm n÷, T§)<br />
MÆc dï ®−îc nh¾c ®Õn Ýt trong néi dung cña c¸c pháng vÊn s©u vµ th¶o luËn<br />
nhãm, nh−ng c¸c em häc sinh t¹i 4 tr−êng ®−îc kh¶o s¸t ®Òu nªu lªn nh÷ng ý kiÕn<br />
mong muèn ®−îc bæ sung c¸c kiÕn thøc vÒ c¬ chÕ sö dông biÖn ph¸p tr¸nh thai:<br />
"Theo ch¸u, n¨m líp 9 chóng ch¸u ®· ®−îc häc vÒ gi¸o dôc giíi tÝnh, nh−ng<br />
lªn c¸c líp sau ®ã th× nã còng Ýt dÇn ®i, cho nªn ch¸u thÊy cÇn ph¶i bæ sung thªm c¸c<br />
kiÕn thøc vÒ phßng tr¸nh thai cña c¶ nam vµ n÷ ®Ó tr¸nh t¸c h¹i cña quan hÖ t×nh<br />
dôc sím” (Nam häc sinh 12, T§)<br />
<br />
<br />
Bản quyền thuộc Viện Xã hội học. www.ios.ac.vn<br />
§oµn Kim Th¾ng, NguyÔn ThÞ V¨n, Phan Quèc Th¾ng 63<br />
<br />
C¸c em häc sinh còng nªu lªn nh÷ng gi¶i ph¸p rÊt cô thÓ ®Ó kh¾c phôc t×nh<br />
tr¹ng thiÕu hiÓu biÕt cña m×nh vÒ c¸c biÖn ph¸p tr¸nh thai nh− t×m hiÓu th«ng qua<br />
s¸ch b¸o, th«ng qua bµi gi¶ng cña thÇy c« trªn líp. Nh−ng phÇn ®«ng c¸c ý kiÕn ®Ò<br />
nghÞ ®−îc ®−a c¸c kiÕn thøc nµy giíi thiÖu trong c¸c sinh ho¹t ®oµn thanh niªn.<br />
4. KiÕn thøc, th¸i ®é vµ hµnh vi cña häc sinh vÒ vÊn ®Ò giíi tÝnh vµ t×nh dôc<br />
Khi ®Æt c©u hái r»ng hiÖn nay c¸c em cã nh÷ng c¶m gi¸c kh¸c ®èi víi b¹n<br />
kh¸c giíi, cïng giíi nµo kh«ng? (B¶ng 2) kÕt qu¶ cho thÊy ®a sè c¸c häc sinh cho biÕt<br />
hä kh«ng biÕt ch¾c. Tuy nhiªn, Ýt nhÊt còng cã mét sè häc sinh cho biÕt m×nh bÞ hÊp<br />
dÉn bëi c¸c b¹n cïng giíi (1,6% nam vµ 0,9% n÷). Nam häc sinh Ýt ch¾c ch¾n h¬n vÒ<br />
sù hÊp dÉn giíi tÝnh so víi n÷ (36,9% so víi 75,1%).<br />
B¶ng 2: C¶m nhËn cña häc sinh vÒ sù hÊp dÉn giíi tÝnh<br />
<br />
Líp 10 Líp 11 Líp 12 Nam N÷<br />
T«i chØ bÞ hÊp dÉn bëi ng−êi cïng giíi tÝnh 1.8% .6% 1.4% 1.6% 0.9%<br />
T«i bÞ hÊp dÉn bëi ng−êi kh¸c giíi tÝnh 31.1% 47.6% 47.5% 60.2% 22.3%<br />
T«i bÞ hÊp dÉn bëi c¶ hai giíi 0.6% 3.0% 0.7% 1.2% 1.7%<br />
<br />
Kh«ng biÕt ch¾c ch¾n 66.5% 48.8% 50.4% 36.9% 75.1%<br />
Tæng sè 164 168 141 244 229<br />
<br />
Nguån: KAP vÒ HIV/AIDS vµ Søc kháe t×nh dôc, ViÖn X· héi häc 2000<br />
<br />
ë løa tuæi häc sinh, nh÷ng hµnh vi thuéc quan hÖ t×nh dôc th−êng rÊt nh¹y c¶m<br />
vµ tÕ nhÞ, kh«ng béc lé nhiÒu ra bªn ngoµi, song còng cã thÓ hiÓu ®−îc nÕu ph©n tÝch s©u<br />
h¬n ë mét vµi chØ b¸o c¬ b¶n nh− viÖc cã b¹n trai, viÖc ph©n biÖt ý nghÜa tèt, xÊu cña c¸c<br />
hµnh vi trong quan hÖ t×nh dôc. Tõ nh÷ng kiÕn thøc ®· cã, chóng ta cã thÓ dù ®o¸n ®−îc<br />
xu h−íng tiÕn ®Õn nh÷ng hµnh vi ®−îc lùa chän cña c¸c em sau nµy ®Ó trë thµnh hiÖn<br />
thùc nh− lùa chän c¸c biÖn ph¸p tr¸nh thai, viÖc lùa chän tuæi kÕt h«n, tuæi sinh con ®Çu<br />
lßng vµ c¶ nh÷ng c¸ch phßng tr¸nh nh÷ng bÖnh l©y lan qua ®−êng t×nh dôc v,v...<br />
KiÕn thøc vµ th¸i ®é cña c¸c em vÒ lÜnh vùc gi¸o dôc giíi tÝnh vµ søc kháe<br />
sinh s¶n ®−îc biÓu hiÖn ra trong rÊt nhiÒu nh÷ng hµnh vi cô thÓ vµ ®a d¹ng trong<br />
cuéc sèng hµng ngµy. Nh÷ng hµnh vi ®ã th−êng ®−îc thÓ hiÖn kh¸ kÝn ®¸o vµ tÕ nhÞ<br />
nh− chÝnh nh÷ng th¸i ®é ph¶n øng cña c¸c em tr−íc viÖc tiÕp thu nh÷ng kiÕn thøc<br />
®· cã vÒ lÜnh vùc nµy.<br />
II. Nhu cÇu vÒ gi¸o dôc giíi tÝnh vµ søc kháe sinh s¶n cña häc sinh<br />
phæ th«ng trung häc néi thµnh Hµ Néi<br />
1. Ch−¬ng tr×nh gi¸o dôc giíi tÝnh trong nhµ tr−êng phæ th«ng trung häc<br />
1.1. VÞ trÝ cña ch−¬ng tr×nh gi¸o dôc giíi tÝnh vµ vai trß cña nhµ tr−êng<br />
Trong mäi lÜnh vùc cña tri thøc khoa häc nãi chung còng nh− trong lÜnh vùc<br />
gi¸o dôc giíi tÝnh vµ søc kháe sinh s¶n, vai trß hÕt søc to lín cña thiÕt chÕ gi¸o dôc<br />
®−îc ®¸nh gi¸ rÊt cao. Bªn c¹nh viÖc quan t©m d¹y cho c¸c em nh÷ng kiÕn thøc khoa<br />
häc, nhµ tr−êng cßn quan t©m d¹y dç c¸c em tõng b−íc trë thµnh con ng−êi cã ®Çy ®ñ<br />
nh÷ng phÈm chÊt ®Ó hßa nhËp víi x· héi hiÖn ®¹i. Qu¸ tr×nh x· héi hãa nµy tõ phÝa<br />
<br />
Bản quyền thuộc Viện Xã hội học. www.ios.org.vn<br />
64 Nhu cÇu gi¸o dôc giíi tÝnh vµ søc kháe sinh s¶n cña häc sinh phæ th«ng trung häc ...<br />
<br />
nhµ tr−êng lµ kh«ng thÓ phñ nhËn ®−îc.<br />
Nh÷ng n¨m gÇn ®©y, ch−¬ng tr×nh gi¸o dôc giíi tÝnh vµ søc kháe sinh s¶n ®·<br />
®−îc Bé Gi¸o dôc ®−a vµo ch−¬ng tr×nh gi¶ng d¹y cho häc sinh phæ th«ng trung häc.<br />
Tuy nhiªn gi¸o dôc giíi tÝnh ch−a ph¶i lµ mét bé m«n riªng biÖt nh− c¸c bé m«n<br />
kh¸c, mµ néi dung nµy míi chØ ®−îc giíi thiÖu lång ghÐp vµo c¸c m«n nh− Sinh häc<br />
hay Gi¸o dôc c«ng d©n:<br />
“Theo em ch−¬ng tr×nh gi¸o dôc giíi tÝnh ®· ®−îc ®−a vµo nhµ tr−êng nhiÒu<br />
n¨m råi, nh−ng nã ®−îc lång ghÐp vµo c¸c m«n häc vµ d−íi nhiÒu h×nh thøc kh¸c<br />
nhau...vÝ dô nh− ë m«n Sinh vËt hay Gi¸o dôc c«ng d©n hay ë trong c«ng t¸c §oµn<br />
cña chóng em hoÆc trong c¸c giê sinh ho¹t d−íi cê th× tr−êng em còng lång ghÐp c¸c<br />
ch−¬ng tr×nh gi¸o dôc giíi tÝnh vµo...” (GV Phô tr¸ch §oµn, T§)<br />
Bªn c¹nh viÖc ®−a ch−¬ng tr×nh gi¸o dôc giíi tÝnh lång ghÐp th«ng qua c¸c bé<br />
m«n Sinh vËt vµ Gi¸o dôc c«ng d©n, mét sè nhµ tµi trî còng th«ng qua ch−¬ng tr×nh<br />
cña m×nh ®Ó cËp nhËt c¸c kiÕn thøc vÒ giíi tÝnh cho häc sinh ®Æc biÖt lµ häc sinh n÷<br />
nh− ch−¬ng tr×nh Wisper, ch−¬ng tr×nh gi¸o dôc Giíi cña ViÖn Khoa häc gi¸o dôc...<br />
“Tr−íc ®©y ch−¬ng tr×nh Wisper cã tµi trî gi¸o dôc giíi tÝnh cho n÷ riªng, nam<br />
kh«ng tham gia v× Wisper chØ qu¶ng c¸o dµnh riªng cho n÷ th«i, n¨m nay lµ n¨m thø<br />
ba råi ch−¬ng tr×nh ®· triÓn khai cho n÷ c¸c khèi 10, 11 vµ 12, toµn lµ nh÷ng chuyÖn<br />
riªng ®i s©u vµo giíi tÝnh th«i mµ kh«ng nãi ®Õn giíi tÝnh nam...” (GV Sinh, T§)<br />
§−îc hái vÒ ®¸nh gi¸ vÞ trÝ cña viÖc ®−a néi dung gi¸o dôc giíi tÝnh vµo<br />
ch−¬ng tr×nh gi¶ng d¹y cho häc sinh phæ th«ng trung häc, ý kiÕn cña c¸c thÇy c« gi¸o<br />
ë c¸c tr−êng ®Òu cho r»ng ®ã lµ viÖc lµm cÇn thiÕt, nhÊt lµ trong t×nh h×nh nh÷ng<br />
n¨m gÇn ®©y khi ®iÒu kiÖn kinh tÕ - x· héi ph¸t triÓn, sù gia t¨ng cña c¸c ph−¬ng<br />
tiÖn vµ lo¹i h×nh th«ng tin ®¹i chóng.<br />
1.2. Néi dung ch−¬ng tr×nh gi¸o dôc giíi tÝnh vµ søc kháe sinh s¶n trong<br />
nhµ tr−êng<br />
C¸c néi dung vÒ gi¸o dôc giíi tÝnh vµ søc kháe sinh s¶n ®· ®−îc ®−a vµo gi¶ng<br />
d¹y trong c¸c tr−êng phæ th«ng, song v× nã ch−a ®−îc x¸c ®Þnh lµ m«n häc chÝnh do<br />
®ã ch−a cã nh÷ng ch−¬ng tr×nh cô thÓ:<br />
“Ch−¬ng tr×nh gi¸o dôc giíi ch−a cã ch−¬ng tr×nh cô thÓ, mµ chØ cã kiÕn thøc<br />
trong s¸ch gi¸o khoa cã liªn quan ®Õn giíi th«i. VÝ dô líp 10 cã sinh s¶n h÷u tÝnh, th×<br />
nãi ®Õn vai trß cña giao tö ®ùc, vai trß cña giao tö c¸i, cßn qu¸ tr×nh thô tinh th×<br />
m×nh kÕt hîp m×nh nãi. §èi víi líp 11 th× cã phÇn di truyÒn, ®Æc biÖt lµ bµi di truyÒn<br />
giíi tÝnh...” (GV Sinh, CVA)<br />
C¸c néi dung vÒ gi¸o dôc giíi tÝnh ®· ®−îc ®−a vµo ch−¬ng tr×nh ®Ó gi¶ng d¹y cho<br />
häc sinh phæ th«ng trung häc, nh−ng do ph¶i lång ghÐp nªn chÊt l−îng truyÒn thô th«ng<br />
tin cho häc sinh cßn cã nh÷ng h¹n chÕ. Nguyªn nh©n cña nh÷ng h¹n chÕ nµy lµ quü thêi<br />
gian dµnh cho néi dung nµy cßn Ýt, ngoµi ra cßn cã nguyªn nh©n chñ quan tõ nhËn thøc<br />
cña b¶n th©n nh÷ng ng−êi lµm c«ng t¸c truyÒn thô kiÕn thøc trùc tiÕp ë nhµ tr−êng:<br />
<br />
<br />
<br />
Bản quyền thuộc Viện Xã hội học. www.ios.ac.vn<br />
§oµn Kim Th¾ng, NguyÔn ThÞ V¨n, Phan Quèc Th¾ng 65<br />
<br />
“Tr−íc ®©y ch−¬ng tr×nh ch−a c¶i c¸ch th× theo chØ ®¹o cña Së Gi¸o dôc, ngoµi m«n<br />
T©m lý ra cßn cã néi dung míi lµ quan hÖ sau t×nh b¹n ®Ó cho c¸c em cã quan hÖ ®óng møc.<br />
Xung quanh vÊn ®Ò nµy ng−êi ta còng tranh luËn rÊt nhiÒu, cã ng−êi th× b¶o lµ kh«ng nªn<br />
®Ò cËp tíi (gi¸o dôc giíi tÝnh), ng−êi th× b¶o nªn ®Ó cho c¸c em biÕt. Nãi chung lµ mäi ng−êi<br />
®Òu t¸n thµnh, nh−ng chØ cho biÕt ë møc ®é võa ph¶i..." (Phã HiÖu tr−ëng, V§)<br />
MÆc dï x¸c ®Þnh viÖc ®−a c¸c néi dung gi¸o dôc giíi tÝnh vµo tr−êng phæ<br />
th«ng lµ cÇn thiÕt, nh−ng còng cã ý kiÕn cña c¸c thÇy c« gi¸o cho r»ng hiÖn nay nhµ<br />
tr−êng ®ang ë trong t×nh tr¹ng qu¸ t¶i vÒ c¸c ch−¬ng tr×nh do Bé vµ Së Gi¸o dôc quy<br />
®Þnh, ®©y còng lµ th¸ch ®è ®èi víi c«ng t¸c gi¸o dôc cña c¸c tr−êng phæ th«ng.<br />
1.3. C¸ch thøc truyÒn thô kiÕn thøc vÒ gi¸o dôc giíi tÝnh trong tr−êng häc<br />
Nh×n chung, lÜnh vùc gi¸o dôc giíi tÝnh vµ søc kháe sinh s¶n cho c¸c em häc sinh<br />
®· ®−îc ngµnh gi¸o dôc quan t©m tíi, thÓ hiÖn râ rÖt nhÊt lµ mét sè kiÕn thøc c¬ b¶n<br />
trong lÜnh vùc nµy ®· ®−îc ngµnh ®−a vµo néi dung gi¶ng d¹y ë hai m«n häc chÝnh lµ<br />
m«n Sinh vËt vµ Gi¸o dôc c«ng d©n. C¸c thÇy c« gi¸o còng ®¸nh gi¸ rÊt cao vÞ trÝ cña c¸c<br />
kiÕn thøc vÒ gi¸o dôc giíi tÝnh ®èi víi häc sinh, nhÊt lµ ë løa tuæi phæ th«ng trung häc:<br />
"T«i nghÜ lµ gi¸o dôc giíi tÝnh rÊt quan träng bëi v× ®èi víi c¸c em b©y giê<br />
nhÊt lµ tuæi vÞ thµnh niªn, c¸c em ë cÊp ba; c¸c em b¾t ®Çu b−íc vµo giai ®o¹n t×nh<br />
b¹n s©u s¾c råi thËm chÝ cã nh÷ng em b−íc vµo tuæi yªu ®−¬ng v× vËy t«i nghÜ lµ gi¸o<br />
dôc giíi tÝnh rÊt cÇn thiÕt víi c¸c em, kh«ng ph¶i lµ cÊp ba míi ®−a vµo ®©u mµ c¶<br />
cÊp hai n÷a” (GV Phô tr¸ch §oµn, LQ§)<br />
MÆc dï ®−îc sù quan t©m cña ngµnh gi¸o dôc nh»m cung cÊp c¸c kiÕn thøc vÒ<br />
gi¸o dôc giíi tÝnh cho häc sinh, nh−ng c¸c kiÕn thøc vÒ gi¸o dôc giíi tÝnh ch−a trë<br />
thµnh mét gi¸o tr×nh mang tÝnh chÊt c¬ b¶n vµ hÖ thèng trong nhµ tr−êng phæ th«ng.<br />
Th«ng qua c¸c cuéc tiÕp xóc víi c¸c thÇy c« gi¸o, cã thÓ thÊy c¸c thÇy c« kÓ ra rÊt<br />
nhiÒu nh÷ng vÊn ®Ò thuéc néi dung cña gi¸o dôc giíi tÝnh vµ søc kháe sinh s¶n, song<br />
ch−a ai cã thÓ nãi cho biÕt nh÷ng kiÕn thøc Êy mét c¸ch hÖ thèng. Cã thÓ thÊy râ h¬n<br />
®iÒu nµy qua ý kiÕn trao ®æi cña mét c« gi¸o:<br />
"ë trong tr−êng nµy th× chóng t«i b¾t ®Çu ®−a gi¸o dôc giíi tÝnh vµo tõ líp<br />
10, nh−ng kh«ng ph¶i lµ bé m«n riªng, nªn bªn Sinh vËt vµ bªn Gi¸o dôc c«ng d©n<br />
th× c¸c chÞ Êy còng lång ghÐp vµo ch−¬ng tr×nh hoÆc lµ sinh ho¹t §oµn th× chóng t«i<br />
còng kªu gäi tÊt c¶ c¸c chi ®oµn tham gia” (Gi¸o viªn n÷, LQ§)<br />
Cã nhiÒu khã kh¨n c¶ vÒ chñ quan lÉn kh¸ch quan khi nhµ tr−êng lµm nhiÖm<br />
vô truyÒn thô nh÷ng kiÕn thøc vÒ gi¸o dôc giíi tÝnh vµ søc kháe sinh s¶n cho häc<br />
sinh. Ch¼ng h¹n cã nh÷ng ý kiÕn nªu ra lµ nªn d¹y c¸c kiÕn thøc vÒ gi¸o dôc giíi<br />
tÝnh vµ søc kháe sinh s¶n cho c¸c em ë líp mÊy th× hîp lý hoÆc cô thÓ h¬n lµ nªn ®−a<br />
néi dung Êy vµo ch−¬ng tr×nh d¹y ë m«n häc nµo, nªn lång ghÐp víi c¸c ch−¬ng tr×nh<br />
kh¸c nh− thÕ nµo lµ tèt h¬n:<br />
“Trong ch−¬ng tr×nh th× chóng t«i kh«ng cã bµi riªng, nh−ng trong qu¸ tr×nh<br />
gi¶ng d¹y th× chóng t«i ®Òu cã nh÷ng lång ghÐp. VÝ dô trong ch−¬ng tr×nh líp 11 cã 3<br />
bµi: Gi¸o dôc gia ®×nh, gi¸o dôc vÒ t×nh b¹n, t×nh yªu th× chóng t«i lång ghÐp ch−¬ng<br />
<br />
<br />
Bản quyền thuộc Viện Xã hội học. www.ios.org.vn<br />
66 Nhu cÇu gi¸o dôc giíi tÝnh vµ søc kháe sinh s¶n cña häc sinh phæ th«ng trung häc ...<br />
<br />
tr×nh gi¸o dôc giíi tÝnh tøc lµ nãi thªm cho häc sinh th«i chø cßn nÕu vÒ bµi gi¶ng th×<br />
kh«ng cã ch−¬ng tr×nh riªng” (GV Phô tr¸ch §oµn, LQ§)<br />
Do cã nh÷ng h¹n chÕ vÒ thêi gian trong c¸c giê häc chÝnh khãa, mét sè nhµ<br />
tr−êng ®· tæ chøc thªm c¸c buæi häc ngo¹i khãa ®Ó t¹o ®iÒu kiÖn cho c¸c em häc sinh<br />
tiÕp thu c¸c kiÕn thøc vÒ gi¸o dôc giíi tÝnh.<br />
2. Nhu cÇu cña häc sinh phæ th«ng trung häc néi thµnh Hµ Néi vÒ gi¸o dôc<br />
giíi tÝnh vµ søc kháe sinh s¶n.<br />
2.1. Nhu cÇu vÒ kiÕn thøc cña häc sinh.<br />
HÇu hÕt c¸c em häc sinh ®−îc hái t¹i 4 tr−êng phæ th«ng ®Òu cho biÕt c¸c em<br />
®· ®−îc giíi thiÖu c¸c néi dung cã liªn quan ®Õn gi¸o dôc giíi tÝnh vµ søc kháe sinh<br />
s¶n ë líp 9 th«ng qua bé m«n Sinh häc vµ Gi¸o dôc c«ng d©n:<br />
“ë líp 9 chóng em ®−îc häc vÒ chuyÖn con g¸i th«i ¹, vÒ tù ch¨m sãc m×nh<br />
trong thêi kú kinh nguyÖt th«i ¹, xong råi lµ gi÷ g×n th©n thÓ...” (Nhãm n÷, T§) hoÆc<br />
“ë m«n Sinh, bän em ®−îc häc vÒ c¬ quan sinh s¶n, c« gi¸o cã ph©n tÝch c¬ quan sinh<br />
s¶n nam nh− thÕ nµo, n÷ nh− thÕ nµo...” (Nhãm nam, LQ§)<br />
Løa tuæi trÎ vÞ thµnh niªn, nhÊt lµ ®èi víi c¸c em ®ang ë løa tuæi häc sinh phæ<br />
th«ng trung häc, c¸c em cã mèi quan t©m rÊt lín vÒ nh÷ng kiÕn thøc c¬ b¶n cña gi¸o dôc<br />
giíi tÝnh vµ søc kháe sinh s¶n. §iÒu nµy lµ mét nhu cÇu hoµn toµn chÝnh ®¸ng bëi nã phï<br />
hîp víi sù ph¸t triÓn t©m sinh lý vµ tri thøc x· héi cña løa tuæi c¸c em. VÊn ®Ò lµ c¸c em<br />
quan t©m ®Õn nh÷ng néi dung cô thÓ g×, møc ®é nh− thÕ nµo trong lÜnh vùc gi¸o dôc giíi<br />
tÝnh vµ søc kháe sinh s¶n. Sù quan t©m nµy ®· ®−îc c¸c em coi ®ã lµ nh÷ng kiÕn thøc cÇn<br />
thiÕt ®Ó trang bÞ cho hµnh trang chuÈn bÞ b−íc vµo ®êi. Nh÷ng kiÕn thøc nµy kh«ng chØ cã<br />
ý nghÜa bæ Ých cho hiÖn t¹i ®Ó c¸c em cã thÓ ph©n biÖt t×nh b¹n, t×nh yªu, mµ cßn gióp c¸c<br />
em cã thÓ kh«ng bì ngì, kh«ng lo sî khi ®Õn tuæi dËy th×, c¸c em biÕt c¸ch gi÷ g×n vÖ sinh<br />
c¸ nh©n, gióp c¸c em cã thÓ tr¸nh ®−îc nh÷ng ®iÒu kh«ng hay nÕu cã x¶y ra. Cã thÓ thÊy<br />
râ ®iÒu nµy tõ nh÷ng ý kiÕn cña c¸c thÇy c« gi¸o ë nhµ tr−êng:<br />
“Khi mµ m×nh tÝch hîp vÊn ®Ò gi¸o dôc giíi tÝnh cho häc sinh th× nã rÊt høng thó<br />
bëi v× kh«ng ph¶i häc sinh nµo nã còng n¾m ®−îc nh÷ng kiÕn thøc c¬ b¶n, nªn khi m×nh<br />
cung cÊp nh÷ng th«ng tin nhÊt ®Þnh th× c¸c em thÊy rÊt høng thó vµ ®Æc biÖt d¹y c¸c bµi<br />
vÒ t×nh b¹n, t×nh yªu th× c¸c em rÊt thÝch” (Nam, GV. Gi¸o dôc c«ng d©n, CVA)<br />
Sù quan t©m cña c¸c em vÒ c¸c vÊn ®Ò trong néi dung lÜnh vùc gi¸o dôc giíi<br />
tÝnh vµ søc kháe sinh s¶n còng cã nh÷ng kh¸c biÖt nhÊt ®Þnh gi÷a c¸c løa tuæi vµ c¸c<br />
nhãm giíi tÝnh:<br />
“Nguån th«ng tin mµ bän ch¸u biÕt ®−îc ®a d¹ng l¾m, tr−êng chØ ®¸p øng<br />
®−îc mét phÇn nµo, cßn l¹i lµ ®µi, b¸o bæ sung thªm kiÕn thøc t−¬ng ®èi ®Çy ®ñ, tuy<br />
nhiªn nã còng cßn phô thuéc vµo môc ®Ých cña mçi ng−êi vµ sù quan t©m cña mçi<br />
ng−êi còng kh¸c nhau” (Nam, líp 12 T§)<br />
KÕt qu¶ ph©n tÝch sè liÖu ®Þnh l−îng còng cho thÊy ®èi víi c¸c em ë løa tuæi häc sinh<br />
phæ th«ng trung häc th× th−êng quan t©m nhiÒu h¬n ®Õn nh÷ng vÊn ®Ò nh− t©m lý tuæi dËy<br />
<br />
<br />
Bản quyền thuộc Viện Xã hội học. www.ios.ac.vn<br />
§oµn Kim Th¾ng, NguyÔn ThÞ V¨n, Phan Quèc Th¾ng 67<br />
<br />
th× (88,4%), c¸c biÖn ph¸p phßng chèng c¸c bÖnh l©y lan qua ®−êng t×nh dôc (93,9%).<br />
Tõ gãc ®é quan t©m cña häc sinh, b¶n th©n c¸c em ®· thÓ hiÖn nh÷ng nhu cÇu<br />
cña m×nh b»ng nh÷ng ý kiÕn bµy tá sù mong muèn hiÓu biÕt thªm nhiÒu nh÷ng kiÕn<br />
thøc vÒ lÜnh vùc gi¸o dôc giíi tÝnh vµ søc kháe sinh s¶n. Mong muèn cña c¸c em th×<br />
rÊt nhiÒu, tõ nh÷ng mong muèn t−¬ng ®èi trõu t−îng vÒ gia ®×nh vµ cuéc sèng t−¬ng<br />
lai, ®Õn nh÷ng mong muèn cô thÓ vÒ nghÒ nghiÖp, häc hµnh, råi cã c¶ nh÷ng mong<br />
muèn vÒ viÖc chän ng−êi b¹n ®êi sau nµy. §¸ng chó ý cßn cã c¶ nh÷ng mong muèn<br />
kh¸ cô thÓ vÒ nh÷ng hiÓu biÕt trong lÜnh vùc giíi tÝnh nh− nh÷ng dÊu hiÖu ë con trai<br />
®Õn tuæi dËy th×, dÊu hiÖu ë con g¸i khi cã thai v.v...<br />
2.2. Nhu cÇu vÒ sù hç trî cña gia ®×nh vµ c¸c tæ chøc, ®oµn thÓ x· héi<br />
Gia ®×nh lµ mét trong nh÷ng thiÕt chÕ x· héi c¬ b¶n, cã vai trß vµ chøc n¨ng<br />
quan träng trong viÖc gi¸o dôc c¸ nh©n trªn tÊt c¶ mäi mÆt cña ®êi sèng con ng−êi. VÞ<br />
thµnh niªn lµ mét nhãm x· héi ®Æc thï chÞu nhiÒu t¸c ®éng bëi sù quan t©m vµ gi¸o<br />
dôc cña gia ®×nh. KÕt qu¶ cña kh¶o s¸t cho thÊy r»ng c¸c bËc phô huynh cã nh÷ng<br />
quan t©m ®¸ng kÓ tíi viÖc häc tËp vµ tiÕp thu c¸c kiÕn thøc cña c¸c em, nhÊt lµ ®èi víi<br />
c¸c em ®ang theo häc ë nhµ tr−êng vÒ c¶ nh÷ng kiÕn thøc v¨n hãa c¬ b¶n lÉn c¸c kiÕn<br />
thøc kh¸c cho viÖc hoµn thiÖn nh©n c¸ch cña c¸c em, trong ®ã cã vÊn ®Ò vÒ gi¸o dôc<br />
giíi tÝnh. C¸c bËc phô huynh t¹i 4 tr−êng kh¶o s¸t ®Òu cho r»ng cha mÑ cã biÕt con em<br />
m×nh ®−îc häc c¸c kiÕn thøc vÒ gi¸o dôc giíi tÝnh vµ søc kháe sinh s¶n ë nhµ tr−êng:<br />
“VÒ vÊn ®Ò nµy th× t«i cã thÓ tr¶ lêi ®−îc lµ bªn tr−êng t«i, c¸c ch¸u ®−îc häc<br />
tõ n¨m líp 9. C¸c ch¸u n÷ ®−îc tËp trung vµo víi nhau nghe c¸c c« h−íng dÉn vÒ<br />
gi¸o dôc giíi tÝnh, c¸c ch¸u ®−îc nãi vÒ vÖ sinh em g¸i, nãi rÊt lµ kü vµ cã c¶ nh÷ng<br />
giê ®Ó thùc tËp dËy cho c¶ tæ cïng nghe. Sau ®ã th× c¸c ch¸u nam còng ®−îc nghe nãi<br />
chuyÖn riªng". (Nhãm cha mÑ häc sinh, T§)<br />
C¸c bËc phô huynh còng cã nh÷ng lo l¾ng, quan t©m ®Õn con em m×nh vÒ lÜnh<br />
vùc gi¸o dôc giíi tÝnh vµ søc kháe sinh s¶n. Tuy nhiªn, c¸c bËc phô huynh còng gÆp<br />
nh÷ng khã kh¨n trong viÖc truyÒn thô c¸c kiÕn thøc nµy cho con c¸i. Nh÷ng khã kh¨n<br />
nµy, thø nhÊt lµ do kh«ng ph¶i bÊt cø bËc phô huynh nµo còng ®Òu cã ®−îc nh÷ng hiÓu<br />
biÕt hoµn chØnh vµ hÖ thèng vÒ néi dung cña vÊn ®Ò giíi tÝnh vµ søc kháe sinh s¶n; thø<br />
hai lµ nh÷ng kiÕn thøc vÒ gi¸o dôc giíi tÝnh vµ søc kháe sinh s¶n th−êng bao hµm c¶<br />
nh÷ng ®iÒu tÕ nhÞ nªn cha mÑ th−êng khã nãi hÕt ®−îc cho con c¸i m×nh:<br />
“T«i nghÜ lµ tïy tõng gia ®×nh, th«ng th−êng nãi víi mÑ th× dÔ h¬n, nh−ng<br />
còng cã tr−êng hîp nh− b¹n t«i th× mäi viÖc con ®Òu nãi víi bè hÕt, kh«ng nãi víi mÑ”.<br />
(Nhãm cha mÑ, T§)<br />
Qua kh¶o s¸t, cho thÊy ®a sè c¸c bËc phô huynh ®Òu ñng hé ý kiÕn cho r»ng<br />
nhµ tr−êng cã vai trß quan träng trong viÖc truyÒn thô c¸c kiÕn thøc nãi chung, kiÕn<br />
thøc vÒ gi¸o dôc giíi tÝnh nãi riªng cho vÞ thµnh niªn. Tuy nhiªn ý kiÕn cña c¸c bËc<br />
phô huynh còng l−u ý tíi viÖc nhµ tr−êng nªn cã ph−¬ng ph¸p gi¶ng d¹y nh− thÕ nµo<br />
®ã ®Ó ph¸t huy ®−îc tÝnh hiÖu qu¶ cña gi¸o dôc. Cã thÓ thÊy rÊt râ c¸c ý kiÕn nµy t¹i<br />
cuéc th¶o luËn víi nhãm phô huynh tr−êng phæ th«ng trung häc ViÖt §øc:<br />
<br />
<br />
Bản quyền thuộc Viện Xã hội học. www.ios.org.vn<br />
68 Nhu cÇu gi¸o dôc giíi tÝnh vµ søc kháe sinh s¶n cña häc sinh phæ th«ng trung häc ...<br />
<br />
“Gi¸o dôc giíi tÝnh lµ rÊt cÇn thiÕt, nh−ng quan träng lµ ph¶i d¹y nh− thÕ<br />
nµo. NÕu d¹y kh«ng cÈn thËn th× trë thµnh ®iÒu tß mß cho trÎ nhá. Quan träng lµ<br />
m×nh ph¶i d¹y nhÑ nhµng, nãi ®óng, nãi khoa häc. Bè mÑ kh«ng ®−îc ng¹i nãi nh÷ng<br />
chuyÖn nµy víi con, cã nh÷ng chuyÖn chØ cã ng−êi mÑ sinh ra con th× míi biÕt".<br />
(Nhãm cha mÑ, V§)<br />
C¸c bËc phô huynh còng ®Æt vÊn ®Ò vµ kh¼ng ®Þnh tÇm quan träng cña viÖc<br />
kÕt hîp 3 m«i tr−êng gi¸o dôc: m«i tr−êng gia ®×nh, nhµ tr−êng vµ x· héi:<br />
“Theo t«i c¸c ch¸u häc phæ th«ng trung häc ph¶i cã gi¸o dôc giíi tÝnh th×<br />
chóng t«i nhÊt trÝ. Cßn gi¸o dôc sím h¬n còng ®óng; nhµ tr−êng, x· héi, gia ®×nh lµ<br />
3 yÕu tè quan träng trong gi¸o dôc giíi tÝnh. Phim ¶nh th× rÊt nhiÒu, ngay tõ n¨m 9,<br />
10 tuæi c¸c ch¸u ®· xem råi, nÕu mµ nhµ tr−êng kh«ng gi¸o dôc giíi tÝnh sím th×<br />
còng nguy, cßn tõ phÝa gia ®×nh mµ bè mÑ mµ nghiªm kh¾c víi con c¸i th× con c¸i sÏ<br />
theo tÝnh bè mÑ. NÕu bè mÑ khñng ho¶ng t×nh c¶m hoÆc bÊt ®ång th× con c¸i sÏ trë<br />
thµnh h−, ®Êy cho nªn gia ®×nh lµ yÕu tè quan träng” (Phô huynh, LQ§)<br />
XuÊt ph¸t tõ viÖc cho r»ng sù ph¸t triÓn vÒ t©m sinh lý cña vÞ thµnh niªn<br />
hiÖn nay cã nhiÒu thay ®æi do ®iÒu kiÖn sèng còng nh− c¸c giao tiÕp x· héi, do ®ã mét<br />
sè bËc phô huynh cho r»ng viÖc d¹y c¸c kiÕn thøc c¬ b¶n vÒ giíi tÝnh cho vÞ thµnh<br />
niªn nªn b¾t ®Çu tõ sím h¬n hiÖn nay, chø kh«ng ph¶i ®Õn líp 9 c¸c em míi ®−îc<br />
giíi thiÖu vÒ néi dung nµy. VÒ c¸c néi dung cô thÓ còng ®−îc c¸c bËc phô huynh rÊt<br />
quan t©m nh−: cÇn thiÕt ®−a kiÕn thøc vÒ cÊu t¹o c¬ thÓ nam n÷, quan hÖ giíi tÝnh<br />
nam n÷, vÖ sinh kinh nguyÖt hay c¸c biÖn ph¸p tr¸nh thai, c¸c vÊn ®Ò liªn quan ®Õn<br />
bÖnh l©y nhiÔm qua ®−êng t×nh dôc... ®Ó d¹y cho häc sinh.<br />
Cïng víi gia ®×nh vµ nhµ tr−êng, c¸c tæ chøc vµ ®oµn thÓ x· héi trong ®ã cã<br />
§oµn Thanh niªn b−íc ®Çu còng ®ãng mét vai trß quan träng trong viÖc gi¸o dôc thÕ<br />
hÖ trÎ. Th«ng qua c¸c ho¹t ®éng ngo¹i khãa, c¸c §oµn tr−êng ®· tæ chøc nhiÒu h×nh<br />
thøc ®Ó gi¸o dôc cho häc sinh.<br />
2.3. Nh÷ng mèi quan t©m cña häc sinh vÒ c¸c néi dung gi¸o dôc giíi tÝnh vµ<br />
søc kháe sinh s¶n<br />
KÕt qu¶ cña kh¶o s¸t cho thÊy mèi quan t©m ®Õn c¸c kiÕn thøc vÒ gi¸o dôc<br />
giíi tÝnh vµ søc kháe sinh s¶n cña c¸c em bao hµm nhiÒu lÜnh vùc tõ nh÷ng kiÕn thøc<br />
rÊt s¬ ®¼ng ®Õn c¸c kiÕn thøc cao h¬n. Nh÷ng kiÕn thøc nµy kh«ng chØ cã ý nghÜa bæ<br />
Ých cho hiÖn t¹i ®Ó c¸c em cã thÓ ph©n biÖt ®−îc t×nh b¹n, t×nh yªu, mµ cßn gióp cho<br />
c¸c em kh«ng bÞ bì ngì, kh«ng lo sî khi m×nh b−íc vµo tuæi dËy th×:<br />
"Bän em lµ c¸i tuæi ®ang lín, ®Êy lµ c¸i nhu cÇu cÇn thiÕt. Thø nhÊt, lµ bän em<br />
cÇn biÕt ®Ó bän em cã kiÕn thøc; thø hai lµ vÒ sau bän em cã con c¸i, cã thÓ lµ ph¶i truyÒn<br />
®¹t l¹i...Em nghÜ lµ trong tuæi bän em cã thÓ lµ ai còng muèn t×m hiÓu vÒ vÊn ®Ò gi¸o dôc<br />
giíi tÝnh nµy th× biÕt ®Ó xem thÕ nµo, nÕu cÇn th× ®Ó tr¸nh th«i ¹” (Nhãm n÷, T§)<br />
Tõ gãc ®é vÒ cÊu t¹o c¬ thÓ hay t©m sinh lý løa tuæi, mÆc dï ®· ®−îc giíi<br />
thiÖu ë cÊp phæ th«ng c¬ së, nh−ng c¸c em còng cã nh÷ng mong muèn ®−îc giíi thiÖu<br />
kü h¬n vÒ c¸c kiÕn thøc nµy nh− lµ nh÷ng cÈm nang c¬ b¶n ®Ó gióp c¸c em hiÓu h¬n<br />
<br />
<br />
Bản quyền thuộc Viện Xã hội học. www.ios.ac.vn<br />
§oµn Kim Th¾ng, NguyÔn ThÞ V¨n, Phan Quèc Th¾ng 69<br />
<br />
vÒ m×nh, vÒ b¹n kh¸c giíi cña m×nh:<br />
“Víi nh÷ng ®iÒu mµ c¸c ch¸u ®· biÕt do c¸c thÇy c« d¹y trªn líp hoÆc c¸c<br />
ph−¬ng tiÖn th«ng tin ®¹i chóng còng ®· nãi, chóng ch¸u tù ®¸nh gi¸ lµ hiÓu biÕt<br />
ch−a ®Çy ®ñ. Chóng ch¸u muèn biÕt cô thÓ ë løa tuæi bän ch¸u khi dËy th×, t©m sinh<br />
lý thay ®æi nh− thÕ nµo...” (Nhãm n÷, CVA)<br />
Nh− ®· nªu ë trªn, mèi quan t©m cña c¸c em häc sinh vÒ c¸c kiÕn thøc gi¸o<br />
dôc giíi tÝnh bao hµm kh¸ nhiÒu lÜnh vùc. Nhu cÇu nµy hµm chøa nh÷ng mong muèn<br />
cña c¸c em muèn dÇn hoµn thiÖn c¸c kiÕn thøc vÒ gi¸o dôc giíi tÝnh cho b¶n th©n<br />
m×nh, ®Ó chuÈn bÞ hµnh trang kiÕn thøc b−íc vµo ®êi sèng ng−êi lín.<br />
Nh×n chung, nh÷ng quan t©m vµ mong muèn trªn cña c¸c em phÇn nhiÒu ®Òu<br />
chØ míi dõng l¹i ë møc ®é lµ t×m hiÓu nh÷ng kiÕn thøc chung vÒ lÜnh vùc giíi tÝnh vµ søc<br />
kháe sinh s¶n. Kh«ng thÊy c¸c em cã nh÷ng biÓu hiÖn sù quan t©m qu¸ møc ®Ó cã thÓ<br />
thùc hµnh nh÷ng hµnh vi c¸ nh©n trong quan hÖ t×nh dôc. Song, dï sao th× nh÷ng quan<br />
t©m vµ mong muèn ë c¸c em vÒ lÜnh vùc nµy còng cho chóng ta cã ®−îc mét bøc tranh<br />
chung lµm c¬ së cho viÖc t¨ng c−êng h¬n n÷a viÖc trang bÞ nh÷ng kiÕn thøc trong néi<br />
dung cña m«n gi¸o dôc giíi tÝnh vµ søc kháe sinh s¶n ®èi víi løa tuæi vÞ thµnh niªn.<br />
Ngoµi nh÷ng mong muèn cô thÓ cña c¸c em vÒ néi dung c¸c kiÕn thøc gi¸o<br />
dôc giíi tÝnh vµ søc kháe sinh s¶n, c¸c em cßn mong muèn ®−îc tiÕp nhËn c¸c kiÕn<br />
thøc ®ã kh«ng chØ trªn líp mµ cã mét sè vÊn ®Ò c¸c em muèn ®−îc tiÕp nhËn th«ng<br />
qua hÖ thèng th«ng tin ®¹i chóng nh−: tivi, s¸ch b¸o... Trong ®iÒu kiÖn vµ hoµn c¶nh<br />
thùc tÕ ®ang cã nhiÒu h¹n chÕ nhÊt ®Þnh tõ b¶n th©n c¸c em, tõ gia ®×nh vµ tõ nhµ<br />
tr−êng nh− ®· nªu trªn, th× cÇn ph¶i kÓ ®Õn vai trß cña c¸c ph−¬ng tiÖn th«ng tin ®¹i<br />
chóng nh− v« tuyÕn, s¸ch b¸o, phim ¶nh v.v... ®ang cã nh÷ng ¶nh h−ëng rÊt râ rÖt<br />
®Õn qu¸ tr×nh lµm giµu kiÕn thøc cho c¸c em trªn lÜnh vùc nµy.<br />
C. KÕt luËn<br />
C¸c kiÕn thøc vÒ gi¸o dôc giíi tÝnh vµ søc kháe sinh s¶n mµ c¸c ë løa tuæi häc<br />
sinh phæ th«ng trung häc ®· cã ph¶n ¸nh mét thùc tÕ lµ nh÷ng kiÕn thøc ®ã kh¸<br />
phong phó, song nh÷ng kiÕn thøc nµy ch−a ®Çy ®ñ.<br />
HIV ®−îc c¸c em häc sinh hiÓu lµ mét c¨n bÖnh cã liªn quan réng r·i víi tiªm<br />
chÝch ma tóy vµ trong mét ph¹m vi nhá h¬n víi n¹n m¹i d©m, cã ¶nh h−ëng xÊu ®Õn<br />
søc kháe nãi chung, søc kháe sinh s¶n nãi riªng. Trong khi kiÕn thøc cña häc sinh vÒ<br />
HIV cßn bÞ h¹n chÕ vÒ tÇm nhËn thøc, th× kh¶ n¨ng nhËn biÕt tªn c¸c bÖnh l©y<br />
truyÒn qua ®−êng t×nh dôc vµ hiÓu biÕt vÒ c¸c triÖu chøng, c¸ch l©y truyÒn vµ di<br />
chøng l¹i rÊt nghÌo nµn. PhÇn lín c¸c häc sinh ®¬n gi¶n kh«ng biÕt cô thÓ bÖnh nµo<br />
l©y truyÒn qua ®−êng t×nh dôc, l©y nh− thÕ nµo vµ hËu qu¶ cña nã lµ g×.<br />
Nghiªn cøu nµy ®· cho thÊy vai trß hÕt søc quan träng cña s¸ch b¸o vµ tµi<br />
liÖu tuyªn truyÒn, ®Æc biÖt lµ nh÷ng tµi liÖu vÒ gi¸o dôc giíi tÝnh vµ søc kháe sinh<br />
s¶n ®èi víi thanh thiÕu niªn. Bªn c¹nh ®ã, thiÕt nghÜ cÇn cã thªm nhiÒu ch−¬ng tr×nh<br />
gi¶ng d¹y toµn diÖn ®−îc ph¸t triÓn nh»m cung cÊp thªm cho thanh thiÕu niªn nãi<br />
chung, häc sinh phæ th«ng trung häc nãi riªng nh÷ng kü n¨ng vµ kiÕn thøc vÒ gi¸o<br />
<br />
<br />
Bản quyền thuộc Viện Xã hội học. www.ios.org.vn<br />
70 Nhu cÇu gi¸o dôc giíi tÝnh vµ søc kháe sinh s¶n cña häc sinh phæ th«ng trung häc ...<br />
<br />
dôc giíi tÝnh vµ søc kháe sinh s¶n, gióp cho c¸c em cã nh÷ng ®Þnh h−íng vµ ®iÒu<br />
chØnh c¸c hµnh vi cña m×nh trong lÜnh vùc søc kháe t×nh dôc, ®Ó tr¸nh c¸c hËu qu¶<br />
®¸ng tiÕc x¶y ra cho c¸c em.<br />
ë thêi ®iÓm hiÖn t¹i, mét ch−¬ng tr×nh gi¶ng d¹y toµn diÖn vµ thÝch hîp vÒ<br />
giíi tÝnh vµ søc kháe sinh s¶n trong c¸c tr−êng phæ th«ng ®ang cßn rÊt thiÕu. T¹i<br />
ViÖt Nam, gi¸o dôc giíi tÝnh vµ søc kháe sinh s¶n míi chØ ®−îc giíi thiÖu trong mét<br />
chñ ®Ò cña gi¸o dôc d©n sè. Nh÷ng kiÕn thøc c¬ b¶n vÒ khÝa c¹nh sinh häc cña t×nh<br />
dôc ®−îc ®−a ra trong khu«n khæ sinh lý häc cña c¬ thÓ ng−êi míi chØ ®−îc d¹y lång<br />
ghÐp trong m«n Sinh häc. Néi dung cña chñ ®Ò nµy còng chØ míi giíi thiÖu vÒ gi¶i<br />
phÉu sinh dôc vµ gi¶i phÉu sinh lý, c¸c khÝa c¹nh vÒ x· héi cña søc kháe sinh s¶n<br />
trong ®ã cã vÊn ®Ò t×nh dôc ®−îc s¸t nhËp víi m«n Gi¸o dôc c«ng d©n. Song chñ ®Ò<br />
nµy còng míi giíi thiÖu vÒ c¸c quy ph¹m ®¹o ®øc cña x· héi vµ nh÷ng quy ®Þnh c¬<br />
b¶n cña ph¸p luËt mµ ch−a cung cÊp ®−îc cho thanh thiÕu niªn nh÷ng kiÕn thøc vµ<br />
kü n¨ng cÇn thiÕt ®Ó cã nh÷ng hµnh vi an toµn vÒ søc kháe sinh s¶n.<br />
Bªn c¹nh c¸c sù thiÕu hôt mét ch−¬ng tr×nh gi¶ng d¹y ®Çy ®ñ vµ thÝch hîp lµ<br />
mét sù thiÕu gi¸o viªn gi¶ng d¹y. C¸c gi¸o viªn kh«ng hÒ ®−îc ®µo t¹o ®Ó cã thÓ<br />
truyÒn ®¹t nh÷ng th«ng tin ®Õn c¸c häc sinh vµ thiÕu kü n¨ng cÇn thiÕt ®Ó gi¶ng d¹y<br />
vµ cung cÊp nh÷ng lêi khuyªn vÒ nh÷ng vÊn ®Ò nh¹y c¶m nãi trªn. Tr−êng häc còng<br />
thiÕu n¨ng lùc trong viÖc cung cÊp nh÷ng t− vÊn trùc tiÕp cho häc sinh vÒ nh÷ng vÊn<br />
®Ò cÊm kþ cã liªn quan ®Õn søc kháe sinh s¶n.<br />
Còng ®· cã mét sè dù ¸n gÇn ®©y ®−îc triÓn khai vµ ®· cè g¾ng c¶i thiÖn n¨ng<br />
lùc cña nhµ tr−êng phæ th«ng, nh»m truyÒn ®¹t nh÷ng ch−¬ng tr×nh gi¸o dôc cã chÊt<br />
l−îng cao vÒ t×nh dôc vµ giíi tÝnh ë ViÖt Nam cïng víi viÖc cho xuÊt b¶n c¸c tµi liÖu<br />
tuyªn truyÒn vÒ c¸ch phßng chèng HIV/AIDS, c¸c bÖnh l©y truyÒn qua ®−êng t×nh<br />
dôc, c¸c vÊn ®Ò vÒ sinh s¶n vµ phßng tr¸nh thai... Tuy nhiªn møc ®é ®¸p øng cho<br />
nhu cÇu tiÕp thô c¸c kiÕn thøc nµy cña thanh thiÕu niªn hiÖu qu¶ cßn ch−a cao.<br />
ViÖt Nam ®ang thay ®æi rÊt nhanh, sù thay ®æi nµy cã c¶ hai mÆt: tÝch cùc vµ<br />
h¹n chÕ, ®ång thêi thanh thiÕu niªn ViÖt Nam còng ®ang n»m trong guång quay ®ã.<br />
Cã c¸c b»ng chøng cho thÊy cã mét bé phËn thanh niªn ®ang duy tr× hoÆc hÊp thô<br />
nh÷ng hµnh vi tr¸i ng−îc víi ®¹o ®øc vµ thuÇn phong mü tôc cña ViÖt Nam. Nh÷ng<br />
hµnh vi ®ã ®ang ®Æt thanh niªn vµo c¸c nguy c¬ l©y nhiÔm HIV, lan nhiÔm c¸c bÖnh<br />
l©y truyÒn qua ®−êng t×nh dôc vµ cã thai ngoµi ý muèn. TÊt c¶ nh÷ng vÊn ®Ò nµy ®Òu<br />
cã thÓ phßng ngõa ®−îc nÕu thanh thiÕu niªn nãi chung, thanh niªn häc sinh nãi<br />
riªng ®−îc cung cÊp, ®−îc trang bÞ mét sù gi¸o dôc toµn diÖn vµ thÝch hîp vÒ kiÕn<br />
thøc gi¸o dôc giíi tÝnh vµ søc kháe sinh s¶n.<br />
V× nh÷ng lý do nµy, ®iÒu cÊp b¸ch lµ cÇn t×m ra ®−îc nh÷ng ph−¬ng c¸ch míi<br />
®Ó cung cÊp ch−¬ng tr×nh gi¸o dôc giíi tÝnh vµ søc kháe sinh s¶n cho häc sinh Phæ<br />
th«ng trung häc ë ViÖt Nam nãi chung. ViÖc kÕt hîp ba m«i tr−êng gi¸o dôc: nhµ<br />
tr−êng, gia ®×nh vµ x· héi lµ ®iÒu kiÖn hÕt søc quan träng trong viÖc ®¸p øng nhu<br />
cÇu gi¸o dôc ®èi víi thanh thiÕu niªn nãi chung, thanh niªn häc sinh nãi riªng.<br />
<br />
<br />
<br />
Bản quyền thuộc Viện Xã hội học. www.ios.ac.vn<br />