Những sự thật thú vị về nhà phát minh Edison

Chia sẻ: Trần Lê Kim Yến | Ngày: | Loại File: PDF | Số trang:9

Thêm vào BST

Báo xấu

146
lượt xem 18
download

Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Ngay cả trẻ nhỏ cũng biết rằng bóng đèn điện là phát minh của Thomas Edison, nhưng có một số sự thật về cuộc đời nhà phát minh vĩ đại này mà không phải ai cũng biết.

Chủ đề:

Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!

Lưu

Nội dung Text: Những sự thật thú vị về nhà phát minh Edison

Những sự thật thú vị về nhà phát minh Edison Ngay cả trẻ nhỏ cũng biết rằng bóng đèn điện là phát minh của Thomas Edison, nhưng có một số sự thật về cuộc đời nhà phát minh vĩ đại này mà không phải ai cũng biết. Chẳng cần phải đi đâu xa, quanh chỗ bạn đang ngồi chắc chắn có vài thứ do Thomas Alva Edison phát minh hoặc cải tiến. Trong 84 năm của cuộc đời mình, nhà phát minh vĩ đại này sở hữu tổng cộng 1.093 bằng sáng chế mang tên ông - một con số khổng lồ đối với bất cứ nhà khoa học nào. Phát minh của ông nổi tiếng nhất là bóng đèn điện. Ngoài ra còn có máy quay đĩa, nhiều hệ thống điện, máy chiếu phim, máy điện báo, máy ghi âm... Nhân kỷ niệm ngày sinh của Thomas Edison (11/2/1847), trang Neatorama đã tổng hợp10 sự thật thú vị về nhà phát minh vĩ đại nhất mọi thời đại này: 1. Giáo viên nghĩ rằng Edison bị “loạn trí” Thuở thiều thời, Edison từng là một cậu nhóc hiếu kì, nhưng lại là một học sinh kém ở trường, vì đầu óc cậu lúc nào cũng lơ mơ, không tập trung. Cậu út của gia đình có 7 người con, thường được gọi bằng cái tên thân mật là Al, đã từng bị một giáo viên cho là “đầu óc có vấn đề”. Khi phát hiện ra điều đó, mẹ của Edison đã nổi giận và lập tức cho ông nghỉ học, chỉ sau 3 tháng chính thức nhập trường. Bà quyết định tự dạy học cho con trai tại nhà. Sau này, khi nhắc đến mẹ, ông nói: “Mẹ tôi đã tạo ra tôi. Bà tuyệt đối tin tưởng, ủng hộ tôi. Và tôi cảm thấy mình phải sống có ý nghĩa vì bà và không được làm bà thất vọng.” 2. Mở phòng thí nghiệm đầu tiên vào năm 10 tuổi
Khi Edison bước sang tuổi thứ 9, mẹ đã đưa cho ông một cuốn sách khoa học cơ bản hướng dẫn cách thực hiện các thí nghiệm hoá học tại nhà. Cậu bé Edison lập tức như bị cuốn sách “bỏ bùa”. Ông thực hiện mọi cuộc thí nghiệm nêu trong sách và chẳng bao lâu sau đã tiêu toàn bộ số tiền tiết kiệm để mua các loại hoá chất. Edison khi còn là nhỏ Khi sang tuổi thứ 10, Edison đã lập phòng thí nghiệm khoa học đầu tiên của mình trong tầng hầm của gia đình, rồi ở lì trong đó cả ngày. Bố cậu đã phải “hối lộ” con trai một xu chỉ để Edison ra khỏi tầng hầm và đi đọc một cuốn sách. Cậu nhận tiền, gom lại để mua thêm các loại hoá chất phục vụ việc thí nghiệm. Và để chắc chắn là không có ai động vào mấy thứ chai lọ của mình trong tầng hầm, cậu dán nhãn ghi “Chất độc” vào tất cả các chai! 3. Edison bị điếc và ông thích như vậy! Ở độ tuổi 12, Edison bắt đầu mất khả năng thính giác. Chuyện đồn rằng ông đã bị một nhân viên bán vé tàu bạt tai vì làm cháy một toa tàu trong khi thực hiện thí nghiệm. Trong khi đó, Edison nói rằng ông bị thương khi nhân viên nhà ga xách tai ông. Một số khác lại nói rằng ông bị điếc là do một trận sốt phát ban khi còn nhỏ. Tuy
nhiên, giải thích hợp lý nhất có lẽ là do gen di truyền, vì cha và một trong các người anh của Edison cũng bị mất năng lực thính giác. Cho đến nay, tất cả nguyên nhân vẫn chỉ là giả thuyết, nhưng có một điều chắc chắn là Edison lại thực sự thích bị điếc (nói chính xác thì ông chỉ bị nghễnh ngãng nặng, không hẳn là điếc). Ông nói rằng như vậy khiến ông dễ tập trung vào các thí nghiệm hơn. Thêm một thông tin nữa: Đúng là Edison đã có một phòng thí nghiệm nhỏ trong một toa xe cũ. Khi đó, cậu bé Edison 12 tuổi làm nghề bán báo và kẹo trên chuyến tàu hoả Grand Trunk Railroad chạy từ Port Huron đến Detroit ở Mỹ. Ông đã lập một phòng thí nghiệm hoá học và in báo trong một toa hàng, nơi ông xuất bản tờ Grand Trunk Herald - tờ tin tức đầu tiên xuất bản trên tàu hoả. 4. Cứu sống một cậu bé Trong thời gian làm việc tại Grand Trunk Railroad, cậu thiếu niên Edison 14 tuổi đã cứu sống nhóc Jimmie MacKenzie 3 tuổi khỏi bị tàu hoả đâm. Cha của Jimmie, là một nhân viên của ga J.U. MacKenzie, rất cảm kích và dạy Edison cách sử dụng máy điện tín. Sau đó, Edison đã trở thành nhân viên đánh điện tín. Ông đã yêu cầu được làm ca đêm để có thêm thời gian cho các cuộc thí nghiệm. Một ngày, ông vô ý làm đổ bình axit sulphuric khi đang làm thí nghiệm về pin. Axit đã chảy lênh láng khắp sàn toa tàu và nhỏ cả xuống bàn của ông chủ ở bên dưới. Edison lập tức bị đuổi việc vào sáng hôm sau. 5. Phát minh đầu tiên của Edison là một thất bại Năm 1869, khi mới 22 tuổi, Edison đã được cấp bằng sáng chế đầu tiên cho chiếc máy đếm phiếu, phục vụ các cơ quan lập pháp. Mỗi nhân viên của cơ quan lập pháo chỉ việc sử dụng công tắc trên cái máy của Edison để ghi lại “lá phiếu” của mình đối với một dự luật nào đó. Như vậy quá trình bỏ phiếu trưng cầu sẽ nhanh hơn nhiều. Tuy nhiên, khi một đối tác thương mại đem phát minh này của Edison đến Washington D.C., đây là những gì Quốc hội nhận xét: “Nếu có phát minh nào trên
trái đất mà chúng tôi không muốn thấy ở đây thì chính là nó (chiếc máy đếm phiếu).” Chính sự chậm trễ trong việc thu thập phiếu ủng hộ thông qua một dự luật nào đó tại Quốc hội và các cơ quan lập pháp khác đã tạo cơ hội cho các thành viên cản trở hoặc thuyết phục người khác thay đổi lá phiếu. Chính vì vậy mà chiếc máy đếm phiếu của Edison không bao giờ được sử dụng. Từ đó trở đi, Edison quyết định chỉ sáng chế những gì mà thị trường cần. 6. Edison cầu hôn … bằng mã moóc! Vào Giáng sinh năm 1871, ở độ tuổi 24, Edison đã kết hôn với nữ nhân viên mới 16 tuổi của mình, cô Mary Stilwell, chỉ sau 2 tháng gặp mặt. Mary đã sinh cho ông ba người con, rồi qua đời không lâu sau đó. Hai năm sau khi Mary qua đời, Edison gặp và cưới cô Mina Miller, 20 tuổi. Câu chuyện về việc hai người gặp gỡ khá thú vị. Sau cái chết của Mary, Edison thường xuyên đến Boston và ở với gia đình bạn là ông bà Gilliard. Hai vợ chồng Mary Stilwel Gilliard đảm bảo rằng sẽ có một cô gái trẻ nào đó Edison thích hợp đến với Edison. Một ngày, nhà Gilliard giới thiệu Edison với Mina Miller, và ông lập tức bị hút hồn. Edison như tìm thấy thiên đường khi ở bên Mina Miller, và ông quyết định phải làm 3 việc: xây một ngôi nhà mùa
đông ở tiểu bang Florida (Mỹ), cưới Mina, và đưa cô đến khu vườn địa đàng nhiệt đới của ông. Khi trở lại New York, Edison, vốn là một người “nghiện” công việc, đã không thể ngừng nghĩ về Mina - tình yêu mới của đời mình. Edison đã dạy Mina cách sử dụng mã moóc để họ có thể trao đổi một cách bí mật, bằng cách gõ nhịp vào tay nhau khi có người xung quanh. Một ngày, Edison đã cầu hôn Mina bằng nhịp gõ mã moóc, và Mina cũng trả lời theo cách này. Họ làm đám cưới năm 1886, khi Edison 39 tuổi. Mina Miller 7. Edison có một hình xăm bí ẩn Theo hợp đồng bảo hiểm năm 1911 ký với công ty Mutual Life Insurance ở thành phố New York, Edison đã có 5 hình xăm chấm trên tay trái. Đến nay vẫn chưa ai hiểu ý nghĩa của những chấm đó. Thêm một thông tin khá thú vị nữa, Edison đã được công nhận là người phát minh ra chiếc máy xăm ở dạng đơn giản. Năm 1876, ông đăng ký sáng chế cho máy xăm Stencil-Pens, và đây chính là cơ sở để nhiều năm sau, Samuel O’Reilly cho ra đời máy xăm đầu tiên trên thế giới. 8. Từng có người thiệt mạng vì phát minh của Edison Sau khi Wilhelm Conrad Röntgen phát hiện ra tia X vào năm 1895, Edison đã hướng dẫn nhân viên của mình, một người thợ thổi thuỷ tinh tên là Clarence Dally, chế tạo một chiếc huỳnh quang nghiệm, sau này trở thành một thành công về mặt thương mại và là cơ sở cho các thiết bị huỳnh quang nghiệm hiện đại sử dụng trong bệnh viện ngày nay. Vào thời đó, không nhiều người tin rằng tia X nguy hiểm và Clarence có thói quen kiểm tra các huỳnh quang Máy nghiệm bằng tay không. Năm 1900, trong một lần như xăm dạng đơn giản vậy, ông bị thương nặng ở cổ tay và vết thương không của Edison thể lành sau nhiều lần cấy ghép da. Cuối cùng, các bác sỹ phải cưa bỏ cả cánh tay.
Sau sự cố này, Edison vẫn trả lương tháng đều đặn cho Dally dù ông này không thể tiếp tục làm việc. Tình trạng của Clarence ngày một xấu đi, ngay cả khi hai tay đã bị cưa. Ông qua đời vì bệnh ung thư. Quá choáng váng, Edison ngừng mọi nghiên cứu về huỳnh quang nghiệm. Trong một cuộc phỏng vấn tại New York hồi năm 1903, ông nói: “Đừng nói với tôi về tia X nữa. Tôi sợ chúng. Tôi đã ngừng mọi thí nghiệm về chúng từ 2 năm trước, khi tôi suýt bị mù và trợ lý của tôi là Dally bị mất cả hai cánh tay.” 9. Ý tưởng nhà bê- tông Năm 1887, Edison lao vào một dự án mà sau này thất bại nặng nề. Ông nảy ra ý tưởng tách sắt từ quặng non. Ý tưởng này lập tức bị một bài xã luận chế nhạo và gọi đó là “Sự điên rồ của Edison”. Không nản chí, Edison Clarence Dally đã đầu tư toàn bộ số tiền của mình cho dự án này, để rồi vài năm sau phát hiện ra rằng việc khai thác quặng sắt rẻ hơn nhiều. Do đó, Edison đã quyết định từ bỏ những thứ máy móc kồng kềnh và chuyển sang lĩnh vực mới: xi măng. Nhận thấy rằng có thể đúc xi-măng thành nhiều hình dạng khác nhau, ông tin là có thể xây một ngôi nhà bằng cách đổ xi-măng vào một cái khuôn thật lớn!
Nhà phát minh Edison bên một mô hình nhà bê-tông Edison cho rằng ông có thể giải quyết vấn đề nhà ở của thành phố New York và xoá sổ các khu ổ chuột bằng việc sản xuất hàng loạt nhà bê-tông đúc sẵn giá rẻ cho người nghèo. Vì không muốn được biết đến như “cha đẻ của những ngôi nhà xấu xí”, Edison đã thuê một công ty kiến trúc có uy tín thiết kế loại nhà 2 tầng, dành cho 2 gia đình sinh sống. Sản phẩm thiết kế rất đẹp, nhưng thiếu tính thực tế. Do đó, Edison hạ thấp mục tiêu và hoàn tất ngôi nhà xi-măng đầu tiên, với kết cấu và thiết kế đơn giản hơn nhiều, tại phố Hixon, ở South Orange, tiêu bang New Jersey (Mỹ) vào năm 1911 (sau này ngôi nhà bị đập đổ để lấy chỗ xây siêu thị và một bãi đỗ xe).
Những ngôi nhà xi-măng của Edison Năm 1917, nhà tư bản Charles Ingersoll đã cho xây 11 ngôi nhà xi-măng để bán cho người nghèo, những người vốn sống trong các khu nhà ổ chuột, với giá chỉ 1.200 USD/căn - bằng 1/3 giá trị thực, nhưng vẫn không có người mua. Một số nhà sử học cho rằng chính dư luận và tuyên bố của Edison về tham vọng xoá sạch nhà ổ chuột đã khai tử dự án này. Chẳng ai muốn sống trong một ngôi nhà mà ai cũng biết chủ của nó “mới đi ra từ khu ổ chuột”. Không dừng lại ở nhà cửa, năm 1911 Edison còn tự tin tuyên bố rằng đồ nội thất làm bằng xi-măng cũng có thể đẹp như gỗ mà lại rẻ và bền hơn. Ông đã dùng xi-măng dạng loãng, nhiều bọt để sản xuất đàn piano, bồn tắm và tủ để máy quay đĩa. Tuy nhiên, cùng chung số phận với nhà xi-măng, đồ nội thất xi- măng của Edison cũng không hấp dẫn được người tiêu dùng. Những chiếc tủ để máy quay đĩa hát làm bằng xi-măng của Edison 10. Giết voi bằng dòng điện Vào cuối thập niên 80 của thế kỷ 19 (những năm 1880), Edison bị lôi vào “Cuộc chiến của các dòng điện” với George Westinghouse và Nikola Tesla. Edison phát triển ý tưởng sử dụng dòng điện một chiều (DC), trong khi Westinghouse và Tesla muốn sử dụng dòng điện xoay chiều (AC). Thời đó, Edison có hơn 100 trạm phát điện ở Mỹ, cung cấp điện một chiều cho người tiêu dùng. Nhưng do tình trạng hao hụt điện năng trong quá trình truyền tải, trạm phát điện phải đặt trong phạm vi bán kính 1 dặm (1,5km) tính từ vị trí của người tiêu dùng. Nhân viên của Edison khi đó là Nikola Tesla, một kỹ sư thông minh người Serbia, đã đề xuất ý tưởng sử dụng dòng điện xoay chiều để giải quyết vấn đề này nhưng Edison không nghe. Edison đã từng yêu cầu Tesla chế tạo loại máy phát điện mới để cải thiện hoạt động của các trạm điện, với giải
thưởng treo ra là 50 ngàn Mỹ kim. Tesla đã hoàn thành xuất sắc nhiệm vụ, nhưng Edison nuốt lời về tiền thưởng, nói với Tesla rằng: “Anh chẳng hiểu gì về tính hài hước của người Mỹ cả”. Sự việc khiến Tesla nổi giận và bỏ việc. Sau này Tesla được biết đến với nhiều đóng góp mang tính cách mạng trong lĩnh vực điện và từ trường. Các phát minh của ông góp phần không nhỏ trong việc tạo ra Cuộc cách mạng công nghiệp lần 2. Trở lại với “Cuộc chiến của các dòng điện”, để chứng minh tính ưu việt và an toàn của dòng điện một chiều mà mình Con voi đang sử dụng, Edison khảng định rằng dòng điện xoay Topsy chiều có khả năng gây chết người và có thể dùng để giết người hoặc động vật. Mặc dù bản thân là người phản đối biện pháp tử hình, nhưng Edison, cùng với một nhân viên của mình là Harold P. Brown, đã chế tạo ra ghế điện. Năm 1903, một con voi trong rạp xiếc, tên là Topsy, bỗng nổi điên và giết chết 3 người. Nó lập tức bị coi như một hiểm hoạ và những người chủ muốn đem hành hình. Tuy nhiên, khi đó, các tổ chức bảo vệ động vật phản đối hình thức treo cổ, và Edison nhìn thấy cơ hội, đề xuất việc giết voi bằng dòng điện xoay chiều. Topsy được cho ăn cà rốt tẩm xyanua, rồi bị giết chết bằng dòng điện 6.000 vôn. Tất cả diễn ra chỉ trong vài giây, không ầm ĩ.