zunia.vn

Tuyển sinh 2024 dành cho Gen-Z

zunia.vn

» Kỹ Thuật - Công Nghệ

» Kiến trúc - Xây dựng

Phân tích hiện trạng cấp nước của các hồ chứa tỉnh Thanh Hóa, áp dụng cho Hồ Mậu Lâm

Chia sẻ: _ _ | Ngày: | Loại File: PDF | Số trang:3

Báo xấu

6
lượt xem 2
download

Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Bài viết Phân tích hiện trạng cấp nước của các hồ chứa tỉnh Thanh Hóa, áp dụng cho Hồ Mậu Lâm trình bày hiện trạng cấp nước, nguyên nhân & giải pháp; Phân tích hiện trạng cấp nước của Hồ Mậu Lâm.

Chủ đề:

Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!

Lưu

Nội dung Text: Phân tích hiện trạng cấp nước của các hồ chứa tỉnh Thanh Hóa, áp dụng cho Hồ Mậu Lâm

Tuyển tập Hội nghị Khoa học thường niên năm 2016. ISBN : 978-604-82-1980-2 PHÂN TÍCH HIỆN TRẠNG CẤP NƯỚC CỦA CÁC HỒ CHỨA TỈNH THANH HÓA, ÁP DỤNG CHO HỒ MẬU LÂM Lê Xuân Khâm Trường Đại học Thủy lợi, email: lexuankham@tlu.edu.vn 1. MỞ ĐẦU sông Mã): Bao gồm toàn bộ diện tích 5 huyện Hiện nay trên địa bàn toàn tỉnh Thanh Hóa Hà Trung, Nga Sơn, Hoằng Hóa, Hậu Lộc, đã xây dựng được một hệ thống các công Tx. Bỉm Sơn và 5 xã thuộc huyện Vĩnh Lộc; trình thủy lợi lớn nhỏ bao gồm 2.527 công Vùng 4 (Nam sông Mã - Bắc sông Chu): trình, trong đó hồ chứa 610, đập dâng 1.023 Nguồn nước cấp cho vùng bằng các trạm và trạm bơm 891 cùng hệ thống kênh mương bơm lấy nước dọc sông Mã, sông Chu và tưới. Với tổng năng lực tưới thiết kế là khai thác nguồn nước của sông Cầu Chày; 196.075ha, thực tưới đạt 151.736 ha, đạt hiệu Vùng 5 (lưu vực sông Âm): Vùng bao gồm suất 77,39% so thiết kế và đạt 72,48% so toàn bộ phần diện tích huyện Lang Chánh và diện tích canh tác. Nhiệm vụ của 610 công 5 xã huyện Ngọc Lạc và 2 xã thuộc huyện trình hồ chứa là cấp cấp nước tưới cho Thuờng Xuân; Vùng 6 (Thượng lưu sông 47.788 ha lúa, điều tiết lũ, cải thiện môi Chu đến Bái Thượng): Vùng bao gồm toàn trường sinh thái, cấp nước sinh hoạt cho bộ diện tích 15 xã và thị trấn huyện Thường người dân. Đối với diện tích tưới, theo số liệu Xuân và 6 xã huyện Như Xuân, 1 xã huyện thống kê thì diện tích tưới thực tế chỉ đạt Như Thanh; Vùng 7 (Nam sông Chu): Vùng 77,5% so với thiết kế (diện tích tưới thực tế bao gồm toàn bộ diện tích các huyện Triệu 37.037ha) [1]. Để làm rõ hơn vấn đề này, tác Sơn, Nông Cống, Đông Sơn, TP.Thanh Hóa, giả sẽ phân tích hiện trạng cấp nước các hồ Quảng Xương, TX.Sầm Sơn và một phần các chứa, đề cập một số nguyên nhân, phân tích huyện Thiệu Hóa, Thọ Xuân, Như Thanh, hiện trạng, tính toán cho hồ chứa Mậu Lâm Như Xuân, Tĩnh Gia [1]. để giải thích một trong những nguyên nhân Bảng 1. Tổng hợp hiện trạng cấp nước thiếu nước của các hồ chứa. các hồ chứa tỉnh Thanh Hóa 2. HIỆN TRẠNG CẤP NƯỚC, NGUYÊN TT Vùng Số hồ Fthiết kế (ha) Fthực tế (ha) NHÂN & GIẢI PHÁP - Hiện trạng: Trên cơ sở điều kiện địa 1 Vùng 1 90 3.881 2.914 hình, đặc điểm sông ngòi, khu hưởng hưởng 2 Vùng 2 81 4.908 4.227 lợi các hệ thống tưới, địa giới hành chính mà 3 Vùng 3 37 2.659 2.232 vùng tưới của tỉnh Thanh Hóa được chia 4 Vùng 4 87 3.604 2.833 thành 7 vùng. Hiện trạng tưới của các vùng như sau: 5 Vùng 5 47 1.305 983 Vùng 1 (thượng nguồn sông Mã): Bao 6 Vùng 6 36 776 564 gồm 5 huyện miền núi của tỉnh Thanh Hóa 7 Vùng 7 232 30.654 23.286 là: Quan Hóa, Quan Sơn, Bá Thước, Mường Tổng 610 47.788 37.037 Lát và Cẩm Thủy; Vùng 2 (lưu vực sông Bưởi): Bao gồm toàn bộ huyện Thạch Thành Từ các tài liệu thống kê ở bảng 1, phần lớn và 11 xã thuộc huyện Vĩnh Lộc; Vùng 3 (Bắc các hồ chứa ở Thanh hóa không đủ năng lực 121
Tuyển tập Hội nghị Khoa học thường niên năm 2016. ISBN : 978-604-82-1980-2 tưới theo thiết kế ban đầu, chi tiết hiện trạng thiếu nước một số hồ được thể hiện bảng 2. Bảng 2. Diện tích tưới thiết kế và diện tích thực tế tưới được của một số hồ chứa TT Tên hồ Fthiết kế (ha) Fthực tế (ha) 1 Hồ Vinh Quang 110 88 2 Hồ Thung Bằng 471 409 3 Hồ Tây Trác 520 508 4 Hồ Bỉnh Công 520 407 Hình 1. Hiện trạng tràn xả lũ hồ chứa nước 5 Hồ Xuân Lũng 290 233 Mậu Lâm 6 Hồ Thắng Long 183,8 139 Nhiệm vụ của hồ chứa là đảm bảo nước 7 Hồ Cửa Trát 366 300 tưới vụ chiêm 280 ha lúa, 20 ha màu; vụ mùa 8 Hồ Khe Dài 250 212,5 380 ha lúa. Hiện trạng đập đất và tràn xả lũ chất lượng còn tương đối tốt. Tràn xả lũ có - Nguyên nhân: Có nhiều nguyên nhân gây mặt cắt ngang là hình thang, hình thức tràn tự ra việc các hồ chứa không đủ năng lực tưới do, Btr = 80m, cao trình ngưỡng tràn như thiết kế ban đầu: Các hồ chứa đã xây (+18,20m), cao trình đỉnh đập đất là +21,5m. dựng từ lâu nên các công trình đầu mối đã Với cao trình ngưỡng tràn hiện tại hồ không xuống cấp; tính toán thiết kế theo quy phạm cũ; thu thập số liệu và tính toán thiết kế chưa đảm bảo lượng nước tưới cho diện tích đã nêu chính xác; ảnh hưởng của các hiện tượng trên. Chính vì vậy mà hàng năm để bổ sung biến đổi khí hậu, thiên tai bất thường; cao lượng nước tưới, đơn vị quản lý sử dụng đều trình ngưỡng tràn, cao trình đỉnh đập không phải nâng cao MNDBT lên 70÷90cm bằng đảm bảo dung tích hiệu dụng và dung tích cách đất đắp ngang cửa vào tràn xả lũ (hình 2). phòng lũ; kiên cố hóa các kênh mương chưa được đồng bộ, nhiều đoạn kênh đã xuống cấp nên không phát huy được tác dụng, không bao quát được hết diện tích tưới... - Giải pháp: Có nhiều giải pháp, tuy nhiên giải pháp phổ biến nhất là cần tính toán lại thủy văn hồ chứa theo các số liệu cập nhật mới nhất và tính theo quy phạm hiện hành, từ đó có giải pháp hợp lý để đáp ứng nhiệm vụ của hồ chứa đặt ra. 3. PHÂN TÍCH HIỆN TRẠNG CẤP NƯỚC CỦA HỒ MẬU LÂM Hình 2. Bờ đất đắp ngang cửa vào tràn xả lũ để nâng cao dung tích hiệu dụng - Hiện trạng cấp nước: Hồ chứa nước Mậu Lâm, tỉnh Thanh Hóa là một trong những hồ - Phân tích nguyên nhân, tính toán lại thủy điển hình không đủ năng lực tưới theo thiết văn và đề xuất giải pháp kế ban đầu. Hồ được xây dựng năm 1960, Qua phân tích hiện trạng của hồ chứa Mậu theo thời gian đã có nhiều sự cố hư hỏng như Lâm thì nguyên nhân chính của việc thiếu vỡ đập (năm 1967), sạt trượt (năm 1971), xói nước là dung tích hiệu dụng không đủ, cụ thể lở tràn xả lũ (năm 1980)... đến năm 2006 đã là cao trình ngưỡng tràn thấp so với yêu cầu được sửa chữa nâng cấp. thực tế. 122
Tuyển tập Hội nghị Khoa học thường niên năm 2016. ISBN : 978-604-82-1980-2 Để làm rõ vấn đề này cần tính toán lại thủy từng phương pháp thì phương án 1 được lựa văn theo các số liệu mới cập nhật, từ đó đề ra chọn làm phương án nâng cấp cho hồ chứa giải pháp để đảm bảo cấp nước và ổn định Mậu Lâm [2]. công trình. + Số liệu tính toán: 4. KẾT LUẬN Lân cận lưu vực hồ Mậu Lâm có trạm đo Thanh hóa là một trong các tỉnh có nhiều mưa Như Xuân có chuỗi quan trắc dài từ năm hồ chứa trong cả nước, nhiều hồ chứa đã 1967 đến 2015 dùng để tính toán các đặc được xây dựng từ lâu và đã xuống cấp. Qua trưng thủy văn và dòng chảy cho lưu vực hồ. phân tích hiện trạng và số liệu thống kê thì Từ đó tính toán điều tiết hồ và điều tiết lũ. phần lớn các hồ chứa của 7 vùng thuộc tỉnh + Kết quả tính điều tiết hồ: không đảm bảo nhiệm vụ theo thiết kế đề ra. Kết quả tính toán điều tiết hồ được Có nhiều nguyên nhân gây ra việc các hồ MNDBT = 19,5m tương ứng với dung tích chứa không đủ năng lực tưới như thiết kế ban hiệu dụng Vhd tính toán là 1,17.106m3, so sánh đầu, nhưng nguyên nhân chính là hiện tượng với dung tích hiệu dụng theo thiết kế của hồ biến đổi khí hậu; thu thập các tài liệu và tính ban đầu VhdTK = 0,3774.106m3 thì dung tích toán thiết kế thiếu chính xác... Để khắc phục hiệu dụng tính toán hiện tại lớn hơn 3 lần. Vì hiện tượng thiếu nước của các hồ chứa thì vậy để đảm bảo đủ lượng nước tưới thì cần cần tính toán lại thủy văn hồ chứa theo các số phải có giải pháp công trình để tăng thêm liệu cập nhật mới nhất, từ đó có giải pháp dung tích hiệu dụng của hồ chứa Mậu Lâm. công trình hợp lý. + Kết quả tính điều tiết lũ: Hồ chứa Mậu Lâm là một điển hình về Sau khi tính toán, mực nước lũ thiết kế mới hiện tượng thiếu nước: hàng năm để lấy đủ là 20,63m; mực nước lũ kiểm tra là +20,98m nước, đơn vị quản lý phải đắp bờ đất để tăng (tính theo tài liệu thủy văn mới cập nhật). So thêm dung tích hiệu dụng. Việc phân tích sánh với MNLTK cũ là 19,42m thì cột nước hiện trạng, tính toán thủy văn của hồ Mậu tràn tăng gấp đôi (cột nước tràn mới là 2,43m Lâm đã làm rõ một trong những nguyên nhân trong khi cũ chỉ là 1,22m), kết quả này cũng thiếu nước của các hồ chứa, từ đó đưa ra giải phù hợp với số liệu quan trắc thực tế. pháp công trình hợp lý để nâng cấp công + Giải pháp công trình: trình đầu mối. Để đảm bảo nâng cao dung tích hiệu dụng của hồ chứa Mậu Lâm thì có 3 giải pháp khả 5. TÀI LIỆU THAM KHẢO thi được đề ra: Nâng cao trình ngưỡng tràn [1] Viện quy hoạch thủy lợi (2013). Báo cáo lên 19,5m và giữ nguyên khẩu độ tràn hiện hiện trạng và phương hướng phát triển kinh tại Btr = 80m, tôn cao đập đất (phương án 1); tế xã hội tỉnh Thanh Hóa. Nâng cao trình ngưỡng tràn lên 19,5m kết [2] Nguyễn Minh Sơn (2016). Nghiên cứu giải hợp mở rộng khẩu độ tràn (phương án 2); pháp nâng cao dung tích hữu ích và dung Giữ nguyên cao độ ngưỡng tràn, giữ nguyên tích phòng lũ của hồ chứa; Áp dụng cho hồ chiều rộng tràn, chuyển hình thức tràn từ tràn chứa nước Mậu Lâm, tỉnh Thanh Hóa. Luận tự do sang tràn có cửa van (phương án 3). văn Cao học. Qua tính toán, phân tích ưu nhược điểm của 123

CÓ THỂ BẠN MUỐN DOWNLOAD

LV.15: Bộ Đồ Án Tốt Nghiệp Chuyên Ngành Cơ Khí

65 tài liệu

2412 lượt tải

THÔNG TIN

TRỢ GIÚP

HỖ TRỢ KHÁCH HÀNG

Theo dõi chúng tôi

Chịu trách nhiệm nội dung:

Nguyễn Công Hà - Giám đốc Công ty TNHH TÀI LIỆU TRỰC TUYẾN VI NA

LIÊN HỆ

Địa chỉ: P402, 54A Nơ Trang Long, Phường 14, Q.Bình Thạnh, TP.HCM

Hotline: 093 303 0098

Email: support@tailieu.vn

Giấy phép Mạng Xã Hội số: 670/GP-BTTTT cấp ngày 30/11/2015 Copyright © 2022-2032 TaiLieu.VN. All rights reserved.