Phát triển digital marketing tại Việt Nam

Chia sẻ: Tô Nhiễm | Ngày: | Loại File: PDF | Số trang:7

Thêm vào BST

Báo xấu

8
lượt xem 2
download

Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Bài viết "Phát triển digital marketing tại Việt Nam" nhằm mục đích nghiên cứu thực trạng cũng như phân tích những khó khăn và thách thức mà lĩnh vực này đang phải đối mặt. Dựa trên phương pháp thống kê, tổng hợp, so sánh và nghiên cứu tài liệu từ một số tài liệu liên quan, bài viết đã thu thập và phân tích số liệu, đánh giá thực trạng để phân tích, dự đoán việc ứng dụng những lợi thế cũng như nhận thức được tầm quan trọng của Digital Marketing. Mời các bạn cùng tham khảo!

Chủ đề:

Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!

Lưu

Nội dung Text: Phát triển digital marketing tại Việt Nam

PHÁT TRIỂN DIGITAL MARKETING TẠI VIỆT NAM Nguyễn Quang Trung, Lê Quang Hùng*, Phan Bảo Giang, Huỳnh Tú Anh, Ngô Thanh Phương Quỳnh, Nguyễn Tuấn Khoa, Lê Hiếu Nghĩa, Nguyễn Đăng Huy Vũ, Nguyễn Thị Hoàng Trang Khoa Marketing, Trường Đại học Kinh tế - Tài chính Thành phố Hồ Chí Minh * Tác giả liên hệ: Lq.hung@hutech.edu.vn TÓM TẮT Trong những năm gần đây, sự phát triển của công nghệ thông tin và truyền thông đã tác động sâu sắc đến mọi mặt của đời sống xã hội. Digital Marketing và thương mại điện tử là hai lĩnh vực có vai trò quan trọng trong nền kinh tế số của Việt Nam. Digital Marketing là việc sử dụng các công cụ và kênh trực tuyến để tiếp cận, thu hút và tương tác với khách hàng mục tiêu. Digital Marketing là lĩnh vực không những có vai trò quan trọng trong nền Kinh tế số của Việt Nam, mà còn là việc sử dụng các công cụ và kênh trực tuyến để tiếp cận, thu hút và tương tác với khách hàng mục tiêu. Bài báo này nhằm mục đích nghiên cứu thực trạng cũng như phân tích những khó khăn và thách thức mà lĩnh vực này đang phải đối mặt. Dựa trên phương pháp thống kê, tổng hợp, so sánh và nghiên cứu tài liệu từ một số tài liệu liên quan, bài viết đã thu thập và phân tích số liệu, đánh giá thực trạng để phân tích, dự đoán việc ứng dụng những lợi thế cũng như nhận thức được tầm quan trọng của Digital Marketing. Qua đó, nhóm tác giả đề xuất các giải pháp nhằm nâng cao hiệu quả hoạt động Digital Marketing cho các doanh nghiệp tại Việt Nam trong giai đoạn hiện nay. Từ khóa: phát triển, Digital Marketing, Việt Nam 1. GIỚI THIỆU Hiện nay, hoạt động Digital Marketing đã có bước phát triển mạnh mẽ ở Việt Nam nhờ vào sự đầu tư về hạ tầng công nghệ, hành lang pháp lý, cũng như nhận thức và nhu cầu của các doanh nghiệp và người tiêu dùng. Sự phát triển của công nghệ thông tin và truyền thông (ICT) đã tác động sâu sắc đến mọi mặt của đời sống xã hội, trong đó có lĩnh vực tiếp thị. Tiếp thị kỹ thuật số (Digital Marketing) đã trở thành một phần không thể thiếu trong chiến lược kinh doanh của các doanh nghiệp và tổ chức. Tại bối cảnh cách mạng công nghiệp 4.0, các xu hướng công nghệ mới đang tác động sâu sắc đến mọi mặt của đời sống xã hội, trong đó có lĩnh vực tiếp thị. Lĩnh vực Digital tại Việt Nam đang tiếp tục phát triển mạnh mẽ trong thời gian tới. Đây là cơ hội lớn cho các doanh nghiệp và tổ chức tận dụng để nâng cao hiệu quả hoạt động kinh doanh của mình. Một số xu hướng chính của Digital Marketing tại Việt Nam trong thời gian tới, như: (1) Nền tảng video: Video đang trở thành một xu hướng nổi bật trong Digital Marketing, với sự phát triển của các nền tảng video như YouTube, TikTok, Instagram Reels,...; (2) Trí tuệ nhân tạo (AI): AI đang được ứng dụng ngày càng rộng rãi trong Digital Marketing, giúp các doanh nghiệp và tổ chức tự động hóa các quy trình, nâng cao hiệu quả hoạt động; (3) Trải nghiệm khách hàng cá nhân hóa: Trải nghiệm khách hàng cá nhân hóa đang trở thành xu hướng tất yếu trong Digital Marketing, giúp các doanh nghiệp và tổ chức tạo ra mối quan hệ gắn bó với khách hàng. Sự phát triển của lĩnh vực Digital tại Việt Nam đã mang lại nhiều lợi ích cho các doanh nghiệp và tổ chức, như tăng khả năng tiếp cận khách hàng, Digital Marketing giúp các doanh nghiệp và tổ chức tiếp cận được với khách hàng ở nhiều nơi, nhiều thời điểm khác nhau, tăng khả năng tương tác với khách hàng: Digital Marketing giúp các doanh nghiệp và tổ chức hiểu rõ hơn về nhu cầu của khách hàng, từ đó có thể đưa ra các chiến lược Marketing phù hợp và tăng hiệu quả hoạt động kinh doanh: Digital Marketing giúp các doanh nghiệp và tổ chức gia tăng doanh thu, cải thiện lợi nhuận. Do đó, các doanh nghiệp Việt Nam cần phải thích ứng và đổi mới hoạt động để giúp vượt qua những nguy cơ và tận dụng những cơ hội mới. Và bài viết dưới đây sẽ đưa ra cái nhìn tổng quan về sự phát triển của Digital Marketing, từ đó cũng nhìn ra những thách thức mà doanh nghiệp Việt Nam cần phải đối mặt để có thể phát triển bền vững trong giai đoạn hiện nay. 2. CƠ SỞ LÝ THUYẾT VỀ DIGITAL MARKETING Trong thời đại kỹ thuật số, khi khả năng so sánh và học hỏi của người tiêu dùng được nâng cao nhờ sự tiện lợi của công nghệ thông tin, internet và mạng xã hội thì các doanh nghiệp và tổ chức phải nỗ lực hơn nữa để thu hút, thuyết phục khách hàng. Trước áp lực cạnh tranh ngày càng tăng trên thị trường, hoạt động Marketing hay kinh doanh của doanh nghiệp phải được phát triển theo hướng số hóa nhằm tăng hiệu quả của các hoạt động này. Tuy nhiên, để hiểu rõ hơn về 573
Digital Marketing, nên định nghĩa thuật ngữ “Kỹ thuật số”. Theo Caddell (2013), thuật ngữ “Kỹ thuật số” không chỉ là nền tảng kết hợp tất cả các phương tiện truyền thông trực tuyến cho phép người dùng tự trải nghiệm mà còn giúp doanh nghiệp kết nối và tương tác với khách hàng cùng một lúc, từ đó lặp lại thông điệp và hình thành mối quan hệ khách hàng. Theo Kotler (2012) và Kotler & Keller (2012, 2016), Digital Marketing hay tiếp thị kỹ thuật số là quy trình hoạch định chiến lược sản phẩm, định giá, phân phối và quảng bá sản phẩm, dịch vụ, ý tưởng nhằm đáp ứng nhu cầu của khách hàng bao gồm nhu cầu của một tổ chức hoặc cá nhân dựa vào các phương tiện điện tử và Internet. Phát triển từ quan điểm này, Brosan (2012) tin rằng “Digital Marketing đã thay đổi từ cách tiếp cận tiếp thị “hướng đến người dùng” sang việc tạo ra một hình thức trải nghiệm với sự tương tác mạnh mẽ của người tiêu dùng. Nhìn rộng hơn, cho phép người dùng tận hưởng sức mạnh của các công cụ Digital Marketing nhằm thỏa mãn nhu cầu của người dùng. Theo nghiên cứu của Chaffey (2013) và Madhu (2019), Digital Marketing là việc sử dụng công nghệ để hỗ trợ các hoạt động tiếp thị nhằm nâng cao sự hiểu biết của khách hàng bằng cách đáp ứng nhu cầu của họ. Cho đến năm 2016, Lamberton và Stephen đưa ra khái niệm Digital Marketing là tổng thể các chiến lược mà doanh nghiệp triển khai trên nền tảng CNTT trực tuyến nhằm tiếp cận người tiêu dùng và các bên liên quan. Các chiến lược này có tính tương tác cao, tập trung và có thể đo lường được. Digital Marketing được chia thành hai phần lĩnh vực chính: (1) Tiếp thị trực tuyến kỹ thuật số và hình thành Tiếp thị ngoại tuyến kỹ thuật số. Tiếp thị trực tuyến kỹ thuật số bao gồm: Tối ưu hóa công cụ tìm kiếm, Tiếp thị nội dung, Tiếp thị truyền thông xã hội, Trả tiền cho mỗi lần nhấp chuột (PPC), Tiếp thị liên kết, Quảng cáo quảng cáo gốc, Tự động hóa tiếp thị, Tiếp thị qua email, PR trực tuyến, Tiếp thị trong nước, Nội dung được tài trợ. (2) Tiếp thị ngoại tuyến kỹ thuật số bao gồm: Tiếp thị ngoại tuyến nâng cao, Tiếp thị trên đài phát thanh, Tiếp thị trên truyền hình, Tiếp thị qua điện thoại (Sanclemente-Téllez, 2017). Digital Marketing hay còn gọi là Marketing trực tuyến, là hoạt động quảng bá thương hiệu nhằm kết nối với khách hàng tiềm năng bằng cách sử dụng internet và các hình thức truyền thông kỹ thuật số khác. Điều này không chỉ bao gồm email, mạng xã hội và quảng cáo trên web mà còn bao gồm tin nhắn văn bản và tin nhắn đa phương tiện như một kênh tiếp thị. Về cơ bản, nếu một chiến dịch tiếp thị liên quan đến truyền thông kỹ thuật số thì đó là tiếp thị kỹ thuật số. Trong thực tế, tiếp thị kỹ thuật số thường đề cập đến các chiến dịch tiếp thị trực tuyến xuất hiện trên máy tính, điện thoại, máy tính bảng hoặc thiết bị khác. Nó có thể có nhiều hình thức, bao gồm video trực tuyến, quảng cáo hiển thị hình ảnh, tiếp thị qua công cụ tìm kiếm, quảng cáo trả phí trên mạng xã hội và các bài đăng trên mạng xã hội (IntuiT Malchimp, 2018). Một cách tổng quát, Digital Marketing được hiểu là việc sử dụng Internet, thiết bị di động, mạng xã hội, công cụ tìm kiếm và các kênh kỹ thuật số khác để tìm hiểu và tiếp cận người tiêu dùng (Chafey, 2019). Điểm khác biệt lớn nhất giữa kinh doanh số và Digital Marketing với các hình thức Marketing truyền thống là doanh nghiệp sử dụng Digital Marketing có thể phục vụ khách hàng nhanh nhất. Giờ đây, người tiêu dùng không còn thụ động chờ đợi những quảng cáo dựng sẵn đến với họ. Ngược lại, họ tích cực tìm kiếm hàng hóa và dịch vụ đáp ứng nhu cầu cá nhân của mình. Ngoài ra, họ sẽ không ngần ngại đánh giá và bày tỏ sự hài lòng khi sử dụng dịch vụ, hàng hóa, thậm chí chia sẻ đánh giá này với người khác (Ozlen, 2019). Đại dịch Covid-19 đã khiến hầu hết các lĩnh vực trong nền kinh tế đều suy giảm. Tuy nhiên, ngược lại, Digital Marketing lại trở thành “Sự lựa chọn tốt nhất” của hầu hết doanh nghiệp. Marketing Kỹ thuật số không chỉ giúp doanh nghiệp đạt hiệu quả tốt hơn, nâng cao kết quả kinh doanh mà còn xác định mục tiêu rõ ràng, khách hàng tiềm năng cụ thể. Digital Marketing giúp doanh nghiệp đạt hiệu quả kinh doanh, xác định mục tiêu rõ ràng và khách hàng tiềm năng cụ thể. Kể từ đó, các doanh nghiệp đã nhanh chóng chuyển đổi sang kinh doanh số. Qua đó, có thể thấy Digital Marketing đóng vai trò rất quan trọng trong sự phát triển của doanh nghiệp hiện nay (Doan, 2023). 3. PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU Các phương pháp nghiên cứu được sử dụng như thống kê, tổng hợp, so sánh, tổng quan tài liệu. Phương pháp thống kê, thu thập dữ liệu về hoạt động Digital Marketing cũng như sự phát triển của Marketing kỹ thuật số thời kỳ hậu Covid- 19 để đưa ra kết quả nghiên cứu phù hợp nhất. Ngoài ra, nhóm tác giả còn sử dụng phương pháp phân tích, tổng hợp lý thuyết và phương pháp phân tích nghiên cứu các tài liệu, lý thuyết khác nhau bằng cách chia nhỏ chúng thành từng phần để hiểu rõ hơn về đối tượng. 4. THỰC TRẠNG HOẠT ĐỘNG DIGITAL MARKETING TẠI VIỆT NAM THỜI KỲ HẬU COVID - 19 4.1. Thực trạng hoạt động Digital Marketing năm 2022 574
Thông qua báo cáo Digital Vietnam 2022 dựa trên dữ liệu của We are Social nhằm cung cấp một cái nhìn tổng quan về thị trường và xu hướng Digital Marketing ở Việt Nam trong năm 2022, bao gồm các chỉ số về người dùng Internet, mạng xã hội, thương mại điện tử, video Marketing, influencer Marketing, content Marketing và hành vi người tiêu dùng sau hậu Covid-19. Báo cáo này đưa ra một số nhận định trong việc triển khai các chiến dịch Digital Marketing hiệu quả. 4.1.1. Thị trường Digital Marketing ở Việt Nam 4.1.1.1. Người dùng Internet Số lượng người dùng Internet ở Việt Nam năm 2022 đạt 84,1 triệu người, chiếm 77% dân số, tăng 5,5% so với năm 2021. Số lượng người dùng Internet di động đạt 83,9 triệu người, chiếm 76,9% dân số, tăng 5,6% so với năm 2021. Trung bình, mỗi người dùng Internet ở Việt Nam dành 6 giờ 23 phút mỗi ngày để sử dụng Internet, trong đó thời gian sử dụng Internet di động chiếm 5 giờ 58 phút. Điều này cho thấy, Digital Marketing đang trở thành một kênh tiếp cận quan trọng đối với các doanh nghiệp và tổ chức tại Việt Nam, bởi vì người dùng Internet ngày càng nhiều và dành nhiều thời gian hơn cho các hoạt động trực tuyến (We are Social, 2023). 4.1.1.2. Mạng xã hội Mạng xã hội là một trong những kênh tiếp cận chủ chốt trong Digital Marketing, bởi vì nó giúp các doanh nghiệp và tổ chức tăng cường tương tác, gắn kết và truyền thông với khách hàng mục tiêu. Số lượng người dùng mạng xã hội ở Việt Nam đạt 72,7 triệu người, chiếm 66,4% dân số, tăng 8,1% so với năm 2021. Trung bình, mỗi người dùng mạng xã hội ở Việt Nam dành 2 giờ 38 phút mỗi ngày để sử dụng mạng xã hội. Facebook là nền tảng mạng xã hội phổ biến nhất ở Việt Nam, với 70,4 triệu người dùng, chiếm 63,7% dân số. Instagram đứng thứ hai với 30,5 triệu người dùng, chiếm 27,3% dân số. Các nền tảng mạng xã hội khác như YouTube, TikTok, Zalo,… cũng đang phát triển mạnh mẽ. Trong đó, tỷ lệ tăng vượt bậc nổi trội ở nền tảng TikTok, đã mở ra một thế hệ mạng xã hội mới cho người trẻ và cũng dự báo nền tảng nội dung bằng clip ngắn sẽ chiếm vị trí quan trọng trong thời gian tới. Từ đây, cả Facebook, YouTube, Instagram cũng đã triển khai thêm các hoạt động clip ngắn trên nền tảng của họ, nhưng TikTok vẫn là kênh lợi thế hơn năm Điều này cho thấy, các doanh nghiệp và tổ chức cần nắm bắt được xu hướng và sở thích của người dùng mạng xã hội, để có thể lựa chọn nền tảng phù hợp và tạo ra các nội dung hấp dẫn và thú vị cho khách hàng mục tiêu (We are Social, 2023). 4.1.1.3. Thương mại điện tử Thương mại điện tử là một trong những kênh tiếp cận hiệu quả trong Digital Marketing, bởi vì nó giúp các doanh nghiệp và tổ chức bán hàng và tăng doanh thu trực tuyến. Tổng giá trị giao dịch thương mại điện tử ở Việt Nam đạt 12,6 tỷ USD, tăng 42% so với năm 2021. Trong đó, giá trị giao dịch thương mại điện tử B2C đạt 7,8 tỷ USD, tăng 46% so với năm 2021. Trung bình, mỗi người dùng Internet ở Việt Nam chi 239 USD cho các giao dịch thương mại điện tử mỗi năm. Điều này cho thấy, hành vi mua sắm của người tiêu dùng đã có sự chuyển dịch rõ rệt do ảnh hưởng của đại dịch Covid- 19. Thương mại điện tử đã trở thành một kênh mua sắm phổ biến, với tốc độ tăng trưởng nhanh chóng. Các doanh nghiệp và tổ chức cần nâng cao chất lượng dịch vụ, chăm sóc khách hàng và tối ưu hóa trải nghiệm người dùng trên các nền tảng thương mại điện tử, để có thể cạnh tranh và giữ chân khách hàng. Từ đó cho thấy tầm quan trọng và sự tương quan bổ trợ lẫn nhau của Digital Marketing và Thương mại điện tử. Digital Marketing và Thương mại điện tử đều ra đời và phát triển trên nền tảng công nghệ hiện đại. Nếu Kỹ Thuật số là phương thức lan truyền thông tin nhanh chóng thì thương mại điện tử là phương thức kinh doanh hiện đại. Khi người dùng đang dần chuyển đổi hình thức truy cập thông tin sản phẩm từ hình thức truyền thống sang hình thức trực tuyến thì Thương mại điện tử chính là con đường để họ chuyển đổi từ hành vi truy cập thông tin sang hành vi mua sắm trực tuyến nhanh chóng, gọn nhẹ. Có thể nói, sự phát triển của Digital Marketing và Thương mại điện tử đã tạo ra tình hình thương mại thế giới mới, đây cũng là thách thức để các doanh nghiệp tiếp cận và sử dụng công nghệ một cách hiệu quả nhằm nâng cao năng lực cạnh tranh cũng như đáp ứng được nhu cầu của người tiêu dùng trong hiện tại và tương lai (We are Social, 2023). 4.2. Xu hướng Digital Marketing ở Việt Nam hiện nay 4.2.1. Video Marketing Video Marketing đang trở thành một xu hướng mạnh mẽ trong Digital Marketing, bởi vì video có khả năng thu hút sự chú ý, truyền tải thông điệp và tạo cảm xúc cho người xem. Hiện nay có 95,5% người dùng Internet ở Việt Nam xem video trực tuyến mỗi tháng, trung bình mỗi người dùng xem 2 giờ 11 phút video trực tuyến mỗi ngày. Điều này cho thấy, các doanh nghiệp và tổ chức cần đầu tư vào video Marketing để tăng cường hiệu quả của các chiến dịch Digital Marketing. 575
Các doanh nghiệp và tổ chức cần lựa chọn nền tảng video phù hợp với mục tiêu và đối tượng khách hàng, tạo ra các video chất lượng, sáng tạo và có giá trị cho người xem, và tối ưu hóa các yếu tố như tiêu đề, mô tả, thẻ, nhúng, chia sẻ và phân tích nội dung để đưa ra hướng phù hợp (We are Social, 2023). 4.2.2. Influencer Marketing Với hình thức tiếp thị thông qua các nhân vật có ảnh hưởng trên mạng xã hội. Influencer Marketing ngày càng trở nên phổ biến ở Việt Nam, với sự xuất hiện của nhiều influencer có lượng người theo dõi đông đảo. Và ở Việt Nam, thị hiếu theo dõi và ủng hộ sản phẩm của người tiêu dung đang có xu hướng tin tưởng vào nhóm KOC (Key Opinion Consumer) vì tính tự nhiên, thực tế của các nội dung khởi tạo. Theo thống kê và dự báo của Buzz Metric trong năm 2023 thể hiện trong “Xu hướng Influencer Marketing tháng 9/2023” thì các nhóm Influencer sẽ có khuynh hướng dịch chuyển sang kênh TikTok với tỷ lệ tăng trưởng số lượng tài khoản Influencers lên đến 98%, đạt thêm khoảng 25.000 tài khoản mới. Trong khi đó, ở Facebook giảm 0.08%, Instagram giảm 6.64%. Ngoài ra, xuất hiện thêm 1 lực lượng tài khoản Influencers nhưng không thể hiện bằng thông tin cá nhân mà chủ yếu hoạt động dưới dạng fanpage với mức tăng trưởng 26,44% và Facebook Group là 43,54%. Còn nền tảng YouTube tuy có tỷ lệ tăng trưởng cao nhất lên đến 135% nhưng thực chất do số lượng rất hạn chế nên chỉ tăng thêm 4.700 tài+ khoản mới. (Buzz Metric, 2023) 4.2.3. Livestream Marketing Năm 2022, người tiêu dùng Việt Nam dành hơn 37 triệu giờ trên Shopee Live cho việc kết nối, tương tác nhà bán hàng yêu thích để tìm hiểu về các sản phẩm mình quan tâm trước khi đặt mua. Họ ngày càng dành nhiều thời gian hơn cho các nền tảng này, đồng thời mong muốn nhận được thêm nhiều giá trị và trải nghiệm trực tuyến hoàn chỉnh hơn. Bên cạnh đó, người dùng Việt cũng chủ động hơn khi mua sắm trực tuyến. Họ tích cực chia sẻ các phản hồi cũng như đánh giá của mình về sản phẩm đã trải nghiệm, giúp những người dùng khác đưa ra quyết định mua hàng tốt hơn. Theo báo cáo thống kê của Shopee, nhóm người dùng tích cực nhất thuộc vào độ tuổi từ 18 - 34. Nhóm này có số lượng đơn hàng nhiều hơn 1,5 lần so với lượng đơn hàng trung bình của một người dùng mua sắm trong năm 2022. Nhóm người dùng trẻ tuổi dành nhiều sự quan tâm đến các ngành hàng như: sức khỏe và sắc đẹp, thời trang, điện tử và đồ gia dụng. Trong đó các sản phẩm chăm sóc da, thời trang nữ, điện thoại thông minh và phụ kiện được đặt mua nhiều nhất (Đức Thiện, 2023). 4.3. Hành vi người tiêu dùng hậu Covid Hiện nay tại Việt Nam, có thể thấy những chuyển biến hoặc thay đổi trong lĩnh vực Digital Marketing như sau: (1) Người tiêu dùng Việt Nam trung bình dành 06 giờ 23 phút mỗi ngày để sử dụng Internet. Trong đó, thời gian sử dụng Internet di động chiếm 05 giờ 58 phút. Điều này cho thấy, người tiêu dùng Việt Nam đang ngày càng dành nhiều thời gian hơn cho các hoạt động trực tuyến, như xem video, nghe nhạc, đọc báo, học tập, làm việc và mua sắm. Theo báo cáo của DataReportal, Việt Nam có 71 triệu người dùng mạng xã hội, chiếm 72,7% dân số, và 68 triệu người dùng thương mại điện tử, chiếm 69,4% dân số. Đây là những con số ấn tượng, cho thấy tiềm năng lớn của thị trường Digital Marketing tại Việt Nam. (2) Do ảnh hưởng của đại dịch Covid-19, hành vi mua sắm của người tiêu dùng đã có sự chuyển dịch rõ rệt. Thương mại điện tử đã trở thành một kênh mua sắm phổ biến, với tốc độ tăng trưởng nhanh chóng. Tổng giá trị giao dịch thương mại điện tử năm 2022 đạt 12,6 tỷ USD, tăng 42% so với năm 2021. Các nền tảng thương mại điện tử hàng đầu tại Việt Nam, như Shopee, Tiki, Lazada và Sendo, đã thu hút hàng triệu người mua và bán hàng trên ứng dụng của họ. Các doanh nghiệp cũng đã nhanh chóng thích ứng với xu hướng này, bằng cách tăng cường kênh bán hàng trực tuyến, cải thiện trải nghiệm khách hàng và tận dụng các công cụ Digital Marketing để tăng doanh số bán hàng. (3) Người tiêu dùng Việt Nam ngày càng quan tâm đến các nội dung trực tuyến, đặc biệt là các nội dung giải trí, giáo dục và tin tức. Điều này tạo ra cơ hội cho các doanh nghiệp và tổ chức triển khai các chiến dịch Digital Marketing hiệu quả. Theo báo cáo của, YouTube là nền tảng mạng xã hội được sử dụng nhiều nhất tại Việt Nam, với 80,8% người dùng Internet truy cập hàng tháng. Các nội dung video hấp dẫn, chất lượng và mang tính tương tác cao có thể giúp các thương hiệu tăng cường nhận diện, gây ấn tượng và tạo niềm tin với khách hàng. Ngoài ra, các nền tảng khác, như TikTok, Zalo, Facebook và Cốc Cốc, cũng là những kênh Digital Marketing hiệu quả, tùy thuộc vào đối tượng mục tiêu, mục đích và nội dung của các chiến dịch (We are Social, 2023) 5. NHẬN XÉT Ngành Digital Marketing ở Việt Nam năm 2022 đã chứng kiến nhiều thay đổi và cơ hội mới. Theo báo cáo của We Are Social và Datareportal, có 72,10 triệu người sử dụng Internet tại Việt Nam vào tháng 1 năm 2022, chiếm 73,2% tổng 576
dân số. Người dùng Internet ở Việt Nam tăng 3,4 triệu (+4,9%) từ năm 2021 đến 2022. Đây là một con số ấn tượng, cho thấy nhu cầu và tiềm năng của thị trường Digital Marketing ở Việt Nam. Một trong những xu hướng nổi bật của ngành Digital Marketing ở Việt Nam năm 2022 là sự phát triển của các nền tảng mạng xã hội. Các nền tảng mạng xã hội phổ biến nhất ở Việt Nam năm 2022 là Facebook, YouTube, Zalo, Instagram và TikTok. Các nền tảng này không chỉ là nơi giải trí và giao lưu, mà còn là kênh quảng cáo và tiếp thị hiệu quả cho các doanh nghiệp. Ngoài ra, ngành Digital Marketing ở Việt Nam năm 2022 cũng chú trọng đến việc tối ưu hóa trải nghiệm người dùng trên các thiết bị di động. Theo báo cáo của We Are Social và Datareportal, có 96,00 triệu người dùng thiết bị di động tại Việt Nam vào tháng 1 năm 2022, chiếm 97,4% tổng dân số. Người dùng thiết bị di động ở Việt Nam tăng 2,8 triệu (+3,0%) từ năm 2021 đến 2022. Các thiết bị di động không chỉ là phương tiện kết nối Internet, mà còn là nền tảng cho các dịch vụ và ứng dụng kỹ thuật số, như thanh toán, mua sắm, giáo dục, y tế, v.v. Do đó, các doanh nghiệp cần thiết kế và phát triển các nội dung và chiến dịch Marketing phù hợp với xu hướng sử dụng thiết bị di động của người dùng. Tóm lại, ngành Digital Marketing ở Việt Nam năm 2022 đã có những bước tiến vượt bậc, đáp ứng được nhu cầu và mong muốn của người tiêu dùng. Cũng như đóng góp vào sự phát triển của nền kinh tế Việt Nam, vượt qua mục tiêu GDP mà Chính phủ đạt ra là 7% vào năm 2022. Tuy nhiên, ngành Digital Marketing ở Việt Nam cũng đang đối mặt với nhiều thách thức và cạnh tranh, đòi hỏi các doanh nghiệp phải không ngừng sáng tạo và cập nhật các công nghệ và chiến lược mới cụ thể như: • Một trong những thách thức chính là thiếu nguồn nhân lực chuyên môn và kinh nghiệm trong lĩnh vực này. Theo báo cáo của Cục Thương mại điện tử và Kinh tế số thuộc Bộ Công Thương, chỉ có 24% doanh nghiệp có bộ phận chuyên trách về Digital Marketing, trong khi 76% doanh nghiệp phải thuê ngoài hoặc tự làm. Điều này gây ra những khó khăn trong việc lên kế hoạch, triển khai và đánh giá hiệu quả của các chiến dịch Digital Marketing. Để vượt qua thách thức này, các doanh nghiệp cần tìm kiếm và thu hút nhân tài có chuyên môn và kinh nghiệm trong lĩnh vực này, đồng thời đào tạo và phát triển nhân lực nội bộ để nắm bắt các xu hướng mới và áp dụng các phương pháp tiếp thị hiệu quả. • Một thách thức khác là thiếu sự đo lường và phân tích dữ liệu để tối ưu hóa hiệu quả của Digital Marketing. Theo báo cáo trên, chỉ có 47% doanh nghiệp sử dụng các công cụ đo lường và phân tích dữ liệu để tối ưu hóa hiệu quả của Digital Marketing, trong khi 53% doanh nghiệp không sử dụng hoặc không biết về các công cụ này. Điều này gây ra hạn chế trong việc theo dõi, đánh giá và cải thiện hiệu suất của các chiến dịch Digital Marketing. Để khắc phục tình trạng này, doanh nghiệp cần đầu tư vào các công cụ và nền tảng phân tích dữ liệu hiện đại, đồng thời đào tạo nhân viên để sử dụng chúng một cách hiệu quả. Bằng cách thu thập và phân tích dữ liệu, doanh nghiệp có thể nhận biết được xu hướng, ưu điểm và hạn chế của chiến dịch tiếp thị, từ đó điều chỉnh và tối ưu hóa các hoạt động Digital Marketing để đạt được kết quả tốt hơn. • Một vấn đề khác trong ngành này là thiếu sự đồng bộ và tương tác giữa các kênh và nội dung Digital Marketing. Báo cáo cũng chỉ ra rằng chỉ có 37% doanh nghiệp sử dụng nhiều kênh Digital Marketing một cách đồng bộ và tương tác, trong khi 63% doanh nghiệp chỉ sử dụng một hoặc một số kênh một cách riêng lẻ và không tương tác. Điều này dẫn đến lãng phí và mất cơ hội trong việc tạo ra một trải nghiệm khách hàng thống nhất và liên tục trên các kênh Digital Marketing. Để vượt qua thách thức này, doanh nghiệp cần xem xét việc tạo ra một chiến lược tích hợp và đồng bộ hóa các kênh Digital Marketing, bao gồm việc phối hợp nội dung và thông điệp trên các nền tảng khác nhau như trang web, mạng xã hội, email Marketing và quảng cáo trực tuyến. Bằng cách tương tác và đồng bộ hóa các kênh này, doanh nghiệp có thể tạo ra một hình ảnh đồng nhất và tương tác liên tục với khách hàng, tăng cường hiệu quả tiếp thị và xây dựng mối quan hệ bền vững với khách hàng. • Cuối cùng, một vấn đề nữa là thiếu sự tuân thủ và bảo vệ quyền lợi của người tiêu dùng trong Digital Marketing. Theo báo cáo, đã có 28% người tiêu dùng gặp phải các vấn đề liên quan đến Digital Marketing, bao gồm quảng cáo không trung thực, lừa đảo, spam, vi phạm bảo mật dữ liệu cá nhân và quyền riêng tư. Những vấn đề này gây tổn thất về uy tín và niềm tin của người tiêu dùng đối với các doanh nghiệp sử dụng Digital Marketing. Để giải quyết vấn đề này, các doanh nghiệp cần tuân thủ các quy định và quy tắc về quảng cáo và bảo vệ quyền lợi của người tiêu dùng. Họ cần xây dựng các chính sách và quy trình nghiêm ngặt để đảm bảo rằng các hoạt động tiếp thị của họ tuân thủ đúng quy định và tôn trọng quyền riêng tư của khách hàng. Nói chung, ngành Digital Marketing ở Việt Nam đang phát triển, nhưng đối mặt với nhiều thách thức và cạnh tranh. Các doanh nghiệp cần đối mặt và vượt qua những thách thức này bằng cách tìm kiếm và phát triển nguồn nhân lực chuyên 577
môn, sử dụng công cụ và công nghệ phân tích dữ liệu hiệu quả, đồng bộ hóa và tương tác giữa các kênh và nội dung Digital Marketing, cũng như tuân thủ và bảo vệ quyền lợi của người tiêu dùng. Bằng cách làm điều này, doanh nghiệp có thể tận dụng tiềm năng của Digital Marketing để tăng cường hiệu quả tiếp thị, xây dựng thương hiệu mạnh mẽ và đạt được sự thành công trong môi trường kỹ thuật số ngày càng phát triển. 6. KIẾN NGHỊ PHÁT TRIỂN HOẠT ĐỘNG DIGITAL MARKETING TẠI VIỆT NAM Sau thời kỳ hậu Covid-19, ngành Digital Marketing đã chứng kiến nhiều biến đổi và thách thức mới. Tuy nhiên, cũng có nhiều cơ hội và tiềm năng để doanh nghiệp Digital Marketing tận dụng và tạo ra giá trị doanh nghiệp. Dưới đây là những kiến nghị giúp doanh nghiệp này vận dụng Digital hiệu quả và đạt được thành công trong thời kỳ mới: - Xây dựng chiến lược nội dung: Nội dung vẫn là yếu tố quan trọng trong Digital Marketing. Doanh nghiệp cần tạo ra nội dung chất lượng, hấp dẫn và phù hợp với đối tượng khách hàng. Đồng thời, sử dụng các công cụ và kỹ thuật như SEO, tối ưu hóa từ khóa và phân tích dữ liệu để giúp nội dung được tìm thấy và lan truyền rộng rãi hơn. - Sử dụng mạng xã hội và influencer Marketing: Mạng xã hội đã trở thành một phần không thể thiếu trong cuộc sống hàng ngày của chúng ta. Doanh nghiệp cần tận dụng sức mạnh của mạng xã hội để tạo dựng và duy trì mối quan hệ với khách hàng. Hợp tác với các influencer trong lĩnh vực tương ứng cũng có thể giúp doanh nghiệp tiếp cận đúng đối tượng khách hàng và tạo sự tin tưởng. - Tận dụng trải nghiệm khách hàng (customer experience): Trải nghiệm khách hàng là yếu tố quyết định thành công hay thất bại của một doanh nghiệp. Sử dụng công nghệ để cung cấp trải nghiệm khách hàng tốt hơn, từ việc tương tác trên website, qua email Marketing đến dịch vụ chăm sóc khách hàng. Tạo ra những trải nghiệm đáng nhớ và tạo sự tương tác tích cực với khách hàng để tạo lòng tin và thúc đẩy sự phát triển doanh nghiệp. - Áp dụng dữ liệu và trí tuệ nhân tạo (AI): Dữ liệu và trí tuệ nhân tạo đóng vai trò quan trọng trong việc nắm bắt thông tin về khách hàng, nhận diện xu hướng và tối ưu hóa chiến dịch Digital Marketing. Doanh nghiệp cần đầu tư vào các công nghệ AI để phân tích dữ liệu, tạo ra thông tin phân tích sâu hơn về khách hàng và tạo ra các chiến lược tiếp thị thông minh hơn. - Tạo ra trải nghiệm tương tác đa kênh (omnichannel): Khách hàng ngày càng mong muốn trải nghiệm mua hàng liền mạch trên nhiều kênh, từ website, ứng dụng di động, mạng xã hội cho đến cửa hàng trực tuyến. Doanh nghiệp cần đảm bảo rằng trải nghiệm mua hàng của khách hàng là nhất quán và tương thích trên các kênh khác nhau. - Đẩy mạnh quảng cáo trực tuyến (online advertising): Dùng các công cụ quảng cáo trực tuyến như Google Ads, Facebook Ads, YouTube Ads để tiếp cận đúng đối tượng khách hàng và tăng cường nhận diện thươnghiệu của doanh nghiệp. Quảng cáo trực tuyến cho phép đo lường hiệu quả và tối ưu hóa chiến dịch theo thời gian thực. - Chú trọng vào trải nghiệm di động: Sự phổ biến của điện thoại di động đã tăng cường sự quan trọng của trải nghiệm di động trong Digital Marketing. Doanh nghiệp cần đảm bảo rằng trang web và ứng dụng của mình được tối ưu hóa cho trải nghiệm di động, đảm bảo tốc độ tải nhanh, giao diện thân thiện và dễ sử dụng trên các thiết bị di động. - Xây dựng và duy trì mối quan hệ với khách hàng: Digital Marketing không chỉ là việc tiếp cận khách hàng mới mà còn là việc xây dựng và duy trì mối quan hệ với khách hàng hiện tại. Doanh nghiệp cần sử dụng email Marketing, chatbot và các công cụ tương tác khác để duy trì sự tương tác và tạo sự gắn kết với khách hàng. - Liên kết và hợp tác với đối tác: Trong môi trường Digital Marketing phát triển nhanh chóng, việc hợp tác với các đối tác có thể mang lại lợi ích lớn. Doanh nghiệp có thể liên kết với các đối tác trong lĩnh vực tương tự hoặc khác nhau để chia sẻ nguồn lực, khách hàng và kiến thức, từ đó tạo ra những chiến lược tiếp thị sáng tạo và hiệu quả hơn. - Đo lường và tối ưu hóa hiệu quả: Cuối cùng, doanh nghiệp cần đảm bảo rằng họ đo lường và theo dõi hiệu quả của các chiến dịch Digital Marketing. Sử dụng các công cụ phân tích và đo lường để đánh giá kết quả và tối ưu hóa chiến dịch theo dữ liệu thu thập được. Việc liên tục cải thiện và điều chỉnh chiến lược dựa trên thông tin phân tích sẽ giúp doanh nghiệp đạt được kết quả tốt hơn. Nói chung, Digital Marketing vẫn đóng vai trò quan trọng trong việc tiếp cận và tạo giá trị cho doanh nghiệp. Bằng cách áp dụng các kiến nghị trên, doanh nghiệp Digital Marketing có thể vận dụng Digital hiệu quả và tạo thêm giá trị doanh nghiệp trong môi trường kinh doanh thay đổi liên tục. 578
TÀI LIỆU THAM KHẢO 1. Accenture (2021), Global Consumer Pulse Research. Trích ngày 15/01/2024 từ Google Data, Global English, June 1, 2020–July 30, 2020 vs. June 1, 2021–July 30, 2021. 2. Accenture Interactive (2020), Immersive Experiences Survey. Trích ngày 15/01/2024 từ from Google Data, Global English, June 1, 2020–July 30, 2020 vs. June 1, 2021–July 30, 2021. 3. AJ Marketing (2023), Digital Marketing in Vietnam: 2023 Overview. Trích ngày 15/01/2024 từ https://www.ajMarketing.io/post/digital-Marketing-in-vietnam-2023-overview 4. Asian Pac (2022), Vietnam Digital Marketing 2022. Trích ngày 15/01/2024 từ https://www.asiapacdigital.com/digital-Marketing-insight/vietnam-digital-Marketing-2022 5. Brosan, P. (2012). Digital Marketing: Strategy, Implementation, and Measurement. (1st ed.). New York, NY: Routledge, p. 12. 6. Buzz, M. (2023). Xu hướng Influencer Marketing Việt Nam 2023. Trích ngày 15/01/2024 từ https://www.buzzmetrics.com/insight/ven-man-influencer-Marketing-xu-huong-influencer-Marketing-viet-nam-2023 7. Caddell, M. (2013). Digital Marketing: The Essential Guide to Online Marketing for Businesses of All Sizes. (1st ed.). Upper Saddle River, NJ: Pearson Education, p. 12. 8. Chaffey, D. (2019). Digital Marketing: Strategy, Implementation, and Measurement. (2nd ed.). London: Routledge, p. 1. 9. Chaffey, D., & Madhu, R. (2019). Digital Marketing: A review of the literature from the past decade. Internet Research Journal, 23(1), 1-23. 10. Cục Thương mại điện tử và Công nghệ thông tin (2022), Báo cáo Thương mại điện tử Việt Nam các năm 2020, 2021. 11. Cục Thương mại điện tử và Kinh tế số, Bộ Công Thương (2021). Báo cáo thị trường thương mại điện tử Việt Nam năm 2020, 2021. 12. Đoàn, T. T. (2023). Vai trò của Digital Marketing trong sự phát triển của doanh nghiệp hiện nay. Tạp chí Khoa học Trường Đại học Ngoại Thương, 47(1), 1-12. 13. Đức, T. (2023), Báo Tuổi Trẻ. Người dùng Việt dành hơn 37 triệu giờ mua hàng qua livestream trên một nền tảng thương mại điện tử. Trích ngày 15/01/2024 từ https://tuoitre.vn/nguoi-dung-viet-danh-hon-37-trieu-gio-mua-hang- qua-livestream-tren-mot-nen-tang-thuong-mai-dien-tu- 14. IntuiT Mailchimp, nd (2023). Digital Marketing. Trích ngày 15/01/2024 từ https://mailchimp.com/Marketing- glossary/digital-Marketing/ 15. Kotler, P., & Keller, K. L. (2016). Marketing Management. (15th ed.). Edinburgh: Pearson Education, p. 67. 16. Lamberton, C. C., & Stephen, A. M. (2016). The Digital Marketing Ecosystem. (1st ed.). New York, NY: Routledge, p.1 17. Ozlen, O. (2019). Customer Engagement in the Digital Age: A Review of the Literature. Journal of Business Research, 100, 273-284. 18. Sanclemente-Téllez, J. C. (2017). Marketing and Corporate Social Responsibility (CSR). Moving between broadening the concept of Marketing and social factors as a Marketing strategy. Spanish Journal of Marketing-ESIC, 21(1), 4-25. 19. Temasek, Bain & Company (2020). e-Conomy SEA 2020: At full velocity - Resilient and racing ahead. Trích ngày 15/01/2024 từ https://www.bain.com/insights/e-conomy-sea-2022/ 20. Think With Google (2022), Year in Search Vietnam Trend 1: Digital Mainstreamed. Trích ngày 15/01/2024 từ https://www.thinkwithgoogle.com/intl/en-apac/Marketing-strategies/search/digital-consumer-trends-vietnam-2021/ 21. Trần, T. H. &, Nguyễn, T. K. C. (2022). Thương mại điện tử tại Việt Nam: Thực trạng và giải pháp phát triển. Tạp chí Công Thương, số 21. 22. We Are Social & Hootsuite (2021, 2022, 2023). Digital 2021, 2022, 2023: Vietnam, Special report Trích ngày 15/01/2024 từ https://datareportal.com/digital-in-vietnam. 579