SỞ GIÁO DỤC & ĐÀO TẠO NGHỆ AN
----------
SÁNG KIẾN KINH NGHIỆM
Đề tài:
MỘT SỐ GIẢI PHÁP NHẰM PHÁT TRIỂN KỸ NĂNG
SINH HOẠT TẬP THỂ CHO HỌC SINH DÂN TỘC
THIỂU SỐ TRONG MÔI TRƯỜNG BÁN TRÚ
TẠI TRƯỜNG THPT KỲ SƠN
LĨNH VỰC: KỸ NĂNG SỐNG
Năm học: 2023- 2024
SỞ GIÁO DỤC & ĐÀO TẠO NGHỆ AN
TRƯỜNG THPT KỲ SƠN
----------
SÁNG KIẾN KINH NGHIỆM
Đề tài:
MỘT SỐ GIẢI PHÁP NHẰM PHÁT TRIỂN KỸ NĂNG
SINH HOẠT TẬP THỂ CHO HỌC SINH DÂN TỘC
THIỂU SỐ TRONG MÔI TRƯỜNG BÁN TRÚ
TẠI TRƯỜNG THPT KỲ SƠN
LĨNH VỰC: KỸ NĂNG SỐNG
Tác giả: Vi Thị Hồng Thiệp
Thái Tài Thủy
Số điện thoại: 0986638692, 0848245169
Năm học: 2023- 2024
MỤC LỤC
PHẦN ĐẶT VẤN ĐỀ .............................................................................................. 1
PHẦN NỘI DUNG .................................................................................................. 3
I. Cơ sở của đề tài .................................................................................................... 3
1. Cơ sở lí luận........................................................................................................... 3
1.1. Một số khái niệm ............................................................................................ 3
1.2. Tầm quan trọng của việc phát triển kỹ năng sinh hoạt tập thể cho HS DTTS
trong môi trường bán trú ....................................................................................... 4
2. Cơ sở thực tiễn ....................................................................................................... 5
2.1. Thực trạng....................................................................................................... 5
2.2. Nguyên nhân ....................................................................................................... 8
2.3. Hậu quả ............................................................................................................... 9
II. Các giải pháp nhằm phát triển kỹ năng sinh hoạt tập thể cho HS DTTS
trong môi trường bán trú tại trường THPT Kỳ Sơn ......................................... 10
1. Đối với cán bộ quản lý ........................................................................................ 10
1.1. Phát triển kỹ năng sinh hoạt tập thể cho HS bằng cách định hướng giáo dục
từ giáo viên bộ môn, giáo viên chủ nhiệm, giáo viên phụ trách công tác bán
trú ......................................................................................................................... 10
1.2. Phát triển kỹ năng sinh hoạt tập thể cho học sinh thông qua các hoạt động tập
thể, hoạt động phong trào, qua các buổi toạ đàm, các hoạt động trải nghiệm thực
tế .......................................................................................................................... 11
1.4. Phát triển kỹ năng sinh hoạt tập thể cho học sinh thông qua xây dựng nội quy
bán trú. ................................................................................................................. 17
2. Đối với cán bộ giáo viên ..................................................................................... 18
2.1. Chia sẻ với học sinh về vai trò của kỹ năng sinh hoạt tập thể, biểu hiện của
kỹ năng sinh hoạt tập thể ..................................................................................... 18
2.3. Tổ chức sinh hoạt bán trú định kỳ với chủ đề: "Hành trình đoàn kết - Xây
dựng cộng đồng" ................................................................................................. 25
2.4. Xây dựng môi trường học tập và sinh hoạt đề cao tinh thần hợp tác, đoàn kết
và chia sẻ, yêu thương ......................................................................................... 29
III. Khảo sát sự cấp thiết và tính khả thi của các giải pháp đề xuất ................ 38
1. Mục đích của khảo sát ......................................................................................... 38
2. Nội dung và phương pháp khảo sát ..................................................................... 38
2.1. Nội dung của khảo sát .................................................................................. 38
2.2. Phương pháp khảo sát và thang đánh giá ..................................................... 38
2.3. Đối tượng khảo sát ....................................................................................... 38
2.4. Kết quả khảo sát sự cấp thiết và tính khả thi của các giải pháp đề xuất ...... 39
IV. Kết quả của đề tài ............................................................................................ 41
1. Phạm vi ứng dụng của đề tài ............................................................................... 41
2. Mức độ vận dụng ................................................................................................. 41
3. Kết quả đạt được .................................................................................................. 41
PHẦN KẾT LUẬN ................................................................................................ 43
TÀI LIỆU THAM KHẢO .................................................................................... 46
PHỤ LỤC ................................................................................................................. 2
DANH MỤC VIẾT TẮT
HS
Học sinh
DTTS
Dân tộc thiểu số
CBQL
Cán bộ quản lý
THPT
Trung học phổ thông
CBGV
Cán bộ giáo viên
TTYT
Trung tâm Y tế
GVCN
Giáo viên chủ nhiệm
THCS
Trung học cơ sở
GĐ
Gia đình
1
PHẦN ĐẶT VẤN ĐỀ
I. Lý do chọn đề tài
Kỳ Sơn, mảnh đất miền biên viễn Tây Nghệ với 192 km đường biên giới giáp
nước bạn Lào cùng hai cửa khẩu: Cửa khẩu Nậm Cắn, cửa khẩu Ta Đo, là huyện có
vị trí chiến lược rất trọng, Đồng bào sinh sống nơi đây đa số là người dân tộc thiểu
số: Thái (26,1%), H’Mông (33,4%), Khơ Mú (36,3%). Điều kiện kinh tế đặc biệt
khó khăn, giao thông đi lại hiểm trở, sự kết nối thông tin, giao lưu giữa các bản làng
còn rất nhiều hạn chế. Nguồn thu nhập kinh tế cơ bản bám vào nương rẫy, dẫn đến
nền giáo dục chưa được phát triển đồng bộ.
Trường THPT Kỳ Sơn được thành lập vào năm 1967, trải qua hơn 57 năm xây
dựng trưởng thành và phát triển, quy mô trường lớp ngày càng được nâng lên. Là
ngôi trường THPT duy nhất trên địa bàn huyện Kỳ Sơn, khi thực hiện kế hoạch giáo
dục nhà trường gặp khá nhiều khó khăn trong công tác quản lí cũng như nâng cao
chất lượng giáo dục. HS trường THPT Kỳ Sơn là con em của 21 xã, thị trong huyện
nên các em để đi học chủ yếu phải trọ học chứ không thể đi – về trong ngày.
Từ năm học 2022-2023, Trường THPT Kỳ Sơn được tập đoàn Trung Nam đầu
tư về cơ sở vật chất cùng với đó là hệ thống các phòng chức năng, lớp học, nhà ăn,
đặc biệt là nhà ở bán trú với 126 phòng có thể cung cấp chỗ ở cho hơn 1000 học
sinh. Và cũng từ năm học 2022 – 2023, nhà trường đã thử nghiệm mô hình “Bán trú
kiểu mới” với hơn 300 học sinh. Và năm học này, 2023 – 2024 trường đã tổ chức
cho học sinh vào ở bán trú với hơn 700 em.
Trong bối cảnh đất nước hiện nay chú trọng đến sự phát triển toàn diện, phổ
biến sâu, rộng và để "không một ai bị bỏ lại phía sau", phát triển con người toàn diện
về phẩm chất, năng lực. Muốn vậy thì giáo dục đại trà, phổ cập THPT ngày càng
được quan tâm. Để có được sự phát triển toàn diện: vừa nâng cao chất lượng giáo
dục đại trà, vừa nâng cao năng lực, phẩm chất của người học; Để giúp các em yêu
trường, yêu lớp, tôn trọng và quý mến thầy cô thì điều đầu tiên phải giúp các em
thấy được niềm vui trong học tập, thấy được ý nghĩa của việc học, thích ứng và hòa
nhập với bạn bè, tự tin gần gũi với thầy cô. Chính vì lẽ đó, chúng tôi đã mạnh dạn
đề xuất sáng kiến “Một số giải pháp nhằm phát triển kỹ năng sinh hoạt tập thể
cho học sinh dân tộc thiểu số trong môi trường bán trú tại trường THPT Kỳ Sơn”.
II. Mục đích nghiên cứu của đề tài
Nghiên cứu và đề xuất một số giải pháp để phát triển kỹ năng sinh hoạt tập
thể cho HS DTTS trong môi trường bán trú có ý nghĩa quan trọng tới chất lượng
giáo dục và đào tạo của nhà trường, cũng như thành công của mỗi cá nhân học sinh.
Kỹ năng sinh hoạt tập thể cho HS DTTS trong môi trường bán trú giúp học
sinh xây dựng mối quan hệ xã hội mạnh mẽ, tạo nên cộng đồng tích cực trong môi
trường bán trú, học cách làm việc nhóm, đồng cảm và hỗ trợ lẫn nhau, điều này có
lợi cho sự hòa nhập và phát triển cá nhân. Khi học sinh có cơ hội tham gia các hoạt
động tập thể, các em có thể chia sẻ và giữ gìn giá trị văn hóa riêng của mình cùng