Phát triển ưu điểm của nền kinh tế hàng hóa nhiều thành phần –4

Chia sẻ: Cao Tt | Ngày: | Loại File: PDF | Số trang:7

Thêm vào BST

Báo xấu

103
lượt xem 4
download

Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Quan điểm này đa lỗi thời, xét cả trên phương diện lý luận thực tiễn nhưng nó vẫn còn in đậm những dấu ấn trong suy nghĩ và hành động của không ít người trong số chúng ta. Điều đó biểu hiện ở chỗ, mặc dù tự tồn tại và phát triển lâu dàu của tư nhân đa được thừa nhận, nhưng trong thực tiễn, tình trạng phân biệt đối xử “kinh tế quốc doanh là con đẻ, kinh tế tư nhân là con ghẻ” tuy không còn nặng nề, nghiêm trọng như trước đây, nhưng vẫn còn khá phổ...

Chủ đề:

Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!

Lưu

Nội dung Text: Phát triển ưu điểm của nền kinh tế hàng hóa nhiều thành phần –4

Simpo PDF Merge and Split Unregistered Version - http://www.simpopdf.com Quan điểm n ày đ a lỗi thời, xét cả trên ph ương diện lý luận thực tiễn như ng n ó vẫn c òn in đậm những dấu ấn trong suy nghĩ và hành đ ộng của không ít n gười trong số chúng ta. Điều đ ó biểu hiện ở chỗ, mặc dù tự tồn tại và phát triển lâu dàu của tư nhân đ a được thừa nhận, nhưng trong thực tiễn, tình trạng phân b iệt đối xử “kinh tế quốc doanh là con đẻ, kinh tế tư nhân là con gh ẻ” tuy không còn n ặng nề, nghiêm trọng như trước đây, nhưng vẫn c òn khá ph ổ biển. So các với các doanh nghiệp Nhà n ước các doanh nghiệp tư nhân vẫn bị thua thiệt trong việc vay vốn, cấp tín dụng, thu ê đất, xuất nhập khẩu, t ìm kiếm th ị trường và bạn hàng ở n ước ngo ài, thuê bao điện thoại, Fax v.v... Một trong n hững điều nhức nhối nhất của các nh à doanh nghiệp tư n hân là họ vẫn bị liệt vào giai cấp bóc lột. Sự phát triển rầm rộ nhất của kinh tế t ư nhân với biến t ương lo ại hình xí n ghiệp và công ty tư doanh là vào cuối năm 1988 cho đến nửa năm 1990. Lúc bấy giờ cả n ước có gần 500 xí nghiệp và công ty tư doanh nhiều nhất là ở thành phố Hồ Chí Minh với 235 cơ sở, số vốn đầu tư của mỗi cơ sở từ 100 triệu trỏ lên, thành ph ố Hà Nội 77 c ơ sở với số vốn đầu tư từ 30 triệu trở lên. Có thể nói, tình hình chung của kinh tế ngo ài qu ốc doanh hiện nay là ho ạt đ ộng đang khó khăn, phát triển chậ m lại, dè dặt hơn, cân nhắc hơ n. Thành phần kinh tế tư nhân c ủa những người sản xuất nhỏ chiếm khá đô ng trong cả nước. Sau khi Nhà nước ban hành Luật doanh nghiệp và Luật công ty (năm 1991) số hộ cá thể tăng lên đ ến gần 50 vạn hộ và cuối năm 1992 là hơn 70 vạn hộ. Loại hình kinh tế cá thể đâu có ý nghĩa chiến lư ợc tình thế trong những n ăm trước mắt, nhanh chóng tạo ra nhiều công ăn việc làm cho người thất n ghiệp, nâng cao mức sống cho dân c ư đ ang quá nghèo, nh ưng có như ợc đ iểm là q uy mô nhỏ, vốn ít, công nghệ c òn lạc hậu, khó làm giàu, ít có khả năng trở thành doanh nghiệp lớn có vai trò làm tăng trư ởng nền kinh tế đất nước ch ưa th ể 22
Simpo PDF Merge and Split Unregistered Version - http://www.simpopdf.com h oà nhập vào nền kinh tế thị trư ờng mở cửa, ch ưa có khả năng tiếp thị thị trường q uốc tế n ên không có chính sách hỗ trợ của Chính phủ. Nhà nước cũng nên có chính sách h ỗ trợ cho kinh tế tư nhân, n ếu ngành đó, d oanh nghiệp đó góp ph ần tăng trưởng kinh tế. Việc cho tư nhân vay vốn chỉ ở mức 5-10% tổng số vốn cho vay là con số chưa thu ph ục đư ợc nhân tâm. Sự p hân biệt trong l•i suất n gân hàng cũng vậy. Chính sách đú ng làm cho dân yêu tâm, tin tư ởng, thấy có lợi th ì họ sẽ cố gắng sản xuất làm giầu cho chính mình và cho đ ất n ước. Tuy ệt đại bộ phận các n ước phát triển kinh tế thị trư ờng đ ều coi sở hữu tư n hân là một động lực chủ yếu để phát triển nền kinh tế. Nền kinh tế thị tr ường ở các nước này được cấu trúc từ hai khu vực chủ yếu: kinh tế t ư nhân và kinh tế Nhà nước. Quan hệ của các khu vực kinh tế trong c ơ cấu nền kinh tế thì trường là ch ấp thuận bình đẳng với tư cách là các l ực lư ợng kinh tế tham gia thị trường, n hằm giải quyết các vấn đề cơ b ản của nền kinh tế: sản xuất cái gì, như th ế nào và cho ai. Định hướng hoạt đ ộng của nền kinh tế thị trư ờng l à sự phối hợp một cách có hiệu quả nhất hoạt động của các khu vực kinh tế. Khu vực kinh tế Nh à n ước không thể hoạt đ ộng có hiệu quả nếu đ ặt nó biệt lập và đối kháng theo kiểu “ai th ắng ai” với khu vực kinh tế tư nhân và ngược lại, khu vực kinh tế tư nhân không thể n ào phát huy tốt hiệu n ăng nếu nó không được khu vực kinh tế Nhà n ước làm “gi á đỡ” tạo tiền đ ề và môi trường. Tóm lại, vic đánh giá và phát triển thành phần kinh tế tư nhân trên quan đ iểm toán đ iệp của chủ nghĩa Mác - Lênin, mà trước hết là c ăn cứ vào sự đó ng góp c ủa khu vực này đối với sự tăng trư ởng của nền kinh tế và mối tác động q ua lại với khu vực kinh tế khác. Đánh giá càng đú ng đ ắn và toàn diện, Nh à nư ớc càng có c ơ sở để hoạch đ ịnh các quan điểm quản lý và chính sách quản lý của mình với khu vực kinh tế n ày trong tương lai. 4/ Thành ph ần kinh tế tư bản Nhà nước: 23
Simpo PDF Merge and Split Unregistered Version - http://www.simpopdf.com Dựa trên hình thức sở hữu hỗn hợp. Đó là sự hoạt đ ộng phối hợp giữa Nhà n ước với tư bản n ước ngoài qua các hợp đ ồng góp vốn đầu tư dưới h ình th ức liên doanh và hợp doanh. Các xí nghiệp liên doanh và hợp doanh với nước ngo ài đa thu hút khoảng gần 14.2 ngh ìn lao động trực tiếp sản xuất và hàng vạn lao động vệ tinh khác. Chúng đa có những đóng góp không nhỏ vào sự tăng trưởng của nền kinh tế, đặc biệt là góp phần từng bước cân bằng cán cân ngoại th ương, tạo điều kiện cho chúng ta học tập kinh nghiệm quản lý doanh nghiệp của cả nước. Nhưng trong quá trình phát triển, lực lư ợng kinh tế này c ũng bộc lộ một số h ạn chế: • Khoảng 70-75% dự án có quy mô d ưới 7 triệu USD, đ iều đ ó ch ứng tỏ là công ty đầu tư vào Vi ệt Nam phần lớn là công ty nhỏ, ít vốn, tìm kiếm những cơ h ội đầu tư có th ể đ em lại lợi nhuận ngay và thu hồi vốn nhanh • Vốn tập trung liên doanh và h ợp doanh tập trung chủ yếu ở các tỉnh phía Nam, đặc biệt là thành phố Hồ Chí Minh, Đồng Nai, Vũng Tàu. • Số thuế phải nộp của các xí nghiệp có vốn đầu tư với nư ớc ngoài còn rất h ạn hẹp, chưa phản ánh đúng thực tế hoạt đ ộng của chúng. Không ít xí nghiệp còn khai man sổ sách chứng từ.a Chươ ng III Một số biện pháp thúc đ ẩy nền kinh tế hàng hoá nhiều thành ph ần phát triểna Kinh nghiệm của các nước trên thế giới. 1. Việt Nam nằm trong khu vực Đông Nam á, n ơi mà đ ang diễn ra các hoạt đ ộng kinh tế sôi nổi nhất. Từ thập kỷ 60 trong khu vực đa có những nư ớc phát triển với tốc đ ộ thần kỳ như: Hàn Quốc, Đài Loan, Xingapo, Hồng Kông, Maialixia. Thái Lan... 24
Simpo PDF Merge and Split Unregistered Version - http://www.simpopdf.com Vì sao các n ước n ày đa vươn lên trở thành n ước công nghiệp mới phát triển ở châu á, có nền công nghiệp sản xuất h àng xuất khẩu cao cấp, hệ thống d ịch vụ th ương mại, tài chính, có s ức cạnh tranh vào bậc mạnh nhất trên thế giới? Nhưng nguyên nhân đ ưa đến sự thành công của họ là những kinh nghiệm theo tôi nghĩ chúng ta nên tham khảo và học tập. Về nguy ên nhân khách quan: Sự th ành công của các nư ớc NIC trong khu vực đều bắt nguồn từ một số y ếu tổ quốc tế. Xingapo có vị trí đ ịa lý kinh tế và chính trị chiến lược ở Đô ng Nam á nên không ngừng đ ược các cư ờng quốc tư bản chủ nghĩa ủng hộ và giúp đỡ. Xét về mọi khía cạnh như x ây dựng kết cấu hạ tầng quân sự hay sản xuất, về đầu tư tư b ản hay chuyển giao công nghệ, đào tạo cán bộ... nói chung các nước phươ ng Tây, trước hết l à Mỹ và Nhật. Nếu nh ư Đài Loa n, Nam Triều Tiên được hướng n hiều h ơn về sự viện trợ không hoàn lại của Mỹ và các kho ản bồi thường của Nhật Bản, th ì Xingapo đư ợc h ưởng các c ơ sở quân sự của Anh, sau khi Anh rút khỏi n ước này vào n ăm 1971. Sự b ành trướng kinh tế của Nhật Bản xuống khu vực Đô ng Nam á c ũng là một trong những yếu tố quan trọng tác động đ ến sự phát triển của Xingapo, đặc b iệt là đối với sự thay đ ổi công nghệ và sản xuất các mặt h àng cao c ấp dành cho x uất khẩu.Về nguy ên nhân chủ quan: Yếu tố quan trọng nhất, quyết định sự thành công của nước này là ở chỗ Chính ph ủ đa tạo ra được một môi trư ờng kinh doanh b ên trong rất thuận lợi để từ đ ó tận dụng mức tối đa các cơ h ội khách quan và đối phó một cách có hiệu q uả với những thách thức từ bên trong và bên ngoài.Chính phủ đa sớm lựa ch ọn, theo dõi hệ thống kinh tế thị trường, đ ịnh hư ớng ưu tiên sản xuất dành cho xu ất khẩu. Ngay từ đầu, các nước này đ a xác đ ịnh thành ph ần kinh tế tư nhân là động lực chính thúc đẩy nền kinh tế phát triển. Họ coi thành phần kinh tế tư nhân 25
Simpo PDF Merge and Split Unregistered Version - http://www.simpopdf.com n ước ngo ài và c ác khoản đầu t ư trực tiếp của n ước ngo ài là y ếu tố then chốt.Chính phủ sử dụng có hiệu quả nguồn vốn đầu tư n ước ngoài.Nguồn nhân văn trong n ước dồi dào, trí thức cao, ở Xingapo Chính phủ luôn đ ộng vi ên n hững người lao động học tập ngư ời Nhật. Một số biện pháp II. Để cho các thành phần kinh tế có thể hoạt đ ộng có hiệu quả nhất, phát huy tối đ a ưu th ế của mình Nhà nước cần có những chính sách quản lý vĩ mô phù h ợp. Phát triển to àn diện kinh tế hàng hoá nhiều th ành phần là một công việc không phải là đ ơn giản. Thành phần kinh tế Nhà n ước phải giữ vai trò chủ đ ạo đ ể đồng hoá các th ành ph ần kinh tế khác theo đ ịnh hướng xa hội chủ nghĩa. Nhà n ước không nên coi trong hay coi nhẹ bất cứ một th ành phần kinh tế n ào vì mỗi th ành phần kinh tế đều có ư u điểm của nó, nế u Nhà n ước phát triển toàn diện các thành phần thì cũng có nghĩa là phát triển lực lượng sản xuất một cách tối đa. Trong thời gian qua, Nh à nước đa ban hành nhiều bộ luật và Pháp lệnh, trong đó có những luật rất quan trọng đối với thành ph ần kinh tế. Nh ưng n hìn chung, hệ thống pháp luật chưa đ ầy đủ, chư a có những Bộ Luật, đạo Luật có tính chất x ương sống như Bộ Luật dân sự, thương mại, lao động, luật doanh n ghiệp Nhà nước, luật hợp tác xa. Trước mắt, Nhà nước cần ban hành sớm các Bộ Luật trên, nh ằm tạo đi ều kiện thuận lợi cho hoạt động kinh doanh.Về chính sách tài chính: Để hỗ trợ cho sự phát triển của các doanh nghiệp thuộc các th ành phần kinh tế khác nhau. Nhà n ước nên dùng một phần thích đáng ngân sách để đầu tư cho xây dựng kết cấu hạ tầng, điều tra thăm dò tài nguyên, xây dựng các khu chế x uất, các vùng kinh tế mới, cho các hoạt động cung cấp thông tin, dự báo thị trường trong và ngoài nước. 26
Simpo PDF Merge and Split Unregistered Version - http://www.simpopdf.com Trong chính sách thuế của nước ta hiện nay c òn nhiều bất hợp lý, thuế vừa th ất thu, vừa lạm thu (thuế chồng lên thuế), ch ưa công bằng giữa các th ành ph ần kinh tế; Thuế lợi tức đối với thành phần kinh tế quốc doanh thấp h ơn thành ph ần n goài quốc doanh, điều n ày làm kìm ham s ự phát triển th ành phần kinh tế ngo ài q uốc doanh. Ph ương h ướng chung của chúng ta là tiếp tục sửa đ ổi, hoàn thiện chính sách thuế theo h ướng mở rộng diện đánh thuế, hạ bớt mức thuế thu hẹp độ chênh lệch giữa các mức thuế. Chúng ta đang đẩy mạnh quá trình công nghiệp hoá - hiện đại hoá với chiến lược hướng ra xuất khẩu. Do đ ó c ần phải có các chính sác h ư u tiên, khuy ến khích các th ành phần kinh tế trong việc xuất khẩu không phân biệt quốc d oanh hay ngoài qu ốc doanh. Trên đây là một số biện pháp có tính chất đ ịnh h ướng cho sự phát triển của n ền kinh tế hàng hoá nhiều th ành phần. Tuy nhiên khó kh ăn lớn nhất của nư ớc ta hiện nay l à tiềm lực kinh tế c òn non yếu, muốn vậy một mặt phải biết đánh giá đú ng tình hình kinh tế trong nước đồng thời rút ra những b ài học th ành công và thất bại trong quá trình phát triển kinh tế của các n ước phát triển để hoạch đ ịnh chiến lược kinh tế xa hội phù hợp với n ước ta. Kết luận Nước ta chuyển sang nền kinh tế h àng hoá nhiều thành ph ần vận động theo cơ ch ế thị trường có sự quản lý của Nhà n ước là một b ước ngoặt hết sức quan trọng và phức tạp. Nư ớc ta có đ ạt đ ược những thành công như mong mu ốn hay không còn tu ỳ thuộc các chính sách kinh tế của nhà nư ớc và b ản thân sự cố gắng của từng thành phần kinh tế. Phát triển kinh tế hàng hoá nhiều thành phần dựa trên nguyên tắc toàn diện là một b ước đ i đúng hướng mà Đảng và Nhà nước ta đa thực hiện trong những n ăm gần đây. Đổi mới toàn diện, đ ồng bộ và triệt để như ng phải có sự tôn trọng, giữ gìn những thành quả mà trư ớc dây chúng ta đ a đạt được thì chắc chắn nền 27
Simpo PDF Merge and Split Unregistered Version - http://www.simpopdf.com kinh tế Việt Nam sẽ nhanh chóng phát triển kịp với nhịp độ phát triển của khu vực, đ ưa n ền kinh tế Việt Nam hoà chung cùng nhịp với guồng máy kinh tế thế giới. Tài liệu tham khảo Kinh tế chính trị Mác - Lênin - Tập II 1. Triết học Mác - Lênin - Tập II. 2. Vấn đ ề đổi mới quản lý doanh nghiệp ở Việt Nam - Nhà xu ất bản 3. chính trị Qu ốc gia -1994. Đổi mới và phát triển các thành phần kinh tế ở Việt Nam - Nhà 4. x uất bản chính trị Quốc gia - 1 993. Thành công của Singapore trong phát triển kinh tế - Nhà xu ất bản 5. chính trị Quốc gia - 1993. Tạp chí kinh tế và phát triển số 2. 6. Các thành phần kinh tế Việt Nam - Thực trạng kinh tế và giai pháp 7. - Nhà xuất bản Thống kê - 1993. Văn kiện đ ại hội Đảng cộng sản Việt Nam lần thứ III, IV, V, VI, 8. VII. Tăng trưởng kinh tế ở Châu á gió mùa - Nhà xu ất bản Khoa học xa 9. h ội - 1989. 10.Nh ững nền kinh tế thần kỳ ở Châu á - Nhà xuất bản khoa học xa hội - 1 990. 11.Kinh tế học về tổ chức và phát triển nền kinh tế quốc dân Việt Nam - Nhà xuất bản Tư tưởng văn hoá - 1 992. 12.Tạp chí cộng sản các số 10/1990; 10/1991; 12/1991 và 6/1992. 13.Tạp chí triết h ọc số 2/1990 và 2/1992. 28