PHÚC MÃN ĐƯỜNG

Chia sẻ: Nguyen Nhi | Ngày: | Loại File: PDF | Số trang:6

Thêm vào BST

Báo xấu

405
lượt xem 8
download

Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Trong quan niệm cổ truyền của người Việt, đậm đà ý vị tâm linh, có vấn đề cái “Phúc” của gia đình. Nhà có phúc là ước vọng ngàn đời của dân tộc, là niềm vinh dự nhất của người Việt Nam. Vì lẽ đó, cứ Tết đến xuân về, người ta thường viết chữ Phúc trên một tờ giấy đỏ vuông dán ngoài cửa và xem như là một lá bùa chúc tụng điều may mắn trong năm. Ước vọng đầu năm của hầu hết người dân Việt không thể thiếu chữ “Phúc”. Cụ Nguyễn Công Trứ có đôi câu...

Chủ đề:

Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!

Lưu

Nội dung Text: PHÚC MÃN ĐƯỜNG

PHÚC MÃN ĐƯỜNG Trong quan niệm cổ truyền của người Việt, đậm đà ý vị tâm linh, có vấn đề cái “Phúc” của gia đình. Nhà có phúc là ước vọng ngàn đời của dân tộc, là niềm vinh dự nhất của người Việt Nam. Vì lẽ đó, cứ Tết đến xuân về, người ta thường viết chữ Phúc trên một tờ giấy đỏ vuông dán ngoài cửa và xem như là một lá bùa chúc tụng điều may mắn trong năm. Ước vọng đầu năm của hầu hết người dân Việt không thể thiếu chữ “Phúc”. Cụ Nguyễn Công Trứ có đôi câu đối vừa hóm hỉnh nhưng không kém phần tinh tế và sâu sắc của hương vị ngày xuân: “Chiều ba mươi, nợ réo tít mù, co cẳng đạp thằng “Bần” ra cửa/ Sáng mồng Một, rượu say túy lúy, giơ tay bồng ông “Phúc” vào nhà”. Lại nữa, có một câu chuyện trong dân gian kể rằng: đời vua Gia Long, có người lập nhiều công trạng được nhà vua hỏi muốn được thưởng gì. Thì người ấy thưa rằng: “Hạ thần chỉ xin được một chữ “Phúc” mà thôi”. Vua cười đáp rằng: “Tiền bạc, chức tước thì ta có thể ban, chứ Phúc thì chỉ có trời ban mà thôi, cả dòng họ ta chỉ nhờ có chữ Phúc mà vinh hiển nhiều đời”. Thật vậy, dòng họ Nhà Nguyễn đã lót chữ Phúc vào tên của mình (vua Gia Long là Nguyễn Phúc Ánh). Và cũng nhờ duyên phúc được thần linh mách bảo, kinh đô Huế đã được chọn ở đất Phú
Xuân. Trên khắp nước Việt Nam, nhiều địa danh đã chọn chữ “Phúc”: tỉnh Vĩnh Phúc, huyện Phúc Thọ (Hà Tây). Nhiều nhà khá giả không chỉ bằng lòng với câu đối có nội dung “Phúc” mà còn mua bộ 3 tượng “Tam đa” Phúc – Lộc – Thọ bày trong nhà quanh năm.
Thư pháp Hoa Nghiêm - Khắc gỗ Trần Quốc Âu Chữ “Phúc” là từ Hán Việt, người miền Nam đọc là “phước”. Chữ “Phúc” trong Giáp cốt văn là hình tượng hai bàn tay bưng hủ rượu đứng trước bàn thờ. Như vậy, chữ “Phúc” vốn được xem là điều tốt lành do cầu cúng mà có được. Cho nên, trong Lễ ký, thiên Tế thống chép như sau: “Người có đức hạnh mà tế lễ thì nhất định được Phúc do tế lễ đem lại. Nhưng đó không phải là Phúc mà thế gian quan niệm. Phúc, có nghĩa là đầy đủ. Đầy đủ là từ dùng để chỉ mọi việc đều thuận lợi. Không có việc gì là không thuận lợi. Như vậy gọi là đầy đủ”. (Hiền dã chi tế dã, tất thọ kỳ phúc, phi thế sở vị phúc dã. Phúc giả, bị dã. Bị giả bách thuận chi danh dã. Vô sở bật thuận giả vị chi bị). Theo đó, “Phúc” có nghĩa là “thuận lợi”, “đồng thuận”. “Thuận” có nghĩa là từ dưới lên trên, từ trong ra ngoài đều thông suốt, không có gì trở ngại cả. Trên thuận trời đất, dưới thuận vua tôi, dưới nữa thuận cha mẹ, con cái. Đời sống tinh thần bên trong và đời sống vật chất bên ngoài đều thuận lợi không có gì trắc trở, như vậy gọi là thuận, là đầy đủ là “Phúc. Một điều thật thú vị là câu chúc Tết của người phương Tây thường đề cập đến: hạnh phúc, sức khỏe và thành đạt, đứng ở góc độ nào đó có sự tương đồng như Phúc, lộc, thọ mà ở phương Đông người ta tâm niệm. Cả Âu, lẫn Á đều đặt “Phúc” lên vị trí hàng đầu, nhưng nếu tìm hiểu kỹ
thêm một chút thì mới thấy chữ “Phúc” của phương Đông rất rộng lớn, mênh mông và tinh tế. Người Trung Hoa họ chơi chữ bằng cách vẽ hai con dơi đâu cánh lại, ngụ ý là trùng phúc, họ còn vẽ thêm một lúc năm con dơi biểu tượng cho ngũ phúc (ngũ phúc lâm môn) mà Sách Hồng Phạm viết: “Ngũ phúc, nhất viết Thọ, nhị viết Phú, tam viết khang minh. Tứ viết du hảo đức, ngũ viết khảo chung mệnh” (năm phúc: sống thọ, giàu có, bình an, đức tốt, chết vào tuổi già) Theo Tự điển Khai Trí Tiến Đức thì “Phúc” là điều hay, điều tốt, do việc làm nhân đức mà ra. Vì vậy, không phải ngẫu nhiên trong tâm thức của người Việt, từ lâu đã quan niệm Phúc bao giờ cũng đi dôi với Đức. Thuật ngữ phúc đức luôn gắn liền nhau. Chính điều này đã làm sâu sắc thêm triết lý nhân duyên của nhà Phật và đem lại màu sắc tích cực cho hai chữ Họa Phúc (Họa vô đơn chí, Phúc bất trùng lai). Phúc dày hay phúc mỏng cũng do chính con người can dự quyết định. Chữ Phúc chính là một ân huệ mà con người tự tạo ra qua những hành động tốt của mình. Nó là những hạt giống tốt được tay người tự gieo trên những mảnh đất mà ta thường gọi là Phúc điền (ruộng phước). Do quan niệm họa phúc ở đời là sợi dây gieo nhân gặt quả, nên người Việt Nam chú trọng đến việc “làm ơn, làm phước”. Hơn thế nữa, mỗi hành động, việc làm của chúng ta sẽ không những ảnh hưởng đến bản thân ta mà còn lưu lại kết quả cho thế hệ sau. Nhà có phúc là nhà có được cuộc sống bình yên thanh thản, đặc biệt là có hậu vận tốt. Muốn được đức phải có phúc và ngược lại đức sẽ đem lại phúc, đó là quy luật. Nội dung
của đức phụ thuộc điều kiện lịch sử, xã hội, văn hóa, tôn giáo,..Ví như đức của Nho giáo là ngũ thường, đức của Phật giáo là ngũ giới (năm điều cấm), đức của Kitô giáo là 10 đều răn của Chúa,..hay Chủ tịch Hồ Chí Minh căn dặn cán bộ phải luôn “Cần kiệm, liêm chính, chí công vô tư”. Dù văn chương chữ nghĩa có khác nhau, nhưng chung quy về Đức ở mỗi dân tộc, mỗi thời đại đều có chung quan niệm nhằm mưu cầu lợi ích cho mọi người. Ngày nay, khi kinh tế có chiều khởi sắc, dường như người ta ít đặt, hay lãng quên chữ “Phúc” trong mối quan hệ với “đức” hay “thiện” phúc đức, phúc thiện mà thường đặt “phúc” trong mối quan hệ với chữ “đạt” (thành đạt) hay “lợi” phúc đạt, phúc lợi. Ngạn ngữ Lào có câu: “Hạnh phúc là kết quả của những hành vi đạo đức”. Hy vọng rằng, dù lịch sử có thay đổi như thế nào đi nữa, thì quan niệm về chữ “phúc” của dân tộc, của mỗi gia đình, của mỗi người chúng ta sẽ mãi mãi là “mã di truyền” tốt đẹp trong đời sống văn hóa người Việt. Đầu năm, với những mẫu tem xinh xắn về chủ đề chữ Phúc, sẽ mang lại cho người sưu tập một cái nhìn về văn hóa biểu tượng của Á Đông. Đây tạm kể như là một món quà xuân thay cho lời chúc phúc tốt đẹp nhất trong năm mới đầy niềm hân hoan của đất nước.
Thư pháp Lào