Phương pháp phòng chống ung thư bằng Truyền thông: Phần 2

Chia sẻ: Codon_08 Codon_08 | Ngày: | Loại File: PDF | Số trang:63

Thêm vào BST

Báo xấu

125
lượt xem 13
download

Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Chương trình tuyên truyền phòng chống ung thư nằm trong chương trình mục tiêu quốc gia Y tế. Đến với phần 2 Tài liệu Truyền thông phòng chống ung thư các bạn sẽ được tìm hiểu về cách sử dụng một số Tài liệu truyền thông tại cộng đồng; một số hình thức truyền thông trực tiếp tại cộng đồng;...

Chủ đề:

Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!

Lưu

Nội dung Text: Phương pháp phòng chống ung thư bằng Truyền thông: Phần 2

BÀI 4 CÁCH SỬ DỤNG MỘT SỐ TÀI LIỆU TRUYỀN THÔNG TẠI CỘNG ĐỒNG PHÂN I. CHUẨN BỊ DẠY – HỌC Những việc giảng viên cần chuẩn bị cho bài học : - Nghiên cứu trước nội dung lý thuyết Bài 4 “Cách sử dụng tài liệu truyền thông tại cộng đồng” trong cuốn tài liệu “Truyền thông phòng chống ung thư”phát cho học viên. - Chuẩn bị một kế hoạch bài giảng chi tiết đáp ứng mục tiêu bài học. Thực hiện đầy đủ các hoạt động của giảng viên và học viên theo kế hoạch bài giảng (Phụ lục 1). - Chuẩn bị nội dung bài giảng trên máy tính bằng phần mềm trình chiếu Powerpoint với 23 bản chiếu được đánh số theo thứ tự từ 1 đến 20 (Phụ lục 2). - Chuẩn bị các tờ giấy áp phích khổ to đã viết tóm tắt những điểm mấu chốt của bài học được đánh số theo thứ tự từ AP4.1 đến AP4.4 (Phụ lục 3) - Chuẩn bị tờ phát tay bảng kiểm sử dụng tài liệu truyền thông (Phụ lục 4) - Chuẩn bị phòng học cho khoảng 25-30 học viên, đủ bàn ghế, đảm bảo diện tích để phân nhóm. Sắp xếp bàn ghế phù hợp (hình chữ U hoặc nhóm học tập). - Chuẩn bị phương tiện học tập gồm: Bảng trắng, bút dạ 2 màu (đen/xanh và đỏ), giấy A4, A0, bìa màu, băng dính, các tài liệu truyền thông (tranh lật, áp phích, tranh gấp/tờ rơi, đĩa hình, đĩa tiếng..), - Trước buổi học, giảng viên cần kiểm tra bài giảng trên máy tính, sự kết nối máy tính với máy chiếu và vị trí treo các tờ áp phích. PHẦN II. CÁC HOẠT ĐỘNG DẠY- HỌC Hoạt động 1. Giới thiệu bài học Thời gian dự kiến: 5 phút Giảng viên chiếu bản chiếu số 1, 2, 3 nêu tên bài học, mục tiêu bài học và nội dung của bài. Vừa trình chiếu vừa giải thích từng nội dung. Hoạt động 2. Tầm quan trọng của tài liệu truyền thông phòng chống ung thư tại cộng đồng. Thời gian dự kiến: 15 phút 79
- Giảng viên chiếu bản chiếu số 4 và dành 1 phút giới thiệu các loại tài liệu tài liệu dùng để truyền thông phòng chống ung thư tại cộng đồng. - Chiếu bản chiếu số 5 và hướng dẫn học viên trò chơi trong 5 phút. Giảng viên đọc chậm và rõ sự mô tả một con vật, đọc 2 lần: “Thân thì mập và lưng thì cong, bốn chân ngắn và mập, có các móng khỏe không sắc, hai tai dài, đuôi thì to ở gốc và thon dần. Cái đầu kéo dài ra trên cái cổ ngắn và to, còn mũi là một cái đĩa có 2 lỗ mở ra. Mõm thì nhỏ và hình ống với cái lưỡi rất dài và mỏng”. Phát giấy A4 cho học viên và dành thời gian cho học viên vẽ tranh. Đề nghị học viên đính con vật mình vẽ lên bảng. - Giảng viên chiếu bản chiếu số 6 vẽ con vật mẫu đã được mô tả, hỏi học viên học được gì qua hoạt động trên? Giảng viên rút ra kết luận. - Giảng viên chiếu bản chiếu số 7 và nhấn mạnh tầm quan trọng và tác dụng của các loại tài liệu truyền thông “Trăm nghe không bằng một thấy” hay “Một bức tranh có giá trị bằng hàng ngàn từ.” Hoạt động 3. Cách sử dụng và bảo quản tài liệu truyền thông phòng chống ung thư tại cộng đồng. Thời gian dự kiến: 15 phút Giảng viên chiếu các bản chiếu từ số 8 đến số 19 để thuyết trình cách sử dụng và bảo quản tài liệu truyền thông bao gồm tranh gấp, tranh lật, áp phích, các loại đĩa hình, đĩa tiếng Hoạt động 4. Lựa chọn tài liệu truyền thông phòng chống ung thư tại cộng đồng. Thời gian dự kiến: 10 phút - Giảng viên đặt câu hỏi “Tại cơ sở các anh/chị thường sử dụng các loại tài liệu truyền thông nào?”. Ghi ý kiến học viên lên bảng. Giới thiệu từng loại tài liệu TT cho học viên - Giảng viên hỏi tiếp: “Mỗi loại tài liệu TT thích hợp cho các hình thức truyền thông nào?.” Ghi ý kiến HV lên bảng. - Giảng viên chiếu bản chiếu 20 tóm tắt, phân tích cách lựa chọn tài liệu truyền thông Hoạt động 5 . `Thực hành đóng vai sử dụng tài liệu truyền thông Thời gian dự kiến: 100 phút 80
- Giảng viên chia 3 nhóm theo cách đếm 1-2-3 .  HV nào là số 1 vào nhóm 1, hướng dẫn sử dụng tranh gấp  HV nào là số 2 vào nhóm 2, hướng dẫn sử dụng tranh lật/tư vấn  HV nào là số 3 vào nhóm 3, hướng dẫn sử dụng apphich - Giảng viên làm mẫu sử dụng 1 loại tài liệu truyền thông sau đó 3 nhóm đóng vai là truyền thông viên hướng dẫn cách sử dụng, bảo quản từng loại tài liệu truyền thông. Hoạt động 6. Tóm tắt bài học Thời gian dự kiến: 10 phút - Giảng viên tóm tắt lại các điểm chính và tổng hợp bài học. - Hỏi học viên còn điều gì chưa rõ. - Cảm ơn sự tham gia của học viên. PHẦN III. NHỮNG KINH NGHIỆM VÀ GỢI Ý - Để bài học thêm sinh động cần có nhiều hình ảnh minh họa cho phần trình bày bằng cách sử dụng các tờ rơi tờ gấp, tranh lật, áp phich có nội dung các thông điệp về phòng chống ung thư đã được Bệnh viện K, Hội ung thư VN, Trung tâm TTGDSKTW và Bộ Y tế đã xây dựng. - Phát tài liệu cho học viên thực hành, giảng viên phân tích và giải thích. - Chiếu một số đĩa tiếng, đĩa hình mà Trung tâm TTGDSKTW phối hợp với Bệnh viện K Hội ung thư VN đã sản xuất (Phim tự khám vú, phát hiện sớm ung thư CTC, dạ dày ....) cho HV xem khi giải lao, hoặc lúc thảo luận nhóm. 81
PHẦN VI. PHỤ LỤC Phụ lục 1. Kế hoạch dạy-học Mục tiêu học tập Sau khi học xong bài này học viên có khả năng: 1. Giải thích được tầm quan trọng của tài liệu truyền thông trong quá trình thực hiện truyền thông phòng chống ung thư 2. Biết cách sử dụng và bảo quản một số loại tài liệu truyền thông hay sử dụng. 3. Lựa chọn được các tài liệu truyền thông để hỗ trợ cho quá trình thực hiện truyền thông tại cộng đồng. Kế hoạch bài giảng Thời Phương Hoạt động Phương tiện Hoạt động Nội dung gian pháp Phản hồi giảng dạy của giảng viên của học viên (phút) dạy học 1. Mục 5 Thuyết - Bảng trắng - Nêu tên bài, - Lắng nghe HV thống tiêu và trình - Bút dạ trình bày mục nhất phần nội dung ngắn tiêu bài học. mục tiêu bài học - Bản chiếu 1,2,3 - Chiếu slide 1, 2,3 2. Tầm 15 Trò - Giấy A4 - Hướng dẫn trò -Lắng nghe, Sự tham gia quan chơi chơi vẽ tranh ghi chép rồi và trả lời của - Bút dạ các trọng của màu. - Dành 5 phút vẽ. học viên tài liệu để học viên vẽ, truyền - Ghim sau đó đọc lại thông tại - Bảng nỉ sự mô tả. -Đính các tác cộng - Đề nghị HV phẩm lên đồng. - Bản chiếu bảng nỉ. 4,5,6,7 đính con vật mình vẽ lên bảng. - Suy nghĩ và - Treo bức trả lời. tranh vẽ con vật mẫu đã được mô tả. - Hỏi HV học được gì qua hoạt động trên?. - Trình bày tầm quan trọng của tài liệu truyền 82
Thời Phương Hoạt động Phương tiện Hoạt động Nội dung gian pháp Phản hồi giảng dạy của giảng viên của học viên (phút) dạy học thông. 3. Cách 15 Thuyết - Bảng - Tóm tắt lại - Nghe Giải thích, sử dụng trình - Bút dạ các điểm chính - Đặt câu hỏi bình luận của tài liệu trong bài học. giảng viên và truyền - Bản chiếu học viên từ 8 đến 18 - Hỏi học viên thông tại còn điều gì cộng và AP số 4.1-4.3 chưa rõ. đồng. - Treo các áp phích từ AP4.1 – 4.3 - Cảm ơn sự tham gia của HV. 4. Lựa 10 Động - Bảng - Hỏi HV: “Tại - Suy nghĩ và Giải thích, chọn tài não - Bút dạ cơ sở các trả lời bình luận của liệu anh/chị thường - Suy nghĩ và giảng viên và truyền - Bản chiếu sử dụng các học viên số 19 trả lời thông loại tài liệu TT nào?”. - Ghi ý kiến HV lên bảng. - Giới thiệu từng loại tài liệu TT cho học viên. - Hỏi HV: “Mỗi loại tài liệu TT thích hợp cho các hình thức truyền thông nào?.” - Ghi ý kiến HV lên bảng. - Tóm tắt và giới thiệu cách lựa chọn tài liệu truyền thông. 5. Thực 100 Đóng - Các tài liệu - Giảng viên - Quan sát Sự tham gia 83
Thời Phương Hoạt động Phương tiện Hoạt động Nội dung gian pháp Phản hồi giảng dạy của giảng viên của học viên (phút) dạy học hành vai truyền làm mẫu sử - Chai nhóm đóng vai, sử đóng vai thông: tranh dụng 1 loại tài và bắt thăm dụng tài liệu sử dụng gấp, tranh liệu truyền tình huống TT và sử tài liệu lật, áp phích. thông. dụng bảng TT có sử - Nhận tờ kiểm của học - Chia lớp phát tay dụng thành 3 nhóm viên bảng và hướng dẫn - Thảo luận kiểm. đóng vai và cử người trình bày - Lựa chọn tình huống đóng - Quan sát và vai. đánh dấu bảng kiểm. - Phát tờ phát tay số 4.1 để - Nhận xét các học viên khác quan sát, nhận xét - Nhận xét, tổng hợp 6.Tóm tắt 5 Thuyết - Bảng - Tóm tắt lại - Nghe Giải thích, bài học trình - Bút dạ các điểm chính - Đặt câu hỏi bình luận của ngắn và tổng hợp bài giảng viên và học. học viên - Hỏi học viên còn điều gì chưa rõ. - Cảm ơn sự tham gia của HV. 84
Phụ lục 2. Các bản chiếu MỤC TIÊU HỌC TẬP Sau khi học xong bài này, học viên có khả năng: Bài 4 1. Giải thích được tầm quan trọng của tài liệu truyền CÁCH SỬ DỤNG MỘT SỐ thông trong quá trình thực hiện TTTĐHV. TÀI LIỆU TRUYỀN THÔNG TẠI CỘNG ĐỒNG 2. Biết cách sử dụng và bảo quản một số loại tài liệu truyền thông 3. Lựa chọn được các tài liệu truyền thông để hỗ trợ cho quá trình thực hiện TT tại cộng đồng. 1 2 NỘI DUNG  Tầm quan trọng của tài liệu truyền thông  Cách sử dụng và bảo quản một số loại tài liệu truyền thông TẦM QUAN TRỌNG CỦA TÀI LIỆU  Tranh gấp TRUYỀN THÔNG  Tranh lật/tư vấn  Áp phích  Băng cassette/ đĩa hình  Lựa chọn tài liệu truyền thông 3 4 Con chuột chũi HÃY VẼ CON VẬT THEO SỰ MÔ TẢ SAU Thân thì mập và lưng thì cong, bốn chân ngắn và mập, có các móng khỏe không sắc, hai tai dài, đuôi thì to ở gốc và thon dần. Cái đầu kéo dài ra trên cái cổ ngắn và to, còn mũi là một cái đĩa, có 2 lỗ mở ra. Mõm thì nhỏ và hình ống, với cái lưỡi rất dài và mỏng. 5 6 85
TẦM QUAN TRỌNG CỦA TÀI LIỆU TRUYỀN THÔNG ● Phương tiện hỗ trợ tốt cho TTV với cá CÁCH SỬ DỤNG VÀ BẢO QUẢN nhân, nhóm.. MỘT SỐ LOẠI TÀI LIỆU TRUYỀN THÔNG ● Nâng cao kiến thức, thực hành… ● Tạo được dư luận khi được phát hành hoặc phát trên phương tiện thông tin đại chúng 7 8 TRANH GẤP TRANH GẤP  Cách sử dụng ● Phát tại các buổi mít  Cất giữ để khi cần có thể đem ra đọc. tinh, cuộc họp. ● Được dùng kết hợp ● Không cho trẻ em cầm chơi. trong TT với cá nhân, trong TLN. ● Không dùng để bao gói thực phẩm... ● Phát tranh gấp ● Dành thời gian đọc ● Hỏi lại nội dung ● Tóm tắt tổng kết 9 10 TRANH LẬT TRANH LẬT/TƯ VẤN  TTV cầm tranh lật trên tay hoặc  Cách sử dụng đặt trên bàn, tranh quay về ● 1 quyển tranh lật có nhiều nội phía đối tượng. dung. Một buổi TT chỉ nên giới  Để đối tượng xem tranh và nói thiệu 1 - 2 nội dung. về nội dung của tranh. ● Cá nhân hoặc TLN nhỏ.  Đặt câu hỏi thảo luận theo nội ● Trước khi TT, TTV chọn chủ đề dung tranh cho buổi truyền thông.  Giải thích và bổ sung thêm các ● Xem kỹ nội dung (trang nào phù thông tin. hợp với chủ để đã chọn), chuẩn bị  Tóm tắt lại nội dung chính theo câu hỏi thảo luận các nội dung của tranh ● Thực hành sử dụng tranh lật trước khi TT/TLN. 11 12 86
ÁP PHÍCH TRANH LẬT/TƯ VẤN  Cách sử dụng  Cách bảo quản ● Áp phích được ● Cần nhẹ nhàng khi lật chuyển các trang. treo/dán ở nơi công cộng hoặc được ● Cất giữ cẩn thận sau khi sử dụng để dùng trong TLN. tránh rách, hỏng. 13 14 ÁP PHÍCH ÁP PHÍCH  Treo áp phích • Treo lên vị trí mà đối tượng có thể nhìn thấy. ● Ở những địa điểm đông người qua lại… • Dành thời gian để đối tượng quan sát kỹ. ● Ngang tầm mắt. • Hỏi họ nhìn thấy gì, nghĩ gì. ● Tránh treo/dán ở những nơi nhạy cảm • Cả nhóm thảo luận. TTV cung cấp thêm thông tin liên quan. ● Không để quá lâu hoặc thông tin trên áp • Cuối buổi thảo luận, đề nghị đối tượng nhắc lại nội phích quá cũ. dung. TTV tóm tắt nội dung để mọi người ghi nhớ ● Tranh/lịch tuyên truyền có thể phát cho gia đình treo tại nhà. 15 16 ĐĨA DVD/VCD BĂNG PHÁT THANH  Cách sử dụng  Cách sử dụng ● Áp dụng cho các buổi TLN hay sinh hoạt CLB ● Phát thanh trên hệ thống truyền thanh của địa phương ● Chiếu đĩa cho mọi người xem ● Tốt nhất trong các cuộc họp đông người tại bệnh ● Đề nghị một vài đối tượng nhắc lại một số ý chính, viện, trường học, hội phụ nữ. rồi tổng hợp thống nhất ý kiến. ● Sau đó yêu cầu một vài đối tượng nhắc lại một số ý ● Mỗi buổi chỉ nên nghe 1 hoặc 2 nội dung trong 15 chính, rồi tổng hợp thống nhất ý kiến. phút. ● Mỗi buổi chỉ nên nghe 1 hoặc 2 nội dung trong 15 phút. 17 18 87
LỰA CHỌN CÁC TÀI LIỆU TT ● Phù hợp với chủ đề và nội dung truyền thông ● Phù hợp với đối tượng ( học vấn, sở thích….) ● Hình thức truyền thông ● Căn cứ vào ưu nhược điểm của từng loại tài liệu và điều kiện của địa phương 20 88
Phụ lục 3. Danh mục áp phích (AP) AP 4.1 CÁCH SỬ DỤNG TRANH GẤP/TỜ RƠI 1. Thường được phát tại các buổi mít tinh, các cuộc họp, ở nơi công cộng hoặc từng hộ gia đình. 2. Dùng trong TT với cá nhân hoặc trong thảo luận nhóm: - TTV giới thiệu về chủ đề thảo luận. - Phát tranh gấp cho từng đối tượng, để đối tượng tự đọc. - Sau khi đối tượng đọc hết các nội dung, TTV giúp nhóm thảo luận bằng cách đặt những câu hỏi đơn giản, dễ hiểu. - Giải thích những điểm mà đối tượng chưa hiểu hoặc hiểu. Tóm tắt những nội dung chính theo trình tự, đơn giản để mọi người dễ nhớ và làm theo. - Hướng dẫn cách sử dụng tranh gấp để đối tượng có thể truyền thông cho người xung quanh. 89
AP 4.2 CÁCH SỬ DỤNG TRANH LẬT - Sử dụng khi: truyền thông trực tiếp với cá nhân hoặc thảo luận nhóm nhỏ. - Một buổi nói chuyện chỉ nên giới thiệu 1 hoặc 2 nội dung. - TTV xem trước nội dung định trình bày trước khi tiến hành truyền thông. - TTV để đối tượng xem tranh và nói về nội dung của bức tranh theo sự hiểu biết của họ. - Thảo luận với đối tượng về nội dung của tranh. - Giải thích và bổ sung thêm thông tin, - Tóm tắt lại nội dung tranh - Đề nghị đối tượng trình bày lại nội dung tranh. - Thống nhất những điều đối tượng cần làm. - Tư thế sử dụng tranh lật: người trình bày đặt tranh lật trên bàn. Phần tranh quay về phía đối tượng. Phần chữ quay về phía TTV. 90
AP 4.3 SỬ DỤNG ÁP PHÍCH Treo áp phích: - Treo, dán ở nơi công cộng hoặc dùng trong TLN. - Nơi treo áp phích cần tránh bị mưa gió gây hư hỏng. - Treo áp phích ngang tầm mắt. - Không nên để áp phích quá lâu hoặc thông tin trên áp phích quá cũ. - Tránh treo/dán áp phích ở những nơi được coi là thiêng liêng, đặc biệt. Sử dụng áp phích trong thảo luận nhóm: - Treo áp phích lên vị trí mà đối tượng có thể nhìn thấy dễ dàng. - Đối tượng quan sát kỹ tấm áp phích. - Hỏi mọi người xem họ nhìn thấy gì, nghĩ gì về nội dung áp phích. - Nếu trong nhóm có người không biết chữ thì đề nghị người biết chữ đọc to cho cả nhóm nghe phần chữ. - Cả nhóm thảo luận về nội dung áp phích. - Đề nghị đối tượng nhắc lại nội dung của áp phích. - TTV tóm tắt lại. 91
Phụ lục 4. Danh mục tờ phát tay BẢNG KIỂM SỬ DỤNG TÀI LIỆU TRUYỀN THÔNG (Dùng cho thực hành sử dụng tranh lật/tranh tư vấn, tranh gấp/tờ rơi, ápphích) Các thao tác cơ bản Đạt Không đạt 1. Lựa chọn thể loại tài liệu phù hợp với hình thức truyền thông. 2. Chọn nội dung của tài liệu phù hợp với chủ đề truyền thông. 3. Số lượng tài liệu được sử dụng phù hợp với thời gian truyền thông. 4. Thời điểm sử dụng tài liệu hợp lý. 5. Cách cầm, mở, treo, phát tài liệu thích hợp. 6. Tất cả mọi thành viên trong nhóm đều được nhìn thấy tranh/được đọc tài liệu. 7. Thảo luận và giải thích nội dung tài liệu. 8. Tóm tắt nội dung chính đơn giản, lôgich, dễ nhớ. 9. Hướng dẫn dùng tài liệu để truyền thông cho người khác. 92
LƯỢNG GIÁ Trả lời các câu hỏi ngắn (Điền vào chỗ trống) từ câu 1 đến câu 8 Câu 1. Tài liệu truyền thông là phương tiện để …….(A) cho người làm truyền thông trong ………… (B) với cá nhân, nhóm hay với cộng đồng. Câu 2. Tranh gấp là một tờ tranh được gấp 2,3 hay 4 bao gồm ……(A) và …….. (B) minh hoạ. Tranh gấp thường chuyển tải nhiều nội dung của một chủ đề Câu 3. Tờ rơi có 1 hoặc 2 mặt có cả ………(A) và……….(B). Tờ rơi có thể là một tranh đơn độc hoặc một bộ nhiều tranh đề cập đến một chủ đề. Câu 4. Tranh lật là một bộ gồm ……………(A) bao gồm nhiều tờ tranh được trình bày nối tiếp nhau. Mặt sau của các tranh là ……………(B) gồm những nội dung chính cần truyền thông về chủ đề đó. Câu 5. Tranh gấp/tờ rơi thường được phát cho từng người tại các buổi mít tinh, các cuộc họp, ở nơi công cộng hoặc ………………(A) để mọi người tự đọc, hiểu và làm theo nội dung của ……………..(B) Câu 6. Các bước sử dụng tranh gấp B1. TTV giới thiệu qua về chủ đề thảo luận. B2……………………………………………. B3. Sau khi mọi người trong nhóm đã đọc hết các nội dung của tranh gấp, truyền thông viên giúp nhóm thảo luận bằng cách đặt ra những câu hỏi đơn giản, dễ hiểu về nội dung của tranh. B4. Giải thích những điểm mà đối tượng chưa hiểu hoặc hiểu chưa đúng và tóm tắt những nội dung chính theo một trình tự logic, đơn giản để mọi người dễ nhớ và làm theo. B5………………………………………….. Câu 7. Tư thế sử dụng tranh lật: Người trình bày cầm tranh lật trên tay hoặc đặt trên bàn. ……..(A) quay về phía đối tượng, giữ ở vị trí trung tâm hoặc xoay chuyển để mọi người có thể nhìn được mọi chi tiết trong tranh. ……(B) quay về phía truyền thông viên để truyền thông viên có thể xem được các thông tin quan trọng. Câu 8. Các bước sử dụng tranh lật B1. Truyền thông viên để đối tượng xem tranh và nói về nội dung của bức tranh theo sự hiểu biết của họ. B2. Thảo luận với đối tượng về nội dung của tranh. Khuyến khích đối tượng tham gia thảo luận bằng cách đặt các câu hỏi mở. B3. …………………………………………………………………………………. B4. Để đối tượng trình bày lại nội dung tranh. B5. ………………………………………………………………………………….. 93
Hãy đánh dấu  vào cột Đ nếu câu đúng và vào cột S nếu câu sai từ câu số 9 đến câu số 24 Các tài liệu truyền thông có thể sử dụng trong tư vấn Đ S 9.Áp phích 10. Tranh gấp 11. Tranh lật 12. Băng/đĩa hình hoặc tiếng Các tài liệu truyền thông có thể sử dụng trong thảo luận nhóm nhỏ (8-12 người): 13.Áp phích 14. Tranh gấp 15. Tranh lật 16. Băng/đĩa hình hoặc tiếng Các tài liệu truyền thông có thể sử dụng khi đi thăm hộ gia đình 17.Áp phích 18. Tranh gấp 19. Tranh lật 20. Băng/đĩa hình hoặc tiếng Các tài liệu truyền thông có thể sử dụng hiệu quả trong buổi nói chuyện sức khỏe 21.Áp phích 22. Tranh gấp 23. Tranh lật 24. Băng/đĩa hình hoặc tiếng Hãy chọn 1 câu trả lời đúng nhất bằng cách đánh dấu  vào ô phù hợp Câu 25. Tranh lật được sử dụng trong trường hợp: A. Thảo luận nhóm B. Mittinh C. Tư vấn trực tiếp D. Nói chuyện sức khỏe 94
ĐÁP ÁN Câu 1. A: Hỗ trợ B: Quá trình truyền thông Câu 2. A: Phần chữ B: Phần tranh Câu 3. A: Phần tranh B: Phần chữ Câu 4. A. Phần tranh B. Phần chữ. Câu 5. A: Từng hộ gia đình B: Tranh gấp/tờ rơi Câu 6. B2. Phát tranh gấp cho từng đối tượng để đối tượng tự đọc. B5. Hướng dẫn cách sử dụng tranh gấp để đối tượng có thể truyền thông cho những người xung quanh. Câu 7. (A). Phần tranh; (B). Phần chữ Câu 8. B3. TTV giải thích và bổ sung thêm thông tin, tóm tắt lại nội dung tranh theo trình tự để đối tượng dễ nhớ, dễ hiểu. B5. Thảo luận và đi đến thống nhất những điều đối tượng cần làm. 9S, 10Đ, 11Đ, 12S, 13Đ, 14Đ, 15Đ, 16Đ, 17S, 18Đ,19Đ, 20S, 21Đ, 22Đ, 23S, 24Đ, 25C. 95
BÀI 5 MỘT SỐ HÌNH THỨC TRUYỀN THÔNG TRỰC TIẾP TẠI CỘNG ĐỒNG PHẦN I. CHUẨN BỊ CHO BÀI DẠY-HỌC Những công việc giảng viên cần chuẩn bị: - Nghiên cứu trước nội dung lý thuyết Bài 5 “Các hình thức truyền thông trực tiếp tại cộng đồng” trong cuốn tài liệu “Truyền thông phòng chống ung thư”phát cho học viên. - Chuẩn bị một kế hoạch bài giảng chi tiết đáp ứng mục tiêu bài học. Thực hiện đầy đủ các hoạt động của giảng viên và học viên theo kế hoạch bài giảng (Phụ lục 1). - Chuẩn bị nội dung bài giảng trên máy tính bằng phần mềm trình chiếu Powerpoint với 26 bản chiếu được đánh số theo thứ tự từ 1 đến 26 (Phụ lục 2). - Chuẩn bị các tờ giấy áp phích khổ to đã viết tóm tắt những điểm mấu chốt của bài học được đánh số theo thứ tự từ AP1 đến AP4 (Phụ lục 3) - Chuẩn bị các bảng kiểm thực hành các hình thức truyền thông từ TPT1 đến TPT4 (Phụ lục 4) - Chuẩn bị phòng học cho khoảng 25-30 học viên, đủ bàn ghế, đảm bảo diện tích để phân nhóm. Sắp xếp bàn ghế phù hợp (hình chữ U hoặc nhóm học tập). - Chuẩn bị phương tiện học tập gồm: Bảng trắng, bút dạ 2 màu (đen/xanh và đỏ), giấy A4, A0, bìa màu, băng dính. - Trước buổi học, giảng viên cần kiểm tra bài giảng trên máy tính, sự kết nối máy chiếu với máy tính và vị trí treo các áp phích. PHẦN II. CÁC HOẠT ĐỘNG DẠY-HỌC Hoạt đông 1. Giới thiệu bài học và mục tiêu bài học Thời gian dự kiến: 5 phút Giảng viên chiếu bản số 1 và giới thiệu tên bài học. Tiếp tục chiếu bản số 2 và mời một học viên đọc mục tiêu cho cả lớp nghe. Giải thích nếu học viên chưa hiểu các mục tiêu bài học. Hoạt động 2. Hướng dẫn phần “Thảo luận nhóm” Thời gian dự kiến: 45 phút 96
- Giảng viên đặt câu hỏi “Các anh/chị hiểu thế nào là thảo luận nhóm, mục đích của thảo luận nhóm là gì”. Mời học viên trả lời. Giảng viên dùng bút đỏ gạch chân những từ/cụm từ then chốt và tổng hợp ý kiến. Chiếu bản chiếu số 3,4,5 và phân tích. - Chia lớp thành 3 nhóm. Phát cho mỗi nhóm 1 tờ giấy A0, bút dạ xanh/đen và bút đỏ. Yêu cầu nhóm cử nhóm trưởng, thư ký và người trình bày. Giảng viên đặt câu hỏi và ghi lên bảng: “Cần chuẩn bị những gì cho thảo luận nhóm, thảo luận nhóm có bao nhiêu bước, là những bước nào”. Thời gian thảo luận trong 10 phút. Giảng viên mời từng nhóm trình bày, các học viên còn lại quan sát và đóng góp ý kiến. Dùng bút đỏ gạch chân những từ/cụm từ then chốt. Sử dụng bản chiếu số 6,7 và phân tích, giải thích. Cần lưu ý đặc biệt đến kết quả của buổi thảo luận nhóm là kiến thức của các thành viên nhóm về phòng chống ung thư được cải thiện, các thành viên cam kết thực hiện hành vi có lợi cho sức khỏe. Treo áp phích AP5.1 lên tường. - GV đặt câu hỏi “Những vấn đề hay gặp khi thảo luận nhóm và phương pháp xử lý”. Sử dụng phương pháp “Thảo luận nhóm rì rầm”. Giảng viên chia bảng thành 2 cột, một bên là vấn đề một bên là phương pháp giải quyết . Học viên nêu ý kiến, giảng viên tổng hợp vào 2 cột, chiếu bản chiếu số 8 và phân tích. Hoạt động 3. Hướng dẫn phần “Tư vấn” Thời gian dự kiến: 30 phút - Giảng viên đặt câu hỏi “Tư vấn là gì, mục đích của quá trình tư vấn”. Học viên trả lời, giảng viên dùng bút đỏ gạch chân những từ/cụm từ then chốt và tổng hợp ý kiến. Giảng viên chiếu bản chiếu số 9,10,11 phân tích và lấy một số ví dụ minh họa để nhấn mạnh một số nguyên tắc quan trọng như: Tôn trọng, giữ bí mật, tự quyết định. - Giảng viên chia lớp thành 3 nhóm, phát cho mỗi nhóm một bộ bìa màu đã chuẩn bị sẵn ghi các bước của quá trình tư vấn và đề nghị các nhóm sắp xếp theo thứ tự trong 5 phút. Giảng viên chia bảng thành 3 cột cho 3 nhóm theo thứ tự và đề nghị các nhóm dán kết quả thảo luận lên bảng. So sánh kết quả giữa các nhóm và đề nghị các nhóm giải thích (nếu có sự khác biệt). Điều chỉnh kết quả cho đúng. Mời đại diện nhóm phân tích một số bước của tư vấn. Các nhóm khác theo dõi và góp 97
ý. Giảng viên tổng hợp ý kiến, chiếu bản chiếu số 12 và phân tích, treo áp phích AP5.2 lên tường. Hoạt động 4. Hướng dẫn phần “Thăm hộ gia đình” Thời gian dự kiến: 30 phút - Giảng viên chiếu bản chiếu số 13, 14,15 và thuyết trình về khái niệm và mục đích của việc đến thăm hộ gia đình. - Giảng viên đặt câu hỏi “Khi đến thăm hộ gia đình cần chuẩn bị những việc gì”. Giảng viên ghi ý kiến học viên lên bảng. Dùng bút đỏ gạch chân những từ/cụm từ then chốt. Chiếu bản chiếu số 16 và phân tích các nguyên tắc khi đến thăm hộ gia đình. - Giảng viên nhóm cặp 2 học viên ngồi gần nhau để thảo luận. Giảng viên đặt câu hỏi “Thăm hộ gia đình có bao nhiêu bước, là những bước nào”. Giảng viên ghi ý kiến 5-6 cặp học viên lên bảng, dùng bút đỏ gạch chân những từ/cụm từ then chốt. Mời các cặp còn lại sắp xếp các bước theo thứ tự. Giảng viên chiếu bản chiếu số 17 và phân tích. Dán áp phích AP5.3 lên tường. Hoạt động 5. Hướng dẫn phần “Nói chuyện sức khỏe” Thời gian dự kiến: 30 phút - Giảng viên chiếu bản chiếu 18,19 thuyết trình về khái niệm nói chuyện sức khỏe, nhấn mạnh tính phổ biến khi áp dụng tại địa phương của hình thức này. - Giảng viên đặt câu hỏi dẫn dắt hướng đến phần chuẩn bị cho một cuộc nói chuyện sức khỏe, ví dụ “các anh/chị đã từng đứng trước một cuộc họp, hội thảo…để nói chuyện về một chủ đề sức khỏe chưa”, “các anh/chị thường gặp khó khăn gì” và để một buổi nói chuyện sức khỏe hấp dẫn người nghe và mang lại hiệu quả thì “Chúng ta cần chuẩn bị những gì cho một cuộc nói chuyện sức khỏe”. Giảng viên ghi ý kiến học viên lên bảng, dùng bút đỏ gạch chân những từ/cụm từ then chốt. Giảng viên chiếu bản chiếu từ số 20,21,22 và phân tích. - Chia 3 nhóm thảo luận. Giảng viên đặt câu hỏi “Để một cuộc nói chuyện sức khỏe có hiệu quả, chúng ta cần trải qua các giai đoạn/các bước nào”. Thời gian thảo luận trong 10 phút. Mời 1-2 nhóm trình bày, các nhóm khác theo dõi và góp ý. Giảng viên tổng hợp ý kiến, chiếu bản chiếu số 23,24 và dán áp phích AP5.4. Hoạt động 7. Thực hành các hình thức truyền thông Thời gian dự kiến: 4 tiết (200 phút) - Giảng viên chia học viên 3 nhóm và chiếu bản chiếu số 30 nêu yêu cầu thực hành. 98