Quá trình hình thành giáo trình thiết kế máy tính cước điện thoại thông qua bộ vi xử lý E386 p1

Chia sẻ: Asfdg AgaG | Ngày: | Loại File: PDF | Số trang:11

Thêm vào BST

Báo xấu

75
lượt xem 5
download

Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Tham khảo tài liệu 'quá trình hình thành giáo trình thiết kế máy tính cước điện thoại thông qua bộ vi xử lý e386 p1', kỹ thuật - công nghệ, điện - điện tử phục vụ nhu cầu học tập, nghiên cứu và làm việc hiệu quả

Chủ đề:

Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!

Lưu

Nội dung Text: Quá trình hình thành giáo trình thiết kế máy tính cước điện thoại thông qua bộ vi xử lý E386 p1

Quá trình hình thành giáo trình thiết kế máy tính cước điện thoại thông qua bộ vi xử lý E386 PHAÀN I: DAÃN NHAÄP I. ÑAËT VAÁN ÑEÀ: Coâng ngheä thoâng tin lieân laïc ngaøy nay ñaõ phaùt trieån moät caùch nhanh choùng vaø vöôït böïc, nhaèm ñaùp öùng nhu caàu ngaøy caøng cao cuûa xaõ hoäi. Coâng ngheä thoâng tin ñoùng vai troø coát loõi trong vieäc caäp nhaät thoâng tin cho moïi ngöôøi, trong dòch vuï vieãn thoâng ñieän töû döïa treân heä thoáng maïng ñieän thoaïi, hoaït ñoäng ñoäc laäp thoâng qua maïng thueâ bao ñieän thoaïi. Ngaøy nay thoâng tin lieân laïc phaùt trieån cao, ñeå coù theå laøm vieäc coù hieäu quaû thì taïi caùc thueâ bao coâng coäng ta coù theå ñaët moät maùy tính cöôùc, maùy naøy cho ngöôøi goïi bieát quay soá vaø thôøi gian ñaøm thoaïi, ñoàng thôøi tính soá tieàn cuûa moãi cuoäc goïi. Vôùi suy nghó laø öùng duïng caùc kieán thöùc ñaõ hoïc ôû tröôøng, em choïn ñeà taøi maùy tính cöôùc ñieän thoaïi, nhaèm giaûi quyeát phaàn naøo khoù khaên maø caùc thueâ bao coâng coäng ñaõ gaëp phaûi. Vôùi maùy tính cöôùc naøy, ngöôøi goïi coù theå bieát soá quay soá, thôøi gian ñaøm thoaïi vaø giaù tieàn cuoäc goïi: noäi haït, lieân tænh, nöôùc ngoaøi. Nhôø ñoù maø caùc dòch vuï thueâ bao coâng coäng phuïc vuï khaùch haøng ñöôïc toát hôn. II. MUÏC ÑÍCH YEÂU CAÀU CUÛA ÑEÀ TAØI: Vôùi ñeà taøi maùy tính cöôùc ñieän thoaïi ñöôïc ñaët ôû caùc dòch vuï thueâ bao coâng coäng, thì nhieäm vuï chuû yeáu laø tính toaùn chính xaùc thôøi gian ñaøm thoaïi vaø ñoåi ra soá tieàn öùng vôùi thôøi gian ñaõ goïi, ngoaøi ra coøn coù theå hoaït ñoäng nhö ñoàng hoà chæ thò thôøi gian. Töø muïc ñích naøy neân maùy tính cöôùc phaûi ñaït nhöõng yeâu caàu sau: - Ñöôïc söû duïng treân toaøn nöôùc khoâng caàn thay ñoåi veà phaàn cöùng. - Theå hieän ñuùng soá quay ôû hai cheá ñoä Pulse vaø Tone. - Thôøi gian ñaøm thoaïi keå töø khi thoâng thoaïi ñoái vôùi maáy coù ñaêng kyù ñaûo cöïc taïi toång ñaøi moät caùch chính xaùc vaø baét ñaàu tính thôøi gian ñaøm thoaïi sau khi nhaác maùy 10s ñoái vôùi maùy khoâng coù ñaêng kyù ñaûo cöïc. - Löu tröõ taïm thôøi taát caû caùc thoâng soá cuûa cuoäc goïi nhö: soá quay soá, giaù tieàn cuûa moãi cuoäc goïi vaø thôøi gian goïi. III. GIÔÙI HAÏN ÑEÀ TAØI: Ñieän thoaïi coâng coäng laø moät ñeà taøi thuoäc phaïm vi chuyeân moân trong ngaønh vieãn thoâng, cho neân ñeå nghieân cöùu kyõ thì phaûi caàn moät thôøi gian. Vôùi thôøi gian 6 tuaàn maø coù nhieàu vaán ñeà caàn giaûi quyeát, hôn nöõa kieán thöùc veà vieãn thoâng coù haïn cho neân ñeå thöïc hieän ñeà taøi naøy em taäp trung vaøo giaûi quyeá nhöõng vaán ñeà sau: - Thieát keá phaàn cöùng maùy tính cöôùc ñieän thoaïi. - Xaùc ñònh chính xaùc thôøi gian ñaøm thoaïi vaø qui ra giaù tieàn. - Löu tröõ caùc giaù trò cuûa cuoäc goïi.
IV. CAÙC PHÖÔNG PHAÙP THÖÏC THI ÑEÀ TAØI: Vôùi nhöõng yeâu caàu ñaõ ñöôïc trình baøy ôû treân, ta coù theå ñöa ra caùc phöông phaùp ñeå thöïc thi ñeà taøi sau:  Phöông phaùp söû duïng kyõ thuaät soá.  Phöông phaùp söû duïng kyõ thuaät vi xöû lyù.  Phöông phaùp söû duïng kyõ thuaät vi ñieàu khieån. Vôùi kyõ thuaät soá, ñeå coù theå ñaùp öùng nhu caàu treân thì khoù coù theå vì khaû naêng môû roäng boä nhôù bò giôùi haïn. Coøn kyõ thuaät vi xöû lyù coù theå khaéc phuïc ñöôïc nhöõng yeáu ñieåm cuûa kyõ thuaät soá laø boä nhôù ñöôïc môû roäng nhöng phaàn thi coâng phaàn cöùng thì khoù, ñoù laø trôû ngaïi lôùn trong phaàn thieát keá vaø thi coâng. ÔÛ ñaây chuùng em muoán giôùi thieäu kyõ thuaät môùi ñoù laø kyõ thuaät vi ñieàu khieån, noù coù theå khaéc phuïc ñöôïc taát caû caùc hoï treân vì boä nhôù môû roäng vaø phaàn meàm linh hoaït hôn. Hôn nöõa noù ñöôïc thò tröôøng hieän nay duøng raát phoå bieán vaø giaù caû hôïp lyù. Coù raát nhieàu hoï vi ñieàu khieån, ôû ñaây choïn vi ñieàu khieån 8031 cuûa haõng Intel cuøng vôùi caù IC chuyeân duøng, nhaèm ñeå coù theå giao tieáp vôùi beân ngoaøi ñeå ñaùp öùng ñaàu ñuû caùc yeâu caàu cuûa ñeà taøi ñaët ra. Vi ñieàu khieån 8031 ñöôïc choïn vì coù nhöõng lôïi ñieåm sau: - Vi ñieàu khieån 8031 treân thò tröôøng ñöôïc söû duïng khaù phoå bieán vaø giaù thaønh hôïp lyù. - Caùc bus ñòa chæ vaø caùc bus döõ lieäu roäng vaø khaû naêng chuyeån ñoåi cho nhau linh hoaït bôûi phaàn meàm. - Ñôn giaûn ôû phaàn cöùng cho maùy tính cöôùc laø khoâng caàn theâm maïch nhaän bieát quay soá Pulse. Maø duøng tröïc tieáp maïch nhaác maùy ñaûo cöïc ñeå nhaän bieát quay soá naøy. Nhö vaäy phaàn cöùng cuûa maùy seõ bôùt coàng keành, giaûm giaù thaønh cuûa maùy.
PHAÀN II: LYÙ THUYEÁT CHÖÔNG I: GIÔÙI THIEÄU CHUNG VEÀ MAÏNG ÑIEÄN THOAÏI  I.Sô löôïc veà maïng ñieän thoaïi: Maïng ñieän thoaïi hieän nay ñöôïc phaân thaønh 5 caáp toång ñaøi:  Caáp cao nhaát goïilaø toång ñaøi caáp 1.  Caáp thaáp nhaát goò laø toång ñaøi caáp 5 (caáp cuoái) Toång ñaøi caáp 5 laø toång ñaøi ñöôïc keát noái vôùi thueâ bao vaø coù theå thieát keá ñöôïc 10000 ñöôøng daây thueâ bao. Moät vuøng neáu coù 10000 ñöôøng daây thueâ bao trôû leân thì caùc soá ñieän thoaïi ñöôïc phaân bieät nhö sau:  Phaân bieät maõ vuøng.  Phaân bieät ñaøi cuoái.  Phaân bieät thueâ bao. Hai ñöôøng daây noái thueâ bao vôùi toång ñaøi cuoái goïi laø“vuøng noäi boä“ trôû khaùng khoaûng 600  . Toång ñaøi cuoái seõ ñöôïc cung caáp cho thueâ bao moät ñieän aùp 48VDC. Hai daây daãn ñöôïc noái vôùi jack caém.  Loõi giöõa goïi laø Tip (+).  Loõi boïc goïi laø Ring (-).  Voû ngoaøi goïi laø Sleeve. Khi thueâ bao nhaác maùy toå hôïp, khi ñoù caùc tieáp ñieåm seõ ñoùng taïo ra doøng chaïy trong thueâ bao laø 20mA DC vaø aùp rôi treân Tip vaø Ring coøn +4VDC. II CAÙC CHÖÙC NAÊNG CUÛA HEÄ THOÁNG TOÅNG ÑAØI: Maëc duø caùc heä thoáng toång ñaøi ñöôïc naâng caáp raát nhieàu töø khi noù ñöôïc phaùt minh ra, caùc chöùc naêng cô baûn cuûa noù nhö xaùc ñònh cac cuoäc goïi thueâ bao, keát noùi vôùi thueâ bao bò goïi vaø sau ñoù tieán haønh phuïc hoài laïi khi caùc cuoäc goïi ñaõ hoaøn thaønh haàu nhö vaãn nhö cuõ. Heä thoáng toång ñaøi duøng nhaân coâng tieán haønh caùc quaù trình naøy baèng tay, trong khi heä toång ñaøi töï ñoäng tieán haønh nhöõng coâng vieäc naøy baèng caùc thieáp bò ñieän.
Trong tröôøng hôïp ñaàu, khi moät thueâ bao ñöôïc gôûi ñi moät tín hieäu thoaïi tôùi toång ñaøi, nhaân vieân caém nuùt traû lôøi ñuôøng daây bò goïi vaøo oå caém cuûa daây chuû goïi ñeå thieát laäp cuoäc goïi vôùi phía beân kia. Khi cuoäc goïi ñaõ hoaøn thaønh, ngöôøi vaän haønh ruùt daây noái ra vaø ñöa noù veà traïng thaùi ban ñaàu. Heä toång ñaøi nhaân coâng ñöôïc phaân loaïi thaønh loaïi ñieän töø vaø heä duøng aêc-qui chung. Ñoái vôùi heä ñieän töø thì thueâ bao laép theâm cho moãi aéc-qui moät nguoàn cung caáp ñieän. Caùc tín hieäu goïi vaø tín hieäu hoaøn thaønh cuoäc goïi ñöôïc ñôn giaûn chuyeån ñeán ngöôøi thao taùc vieân thoâng qua caùc ñeøn. Ñoái vôùi heä toång ñaøi töï ñoäng, caùc cuoäc goïi ñöôïc phaùt ra vaø hoaøn thaønh thoâng qua caùc böôùc sau: - Nhaän daïng thueâ bao goïi: xaùc ñònh khi thueâ bao nhaác oáng nghe vaø sau ñoù ñöôïc noái vôùi maïch ñieàu khieån. - Tieáp nhaän soá ñöôïc quay: khi ñaõ noái vôùi maïch ñieàu khieån, thueâ bao chuû baét ñaàu nghe thaáy tín hieäu môøi quay soá vaø sau ñoù chuyeån soá ñieän thoaïi cuûa thueâ bao bò goïi. Heä toång ñaøi thöïc hieän caùc chöùc naêng naøy. - Keát noái cuoäc goïi: khi caùc soá quay ñöôïc ghi laïi, thueâ bao bò goïi ñaõ ñöôïc xaùc ñònh, heä toång ñaøi seõ choïn moät boä caùc ñöôøng trung keá ñeán toång ñaøi thueâ bao bò goïi vaø sau ñoù choïn moät ñöôøng roãi trong soá ñoù. Khi thueâ bao bò goïi naèm trong toång ñaøi noäi haït thì moät ñöôøng goïi noäi haït ñöôïc söû duïng. - Chuyeån thoâng tin ñieàu khieån: khi ñöôïc noái tôùi toång ñaøi cuûa thueâ bao bò goïi hay toång ñaøi trung chuyeån, caû hai toång ñaøi trao ñoåi vôùi nhau caùc thoâng tin caàn thieát nhö soá thueâ bao bò goïi. - Keát noái trung chuyeån: trong tröôøng hôïp toång ñaøi ñöôïc noái ñeán laø toång ñaøi trung chuyeån, treân daây ñöôïc nhaác laïi ñeå noái vôùi traïm cuoái vaø sau ñoù thoâng tin nhö soá thueâ bao bò goïi ñöôïc truyeàn ñi. - Keát noái taïi traïm cuoái: khi traïm cuoái ñöôïc ñaùnh giaù laø traâm noäi haït döïa treân soá thueâ bao bò goïi ñöôïc truyeàn ñi, boä ñieàu khieån traïng thaùi maùy baän cuûa thueâ bao bò goïi ñöôïc tieán haønh. Neáu maùy khoâng ôû traïng thaùi baän thì moät ñöôøng noái ñöôïc noái vôùi caùc ñöôøng trung keá ñöôïc choïn ñeå keát noái caùc cuoäc goïi. - Truyeàn tín hieäu chuoâng: ñeå keát noái cuoäc goïi, tín hieäu chuoâng ñöôïc truyeàn vaø chôø cho ñeán khi coù traû lôøi töø thueâ bao bò goïi. Khi traû lôøi, tín hieäu chuoâng bò ngaét vaø traïng thaùi ñöôïc chuyeån thaønh traïng thaùi maùy baän - Tính cöôùc: toång ñaøi chuû goïi xaùc ñònh caâu traû lôøi cuûa theâu bao bò goïi vaø neáu caàn thieát baét daàu tính toaùn giaù trò cöôùc phaûi traû theo khoaûng caùch goïi vaø theo thôøi gian goïi. - Truyeàn tín hieäu baùo baän: khi taát caû caùc ñöôøng trung keá ñeàu ñaõ bò chieám theo caùc böôùc treân ñaây hoaëc thueâ bao bò goïi baän thì tín hieäu baän ñöôïc truyeàn ñeán cho thueâ bao chuû goïi. - Hoài phuïc heä thoáng: traïng thaùi naøy ñöôïc xaùc ñònh khi cuoäc goïi keát thuùc. Sau ñoù taát caû caùc ñöôøng noái ñeàu ñöôïc giaûi phoùng Nhö vaäy, caùc böôùc cô baûn cuûa heä thoáng to ång ñaøi tieán haønh ñeå xöû lyù caùc cuoäc goïi ñaõ ñöôïc trình baøy ngaén goïn. Trong heä thoáng toång ñaøi ñieän töû, nhieàu ñaëc tính dòch vuï môùi ñöôïc theâm vaøo cuøng vôùi caùc chöùc naêng treân.
Do ñoù, caùc ñieåm cô baûn sau ñaây phaûi ñöôïc xem xeùt khi thieát keá caùc chöùc naêng naøy: 1. Tieâu chuaån truyeàn daãn: muïc ñích ñaàu tieân cho vieäc ñaáu noái ñieän thoaïi laø truyeàn tieáng noùi vaø theo ñoù laø moät chæ tieâu cuûa vieäc truyeàn daãn ñeå ñaùp öùng chaát löôïng goïi phaûi ñöôïc xaùc ñònh baèng caùch xem xeùt söï maát maùt khi truyeàn, ñoä roäng daõi taàn soá truyeàn daãn vaø taïp aâm. 2. Tieâu chuaån keát noái: ñieàu naøy lieân quan ñeán vaán ñeà dòch vuï ñaáu noái cho caùc thueâ bao. Nghóa laø ñoù laø chæ tieâu veà caùc yeâu caàu ñoái vôùi caù thieáp bò toång ñaøi vaø soá caùc ñöôøng truyeàn daãn nhaèm baûo ñaûm chaát löôïng keát noái toát. Nhaèm muïc ñích naøy, moät maïng löôùi tuyeán tính linh hoaït coù khaû naêng xöû lyù ñöôøng thoâng coù hieäu quaû vôùi tyû leä cuoäc goïi bò maát ít nhaát phaûi ñöôïc laäp ra. 3. Ñoä tin caäy: caùc thao taùc ñieàu khieån phaûi ñöôïc tieán haønh phuø hôïp, ñaëc bieät caùc loãi xuaát hieän trong heä thoáng vôùi nhöõng chöùc naêng ñieàu khieån taäp trung coù theå gaëp phaûi haäu quaû nghieâm troïng trong thao taùc heä thoáng. Theo ñoù, heä thoáng phaûi coù ñöôïc chöùc naêng söûa chöõa vaø baûo döôõng höõu hieäu bao goàm vieäc chuaån ñoaùn loãi, tìm vaø söûa chöõa. 4. Ñoä linh hoaït: soá löôïng caùc cuoäc goïi coù theå xöû lyù thoâng qua caùc heä thoáng toång ñaøi ñaõ taêng leân raát nhieàu vaø nhu caàu naâng caáp caùc chöùc naêng hieän nay ñaõ taêng leân. Do ñoù, heä thoáng phaûi ñuû ling hoaït ñeå môû roäng vaø söûa ñoåi ñöôïc. 5. Tính kinh teá: do caùc heä thoáng toång ñaøi ñieän thoaïi laø cô sôû cho vieäc truyeàn thoâng ñaïi chuùng neân chuùng phaûi coù hieäu quaû veà chi phí vaø coù khaû naêng cung caáp caùc dòch vuï thoaïi chaát löôïng cao. Caên cöù vaøo caùc xem xeùt treân, moät soá toång ñaøi töï ñoäng ñaõ ñöôïc trieån khai vaø laép ñaët keå töø khi noù ñöôïc ñöa vaøo laàn ñaàu tieân. III. CAÙC THOÂNG TIN BAÙO HIEÄU TRONG ÑIEÄN THOAÏI 1. GIÔÙI THIEÄU: Trong maïng ñieän thoaïi, vieäc thieát laäp vaø giaûi toûa ñöôøng keát noái taïm thôøi tuøy theo caùc chæ thò vaø thoâng tin nhaän ñöôïc töø caùc ñöôøng daây thue â bao. Vì vaäy caùc tín hieäu baùo hieäu trong ñieän thoaïi coù vai troø quan troïng trong vieäc hoaït ñoäng cuûa toaøn boä maïng löôùi cuõng nhö ôû trong moät soá loaïi hình dòch vuï cuûa maïng. 2. PHAÂN LOAÏI CAÙC THOÂNG TIN BAÙO HIEÄU a. Thoâng tin yeâu caàu vaø giaûi toûa cuoäc goïi: - Thoâng tin yeâu caàu cuoäc goïi: khi ñoù thueâ bao goïi nhaác toå hôïp vaø toång ñaøi seõ keát noái ñeán thieáp bò thích hôïp ñeå nhaän thoâng tin ñòa chæ (soá bò goïi). - Thoâng tin giaûi toûa: khi ñoù caû hai thueâ bao gaùc maùy toå hôïp (on hook) vaø toång ñaøi seõ giaûi toûa taát caû caùc thieáp bò ñöôïc laøm baän cho cuoäc goïi, vaø xoùa saïch baát kyø thoâng tin naøo khaùc ñöôïc duøng cho vieäc thieát laäp vaø keàm giöõ cuoäc goïi. b. Thoâng tin choïn ñòa chæ: Khi toång ñaøi ñaõ saün saøng nhaän thoâng tin ñòa chæ, noù seõ göûi moät tín hieäu yeâu caàu. Ñoù chính laø aâm hieäu quay soá ñeán thueâ bao.
c. Thoâng tin chaám döùt choïn ñòa chæ: Thoâng tin naøy chæ daãn tình traïng cuûa ñöôøng daây bò goïi hoaëc lyù do khoâng hoaøn taát cuoäc goïi. d. Thoâng tin giaùm saùt: Chæ roõ tình traïng nhaác/gaùc toå hôïp cuûa thueâ bao goïi vaø tình traïng on-off hook cuûa thueâ bao goïi sau khi ñöôøng noái thoaïi ñaõ ñöôïc thieát laäp. - Thueâ bao goïi nhaác toå hôïp - Thueâ bao bò goïi ñaõ traû lôøi vaø vieäc tính cöôùc ñaõ baét ñaàu. - Thueâ bao bò goïi gaùc toå hôïp. - Thueâ bao bò goïi ñaõ gaùc toå hôïp keát thuùc cuoäc goïi vaø ngaét ñöôøng keát noái cuoäc goïi sau moät thôøi gian neáu thueâ bao goïi khoâng gaùc maùy. 3. BAÙO HIEÄU TREÂN ÑÖÔØNG DAÂY THUEÂ BAO: a. Baùo Hieäu Treân Ñöôøng Daây Thueâ Bao Goïi: Trong caùc maïng ñieän thoaïi hieän nay, nguoàn taïi toång ñaøi cung caáp ñeán caùc thueâ bao thöôøng laø 48VDC . * Yeâu caàu cuoäc goïi: khi thueâ bao roãi, trôõ khaùng ñöôøng daây cao, trôû khaùng ñöôøng daây xuoáng ngay khi thueâ bao nhaác toå hôïp keát quaû laø doøng ñieän taêng cao. Doøng taêng cao naøy ñöôïc toång ñaøi phaùt hieän nhö laø moät yeâu caàu moät cuoäc goïi môùi vaø seõ cung caáp ñeán thueâ bao aâm hieäu môøi quay soá. * Tín hieäu ñòa chæ: Sau khi nhaän tín hieäu môøi quay soá, thueâ bao seõ göûi caùc chöõ soá ñòa chæ. Caùc chöõ soá ñòa chæ coù theå ñöôïc phaùt ñi baèng hai caùch quay soá, quay soá ôû cheá ñoä Pulse vaø quay soá ôû cheá ñoä Tone. * Tín hieäu chaám döùt vieäc löïa choïn: Sau khi nhaän ñuû ñòa chæ, boä phaän ñòa chæ ñöôïc ngaét ra. Sau ñoù vieäc keát noái ñöôïc thieát laäp, luùc naøy toång ñaøi gôûi moät trong caùc tín hieäu sau: - Neáu ñöôøng daây goïi bò roãi, aâm hieäu hoài aâm chuoâng ñeán thueâ bao goïi vaø doøng ñieän rung chuoâng ñeán thueâ bao bò goïi. - Neáu ñöôøng daây bò baän hoaëc khoâng theå vaøo ñöôïc thì aâm hieäu baän seõ ñeán thueâ bao goïi. - moät thoâng baùo ñaõ ñöôïc ghi saün göûi ñeán soá thueâ bao goïi ñeå chæ daãn cuoäc goïi hieän taïi bò thaát baïi, khaùc vôùi tröôøng hôïp thueâ bao bò goïi maéc baän. * Tín hieäu traû lôøi trôû veà: Ngay khi thueâ bao bò goïi nhaác toå hôïp, moät tín hieäu ñaûo cöïc ñöôïc phaùt leân thueâ bao goïi.Vieäc naøy cho pheùp söû duïng ñeå hoaït ñoäng thieáp bò ñaëc bieät ñaõ ñöôïc gaén vaøo thueâ bao goïi (nhö maùy tín cöôùc). * Tín hieäu giaûi toûa: Khi thueâ bao goïi giaûi toûa coù nghóa laù on hook, toång trôû ñöôøng daây leân cao. Toång ñaøi xaùc nhaän tín hieäu naøy giaûi toûa taát caû caùc thieáp bò lieân quan ñeán cuoäc goïi vaø xoùa caùc thoâng tin trong boä nhôù ñang ñöôïc duøng ñeå keàm giöõ cuoäc goïi. Thoâng thöôøng tín hieäu naøy coù trong khoaûng thôøi gian hôn 500ms. b. Baùo Hieäu Treân Ñöôøng Daây Thueâ Bao Bò Goïi: * Tín hieäu rung chuoâng: Ñöôøng daây thueâ bao roãi nhaän cuoäc goâi ñeán, toång ñaøi seõ göûi doøng ñieän rung chuoâng ñeán maùy bò goïi. Doøng ñieän naø coù taàn soá 20Hz, 25Hz,
50Hz ñöôïc ngaét khoaûng thích hôïp. AÂm hieäu hoài aâm chuoâng cuõng ñöôïc göûi veà thueâ bao goïi. * Tín hieäu traû lôøi: Khi thueâ bao bò goïi nhaác toå hôïp nhaän cuoäc goïi, toång trôû ñöôøng daây xuoáng thaáp, toång ñaøi phaùt hieän vieäc naøy seõ caét doøng ñieän rung chuoâng vaø aâm hieäu hoài aâm chuoâng baét ñaàu gian ñoaïn ñaøm thoaïi. * Tín hieäu giaûi toûa: Neáu sau khi giai ñoaïn ñaøm thoaïi, thueâ bao bò goïi ngaét toå hôïp tröôùc thueâ bao goïi seõ thay ñoåi tình traïng toång trôû ñöôøng daây, khi ñoù toång ñaøi seõ gôûi tín hieäu ñöôøng daây laâu daøi ñeán thueâ boa goïi vaø giaûi toûa cuoäc goïi sau moät thôøi gian. * Tín hieäu goïi laïi boä ghi phaùt: Tín hieäu goïi laïi trong giai ñoaïn quay soá trong khoaûng thôøi gian thoaïi ñöôïc goïi laø tín hieäu goïi laïi boä ghi phaùt. 4. HEÄ THOÁNG AÂM HIEÄU CUÛA TOÅNG ÑAØI: Ñöôøng daây ñieän thoaïi hieän nay goàm coù hai daây vaø thöôøng goïi ñoù laø Tip vaø Ring coù maøu ñoû vaø xanh. Chuùng ta khoâng caàn quan taâm ñeán daây naøo mang teân laø Tip hoaëc Ring vì ñieàu naøy thaät söï khoâng quan troïng. Taát caû caùc ñieän thoaïi hieän nay ñeàu ñöôïc caáp nguoàn töø toång ñaøi thoâng qua hai daây tip vaø ring. Ñieän aùp cung caáp thöôøng laø 48 VDC, nhöng noù cuõng coù theå thaáp ñeán 47 VDC hoaëc cao ñeán 105 VDC tuøy thuoäc vaøo toång ñaøi. Ngoøai ra, Ñeå hoïat ñoäng giao tieáp ñöôïc deã daøng, toång ñaøi göûi moät soá tín hieäu ñaëc bieät ñeán ñieän thoaïi nhö tín hieäu chuoâng, tín hieäu baùo baän .v.v.. Sau ñaây ta seõ tìm hieåu veà caùc tín hieäu ñieän thoaïi vaø öùng duïng cuûa noù. a. Tín hieäu chuoâng (Ring signal) 2s 4s hình1 :daïng tín hieäu chuoâng Khi moät thueâ bao bò goïi thì toång ñaøi seõ göûi tín hieäu chuoâng ñeán ñeå baùo cho thueâ bao ñoù bieát coù ngöôøi bò goïi. Tín hieäu chuoâng laø tín hieäu xoay chie àu AC thöôøng coù taàn soá 25Hz tuy nhieân noù coù theå cao hôn ñeán 60Hz hoaëc thaáp hôn ñeán 16Hz. Bieân ñoä cuûa tín hieäu chuoâng cuõng thay ñoåi töø 40 VRMS ñeán 130 VRMS thöôøng laø 90 VRMS. Tín hieäu chuoâng ñöôïc göûi ñeán theo daïng xung thöôøng laø giaây coù vaø 4 giaây khoâng (nhö hình veõ). Hoaëc coù theå thay ñoåi thôøi gian tuøy thuoäc vaøo töøng toång ñaøi. b. Tín hieäu môøi goïi (Dial signal):
Ñaây laø tín hieäu lieân tuïc khoâng phaûi laø tín hieäu xung nhö caùc tín hieäu khaùc ñöôïc söû duïng trong heä thoáng ñieän thoaïi. Tín hieäu naøy ñöôïc taïo ra bôûi hai aâm thanh (tone) coù taàn soá 350Hz vaø 440Hz. c. Tín hieäu baùo baän (Busy signal): Khi thueâ bao nhaác maùy ñeå thöïc hieän moät cuoäc goïi thì thueâ bao seõ nghe moät trong hai tín hieäu: - Tín hieäu môøi goïi cho pheùp thueâ bao thöïc hieän ngay moät cuoäc goïi. - Tín hieäu baùo baän baùo cho thueâ bao bieát ñöôøng daây ñang baän khoâng theå thöïc hieän cuoäc goïi ngay luùc naøy. Thueâ bao phaûi chôø ñeán khi nghe ñöôïc tín hieäu môøi goïi. Khi thueâ bao bò goïi ñaõ nhaác maùy tröôùc khi theâu bao goïi cuõng nghe ñöôïc tín hieäu naøy. Tín hieäu baùo baän laø tín hieäu xoay chieàu coù daïng xung ñöôïc toång hôïp bôûi hai aâm coù taàn soá 480Hz vaø 620Hz. Tín hieäu naøy coù chu kyø 1s (0.5s coù vaø 0.5s khoâng). d. Tín hieäu chuoâng hoài tieáp: Thaät laø khoù chòu khi baïn goïi ñeán moät thueâ bao nhöng baïn khoâng bieát ñaõ goïi ñöôïc hay chöa. Baïn khoâng nghe moät aâm thanh naøo cho ñeán khi thueâ bao ñoù traû lôøi. Ñeå giaûi quyeát vaán ñeà naøy toång ñaøi seõ göûi moät tín hieäu chuoâng hoài tieáp veà cho thueâ bao goïi töông öùng vôùi tieáng chuoâng ôû thueâ bao bò goïi. Tín hieäu chuoâng hoài tieáp naøy ñöôïc toång hôïp bôûi hai aâm coù taàn soá 440Hz vaø 480Hz. Tín hieäu naøy cuõng coù daïng xung nhö tín hieäu chuoâng göûi ñeán cho thueâ bao bò goïi. e. Goïi sai soá: Neáu baïn goïi nhaàm moät soá maø noù khoâng toàn taïi thì baïn seõ nhaän ñöôïc tín hieäu xung coù chu kyø 1Hz vaø coù taàn soá 200Hz–400Hz. Hoaëc ñoái vôùi caùc heä thoáng ñieän thoaïi ngaøy nay baïn seõ nhaän ñöôïc thoâng baùo raèng baïn goïi sai soá. f. Tín hieäu baùo gaùc maùy Khi thueâ bao nhaác oáng nghe (Telephone reciever) ra khoûi ñieän thoaïi quaù laâu maø khoâng goïi cho ai thì thueâ bao seõ nhaän ñöôïc moät tín hieäu chuoâng raát lôùn (ñeå thueâ bao coù theå nghe ñöôïc khi ôû xa maùy) ñeå caûnh baùo. Tín hieäu naøy laø toång hôïp cuûa boán taàn soá 1400Hz + 2050Hz + 2450Hz + 2600Hz ñöôïc phaùt daïng xung 0.1s coù vaø 0.1s khoâng. g. Tín Hieäu Ñaûo Cöïc: Ñaûo cöïc
Tín hieäu ñaûo cöïc chính laø söï ñaûo cöïc tính cuûa nguoàn taïi toång ñaøi, khi hai thueâ bao baét ñaàu cuoäc ñaøm thoaïi, moät tín hieäu ñaûo cöïc seõ xuaát hieän. Khi ñoù heä thoáng tính cöôùc cuûa toång ñaøi seõ baét ñaàu thöïc hieän vieäc tính cöôùc ñaøm thoaïi cho thueâ bao goïi. ÔÛ caùc traïm coâng coäng coù trang bò maùy tính cöôùc, khi cô quan böu ñieän seõ cung caáp moät tín hieäu ñaûo cöïc cho traïm ñeå thuaän tieän cho vieäc tính cöôùc. BAÛNG TOÙM TAÉT TAÀN SOÁ TÍN HIEÄU TRONG HEÄ THOÁNG ÑIEÄN THOAÏI Vuøng hoïat ñoäng Chuaån Daïng tín hieäu ñvò (Hz) (Hz) Tín hieäu chuoâng 16 – 60 25 Xung 2s on 4s off Hz Tín hieäu môøi goïi 350+440 Lieân tuïc Hz Tín hieäu baùo baän 480+620 Xung 0,5s on 0,5s off Hz Tín hieäu chuoâng hoài tieáp 440+480 Xung 2s on 4s off Hz Tín hieäu baùo gaùc maùy 1400+2060+ Xung 0,1s on 0,1s off Hz 2450+2600 Tín hieäu sai soá 200-400 Lieân tuïc Hz IV. TÍN HIEÄU ÑIEÄN THOAÏI Khi ta noùi vaøo oáng noùi, oáng noùi ñaõ bieán ñoåi soùng aâm thanh thaønh dao ñoäng ñieän, töùc laø thaønh tín hieäu ñieän thoaïi. Moät trong nhöõng yeâu caàu quan troïng cuûa ñieän thoaïi laø ñoä nghe roõ vaø ñoä hieåu. Hai chæ tieâu naøy lieân quan chaët cheõ ñeán ñaët tính cuûa tín hieäu ñieän thoaïi laø möùc ñoäng, daûi ñoäng vaø baêng taàn ñieän thoaïi. 1. Möùc Ñoäng: Bieát raèng: thính giaùc coù quaùn tính, tai khoâng phaûn öùng ñoái vôùi quaù trình töùc thôøi cuûa aâm maø chæ caûm thuï sau moät khoaûng thôøi gian nhaát ñònh ñeå gom goùp caùc nhaân toá cuûa aâm. Vaäy taïi thôøi ñieåm ñang xeùt, caûm thuï thính giaùc khoâng chæ ñöôïc xaùc ñònh bôûi coâng suaát tín hieäu taïi thôøi ñieåm ñoù maø coøn bôûi caùc giaù trò vöøa môùi qua khoâng laâu cuûa naêng löôïng tín hieäu. Vaäy möùc ñoäng cuûa tín hieäu ñieän thoaïi laø caûm thuï thính giaùc coù ñöôïc nhôø tính bình quaân trong khoaûng thôøi gian xaùc ñònh caùc giaù trò töùc thôøi ñaõ san baèng cuûa tín hieäu ñoù. 2. Daûi Ñoäng: Daûi ñoäng cuûa tín hieäu laø khoaûng caùch giaù trò cuûa möùc ñoäng naèm giöõa möùc ñoäng cöïc tieåu vaø cöïc ñaïi. YÙ nghóa: Ngöôøi ta coù theå bieán ñoåi daûi ñoäng baèng phöông phaùp neùn/daõn daûi ñoäng ñeå taêng tyû soá tín hieäu/taïp aâm (S/N) ñaûm baûo tieâu chuaån.
3. Ñoä roõ vaø ñoä hieåu: a/ Ñoä roõ laø tyû soá giöõa soá phaàn töû tieáng noùi nhaän ñuùng ôû ñaàu thu treân toång soá phaàn töû tieáng noùi truyeàn ñaït ôû ñaàu phaùt. Ví duï: Ta noùi vaøo ñieän thoaïi 50 töø maø beân ñoái phöông chæ nghe ñöôïc 45töø thì ñoä roõ laø: 45/ 50 x 100% = 90% b/ Ñoä hieåu laïi tuøy thuoäc vaøo chuû quan cuûa töøng ngöôøi. Thoâng thöôøng ñoä roõ ñaït 85% thì ñoä hieåu raát toát, neáu ñoä roõ giaûm döôùi 70% thì ñoä hieåu raát keùm. c/ Ñoä trung thöïc truyeàn tín hieäu thoaïi: laø tyû soá giöõa caùc gioïng noùi maø ngöôøi nghe nhaän bieát ñuùng treân toång soá caùc gioïng noùi ñöôïc truyeàn ñaït. 4. Baêng taàn ñieän thoaïi: Qua quaù trình nghieân cöùu, ngöôøi ta thaáy raèng naêng löôïng tieáng noùi con ngöôøi chæ taäp trung lôùn nhaát trong khoaûng taàn soá töø 500 – 2000 Hz vaø nguôøi ta hoaøn toaøn nghe roõ, coøn trong khoaûng taàn soá khaùc naêng löôïng khoâng ñaùng keå. Song baêng taàn caøng môû roäng thì tieáng noùi caøng trung thöïc, chaát löôïng aâm thanh caøng cao. Ñoái vôùi ñieän thoaïi chuû yeáu laø yeâu caàu nghe roõ, coøn möùc ñoä trung thöïc cuûa tieáng noùi chæ caàn ñaït ñeán moät möùc ñoä nhaát ñònh. Maët khaùc trong thoâng tin ñieän thoaïi neáu truyeàn caû baêng taàn tieáng noùi thì yeâu caàu chaát löôïng cuûa caùc linh kieän, thieát bò nhö oáng noùi, oáng nghe, bieán aùp … phaûi cao hôn. Ñaëc bieät vôùi thoâng tin nhieàu keânh, neáu truyeàn caû baêng taàn tieáng noùi thì seõ gheùp ñöôïc ít keânh, vaø thieát bò ñaàu cuoái, caùc traïm laäp phaûi coù yeâu caàu kyõ thuaät cao hôn. Cho neân baêng taàn trueàn daãn cuûa ñieän thoaïi hieän nay ñöôïc choïn töø 300 ñeán 3400Hz, goïi laø baêng taàn truyeàn daãn hieäu duïng cuûa ñieän thoaïi.
CHÖÔNG II: KHAÙI QUAÙT CHUNG VEÀ MAÙY ÑIEÄN THOAÏI  I. NGUYEÂN LYÙ THOÂNG TIN ÑIEÄN THOAÏI: Thoâng tin ñieän thoaïi laø quaù trình truyeàn ñöa tieáng noùi töø nôi naøy ñeán nôi khaùc, baèng doøng ñieän qua maùy ñieän thoaïi. Maùy ñieän thoaïi laø thieáp bò ñaàu cuoái cuûa maïng thoâng tin ñieän thoaïi. Quaù trình thoâng tin ñoù ñöôïc minh hoïa nhö sau: 1. Sô ñoà: Maïch ñieän thoaïi ñôn giaûn goàm: - OÁng noùi. - OÁng nghe. - Nguoàn ñieän. - Ñöôøng daây. Ñöôøng daây oáng nghe Soùng aâm thanh oáng noùi Soùng aâm thanh Nguoàn Hình 2-1: Nguyeân lyù thoâng tin ñieän thoaïi 2. Nguyeân lyù: Khi ta noùi tröôùc oáng noùi cuûa maùy ñieän thoaïi, dao ñoäng aâm thanh cuûa tieáng noùi seõ taùc ñoäng vaøo maøng rung cuûa oáng noùi laøm cho oáng noùi thay ñoåi, xuaát hieän doøng ñieän bieán ñoåi töông öùng trong maïch. Doøng ñieän bieán ñoåi naøy ñöôïc trueàn qua ñöôøng daây tôùi oáng nghe cuûa maùy ñoái phöông, laøm cho maøng rung cuûa oáng nghe dao ñoäng, lôùp khoâng khí tröôùc maøng rung dao ñoäng theo, phaùt ra aâm thanh taùc ñoäng ñeán tai ngöôøi nghe vaø quaù trình truyeàn daãn ngöôïc laïi cuõng töông töï.