Quyết định 937-BYT/QĐ

Chia sẻ: Son Pham | Ngày: | Loại File: PDF | Số trang:9

Thêm vào BST

Báo xấu

59
lượt xem 1
download

Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Quyết định 937-BYT/QĐ về việc ban hành Điều lệ truyền máu do Bộ Trưởng Bộ y tế ban hành

Chủ đề:

Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!

Lưu

Nội dung Text: Quyết định 937-BYT/QĐ

B YT C NG HOÀ XÃ H I CH NGHĨA VI T NAM ******** c l p - T do - H nh phúc ******** S : 937-BYT/Q Hà N i, ngày 04 tháng 9 năm 1992 QUY T NNH C A B TRƯ NG B Y T S 937- BYT/Q NGÀY 4 THÁNG 9 NĂM 1992 BAN HÀNH I U L NH TRUY N MÁU B TRƯ NG B YT - Theo ngh c a ông V trư ng V qu n lý s c kh e B Y t QUY T NNH i u 1: Ban hành " i u l nh truy n máu" th c hi n t i các cơ s khám ch a b nh (dân y, quân y, Nhà nư c, tư nhân) trong ph m vi c nư c. i u 2: " i u l nh truy n máu" ư c s d ng trong vi c ánh giá ch t lư ng i u tr , làm tài li u gi ng d y trong các trư ng y dư c và giám nh y khoa. i u 3: Quy t nh này có hi u l c k t ngày ban hành, các văn b n trái v i Quy t nh này u bãi b . i u 4: Các ông Chánh Văn phòng, V trư ng các V thu c B Y t , Giám c S Y t , các t nh, thành ph tr c thu c Trung ương, Giám c các Vi n, b nh vi n, các trư ng i h c, và trung h c y t ch u trách nhi m thi hành Quy t nh này. Ph m Song ( ã ký) I U L NH TRUY N MÁU (Ban hành theo Quy t nh s 937 BYT/Q ngày 4 tháng 9 năm 1992 c a B Y t ) I. TUY N CH N NGƯ I CHO MÁU: A. NGUYÊN T C CHUNG 1. Là nh ng ngư i tình nguy n cho máu kh e m nh phát tri n bình thư ng tu i t 18 n 60 tu i (tr các trư ng h p c bi t i u tr b nh b ng l y máu ho c có ch nh c a bác sĩ).
2. Ngư i cho máu ph i ư c khám s c kh e và xét nghi m k lư ng trư c m i l n l y máu. 3. M i ngư i cho máu ph i có m t h sơ cho máu, m t th cho máu theo m u quy nh chung th ng nh t theo dõi s c kh e m t cách lâu dài và h th ng. B. TIÊU CHU N LÂM SÀNG: B t bu c ph i ti n hành m t cu c ki m tra y t i v i ngư i cho máu trư c m i l n l y máu bao g m: - Cân n ng: Nam ³ 45kg N ³ 40kg - Khám lâm sàng ki m tra tình tr ng s c kh e chung và ki m tra huy t áp ng m ch. 100mmHg Ê HA t i a Ê 180 mmHg 70mmHg Ê HA t i thi u Ê 100 mmHg H i k lư ng ngư i cho máu nh m phát hi n các b nh lây b ng ư ng máu và các ch ng ch nh cho máu khác. - V i các trư ng h p tách t bào ph i chú ý c bi t t i tình tr ng tin m ch, h tiêu hoá, h th ng lách, h ch, t t nh t làm ư c i n tim trư c m i l n làm tách t bào. C. TIÊU CHU N SINH HOÁ: V i m i l n l y máu ph i th c hi n các xét nghi m sinh hoá sau: 1. Các xét nghi m t i thi u b t bu c. o t l huy t s c t . - Trên 120g/l i v i nam gi i. - Trên 110g/l iv in . - nh nhóm ABC - ư ng, protein ni u ph i âm tính. - Phát hi n kháng nguyên viêm gan B (HbsAg) - Phát hi n huy t thanh c a xo n khuNn giang mai (t i thi u b ng k thu t VDRL). - Tìm ký sinh trùng s t rét trong máu (v i k thu t soi tr c ti p) - Tìm kháng th ch ng HIV trong huy t thanh. - Tìm kháng th ch ng virút viêm gan (HCV) trong huy t thanh.
2. Các xét nghi m không b t bu c: - Hématorite Nam ³ 0,371/l N ³ 0,361/l - m h ng c u, b ch c u, công th c b ch c u. - Transaminaza - Tìm kháng th b t thư ng. D. CHI U X.QUANG TIM, PH I. II. CÁC QUY NNH V L Y MÁU 1. Quy nh v phòng l y máu: áp d ng v i l y máu b ng chai (h th ng h ). - Phòng l y máu ph i thoáng, kín, s ch s và có i u hoà nhi t , m b o ánh sáng. - Kích thư c t i thi u: dài 3m, r ng 2,5m, cao 3m. Trong phòng l y máu tư ng ư c lát b ng g ch men tr ng, khu v c ngư i cho máu n m và khu v c ngư i l y máu ph i ư c ngăn cách v i nhau b ng kính, phòng ư c thi t k theo h th ng m t chi u. - Phòng l y máu ph i ư c trang b h th ng kh trùng b ng èn c c tím và hoá ch t hàng tháng ph i c y vi trùng không khí phòng l y máu và ph i m b o các ch s vô khuNn quy nh. - Các trang thi t b trong phòng ph i ư c s p t thu n ti n di chuy n và làm v sinh hàng ngày hàng tu n. - Ph i có t thu c c p c u theo quy nh k p th i x lý các trư ng h p tai bi n trong và sau khi l y máu. - G n phòng l y máu ph i có khu v c t m, thay qu n áo cho nhân viên trư c khi vào bu ng l y máu. 2. Các quy nh l y máu: a) Phòng l y máu: - Ph i kh trùng b ng èn c c tím trư c khi l y máu trong vòng 30 phút. - Sau khi l y máu ph i làm v sinh s ch s b ng nư c sát trùng, có Clo (Cloramin) b) Nhân viên l y máu: Ph i t m r a, m c qu n áo, eo khNu trang, mũ vô trùng khi vào bu ng l y máu. c) D ng c l y máu:
G m kim, dây, chai, bông, c n, g c ... ph i m b o vô trùng tuy t i. d) Ngư i cho máu: Ph i r a tay s ch cao n cánh tay b ng xà phòng, khu v c ch c tĩnh m ch ph i ư c sát trùng b ng c n iod (c n 70° iod 5%). e. Lư ng máu m i l n l y: Th tích t i a c a m i l n cho máu ư c gi i h n là 7ml/1kg tr ng lư ng cơ th , lư ng máu m i l n l y không vư t quá 400ml (không k các m u máu ư c l y làm xét nghi m) kho ng cách m i l n l y là 2 tháng rư i. V i các trư ng h p tách huy t tương không ư c quá 10 l n (năm 2 l n/tháng và không ư c vư t quá 500ml HT/ 1 l n cho). f) Quy nh chai máu: Khi l y máu xong chai máu ph i ư c sát trùng nút cao su b ng c n iod 5%, sau ó b t gi y bóng, nilon ho c g c vô trùng n u dùng túi plastic trư c khi b m và c t dây ph i sát trùng cNn th n. Các chai máu ph i ư c ki m tra l i nhóm máu b ng 2 phương pháp Beth-Vincent và Simonin sau khi úng m i ư c dán nhãn và ưa vào nơi b o qu n. III. LƯU TR MÁU VÀ CÁC CH PH M A. DUNG DNCH CH NG ÔNG: CÓ 2 LO I ACD VÀ CPD ACACD CPD CPD-A1 1. Citrat trisodic 2H20-g 2,64 1,66 1,66 2. Acid Citric H20-g 0,96 0,96 0,206 3. NaH2P04 H20-g 0 0,14 0,14 4. Clucoza-g (Dextrose) 2,94g 1,61 2,01 5. Adenin-mg 0 0 17,5 6. pH 4,5 - 5,5 5,6 - 5,8 5,6 - 5,8 7. Th tích ch ng ông /250ml 50 35 35 B. LƯU TR : Máu và các ch phN m ư c b o qu n trong các d ng c chuyên dùng v i nhi t n nh như t l nh 2-6°C, qu y l nh dư i 18°C máy l c ti u c u. Sau khi l y máy ho c i u ch , máu và các ch phN m c n ư c ưa s m vào nơi b o qu n. T i nơi lưu tr máu ho c các ch phN m ph i ư c s p x p g n gàng ngăn n p theo trình t nhóm, th i gian s d ng. Ph i có s sách qu n lý theo dõi, báo cáo ư c vi c lưu tr , b o qu n và phát ra d dàng.
C. M T S TIÊU CHU N C A MÁU TOÀN PH N VÀ CH PH M MÁU: 1. Máu toàn ph n: * Vô trùng: - C y vô trùng các m u l y ng u nhiên 2-5% t ng s chai máu toàn ph n, các m u ph i âm tính. - Ki m tra b ng m t thư ng phát hi n các d u hi u nhi m khuN n như tan máu, vN n c ho c thay i màu s c b t thư ng. - Nghi m pháp phát hi n các tác nhân l y máu truy n b nh âm tính v i viêm gan virút B, viên gan virút C, kháng th ch ng HIV, giang mai, s t rét. - Xác nh nhóm máu h ABO. Ngoài ra còn xác nh tính kháng nguyên D (Rho). i v i các ơn v truy n máu cho ngư i b nh nhóm máu DC, ngư i sN y thai nhi u l n, ngư i nư c ngoài. - B o qu n nhi t + 2°C n 6°C - Th i h n s d ng 21 ngày v i dung d ch ch ng ông AC và CPD - 35 ngày v i dung d ch ch ng ông CPD có b sung Adenin 2. Kh i HC: Như máu toàn ph n. M t s tiêu chuN n b sung - Hématocrit c a kh i HC Ê 60%, HT Ê 80% - Th i h n s d ng * Như máy toàn ph n n u i u ch trong h th ng kín 24-48 gi 2°C n 6°C n u i u ch trong h th ng h và b sung vào kh i HC dung d ch Natriclorua ng trương 0,9%. - N u s d ng các dung d ch b o qu n HC khác, ph i ư c phép c a h i ng ki m tra ch t lư ng ngành truy n máu. 3. HT gi u ti u c u: - Th tích 150 ± 30ml/l ơn v ho c 300 ± 50ml/l pod - i u tr t máu toàn ph n trong 24h k t khi l y máu - S lư ng ti u c u: ³ 4 x 1010 ti u c u/l ơn v ³ 8 x 1010 ti u c u/l pool - B o qu n 2°C - 6°C trong 48 gi trên máy l c
4. Huy t tương: - Th tích 200 - 300 ml - Protein huy t tương ³ 50g/l - Hémoglobin t do trong huy t tương Ê 50 ml/l - B o qu n: + 1 tháng 2°C - 6°C + 24 gi + 2°C n 6°C sau khi phá ông + Nhi u tháng Ê -18°C 5. Huy t tương tươi: Như huy t tương, m t s tiêu chuN n b sung: - Tách t máu toàn ph n trong 24h k t khi l y máu. - Y u t V và VIII huy t tương 0,6 ơn v qu c t /ml - B o qu n 12 gi +2°C n 6°C - B o qu n 3 tháng Ê - 30°C 1 năm Ê - 50°C 12h + 2°C n 6°C sau khi phá ông 6. T a l nh y u t VIII: - Th tích 30-50ml/l ơn v , 150-250ml/l pod - Y u t VIII ³ 2,5 ơn v qu c t / ml - B o qu n 3 tháng Ê - 18°C 6 tháng Ê - 30°C 1 năm Ê - 50°C 3 gi 2°C n 6°C sau khi phá ông IV. LĨNH VÀ PHÁT MÁU: 1. T t c các chai máu ư c s d ng trong cơ s lâm sàng b t bu c ph i thu c các phòng truy n máu thu c cơ s ó, các phòng th máu ch u trách nhi m ki m tra an
toàn truy n máu i v i chai máu s d ng (do cơ s th máu l y và phát ra ho c lĩnh t m t cơ s truy n máu khác). 2. T t c các chai máu s ư c s d ng u ph i ki m tra các b nh lây truy n do truy n máu. Viêm gan B, viêm gan C, Sida, s t rét, giang mai. 3. Lĩnh máu: Các cơ s i u tr khi d trù ho c lĩnh máu u ph i có phi u lĩnh máu, ghi rõ h tên b nh nhân chuN n oán, nhóm máu, s lư ng máu yêu c u toàn ph n hay ch phN m, ngày gi xin máu. Bác sĩ i u tr ký và ghi rõ h tên. n lĩnh máu ph i có ng máu cho b nh nhân kèm theo (không ch ng ông). Ngư i i lĩnh máu, d trù máu ph i là cán b chuyên môn c a chính cơ s có b nh nhân n m i u tr ch u trách nhi m lĩnh và b o qu n chai máu su t quá trình v n chuy n. N u là b nh nhân c a b nh vi n khác thì ph i do nhân viên c a phòng truy n máu b nh vi n ó n d trù ho c lĩnh máu và ch u trách nhi m v n chuy n máu. Khi lĩnh máu, nhân viên nơi nh n ph i ki m tra k chai máu v s lư ng máu trong chai, ch t lư ng máu toàn ph n hay ch phN m không có b t kỳ m t bi u hi n nghi ng nào (như: s thay i v màu s c, không có bi u hi n v h ng c u, không c, không ông dày, óng c c ... ) nhóm máu, nhãn chai, phi u phát máu ph i phù h p v i tên, nhóm máu c a b nh nhân úng quy cách, không nh m l n m i ký nh n. Khi ã lĩnh máu ra kh i phòng tr máu không ư c tr l i. 4. Phát máu: Phòng phát máu ph i th c hi n nghiêm ch nh tuy t i các quy nh phát máu an toàn g m: a) D ng c : - Huy t thanh m u, mua c a các cơ s ư c Nhà nư c giao trách nhi m s n xu t huy t thanh m u n u t s n xu t ph i m b o các tiêu chuN n v màu s c, nhãn huy t thanh m u, màu s c dung d ch, các tiêu chuN n Qu c gia, b o qu n 2°C n 6°C (ph i ư c ki m tra ch t lư ng c a ngành). - H ng c u c a máu cũng như huy t thanh m u. - Ph i có y các trang b v lam, tube, kính hi n vi, máy li tâm m b o tiêu chuN n, phi u phát máu và cơ s theo dõi phát máu theo c a quy nh. b) nh nhóm máu: Nhóm máu c a chai máu và ngư i nh n ph i ti n hành nh nhóm k lư ng v i hai phương pháp: huy t thanh m u (beth-vincent) h ng c u m u (simonin) HC ư c nh nhóm, n u không xác nh ư c nhóm máu thì ph i r a HC ba l n v i nư c mu i sinh lý và ư c pha loãng theo k thu t r i nh nhóm máu.
M i l n xác nh nhóm máu c n ti n hành riêng r hai phương pháp HCM r i sau ó i chi u k t qu v i nhau trên 2 b huy t thanh máu khác nhau và m t b h ng c u m u ã ư c xác nh, bác sĩ ph trách phòng phát máu k t lu n xác nh nhóm máu ký tên và ch u trách nhi m an toàn. i u c n chú ý là ph i duy trì các nhóm ch ng (Ténoin allo và ténoma uto) trong khi ti n hành xác nh nhóm máu. i v i trư ng h p ngư i nh n là ngư i nư c ngoài, ngư i x y thai nhi u l n có nghi ng b t ng nhóm máu m con thì xác nh nhóm máu h Rhésus là b t bu c. c) Làm ph n ng chéo ng I và II: (T i thi u giai o n môi trư ng sinh lý và giai o n men. N u nơi nào làm ư c giai o n Cooms thì càng t t) song song v i vi c xác nh nhóm máu ngư i cho và ngư i nh n ph i ư c làm v i b t kỳ chai máu nào ư c phát ra. d) Tìm kháng th b t thư ng ư c làm khi c n thi t, c bi t ph i làm i v i nh ng b nh nhân ã ư c truy n máu nhi u l n và sinh nhi u l n. e) Phát máu: Trư c khi phát chai máu ngư i phát ph i ki m tra l i l n cu i các n i dung ghi trên nhãn chai máu, tên b nh nhân, tên nhãn chai và phi u lĩnh máu ph i phù h p ghi y các n i dung trên phi u phát máu và s theo dõi phát máu, ngày gi hoàn thành các th t c phát máu ký và ghi rõ h tên. Nhân viên cơ s i u tr lên lĩnh máu ph i ký tên gi lĩnh vào phi u lĩnh máu, s theo dõi phát máu c a Phòng truy n máu trư c khi nh n chai máu. B t kỳ s nghi ng ho c tr c tr c nào trong khâu phát máu u ph i ng ng ngay l p t c báo cho bác sĩ ph trách phòng truy n máu nghiên c u và gi i quy t. VI. TRUY N MÁU 1. Trư c khi i truy n máu, bác sĩ i u tr ph i ti n hành: - Ki m tra l i các n i dung ghi trên nhãn chai máu và b nh nhân ph i hoàn toàn phù h p. - nh l i nhóm máu c a b nh nhân (l y tr c ti p t tay b nh nhân trư c khi truy n máu) và c a chai máu nh n v truy n t i giư ng b nh b ng phương pháp huy t thanh m u (Beth-Vincent) bác sĩ i u tr tr c ti p làm và c k t qu . - B nh nhân ph i ư c chuN n b chu áo khi truy n máu, các thao tác trong truy n máu ph i m b o vô trùng, ph i làm ph n ng sinh ti t. - Bác sĩ i u tr ph i theo dõi ch t ch quá trình truy n máu. T t c các bi u hi n di n bi n trư c, trong và sau khi truy n h t chai máu ph i ư c ghi y t ng kho ng th i gian nh t nh (15 phút/1 l n) vào phi u theo dõi truy n máu. - B t kỳ bi u hi n b t thư ng c a b nh nhân trong khi truy n máu u ph i ng ng ngay vi c truy n máu và báo cáo bác sĩ i u tr , k t h p v i bác sĩ ph trách phòng truy n máu x lý và có bi n pháp gi i quy t.
2. Nguyên t c truy n máu T t nh t là truy n cùng nhóm tương ng các trư ng h p truy n khác nhóm (như nhóm O truy n cho nhóm A, B và AB) thì không nên truy n vư t quá 25%/th tích máu c a b nh nhân. N u truy n hơn thì ph i dùng kh i BO A O AB B - Ngư i nhóm O ch nh n máu nhóm O - Ngư i nhóm A ch nh n máu nhóm A, O - Ngư i nhóm B ch nh n máu nhóm B, O - Ngư i nhóm AB ch nh n máu nhóm AB, A, B