Quyết định số 1905/2003/QÐ- BYT

Chia sẻ: Son Nguyen | Ngày: | Loại File: PDF | Số trang:10

Thêm vào BST

Báo xấu

83
lượt xem 5
download

Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Quyết định số 1905/2003/QÐ- BYT về việc ban hành "Hướng dẫn chẩn đoán và xử trí bệnh viêm não cấp ở trẻ em" do Bộ Y tế ban hành

Chủ đề:

Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!

Lưu

Nội dung Text: Quyết định số 1905/2003/QÐ- BYT

B YT C NG HÒA XÃ H I CH NGHĨA VI T NAM Ð c l p - T do - H nh phúc . S : 1905/2003/QÐ- BYT Hà n i, ngày 04 tháng 6 năm 2003 QUY T NNH V VI C BAN HÀNH "HƯ NG D N CH N OÁN VÀ X TRÍ B NH VIÊM NÃO C P TR EM" B TRƯ NG B YT Căn c Ngh nh s 68/CP ngày 11/10/1993 c a Chính ph quy nh ch c năng, nhi m v , quy n h n và t ch c b máy B Y t ; Theo ngh c a V trư ng V Ði u tr - B Y t QUY T NNH Ði u 1. Nay ban hành kèm theo Quy t nh này "Hư ng d n chNn oán và x trí b nh viêm não c p tr em" Ði u 2. "Hư ng d n chNn oán và x trí b nh viêm não c p tr em" là tài li u hư ng d n ư c áp d ng trong t t c các cơ s khám, ch a b nh c a nhà nư c, bán công và tưnhân. Ði u 3.Quy t nh này có hi u l c sau 15 ngày k t ngày ăng công báo. Các quy nh trư c ây trái v i quy nh trong Quy t nh này u bãi b . Ði u 4. Các ông, bà Chánh Văn phòng, V trư ng V Ði u tr , Chánh Thanh tra, V trư ng các V , C c trư ng các C c thu c B Y t , Giám c b nh vi n tr c thu c B Y t , Giám c S Y t t nh, thành ph tr c thu c Trung ương và Th trư ng y t ngành ch u trách nhi m thi hành Quy t nh này. KT. B TRƯ NG B Y T TH TRƯ NG Lê Ng c Tr ng HƯ NG D N CH N OÁN VÀ X TRÍ B NH VIÊM NÃO C P TR EM (Ban hành theo quy t nh s 1905 /2003/QÐ-BYT ngày 4 / 6 /2003 c a B trư ng B Yt )
1. Ð i cương - Viêm não c p là b nh nhi m khuNn c p tính h th n kinh trung ương. Có nhi u nguyên nhân gây viêm não, ch y u là do vi rút. - Tùy lo i vi rút, b nh có th lây qua trung gian mu i t ( i v i viêm não Nh t B n), ư ng hô h p ho c ư ng tiêu hoá... - B nh thư ng x y ra tr nh v i các tu i khác nhau. B nh thư ng kh i phát c p tính, di n bi n n ng và có th d n n t vong nhanh ho c l i di ch ng n ng n . 2. D ch t h c: B nh xu t hi n r i rác quanh năm, nhi u a phương khác nhau, s ngư i m c b nh có xu hư ng tăng vào th i gian n ng nóng t tháng 3 n tháng 8 hàng năm. - Viêm não Nh t B n: + Lưu hành h u h t các t nh, thành . + Xu t hi n r i rác quanh năm, thư ng x y ra thành d ch vào các tháng 5,6,7 trong năm. Lây truy n qua trung gian mu i t. + B nh g p m i l a tu i, nhi u nh t là tr t 2 n 8 tu i. - Viêm não do vi rút khác như: + Virus ư ng ru t (Enterovirus): B nh x y ra quanh năm, thư ng vào các tháng 3, 4, 5, 6 B nh lây truy n qua ư ng tiêu hóa. Thư ng g p tr nh . + Virus Herpes simplex: Thư ng là Herpes simplex typ 1 (HSV1). B nh x y ra r i rác quanh năm, lây truy n qua ư ng hô h p. Thư ng g p tr trên 2 tu i - Virus khác 3. Ch n oán ChNn oán d a vào: - Y u t d ch t h c
- Các tri u ch ng và di n bi n lâm sàng - C n lâm sàng - Lo i tr các b nh có bi u hi n th n kinh nhưng không ph i viêm não. 3.1. Y u t d ch t : Căn c vào tu i, mùa, nơi cư trú, s ngư i m c trong cùng th i gian. 3.2. Lâm sàng 3.2.1. Giai o n kh i phát: - S t: S t là tri u ch ng ph bi n, x y ra t ng t, s t liên t c 39-400C nhưng cũng có khi s t không cao. - Nh c u, qu y khóc, kích thích, kém linh ho t . - Bu n nôn, nôn ói. - Có th có các tri u ch ng khác như: + Tiêu ch y, phân không có nhày, máu. + Ho, ch y nư c mũi. +Phát ban: mNn , b ng nư c ho c ban máu lòng bàn tay, bàn chân kèm loét mi ng (h i ch ng tay-chân-mi ng, g p viêm não do Enterovirus 71) 3.2.2 Giai o n toàn phát: Sau giai o n kh i phát, nhanh chóng xu t hi n các bi u hi n th n kinh: - R i lo n tri giác t nh n n ng như ng gà, li bì, lơ mơ n hôn mê. - Thư ng có co gi t - Có th có các d u hi u th n kinh khác: h i ch ng màng não, các d u hi u th n kinh khu trú (li t n a ngư i ho c t chi), tăng ho c gi m trương l c cơ... - Có th có suy hô h p ho c s c 3.2.3. Các th lâm sàng: - Th t i c p: s t cao liên t c, hôn mê sâu, suy hô h p, tr y m ch và d n n t vong nhanh. - Th c p tính: di n bi n c p v i các bi u hi n lâm sàng n ng, i n hình. - Th nh : r i lo n tri giác m c nh và ph c h i nhanh chóng.
3.3. C n lâm sàng: D ch não t y: - D ch trong, áp l c bình thư ng ho c tăng. - T bào bình thư ng ho c tăngt vài ch c n vài trăm/ml, ch y u là b ch c u ơn nhân. - Protein bình thư ng ho c tăng nh dư i 1g/l. - Glucose bình thư ng. Không ch c dò d ch não tu trong trư ng h p có d u hi u tăng áp l c n i s , ang s c, suy hô h p n ng. Máu: - Công th c máu: s lư ng b ch c u tăng nh ho c bình thư ng - Ký sinh trùng s t rét âm tính. - Ði n gi i và ư ng huy t thư ng trong gi i h n bình thư ng Các xét nghi m xác nh nguyên nhân (áp d ng t i cơ s có i u ki n): - Ph n ng ELISA d ch não t y ho c huy t thanh tìm kháng th IgM. - Ph n ng khuy ch i chu i gen PCR trong d ch não t y. - Phân l p virus t d ch não t y, máu, b ng nư c da, d ch mũi h ng, phân. - Phân l p virus t mô não b nh nhân t vong. Các xét nghi m khác : - Ði n não - Ch p c t l p vi tính (CT scan) ho c ch p c ng hư ng t (MRI) não(n u có i u ki n) 3.4. ChNn oán phân bi t: - Co gi t do s t cao Viêm màng não m - Viêm màng não do lao- Ng c c p-
S t rét th não- Ch y máu não - màng não- - Ð ng kinh - H ư ng huy t - R i lo n chuy n hoá, i n gi i 4. Ði u tr - Viêm não do vi rút là m t b nh n ng, nguy cơ t vong và di ch ng cao, c n ư c i u tr s m. - Hi n t i chưa có i u tr c hi u tr viêm não do Herpes simplex. Vì v y, i u tr tri u ch ng và i u tr h tr là ch y u. Nguyên t c i u tr : H nhi t- Ch ng co gi t- -B o m thông khí, ch ng suy hô h p Ch ng phù não- - Ði u ch nh r i lo n nư c, i n gi i, ư ng huy t (n u có) -B o m tu n hoàn - Ð m b o chăm sóc và dinh dư ng Ði u tr nguyên nhân- Ph c h i ch c năng s m- 4.1. H nhi t - Cho tr u ng nư c, n i r ng qu n áo, tã lót và lau mát. -N u s t cao trên 38,50C h nhi t b ng Paracetamol 15mg/kg/l n, u ng ho c th u môn (có th nh c l i sau 6 gi , ngày 4 l n n u còn s t cao). 4.2. Ch ng co gi t: - Diazepam: S dung theo m t trong các cách dư i ây: + Ðư ng tiêm b p: li u 0,2 -0,3 mg/kg
+ Ðư ng tĩnh m ch: li u 0,2 0,3 mg/kg, tiêm tĩnh m ch ch m. (Ch th c hi n cơ s có i u ki n h i s c vì có th gây ng ng th ). + Ðư ng tr c tràng: Li u 0,5 mg/kg Cách th c: L y lư ng thu c ã tính (theo cân n ng) t ng Diazepam d ng tiêm vào bơm tiêm 1 ml. Sau ó rút b kim. Ðưa bơm tiêm vào tr c tràng 4-5 cm và bơm thu c K p gi mông tr trong vài phút. - N u sau 10 phút v n còn co gi t thì cho li u Diazepam l n th 2. - N u v n ti p t c co gi t thì cho li u Diazepam l n th 3, ho c Phenobarbital (Gardenal) 5 - 8 mg/kg/24 gi chia 3 l n, tiêm b p. 4.3. B o m thông khí, ch ng suy hô h p - Luôn b o m thông ư ng hô h p: Ð t tr n m ng a, kê g i dư i vai, u ng a ra sau và nghiêng v m t bên, hút m rãi khi có hi n tư ng t c ư ng hô h p do xu t ti t, ng. - N u suy hô h p: th ôxy, ch nh t n i khí qu n, bóp bóng ho c th máy. Th oxy: - Ch nh : co gi t, suy hô h p, bão hòa ôxy SaO2 < 92% (n u o ư c) - Phương pháp: Th ôxy qua ng thông, m t n v i li u lư ng 1- 3 lít/phút tùy theo l a tu i và m c suy hô h p. Ð t n i khí qu n và th máy: - Ch nh: Ngưng th ho c có cơn ng ng th , th t b i khi th ôxy - Phương pháp: + Các thông s ban u khi th máy: Ch : th ki m soát th tích FiO2 ban u: 100% Th tích khí lưu thông (TV): 10-15 ml/ kg T n s th : dư i 1 tu i: 25 l n/ phút; t 1-5 tu i: 20 l n/ phút; trên 5 tu i: 15 l n /phút.
T l hít vào/ th ra (I/E): 1/ 2 Cài t PEEP: 4cmH2O. + Ði u ch nh các thông s d a trên di n bi n, áp ng lâm sàng và SaO2, khí máu. + Trong trư ng h p không t ư c n i khí qu n thì bóp bóng giúp th qua m t n . N u không có máy th thì bóp bóng qua n i khí qu n. T n s bóp bóng t 20 n 30 l n/phút. + D ng th máy và rút n i khí qu n khi b nh nhân t th kèm theo h t co gi t, huy t ng h c n nh, X quang ph i bình thư ng, khí máu bình thư ng v i FiO2
4.7. Ð m b o dinh dư ng và chăm sóc , ph c h i ch c năng 4.7.1. Dinh dư ng - Cung c p th c ăn d tiêu, năng lư ng cao, mu i khoáng và vitamin. Năng lư ng m b o cung c p 50-60Kcal/kg/ngày. - Ð m b o cho tr bú m . Tr không bú ư c ph i chú ý v t s a m và t ng thìa nh ho c ăn b ng ng thông d dày (chia làm nhi u b a ho c nh gi t liên t c). C n th n tr ng vì d s c và gây h i ch ng trào ngư c. - N u tr không t ăn ư c thì ph i cho ăn qua ng thông mũi-d dày hay dinh dư ng qua truy n tĩnh m ch. Có th b sung vitamin C, vitamin nhóm B. 4.7.2. Chăm sóc và theo dõi - Chú ý chăm sóc da, mi ng, thư ng xuyên thay i tư th tránh t n thương do è ép gây loét và v rung tránh x p ph i và viêm ph i do d ch. - Hút m rãi thư ng xuyên. - Ch ng táo bón - Bí ti u, căng bàng quang:Xoa bóp c u bàng quang. H n ch thông ti u vì cónguy cơ b i nhi m. - Thư ng xuyên theo dõi các d u hi u sinh t n, m c tri giác; các d u hi u phù não, SaO2, i n gi i và ư ng huy t. 4.7.3. Ph c h i ch c năng: Ti n hành s m khi tr n nh lâm sàng ho c khi có di ch ng. 4.8. Thu c kháng virus: Khi chNn oán viêm não do Herpes simplex thì có th dùng Acyclovir, li u 20mg/kg m i 8 gi , truy n tĩnh m ch trong 1 gi . Th i gian i u tr : ít nh t 14 ngày. 4.9. Thu c kháng sinh : - Trư ng h p chưa lo i tr ư c viêm màng não m - Khi b i nhi m. 5. Phân tuy n i u tr 5.1. Tuy n xã: Phát hi n các trư ng h p nghi ng , x trí c p c u ban u, ch ng co gi t (n u có) và chuy n lên tuy n trên.
5.2. Tuy n huy n: - ChNn oán và x trí th nh . - Chuy n lên tuy n trên các trư ng h p n ng và các trư ng h p th nh nhưng không có i u ki n ch c dò d ch não t y. 5.3. Tuy n t nh - Ti p nh n khám và i u tr cho t t c các trư ng h p viêm não c p. - Ch chuy n lên tuy n trên khi b nh nhân n ng, vư t quá kh năng v chuyên môn trong chNn oán và i u tr . 5.4. Tuy n Trung ương: - Ti p nh n khám và i u tr t t c các trư ng h p viêm não c p và các trư ng h p do tuy n dư i chuy n lên. - Ch o và h tr tuy n dư i trong chNn oán, i u tr . - Ti n hành các xét nghi m chNn oán nguyên nhân. 6. Phòng b nh 6.1. V sinh phòng b nh - V sinh cá nhân, n m màn ch ng mu i t. - V sinhăn u ng tránh lây nhi m m m b nh qua ư ng tiêu hoá. - V sinh ngo i c nh, không nuôi gia súc g n nhà, g n khu dân cư. - Di t côn trùng, ti t túc trung gian truy n b nh, di t b g y, di t mu i. 6.2. Tiêm ch ng: 6.2.1 Tiêm phòng viêm não Nh t B n: -Tiêm dư i da; -Li u lư ng: 0,5ml cho tr dư i 5 tu i; 1ml cho tr trên 5 tu i Mũi 1: b t u tiêm; Mũi 2: 7 ngày sau mũi 1; Mũi 3: 1 năm sau mũi 2. -Tiêm nh c l i sau 3 n 4 năm
6.2.2. Tiêm ch ngv c xin b i li t, s i, quai b , th y u.