S¸NG KIÕN KINH NGHIÖM
MỘT SỐ GIẢI PHÁP DẠY HỌC PHÁT TRIỂN
NĂNG LỰC SỐ VÀ KỸ NĂNG CHUYỂN ĐỔI
CHO HỌC SINH THPT TRONG BỘ MÔN TOÁN HỌC
Lĩnh vực: 04-Toán - Tin
SỞ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO NGHỆ AN
TRƯỜNG THPT DIỄN CHÂU 3
S¸NG KIÕN KINH NGHIÖM
MỘT SỐ GIẢI PHÁP DẠY HỌC PHÁT TRIỂN
NĂNG LỰC SỐ VÀ KỸ NĂNG CHUYỂN ĐỔI
CHO HỌC SINH THPT TRONG BỘ MÔN TOÁN HỌC
Lĩnh vực: TOÁN - TIN
Người thực hiện: TRÌNH HOÀI NAM
Tổ bộ môn: TOÁN TIN
Năm thực hiện: 2021
Số điện thoại: 0339545577
Email: hoainam2732003@gmail.com
Nghệ An, tháng 4 năm 2022.
-1-
MỤC LỤC
I. ĐẶT VẤN ĐỀ ....................................................................................... 3
1. Lý do chọn đề tài .......................................................................................... 3
2. Tính cấp thiết của đề tài................................................................................ 4
3. Tính mới của đề tài ....................................................................................... 5
4. Khả năng ứng dụng và triển khai đề tài ........................................................ 5
5. Đối tượng và phạm vi nghiên cứu................................................................. 5
6. Phương pháp và nhiệm vụ nghiên cứu .......................................................... 5
II. NỘI DUNG ........................................................................................... 7
1. Cơ sở lý luận ............................................................................................... 7
1.1. Cơ sở khoa học ................................................................................... 7
1.1.1. Khái niệm năng lực số ................................................................ 7
1.1.2. Khung năng lực số ...................................................................... 8
1.1.3. Mục đích của Khung năng lực số ................................................ 9
1.1.4. Khái niệm kỹ năng chuyển đổi .................................................... 9
1.2. Cơ sở thực tiễn .................................................................................. 10
2. Thực trạng ................................................................................................ 12
2.1. Chuyển đổi số trong giáo dục hiện nay ............................................. 12
2.2. Thực trạng việc sử dụng CNTT trong dạy học bộ hiện nay ............... 13
3. Phương hướng và giải pháp ..................................................................... 14
3.1. Nâng cao nhận thức của cán bộ, giáo viên, nhân viên về tầm quan
trọng của việc thực hiện nhiệm vụ CNTT vào quản lí, giảng dạy...... 14
3.2. Tổ chức triển khai mô hình phát triển năng lực số ............................ 15
3.3. Tìm hiểu các thể hiện cụ thể năng lực số và kỹ năng chuyển đổi đối
với học sinh THPT ........................................................................... 17
3.3.1. Các thể hiện cụ thể năng lực số đối với học sinh THPT ............ 17
3.3.2. Các thể hiện cụ thể của kỹ năng chuyển đổi đối với học sinh
THPT ........................................................................................ 30
3.4. Xây dựng địa chỉ tích hợp CNTT-TT tương ứng với yêu cầu của CT
GDPT 2018 môn Toán ..................................................................... 31
3.5. Xây dựng bài học theo định hướng phát triển năng lực số và kỹ năng
chuyển đổi ........................................................................................ 31
3.5.1. Nghiên cứu, xây dựng kế hoạch ................................................ 31
-2-
3.5.2. Thiết kế bài dạy ........................................................................ 33
3.6. Tổ chức thực hiện một số chủ đề theo định hướng phát triển năng lực
số và kỹ năng chuyển đổi cho học sinh trong bộ môn Toán THPT ... 36
3.6.1. Dạy học chủ đề “Thống kê và các số đặc trưng của mẫu số liệu”
theo định hướng phát triển năng lực số và kỹ năng chuyển
đổi ............................................................................................ 36
3.6.2. Dạy học chủ đề “Phương trình đường elip” theo định hướng phát
triển năng lực số và kỹ năng chuyển đổi ................................... 69
3.6.3. Dạy học chủ đề “Hoán vị, tổ hợp, chỉnh hợp” theo định hướng
phát triển năng lực số và kỹ năng chuyển đổi............................ 80
4. Đánh giá và kết quả thực hiện đề tài ....................................................... 92
4.1. Tổ chức thực hiện áp dụng đề tài ................................................................ 92
4.2. Đánh giá kết quả thực nghiệm .................................................................... 93
III. KẾT LUẬN ......................................................................................... 94
1. Kết luận về quá trình thực hiện sáng kiến ................................................... 94
2. Ý nghĩa của sáng kiến ................................................................................ 95
3. Đề xuất và kiến nghị ................................................................................... 96
TÀI LIỆU THAM KHẢO .............................................................................. 97
PHỤ LỤC........................................................................................................ 98
Phụ lục 1 .......................................................................................................... 98
Phụ lục 2 ........................................................................................................ 119
-3-
I. ĐẶT VẤN ĐỀ
1. Lý do chọn đề tài
Thế giới đang chứng kiến tốc độ số hoá diễn ra nhanh chưa từng có. Tốc độ
số hoá và những công nghệ mới mở ra triển vọng mới, mô hình kinh doanh mới,
tạo ra giá trị mới. Mỗi quốc gia, tổ chức hay cá nhân đều phải nỗ lực chuyển đổi,
nắm bắt thời cơ, vượt qua thách thức nếu không muốn bị bỏ lại phía sau. Chuyển
đổi số là quá trình thay đổi toàn diện của cá nhân, tổ chức về cách sống, cách làm
việc và phương thức sản xuất dựa trên các công nghệ số. Để đảm bảo sự thành
công trong quá trình chuyển đổi số, thay đổi về nhận thức và nâng cao, năng lực
số và các Kỹ năng chuyển đổi cho nguồn lao động đóng vai trò đặt biệt quan trọng.
Kinh nghiệm thế giới cho thấy các nước thành công về chuyển đổi số là những
nước quyết liệt triển khai các giải pháp để nâng cao nhận thức, đổi mới phương
thức dạy học trong các nhà trường để phát triển nguồn nhân lực chuyển đổi số
quốc gia. Trong đó nâng cao năng lực số và kỹ năng chuyển đổi cho thanh thiếu
niên được xem là khâu đặc biệt quan trọng.
Đảng và nhà nước ta đã có nhiều quyết sách khẳng định chuyển đổi số là
quá trình tất yếu của Việt Nam để phát triển kinh tế - xã hội trong giai đoạn mới.
Điều này đã được nêu rõ trong Nghị quyết 52-NQ/TW ngày 27 tháng 9 năm 2019
của Bộ Chính trị về một số chủ trương, chính sách chủ động tham gia cuộc Cách
mạng công nghiệp lần thứ VI và Nghị quyết 50/NQ-CP ngày 17 tháng 4 năm 2020
của Chính phủ ban hành Chương trình hành động thực hiện Nghị quyết 52-
NQ/TW ngày 27 tháng 9 năm 2019 của Bộ Chính trị; Quyết định số 749/QĐ- TTg
ngày 03 tháng 6 năm 2020 của Thủ tướng Chính phủ phê duyệt “Chương trình
Chuyển đổi số quốc gia đến năm 2025, định hướng đến năm 2030”. Do vậy, việc
phát triển năng lực số và kỹ năng chuyển đổi cho học sinh đáp ứng yêu cầu chuyển
đổi số trong giáo dục và chuẩn bị nguồn nhân lực cho quá trình chuyển đổi số
quốc gia là việc làm cần thiết.
Tại hội nghị ASEAN - UNICEF về “Chuyển đổi kỹ thuật số hệ thống giáo
dục trong ASEAN” do Bộ GD-ĐT phối hợp với Quỹ Nhi đồng Liên hợp quốc tổ
chức ngày 15/10/2020, Bộ trưởng Phùng Xuân Nhạ cho hay, một phần chính trong
thảo luận là làm thế nào phát triển năng lực kỹ thuật số cho thế hệ trẻ. Bộ trưởng
nhận định: Nâng cao kỹ năng số phải là ưu tiên hàng đầu. Tiến bộ không ngừng
về công nghệ cùng nguồn thông tin khiến năng lực kỹ thuật số trở nên cần thiết
đối với mỗi học sinh. Năng lực kỹ thuật số ảnh hưởng trực tiếp đến kết quả học
tập, hỗ trợ khả năng tìm kiếm tài liệu học tập, kết nối kiến thức. Bộ kỹ năng này