Một số biện pháp giúp trẻ 24-36 tháng tuổi phát triển ngôn ngữ thông qua
hoạt động kể chuyện
1
MỤC LỤC
NỘI DUNG TRANG
PHẦN I: ĐẶT VẤN ĐỀ 2
1.Tên đề tài. 2
2.Lý do chọn đề tài. 2
a.Cơ sở lý luận. 2
b.Cơ sở thực tiễn. 2
3.Mục đích nghiên cứu. 3
4.Đối tượng nghiên cứu. 3
5.Đối tượng khảo sát thực nghiệm. 3
6.Các phương pháp nghiên cứu. 3
7. Phạm vi và kế hoạch nghiên cứu 4
PHẦN II: NHỮNG BIỆN PHÁP ĐỔI MỚI GIẢI QUYẾT
VẤN ĐỀ.
4
1.Cơ sở lý luận để giải quyết vấn đề. 4
2.Khảo sát thực trạng. 5
3.Các biện pháp thực hiện. 7
4.Biện pháp thực hiện từng phần. 7
5.Kết quả đạt được sau khi thực hiện. 16
PHẦN III. KẾT LUẬN VÀ KHUYỀN NGHỊ. 17
1. Kết luận 17
2. Khuyến nghị 17
PHẦN IV:TÀI LIỆU THAM KHẢO. 19
Một số biện pháp giúp trẻ 24-36 tháng tuổi phát triển ngôn ngữ thông qua
hoạt động kể chuyện
PHẦN I: ĐẶT VẤN ĐỀ
1.Tên đề tài
“Một số biện pháp giúp trẻ 24-36 tháng tuổi phát triển ngôn ngữ thông qua
hoạt động kể chuyện”
2.Lý do chọn đề tài
a.Cơ sở lý luận.
Bác Hồ đã dạy:
“Tiếng nói là thứ của cải vô cùng lâu đời và vô cùng quý báu của dân
tộc, chúng ta phải giữ gìn nó , quý trọng nó.”
Ngôn ngữ có vai trò to lớn trong sự hình thành và phát triển nhân cách của trẻ
em . Ngôn ngữ là phương tiện giữ gìn bảo tồn, truyền đạt và phát triển những kinh
nghiệm lịch sử và phát triển xã hội của loài người. Trẻ em sinh ra đầu tiên là những
cơ thể sinh học, nhờ có ngôn ngữ là phương tiện giao lưu bằng hoạt động tích cực
của mình dưới sự giáo dục và dạy học của người lớn trẻ em dần chiếm lĩnh được
những kinh nghiệm lịch sử- xã hội của loài người và biến nó thành cái riêng của
mình. Trẻ em lĩnh hội ngôn ngữ sẽ trở thành những chủ thể có ý thức, lĩnh hội kinh
nghiệm của loài người xây dựng xã hội ngày càng phát triển hơn.
* Phát triển ngôn ngữ cho trẻ là một nhiệm vụ quan trọng trong chương trình giáo
dục toàn diện trẻ. Chương trình phát triển ngôn ngữ cho trẻ đã được nhà giáo dục
mầm non Liên Xô nổi tiếng Eiti-KhêVa xem là khâu chủ yếu nhất của hoạt động
trong trường mầm non, là tiền đề thành công của công tác khác.
* Trong những năm gần đây bậc học mầm non đang tiến hành đổi mới, chương
trình giáo dục trẻ mầm non, trong đó đặc biệt coi trọng việc tổ chức các hoạt động
phù hợp sự phát triển của từng cá nhân trẻ, khuyến khích trẻ hoạt động một cách
tích cực, hồn nhiên vui tươi. Đồng thời tạo điều kiện cho giáo viên phát huy khả
năng sáng tạo trong việc lựa chọn và tổ chức các hoạt động chăm sóc, giáo dục trẻ
một cách linh hoạt, thực hiện phương châm “Học mà chơi-Chơi mà học” đáp ứng
mục tiêu phát triển của trẻ một cách toàn diện về mọi mặt.
b.Cơ sở thực tiễn.
Trong quá trình phát triển toàn diện nhân cách, ngôn ngữ có vai trò là một
phương tiện hình thành và phát triển nhận thức của trẻ về thế giới xung quanh.
Ngôn ngữ giúp trẻ tìm hiểu, khám phá và nhận thức về môi trường xung quanh,
thông qua cử chỉ, lời nói của người lớn trẻ làm quen với các sự vật, hiện tượng có
trong môi trường xung quanh, trẻ hiểu những đặc điểm, tính chất, công dụng của
các sự vật cùng với từ tương ứng với nó. Nhờ có ngôn ngữ trẻ nhận biết ngày càng
nhiều các sự vật, hiện tượng mà trẻ được tiếp xúc trong cuộc sống hàng ngày.
Ngoài ra ngôn ngữ còn là phương tiện phát triển tình cảm, đạo đức, thẩm mĩ.
Ngôn ngữ là phương tiện để giao tiếp quan trọng nhất đặc biệt là đối với trẻ nhỏ,
đó là phương tiện giúp trẻ giao lưu cảm xúc với những người xung quanh hình
thành những cảm xúc tích cực. Ngôn ngữ là công cụ giúp trẻ hòa nhập với cộng
đồng và trở thành một thành viên của cộng đồng.Mặt khác trẻ cũng có thể dùng
ngôn ngữ để bày tỏ những nhu cầu mong muốn của mình với các thành viên trong
cộng đồng điều đó giúp trẻ hòa nhập với mọi người.
2
Một số biện pháp giúp trẻ 24-36 tháng tuổi phát triển ngôn ngữ thông qua
hoạt động kể chuyện
Đặc biệt nhờ có ngôn ngữ, thông qua các câu chuyện, bài thơ ca dao đồng
dao... trẻ dễ dàng tiếp nhận những chuẩn mực đạo đức của xã hội và hòa nhập vào
xã hội một cách tốt hơn.Trẻ từ 2 đến 3 tuổi có số lượng từ tăng nhanh, đặc biệt là ở
trẻ từ 24 tháng tuổi đến trẻ 36 tháng tuổi vốn từ của trẻ phần lớn là những danh từ
và động từ, các loại khác như tính từ, đại từ, trạng từ xuất hiện rất ít và được tăng
dần theo độ tuổi của trẻ.Trẻ ở độ tuổi này không chỉ hiểu nghĩa các từ biểu thị các
sự vật, hành động cụ thể mà có thể hiểu nghĩa các từ biểu thị tính chất màu sắc
,thời gian và các mối quan hệ.Tuy nhiên ở lứa tuổi này vẫn còn hạn chế và có nét
đặc trưng riêng trẻ sử dụng các từ biểu thị thời gian chưa chính xác trẻ nhận thức
về công cụ ngữ pháp và sử dụng nó còn rất hạn chế . Đối với trẻ mầm non nói
chung và trẻ 24-36 tháng tuổi nói riêng, chúng ta cần phải giúp trẻ phát triển mở
rộng các từ loại trong các từ, biết sử dụng nhiều loại câu, bằng cách thường xuyên
trò chuyện, đặt các câu hỏi cho trẻ giúp trẻ biết kể chuyện theo tranh bằng ngôn
ngữ của trẻ.
Chính vì vậy nên tôi đã mạnh dạn chọn lựa đề tài:“Một số biện pháp giúp
trẻ 24-36 tháng tuổi phát triển ngôn ngữ thông qua hoạt động kể chuyện".
Nhằm nâng cao chất lượng chăm sóc giáo dục trẻ đối với chương trình giáo dục
mầm non mới hiện nay.
3.Mục đích nghiên cứu.
Qua đề tài nghiên cứu giúp giáo viên có những định hướng phù hợp trong
công tác chăm sóc cho trẻ mầm non ở độ tuổi 24 – 36 tháng tuổi, sau khi vận dụng
đề tài sẽ góp phần đắc lực cho quá trình hình thành nhân cách cho trẻ .
4. Đối tượng nghiên cứu.
Căn cứ vào yêu cầu của đề tài, tôi chọn đối tượng nghiên cứu là trẻ Mầm Non
24 - 36 tháng tuổi trường Mầm Non nơi tôi đang công tác.
5. Đối tượng khảo sát thực nghiệm.
Trong phạm vi khả năng và trách nhiệm của mình. Tôi vận dụng vấn đề mà
bài viết này đề cập đến chương trình chăm sóc và giáo dục trẻ mầm non từ 24 - 36
tháng ở chính đơn vị trường tôi đang công tác .
Đề tài được tiến hành từ tháng 9 năm 2021 đến tháng 5 năm 2022 tại lớp nhà trẻ
24 – 36 tháng tuổi D1, của trường Mầm Non nơi tôi đang công tác.
6. Các phương pháp nghiên cứu.
Qua thực tế giảng dạy và làm đề tài bản thân đã sử dụng một số phương pháp sau:
- Trước hết phải nhận định được thực trạng của đối tượng nghiên cứu.
- Dự giờ trao đổi kinh nghiệm.
- Cho trẻ thực hành.
- Ghi chép quan sát.
- Động viên khen thưởng. Sau đó phân tích, tổng hợp số liệu .
Xây dựng đề cương, thống kê số liệu sáng kiến, áp dụng sáng kiến và hoàn
thành sáng kiến.
3
Một số biện pháp giúp trẻ 24-36 tháng tuổi phát triển ngôn ngữ thông qua
hoạt động kể chuyện
7. Phạm vi và kế hoạch nghiên cứu
Từ tháng 9-2021 đến tháng 5-2022 và những năm tiếp theo, tại lớp 24-36
tháng D1 nơi tôi đang công tác.
PHẦN II: NHỮNG BIỆN PHÁP ĐỔI MỚI GIẢI QUYẾT VẤN ĐỀ
1.Cơ sở lý luận để giải quyết vấn đề.
Phát triển ngôn ngữ ở lứa tuổi mầm non là một trong những nội dung quan
trọng của ngành học mầm non. Phát triển ngôn ngữ và giao tiếp có ảnh hưởng đến
tất cả các lĩnh vực phát triển khác của trẻ.Trẻ sử dụng ngôn ngữ để bày tỏ thái độ,
suy nghĩ, tình cảm và giao tiếp với người khác. Thông qua các họat động nghe, đọc
thơ, kể chuyện, trẻ được giao tiếp và các hoạt động khác trong sinh hoạt hàng
ngày.
Ngay từ khi trẻ còn nhỏ đã được nghe ông bà, cha mẹ kể những câu chuyện
thiếu nhi, truyện, cổ tích, dân gian giàu lòng nhân ái cho trẻ nghe. Trẻ 24-36 tháng
đã tích lũy được nhiều vốn từ qua các câu chuyện, bài thơ người lớn giúp trẻ nắm
được kĩ năng ghép các từ thành câu theo quy tắc ngữ pháp để ngôn ngữ của trẻ
thêm phong phú và phát âm mạch lạc, diễn đạt lô gic hơn.
Hoạt động cho trẻ làm quen văn học đã đóng góp một phần không nhỏ vào
việc thực hiện mục tiêu giáo dục. Cho trẻ tham gia vào hoạt động văn học là chúng
ta đã giúp cho trẻ hình thành, phát triển nhân cách toàn diện về trí tuệ, đạo đức,
thẩm mỹ, đặc biệt là chúng ta đã giúp trẻ phát triển ngôn ngữ mạch lạc. Vậy phát
triển ngôn ngữ là gì? Phát triển ngôn ngữ là phát triển khả năng nghe và hiểu ngôn
ngữ, khả năng trình bày lôgíc, trình tự, chính xác, đúng ngữ pháp cho trẻ. Làm thế
nào để giúp trẻ phát triển ngôn ngữ ? Đó là điều tôi phải băn khoăn, suy nghĩ tìm ra
những giải pháp, cách làm để giúp trẻ phát triển ngôn ngữ của mình.
Trẻ có thể kể theo tranh, đồ chơi hoặc đồ vật mặc dù phần lớn còn bắt
chước giọng kể của người lớn. Thông qua các tác phẩm văn học như truyện kể, thơ
ca, hò, vè, câu đố, tục ngữ, ca dao…. Trẻ đã thực sự bị lôi cuốn vào các hoạt động
khác một cách tích cực, có hiệu quả. Qua đó giáo viên có nhiều thuận lợi để giúp
trẻ phát triển ngôn ngữ một giờ dạy hay không chỉ dừng lại ở chỗ trẻ hiểu được
điều gì? Trẻ có hứng thú lắng nghe hay không? Mà người giáo viên mầm non cần
phải giúp trẻ biết thể hiện những suy nghĩ của mình, giúp trẻ nhập vai cùng nhân
vật, sống cùng nhân vật, đặc biệt trẻ biết sử dụng ngôn ngữ của mình để đánh giá
nhân vật, trò chuyện, đàm thoại, biết diễn đạt nguyện vọng sự hiểu biết của mình
một cách mạch lạc. Trẻ biết kể lại câu chuyện theo tranh, đồ chơi, kể chuyện sáng
tạo, biết kể trình tự, diễn cảm, rõ ràng mạch lạc, không nói ngọng, nói lắp
Hoạt động cho trẻ làm quen văn học là một lĩnh vực mà qua đó giúp trẻ phát
âm chuẩn, trẻ thuộc nhiều bài thơ, biết nhiều câu chuyện, có vốn từ phong phú. Trẻ
nói trôi chảy khi diễn đạt ý muốn và cảm xúc tình cảm của mình và có thể sử dụng
các từ này vào trong đời sống của mình tôi có thể giúp trẻ phát triển ngôn ngữ mạ
là một cách tốt nhất, có hiệu quả nhất, đó cũng là lí do tôi chọn đề tài “Một số biện
pháp giúp trẻ 24-36 tháng phát triển ngôn ngữ thông qua hoạt động kể chuyện”
4
Một số biện pháp giúp trẻ 24-36 tháng tuổi phát triển ngôn ngữ thông qua
hoạt động kể chuyện
2. Khảo sát thực trạng.
*Khảo sát thực tế
+Đặc điểm của trường:
Trường tôi đã được công nhận trường Mầm Non đạt chuẩn quốc gia mức độ 1.
Trường gồm có 15 nhóm lớp , học sinh là 405 trẻ, với 47 cán bộ giáo viên, và
nhân viên, nhiều năm đạt trường lao động tiến tiến cấp huyện ,chất lượng giảng
dạy ngày càng cao, được phụ huynh học sinh tin tưởng số lượng học sinh ra lớp
ngày một đông .
* Đặc điểm của lớp:
Năm học 2021-2022 tôi được phân công chủ nhiệm nhóm lớp 24-36 tháng
tuổi D1: Là lớp 24-36 tháng với số cháu 23, trong đó 16 cháu nam, 13 cháu nữ, với
độ tuổi đồng đều, trẻ ngoan ngoãn, mạnh dạn hồn nhiên, đạt yêu cầu về phát triển
thể chất, phát triển ngôn ngữ, phát triển nhận thức, về tình cảm xã hội, cảm thụ cái
hay, cái đẹp trong cuộc sống xung quanh trẻ .đó là thuận lợi lớn để tôi rèn luyện
phát triển ngôn ngữ cho trẻ nhà trẻ thông qua hoạt động kể chuyện.
* Đối với giáo viên:
Bản thân tôi luôn có tinh thần trách nhiệm và đầy lòng nhiệt tình, yêu nghề
mến trẻ, ham học hỏi vận dụng các phương pháp, hình thức đổi mới vào các hoạt
động, luôn học tập đúc kết kinh nghiệm khi thăm lớp dự giờ đồng nghiệp, tham gia
các nghị quyết, chuyên đề mà nghành cũng như nhà trường đề ra để đúc kết kinh
nghiệm cho bản thân, nâng cao trình độ chuyên môn về đổi mới của nghành học
mầm non
* Đối với phụ huynh :
Một số phụ huynh đã nhận thức được việc học tập của con em mình nên đã
ủng hộ nguyên vật liệu để làm đồ dùng đồ chơi.
Thuận lợi :
* Giáo viên:
- Là giáo viên có trình độ trên chuẩn, có 17 năm công tác trong ngành giáo dục
mầm non, nắm vững phương pháp và nắm chắc chương trình giáo dục mầm non.
- Là tổ trưởng khối nhà trẻ tôi luôn có ý thức học hỏi nâng cao trình độ, năng
lực sư phạm nhằm giúp trẻ phát triển ngôn ngữ đạt kết quả cao.
- Được cấp phát tài liệu và học tập bồi dưỡng về hướng dẫn thực hiện chương
trình chăm sóc giáo dục mầm non mới tổ Mầm non - Phòng Giáo dục và Đào tạo
huyện tổ chức học lý thuyết và các hoạt động chuyên đề .
- Được sự quan tâm của các cấp lãnh đạo ban giám hiệu thường xuyên dự giờ
đóng góp ý kiến và bản thân được dự giờ của đồng nghiệp nên tôi đúc kết được
một số kinh nghiệm để dạy trẻ đươc tốt hơn .
* Đối với trẻ:
- Trẻ ngoan ngoãn, thích hoạt động vui chơi
- Trẻ được tham gia hoạt động thường xuyên, có sự hướng dẫn của giáo viên
* Cơ sở vật chất:
- Phòng học rộng rãi, thoáng mát, sân chơi rộng tạo điều kiện cho trẻ hoạt
động tốt hơn.
5