Ấ Ặ Ề I.Đ T V N Đ
ữ ế ườ ố ồ ạ ả ắ ớ ộ ụ Ngôn ng là công c giao ti p: “ Con ng i mu n t n t i thì ph i g n bó v i c ng
ộ ặ ủ ư ế ọ ườ ữ ươ ồ đ ng. Giao ti p là m t đ c tr ng quan tr ng c a con ng i. Ngôn ng là ph ng
ữ ế ệ ấ ọ ộ ươ ti n giao ti p quan tr ng nh t” ( Lê nin). Ngôn ng chính là m t ph ệ ng ti n thúc
ẻ ở ộ ộ ườ ữ ộ ẩ đ y tr tr thành m t thành viên trong xã h i loài ng ụ i. Ngôn ng là m t công c
ệ ể ỏ ữ ụ ệ ề ệ ọ ộ ể ẻ ữ h u hi u đ tr có th bày t nh ng nguy n v ng, giáo d c là m t đi u ki n quan
ạ ộ ể ẻ ể ọ ữ tr ng đ tr tham gia vào ho t đ ng phát tri n ngôn ng .
ụ ể ể ư ữ ậ ưở ủ Ngôn ng là công c đ phát tri n t ứ duy, nh n th c: Qúa trình tr ng thành c a
ể ấ ụ ể ể ư ẻ ệ ạ ệ tr bên c nh th ch t là trí tu , công c đ phát tri n t duy, trí tu chính là ngôn
ng .ữ
ữ ươ ẻ ộ ụ ữ ệ ể ệ Ngôn ng là ph ụ ng ti n đ giáo d c tr m t cách toàn di n: Ngôn ng là công c
ủ ế ủ ạ ộ ơ ườ ầ ữ ể ẻ ọ ậ đ tr h c t p, vui ch i nh ng ho t đ ng ch y u c a tr ữ ng m m non. Ngôn ng
ượ ấ ả ạ ộ ụ ở ọ ọ ơ ạ đ ợ c tích h p trong t t c các lo i hình ho t đ ng giáo d c, m i lúc, m i n i. Nh ư
ữ ầ ấ ả ạ ơ ộ ạ ộ ọ ậ v y, ngôn ng c n cho t ạ ộ t c các ho t đ ng và ng ượ ạ c l i, m i ho t đ ng t o c h i
ể ữ ẻ cho ngôn ng tr phát tri n.
ị ấ ệ ả ắ ả ộ ộ ộ Xã L c B o là m t xã vùng sâu vùng xa, cách th tr n L c Th ng – Huy n B o
ườ ị ươ ở ườ ộ Lâm 32 km. Ng i đ a ph ng ủ ế đây ch y u là ng ể ố i dân t c thi u s ,trong đó
ộ ố ườ ế ạ ố ộ ộ chi m đa s là dân t c châu m ; m t s ít là dân t c Tày, M ng, Nùng, H’mông và
ậ ườ ữ ế ể ệ ẻ Kinh. Vì v y môi tr ng phát tri n ngôn ng ti ng Vi ế ẻ ử ạ t cho tr còn h n ch , tr s
ẹ ẻ ư ộ ụ ể ế ơ ườ ụ d ng ti ng m đ nh m t công c đ vui ch i, h c t p. ớ ọ ọ ậ V i h c sinh ng i dân
ệ ữ ứ ổ ớ ể ế ứ ế ể ố ế ộ t c thi u s , ti ng Vi t là ngôn ng th hai đ ti p thu ki n th c và trao đ i v i xã
ậ ợ ơ ế ộ ườ ả ớ ộ ộ h i m t cách thu n l i h n. Khi đ n tr ữ ng các em ph i làm quen v i m t ngôn ng
ọ ậ ẹ ẻ ị ả ế ưở khác hoàn toàn ti ng m đ nên trong quá trình h c t p cũng b nh h ng không ít.
ế ả ệ ố ớ ọ ườ ể ố ở ộ ộ Rào c n ti ng Vi t đ i v i h c sinh ng i dân t c thi u s ả xã L c B o nói riêng,
ế ậ ự ươ ụ ấ ố khu v c Tây Nguyên nói chung khi ti p c n ch ng trình giáo d c qu c gia là v n
ữ ế ườ ụ ở ề đ khi n cho nh ng ng i làm công tác giáo d c ở vùng sâu vùng xa luôn trăn tr
ấ b y lâu nay.
1
ị ế ứ ậ ệ ể ố ẻ ả ưở ệ Nh n th c rõ vi c trang b ti ng Vi ộ t cho tr em dân t c thi u s có nh h ớ ng l n
ớ ế ả ọ ậ ứ ủ ữ ế ế ẻ ậ ả t i k t qu h c t p và ti p thu ki n th c c a tr , vì v y, b n than tôi đã tìm nh ng
ả ườ ế ạ ệ ẻ ạ ớ ấ ượ gi ụ ể ể i pháp c th đ tăng c ng d y ti ng Vi t cho tr t i l p. Qua đó, ch t l ng
ể ố ự ẻ ể ế ạ ộ ọ ọ ậ ủ h c t p c a tr em dân t c thi u s ngày càng chuy n bi n tích c c, h c sinh m nh
ự ế ườ ạ d n, t tin và thích đ n tr ng.
ọ ề 1. Lý do ch n đ tài:
ơ ở ữ ươ ệ ế ấ ộ ậ Ngôn ng là ph ọ ng ti n giao ti p quan tr ng nh t, đó là m t công C s lí lu n:
ệ ể ỏ ữ ủ ệ ọ ừ ể ẻ ụ ữ c h u hi u đ tr có th bày t nh ng nguy n v ng c a mình t ấ khi còn r t nh đ ỏ ể
ườ ớ ụ ể ề ể ẻ ề ệ ộ ọ ng ể i l n có th chăm sóc, đi u khi n, giáo d c tr , là m t đi u ki n quan tr ng đ
ạ ộ ạ ộ ẻ ọ tr tham gia vào m i ho t đ ng và trong ho t đ ng hình thành nhân cách tr . ẻ Ngôn
ụ ể ẻ ọ ậ ủ ế ủ ạ ộ ữ ữ ơ ườ ng là công c đ tr h c t p, vui ch i: nh ng ho t đ ng ch y u c a tr ng
ố ớ ữ ầ ầ ỗ ườ ừ ọ ẹ m m non, ngôn ng đ u tiên đ i v i m i con ng i là ngay t khi l t lòng m và
ườ ầ ườ ọ ầ ở ơ ộ ớ ề ệ ơ tr ng m m non là tr ng h c đ u tiên, ể đây có đi u ki n, có c h i l n h n đ
ụ ữ ẻ ế ẳ ằ ọ ị ệ ể giáo d c ngôn ng cho tr , có th kh ng đ nh r ng h c ti ng Vi ự ọ ậ t là s h c t p quan
ấ ầ ọ ế ắ ầ ớ ầ ượ ấ ấ tr ng nh t, c n thi t nh t, b t đ u s m nh t và c n đ ấ c quan tâm nh t.
ộ ệ ữ ộ ỗ ộ ộ + Dân t c Vi t Nam có 54 dân t c anh em, m i dân t c có m t ngôn ng riêng; tuy
ụ ế ữ ầ ể nhiên đ có s ự giao thoa văn hoá, giáo d c , y t ,...thì c n có ngôn ng chung, Ti ng ế
ệ ớ ư ế ọ ổ ữ ữ ố Vi t còn g i là ti ng ph thông v i t cách là ngôn ng Qu c gia, là ngôn ng chính
ứ ớ ộ ế ể ồ ườ ệ ệ th c dùng đ giao ti p v i c ng đ ng ng i Vi t trên toàn qu c. ố Hi n nay, ngôn
ữ ử ụ ệ ố ủ ướ ụ ố ệ ậ ng s d ng trong h th ng giáo d c qu c dân c a n ế c ta là ti ng Vi t. Vì v y,
ệ ườ ệ ể ố ẻ ầ ộ vi c tăng c ế ng ti ng Vi t cho tr m m non vùng dân t c thi u s có ý nghĩa vô
ử ụ ế ằ ả ọ ệ ủ cùng quan tr ng, nh m nâng cao kh năng s d ng ti ng Vi t c a tr , ớ ọ ẻ V i h c sinh
ườ ể ố ế ộ ệ ữ ứ ứ ế ng i dân t c thi u s , ti ng Vi ể ế t là ngôn ng th hai đ ti p thu ki n th c và trao
ậ ợ ơ ế ộ ộ ườ ớ ổ ớ đ i v i xã h i m t cách thu n l i h n. Khi đ n tr ả ng các em ph i làm quen v i
ọ ậ ẹ ẻ ị ả ữ ế ộ m t ngôn ng khác hoàn toàn ti ng m đ nên trong quá trình h c t p cũng b nh
ưở ế ả ệ ố ớ ọ ườ ể ố ở ộ h ng không ít. Rào c n ti ng Vi t đ i v i h c sinh ng i dân t c thi u s khu
ế ậ ươ ụ ề ế ấ ố ự v c Tây Nguyên khi ti p c n ch ng trình giáo d c qu c gia là v n đ khi n cho
ữ ườ ụ ở ở ấ ấ ở nh ng ng i làm công tác giáo d c vùng cao luôn trăn tr b y lâu nay. B i, khi b t
ữ ữ ẻ ở ụ ẽ ế ẻ
ể ồ đ ng ngôn ng gi a tr và cô s không hi u nhau khi n tr tr nên r t rè, nhút nhát, 2
ế ự ế ỏ ầ ủ ủ ư ệ ọ thi u t tin, không bi t bày t nguy n v ng c a mình cũng nh nhu c u c a mình và
ấ ượ ch t l ọ ậ ẽ ấ ng h c t p s th p.
ủ ướ ụ ể ầ ắ ộ ủ + Đ kh c ph c m t ph n khó khăn đó, ngày 2/6/2016, Th t ng Chính ph đã ký
ế ị ề ệ ườ ệ ẻ ọ Quy t đ nh 1008 phê duy t Đ án “Tăng c ế ng ti ng Vi t cho tr MN, h c sinh TH
ạ ị ướ ế ậ ầ ả vùng DTTS giai đo n 20162020 và đ nh h ng đ n 2025”. V ả ì v y c n đ m b o cho
ệ ử ụ ơ ả ế ỹ ệ ể ươ các em có k năng c b n trong vi c s d ng ti ng Vi t, đ hoàn thành ch ng trình
ứ ủ ấ ệ ọ ậ ụ ề ề ế ầ ạ ộ ọ Giáo d c M m non, t o ti n đ cho vi c h c t p, lĩnh h i ki n th c c a c p h c
ấ ượ ể ọ ụ ộ ầ ti u h c, góp ph n nâng cao ch t l ể ố ng giáo d c vùng dân t c thi u s .
ả ộ ườ ả ơ ở ự ễ . B n thân là m t giáo viên và cũng là ng ị i b n đ a, tôi n h n ậ C s th c ti n:
ị ế ứ ệ ệ ể ố ẻ ả ưở th c rõ vi c trang b ti ng Vi ộ t cho tr em dân t c thi u s có nh h ng l n t ớ ớ ế i k t
ả ọ ậ ủ ệ ấ ố ớ ọ ọ ườ ệ qu h c t p c a tr . ế ẻ Ti ng Vi t r t quan tr ng đ i v i m i ng i dân vi t nam.
ệ ố ớ ẻ ể ố ự ế ệ ố ẻ ộ ặ Đ c bi t đ i v i tr dân t c thi u s . Song trong th c t hi n nay đa s tr vùng sâu,
ể ố ướ ế ườ ỉ ố ở vùng xa vùng dân t cộ thi u s , tr c khi đ n tr ng ch s ng trong gia đình, các
ả ỏ thôn b n nh , trong
ườ ẻ ỉ ắ ẹ ẻ ế ậ ượ ẹ ẻ ở ạ ế môi tr ng ti ng m đ . Do v y tr ch n m đ c ti ng m đ ữ ẩ d ng kh u ng .
ẻ ế ấ ặ ế ế ệ ế ệ Tr bi ậ t r t ít ho c th m chí không bi t ti ng Vi t. Trong khi đó ti ng Vi t là ngôn
ữ ườ ơ ở ự ế ế ứ ng chính th c dùng trong tr ụ ng và c s giáo d c khác. Trên th c t ti ng nói
ệ ỗ ợ ế ể ố ầ ư ư ệ ộ các dân t c thi u s , h u nh ch a có vai trò rõ r t trong vi c h tr ti ng Vi ệ t
ụ ế ệ ạ ế ọ ệ ậ trong giáo d c. Vì v y, cho đ n nay nhìn chung vi c d y h c ti ng Vi ư t cũng nh
ệ ạ ế ể ố ỉ ạ ế ả ấ ộ ọ ằ vi c d y h c b ng Ti ng vi ệ ở t các vùng ặ dân t c thi u s ch đ t k t qu th p. Đ c
ầ ố ườ ế ộ bi ệ ở ườ tr t ng m m non, đa s các cháu là ng ạ i dân t c châu m nghe và nói ti ng
ệ ấ ặ ế ẻ ế ạ ệ Vi t r t kém, m c dù cô giáo có giao ti p và d y tr nói ti ng Vi ẻ ẫ t thì tr v n nói
ằ b ng hai th ứ
ỏ ớ ủ ế ư ậ ẹ ẻ ế ẻ ế ấ ọ ở ti ng. mà ch y u là ti ng m đ , nh t là khi tr ra kh i l p h c. S dĩ nh v y là
do
ế ệ ộ ươ ố ớ ọ ệ ử ụ ễ ti ng Vi ả t không ph i là m t ph ộ ng ti n s d ng d dàng đ i v i h c sinh dân t c
ể ố Ở ế ọ ệ ầ ớ ế thi u s . ỉ đây h c sinh ch dùng ti ng Vi t nói v i giáo viên khi c n thi t, còn
ẻ ẫ ườ ử ụ ữ ủ ộ ngoài ra tr v n th ng xuyên s d ng ngôn ng riêng c a dân t c mình. Đa ph n ầ là
ẻ ư ư ể ượ ệ ệ ế tr ch a hi u, ch a nghe đ t. Nên khó khăn trong vi c
ữ ằ c ngôn ng b ng ti ng Vi 3
ế ế ậ ệ ẫ ờ ủ ả ằ ti p nh n Ti ng vi ế t, d n đ n cháu ế khó ti p thu l ữ i gi ng c a cô b ng ngôn ng
ế ệ ẫ ấ ượ ể ạ ượ ế ẻ Ti ng vi ế t d n đ n ch t l ụ ng chăm sóc Giáo D c tr không th đ t đ ả c k t qu
ệ ế ậ ố ố ệ ẻ ể ộ như mong mu n.. Chính vì v y vi c cung c p ấ v n Ti ng vi t cho tr Dân t c thi u
ề ầ ượ ấ ằ ữ ể ầ ỹ ố s là v n đ c n đ c quan tâm, nh m hình thành và phát tri n nh ng k năng c n
ế ệ ọ ế thi t cho vi c h c Ti ng vi ệ ở t các b c h c ế ậ ọ ti p theo.
ọ ớ ở ậ ế ầ ẩ ố ớ ệ ẫ ữ + V i nh ng h c sinh ị b c m m non chu n b lên l p 1, v n Ti ng Vi t v n còn
ẻ ớ ự ạ ớ ở ị ấ r t m i m v i các em. Đây cũng là th c tr ng chung các đ a bàn vùng sâu . Vì v y ậ
ố ẻ ế ộ ầ ộ là m t giáo viên m m non vùng sâu, vùng xa v i ớ s tr dân t c chi m t ỷ ệ l 69% là
ấ ầ ể ố ữ ệ ậ ộ ổ các cháu dân t c thi u s . Tôi nh n th y c n có nh ng bi n pháp b xung, tăng
ệ ừ ộ ổ ầ ườ c ế ng ti ng Vi ẻ t cho tr ngay t đ tu i m m non.
ớ ủ ề ệ ượ ự ở ế Đây là sáng ki n kinh nghi m đ ệ c th c hi n b i kinh 2. Tính m i c a đ tài:
ớ ố ượ ủ ả ụ ệ ộ ợ ự ệ ề ớ nghi m c a b n thân, n i dung giáo d c phù h p v i đ i t ng v i đi u ki n th c
ế ủ ườ ủ ớ ươ ả t ẻ ủ c a tr c a nhà tr ng c a l p và th c t ự ế ở ị đ a ph ng, Các gi i pháp tăng
ệ ự ụ ệ ả ườ c ế ng ti ng vi ệ t khi áp d ng th c hi n có hi u qu cao.
ộ ố ả ư ụ ữ ứ ế ệ ậ V n d ng nh ng ki n th c kinh nghi m đ a ra m t s gi ằ i pháp nh m giúp tr ẻ
ấ ượ ạ ế ữ ễ ệ ủ nâng cao ch t l ế ng ngôn ng trong giao ti p, trong di n đ t ti ng vi ẻ ộ t c a tr m t
ố ấ cách t t nh t.
ế ằ ạ ệ ớ ừ ẻ ế ậ ẻ Tôi mong r ng tr thành th o ti ng Vi ơ t s m h n và t ứ đó tr ti p nh n tri th c
ẻ ự ễ ộ ể ệ ể ạ ạ ế ủ ằ m t cách d dàng. Giúp tr t tin, m nh d n th hi n hi u bi t c a mình b ng cách
ữ ế ệ ạ ớ ấ ộ ử ụ s d ng ngôn ng ti ng vi t m t cách thành th o s m nh t.
ề ạ ườ ệ ộ ạ ớ ẻ ườ Tăng c ế ng ti ng vi t cho tr dân t c t i l p lá 3 tr ầ ng m m 3. Ph m vi đ tài:
ả ộ non L c B o.
Ự Ạ II.TH C TR NG:
ậ ợ 1. Thu n l i:
ậ ượ ự ủ ệ ớ ườ L p nh n đ c s quan tâm c a ban giám hi u nhà tr ng;
ả ả ị ệ ề ế ẻ ể ể B n thân là giáo viên b n đ a, nhi t tình yêu ngh m n tr . Có th nghe, hi u và nói
ượ ế ị ươ ậ ợ ề ậ ả ệ ế đ c ti ng đ a ph ng, vì v y b n thân có nhi u thu n l i trong vi c giao ti p, trao
ẻ ư ượ ế ệ ể ượ ả ố ổ ớ ẻ đ i v i tr khi tr ch a nói đ c ti ng Vi t, b n thân tôi hi u đ c mong mu n và
4
ậ ợ ủ ụ ệ ọ ố ế ợ ớ nguy n v ng c a ph huynh nên cũng thu n l i trong công tác ph i k t h p v i ph ụ
ạ ộ ừ ữ ả ằ ấ huynh trong các ho t đ ng; t đó giúp tôi có nh ng gi i pháp nh m nâng cao ch t
ượ ụ ườ ậ ợ ớ ự ệ ề ệ l ng giáo d c trong nhà tr ộ ng đó là m t thu n l i l n trong vi c th c hi n đ tài.
ọ ộ ụ ẻ ả ả ớ L p h c r ng rãi, thoáng mát đ m b o cho công tác chăm sóc giáo d c tr , nhà
ườ ớ ượ ế ị tr ể ế ố ớ ng có máy trình chi u có th k t n i v i máy tính xách tay, l p đ c trang b các
ệ ể ệ ệ ạ tài li u, sách truy n đ làm tài li u d y.
̀ ́ ư ̉ ̣ ̣ ̉ ̣ Ban thân có th ể ng dung công nghê thông tin vao giang day.
ệ ủ ộ ổ ố ọ ề ẻ ả ả ớ ợ ớ Tr trong l p có cùng đ tu i, sĩ s h c sinh đ m b o phù h p v i đi u ki n c a
ườ ỉ ệ ẻ ớ l p và nhà tr ng, t l ầ ủ chuyên c n c a tr cao.
ườ ượ ự ở ầ ọ ủ ọ ậ ệ ư ệ Tr ng đ c xây d ng g n khu dân c thu n ti n cho vi c đi h c c a h c sinh
ườ ớ ạ ế ị ượ ả ẻ ả ạ Tr ẽ ồ ng l p s ch s , đ dùng, trang thi t b đ ầ ủ c đ m b o đ y đ cho tr ho t
ớ ờ ộ đ ng trong l p và ngoài tr i.
2. Khó khăn:
ớ ượ ự ở ể ẻ ố ẻ ả ộ L p lá 3 đ c xây d ng đi m l , thôn 2 ọ Xã L c B o, H c sinh đa s tr là
ườ ộ ố ẻ ạ ả ộ ộ ng i dân t c châu m , m t s ít là tr là dân t c h’mông, tày, nùng kh năng nghe,
ể ế ệ ủ ề ẻ ặ ả ạ hi u, nói ti ng vi t c a tr kém nên giáo viên g p nhi u khó khăn trong gi ng d y,
ứ ế ề ạ ẻ ế truy n đ t ki n th c đ n tr .
ệ ọ ủ ố ụ ự ự ư ế ọ Đa s ph huynh h c sinh ch a th c s quan tâm đ n vi c h c c a các cháu, trong
ủ ế ẹ ẻ ẻ ế ế ế ằ ậ ố ệ ủ gia đình ch y u tr giao ti p b ng ti ng m đ vì v y v n ti ng vi t c a các cháu
ộ ổ ế ư ệ ế ế ạ ườ ả ầ h u nh không có, khi n cho vi c gi ng d y khi các cháu đ n đ tu i đ n tr ng
ề ặ ấ g p r t nhi u khó khăn.
ẻ ớ ắ ầ ẻ ắ ầ ớ ớ ữ Có 30,6 % tr m i b t đ u ra l p và cũng là lúc tr b t đ u làm quen v i ngôn ng
ế ẻ ậ ứ ủ ế ế ề ậ ồ ti ng Vi ệ vì v y quá trình ti p thu ki n th c c a tr ch m, không đ ng đ u. t.
ệ ạ ư ụ ư ế ề ạ ổ ọ Nhi u ph huynh ch a thành th o ti ng ph thông và ch a chú tr ng vào vi c d y
ẻ ạ ế ổ ti ng ph thông cho tr t i gia đình.
ụ ụ ữ ế ạ ồ ệ ẻ ư ạ ộ Đ dùng ph c v cho ho t đ ng d y ngôn ng ti ng Vi t cho tr ch a phong phú
ự ầ ư ạ ư ự ạ ư đa d ng, ch a có s đ u t và ch a có s sáng t o.
ố ớ ẻ ớ ữ ế ệ ủ ế ẻ ậ ẻ ạ ớ Đ i v i tr m i ra l p ngôn ng nói ti ng vi t c a tr còn h n ch , tr ch m, nhút
ư ự nhát, ch a t tin.
5
ố ế ợ ế ề ế ữ ệ ạ Cô giáo còn h n ch v ti ng Mông, tày, nùng nên vi c ph i k t h p gi a cô và tr ẻ
ư ạ ệ ả còn ch a đ t hi u qu cao.
3. Nguyên nhân:
ẻ ộ ườ ở ườ ư Tr dân t c th ố ng s ng vùng sâu vùng xa, vùng núi; môi tr ạ ng giao l u h n
ử ụ ế ế ế ệ ượ ệ ch , vi c giao ti p và s d ng ti ng Vi ệ ở t gia đình ít đ ể c chú ý rèn luy n, hi u
ế ề ế ệ ủ ậ ố ư ụ ườ ử ụ ẹ ẻ bi t v ti ng Vi t c a ph huynh ch a th t t t, th ế ng s d ng ti ng m đ trong
ậ ộ ồ gia đình và c ng đ ng; vì v y:
ẻ ọ ế ữ ứ Tr h c ti ng Vi ệ ớ ư t v i t cách là ngôn ng th hai;
ẻ ườ ế ẩ ệ ưở ủ ế Tr th ng phát âm không chu n âm ti ng Vi ả t do nh h ẹ ẻ ng c a ti ng m đ ;
ử ụ ể ả ế ế ẻ ơ ẹ ẻ Tr luôn có thói quen s d ng ti ng m đ trong giao ti p và vui ch i, k c khi ở
l p;ớ
ẻ ế ớ ộ ẻ ọ ể ố ộ L p 25 tr dân t c, chi m 69 % tr ẻ ớ ắ h c là dân t c thi u s , 30,6 % tr m i b t
ẻ ắ ầ ữ ế ọ ớ ớ ệ ầ đ u ra l p tr b t đ u h c và làm quen v i ngôn ng ti ng Vi t.
ể ệ ố ế ề ộ ố ữ ế ẹ ẻ V n kinh nghi m, hi u bi t v cu c s ng và kĩ năng ngôn ng ti ng m đ còn
ả ưở ế ế ệ ậ ệ nghèo nàn nên nh h ế ng đ n vi c ti p nh n ti ng Vi t;
ườ ế ế ằ ệ ị ạ ế ở ờ Môi tr ng giao ti p b ng ti ng Vi t b h n ch b i không gian và th i gian, ch ủ
ế ế ẻ ệ ẻ ọ ở ườ ờ ế y u tr giao ti p ti ng Vi t trong th i gian tr h c tr ng;
ệ ớ ở ể ẻ ậ ệ ẵ ụ ấ ặ Đ c bi t các l p đi m l còn r t khó khăn, vi c s ệ ử d ng nguyên v t li u s n có
ươ ồ ơ ể ặ ồ ể ả ệ ứ ế ủ ị c a đ a ph ng đ làm đ dùng đ ch i ho c ph ươ ti n chuy n t ng i ki n th c
ế ệ ế ớ ẻ ạ ti ng Vi ế t đ n v i tr còn h n ch .
ư ệ ọ ườ ệ Giáo viên ch a chú tr ng vào vi c tăng c ế ng ti ng Vi ẻ t cho tr .
Ự Ệ Ệ III.BI N PHÁP TH C HI N
ẻ ọ ế ạ ố ử ụ ể ệ ệ 1.Bi n pháp 1: S d ng các lo i r i, mô hình đ thu hút tr h c ti ng Vi t
ệ ọ ộ ươ ạ ố ọ ở ng pháp quan tr ng,b i mu n d y Lý do ch n bi n pháp: Theo tôi, đây là m t ph
ề ấ ữ ứ ử ụ ẻ ớ ộ ạ ố tr làm quen v i ngôn ng th hai là m t đi u r t khó, giáo viên s d ng các lo i r i,
ơ ể ườ ệ ẻ ẻ ẽ ọ mô hình bài th đ tăng c ế ng ti ng vi ứ t cho tr , tr s có h ng thú, chú ý h c. Vì
ọ ượ ể ự ươ ườ ữ ế ệ ộ ậ v y đ l a ch n đ c ph ng pháp tăng c ng ngôn ng ti ng vi ẻ t cho tr dân t c
ồ ơ ể ạ ề ầ ạ ộ ợ ồ m t cách phù h p thì giáo viên c n sáng t o, làm nhi u đ dùng đ ch i đ d y.
6
ở ư ậ ệ ử ụ ứ ự ệ ố Cách th c hi n: Tôi s d ng các nguyên v t li u m nh : bìa c ng, x p bitis, thanh
ấ ặ ể ộ ố ơ ỗ ườ ả ẻ ậ tre, h p x p, đ t n n, r m, g ,….đ làm thành con ng i, con v t, hoa, qu tr có
ượ ể ử ụ ạ ộ ể ệ ớ ể ử ụ th s d ng đ c đ s d ng cho ho t đ ng k chuy n, thông qua đó giáo viên gi i
ệ ậ ả ừ ẻ ể ườ ế ố ệ thi u nhân v t, gi i thích t khó cho tr đ tăng c ng v n ti ng vi ẻ t cho tr .
ấ ố ố ượ ụ ệ ể ẩ ị Ví d : Cô k chuy n “ Ba cô gái” Tôi chu n b sân kh u r i, các con r i đ c làm
ả ụ ượ ả ắ ự ỡ ể ự ủ ẻ ẩ ằ b ng v i v n đ ị c c i biên màu s c r c r đ thu hút s chú ý c a tr , tôi chu n b
ể ẻ ậ ậ mũ múa đ tr hóa thân vào các nhân v t nh p vai.
ệ ả ừ ể ẻ ể + Qua câu chuy n cô gi i thích nghĩa các t khó đ tr hi u nghĩa c a t ủ ừ ư “V t ấ nh :
ụ ề ả v ” có nghĩa là làm nhi u vi c n ng ệ ặ ; “Ròng rã”: Đi liên t c không ngh ỉ ; “H t ố
ả ậ ể ử ụ ữ ế ợ ệ ho ng” Có nghĩa là gi t mình và lo s ; cô có th s d ng song ng ti ng vi ế t – ti ng
ẹ ẻ ả ẻ ọ ừ ớ m đ gi i thích cho tr h c t m i.
ố ừ ủ ẻ ạ ẻ ệ ế ế ặ ặ ỏ ự ả K t qu : V n t c a tr tăng lên rõ r t, tr m nh d n đ t câu h i, ý ki n, t tin
ạ ộ ứ ệ ạ tham gia trò chuy n cùng cô và các b n, h ng thú tham gia các ho t đ ng.
ử ụ ệ ươ ể ể ự ộ ệ 2.Bi n pháp 2: S d ng ph ng pháp tr c quan hành đ ng đ k chuy n
ệ ế ẻ ọ ộ ườ ẻ ầ Lý do ch n bi n pháp: Tr dân t c khi đ n tr ọ ng m m non h c, tr hoàn toàn
ế ỉ ế ặ ươ ả ố ớ ấ không bi t ho c ch bi ế t ít ti ng Vi ệ Ph t. ệ ng pháp này r t hi u qu đ i v i ng ườ i
ữ ớ ẹ ẻ ế ọ ộ ườ ọ ắ ầ b t đ u h c m t ngôn ng m i (ngoài ti ng m đ ), cho phép ng ế i h c ti p thu
ữ ớ ễ ự ắ ả ậ ộ ộ ngôn ng m i m t cách d dàng và t nhiên mà không b t bu c ph i quá t p trung
ẳ ươ ượ ả ở ụ ệ ộ ề hay căng th ng. Ph ng pháp này đ c áp d ng r ng rãi và hi u qu nhi u hình
ứ ớ ươ ườ ọ ượ ử ụ ự th c khác nhau. V i ph ng pháp này, ng i h c đ c s d ng tích c c các giác
ủ ơ ể ạ ộ ọ ậ ậ ộ ố quan và v n đ ng c a c th trong su t quá trình tham gia vào ho t đ ng h c t p và
ữ ớ ự ả ằ ồ ỹ ộ th c hành ngôn ng m i. Các k năng nghe quan sát ph n h i (b ng hành đ ng
ọ ậ ệ ả ươ ủ ơ ể ượ ử ụ c a c th ) đ c s d ng hi u qu trong quá trình h c t p. Ph ng pháp này giúp
ạ ộ ụ ẻ ể ạ ạ ạ ộ giáo viên và tr có th áp d ng m t cách linh ho t, sáng t o các ho t đ ng d y và
ể ạ ượ ờ ọ ự ự ử ụ ự ự ồ ọ h c đ đ t đ ữ c nh ng gi ẹ h c th c s tích c c. S d ng đ dùng tr c quan đ p,
ắ ẻ ượ ắ b t m t đó cũng là cách làm tr tò mò xem đó là gì, thích đ ạ c tham gia vào ho t
ớ ồ ộ đ ng v i đ dùng đó.
ầ ử ụ ươ ậ ợ ự ẻ ộ Giáo viên c n s d ng ph ộ ng pháp tr c quan hành đ ng giúp tr dân t c thu n l i
ế ệ ệ ọ ơ h n trong vi c h c ti ng Vi t.
7
ệ ươ ượ ụ ẻ ắ ượ ừ ự Cách th c hi n: Ph ng pháp này đ c áp d ng sau khi tr đã n m đ c các t và
ớ ọ ở ươ ử ụ ụ ằ ầ ồ câu m i h c ầ ph n ph ng pháp s d ng bài văn v n, đ ng dao nh m m c đích
ậ ụ ự ừ ể ẻ ạ ọ ọ th c hành v n d ng các t và câu nói đã h c vào câu nói bi u đ t. Sau khi tr đã h c
ừ ệ ể ạ ắ ộ ừ t và câu, giáo viên có th sáng t o ra m t câu chuy n có g n các t và câu nói đó.
ể ể ặ ẵ ộ ươ ể ớ ớ Ho c theo m t câu chuy n k có s n, ph ệ ng pháp v i chuy n k giáo viên gi i
ệ ừ ớ ẽ ượ ử ụ ể ẻ ệ ướ ạ thi u các t m i s đ c s d ng trong câu chuy n đ tr làm quen tr c. Ho t
ệ ượ ể ầ ừ ễ ế ự ừ ữ ệ ế ả ơ ộ đ ng k chuy n đ ệ c th c hi n d n t d đ n khó, t nh ng truy n đ n gi n đ n
ệ ề ế ọ ự ữ ừ ặ truy n có nhi u tình ti t. Giáo viên ch n l a nh ng t ừ ượ t ng thanh, t láy ho c
ạ ặ ữ ệ ế ẻ ặ ồ nh ng truy n có câu l p hay đo n l p và khuy n khích tr nghe r i nói theo.
ử ụ ể ệ ừ ẻ ọ + Chuy n k có s d ng các t ừ ượ t ng thanh, t láy làm cho tr thích thú h c theo.
ụ ủ ứ ễ ệ ả Ví d : Truy n “ Q a tr ng” – Nguy n Thanh Th o.
ả ứ ằ ơ ộ ố ộ ỏ ỏ Có m t qu tr ng ai đánh r i, n m im lìm trên bãi c , m t bác Gà tr ng mào đ chót
ả ứ ả ứ ấ ậ ề đi ngang qua, trông th y qu tr ng, bác li n kêu th t to: Ò ...ó ...o...o... qu tr ng gì to
ủ ứ to, q a tr ng gì to to...
ả ứ ụ ợ ồ ị Ụ ụ ị Bác L n éc béo ph c ph ch đi qua ngó nghiêng qu tr ng r i kêu: t à, ứ t t, tr ng gà
ị ứ hay là tr ng v t?
ạ ạ ả ứ ứ ứ ỗ ồ ố Chú Chó đ m ch y l i hít hít qu tr ng r i cũng kêu: Gâu! Gâu! Tr ng ng ng, tr ng
ứ ứ ỗ ngan? Tr ng ng ng, tr ng ngan?
ắ ồ ỡ ả ứ ắ ỗ ộ ộ ị B ng nhiên qu tr ng lúc l c, lúc l c r i v đánh tách m t cái. M t chú V t con thò
ỏ m ra kêu: Vit...Vít ...
ườ ề ẻ ư ẹ ủ ớ ọ M i ng ở ề i li n vui v đ a chú tr v nhà v i m c a chú.
ắ ạ ờ ẻ ầ ữ ạ ượ ư + Giáo viên yêu c u tr nh c l i l i tho i nh ng t ừ ượ t ng hình, t ng thanh nh :
ả ứ ặ Ụ ụ ị ứ ứ ị “Ò ó o o…qu tr ng gì to to” ho c “ t à, t t…tr ng gà hay tr ng v t”,….
ẻ ể ạ ệ ệ ậ Giáo viên t p cho tr k l ể ồ ể i câu chuy n đã nghe, r i k chuy n theo tranh, k
ồ ậ ế ố ự ớ ẻ ế ệ ả chuy n theo đ v t ( có y u t tr c quan), v i tr có kh năng ti ng Vi ệ ố t t t, giáo
ẻ ể ể ệ ệ ệ ế ả ủ ự ệ viên khuy n khích tr k chuy n theo s ki n đã tr i nghi m, k chuy n theo ch
đ .ề
8
ươ ự ộ ồ ươ ự ộ ớ Các ph ng pháp tr c quan hành đ ng g m: Ph ng pháp tr c quan hành đ ng v i
ươ ớ ồ ậ ự ươ ự ộ ớ ơ ể c th ; ph ng pháp tr c quan v i đ v t; ph ng pháp tr c quan hành đ ng v i
ể ệ chuy n k .
ể ằ ươ ớ ơ ể ự ể ộ ọ ệ + K chuy n b ng ph ng pháp tr c quan hành đ ng v i c th : Đi m quan tr ng
ươ ệ ượ ể ẻ ọ ừ ế ấ ủ nh t c a ph ng pháp này là qua truy n đ c nghe k tr h c t và câu nói ti ng
ệ ơ ở ủ ừ ớ ữ ể ậ ớ ừ Vi t trên c s nghe hi u ý nghĩa c a t m i / câu m i, sau đó t p nói nh ng t / câu
ụ ể ữ ả ầ ắ ả ươ ớ ơ đ n gi n, g n gũi và g n v i ng c nh c th . Đây là ph ộ ử ụ ng pháp s d ng các b
ậ ủ ơ ể ươ ả ừ ự ể ệ ắ ph n c a c th làm ph ẻ ấ ng ti n tr c quan giúp tr th u hi u sâu s c nghĩa cu t /
ươ ẻ ắ ự ệ ằ ừ ắ câu. Ph ng pháp này th c hi n b ng cách : Tr l ng nghe cô nói t / câu nói g n
ẻ ể ượ ộ ủ ừ ủ ơ ể ầ ớ v i hành đ ng c a c th , d n giúp tr hi u đ c nghĩa c a t / câu đó. Giáo viên
ừ ự ừ ứ ệ ể ộ ọ ừ v a nói t ủ ơ ể / câu v a th c hi n hành đ ng c a c th mình đ minh h a: Đ ng lên,
ạ ố ồ ọ ộ ng i xu ng, chào cô, chào b n, đi ra, đi vào…và làm đ ng tác minh h a. Giáo viên nói
ừ ớ ẻ ơ ẻ ể ặ ộ t ọ m i, tr nói theo và làm đ ng tác minh h a. Giáo viên có th cho tr ch i theo c p
ộ ẻ ộ ẻ ự ệ ộ ờ đôi: m t tr nói còn m t tr khác th c hi n hành đ ng theo l i nói.
ụ ệ ệ ể ấ ơ ạ Ví d : Cô k câu chuy n “ Gi c m kì l ”, thông qua câu chuy n cô cho tr h c t ẻ ọ ừ
ệ ắ ớ ả m i : Bàn tay, bàn chân, đôi tai, m t, mũi, mi ng. Cô gi ủ ẻ ể i thích cho tr hi u nghĩa c a
ừ ằ ụ ư ạ ơ ể ử ụ ẻ ừ ậ ộ t b ng cách s d ng các b ph n trên c th , ví d nh d y tr t “ Bàn tay”, cô
ớ ệ ừ ơ ỏ ẻ ủ ồ ờ gi i thi u t “ bàn tay”, đ ng th i cô xòe bàn tay c a mình ra. G i h i tr : Cái gì đây
ẻ ể ấ các con? ( bàn tay), cô có m y bàn tay ( Khái quát cho tr hi u đây là bàn tay, 2 bàn
ượ ọ ẹ ủ tay đ c g i là đôi tay, Bàn tay còn có các ngón tay). Bàn tay đ p c a các con đâu?
ẻ ơ ẻ ổ ( tr gi 2 tay lên), cho tr phát âm “ Bàn tay”, t , nhóm, cá nhân phát âm. Chú ý cho
ẻ ữ ụ ề ẻ ộ ệ ạ tr dân t c phát âm nhi u. Giáo d c tr gi ẽ gìn v sinh đôi tay s ch s .
ự ẻ ệ ế ả ộ ọ ừ ẻ ễ K t qu : Tr nói và th c hi n đ ng tác minh h a theo t / câu nên tr d nh t ớ ừ ,
ể ượ ủ ừ ớ ừ hi u đ c nghĩa c a t , ghi nh t lâu.
ươ ớ ồ ậ ự ộ ươ ử ụ ồ ậ + Ph ng pháp tr c quan hành đ ng v i đ v t: Là ph ng pháp s d ng đ v t, đ ồ
ộ ể ẻ ọ ơ ầ ế ệ ươ ẻ ể ch i g n gũi, quen thu c đ tr h c ti ng Vi t. Ph ng pháp này giúp tr hi u nghĩa
ừ ừ ơ ồ ậ ừ ậ ậ ủ ừ ướ c a t tr ọ c khi h c nói t đó chính xác. Giáo viên v a gi đ v t ( v t th t) v a nói
ừ ặ ắ ướ ẻ ỉ ậ ậ ch m t ể ẻ ho c câu nói đ tr nghe và b t ch c theo. Giáo viên cho tr ch vào v t
ậ ừ th t v a nhác l ạ ừ i t / câu .
9
ẻ ọ ừ ụ ẻ ả ậ ủ ủ Ví d : Cho tr quan sát qu cam th t, tr h c t ợ ỏ “ Q a cam” G i h i: Q a gì đây?
ề ầ ẻ ọ ắ ạ ủ ủ ẻ ả Cho tr đ c “ Q a cam” Nhi u l n. Q a cam có màu gì? Tr nh c l i: qu cam có
ề ả ả ị màu xanh. Khi ăn qu cam có v gì?. Cô khái quát qu cam có màu xanh, có nhi u
ạ ấ ọ ị ơ ể múi, có h t, khi ăn có v chua ng t, ăn cam cung c p vitamin c cho c th .
ớ ừ ẻ ế ả ố ừ ượ K t qu : Tr ghi nh t nhanh, v n t đ ở ộ c m r ng.
ươ ự ệ ộ ớ ươ ượ + Ph ng pháp tr c quan hành đ ng v i câu chuy n: Ph ng pháo này đ ụ c áp d ng
ắ ượ ừ ớ ọ ở ự ầ ộ ẻ sau khi tr đã n m đ c các t và câu m i h c ớ ơ ph n tr c quan hành đ ng v i c
ớ ồ ậ ậ ụ ụ ự ự ể ằ ộ ừ th và tr c quan hành đ ng v i đ v t nh m m c đích th c hành v n d ng các t và
ọ ừ ể ẻ ạ ọ câu nói đã h c vào câu nói bi u đ t. Sau khi tr đã h c t ể và câu, giáo viên có th
ệ ạ ắ ộ ừ sang t o ra m t câu chuy n có g n các t và câu nói đó.
ụ ệ ạ ỏ ờ ấ ừ ớ Ví d : Cô sáng t o câu chuy n “ Th con không vâng l i”, cô cung c p t m i “
ả ố ề ườ ạ ạ ạ ỏ ơ B n th ” ; “ Đi ch i xa” ; “ Quên c l i v nhà” , “ Ch y mãi, ch y mãi” ; “ Đ ng
ử ụ ẻ ể ề ế ỉ ệ nào v nhà nh ?”,….Ti p đó, giáo viên luy n cho tr nghe hi u và cách s d ng các
ừ ữ ả ệ ự ạ t ụ ể , câu nói đó trong ng c nh c th qua câu chuy n do giáo viên t t o ra. Câu
ệ ỏ ờ ề ằ ạ ộ chuy n “Th con không vâng l ỏ ọ i” : H ng ngày, b n Th h c xong là v nhà. M t
ờ ướ ỏ ả ả ố ề ủ ấ ỏ ơ ơ hôm, nghe l i B m r Th đi ch i. Th m i đi ch i xa, quen c l i v nhà. Th y
ờ ố ả ề ỏ ự ạ ặ ộ ớ ỗ tr i t ỏ ạ i, Th s c nh là ph i v nhà. Th ch y mãi, ch y mãi. B ng g p m t cây
ỏ ỏ ườ ả ờ ề ặ ỉ ỏ ạ cao, Th h i: “ Đ ng nào v nhà nh ?”. Cây cao l ng yên không tr l i. Th ch y
ườ ề ặ ạ ộ ố ố ỉ ỏ ỏ mãi, ch y mãi. G p m t dòng su i, Th h i: “ Đ ng nào v nhà nh ?”. Dòng su i
ả ờ ấ ấ ợ ỏ ồ ặ l ng yên không tr l i. S quá, Th ng i khóc hu hu hu. Bác g u đi qua, nhìn th y
ỏ ả ơ ề ư ề ế ỏ ề ấ ỗ li n đ a Th v nhà. V đ n nhà, Th c m n Bác G u và xin l ỏ ẹ i Th m ”.
ể ể ạ ệ ừ ế ẹ ẻ ể ộ ộ + Giáo viên có th k l i m t câu chuy n t ti ng m đ và chuy n n i dung sang
ế ệ ộ ẻ ể ộ ẻ ế ằ ệ ầ ắ ti ng Vi t: yêu c u m t tr xung phong k m t câu chuy n ng n mà tr bi t b ng
ẹ ẻ ỏ ị ẻ ệ ế ặ ế ti ng m đ . Sau đó tr cùng nhau ( ho c theo nhóm nh ) d ch câu chuy n sang ti ng
ệ ế ế ế ộ Vi ỗ ợ ẻ t, giáo viên h tr tr ( N u cô bi t ti ng dân t c).
ễ ể ộ ố ử ụ ữ ệ ệ ả ầ ơ ộ + S d ng m t s truy n đ n gi n, n i dung g n gũi, d hi u. Nh ng câu chuy n
ở ị ươ ệ ể ố ạ d y cho tr c n đ ẻ ầ ượ ấ ừ ộ ố c l y t cu c s ng đ a ph ng, v n chuy n k dân gian do
ệ ượ ủ ề ụ ữ ệ ạ ặ ư ầ giáo viên s u t m, chuy n đ c sáng t o theo ch đ giáo d c, ho c nh ng truy n
ượ ấ ả ử ụ ệ ả ắ ạ ờ ọ ơ đ ứ c xu t b n. L i trong truy n ph i ng n g n, s d ng các d ng câu đ n câu ph c
10
ữ ủ ẽ ả ả ả ợ ớ ẻ ế phù h p v i kh năng ngôn ng c a tr . N u có tranh v thì hình nh ph i rõ rang
ố ượ ệ ậ ầ ọ ộ ể ẻ ễ đ tr d nh n ra. N i dung truy n và s l ả ng trang minh h a tăng d n theo kh
ứ ể ệ ố ế ữ ủ ẻ ả năng nhân th c, v n kinh nghi m hi u bi t, kh năng ngôn ng c a tr . Trong
ệ ố ả ừ ử ụ ắ ọ truy n t i đa có kho ng t 6 – 8 tranh minh h a và s d ng các câu ng n ( câu
ả ừ ữ ủ ủ ệ ể ả ầ ộ kho ng 3 – 4 t / câu). Đ dài c a chuy n k tăng d n theo kh năng ngôn ng c a
tr . ẻ
ố ẻ ự ể ế ả ờ ủ ố ộ K t qu : Đa s tr nghe hi u và th c hành l i nói trong các tình hu ng c a cu c
s ng.ố
ạ ộ ườ ệ ử ụ ạ ươ => Trong ho t đ ng tăng c ế ng ti ng Vi t, giáo viên s d ng linh ho t các ph ng
ự ế ự ộ ế ả ệ ủ pháp tr c quan nêu trên, tùy thu c vào th c t kh năng ti ng Vi ẻ ẻ t c a tr . Khi tr
ớ ắ ầ ạ ừ ắ ớ ơ ể ớ ự ộ ọ m i b t d u đi h c, giáo viên d y t ọ g n v i tr c quan hành đ ng v i c th khi h c
ừ ậ ơ ể ề ộ ừ ộ các t và câu v b ph n c th , các t ủ ộ ế và câu có liên quan đ n hành đ ng c a b
ậ ơ ể ề ừ ẻ ế ộ ố ử ụ ế ệ ph n c th . Khi tr đã có m t chút “ v n li ng” v t và s d ng câu ti ng Vi t,
ớ ồ ậ ử ụ ự ậ ộ ớ giáo viên s d ng tr c quan hành đ ng v i đ v t và v i tranh ( xem tranh va nh n
ế ộ ậ ơ ể ẽ ẫ ủ ơ bi t b ph n c th , v tranh theo l ờ ướ i h ặ ế ừ ng d n c a cô ho c đ n t ng n i có tranh
ậ ơ ể ử ụ ẻ ượ ừ ệ ể ọ ộ b ph n c th ). Khi tr đã s d ng đ c các t và câu đã h c, giáo viên k chuy n
ệ ẻ ố ị ẻ cho tr nghe, sau đó cho tr đóng k ch theo c t truy n.
ứ ổ ứ ộ ườ ệ ố Cách th c t ch c hoat đ ng tăng c ế ng ti ng Vi ư t không gi ng hoàn toàn nh
ạ ộ ạ ộ ữ ể ọ ể ử ho t đ ng phát tri n ngôn ng hay ho t đ ng làm quen văn h c. Giáo viên có th s
ạ ươ ớ ộ ự ộ ụ d ng linh ho t các ph ậ ơ ể ớ ồ ậ ng pháp tr c quan hành đ ng v i b ph n c th , v i đ v t
ặ ớ ệ ạ ừ ậ ụ ẫ ươ ể ẻ ọ ho c v i tranh đ tr h c và ôn luy n l i t và câu m u, sau đó v n d ng ph ng
ự ệ ớ ộ ộ ườ ệ pháp tr c quan hành đ ng v i câu chuy n. Hoat đ ng tăng c ế ng ti ng Vi ủ ế t ch y u
ệ ừ ậ ụ ự ừ ự ế ậ t p trung vào vi c làm quen t và câu, th c hành v n d ng t và câu đó trong th c t .
ứ ậ ể ổ ứ ẻ ằ ệ ệ ệ 3.Bi n pháp 3: T ch c ôn luy n cho tr b ng hình th c t p k chuy n, đóng
ị k ch:
ệ ọ ươ ữ ư ế ẻ ộ Lý do ch n bi n pháp: Ph ng pháp này có nh ng u th , giúp tr dân t c thi u s ể ố
ế ử ụ ừ ữ ả ợ ọ rèn kĩ năng nói tr n câu, rõ ràng, bi t s d ng t ớ ng phù h p v i hoàn c nh, tình
11
ự ế ố ể ẻ ạ ạ ự ế ớ ư ồ hu ng th c t . Đ tr m nh d n, t ạ tin khi đ n l p cũng nh hòa đ ng vào ho t
ủ ớ ộ đ ng chung c a l p.
ề ơ ộ ể ẻ ượ ầ ạ ự ệ ằ Cách th c hi n: Giáo viên c n t o nhi u c h i đ tr đ c “ nói, nói và nói” b ng
ể ầ ộ ứ ẻ ậ hình th c cho tr đóng vai các nhân v t trong câu chuy n. ệ Giáo viên k l n 1 n i
ừ ể ừ ệ ẹ ộ ọ ừ dung câu chuy n, v a k v a làm đ ng tác minh h a nh nhàng ( chú ý vào các t
ể ệ ừ ớ ử ụ ể ầ ớ ọ ữ ệ m i) và s d ng ng đi u gi ng nói th hi n t m i đó. Giáo viên k l n hai toàn b ộ
ừ ệ ẫ ả ạ ộ ả ừ ộ n i dung câu chuy n ( trích d n, gi ng n i dung t ng đo n, gi i thích t ẻ khó,cho tr
ừ ể ẻ ộ ộ ọ ờ ẫ phát âm t khó) có th cho m t vài tr lên làm đ ng tác minh h a theo l i d n
ệ ủ ạ ặ ể ầ ế ẻ ạ ố chuy n c a cô. Giáo viên k l n 3 và khuy n khích tr nói theo đo n l p, đo n đ i
ắ ủ ể ờ ệ ể ậ ạ ặ ỏ tho i ng n c a nhân v t trong truy n đ phát tri n l i nói. Giáo viên đ t câu h i giúp
ẻ ể ượ ộ ắ ơ ẻ ể ệ ế ấ ộ tr hi u n i dung câu chuy n sâu s c h n. N u th y tr hi u đ c n i dung câu
ắ ầ ẻ ể ự ệ ể ệ ế ằ chuy n , giáo viên b t đ u cho tr k chuy n theo s hi u bi ữ t và b ng ngôn ng
ỡ ẻ ể ệ ể ẻ ị ủ c a cá nhân. Giáo viên quan sát và giúp đ tr k chuy n. Có th cho tr đóng k ch t ừ
ệ ượ ả ể ẻ ể ậ ắ ộ ừ các truy n đ ể ố ả c c i biên. Đ tr dân t c thi u s c m nh n và hi u sâu s c các t
ễ ầ ệ ể ắ ấ ọ và câu d dàng, giáo viên c n vi ế ạ t l i truy n k cho ng n g n, súc tích và nh n
ữ ạ ừ ẻ ế ớ ầ ế ạ ệ ủ ố m nh vào nh ng t , câu m i c n d y tr . N u ti ng Vi ẻ t c a tr khá t ể t, có th cho
ử ụ ẻ ể ặ ả ữ ệ ạ ừ tr k chuy n theo tranh ho c nh. Giáo viên s d ng tranh khi d y nh ng t , câu
ệ ượ ự ế ẻ ề ệ ớ ự ậ ắ g n v i s v t, hi n t ng mà tr không có đi u ki n tri giác tr c ti p ( Con chim,
ẻ ể ủ ừ ế ằ ẻ cái gh , cái bàn, cái chén,…) nh m giúp tr hi u nghĩa c a t và câu đó. Khi tr đã có
ừ ự ể ử ụ ấ ị ể ả ườ ố ượ s l ng t v ng nh t đ nh, giáo viên có th s d ng tranh nh đ tăng c ả ng kh
ử ụ ừ ẻ ẻ năng s d ng t ề ờ và câu cho tr . Chú ý, nên dành th i gian cho tr suy nghĩ và nói v
ữ ệ ế ẻ ế ệ ướ ộ n i dung câu chuy n. Khuy n khích nh ng tr khá ti ng Vi t nói lên tr ể c có th
ẻ ể ị ế ữ ệ ệ ẻ ế ẩ cho tr k chuy n theo tranh truy n cô đã chu n b , ti p theo là nh ng tr kém ti ng
ệ ẻ ọ ề ệ ẻ ả ả ơ Vi t, tr nhút nhát lên nói sau i biên thành câu chuy n đ n gi n khi tr h c v các
ậ ơ ể ệ ặ ị ẻ ộ b ph n c th ho c cho tr đóng k ch theo câu chuy n
ụ ể ẻ ệ ỏ ị Ví d : Truy n “ Cô bé quàng khăn đ ”, giáo viên có th cho tr đóng k ch theo câu
ừ ụ ẻ ẻ ệ ặ ị chuy n. Khi cho tr đóng k ch, giáo viên phân t ng c p 2 tr ( mootl làm bà c và
ỏ ể ế ộ ỏ ộ ụ ồ m t làm cô bé quàng khăn đ . Trang ph c g m m t chi c khăn màu đ đ quàng cho
ế ườ ể ặ ộ ị ươ cô bé và chi c khăn dùng cho ng i già, tùy thu c vào đ c đi m đ a ph ng).
12
ử ư ế ấ ộ ỏ “ Ngày x a ngày x a, có m t cô bé quàng khăn đ . Cô bé r t thích quàng chi c khăn
ỏ ọ ườ ọ ế ỏ ộ màu đ nên m i ng i g i cô là Cô bé quàng khăn đ . M t hôm, cô đ n thăm bà
ạ ị ố ấ ằ ườ ạ ỏ ơ ngo i b m. Nhìn th y bà n m trên gi ng cô ng c nhiên h i: Bà ắ i sao m t bà to
ế ắ ỉ th ?”( Ch vào m t)
ắ ơ ể Bà nói: “M t bà to đ nhìn cháu rõ h n”.
ạ ỏ ơ ỉ Cô l i h i: “Bà ể i, sao mũi bà to th ?” ( Ch vào mũi)
ễ ể ở Bà nói: “ Mũi bà to đ bà th cho d ”.
ạ ỏ ơ ế Cô l i h i: “ Bà i, sao tai bà to th ?”
ể ớ ơ Bà n i: “Tai bà to đ nghe cháu nói cho rõ h n”.
ạ ỏ ơ ỉ Cô l i h i: “ Bà ế i , sao tay bà to th ?” ( Ch vào tay)
ặ ơ ể Bà nói: “ Tay bà to đ ôm cháu ch t h n”.
ạ ỏ ế ơ ồ ồ ỉ Cô l i h i ti p: “ Bà ế i, sao m m bà to th ?” ( Ch vào m m)
ể ồ ườ ị Bà nói: “ M m bà to đ ăn th t cháu”. ( Dùng tay ôm vào ng i cô bé).
ỏ ồ ị ả ủ Thì ra con sói đó ăn th t bà c a cô bé quàng khăn đ , r i gi ố làm bà đang m, Lúc này
ứ ế ả ợ con sói nh y ra ôm cô bé. Bác th săn đi qua, bán ch t con sói c u bà và cô bé quàng
khăn đ ”. ỏ
ạ ộ ẻ ậ ả ẩ ặ ị ể + Giáo viên chu n b các tranh nh cho ho t đ ng nhóm ho c cá nhân cho tr t p k
ậ ụ ụ ự ệ ằ ừ chuy n nh m m c đích th c hành v n d ng các t ọ và câu nói đã h c vào câu nói
ẻ ể ạ ể ế ể ặ ạ ệ ừ ế ộ bi u đ t. Ho c giáo viên có th khuy n khích tr k l i m t câu chuy n t ti ng m ẹ
ế ể ộ ệ ộ ẻ ể ộ ầ ẻ đ và chuy n n i dung sang ti ng Vi t: yêu c u m t tr xung phong k m t câu
ẹ ẻ ỏ ị ẻ ệ ế ắ ằ ặ chuy n ng n b ng ti ng m đ . Sau đó tr cùng nhau ( ho c theo nhóm nh ) d ch
ệ ế ệ ế ế ế ừ câu chuy n sang ti ng Vi ỗ ợ ẻ t, giáo viên h tr tr ( N u cô bi ộ t ti ng dân t c). T đó
ẻ ừ ớ ằ ế ẻ ệ ạ giáo viên d y tr các t m i b ng ti ng Vi ệ ừ t t ể câu chuy n mà tr đã k .
ế ươ ớ ế ử ụ ừ ả K t qu : Qua ph ẻ ng pháp 1/3 tr trong l p đã bi t s d ng t , câu đúng nghĩa.
ơ ọ Nói tr n câu, rõ rang h n.
ệ ạ ườ ọ ậ ệ ẻ 4.Bi n pháp 4: T o môi tr ng h c t p và rèn luy n cho tr
ệ ọ ể ẻ ạ ế ể Lý do ch n bi n pháp: Đ giúp tr phát tri n ngôn ng ả ữ đ t k t qu cao thì giáo
ẩ ả ị ườ ẻ ườ ấ viên ph i chu n b môi tr ạ ộ ng cho tr ho t đ ng, vì môi tr ng đóng vai trò r t quan
ọ ườ ứ ẻ ẽ ạ ợ tr ng. Môi tr ng có phù h p, đa d ng, phong phú thì s gây h ng thú cho tr . Đây
13
ộ ườ ệ ọ ọ ng h c thân thi n h c sinh ủ cũng là n i dung c a phong trào thi đua“ ự Xây d ng tr
ụ ữ ầ ầ ộ ở ể tích c cự ” mà nh ng năm g n đây B Giáo d c, Phòng M m non S GD&ĐT đã tri n
ườ ẻ ầ ữ ể ệ ộ ự khai. Xây d ng môi tr ấ ng phát tri n ngôn ng cho tr m m non là m t vi c làm r t
ấ ượ ầ ự ệ ươ ầ c n thi ế góp ph n nâng cao ch t l t ng th c hi n Ch ng trình GDMN, tăng c ườ ng
ạ ộ ể ổ ụ ẻ ể ề ệ ớ ụ các đi u ki n đ đ i m i ho t đ ng chăm sóc giáo d c tr theo quan đi m giáo d c
ể ủ ứ ẻ ẻ ầ ầ ớ ổ ớ ủ ấ l y tr làm trung tâm đáp ng v i nhu c u phát tri n c a tr và nhu c u đ i m i c a
ệ ọ ngành h c hi n nay.
ự ạ ườ ọ ậ ệ ể ể ườ ệ Cách th c hi n: T o môi tr ng h c t p đ phát tri n toàn di n. Môi tr ng giáo
ườ ử ụ ế ả ệ ộ ớ ẻ ụ d c còn giúp tăng c ng kh năng s d ng ti ng Vi t cho tr . Trong m t l p có th ể
ẻ ừ ư ẻ ộ ự ề ộ có tr cùng dân t c, nh ng cũng có tr t nhi u dân t c, nên có s đan xen các ngôn
ự ữ ệ ề ề ệ ố ề ề ng và văn hóa, s khác bi t v đi u ki n s ng, v văn hóa, v thói quen và phong
ầ ậ ụ ữ ệ ể ể ặ ả ụ ậ t c t p quán,…Giáo viên c n t n d ng nh ng đ c đi m trên đ phát huy hi u qu
ế ọ ệ ư ạ ự ươ ữ ế cao trong quá trình h c ti ng Vi t nh : t o s t ẻ ớ ẻ ng tác và giao ti p gi a tr v i tr ,
ườ ớ ẻ ở ọ ọ ơ ổ tăng c ẻ ữ ng trao đ i và chia s gi a giáo viên v i tr m i lúc m i n i.
ả ượ ớ ẹ ế ế ệ ắ ắ ọ ớ ọ + L p h c ph i đ c trang trí đ p, s p x p g n gang, ngăn n p. N u di n tích l p
ạ ộ ứ ể ề ớ ọ ộ h c r ng rãi, giáo viên có th chia phòng l p thành nhi u góc ho t đ ng đáp ng nhu
ậ ẹ ủ ừ ẻ ế ủ ề ụ ệ ớ ầ ủ c u c a tr , n u di n tích l p ch t h p, tùy theo m c tiêu c a t ng ch đ , giáo viên
ề ơ ộ ạ ộ ộ ố ể ẻ ấ ị ể ạ ằ ạ ố ắ c g ng t o m t s góc nh t đ nh đ tr có th có nhi u c h i ho t đ ng nh m đ t
ộ ố ủ ề ụ ủ ầ ế ủ ề m c tiêu c a ch đ . M t s góc c n thi t cho các ch đ : góc đóng vai, góc xây
ơ ồ ơ ệ ế ạ ạ ự d ng, góc sách truy n, góc t o hình, góc ch i đ ch i và x p hình, góc âm nh c, góc
ử ệ ọ ậ h c t p, góc thiên nhiên, th nghi m.
ữ ữ ư ế ể ả ớ ọ + Trong l p h c ph i có góc khuy n khích phát tri n ngôn ng ( góc ngôn ng ) nh :
ể ẻ ơ ộ ữ ữ ữ ả ả treo tanh nh có ch cái, b ng ch cái,…đ tr có c h i làm quen ch cái. Cũng nh ư
ệ ẻ ẻ ả ọ trong góc đó có các truy n tranh ( tr xem và đ c sách), tranh nh ( tr xem và trò
ể ẻ ẽ ứ ể ệ ệ ấ chuy n theo tranh; k chuy n theo tranh…) và gi y, bút đ tr v , tô màu b c tranh,
ộ ư ậ ế ị ồ ớ ượ ắ ế làm sách, làm b s u t p…Các thi ồ ơ t b , đ dùng đ ch i trong l p đ c s p x p,
ư ướ ở ạ ậ ợ ệ ẻ ử ụ ấ ọ tr ng bày theo h ề ng m t o đi u ki n thu n l i khi tr s d ng và c t d n. Các đ ồ
ồ ơ ầ ồ ơ ạ ẵ ồ ồ dùng đ ch i c n đa d ng, có đ dùng mua s n, có đ dùng đ ch i giáo viên làm,
14
ồ ơ ụ ẻ ặ ặ ồ ệ cũng có đ dùng, đ ch i do cô và tr cùng làm ho c ph huynh đóng góp, đ c bi t là
ồ ơ ử ụ ẻ ự nên s d ng các đ ch i do tr t làm.
ườ ụ ớ ờ ị ổ ứ *Môi tr ng giáo d c trong l p: Ngoài th i gian hoc theo quy đ nh, giáo viên t ch c
ạ ộ ơ ườ ệ ứ ề ẻ các ho t đ ng ch i và tăng c ế ng ti ng Vi t cho tr qua nhi u hình th c:
ườ ổ ứ ồ ơ ạ ộ ị ồ ự ấ ậ ẩ + Môi tr ng v t ch t: T ch c các khu v c ho t đ ng; chu n b đ dùng đ ch i,
ẻ ậ ủ ư ả ả ẩ ạ ậ ồ ư ầ s u t m và tr ng bày tranh nh, sách, s n ph m t o hình c a tr , v t th t, đ dùng
ạ ị ươ ề ủ ề sinh ho t đ a ph ng…v ch đ .
ườ ữ ế ạ ườ ữ ế ầ ạ ằ + Môi tr ng ch vi t. Chú ý khi t o môi tr ng ch vi t cho tr ẻ c n t o b ng các
ữ ườ ả ừ ầ ắ ủ ườ ả ch cái in th ẻ ng, đ m b o v a t m m t c a tr , tránh r m rà gây khó nhìn cho
tr .ẻ
ố ừ ữ ệ ể ằ ơ ơ ơ ơ + Ch i các trò ch i ngôn ng : trò ch i luy n nghe, trò ch i nh m phát tri n v n t ,
ể ả ữ ệ ệ ơ ơ trò ch i rèn luy n câu nói đúng ng pháp và trò ch i rèn luy n nói bi u c m.
ổ ứ ẻ ệ ầ ọ ơ + T ch c cho tr ôn luy n đ c th , văn v n, hát và múa.
ủ ề ệ ậ ậ ộ + Xem tranh và trò chuy n theo tranh, theo v t th t hay theo ch đ ( tùy thu c vào
ự ế ủ ớ ệ ề ả ữ kh năng ngôn ng và đi u ki n th c t c a l p).
ệ ẻ ệ ệ ể ọ ộ + K chuy n hay đ c sách cho tr nghe, trò chuy n theo n i dung câu chuy n.
ạ ộ ề ả ủ ự ệ ạ ẩ ạ ẻ + Th c hi n ho t đ ng t o hình và tr nói v s n ph m t o hình c a mình.
ữ ữ ơ ơ ớ + Ch i nh ng trò ch i làm quen v i ch cái.
ế ợ ơ ơ ớ ờ + Ch i trò ch i ngón tay k t h p v i dùng l i nói.
ẻ ế ệ ẫ ụ Ví d 1: Gi ờ ơ ự ch i t do tôi hay d n tr đ n các góc trò chuy n và phát âm các t ừ có
ừ ở ỗ ề ầ ẻ ỉ ẻ ạ trong tranh, t ữ m i góc, tôi d y tr phát âm nhi u l n và cho tr ch , phát âm ch
ề ầ ư ậ ẻ ớ ạ ẩ ạ ọ ơ ơ cái đã h c; qua nhi u l n nh v y tr l p tôi phát âm chu n h n, m nh d n h n
ớ ạ ế ớ ờ ơ ạ ộ ẻ trong giao ti p v i cô, v i b n. Ngoài ra,gi ch i, ho t đ ng góc tôi cho tr đóng các
ẻ ượ ể ệ ơ ủ ư ế ổ vai khác nhau, tr đ c giao l u trao đu i mua bán và th hi n h t vai ch i c a
ẻ ể ị ờ ử ẻ ỏ ạ ắ ố ỗ mình, bên c nh đó tôi luôn theo sát tr đ k p th i s a sai, u n n n m i khi tr h i
ả ờ ặ ẹ ẻ ẻ ế ọ ho c tr l i không tr ng tâm hay tr dùng ti ng m đ .
ườ ớ ọ ườ ọ ầ ệ ả ớ * Môi tr ng ngoài l p h c: Môi tr ả ng ngoài l p h c c n đ m b o an toàn tuy t
ạ ộ ẻ ề ể ươ ể ớ ơ ố đ i, các tr đ u có th tham gia ho t đ ng và có th t ng tác v i nhau. Sân ch i
ượ ự ệ ơ ớ ướ đ t: Khu vui ch i v i cát, n ấ c, đ t sét;
ữ c phân chia thành nh ng khu v c riêng bi 15
ơ ậ ự ể ậ ồ ỏ ộ khu sinh thái ( tr ng rau, c , nuôi con v t,…); khu v c ch i v n đ ng, có th huy
ặ ộ ụ ồ ị ươ ồ ơ ẻ ậ ữ ộ đ ng ph huynh ho c c ng đ ng đ a ph ng làm thêm nh ng đ ch i cho tr v n
ế ằ ừ ỗ ồ ơ ặ ằ ổ ộ đ ng ( gh thăng b ng làm t g ho c xây b ng xi măng, đ ch i bóng r , ném trúng
ậ ượ ự ế ằ ậ ệ ị ươ ơ đích, b t xa,….) đ ch b ng nguyên v t li u đ a ph c t ồ ng. Khu ng i ch i tĩnh
ế ừ ỗ ữ ụ ế ế ể ộ ồ ặ ộ ( có th huy đ ng ph huynh ho c c ng đ ng đóng nh ng chi c gh t g , gh đá
ơ ể ặ ướ ố ệ ẽ ẻ ọ ồ ọ ể đ cô và tr cùng ng i hát, đ c th , k chuy n, đ c sách, v …) đ t d i g c cây.
ầ ậ ụ ầ ườ ả Ngoài ra, c n t n d ng quang c nh thiên nhiên g n gũi quanh tr ể ẻ ng đ tr khám
phá và h c.ọ
ổ ứ ẻ ơ ứ Giáo viên t ch c cho tr ch i theo các hình th c:
ơ ậ ể ụ ặ ậ ơ ộ ở ờ ể ẻ ượ ưở + T p th d c ho c ch i trò ch i v n đ ng ngoài tr i đ tr đ c h ng không
ộ khí trong lành và không gian r ng rãi.
ơ ậ ể ớ ơ ổ ứ ẻ + Ch i t p th : Khi m i ra ngoài sân ch i, giáo viên t ch c cho tr quan sát và trò
ề ờ ế ệ ệ ộ ề ườ ặ ổ ứ ớ chuy n v th i ti t, nhi t đ , v môi tr ng xung quanh l p ho c t ẻ ch c cho tr
ạ ộ ệ ể ể ậ ọ ơ ơ tham gia ho t đ ng t p th ( múa hát, nghe k chuy n, đ c th ,…), sau đó ch i trò
ơ ậ ẻ ả ổ ộ ộ ỏ ộ ch i v n đ ng ( mèo đu i chu t, dung dăng dung d , nh y th , m t đoàn tàu, …).
ỏ ổ ứ ơ ủ ừ ẻ ơ ơ ộ ỏ + Ch i theo nhóm nh : T ch c cho tr ch i các nhóm nh . N i dung ch i c a t ng
ồ ơ ậ ơ ớ ặ ấ ộ ơ nhóm khác nhau: nhóm ch i v i cát, n n đ t sét, nhóm ch i vói đ ch i v n đ ng,
ồ ậ ệ ế ỏ ọ ơ ặ nhóm tìm ki m các đ v t, côn trùng, lá cây, đá, s i, nhóm ôn luy n hát, đ c th ho c
ể ủ ề ệ nghe cô giáo k chuy n,…tùy theo ch đ .
ổ ứ ế ợ ẻ ẽ ấ ằ ơ ớ + Ch i cá nhân k t h p v i nhóm: T ch c cho tr v trên sân b ng ph n, que hay
ề ề ặ ắ ắ ơ ẻ ơ ằ b ng nhi u cách khác nhau, ho c cho tr ch i di u, ch i chong chóng, b t ánh n ng,
…
ể ố ạ ệ ẻ ề ẻ ể ả ộ ả Nhóm các tr cùng dân t c thi u s t o đi u ki n cho tr có th gi ng gi ữ i nh ng
ừ ẹ ẻ ẻ ọ ẻ ớ ẻ ồ ế ẻ ằ t khó b ng ti ng m đ , tr h c qua chia s v i nhau. Nhóm tr g m các tr dân
ạ ơ ộ ẻ ữ ể ố ẻ ể ế ủ ộ t c thi u s khác nhau t o c h i cho tr chia s nh ng hi u bi t, văn hóa c a dân
ữ ự ế ệ ạ ạ ạ ớ ườ ộ t c mình, t o nên s than thi n và m nh d n khi giao ti p v i nh ng ng i khác dân
t c.ộ
ụ ổ ứ ơ ậ ạ ộ ể ẻ ứ ộ ờ ơ Ví d : T ch c các ho t đ ng ngoài tr i qua trò ch i v n đ ng đ tr thích ng v i
ư ư ư ẻ ắ ố ỏ ộ
các tình hu ng nh : M a to, m a nh , bão, dông, n ng to,…tr có hành đ ng và 16
ả ứ ặ ằ ắ ơ ợ ơ ph n ng thích h p khi ch i. Ho c trò ch i “Tung b t bóng b ng hai tay”, cô gi ớ i
ỏ ẻ ể ẻ ệ ơ ơ ườ ế ố ệ thi u tr cách ch i trò ch i, h i tr đ tăng c ng v n ti ng Vi t “ Cái gì đây?”,
ẻ ừ ề ầ ủ ể ả cho tr phát âm t “ qu bóng” nhi u l n. “ Q a bóng dùng đ làm gì?”, “ Các con
ẻ ắ ằ ấ ớ ừ tung b t bóng v i ai”, “ Tung bát bóng b ng m y tay”, cho tr phát âm t ạ “ b n”, và
ề ầ ừ t “ hai tay” nhi u l n.
ổ ứ ế ả ườ ườ ớ ọ K t qu : T ch c tăng c ế ng ti ng Vi ệ ở t môi tr ẻ ng trong và ngoài l p h c tr
ọ ơ ế ố ệ ủ ẻ ệ ẻ đ ượ ọ ở ọ c h c m i lúc m i n i nên v n ti ng Vi t c a tr tăng lên rõ r t, tr nói rõ
ạ ơ ạ ràng, m ch l c h n.
ệ ươ ụ 5.Bi n pháp 5: Ph ố ế ợ ớ ng pháp ph i k t h p v i ph huynh
ụ ệ ọ ườ ầ ẻ ạ ẻ ế ệ Lý do ch n bi n pháp: Ph huynh la ng i g n gũi tr , d y tr ti ng Vi t thì tr s ẻ ẽ
ọ ượ ọ ế ệ ọ ơ ọ ườ ệ ứ h ng thú h c, đ c h c ti ng vi t m i lúc m i n i. Tăng c ế ng ti ng Vi ẻ t cho tr
ế ố ụ ề ộ ẻ ượ ố ẹ ế còn ph thu c nhi u vào y u t gia đình, n u trong gia đình tr đ c b m cho giao
ế ế ằ ệ ớ ẻ ẽ ế ế ọ ệ ấ ti p b ng ti ng Vi t s m thì tr s ti p thu và h c ti ng Vi t r t nhanh, ng ượ ạ c l i
ẻ ượ ế ằ ệ trong gia đình tr không đ ế c làm quen, giao ti p b ng ti ng Vi ẻ ẽ ấ t thì tr s r t khó
ế ệ ả ờ ờ ạ ủ ể ọ đ h c ti ng Vi t. Sau kho ng th i gian h c ọ ở ườ tr ng thì th i gian còn l ẻ i c a tr
ủ ế ở ố ế ợ ể ẻ ượ ụ ậ ớ ch y u gia đình, vì v y giáo viên ph i k t h p v i ph huynh đ tr đ c nói
ế ệ ẽ ấ ố ẻ ẻ ẽ ượ ế ệ ti ng Vi t ngay trong gia đình s r t t t cho tr , tr s đ ệ c ôn luy n ti ng Vi t
trong gia đình.
ố ẻ ộ ạ ớ ự ụ ệ ề Cách th c hi n: Giáo viên đi u tra s tr dân t c t ổ ọ i l p. Trong bu i h p ph huynh
ổ ế ạ ộ ườ ệ ẻ ằ ộ ọ h c sinh, giáo viên ph bi n ho t đ ng tăng c ế ng ti ng Vi t cho tr dân t c. H ng
ả ả ẻ ụ ệ ề ả ờ ớ ngày, trong th i gian đón tr , tr tr giáo viên trò chuy n v i ph huynh v kh năng
ệ ủ ẻ ướ ụ ẫ ở ế ế nói ti ng Vi t c a tr , h ng d n ph huynh ớ ẻ trong gia đình nên giao ti p v i tr
ệ ả ọ ủ ụ ế ắ ế ằ b ng ti ng Vi ỗ ẻ t. Thông báo k t qu h c c a m i tr cho ph huynh n m và không
ụ ế ọ ằ ữ ế ế ả ệ ủ quên cho ph huynh bi t kh năng ti p thu bài h c b ng ngôn ng ti ng Vi t c a
ụ ế ệ ấ ấ ỗ ợ ệ m i cháu ra sao và r t mong ph huynh h p tác trong vi c cung c p ti ng Vi t cho
ẻ ở ư ụ ế ệ ể ổ ớ ề ơ tr nhà nh : ph huynh dùng ti ng Vi t đ trao đ i v i con em nhi u h n, kèm tr ẻ
ữ ề ế ơ ệ ế ấ ạ ệ ấ ị ọ nhi u h n trong h c ch cái ti ng Vi t và nh t là nói th o ti ng Vi t nh t đ nh con
ẽ ế ụ ễ ộ ọ ỏ ơ ầ ọ ủ c a ph huynh s ti p thu bài m t cách d dàng, h c gi ấ i h n trong c p h c m m
17
ừ ữ ấ ấ ọ ờ ụ ấ non và nh t là các c p h c sau này. T nh ng l ẩ i nói y đã thúc đ y ph huynh quan
ế ế ấ ơ ố ề ơ tâm đ n con em h n, chăm lo cung c p v n ti ng Vi ệ ở t ẻ nhà cho tr nhi u h n.
ẻ ớ ế ế ả ạ ệ ơ ế ừ ể ễ ệ K t qu : Tr l p tôi hi n nay nói th o ti ng Vi t h n, bi t dùng t , câu đ di n
ẻ ạ ư ẻ ề ạ ố ạ đ t đi u tr mu n nói, không còn nói câu không rõ nghĩa, tr m nh d n giao l u cùng
cô, cùng b n.ạ
Ả Ặ ƯỢ Ế V.K T QU Đ T Đ C
ủ ả ụ ữ ệ ươ ẻ ớ Qua kinh nghi m c a b n thân và áp d ng nh ng ph ế ng pháp trên đ n nay tr l p
ể ượ ữ ế ệ ế tôi đã có: 100% cháu nghe, hi u đ c ngôn ng ti ng Vi t, bi ữ ế t dùng ngôn ng ti ng
ệ ể ễ ạ Vi t đ di n đ t thành câu có nghĩa.
ể ờ ẻ + 100% tr nghe, hi u l ủ i nói c a cô.
ậ ế ữ ế ệ + Có 67 % cháu nh n bi t nhanh và phát âm đúng 29 ch cái ti ng Vi t.
ạ ượ ễ ủ ả ế ế ố + Có 64 % cháu di n đ t đ c suy nghĩ c a b n thân, bi t nêu ý ki n, mong mu n
ủ ả c a b n thân .
ữ ế ư ẻ ằ ệ + Có 50 % tr nói l u loát b ng ngôn ng ti ng Vi t.
ố ẻ ạ ạ ự ứ ề ầ ấ ơ Ngoài ra, đa s tr m nh d n, t tin h n đ u năm r t nhi u. H ng thú tham gia cùng
ạ ộ ạ ọ cô, cùng b n trong m i ho t đ ng.
Ậ Ế V.K T LU N
1.Đánh giá chung:
ớ ỷ ệ ụ ế ệ ệ ạ ớ Qua vi c áp d ng sáng ki n kinh nghi m vào l p tôi đang d y v i t l ẻ 69% tr dân
ậ ợ ữ ụ ệ ậ ấ ữ ộ t c. Tôi nh n th y vi c áp d ng có nh ng thu n l i và cũng không ít nh ng khó
khăn.
ụ ệ ự ườ + Ph huynh nhi t tình cùng tham gia vào quá trình xây d ng môi tr ọ ậ ng h c t p cho
ơ ở ậ ấ ể ự ẻ ườ ấ ố ở tr , đóng góp c s v t ch t đ xây d ng môi tr ng, cung c p thêm v n văn hóa
ươ ị đ a ph ng.
ộ ố ụ ượ ế ệ ạ ấ + M t s ph huynh r t thích con mình nói đ c ti ng Vi ạ t rõ ràng, m ch l c. Và
ạ ộ ủ ế quan tâm đ n ho t đ ng c a con ở ườ tr ng.
ặ ạ Bên c nh đó g p không ít khó khăn:
ẫ ườ ẹ ẻ ể ớ ạ ử ụ ế ệ ộ + Cháu v n th ng s d ng ti ng m đ đ trò chuy n v i b n cùng dân t c trong
l p.ớ
18
ộ ố ụ ế ữ ế ặ ọ + M t s ph huynh không bi t ch , nên g p khó khăn khi cho cháu h c ti ng Vi ệ ở t
ệ ọ ủ ự ự ư ế nhà, ch a th c s quan tâm đ n vi c h c c a cháu.
ư ượ ế ậ ệ ẵ ở ị ươ ự ể + Ch a khai thác đ c h t nguyên v t li u s n có đ a ph ng đ xây d ng môi
ườ ọ ậ tr ẻ ng h c t p cho tr .
ở ị ươ ể ẻ ọ ệ ể ơ + Khai thác văn hóa dân gian đ a ph ng đ tr h c : th , truy n k , ca dao, hò, vè,
ề ạ ơ ế ồ đ ng dao, trò ch i dân gian,… còn nhi u h n ch .
ệ ọ 2. Bài h c kinh nghi m:
ế ấ ệ ề ấ ỏ ở ẻ ộ ố Cung c p v n ti ng Vi ộ ấ t cho tr dân t c là m t v n đ r t khó. Đòi h i cô giáo
ả ươ ố ử ớ ấ ả ẻ ẻ ầ ằ ậ ự ph i th t s yêu th ng g n gũi tr , kiên trì. Đ i s công b ng v i t t c các tr dân
ể ờ ư ệ ạ ả ớ ớ ẻ ộ t c trong l p. Luôn t o tình c m cho tr giao l u trò chuy n v i cô, nghe hi u l i nói
ữ ậ ự ứ ạ ộ ể ẻ ố ủ c a cô. Cu n hút tr tham gia vào các ho t đ ng phát tri n ngôn ng th t s h ng
ạ ộ ụ ở ớ ượ ự ệ ượ thú. Đ c th c hi n thong qua các ho t đ ng giáo d c l p và đ ợ c tích h p vào
ạ ộ ộ ố ươ ẻ ả ả ộ m t s ho t đ ng khác trong ch ụ ng trình chăm sóc giáo d c tr . Đ m b o n i dung
ị ế ẩ ệ ữ ể ộ ươ ụ chu n b ti ng Vi t theo n i dung phát tri n ngôn ng trong ch ng trình giáo d c
ủ ấ ả ẻ ệ ả ả ầ ả ợ ớ ố m m non. Đ m b o phù h p v i kinh nghi m s ng, kh năng c a t t c các tr , phù
ệ ố ộ ở ữ ể ề ề ặ ớ ố ợ h p v i đi u ki n s ng, đ c đi m ngôn ng và truy n th ng văn hóa các dân t c
ươ ị đ a ph ng.
ậ ự ạ ấ ọ ệ ủ ộ ớ ẻ Tôn tr ng tính đa d ng, ch p nh n s khác bi ộ t c a tr các dân t c trong m t l p.
ạ ườ ươ ự ữ T o môi tr ng t ẻ ng tác tích c c gi a các tr .
ụ ệ ộ ớ ượ ự ệ ệ ả Trên đây là m t vài kinh nghi m áp d ng trong l p tôi đ c th c hi n có hi u qu ,
ớ ạ ố ớ ố ớ ẻ ữ ệ ạ nh ng bi n pháp trên tuy không có gì m i l ư đ i v i các b n nh ng đ i v i tr dân
ỗ ợ ẻ ấ ệ ọ ụ ế ề ẻ ớ ộ t c thì vô cùng m i m và có tác d ng h tr tr r t nhi u trong vi c h c ti ng Vi ệ t.
ự ươ ữ ẽ ỏ Tuy nhiên trong qua trình xây d ng các ph ng pháp trên s không tránh kh i nh ng
ế ượ ự ủ ồ ệ ệ ổ ấ thi u sót, r t mong đ c s góp ý b sung c a đ ng nghi p, Ban giám hi u nhà
ườ tr ng.
Ả Ệ VI. TÀI LI U THAM KH O:
ế ị ủ ướ ủ ố ệ Quy t đ nh s 1008 / QĐ – TTg ngày 2/6/2016 c a Th t ủ ng chính ph phê duy t
ườ ệ ẻ ạ ọ Đ án ề “Tăng c ế ng ti ng Vi t cho tr MN, h c sinh TH vùng DTTS giai đo n 2016
ị ướ ế 2020 và đ nh h ng đ n 2025”
19
ề ệ ố ườ Công văn s 1099/ BGDĐT – GDMN ngày 21/3/2017, v vi c Tăng c ế ng ti ng
ệ ể ố ơ ở ụ ẻ ầ ộ Vi t cho tr em dân t c thi u s trong các c s giáo d c m m non.
ệ ậ ướ ự ệ ẫ ấ ươ ụ ầ Tài li u t p hu n : H ng d n th c hi n ch ng trình giáo d c m m non trong
ớ ẫ các l p m u giáo ghép.
ồ ưỡ ườ ầ ả ộ ọ ệ Tài li u: B i d ng th ng xuyên cán b qu n lí, giáo viên m m non năm h c 2017
– 2018.
ữ ọ ủ ệ ả Tài li u: Ngôn ng h c c a tác gi ồ Đinh H ng Thái
Ụ Ụ M C L C
I.
Ấ Ặ Ề Đ T V N Đ
1.
ề ọ Lý do ch n đ tài
2.
ớ ủ ề Tính m i c a đ tài
3.
ề ạ Ph m vi đ tài
II.
Ự Ạ TH C TR NG
1.
ậ ợ Thu n l i
2.
Khó khăn
3.
Nguyên nhân
III.
Ự Ệ Ệ BI N PHÁP TH C HI N
1.
ệ Bi n pháp 1
2.
ệ Bi n pháp 2
3.
ệ Bi n pháp 3
4.
ệ Bi n pháp 4
5.
ệ Bi n pháp 5
IV.
Ả Ặ ƯỢ Ế K T QU Đ T Đ C
V.
Ậ Ế K T LU N
1.
Đánh giá chung
20
2.
ệ ọ Bài h c kinh nghi m
VI.
Ả Ệ TÀI LI U THAM KH O
