ế

Nguy n Minh Tú, THPT Vi

t

Sáng ki n kinh nghi m B cắ I. TÊN Đ  TÀI

ử ụ ầ ả ộ ố ậ ấ S  d ng máy tính c m tay gi ậ i nhanh m t s  bài t p v t lý c p THPT.

Ủ Ấ Ế Ề II. TÍNH C P THI T C A Đ  TÀI

ả ể ậ ậ ậ ọ Gi ở ộ   i bài t p v t lý giúp cho h c sinh (HS) có th  ôn t p, đào sâu, m  r ng

ở ầ ể ẫ ứ ể ể ế ế ậ ậ ắ ọ ứ   ki n th c đã h c. Bài t p v t lý có th  là đi m kh i đ u đ  d n d t ki n th c

ụ ệ ậ ậ ả ả ậ ớ m i. Bài t p v t lý giúp HS rèn luy n kĩ năng, kĩ x o, kh  năng v n d ng lý

ọ ể ả ế ộ ố ệ ượ ự ế ậ thuy t đã h c đ  gi i thích m t s  hi n t ng th c t , làm bài t p.

ứ ộ ế ứ ủ ế ậ ượ ể M c đ  ti p nh n ki n th c c a HS đ c đánh giá thông qua bài ki m tra,

ể ừ ỳ ụ ọ ộ thông qua các k  thi. K  t ứ    năm h c 2007 ­ 2008, B  GD&ĐT áp d ng hình th c

ố ớ ệ ệ ể ắ ậ ố ỳ thi tr c nghi m đ i v i môn V t lý trong k  thi T t nghi p THPT và Tuy n sinh

ạ ọ ệ ệ ẳ ậ ỏ Đ i h c – Cao  đ ng. Vì v y, vi c ôn luy n, tr ả ờ  l ắ   i  nhanh các câu h i tr c

ệ ậ ượ ề ả ạ nghi m v t lý đ ầ   ọ c các giáo viên gi ng d y và h c sinh đ  cao. Máy tính c m

ụ ọ ậ ụ ữ ể ế ộ tay (MTCT) là m t trong nh ng d ng c  h c t p không th  thi u giúp HS tính

ắ ọ ờ ả toán các phép tính toán h c trong th i gian ng n và chính xác. Khi gi i các bài

ầ ớ ự ợ ủ ể ậ ượ ế ả ủ ậ t p v t lý luôn c n t i s  tr  giúp c a MTCT đ  thu đ c k t qu  c a bài toán.

ắ ầ ừ ộ ố ỉ ọ ở ổ B t đ u t năm h c 2007 ­ 2008, S  GD&ĐT m t s  t nh đã có t ứ    ch c

ấ ỉ ọ ọ ỏ ả ầ ỳ k  thi c p t nh “Thi ch n H c sinh gi i gi ậ   i toán trên máy tính c m tay môn v t

ấ ộ ổ ứ ự ọ ọ ỳ lý c p THPT”, B  GD&ĐT đã t ch c k  thi khu v c “Thi ch n h c sinh gi ỏ   i

ả ầ ậ ấ gi i toán trên máy tính c m tay môn V t lý c p THPT”.

ữ ạ ườ ơ ệ ắ ể ậ ỳ ị H n n a, t i tr ng THPT Vi t B c, các bài ki m tra đ nh k  môn V t lý

ố ớ ớ ụ ứ ệ ể ắ ố   áp d ng hình th c ki m tra tr c nghi m 100 % đ i v i l p 12, 60% – 70% đ i

ớ ớ ớ v i l p 10 và l p 11.

ề ệ ử ụ ơ ữ ể ế ả ả H n n a, k t qu  kh o sát v  vi c s  d ng MTCT đ  tính toán tìm đáp s ố

ả ả ư ế ậ ậ khi gi i các bài t p v t lý, k t qu  nh  sau:

ử ụ ố + 20% s  d ng t t MTCT.

1

ế ử ụ + 65% bi t s  d ng MTCT.

ế

Nguy n Minh Tú, THPT Vi

t

Sáng ki n kinh nghi m B cắ

ế ử ụ + 15% không bi t s  d ng MTCT.

ệ ậ ướ ẫ ả ậ ậ Vì v y, vi c h ọ ng d n h c sinh gi i bài t p v t lý có s  h  tr ự ỗ ợ ủ    c a

ầ ế ự ầ ư ề ờ ứ ể MTCT là c n thi ầ t; Giáo viên c n có s  đ u t v  th i gian, công s c đ  có

ượ ướ ế ế ẫ ộ ợ đ c cách h ng d n HS m t cách h p lý, giúp các em tính toán đi đ n k t qu ả

ậ ấ ộ ủ c a bài t p m t cách nhanh nh t.

ấ ừ ứ ữ ề Xu t phát t ử ụ   ọ  nh ng lý do nêu trên, tôi ch n đ  tài nghiên c u: “S  d ng

ả ộ ố ậ ấ ầ máy tính c m tay gi ậ i nhanh m t s  bài t p v t lý c p THPT ”.

Ộ Ề III. N I DUNG Đ  TÀI

ứ ụ 1.M c đích nghiên c u

ơ ở ướ ả ử ụ ậ Trên c  s  phân tích các b c gi ủ   i bài toán v t lý, tính năng s  d ng c a

ộ ố ạ ạ ộ ứ ả ậ ậ m t s  lo i MTCT, nghiên c u ho t đ ng gi ớ ự ỗ ợ ủ   i bài t p v t lý v i s  h  tr  c a

ằ ả ậ ượ MTCT nh m gi i bài t p đ c nhanh và chính xác.

ứ ệ ụ 2. Nhi m v  nghiên c u

ứ ạ ậ ậ ấ ­ Nghiên c u các d ng bài t p v t lý c p THPT.

ử ụ ứ ạ ầ ­ Nghiên c u các tính năng và cách s  d ng các lo i máy tính c m tay Casio ­  Fx

ạ ươ ươ 570MS , Casio ­  Fx 570ES và các lo i máy tính có tính năng t ng đ ng.

ộ ố ự ể ậ ọ ươ ậ ấ ậ ­ L a ch n m t s  bài t p v t lý tiêu bi u trong ch ng trình v t lý c p THPT

ả ớ ự ỗ ợ ủ ể ướ đ  h ẫ ng d n gi i v i s  h  tr  c a MTCT.

ươ ứ 3. Ph ng pháp nghiên c u

ứ ề ậ ạ ả ậ ậ ậ ệ ­ Nghiên c u tài li u v  lý lu n d y gi ấ   i bài t p v t lý, SGK và SGV V t lý c p

THPT.

ổ ứ ệ ướ ẫ ả ậ ậ ự ­ T  ch c th c nghi m h ọ ng d n h c sinh gi ớ ự ỗ ợ ủ   i bài t p v t lý v i s  h  tr  c a

ộ ố ờ ự ọ ệ ể ọ ỏ MTCT thông qua m t s  gi ộ  ch n, ôn luy n đ i tuy n h c sinh gi t i.

ệ ướ ộ ố ề ử ụ ẫ ả ứ ­ Nghiên c u tài li u h ng  d n s  d ng MTCT, tham kh o m t s   đ  thi

2

ạ MTCT trên m ng internet .

ế

Nguy n Minh Tú, THPT Vi

t

Sáng ki n kinh nghi m B cắ 4. Đ i t

ố ượ ứ ạ ng và ph m vi nghiên c u

ố ượ ạ ủ ọ ủ ạ ộ ạ ộ ứ ­ Đ i t ng nghiên c u: ho t đ ng d y c a GV và ho t đ ng h c c a HS trong

ả ớ ự ỗ ợ ủ ậ ậ ệ vi c gi i bài t p v t lý v i s  h  tr  c a MTCT.

ộ ố ứ ể ạ ậ ướ ẫ ả ­ Ph m vi nghiên c u : M t s  bài t p tiêu bi u h ng d n HS gi ớ   ậ i bài t p v i

ự ỗ ợ ủ s  h  tr  c a MTCT.

ộ 5. N i dung

ớ ơ ả ủ ứ ệ ạ 5.1. Gi i thi u ch c năng c  b n c a các lo i MTCT

ị ườ ệ ạ ầ ề Các lo i máy tính c m tay hi n đang có bán trên th  tr ng đ u có các

ơ ả ứ ớ ả ươ ả ch c   năng   c   b n:   tính   toán,   phép   toán   có   nh ,   gi i   ph ng   trình,   gi i   h ệ

ươ ổ ơ ố ớ ị ph ng trình, đ i đ n v …. Đ i v i các máy Casio Fx 570 MS, Casio Fx 570 ES

ộ ố ứ ố ứ ệ ạ có thêm m t s  ch c năng: đ o hàm – tích phân, l nh Solve – Calc, s  ph c…

ề ặ ệ ớ ứ ệ Trong đ  tài này, tôi đ c bi t quan tâm t i ch c năng: tính toán, l nh solve

ạ ả ươ ả ệ ươ – Calc, đ o hàm, tích phân, gi i ph ng trình, gi i h  ph ng trình, tính toán

ố ứ trên s  ph c.

ả ớ ự ỗ ợ ủ ậ ậ 5.2. Cách trình bày cách gi i bài t p v t lý v i s  h  tr  c a MTCT

Câu h i 1:ỏ …………

ậ ả Trình bày  ng n g n l ắ ọ ờ ả ề ộ i gi i v  n i dung v t lý K t quế

ủ ế ứ ể ươ (ch  y u là bi u th c, ph ng trình)

Câu h i 2:ỏ ………..

ậ Trình bày ng n g n  l ắ ọ ờ ả ề ộ i gi i v  n i dung v t lý ả K t quế ủ ế ứ ể ươ (ch  y u là bi u th c, ph ng trình)

3

...

ế

Nguy n Minh Tú, THPT Vi

t

ướ ọ ả ộ ố ậ

Sáng ki n kinh nghi m B cắ ẫ 5.3. H ng d n h c sinh gi

ậ i m t s  bài t p v t lý v i s ớ ự ỗ ợ ủ    h  tr  c a

ệ MTCT nhãn hi u “Casio Fx 570 ES”

ế

(K t qu  bài toán chính xác t

ữ ố ậ i 4 ch  s  th p phân)

ộ ơ ạ ắ ộ ơ ề l1 thì dao đ ngộ ấ Bài 1. T i m t n i trên Trái Đ t, m t con l c đ n khi có chi u

2; Bi

ộ ớ ế ằ ắ ớ v i chu kì T ơ   t r ng con l c đ n ề 1; có chi u dài l2 thì dao đ ng v i chu kì T

3 = 2,7 s; có chi u dài (

ề ớ ề khi có chi u dài ( ộ l1 + l2) thì dao đ ng v i chu kì T l1 ­ l2) dao

4 = 0,8 s. Hãy tính chu kì dao đ ng T

ớ ộ ủ ắ ộ đ ng v i chu kì là T ơ   1 và T2 c a con l c đ n

ề ươ ứ khi có chi u dài t ng  ng là l1 và l2?

ả ả K t quế Tóm t t cách gi i

+

ứ ủ ể ắ ­ Bi u th c c a các chu kì:

l

l 1

2

l 1

l 2

=

=

= p

=

p 2.

;

p 2.

;

2.

;

2.

T 1

T 2

T 3

p T 4

l 1 g

l 2 g

g

g

+

-

=

=

=

+

=

2 T 1

2 T 2

2 2 T T ; 3 1

= 2 T 2

2 T 4

l 1 2 T 1

l 2 2 T 2

l l 1 2 2 T 3

l l 1 2 2 T 4

+

- (cid:0) (cid:0) -

2 T 3

2 T 4

2 T 3

2 T 4

=

=

T 1

T 2;

2

2

- (cid:0)

(   (   2.7  x2    +  0.8  x2    )    (cid:0) 2  )     = Tính T1:

1.991230775

ể ấ ị Tính T2: Sau khi tính T1 b m  REPLAY  d ch chuy n con

1

ỏ ử ấ ứ ừ ể ấ tr  s a d u (+) thành d u (­) trong bi u th c v a tính T T1 = 1,9912 (s)

ồ ấ r i b m  =

Ho c  ặ (     (     2.7   x2     ­   0.8   x2     )     (cid:0) 2   )     =

1.823458253

4

T2 =1,8235 (s)

ế

Nguy n Minh Tú, THPT Vi

t

1 = 3,7sin(10(cid:0) t+

Sáng ki n kinh nghi m B cắ Bài 2. Cho hai dao đông điêu hoa cung ph

̀ ̀ ̀ ̀ ̀ ́ ươ ̣ ng cung tân sô: x

̀ ươ ổ ợ ộ ng trình dao đ ng t ng h p? 0,32) (cm) ; x2 = 2,8cos(10(cid:0) t ­ 0,48) (cm). Tim ph

ả ả K t quế i

t cách gi ợ ươ ắ Tóm t ổ ộ ng trình dao đ ng t ng h p:

2

Ph x = x1 + x2 = 3,7sin(10(cid:0) t+ 0,32) + 2,8cos(10(cid:0) t ­ 0,48) p x = 3,7cos(10(cid:0) t + 0,32 ­ ) + 2,8cos(10(cid:0) t ­ 0,48)

Tìm x:  SHIFT   MODE    4   MODE    2   3.7  SHIFT

(­)  (  0.32 ­  (  SHIFT  x10x    (cid:0) 2 )   )  + 2.8  SHIFT    (­)

(  ­ 0.48 )   =   6.03271234

(cid:0) ­0.92151105 (cid:0) t – 0,9215) (cm)

ế ả K t qu : x = 6,0327cos(10 x = 6,0327cos(10(cid:0) t

ặ ệ ố ự ả ộ ố ệ ẫ ở – 0,9215) (cm) ầ ố    c m L. Đ t vào hai đ u  ng Bài 3. M t  ng dây d n có đi n tr  R và h  s  t

ề ệ ệ ộ ườ ệ ố ộ ế ộ m t hi u đi n th  m t chi u 12 V thì c ng đ  dòng đi n trong  ng là 0,2435

ề ầ ầ ố ệ ệ ế ặ ộ ố A. Đ t vào hai đ u  ng m t hi u đi n th  xoay chi u t n s  50 Hz có giá tr ị

ụ ệ ườ ộ ệ ụ ủ ệ ố hi u d ng 100 V thì c ng đ  hi u d ng c a dòng đi n trong  ng dây là 1,1204

A. Tính R, L?

ả i K t quế

Tóm t ệ ắ t cách gi ệ ả ế ộ ề

R =

ắ ố ­ M c  ng dây vào hi u đi n th  m t chi u, ta có: U1 = RI1  (cid:0) Tính R: 12  (cid:0) 0.2435  =   49.28131417

5

ắ ố ệ ệ ế ề ­ M c  ng dây vào hi u đi n th  xoay chi u, ta có: R = 49,2813 ( W )

ế

Nguy n Minh Tú, THPT Vi

t

Sáng ki n kinh nghi m B cắ

2

2

2

=

=

Z

Z

R

Z

;

2 L

U I

2

2

2

2

2

1

2

1

=

(cid:0) -

w 2 L

= L

2

U I

f

U I

U I

1 2 .

p 4.

U I 1

2

2

1

2 � � � � � � � � � � � �

2 � � � � � � � � � � � � � � � �

� � � �

(cid:0) - (cid:0) -

(   (   100  x2   (cid:0) 1.1204  x2   )   ­   (  12  x2 Tính L:

(cid:0) 0.2435  x2   )   )   (cid:0) (  4  (cid:0) SHIFT   x10x   x2   (cid:0) 50 L = 0,2369 (H) x2   )   =  0.23687046

ế ầ ượ ố ủ t hai b c x ộ   t c a m t ứ ạ (cid:0) 1 = 0,555(cid:0) m và (cid:0) 2 = 377nm vào cat Bài 4. Chi u l n l

ế ệ ệ ấ ầ ấ ế t ệ  bào quang đi n thì th y hi u đi n th  hãm g p 4 l n nhau. Tìm gi ớ ạ   i h n

ạ t? quang đi n ệ (cid:0) 0 c a kim lo i làm cat ố ủ

+

eU

h

ả ắ K t quế Tóm t t cách gi

0

ụ ứ ta có: Áp d ng công th c Anhstanh: ả i hc hc = l l

hc

hc

=

+

eU

h 1

1 2

l = 0

1 hc

0 hc

3 4

2

1

=

+

eU

h

2

2

0

(cid:0) (cid:0) l l l l (cid:0) (cid:0) (cid:0) = 0,6587 (cid:0) m. l - l (cid:0) l l (cid:0) (cid:0)

0 :

l 3  x  0.555  x  0.377  (cid:0) (  4 x 0.377  –  0.555  ) Tính

0

= 0.658662119

l = = 0,6587 (cid:0) m i A và B cách nhau 9 cm

1 = 10­8 C, q2 = 4. 10­8 C đ t t

ể ặ ạ ệ Bài 5. Hai đi n tích đi m q

3 = 2. 10­6 C t

3 n mằ

ả ặ ệ ạ trong chân không. Ph i đ t đi n tích q ể ệ i đâu đ  đi n tích q

ể ằ cân b ng (không di chuy n)?

23

ắ ả ả i K t quế

ur ur ,F F 13

3  trong chân

ự ệ Tóm t   là l c đi n do q t cách gi ụ 1, q2  tác d ng lên q

=

+

= -

không.

23

23

ur F 13

ur F

ur F 13

ur F

r 0

6

ằ ằ q3 n m cân b ng khi:

ế

Nguy n Minh Tú, THPT Vi

t

Sáng ki n kinh nghi m B cắ

13 = F23

|

|

|

|

.= k

.= k

(cid:0) ặ ạ ằ ạ i C n m trong đo n AB, F q3 đ t t

F 13

F 23

q q . 1 3 2 AC

q q . 2 3 2 CB

|

|

|

|

=

=

=

Ta có: ,

k

k

.

.

F 13

F 23

2

2

q q . 1 3 2 AC

q q . 2 3 2 CB

1 AC

4 AC

(9

)

(cid:0) (cid:0) -

ALPHA   )  x2  )   ALPHA  CALC   (   4 Tính AC:  (  1(cid:0)

(cid:0) (  9 ­  ALPHA   )   )    x2   SHIFT  CALC 1  = 3

1 = q2 = 5.10­16C đ

ệ ượ ặ ố ị ạ AC = 3,0000 cm ủ ỉ c đ t c  đ nh t ộ   i hai đ nh B, C c a m t Bài 6. Hai đi n tích q

ệ ề ạ ằ ặ tam giác đ u ABC c nh a = 8 cm. Các đi n tích đ t trong không khí có h ng s ố

ệ ị ườ ườ ạ ỉ đi n môi ε = 1,000594. Xác đ nh c ộ ệ ng đ  đi n tr ng t ủ i đ nh A c a tam giác

nói trên?

ắ ả i K t quế

k

ườ ộ ớ ệ ­ Đi n tr ng do q ả t cách gi ạ i A có đ  l n:  i B) gây ra t Tóm t ạ 1 (t

q | | 1 ae 2

. E1 =

2 (t

|

k

ườ ạ ạ ộ ớ ệ ­ Đi n tr ng do q i C) gây ra t i A có đ  l n:

q | 2 ae 2

. E2 =

2

EE

1 và q2 gây ra t

1 E

7

(cid:0) (cid:0) (cid:0) ườ ạ ệ  Đi n tr ng do q i A là .

ế

Nguy n Minh Tú, THPT Vi

t

Sáng ki n kinh nghi m B cắ Do  q1 = q2 nên E1 = E2

|

0

=

2. k

c . os30

(cid:0) E = 2E1.cos300

e

q | 1 2 a

Tính E:

2  (cid:0) 9  x10x 9 (cid:0) 5  x10x  ­ 16  (cid:0) cos 30  (cid:0) (   (  8  x10x

E = 1,2171.10­3 (V/m)

1.000594  )  = 1.21712525.10­3  ệ ư ệ ẽ ạ ­ 2 )  x2  (cid:0) ệ   Bài 7. Cho m ch đi n nh  hình v . Hi u đi n

ế ở ạ ạ ầ ổ th hai đ u đo n m ch không đ i U = 7V.

ệ Các đi n tr R , AB là là m tộ ở 1  = 3(cid:0) , R2  = 6(cid:0)

ẫ ế ệ ổ ệ dây d n đi n dài 1,5m ti t di n không đ i S =

­7 (cid:0) m, đi n tr  ampe ệ

ở ấ ệ ở 0,1mm2, đi n tr  su t 4.10

ể ố ế k  và các dây n i không đáng k .

ệ ẫ ở a. Tính đi n tr  dây d n AB?

ể ế ệ ị ị ườ ộ b. Xác đ nh v  trí C đ  dòng đi n qua ampe k  có c ng đ  1/3 A?

ắ ả ả t cách gi i

r=

R

= W 6

AB

K t quế  RAB = 6,0000  W ụ a. Áp d ng: Tóm t l S

(cid:0) ớ b. Gi s  R ả ử AC = x v i 0 < x < 6 RCB = 6 – x

= V V C D

(cid:0) (cid:0) (cid:0) ậ   Ch p C D. S  đơ ồ Vì RA  = 0 nên UCD  = 0

1 // RAC) nt (R2 // RCB)

ệ ạ m ch đi n: (R

)

=

=

=

=

R

;

AC

CB

R 1

2

R R . AC 1 + R R

R R . CB 2 + R R

x x

x 3 + x 3

6(6 12

AC

CB

1

2

2

- Ta có: -

+ x

=

+

=

+

R

R

N

AC

CB

R 1

2

x x

x

x 3 + x 3

6(6 12

) 9( = + (3

+ x 6 )(12

12) x )

+

- - (cid:0) - -

=

=

I

3)(12 +2

U R

7(x 54x 9x

x) 108

N

- (cid:0) -

=

=

U

.I

DB

- -

6(6 12

x) x

42(6 54x

+ x) (x + 2 9x

3) 108

8

- -

ế

Nguy n Minh Tú, THPT Vi

t

Sáng ki n kinh nghi m B cắ

+

=

=

I

1

-

1

DB

=

=

I

2

- ậ V y: -

U DB R U R

7(x 54x 7(6 54x

3)(12 + 2 9x + x) (x + 2 9x

x) 108 3) 108

2

-

ế ự ươ ế ắ ủ * N u c c d ng c a ampe k  g n vào D:

=

I

I

I

A

1

= 2

+ 2

1 3

63x 126 9x

= 108

54x

1

- - -

(cid:0)

{

= 3 = -

x x

18 (lo i) (S  d ng ch c năng SOLVE)

2

ử ụ ứ ạ

ế ự ươ ế ắ ủ * N u c c d ng c a ampe k  g n vào C:

=

I

I

I

A

2

= 1

+ 2

1 3

126x 63 9x

= 108

54x

=

- - -

1, 2 , x

W > 25,8

� 1 x

= 2

W ứ ạ ử ụ 6 nên   lo i   (S   d ng   ch c   năng

SOLVE).

AC = 1,2 (cid:0)

=

=

AC 1, 2 = CB 4,8

1 4

R mà AC R

CB

V y: Rậ ; RCB = 4,8 (cid:0)

=

=

AC

0,3m

AC = 0,3000 m ể ạ ậ V y đi m C cách A 1 đo n là:

AB 1,5 = 5 5 ớ ụ

ậ ượ ặ ủ ấ ộ c đ t vuông góc v i tr c chính c a m t th u kính h i t ộ ụ Bài 8. V t sáng AB đ

ự ả ậ ấ ờ ậ O có tiêu c  f = 12cm. Qua th u kính, v t AB cho  nh th t A’B’. Khi d i AB đi

ộ ạ ầ ấ ả ạ ờ ộ ị ị ạ m t đo n 24cm l i g n th u kính thì  nh d i đi m t đo n 3cm. Xác đ nh v  trí

ướ ủ c a AB tr ỗ ờ c khi d i ch ?

=

+

=

+

ả ả K t quế

1 ' d 1

1 ' d 1

1

=

+

=

+

(cid:0) ướ ị ể ­ Tr c d ch chuy n: (1) Tóm t 1 f t cách gi 1 12 ắ 1 d 1 i 1 d 1

1 f

1 d

1 12

24

3

2

1 ' d 2

d 1

1 + ' d 1

=

=

' d 1

(cid:0) ể ị ­ Sau d ch chuy n: (2) -

f

d 1 12

d f . 1 d 1

12 d 1

9

Mà (3) - -

ế

Nguy n Minh Tú, THPT Vi

t

Sáng ki n kinh nghi m B cắ

1

+

=

+

-

d 1 12

24

1 d 1

12 d 1

d 1

+

3

12 d

1 d 1 12

1

- ừ T  (1), (2) và (3) có: d1 = 60,0000 cm -

ả ươ ủ ứ Gi i ph ng trình dùng ch c năng SOLVE c a MTCT

1 = ­12 < 0 lo i và d 1 = 60 (cm) ộ

ượ ạ c: d

ổ ề ế ể ậ ẳ ươ ể   ng trình chuy n đ Bài 9.  M tộ   v t chuy n  đ ng th ng bi n  đ i đ u theo ph

đ ng:ộ

ố ọ ằ ằ ườ ị x = 3 + 2t + gt2 (x đo b ng m, t đo b ng s), g là gia t c tr ng tr ng. Hãy xác đ nh:

ầ ờ ế ể ậ ượ ườ ể ừ ắ ầ a. Th i gian c n thi t đ  v t đi đ c quãng đ ng 5m k  t ể    khi b t đ u chuy n

đ ng?ộ

ườ ượ b. Quãng đ ậ ng v t đi đ c sau 1 phút 5 giây?

ả K t quế t cách gi

ắ ộ ươ ả Tóm t i ủ ậ ể ng trình chuy n đ ng c a v t: a) Ph

ằ ằ x = 3 + 2t + gt2  (x đo b ng m, t đo b ng s)

ườ ể ậ ộ ượ ả Quãng đ ng v t chuy n đ ng đ ờ   c trong kho ng th i

gian t là: s = x ­ 3 = 2t + gt2.

2 + 2t ­ 5 = 0 (1)

ượ ươ Thay s = 5m ta đ c ph ng trình: gt

ả ươ i ph ng trình (1):

ầ Gi Tính t: MODE (3 l n)  1  MODE  2 CONST 35  =   2

=  ­ 5   =    =

x = 0.619316336

y = ­ 0.823259579 (lo i)ạ t = 0,6193 (s)

ổ b) Đ i t = 1phút 5 giây = 65 (s)

Tính s: MODE   1  2  x  65  +   COSNT   35  x 65  ^   2  =

41,563.09625 s = 41563,0963 (m)

ố ộ ưở ự ệ ẳ ng th c hi n quá trình giãn đ ng nhi ệ ừ t t áp su t p ấ 1 = Bài 10. M t kh i khí lí t

2 = 3,5 lít. Hãy tính công mà khí đã th cự

10

ể ể 2 atm, th  tích V ế 1  = 2 lít, đ n th  tích V

ế

Nguy n Minh Tú, THPT Vi

t

Sáng ki n kinh nghi m B cắ ệ hi n trong quá trình?

ắ ả ả Tóm t t cách gi i K t quế

ỏ ủ ộ ượ ầ ộ Xét m t ph n nh  c a quá trình, khí giãn m t l ng dV

ư ấ ổ ự   khi đó áp su t coi nh  không thay đ i, công mà khí th c

dA(cid:0)

ệ hi n trong quá trình này là dA = p.dV.

V 2

V 2

=

A

= (cid:0)

ự ệ ộ Công mà khí th c hi n trong toàn b  quá trình là A =

p

p V 1 1

p V 1 1

dV V

dV V

p V 1 1 V

V 1

V 1

(cid:0) (cid:0) =  pdV trong đó ta suy ra =

= 226,8122789 J

ị ừ ấ ổ ơ ­ Đ i đ n v  t atm ra Pa:  n 2 Shift  Const 25  =

xd(cid:0)

(cid:0) (cid:0) ấ ­ Tính công A:  n Ans 2  (cid:0) 10 ­  3  (cid:0) Alpha

(cid:0) (cid:0) )   x­1   ,     2     (cid:0) 10 ­   3   ,   3.5   (cid:0) 10 ­   3   = A = 226, 8123 J

Ả 226.8122789 Ế IV. K T QU

ướ ẫ ả ớ ự ỗ ợ ủ ậ ượ Cách h ng d n HS gi i bài t p v i s  h  tr  c a MTCT đã đ c tôi áp

ừ ệ ệ ể ả ạ ớ ộ ụ d ng ngay t ọ    năm 2008 trong vi c gi ng d y trên l p và ôn luy n đ i tuy n h c

ỏ ụ ế ả ấ ượ ể ả ủ ế sinh gi i. K t qu  cho th y 95% HS áp d ng đ c đ  tìm ra k t qu  c a m t s ộ ố

ữ ể ơ ộ ỏ bài toán nhanh và chính xác. H n n a, đ i tuy n HS gi ự ỳ i tham d  k  thi “Gi ả   i

ủ ậ ấ ớ ỉ ườ ệ ắ toán trên MTCT môn V t lý l p 12” c p T nh c a tr ng THPT Vi t B c trong

ạ ọ ả ả 02 năm h c 2008 – 2009 và 2009 – 2010 đã đ t 05 gi i, trong đó: 02 gi i Ba và 03

ả ủ ế ạ ả ế ỳ ả gi i Khuy n khích. 01 HS c a tôi đ t gi i Khuy n khích trong k  thi “Gi i toán

ậ ấ ớ ố trên MTCT môn V t lý l p 12” c p Qu c gia.

Ữ Ấ Ế Ề Ị V. NH NG KI N NGH  ­ Đ  XU T

ổ ứ ử ụ ệ ể ả ả ạ ậ ộ ­ T  ch c H i th o “S  d ng MTCT trong vi c gi ng d y v t lý” đ  các

ư ề ể ả ậ ổ ả GV có th  trao đ i, th o lu n đ a ra nhi u cách gi i nhanh và chính xác m t s ộ ố

11

ậ ấ ậ ạ d ng bài t p v t lý c p THPT.

ế

Nguy n Minh Tú, THPT Vi

t

Sáng ki n kinh nghi m B cắ

ư ừ ế ớ ộ ướ ẫ ­ Đ a thêm t 1­2 ti ử ụ   t trong PPCT v i n i dung “H ng d n HS s  d ng

ể ả ậ ậ MTCT đ  gi i bài t p v t lý”.

Ờ Ế VI. L I K T

ứ ơ ở ệ ướ ứ ệ ế ớ ộ ậ V i vi c nghiên c u c  s  lý lu n, n i dung ki n th c, tài li u h ẫ   ng d n

ả ươ ả ậ ậ gi i toán trên MTCT và ph ng pháp gi ự   i bài t p V t lý đã giúp tôi xây d ng

ượ ộ ệ ố ể ướ ậ ẫ ả ớ ự ỗ ợ ủ đ c m t h  th ng bài t p đ  h ng d n HS gi i bài v i s  h  tr  c a MTCT .

ư ậ ệ ượ ự ề ụ ề Nh  v y, đ  tài đã th c hi n đ c m c đích đ  ra.

ố ớ ề ộ ố ủ ủ ế Trên đây là m t s  ý ki n ch  quan c a cá nhân tôi đ i v i đ  tài đã

ổ ủ ự ứ ệ ạ ồ ấ   nghiên c u. Kính mong s  đóng góp, trao đ i c a các b n đ ng nghi p, các c p

ể ề ệ ả ộ ạ ệ ả qu n lý đ  đ  tài ngày m t hoàn thi n và mang l ệ   i hi u qu  cao trong vi c

ệ ạ ả ỏ gi ng d y và ôn luy n HS gi i.

12

ả ơ ọ Xin trân tr ng c m  n!