ườ
ữ
ả
ọ
Tr
ễ
ng THPT Nguy n H u C nh
Năm h c 2010 – 2011
̀
̀
Ễ Ữ Ả
̀
́
Ở
S GIAO DUC VA ĐAO TAO ĐÔNG NAI
̀ƯƠ
NG PTTH NGUY N H U C NH
TR
̃
́
Ma sô ………..………
̣ ̣
́
́
̣
SANG KIÊN KINH NGHIÊM
Ơ
Ụ
Ư Ầ
Ạ
S U T M VÀ NG D NG CÁC TRÒ CH I VÀO D Y
NG THPT
Ứ
Ử Ở ƯỜ
Ọ Ị
TR
H C L CH S
Ầ
Ấ ƯỢ
GÓP PH N NÂNG CAO CH T L
Ờ
Ị
Ế Ớ
Ầ
Ộ
NG B MÔN
Ủ
( PH N L CH S TH GI
I TH I NGUYÊN TH Y,
Ử
Ổ Ạ
Ạ
C Đ I VÀ TRUNG Đ I )
̀ươ ự ̣
ị ạ
ạ
Ng i th c hiên :
Ph m Th H nh
ự ư ̃
Linh v c nghiên c u :
́ ̉ ̣
̣ ̣ ̣
̣
□
□
□
□ ng phap day hoc bô môn
́
ng phap giao duc
ự ́
́
Quan ly giao duc
́
ươ
Ph
́
ươ
Ph
́
̃
Linh v c khac
̀
́
□ ̀ □ ̀ □ □ ̣ ̉ ́
Co đinh kem :
Mô hinh ̀
Phân mêm Phim anh
̣
Hiên vât
khać
̣
Năm hoc : 2010 2011
ị ạ
ế
ệ
ạ
Sáng ki n kinh nghi m Ph m Th H nh
1
ườ
ữ
ả
ọ
Tr
ễ
ng THPT Nguy n H u C nh
Năm h c 2010 – 2011
́ Ơ ƯỢ ̣ ̣ S L C LY LICH KHOA HOC
́ ̀
THÔNG TIN CHUNG VÊ CA NHÂN :
̀ ạ ị ạ ̣
́ ́
ư
̣ ̉ 16b – kp 2 Bình Đa – Biên ồ
Hòa – Đ ng Nai.
̣ ̣
̣
́ ́ư
ơ ữ ễ ả ̣
̀ ̀
ươ
ng THPT Nguy n H u C nh
̀ ̣ ̣
̀ ử ̣
̣
̀ ̀ ử ị ̣
̣ ̣ I.
1. Ho va tên : Ph m Th H nh
̀
2. Ngay thang năm sinh : 01 thang 05 năm 1979
̃
3. Nam, n : Ñ
ư
ổ
4. Đia chi : 114t
5. Điên thoai :
6. Email : phamhanhnhc@yahoo.com
7. Ch c vu : Giáo viên
8. Đ n vi công tac : Tr
TRINH ĐÔ ĐAO TAO :
II.
́
Trinh đô chuyên môn cao nhât : C nhân
̀
Năm nhân băng : 2001
Chuyên nganh đao tao : L ch S
III. KINH NGHIÊM KHOA HOC :
ự ệ ả ạ ị ử Lĩnh v c chuyên môn có kinh nghi m: Gi ng d y môn L ch S
ố ệ S năm có kinh nghi m:10
ế ệ ầ Các sáng ki n kinh nghi m đã có trong 5 năm g n đây:
ủ ể ế ậ ệ ỹ ặ +Tìm hi u nh t ký chi n tranh c a Li t s Đ ng Thùy Trâm…
ạ ọ ị ử ụ ử ậ ậ ứ
+S d ng bài t p nh n th c trong d y h c L ch S 10.
ẫ ọ ướ ể ị ử
+H ng d n h c sinh làm bài ki m tra L ch S .
ứ ơ
ạ ọ ị
ị ử ế ớ ộ +S u t m và ng d ng các trò ch i vào d y h c l ch s
ầ
ng b môn( ph n I l ch s th gi ử ở ườ
tr
ng THPT
ờ
i th i nguyên
ị ạ
ế
ệ
ạ
Sáng ki n kinh nghi m Ph m Th H nh
2
ư ầ
ầ
ổ ạ ủ ụ
ấ ượ
góp ph n nâng cao ch t l
ạ
th y, c đ i và trung đ i )
ườ
ữ
ả
ọ
Tr
ễ
ng THPT Nguy n H u C nh
Năm h c 2010 – 2011
Ụ Ụ M C L C Trang
Ử Ấ Ị Ọ Ề
A. LÝ DO CH N Đ TÀI
Ứ
B. L CH S NGHIÊN C U V N Đ …………………………………………………….4
Ề………………………………………..5
Ộ Ề C. N I DUNG Đ TÀI ………………………………………………………..7
ơ ở I. C s lí lu n ậ …………………………………………………………………..7
ậ ử I. 1. Nh n ứ
th c ị
l ch s ủ
c a ọ
h c
sinh………………………………………........7
ạ ọ ị ặ ư ổ ọ ử ự ứ I. 2. D y h c l ch s d a vào đ c tr ng tâm lí l a tu i h c sinh THPT……..
9
ơ ở ự
II. C s th c ti n ễ …………………………………………………………. …
10
̀ ̀ ̣ ̣ ̣ ̣ ̣ II. 1. Tinh hinh day hoc môn Lich s ử ở ươ
tr ̀
ng THPT Viêt Nam hiên nay..
10
̣ ̉ ̣ ̣ ̣ ̣ II. 2. Nâng cao hiêu qua day hoc môn Lich s ử ở ươ
tr ̀
̀
ng THPT – Môt yêu câu
́ ́ câp thiêt. ……………………………………………………………………………14
ộ ố ươ ề ấ ơ ứ ụ III. Đ xu t m t s ph ng pháp, trò ch i ng d ng trong d y h c s ạ ọ ử ở
ườ tr ng THPT ằ
nh m nâng cao ệ
hi u
quả…………………………………………..16
ệ ư ầ ạ ọ ị ủ ụ ơ ứ
III. 1. Ý nghĩa c a vi c s u t m và ng d ng các trò ch i vào d y h c l ch
ị ạ
ế
ệ
ạ
Sáng ki n kinh nghi m Ph m Th H nh
3
ử
s …………………………………………………………………………………….16
ườ
ữ
ả
ọ
Tr
ễ
ng THPT Nguy n H u C nh
Năm h c 2010 – 2011
ư ụ ộ ầ ố ượ III. 2. ứ
S u t m và ng d ng m t s ơ
trò ch i đã đ c t ổ
ứ ch c……………….19
ớ ộ ố ơ ệ ượ ổ ứ III.2. 1. Gi i thi u m t s trò ch i đã đ c t ch c…………………………
ơ *Trò ch i “Ai là ai?”……………………………………………………………19
ố ặ ơ * Trò ch i “Đ i m t”……………………………………………………………
22
ườ ơ ỉ * Trò ch i “Đ ng lên đ nh Olympia”
……………………………………….34
ứ ứ ụ ơ ọ ạ ị III. 2. 2. Cách th c ng d ng các trò ch i vào d y h c l ch
ử
s …………….41
III. 2. 2. 1. Công tác chu n b …ẩ ị ……………………………………………….42
ổ ứ ơ III. 2. 2. 2. T ch c trò ch i……………………………………………………
42
Ế
IV K T LU N
́
V. KIÊN NGHI Ậ …………………………………………………………………43
̣…………………………………………………………………44
Ư Ầ
Ơ
NG THPT
Ạ
Ụ
Ứ
S U T M VÀ NG D NG CÁC TRÒ CH I VÀO D Y
Ử Ở ƯỜ
Ọ Ị
TR
H C L CH S
Ầ
Ị
Ấ ƯỢ
GÓP PH N NÂNG CAO CH T L
Ờ
Ộ
NG B MÔN
Ủ
Ế Ớ
Ầ
( PH N L CH S TH GI
I TH I NGUYÊN TH Y,
Ử
Ổ Ạ
Ạ
C Đ I VÀ TRUNG Đ I )
ị ạ
ệ
ế
ạ
Sáng ki n kinh nghi m Ph m Th H nh
4
Ọ Ề A. LÝ DO CH N Đ TÀI
ườ
ữ
ả
ọ
Tr
ễ
ng THPT Nguy n H u C nh
Năm h c 2010 – 2011
ả ế ử Dân ta ph i bi t s ta
ườ ố ướ ệ Cho t ng g c tích n c nhà Vi t Nam
ờ ố ử ọ ộ ị ỉ L ch s không ch đóng vai trò quan tr ng trong đ i s ng xã h i mà trong
ụ ụ ứ ừ ự ả ạ ẩ ấ ỏ ch ng m c không nh còn là công c giáo d c tình c m, đ o đ c, ph m ch t. Đó
ụ ướ ạ ả ớ ộ ớ là giáo d c lòng yêu n ớ
c, trung thành v i dân t c, v i cách m ng, v i Đ ng... là
ệ ươ ườ ư ể ộ vi c noi g ng ng i x a đ hành đ ng trong ngày hôm này.
ư ệ ộ ườ ử ị ị Nh ng hi n nay trong xã h i và nhà tr ng môn l ch s và b xem là là môn
ả ọ ậ ụ ủ ế ậ ọ ộ ấ ế
ph . K t qu h c t p c a h c sinh r t y u kém và đáng báo đ ng. V y nguyên
ử ệ ư ả ạ ọ ị
nhân do đâu ? Ph i chăng d y và h c l ch s hi n nay ch a tìm ra m t « ộ kim chỉ
ể ị ắ ẩ ướ ệ ạ ệ nam » đúng đ n chu n xác đ đ nh h ng đi chung. . Hi n nay vi c d y và h c s ọ ử
ự ủ ộ đang thu hút s chú ý c a toàn xã h i.
ấ ụ ạ ộ Xu t phát t ừ ự ế
th c t đó, B Giáo d c và Đào t o, các ban ngành liên quan đã có
ả ạ ử ọ ử ữ ệ ể ườ ệ
nh ng bi n pháp đ nâng cao hi u qu d y s và h c s trong tr ổ
ng ph thông.
ề ấ ổ ứ ế ề ấ ặ ệ Có r t nhi u cá nhân và t ch c quan tâm đ n v n đ này, đ c bi ữ
t là nh ng giáo
ạ ử ệ ỗ ự ể ữ ự ế ườ viên tr c ti p d y s hi n nay cũng có nh ng n l c đ tìm ra con đ ệ
ng , bi n
ả ệ ạ ử ệ ọ ị ệ pháp nâng cao hi u qu vi c d y và h c l ch s hi n nay.
ự ế ệ ệ ấ ươ ạ ọ Và trên th c t ề
đã xu t hi n nhi u quan ni m, ph ng pháp d y và h c đáp
ứ ữ ữ ầ ậ ỏ ọ ỏ ệ
ng ph n nào nh ng đòi h i đó. Tuy v y khoa h c luôn đòi h i tìm ra nh ng bi n
ườ ế ệ ớ ể ự ụ ễ ệ ả pháp , con đ ng m i đ áp d ng vào th c ti n cho hi u qu . Vì th vi c tìm ra
ườ ế ứ ọ ị ử ề ệ ằ ạ con đ ầ
ng nh m nâng cao vi c d y và h c l ch s là đi u h t s c quan trong c n
ế ệ ạ thi t trong giai đo n hi n nay.
ọ ị ử ữ ự ế ạ ộ Là m t giáo viên tr c ti p d y h c l ch s , trong tôi cũng đang có nh ng suy
ề ệ ạ ử ệ ọ ị ườ nghĩ v vi c d y h c l ch s hi n nay. Tôi cũng mong tìm ra con đ ệ
ng bi n pháp
ự ể ụ ề ướ ệ ủ
tích c c đ áp d ng trong công vi c c a mình đang làm và tìm ra nhi u h ng đi
ư ủ ả ạ ị ơ
h n cho t ử
duy c a b n thân trong quá trình d y l ch s .
ệ ở ườ ụ ề ấ ổ ươ ạ Hi n nay các tr ng ph thông đã áp d ng r t nhi u ph ọ
ng pháp d y h c,
ươ ệ ậ ớ ướ ầ ạ ữ ả ế ề
nhi u ph ng ti n kĩ thu t m i và b c đ u mang l ệ
i nh ng hi u qu thi ự
t th c
ị ạ
ế
ệ
ạ
Sáng ki n kinh nghi m Ph m Th H nh
5
ử ụ ọ ị ử ệ ạ ạ
cho quá trình d y và h c l ch s . quá trình s d ng công ngh thông tin trong d y
ườ
ữ
ả
ọ
Tr
ễ
ng THPT Nguy n H u C nh
Năm h c 2010 – 2011
ộ ạ ụ ệ ể ả ế ệ
ọ
h c là m t xu th hi n nay đã mang l ắ
i hi u qu đáng k . Hay áp d ng nguyên t c
ề ạ ấ ạ ạ ọ ọ ọ ọ ạ
d y h c liên môn , d y h c theo v n đ , d y h c theo nhóm, d y h c theo qua các
ươ ọ ị ự ử ầ ch ng trình h c l ch s ... đã góp ph n tích c c vào quá trình tìm ra con đ ườ
ng
ả ạ ệ ệ ọ ị ử
bi n pháp nâng cao hi u qu d y h c môn l ch s .
ộ ướ ọ ầ ớ Qua quá trình tìm tòi, suy nghĩ tôi đã ch n m t h ng m i góp ph n nâng cao
ả ạ ệ ổ ứ ứ ụ ệ ọ ộ ơ hiêu qu d y h c b môn là vi c t ạ
ch c và ng d ng các trò ch i vào vi c d y
ử ể ệ ầ ộ ọ ị
h c l ch s . Đó có th coi là m t bi n pháp góp ph n « ự
tích c c hóa » các ho tạ
ọ ử ệ ổ ứ ớ ọ ẽ ạ ơ ợ ộ
đ ng d y và h c s . Vi c t ứ
ch c các trò ch i phù h p v i h c sinh s gây h ng
ệ ọ ị ư ậ ệ ổ ứ ử ử ơ thú h n trong vi c h c l ch s . Nh v y vi c t ạ
ơ ị
ch c các trò ch i l ch s trong d y
ộ ướ ả ự ằ ầ ử
ọ ị
h c l ch s là m t h ng đi nh m nâng cao và góp ph n thu hút đông đ o s quan
ủ ọ ọ tâm c a h c sinh vào môn h c.
ạ ườ ế ạ ề ộ ệ ặ
Đ c bi ệ ượ
t đ c công tác t i ngôi tr ng có th m nh v c ng ngh thông tin đã
ứ ụ ế ệ ẩ ạ ơ ớ ộ ệ
giúp chúng tôi có quy t tâm h n v i vi c đ y m mh ng d ng c ng ngh thông
ọ ị ử ừ ạ ế ị ự ề ọ ư ầ tin vào d y và h c l ch s t đó tôi quy t đ nh l a ch n đ tài « ứ
S u t m và ng
ạ ọ ị ử ế ớ ở ơ ườ ụ
d ng các trò ch i vào d y h c l ch s th gi i các tr ầ
ng THPT, góp ph n
ấ ượ ạ ộ ứ ằ ạ ạ ở nâng cao ch t l ộ
ng b môn ọ
» nh m t o h ng kh i trong ho t đ ng d y và h c
ử ị
l ch s .
Ử Ứ Ấ Ị Ề B. L CH S NGHIÊN C U V N Đ
̀ ́ ̀ ̣ ̣ ̉ ̣ ̣ ́
Mong muôn tim ra con đ ̀
̣
ươ
ng biên phap nhăm nâng cao hiêu qua day hoc bô
̀ ́ ̀ ̀ ́ ̀ ̀ ̃
ư ̣ ̉ ̉ môn lich s ̀
̉
ử ở ươ
ng phô thông la vân đê chung cua nh ng nha giao va nhiêu tô
tr
̀ ̀ ́ ́ ́ ́
ư ươ ử ̣ ̣ ̣ ph ng phap day hoc lich s ” ch c ban nganh co liên quan.Giao trinh “ – GS Phan
̀ ́ ̀ ́ ̀ ̃ ̃ ̀ ̣ ̉ ̣ ̣ ̀
Ngoc Liên (chu biên) cung đa trinh bay nhiêu vân đê vê li luân, quan niêm t ư ưở
t ng,
̀ ̀ ́ ́ ̀ ́ ̃ ̣ Ở ́
ư ̣ ̣ ̣ tri th c nghiêp vu…. ́
đo cung trinh bay môt sô biên phap nhăm nâng cao chât
́ ́ ́ ̀ ̀ ́ ượ ự ̣ ̉ ̣ ̣ ̣ ̉ ̉ l ́
ng hiêu qua day hoc bô môn. Cuôn sach phan anh tinh hinh th c tê cua công tac
̀ ̀ ̀ ̀ ̉ ̣ ̣ ̉ ̣ ̣ ̣ ̣ giang day lich s ử ở ươ
tr ̀
ng phô thông va viêc ren luyên nghiêp vu. Đây la nguôn t ư
́ ́ ́ ử ̃
ư ̣ ̉ ̣ ̣ ̣ liêu phong phu cho nh ng giao viên giang viên bô môn lich s , giup ng ̀
́
ươ
i tiêp cân
ị ạ
ế
ệ
ạ
Sáng ki n kinh nghi m Ph m Th H nh
6
́ ́ ́ ̀ ́ ̀ ượ ̣ ̣ ̣ ̣ ̣ ̉ ̣ ́
no đuc rut đ c vê măt li luân va kinh nghiêm day hoc đê tac nghiêp.
ườ
ữ
ả
ọ
Tr
ễ
ng THPT Nguy n H u C nh
Năm h c 2010 – 2011
́ ́ ́ ̀ ươ ̣ ̣ ̉ ̣ ̣ ̣ Con đ ̀
ng va biên phap nâng cao hiêu qua day hoc lich s ử ở Cuôn sach “
̀ ́ ́ ̀ươ ̉ ̉ ̉ ̣ ̉ tr ng phô thông” – ́
PGS.TS Ngô Minh Oanh (chu biên) va cac tac gia thuôc tô li
̀ ́ ̀ ươ ử ươ ử ̣ ư ̣ ̣ ̣ ̣ ̣ ̣ ̣ luân va ph ng phap day hoc lich s , khoa lich s tr ̀
ng Đai hoc s pham Thanh
̃ ̀ ̀ ́ ́ ̀ ́ ́ ́ ̀ ̉ ̣ ̣ Phô Hô Chi Minh xuât ban thang 1/2006 đa trinh bay môt sô con đ ̀
́
ươ
ng va biên phap
̀ ư ử ̣ ̉ ̣ ̣ ̣ ̣ ̣ ̣ nâng cao hiêu qua day va hoc lich s ử ở ươ
tr ̀
ng THPT nh : day hoc lich s theo
́ ́ ́ ́
ư ́
ư ̣ ̣ ̣ ̉ ̣ ̣ ̣ ̣ h ́
̣
ươ
ng tich c c hoa hoat đông nhân th c cua hoc sinh; vân dung nguyên tăc day hoc
́ ́ ử ử ư ử ̉ ̣ ̉ ̣ ̣ ̣ ̣ ̣ ́
liên môn đê nâng cao hiêu qua day hoc môn lich s ; s dung kiên th c lich s thê
́ ử ử ̉ ̣ ̣ ̣ ̣ ̣ gi ́
ơ
i đê day tôt lich s Viêt Nam ở ươ
tr ̀
ng THPT, s dung công nghê thông tin trong
ử ̣ ̣ ̣ day hoc lich s …
̀ ̀ ́
ơ ự ̃
ư ̉ ̉ ̣ ̣ ̀
́
Trong nh ng năm gân đây, v i s phat triên cua khoa hoc công nghê va truyên
̃ ̀ ̃ ượ ̣ ợ ư ̣ ̣ ̉ ̣ ̣ ̣ ̣ thông, thi viêc nâng cao hiêu qua day hoc bô môn đa găp đ c nh ng thuân l ́
i nhât
́ ̀ ́ ̀ ̀ ́
̣ ư ̣ ̣ ̣ ̉ ̣ ̣ ̣ đinh. Đo la viêc ng dung công nghê thông tin vao qua trinh giang day bô môn lich
̀ ́ ́ ́ ́ ̃ ̀ ́
̃
ư ư ̃
ư ự ̣ ̣ ̉ ̉
ử
s . Nh ng ng dung ây đa phân nao mang lai nh ng kêt qua tich c u. Giao viên phô
̀ ̀ ̀ ̀ ử ̃
ư ̣ ̣ ̉ ̣
̉ ư
thông s dung phân mêm powerpoint đê đ a nôi dung bai giang va nh ng minh hoa
̀ ́ ̀ ư ư ̣ ̉ ̣ ̉ ̣ sinh đông nh hinh anh, cac th ́
ươ
c phim t ́
liêu trong qua trinh giang day..t ̃
́
̀
ư
đo đa
́ ́ ̀ ́ ̉ ọ ự ơ ̣ ̣ thu hut s chu y hoc tâp cua h c sinh nhiêu h n..
ư ạ ệ ề ấ ạ ạ ọ ọ ọ
Ngoài ra, các quan ni m nh : D y h c nêu v n đ ; D y h c liên môn; D y h c
ọ ượ ứ ề ấ
l y h c sinh làm trung tâm….cũng đ c nghiên c u và trình bày trong nhi u công
ự ữ ệ ấ ầ ọ trình khoa h c. Nh ng công trình y cũng đã góp ph n tích c u vào vi c tìm ra con
ườ ả ạ ệ ọ ị ọ đ ệ
ng, bi n pháp nâng cao hi u qu d y h c môn l ch s ử ở ườ
tr ng trung h c ph ổ
thông.
ế ụ ớ ố ướ ứ ệ V i mong mu n ti p t c tìm ra con đ ớ
ữ
ng, bi n pháp nh ng h ng đi m i
ả ạ ọ ị ệ ằ ệ ổ nh m nâng cao hi u qu d y h c l ch s ử ớ ườ
tr ng ph thông, bi n pháp :« S uư
ử ế ớ ớ ọ ị ứ ụ ạ ơ
ầ
t m và ng d ng các trò ch i vào d y h c l ch s th gi i l p 10 ban c b n ơ ả ớ
ườ ấ ượ ằ ụ ằ tr ng THPT nh m nâng cao ch t l ộ
ng b môn ». Cũng nh m vào m c đích đó :
ơ ạ ớ ề Các trò ch i ngày càng phong phú và không còn xa l v i nhi u ng ườ
i.
ọ ị ư ụ ệ ạ ơ ẫ Nh ng vi c áp d ng các trò ch i vào d y h c l ch s ử ở ườ
tr ấ
ng THPT v n còn r t
ị ạ
ế
ệ
ạ
Sáng ki n kinh nghi m Ph m Th H nh
7
ư ư ế ố ít n u nh không mu n nói là ch a có.
ườ
ữ
ả
ọ
Tr
ễ
ng THPT Nguy n H u C nh
Năm h c 2010 – 2011
ả ạ ệ ọ ộ ị Nâng cao hi u qu d y h c b môn l ch s ử ở ườ
tr ệ
ng THPT qua vi c
ộ ấ ề ớ ơ ị ứ ụ ẻ ệ ử
ư ầ
s u t m và ng d ng các trò ch i l ch s là m t v n đ m i m , ít có tài li u đ ề
ướ ọ ị ự ủ ể ệ ệ ạ ậ ớ
c p t ề
i. Đ tài h ạ
ng vào vi c tìm hi u th c tr ng c a vi c d y h c l ch s ử ở
ườ ừ ướ ớ ệ ớ « S uư tr ng THPT, nêu ra nguyên nhân và t đó h ng t i 1 bi n pháp m i là
ọ ị ứ ụ ạ ơ ệ ớ ầ
t m và ng d ng các trò ch i vào d y h c l ch s ử ở ườ
tr ng THPT » v i vi c đi
ể ướ ế ổ ứ ữ ự ệ ơ sâu tìm hi u các b c ti n hành t ch c các trò ch i và nh ng th c nghi m minh
h a.ọ
Ộ Ề C. N I DUNG Đ TÀI
ơ ở ậ .
I. C s lí lu n
ử ủ ọ ứ ị ậ I. 1. Nh n th c l ch s c a h c sinh .
ỗ ườ ề ặ ị ệ ư ọ
M i môn h c trong nhà tr ng đ u có vai trò và v trí đ c bi ự
t nh ng t u chung
ụ ưỡ ụ ể ọ ề ướ
đ u h ng vào m c tiêu “giáo d ng, giáo d c” và phát tri n h c sinh.
ờ ạ ớ ự ẽ ủ ể ậ ọ ạ
Th i đ i ngày nay, v i s phát tri n m nh m c a khoa h c kĩ thu t và xu th ế
ố ế ụ ầ ọ ể ế ơ ả 4 tr c t qu c t hóa, toàn c u hóa giáo d c vào “ ụ ộ ” c b n. Đó là “h c đ bi ọ
t, h c
ể ể ẳ ọ ố ị ữ
ọ
ể
đ làm, h c đ cùng chung s ng và h c đ kh ng đ nh mình”. Đây là nh ng
ượ ư ể ộ ọ ắ
nguyên t c chung đ c nêu cho các dân t c, các môn h c. Nh ng đ làm đ ượ
c
ạ ủ ự ề ộ ườ đi u đó ngoài s phát huy tính năng đ ng sáng t o c a ng ụ
i làm công tác giáo d c
ủ ể ủ ọ ậ ầ ả ắ ọ thì c n ph i phát huy vai trò ch th c a h c sinh trong h c t p, n m b t đ ắ ượ
c
ử ủ ọ ứ ị ắ ượ ể ề ậ ắ ở ể ặ ặ
đ c đi m v nh n th c l ch s c a h c sinh. B i có n m b t đ c đ c đi m v ề
ử ủ ứ ị ể ị ậ ọ ớ ướ ọ nh n th c l ch s c a h c sinh thì m i có th đ nh h ng cho h c sinh suy nghĩ,
ữ ứ ế ể ơ ọ ự ế ậ ớ hi u sâu h n nh ng ki n th c đã h c, t ụ
ứ
khám phá ki n th c m i, v n d ng
ữ ể ế ộ ố nh ng hi u bi t vào cu c s ng.
ộ ế ố ứ ị ử ậ ể ệ ả ọ Nh n th c l ch s là m t y u t ộ
quan tr ng đ hành đ ng có hi u qu trong
ệ ạ ử ắ ầ ừ ư ị ư hi n t i. Nh Ph.Enghen đã nói: “L ch s b t đ u t đâu thì quá trình t ắ
duy b t
ử ọ ổ ạ ử ủ ẳ ị ị ầ ừ ấ
đ u t ộ
đ y”. Các nhà s h c c đ i kh ng đ nh: “L ch s là cô giáo c a cu c
ố ị ườ ế ươ ử
ố
s ng”, “L ch s là bó đu c soi đ ng đi đ n t ng lai”. V y ậ ở ườ
tr ọ
ng THPT h c
ị ạ
ế
ệ
ạ
Sáng ki n kinh nghi m Ph m Th H nh
8
ử ư ế ứ ị ậ sinh nh n th c l ch s nh th nào?
ườ
ữ
ả
ọ
Tr
ễ
ng THPT Nguy n H u C nh
Năm h c 2010 – 2011
ỉ ế ọ ả ọ ậ ị
Trong h c t p l ch s ử ở ườ
tr ng THPT h c sinh không ch bi ể
t mà còn ph i hi u
ự ễ ạ ộ ử ể ư ệ ọ ệ ọ
ị
l ch s đ rút ra bài h c kinh nghi m cho ho t đ ng th c ti n. Cũng nh vi c h c
ọ ọ ậ ị ử ổ ộ ậ
t p các môn h c khác ở ườ
tr ậ
ng ph thông, h c t p l ch s là m t quá trình nh n
ỗ ọ ử ụ ứ ậ ộ ả
th c, m t quá trình thu nh n thông tin và s d ng thông tin, mà m i h c sinh ph i
ự ự ớ ự ỡ ướ ệ ữ ử ủ ầ ẫ t th c hi n cùng v i s giúp đ , h ổ
ng d n, s a ch a, b sung c a th y cô và
ữ ệ ệ ể ươ ệ ạ
vi c tìm hi u các lo i tài li u và nh ng ph ọ ậ
ng ti n h c t p khác.
ọ ậ ị ủ ọ ứ ể ậ ạ ự
Trên đ i th , quá trình nh n th c và th c hành c a h c sinh trong h c t p l ch
ộ ự ắ ủ ủ ườ ệ ử ễ
s di n ra theo m t trình t , tuân th các nguyên t c c a con đ ứ
ng bi n ch ng
ứ ệ ậ ừ ự ế ư ộ ủ
c a vi c nh n th c mà V.L.Lênin đã nêu: “t tr c quan sinh đ ng đ n t ừ
duy tr u
ượ ừ ượ ự ễ ế t ng và t ừ ư
t duy tr u t ng đ n th c ti n”
ướ ế ọ ụ ể ủ ị ự ệ ứ ữ ậ ả Tr c h t h c sinh ph i nh n th c nh ng s ki n, quá trình c th c a l ch s ử
ế ớ ộ ị ươ ủ ọ ự ế ứ ớ (th gi i, dân t c và đ a ph ng). S ti p xúc c a h c sinh v i quá kh mang tính
ể ượ ữ ệ ế ấ ạ ử ị ch t gián ti p (thông qua giáo viên, tài li u..) t o nên nh ng bi u t ng l ch s . Đó
ọ ậ ị ứ ả ử Ở ậ ạ ạ là giai đo n nh n th c c m tính trong h c t p l ch s . ằ
ế
giai đo n ti p theo, b ng
ủ ư ừ ượ ẽ ự ọ ầ ạ
ứ
s c m nh c a t duy tr u t ng, h c sinh s t hình thành trong đ u óc mình
ừ ượ ữ ứ ạ ộ ử ữ ờ nh ng tri th c tr u t ứ ụ ể
ng khái quát nh ho t đ ng “x lí” nh ng tri th c c th .
ủ ọ ậ ị ử Ở ứ ạ ậ ế ọ Đây là giai đo n nh n th c lí tính c a h c t p l ch s . đây h c sinh ti n hành
ệ ệ ế ệ ắ ạ ệ ố
vi c hình thành các khái ni m, n m h th ng khái ni m. Trong giai đo n ti p theo
ể ả ừ ượ ứ ứ ụ ậ ọ ọ ọ ữ
n a, h c sinh h c cách v n d ng tri th c đã h c (k c tri th c tr u t ng khái
ể ạ ư ệ ớ ữ ữ ữ ứ ố quát) đ t o ra trong t duy nh ng m i liên h m i gi a nh ng tri th c cũ và
ữ ư ề ớ ế ử ụ ứ ề nh ng đi u m i, ch a bi ứ ể ể
ế
t và sau đó là s d ng ki n th c v quá kh đ hi u
ự ễ ệ ể ầ ộ ợ ớ ộ ngày nay, đ hành đ ng trong th c ti n, phù h p v i yêu c u, trình đ , nhi m v ụ
ủ
c a mình.
ọ ậ ị ư ậ ử ượ ự ệ ị Nh v y, quá trình h c t p l ch s đ ủ
c th c hi n theo quy đ nh chung c a
ứ ị ự ử ế ệ ậ ượ ự ứ ệ vi c nh n th c l ch s : không tr c ti p quan sát đ c hi n th c quá kh , không
ư ố ớ ể ế ử ệ ộ ị ự ệ th ti n hành thí nghi m l ch s nh đ i v i các b môn t nhiên, công ngh . Tuy
ị ạ
ế
ệ
ạ
Sáng ki n kinh nghi m Ph m Th H nh
9
ọ ậ ị ầ ư ử ế ằ ỉ ầ nhiên không vì th mà cho r ng h c t p l ch s không c n t duy mà ch c n ghi
ườ
ữ
ả
ọ
Tr
ễ
ng THPT Nguy n H u C nh
Năm h c 2010 – 2011
ữ ệ ầ ớ ộ ộ nh thu c lòng. Quan ni m sai l m này là m t trong nh ng nguyên nhân làm cho
ấ ượ ọ ị ạ ị ả ổ ch t l ng d y h c l ch s ử ở ườ
tr ng ph thông b gi m sút.
ử ủ ọ ừ ự ể ậ ườ ạ ọ ướ ứ ị
T s am hi u nh n th c l ch s c a h c sinh ng i d y h c h ng vào xây
ứ ạ ậ ợ ớ ọ
ự
d ng giáo án bài d y khách quan khoa h c,, phù h p v i quá trình nh n th c cũng
ự ủ ủ ể ư ặ ứ ư ứ ậ ổ ọ
nh đ c tr ng tâm lí l a tu i, phát huy tính tích c c c a ch th nh n th c – h c
ế ợ ả ạ ệ ệ ạ ả ạ ớ ọ
ọ ậ ủ
sinh. K t h p v i vi c gi ng d y h c t p c a giáo viên t o ra hi u qu d y h c
ố ấ t t nh t.
ạ ọ ị ổ ọ ử ự ứ ặ ư
I. 2. D y h c l ch s d a vào đ c tr ng tâm lí l a tu i h c sinh THPT
ư ở ử ầ ọ ị ự ệ ả ấ ạ Nh đã trình bày trên, hi u qu cao nh t cho d y h c l ch s c n có s tác
ủ ấ ề ố ứ ị ệ ể ậ ộ
đ ng c a r t nhi u nhân t ử ủ ọ
. Ngoài vi c đi sâu tìm hi u nh n th c l ch s c a h c
ả ớ ế ố ề ư ủ ườ sinh, chúng ta còn ph i quan tâm t i nhi u y u t khác nh : vai trò c a ng i giáo
ọ ở ừ ừ ủ ạ ộ ế ạ ự viên, tính năng đ ng sáng t o c a h t ng bài, t ng ti ủ
t d y, s tham gia c a
ệ ơ ở ậ ệ ề ệ ả ấ ườ công ngh thông tin, tài li u kham kh o, đi u ki n c s v t ch t, môi tr ọ
ng h c
ổ ọ ứ ặ ọ ư
ậ
t p ..còn có môn h c: Đó là đ c tr ng tâm lí l a tu i h c sinh THPT.
ề ậ ặ ề ệ ố ượ ệ ự ế ộ
Ngh giáo m t ngh th t đ c bi ề
t – ngh mà đ i t ng quan h tr c ti p là
ườ ụ ủ ế ủ ỏ con ng ọ
i, công c ch y u là nhân cách c a chính mình và đòi h i tính khoa h c,
ệ ậ ạ ậ ườ ầ ả tính ngh thu t và tính sáng t o cao. Do v y, ng i th y (cô) giáo ph i là ng ườ
i
ấ ề ố ượ ể ủ ọ hi u rõ nh t v đ i t ng h c sinh c a mình.
ổ ọ ế ị ế ớ ứ ự ứ ổ L a tu i h c sinh THPT, đây là l a tu i quy t đ nh s hình thành th gi i quan
ệ ố ộ ự ể ề – h th ng quan đi m v xã h i, t ắ ư ử
ắ
nhiên và các nguyên t c và quy t c c x .
ự ứ ẽ ễ ặ ạ ổ ..trong đó, quá trình t ý th c di n ra sôi n i m nh m và có tính đ c thù riêng.
ứ ề ậ ườ ứ ượ ằ ấ
Nh n th c v n đ này, ng i giáo viên THPT ý th c đ c r ng mình đang
ổ ầ ộ ứ ạ ướ ế ạ ả ộ ặ gi ng d y m t l a tu i đ y bi n đ ng, giai đo n b ộ ờ
ế ị
c ngo t, quy t đ nh cu c đ i
ộ ườ m t con ng i.
ườ ặ ệ ử ả ị Ng i giáo viên THPT đ c bi ạ
t giáo viên l ch s ph i làm sao qua các bài d y
ộ ọ ậ ọ ậ ứ ắ ọ ở
ủ
c a mình hình thành h ng thú h c t p, thái đ h c t p đúng đ n cho h c sinh. B i
ị ạ
ệ
ế
ạ
Sáng ki n kinh nghi m Ph m Th H nh
10
ử ố ặ ọ ọ ọ ộ ị ư
môn l ch s v n là môn h c đ c thù – nh đã nói đó là m t môn h c mà h c sinh
ườ
ữ
ả
ọ
Tr
ễ
ng THPT Nguy n H u C nh
Năm h c 2010 – 2011
ừ ệ ạ ể ứ ề ể ả ứ
ph i đ ng t hi n t i đ nhìn v quá kh . Qua đó ng ườ ọ ư
i h c t ả
duy đ tìm ra b n
ấ ủ ự ậ ệ ượ ch t c a s v t hi n t ng.
ử ư ụ ố ộ ị ị ượ Môn L ch s x a nay v n b coi là m t môn ph ít đ c gia đình – nhà tr ườ
ng
ầ ư ố ớ ọ ử ở ể ậ ẫ ấ ị quan tâm đ u t . V y làm sao đ môn l ch s tr nên h p d n đ i v i h c sinh?
ứ ấ ớ ố ớ ộ ườ ử ị Đó là m t thách th c r t l n đ i v i ng i giáo viên l ch s .
ớ ự ư ề ể ể ả ở Nh ng đi u đó không ph i là không th . B i ngày nay v i s phát tri n v ượ
t
ặ ậ ệ ệ ườ ọ
ậ ủ
b c c a khoa h c kĩ thu t, đ c bi t là công ngh thông tin cho phép ng i giáo
ố ữ ấ ả ư ệ ậ viên khai thác t t nh t nh ng kênh hình, phim, nh, t ấ
ậ
li u, c p nh t nhanh nh t
ư ệ ơ ở ổ ư ạ ớ ươ ọ ư ạ ữ
nh ng t li u đ a vào bài d y. Trên c s đ i m i ph ng pháp d y h c đ a vai
ự ọ ự ụ ủ ạ ọ ươ trò t h c, t sáng t o c a h c sinh làm m c tiêu, ph ạ ế
ầ
ng châm c n đ t đ n.
ố ớ ọ ắ ẽ ắ ơ ị ử ở
Ch c ch n s làm cho môn l ch s tr nên thu hút h n đ i v i h c sinh. .
ớ ự ề ừ ơ ở ủ ữ ấ ả
Trên c s nh ng v n đ v a nêu ra, cùng v i s tìm tòi khám phá c a b n
ướ ể ạ ư ề ớ ọ ơ thân. Chúng tôi tìm ra h ng m i là đ a các trò ch i vào đ d y h c. Đi u này
ớ ặ ờ ạ ư ư ớ ợ không quá khó v i th i đ i ngày nay. Cũng nh nó phù h p v i đ c tr ng tâm lí
ổ ọ ọ ị ử ụ ệ ạ ở ơ ứ
l a tu i h c sinh THPT. B i vi c áp d ng các trò ch i vào d y h c l ch s không
ứ ơ ả ữ ấ ươ ự ớ ế
ề
h làm m t đi nh ng ki n th c c b n trong ch ng trình, không áp l c l n v ề
ư ớ ờ ạ ạ ọ ậ ị ự ấ ả th i gian lên l p nh ng l ử
i t o ra s tho i mái, ph n khích trong h c t p l ch s .
ơ ừ ọ ộ ậ ừ ế ọ ộ ượ H c sinh v a ch i v a h c, tính năng đ ng và đ c l p ti p thu đ c phát huy cao
đ .ộ
ố ươ ườ ị ể
Tuy nhiên, đ phát huy t ấ ủ
t nh t c a ph ng pháp này, ng i giáo viên l ch s ử
ạ ủ ả ầ ự ủ ự ỗ ự ộ ộ ngoài s n l c sáng t o c a b n thân c n s ng h đ ng viên r t l n t ấ ớ ừ ớ ừ l n t
ườ ệ ặ ồ ệ ữ ọ phía nhà tr ng, đ ng nghi p, gia đình và đ c bi ố
t là “h c sinh” – nh ng đ i
ượ ự ủ ạ ộ ự ủ ẽ ạ ọ t ộ
ng c a ho t đ ng d y h c. Chính s tham gia tích c c c a các em s là m t
ủ ể ủ ầ ạ ọ ph n đóng góp quan tr ng cho thành công c a đ tài c a bài d y.
ơ ở ự ễ II. C s th c ti n
ị ạ
ế
ệ
ạ
Sáng ki n kinh nghi m Ph m Th H nh
11
̀ ̀ ̣ ̣ ̣ ̣ ̣ II. 1. Tinh hinh day hoc môn Lich s ử ở ươ
tr ̀
ng THPT Viêt Nam hiên nay.
ườ
ữ
ả
ọ
Tr
ễ
ng THPT Nguy n H u C nh
Năm h c 2010 – 2011
̀ ̀ ̀ ̀ ́ ̀ ự ́
ợ ư ̣ ̣ ̣ Đoan kêt va nâng cao tinh thân t ̉ ự
hao dân tôc nhăm tâp h p s c manh cua l c
̀ ́ ̀ ́ ̀ ̀ ̀ ượ ượ ́
ư ̉ ̣ ̉ ̉ ̣ l ̃
ng toan dân đê tiên hanh cach mang đa đ ̀
c Đang ta va đ ng đâu la chu tich Hô
̀ ̀ ́ ̀ ́ ́ ́ ̣ ̣ ̣ ̣ ̣ ̣ Chi Minh đê ra va vân dung tôt trong cuôc đâu tranh gianh đôc lâp dân tôc, thông
́ ́
nhât đât n ́ươ
c.
̀ ̀ ́ ̀ ́ ̃ ơ ợ ự ̉ ̣ Đê kh i g i long t hao dân tôc, ngay t ́
̀
ư
năm 1942 Bac Hô kinh yêu đa viêt
̀ ̀ ̃ ̀ ̀ ̃ ̀ ́ ử ử ươ ̣ ̣ Nên biêt s ta” Lich s n c tá bai kêu goi “ va bai diên ca “ ”. Bai diên ca gôm 104
̀ ́ ́ ́ ́ ̃ ̃ ơ ̣ ́
ơ ́
ơ ợ ̣ ̉ ̀
câu th luc bat, dê thuôc, dê hiêu, phu h p v i dân ta luc đo v i trên 90% dân sô mu
̀ ̀ ̃ ̃ ́ ̀ ́
ươ ự ̃
ư ́
ư ̣ ̣ ̣ ̉ ̉ ch , đa gop phân tao nên s c manh thân ki: D i s lanh đao cua Đang, nhân dân
̀ ́ ́ ̀ ̃ ́ ̀ ̀ ự ̣ ự ̣ ̣ ta đa phat huy tinh thân t hao dân tôc, đoan kêt đâu tranh gianh đôc lâp t ̉
do cho tô
́ ́ ́ ̀ ̀ ̀ ́ ̃ ự ợ ợ ̣ ̣ ̣ quôc; th c hiên thăng l ́
i 2 cuôc khang chiên tr ̀
ươ
ng ki va gianh thăng l i vi đai sau
́ ́ ử ươ ươ ̉ ̉ ơ “Dân ta phai biêt s ta. Cho t ́
̀
ng gôc tich n ́
c nha h n 20 năm đôi m i. ́
ơ ̀
Viêṭ
̃ ́ ̀ ̀ ̀ ơ ̉ ̣ ̀
Nam” – Câu th đâu trong bai diên ca cua Bac Hô la l ̀
ơ
i kêu goi, l ̀
̣ ơ
i răn day cho
́ ́ ̀ ́ ư ̣ ̣ ̣ ̉ muôn thê hê con chau n ́
ư
ươ
c nha. Thê nh ng nh nhân đinh cua Đai t ́
̣ ươ
ng Vo ̃
̀ ́ ̃ ̀ ́ ́ ̃ ̀ ử ơ ̣ ̣ ̉ L p tre chung ta đa không con quan Nguyên Giap trong môt diên đan vê s hoc: “…
́ ̀ ́ơ ử ử ̣ ̣ ̉ ̉ ̣ ̣ ̣ tâm t i lich s dân tôc…”. Va kêt qua thi tuyên sinh đai hoc môn Lich s trong
̀ ́ ̀ ̃ ̃
ư ̣ ̣ ̉ ́
ư
nh ng năm gân đây đa ch ng minh nhân đinh cua Đai t ́
ự ự
̣ ươ
ng va th c s gây “sôc”
́ ̀ ̃ ́
ơ ̣ đôi v i toan xa hôi.
̃ ử ̉ ̣ ̣ ̣ ̣ ̣ ̣ GS – NGND Phan Huy Lê – Chu tich Hôi khoa hoc Lich s Viêt Nam đa nhân
́ ̀ ́ ử ́ ự ̣ ̣ ̣ ̣ ̣ ̣ ̉ Vân đê đanh gia th c trang day, hoc môn Lich s hiên nay không phai bây đinh: “
́ ́ ̀ ́ ư ơ ượ ư ̣ ̣ gi ̀
ơ ơ
m i đăt ra nh ng gi ̃
̀
đây đa đ c d luân quan tâm rât nhiêu trên cac ph ươ
ng
̀ ̀ ́ ̀ ̀ ̣ ư ̣ ̣ ̣ ̣ ̉ ̉ tiên truyên thông, đăc biêt la sau ki thi đai hoc v a qua. Kêt qua thi tuyên sinh môn
́ ̀ ̃ ́ ́ ̃ ́ ́ ự ự ử ơ ̣ ̣ ̉ ̣ ̉ Lich s đa th c s gây “sôc” đôi v i toan xa hôi : Ty lê thi sinh co điêm thi d ́
ươ
i
́ ́ ̀ ́ ́ ơ ơ ̉ trung binh chiêm h n 80% trong đo h n 60% co điêm thi d ́
ươ
i 1 (1/10. Qua đo cho
́ ́ ́ ́ ử ư ̣ ̣ ̉ ̣ ̣ ̉ ̣ ̣ ̣ ̀
cac bâc trung
thây kiên th c bô môn Lich s cua hoc sinh bâc phô thông, đăc biêt la
́ ̀ ́ ̀ ̃ ̣ ̉ ̣ ̉ ̣ ́
hoc phô thông qua yêú ̀
”. Đo la môt vân đê ma ca xa hôi đang quan tâm.
̀ ́ ̀ ̀ ̀ ́ ử ̉ ̉ ̣ ̣ ̣ ̣ ̣ ̣ ̉ Nhin vao kêt qua cua viêc hoc tâp môn Lich s , đăc biêt la qua cac ki thi tuyên,
́ ́ ́ ̃ ̀ ́ ự ̉ ̣ ́
chung ta co thê thây ro vê th c trang đo. ́
̀
Ở ươ
tr
ng THPT, trong cac môn thi tôt
ị ạ
ế
ệ
ạ
Sáng ki n kinh nghi m Ph m Th H nh
12
́ ̃ ́ ́ ̀ ́ ̀ ̀ ự ư ử ̣ ̣ ̉ ̣ ̣ nghiêp, co le môn lich s la môn gây nên s chu y nhiêu nhât cua d luân va lâp
ườ
ữ
ả
ọ
Tr
ễ
ng THPT Nguy n H u C nh
Năm h c 2010 – 2011
̀ ́ ̀ ́ ̀ ượ ̉ ̣ ̉ đ c nhiêu “ky luc” trong thi c n ́
́
ử ươ
c ta: la môn thi co điêm trung binh thâp nhât
̀ ̀ ́ ́ ̣ trong cac môn thi tôt nghiêp THPT nhiêu năm gân đây.
́ ̀
ư ử ượ ̣ ̣ ́
Liên tiêp trong cac năm v a qua, t ̀
ư
năm 2004 – 2010, môn Lich s đ c chon la ̀
̀ ̀ ̀ ́ ́ ́ ử ̣ ̣ ̣ ́
môt trong sau môn thi tôt nghiêp THPT. Du răng môn Lich s luôn la môn thi co kêt
́ ́ ́ ́ ̀ ư ̉ ̣ ̉ ̣ ́
̉
qua xêp hang thâp theo điêm binh quân cac môn thi tôt nghiêp THPT, nh ng kêt qua
́ ́ ̀ ̀ ̀ ̀ ̀ ̀ ̣ ̉ ̉ nay hoan toan không co dâu hiêu bi quan nao ca. Điêm trung binh binh quân ca n ́
̉ ươ
c
̀ ̀ ́ ́ ử ̉ ̣ ̣
cua môn s thi tôt nghiêp THPT năm 2006 la 6,37, năm 2007 la 6,19. Cac đia
́ ̃ ̀ ̀ ́ ̀ ươ ử ̉ ph ̀
́
ng co điêm binh quân môn s thâp nhât vân con trên trung binh, năm 2006 la
̀ ̀ ̉ ̉ Ca Mau (5,45điêm), năm 2007 la Tuyên Quang (5,06điêm).
́ ̀ ́ ́ ́ ̉ ở ử ̣ ̣ ̉ Trong cac môn thi tuyên ́
Đai hoc năm 2006 thi môn s co điêm sô thâp nhât.
̀ ́ ̀ ̀ ́ ử ư ̣ ̣ ̣ ̉ ̉ Tr ̀
̀
ươ
ng ĐH S pham Ha Nôi co gân 700 bai thi môn s bi điêm 0; chi co 9% bai thi
́ ử ở ươ ư ̣ ̉ ̉ ̉ ̣ ̉ ̣ đat điêm t ̀
ư
6 tr lên. Kêt qua thi tuyên sinh môn Lich s cua tr ̀
ng ĐH S pham
́ ́ ̀ ́ ́ ̀ ̀ ́ ̀ ́ ̃ ơ Thanh Phô Hô Chi Minh cung không kha h n la mây khi cac bai thi đa sô d ́
ươ
i 5
́ ́ ̣ ̣ thuôc loai yêu kem.
́ ́ ̀ ́ ̀ ̀ ượ ̉ ̣ ̣ Viêt Nam” Khi đ c hoi Quôc hiêu “ băt đâu t ́
̀
ơ
ư
khi nao phân l n cac em không
́ ́ ́ ̀ ́ ̀ ́ ́ ́ ử ̣ ̣ ̉ ̣ ̣
biêt. Trong khi khach du lich quôc tê đên Viêt Nam co nhiêu hiêu biêt vê lich s Viêt
̀ ́ ́ ́ ̃
ư ươ ̉ ̉ ̣ Nam thi chinh con em chung ta, nh ng chu nhân t ng lai cua đât n ́
ươ
c Viêt Nam
́ ́ ̀ ́ ́ ̀ ̃ ự ̉ ̣ ̉ ̣ ̣ ̀
thê ki XXI lai không biêt va cung chăng mây quan tâm. Môt th c trang đang buôn va
̀ ̀ ́ ́ ́
ơ ử ̣ ̣ ̉ ̣ ̣ ̀
̀
̀
ở ươ
tr
ng hoc phô thông, phân l n hoc sinh coi môn Lich s la
cân đang bao đông la
̀ ̀ ́ ́ ́ ự ̣ ̣ ̣ ̣ ̣ ̣ môt môn hoc khô khan, không sang tao, la thuân tuy hoc thuôc cac s kiên.
́ ̀ ́ ́ ̀ ế ị ữ ́
ư ̣ ̉ “B c xuc” la tâm trang chung cua cac nha giao, nh ng ai quan tâm đ n l ch s ử
̃ ướ ọ ử ệ ề ự ạ ươ ̉ ưở n c nhà v th c tr ng h c s hi n nay. GV Nguyên Kim T ̀
ng Vy, tô tr ng
̀ ̃ ́ ̀ ̃ ̃
ư ́
ư T giàư môn s , tr ̀
ử ươ
ng THPT Nguyên Hiên nêu lên nh ng nôi b c xuc đâu tiên: “
̀ ̀ ́ ́ ́ ̃ ́ ̃ ươ ̣ ̣ ̣ ̣ đinh – nha tr ̀
̀
ng đên xa hôi đêu co thai đô coi th ̀
ươ
ng cac môn khoa hoc xa hôi,
́ ̀ ́ ̀ ươ ươ ̣ ̉ ̣ ̣ ́
xem đây la môn phu, không thê giup hoc sinh co t ng lai t ̉
i sang, hoc nhiêu chi
́ ́ ̀ ́ ́ ̀ ́ Ở ̉ ̣ ̣ ̀
ơ
phi th i gian. ̀
ử
nhiêu quôc gia phat triên, lich s la môn thi băt buôc trong cac ki
̀ ̀ ̃ ̀ ươ ̣ ̉ ̣ ̣ ̀
́
ở
thi tu tai thi Viêt Nam nhiêu tr ́
̀
ng, ngay ca ban giam ử hiêu cung cho răng lich s
ị ạ
ế
ệ
ạ
Sáng ki n kinh nghi m Ph m Th H nh
13
̃ ́ ̀ ̀ ̀ ử ượ ̣ ̉ ̣ ̀
la môn hoc bai, không cân đao sâu suy nghi. Nêu môn s đ ́
c chi đinh thi tôt
ườ
ữ
ả
ọ
Tr
ễ
ng THPT Nguy n H u C nh
Năm h c 2010 – 2011
́ ̀ ̀ ́ ̀ ́ ơ ượ ươ ̣ ̉ ̣ ̣ nghiêp m i đ c tăng tiêt đê do bai cho hoc sinh, nêu không thi th ́
̀
ng xuyên bi căt
́ ́ ̀ ươ ơ ̉ giam tiêt nh ̀
ng th i gian cho môn khac”
́ ́ ̃ ̀ ̀ ̃ ̉ ̣ ̣ Cung đông y kiên trên, Giang viên Nguyên Thi Kim Dung va Cao Thi Lan Chi,
̀ ̀ ́ ́ ́ ̣ ư ̣ ̣ ̣ ̣ Lich s ử khoa Lich s tr ̀
ử ươ
ng Đai Hoc S Pham Thanh Phô Hô Chi Minh phân tich: “
̀ ̀ ́ ́ ́ ́ ̉ ự ́
ư ư ́
̣ ơ
la môn it tiêt nhât trong cac môn hoc l p 12, ch ng to s quan tâm đâu t cho môn
́ ̀ ́ ́ ́ ̃ ̀ ơ ̣ ̣ ̀
nay ở ươ
tr ̀
̀
ng trung hoc con han chê va yêu câu đôi v i giao viên cung không cao.
́ ́ ́ ̀ ́ ̀ ̃ ́ ư ̉ ̣ ̣ ̉ ự ự
Thêm n a, chi co môt sô it hoc sinh th c s thich va co kha năng theo nganh khoa
́ ́ ̀ ́ ̃ ́ ́ ̀ ư ̣ ̣ ̣ ̉ ̣ ̣ ̉ hoc xa hôi. Đa sô thi sinh con lai chi chon khôi C nh môt giai phap tinh thê khi
́ ́ ̉ không co kha năng thi khôi A,B,D..”
́ ̀ ̀ ́ ́ ́ ự ự ̃
ư ̃
ư ự ̣ ̣ ̣ ̣ ̀
Đo th c s la nh ng y kiên, nh ng nhân đinh khach quan vê th c trang day va
̀ ̀ ́ ̀ ̀ ̀ ́ ư ử ̣ ̣ ̣ ̣ ̣ ̣ ̣ hoc môn lich s . No nh môt hôi chuông bao đông vê tinh hinh day va hoc bô môn
ử ̣ ̣ ̣ Lich s trong giai đoan hiên nay.
́ ̀ ̣ ử ́
̉ ư ̉ ̣ ̣ ̣ Cach đây 10 năm khi gi ́
ơ
i giang day s hoc n ́
̣
̣ ươ
c ta tô ch c Đai hôi thanh lâp hôi
̀ ̀ ́ ̀ ̀ ̀ ̀ ̃
ư ̣ ̉ nghê nghiêp cua minh vao năm 1996 thi trong sô nh ng đông nghiêp n ́
ử
̣ ươ
c ngoai g i
́ ̃ ́ ̀ ́
̣ ư ư ̉ ̀
ư ̣ l ̀
ơ
i chao m ng co môt b c th cua tiên si Rainer Riemenschneider t ̀
ư
viên Georg –
́ ́ ́ ́ ư ư ́
ư ̉ ̣ ̣ ́
Chung ta Echert cua CHLB Đ c đ a ra môt thông điêp rât đang l u y. Ông viêt: “
́ ̀ ̀ ́ ̀ ̀ ̀ ở ơ ̣ ̣ ̣ ̣ ̉ ̣ đang sông ̀
môt th i đai ma moi viêc đêu chuyên đông nhanh chong va đi vao chiêu
́ ̀ ̀ ́ ̃ ́ ̀ ̀ ́ ử ư ư ơ ̣ ̣ ̣ ́
sâu. Điêu nay tao nên môt thach th c đôi v i nha s hoc, nha nghiên c u cung nh ư
̀ ́ ̀ ́ ́ ́ ơ ̣ ̉ ̉ ́
nha giao duc cua chung ta trên toan thê gi ́
̉
i. Chăc hăn chung ta không thay đôi
̀ ́ ́ ́ ̃ ́ ́ ́ ̀ ́ ̃ ượ ư ư ơ ̣ ̉ đ ́
c qua kh , nh ng gi đang diên ra buôc chung ta phai co cai nhin m i vê qua
̀ ̀ ́ ́ ươ ơ ̉ ̣ ̉ ̉ ̉ ́
ư
kh : B ̃
́
́
ư
c tiên m i cua môn hoc đoi hoi chung ta luôn luôn phai tim hiêu nh ng
́ ́ ̀ ư ̣ ươ ̣ ̣ ̣ ̉ ̉ ̀
vân đê lich s d ́
́
ử ươ
i anh sang nhin t ́
́
̀
ư ơ
qua kh t ́
i hiên tai đê chuân bi t ng lai cho
́ ́ ̃ ̀ ̀ ̀ ̃ ́ ư ươ ̣ ̉ ̉ ̣ ̣ ̣ thê hê tre cua chung ta, nh ng ng ́
̀
i ma môt ngay gân đây se nhân trach nhiêm đôi
́ ́ ́ ̀ ́ ̣ ̣ ̉ ơ
v i vân mênh cua trai đât va thê gi ́
ơ .
i
̀ ̃ ́ ̃ ́ ở ̣ ̣ ̣ ̣ ̣ ̉ ̀
Nhiêm vu năng nê la ̀
chô ây. Di nhiên muc đich đây ̀
̀
́
ươ
c vong nay cua nghê
̀ ́ ̀ ́ ̀ ́ ̣ ợ ̣ ̉ ̣ ̉ ̉ ́
nghiêp chung ta phai co nhiêu điêu kiên thuân l ̀
̣
i đê co thê hoan thanh tôt. Môt
́ ̀ ̀ ̀ ̃ ̀ ́ ́ ư ở ươ ̣ ̣ ̉ ̀
trong nh ng điêu kiên quan trong nhât la nha câm quyên tât ca cac n ́
̉
c phai
ị ạ
ế
ệ
ạ
Sáng ki n kinh nghi m Ph m Th H nh
14
́ ̀ ̀ ́ ̀ ư ̣ ̣ ̉ ̣ ̉ ̣ ̉ ̣ ̣ th a nhân gia tri cua nghê nghiêp chung ta, phai lam cho viêc giang day lich s tr ử ở
ườ
ữ
ả
ọ
Tr
ễ
ng THPT Nguy n H u C nh
Năm h c 2010 – 2011
̃ ̃ ̃ ̀ ư ự ư ư ươ ̣ ̉ ̉ ̣ thanh môt trong nh ng u tiên, trong nh ng nô l c cua ca dân tôc. Trong t ng lai
̀ ́ ́ ́ ̀ ̀ ́ ́ ̉ ự ư ư ̉ ̣ ̉ ̉ ̉ ̀
cua nhân loai không thê tach khoi s hiêu biêt va y th c vê ban thân minh, t c la
ử ̣ ̉ lich s cua minh”̀
̀ ́ ̀ ̀ ́ ́ ́ ́ ̀ ̀ ́ ́ ư ̉ ̉ ̣ T ây chung ta thây răng tinh hinh nay kho co thê cai thiên nêu chung ta không
̀ ̀ ̀ ̃ ́ ́ ́
ư ̉ ̣ ̣ ̣ ̉ thay đôi nhân th c va hanh đông, ma chinh thông điêp cua tiên si Rainer
́ ́ ̀ ̉ Riemenschneider la môt l ́
̀
̣ ơ
i giai đap thăc măc.
ư ự ̣ ̣ ̉ ̣ ̣ ̣ ̣ ̣ ̣ Nh vây, th c trang cua viêc day hoc bô môn lich s ử ở ươ
tr ̀
ng THPT hiên nay
́ ́ ̀ ́ ̀ ́ ̀ ̃
ư ự ̉ ̣ ̣ ̃
rât cân s quan tâm, chu y cua toan xa hôi. Trong đo, viêc tim ra nh ng con đ ̀
ươ
ng,
̀ ̀ ́ ́ ̀ ̃ ́ ́ ̣ ̣ ̉ ̣ ̣ ̣ ́
biên phap nâng cao hiêu qua day hoc bô môn la môt điêu “côt yêu”. Va đa co rât
̀ ̀ ̀ ̀ ̀ ̃ ượ ́
ư ̣ ̣ ̉ ̣ ̉ ̉ nhiêu cuôc hôi thao khoa hoc, nhiêu diên đan….đ ự
c tô ch c đê nhin vao th c
̀ ́ ̣ ̉ ̣ ̣ ̣ trang, đi tim nguyên nhân, nêu ra giai phap cho công viêc day – hoc môn Lich s ử
̣ hiên nay
̣ ̉ ̣ ̣ ̣ ̣ II. 2. Nâng cao hiêu qua day hoc môn Lich s ử ở ươ
tr ̀
̀
ng THPT – Môt yêu câu
́ ́.
câp thiêt
̃ ̃ ̀ ̀ ̀ ư ở ượ ̣ ̣ ̉ ̣ ́
Nh đa noi trên, nhiêu cuôc hôi thao khoa hoc, nhiêu diên đan…đ ́
̉ ư
c tô ch c
́ ̀ ̀ ̀ ự ̉ ̣ ̉ ̣ ̣ ̣
đê nhin vao th c trang, đi tim nguyên nhân, nêu ra giai phap cho công viêc day – hoc
ử ̣ ̣ ̣ bô môn Lich s hiên nay.
̀ ̃ ́ ̀ ử ư ̣ ̣ ̉ ̣ ̣ ̣ ̣ ̣ ́
Vây nguyên nhân dân đên tinh trang cua viêc day va hoc Lich s nh hiên nay băt
̀ ̀ư nguôn t đâu?
́ ̃ ́ ̃ ̀ ươ ̃
ư Cung con nh ng nguyên nhân khac, GS, NGND Vu D ng Ninh, ĐH Quôc gia
́ ̀ ̃ ́ ́ ̀ ư ượ ̣ ̣ ̣ ̣ ̉ D luân xa hôi xôn xao, co ca bât binh, khi đ ́
c biêt ́
ơ
Ha Nôi đau đ n nhân xet: “
̀ ́ ́ ́ ́ ̃ ̀ ử ư ̉ ̉ ̣ ̣ ́
ư
điêm môn s trong nh ng ki thi tuyên sinh đai hoc gân đây qua thâp, thâp đên m c
̃ ̀ ̀ ́ ư ươ ̉ ̉ ̉ ̣ không thê hiêu nôi. Song nh ng ng ́
̀
i trong nganh thi không ngac nhiên lăm, coi đo
̃ ̀ ̀ ̀ ́ ̣ ự ư ư ơ ̣ ̣ ̉ ̣ ̣ nh môt s bôc lô đau đ n cua căn bênh “ung th ” đa tiêm ân t ̉ ư lâu”.Vê căn bênh
̀ ́ ̀ ̀ ̃ ươ ̉ ̉ ̣ ̃
“ung th sư ử” nay, GS Vu D ng Ninh đa nêu ra nhiêu điêm kha bi hai. Chăng han
́ ́ ́ ̀ ́ ́ ́ ư ́
ư ̣ ̉ ̣ ̣ nh viêc tô ch c viêt sach giao khoa. Viêc viêt sach giao khoa hiên nay la “công
ị ạ
ế
ệ
ạ
Sáng ki n kinh nghi m Ph m Th H nh
15
́ ́ ́ ́ ̀
̉ ư ̣ ̉ ̉ ̣ ̣ viêc tay trai”, cac tac gia v a phai đam nhiêm công viêc chinh ̀
̀
̀
ư
ở ươ
ng minh, v a
tr
ườ
ữ
ả
ọ
Tr
ễ
ng THPT Nguy n H u C nh
Năm h c 2010 – 2011
́ ́ ̀ ̀ ̀
̉ ơ ̉ ̣ ̣ ́
phai tranh thu th i gian lam nhiêm vu viêt sach giao khoa. Con PGS.TS Ngô Minh
̀ ́ ́ ̀ ́ ưở ư ử ̣ ̣ ̣ ̣ Oanh, Tr ́
ng khoa lich s Đai Hoc S Pham Thanh Phô Hô Chi Minh nêu y kiên:
̃ ̀ ư ươ ̣ ử ượ ̣ ̣ ̣ ̣ ̃
̀
i day s cung không đ ̀
c tôn trong. Nhiêu thây “Môn hoc bi coi nhe, nh ng ng
̀ ́ ́ ́ ́ ́ ́ ́ ́ ̀ ̣ ử ̃
ư ư ̣ ̀
cô b c xuc vê viêc đanh gia thiêu công băng gi a giao viên day s va cac giao viên
́ ̀ ́ ́ ́ ́ ̣ ̣ ̣ ̣ ̀
day cac môn khac trong viêc cân nhăc, đê bat hay trong binh xet cac danh hiêu thi
́ ́ ́ ̀ ̀ ươ ượ ̣ ̣ ̉ ̣ đua. Môt sô tr c đao tao chuyên nganh đê day ́
̀
̀
giao viên không đ
ng con bô tri
̀ ̀ ̀ ́ ́ ́ ́ ử ượ ử ̣ ̣ ̣ ̣ ̣ môn lich s . Viêc bô tri day trai nganh cang lam chât l ng day hoc môn s thêm
̀ ̀ ́ ̀ ươ ử ươ ̣ tôi tê va ng ́
̀
ơ ̉
i ta co c đê coi th ̀
ươ
ng môn s va ng ̀
̣ ử
i day s ”.
́ ́ ơ ̉ ̉ ̉ ̣ Co thê chi ra môt sô nguyên nhân c ban sau đây:
́ ́ ́ ́ ử ư ̣ ̣ ̣ ̉ ̣ ̣ Môt là ́
ư
, chung ta ch a đăt đung vi tri, ch c năng cua môn lich s trong hê thông
́ ́ ̀ ́ ́ ́ ̀ ̣ ở ư ̉ ̉ ̣ cac môn hoc phô thông, hâu nh chi tâp trung vao cac môn Toan, Ly, Hoa, Văn…
́ ́ ử ̣ ̣ ̣ khiên hoc sinh co xu h ́
ươ
ng coi nhe môn Lich s
̀ ̀ ́ ́ ́ ̀ ́ ̣ ̣ ̣ ̣ ́
Hai la,̀ trong nganh giao duc con tôn tai quan niêm quy kêt trach nhiêm chan ghet
̀ ̀ ́ ́ ́ ́ ử ử ̣ ̣ ̣ ̣ ̣ ̣ ̣ môn s tai hoc sinh, do vây ma tim cach ap đăt, băt buôc cac em hoc lich s ma ̀
́ ̀ ́ ̀ ́ ̀ ư ́
không biêt răng lam nh thê la duy y chi
̀ ̀ ́ ̀ ̀ ̃ ́ ̃
ư ự ợ ư ̣ ̉ Ba la,̀ do s kêt h p gi a gia đinh nha tr ̀
ươ
ng va xa hôi con ch a tôt. Do anh
̀ ̀ ̀ ́ ̀ ưở ́
ơ ̉ h ng cua nên kinh tê thi tr ̀
̀
̣ ươ
ng, phân l n nhiêu gia đinh đêu h ́
ươ
ng cho con em
́ ́ ̀ ̀ ̀ ́ ̀ ̀ ư ̣ ự ̉ ̣ ̣ minh chu y đâu t vao cac môn hoc t ̣
nhiên đê chon ra môt nganh nghê mang lai
́ ̃ ́ ̀ ̀ ̃ ́ ̣ ̣ ̣ ̣ ́
nguôn thu nhâp cao…Đo cung la môt nguyên nhân dân đên cac môn hoc thuôc khôi
́ ́ ́ ̀ ̃ ́ ́ ử ̣ ̣ ̣ nganh xa hôi bi đanh gia thâp; trong đo co môn lich s
ư ượ ̣ ̣ ̣ ̣ ̣ ̣ ̣ ̉ Bôn lá ̀, viêc day hoc môn lich s ử ở ươ
n ́
c ta ch a tân dung đ ́
c hê thông bao
́ ́ ́ ́ ̀ ̀ ̀ ̀ ̣ ự ̣ ử ̃
ư ̣ ̣ ̉ ́
tang la nh ng bô s băng hiên vât rât phong phu va mang tinh cam thu tr c tiêp rât
̀ ợ ̉ ̉ ́
ơ
phu h p v i tuôi tre.
̀ ́ ̀ ̀ ̀ ́ ́ ̀ ̃ ươ ử ̣ ̣ Năm là, con nhiêu vân đê vê ch ́
ng trinh, sach giao khoa lich s , đôi ngu giao
̀ ̀ ́ ̃ ̀ ́ ̀ ́ ươ ̉ ̣ ̣ ̉ ̉ viên va ph ̉
ng phap giang day. Nên giao duc cua chung ta đa trai qua nhiêu lân cai
̃ ́ ̀ ́ ́ ́ ́ ́ ̃ ư ươ ư ơ ̉ cach, sach giao khoa co kha h n sau môi lân cai cach nh ng vân ch a t ́
ư
ng x ng
ị ạ
ệ
ế
ạ
Sáng ki n kinh nghi m Ph m Th H nh
16
́ ̀ ́
ư ử ̣ ̉ ̣ ̉ ́
ơ
v i vai tro, vi tri, ch c năng cua môn lich s trong tr ̀
ươ
ng phô thông.
ườ
ữ
ả
ọ
Tr
ễ
ng THPT Nguy n H u C nh
Năm h c 2010 – 2011
́ ́ ̀ ̀ ́ ̀ ươ ̣ ̉ ̣ ̣ ́
ơ
Viêc đôi m i nôi dung ph ́
ng phap gân đây co nêu lên va môt sô thây cô cô
́ ̃ ̀ ́ ̉ ượ ự ư ư ̣ ̣ ̣ găng th c hiên, nh ng vân ch a thay đôi đ ̀
c bao nhiêu lôi truyên thu môt chiêu
̃ ̣ ̣ ́
vân năng đoc chep.
̀ ̀ ̀ ử ươ ̣ ̣ ̣ ̣ ̣ Bô môn lich s luôn gi ̃
ư
môt vai tro quan trong trong ch ̣
ng trinh đao tao hoc
́ ́ ́ ́ ̀ ử ́
ư ̣ ̣ ̣ ̣ ̣ ̉ ̣ sinh THPT va bô môn lich s rât co u thê trong viêc giao duc thê hê tre. Do nhân
́ ̃ ̀ ̀ ́ ̀ ư ́
ư ́
ư ̉ ̣ ̣ ̉ ̣ ̣ ử
th c ch a đây đu hoăc phiên diên vê vai tro, y nghia ch c năng cua bô môn lich s ,
́ ́ ̃ ̀ ́ ́ ̃
ư ̣ ̉ ̉ ̣ ̉ ̣ ̀
nhiêu ng ̀
ươ
i thâm chi ca nh ng nha quan li giao duc đa to thai đô coi th ̀
ươ
ng, không
́ ́
ử ơ
đôi x v i
́ ̀ ́ ́ ̀ ́
ư ơ ử ̣ ̉ ̣ ̣ ̃
môn lich s binh đăng nh v i cac môn hoc khac. Đo la môt nguyên nhân dân
̀ ́ ử ư ̣ ̣ ̣ ̣ ̣ đên tinh trang hoc tâp lich s nh hiên nay.
́ ́ ̀ ̀ ̀ ́ ̀ ̀ ử ̣ ̣ ̣ ̣ ̣ ̣ Viêc day va hoc môn lich s hiên nay đăt ra nhiêu yêu câu câp bach cân tiên hanh
̀ ̀ ̀ ́ ̀ ́ ́ ươ ử ̉ ̉ ̣ ̣ ̉ ̣ ̣ ́
ơ
đôi m i ca vê ph ng phap day va hoc. Yêu câu hiêu biêt lich s , yêu câu cuôc sông
̀ ̀ ́ ̀ ̃ ́ ̃ ươ ̣ ̣ ̣ ̣ ̣ ̣ ̀
hiên tai va t ́
̀
ng lai đăt ra cho toan xa hôi, nganh giao duc va nhât la đôi ngu giao
̀ ́ ̀ ̀ ́ ́ ử ̣ ̣ ̣ ̣ ̣ viên lich s nhiêu nhiêm vu câp bach. Vi vây tim ra con đ ̀
̀
ươ
ng, biên phap nhăm
̃ ́ ̀ ́ ̀ ̃
ư ử ̣ ̉ ̣ ̣ ̣ ̉ ́
nâng cao hiêu qua day hoc môn lich s se gop phân giai quyêt nh ng yêu câu câp
́ bach trên.
́ ́ ́ ̃ ̣ ồ ủ ư ̣ ̉ ̣ giao duc thê ki XXI Hôi đ ng vê “̀ ” c a UNESCO Liên hiêp quôc đa đ a ra
́ ́ ̀ ́ ̣ ̣ ̉ ̣ khuyên cao vê 4 tru côt cua giao duc:
̣ ̉ Hoc đê biêt,́
̣ ̉ Hoc đê lam,̀
́ ̣ ̉ ̀
Hoc đê cung chung sông,
̀ ̣ ̉ ̉ ̣ Hoc đê khăng đinh minh.
́ ̀ ́ ̀ ̃
ư ̉ ̉ ̉ ̣ Thê ki XXI đoi hoi đât n ́
ươ
c phai đao tao ra nh ng con ng ̀
́
̀
ự
ươ ư
i v a co năng l c
́ ́ ́ ự ự ự ợ ự ́
ư ̣ ̣ ̣ ̣ ̣ sang tao, năng l c h p tac, năng l c t ̉
nhân th c, năng l c hoat đông co hiêu qua
́ ́ ̀ ́ ́ ̀ ́ ự ̣ ̣ ̉ ̣ ̣ ̣ ́
va sông co tinh thân trach nhiêm. Muôn vây phai xây d ng môt nên giao duc phat
̀ ̀ ̀ ́ ử ̉ ̣ ̣ ̣ ̣ ̣ ̣ ̣ ̣ ̣ triên toan diên, trong đo viêc day va hoc môn Lich s la môt bô phân quan trong
́ ́ ̀ ̀ ́ ̀ ́ ̀ ử ̣ ̣ ̣ ̣ ̣ ̣ ̣ ́
trong qua trinh giao duc, ma bô môn Lich s co vi tri va tâm quan trong đăc biêt đôi
ị ạ
ế
ệ
ạ
Sáng ki n kinh nghi m Ph m Th H nh
17
́ ́ ̣ ̣ ̣ ̉ ́
ơ
v i viêc giao duc thê hê tre.
ườ
ữ
ả
ọ
Tr
ễ
ng THPT Nguy n H u C nh
Năm h c 2010 – 2011
̀ ́ ̀ ̀ ̀ ̀ ử ự ̣ ̣ ̣ ̣ ̣ ̣ ̉ ̉ ̣ ̀
Nhin vao th c trang day hoc lich s đăc biêt la nhin vao kêt qua cua bô môn, thi
̀ ̀ ́ ̣ ̣ ̣ ̉ ̣ ̣ ̣ viêc tim ra con đ ̀
ươ
ng, biên phap nâng cao hiêu qua day va hoc lich s ử ở ươ
tr ̀
̉
ng phô
̃ ́ ̀ ́ ̀ ̀ ́ ́
̉ ơ ở ̣ ̣ ̣ thông đa tr thanh môt nhu câu câp thiêt hiên nay không chi v i nganh giao duc ma ̀
̀ ́ ̃ ̀ ̣ ́
ơ
con đôi v i toan xa hôi.
ộ ố ề ươ ơ ứ ụ ạ ấ
III. Đ xu t m t s ph ng pháp, trò ch i ng d ng trong d y h c s ọ ử ở
ườ ệ ằ tr ả
ng THPT nh m nâng cao hi u qu .
ệ ư ầ ạ ọ ị ụ ủ ơ ứ
III. 1. Ý nghĩa c a vi c s u t m và ng d ng các trò ch i vào d y h c l ch
s .ử
ệ ườ ạ ộ ộ ụ
Vi c giáo d c trong nhà tr ạ
ọ
ng là m t giai đo n h c, đây là m t giai đo n
ọ ườ ụ ặ ấ ổ ế ứ
h t s c quan tr ng. Nhà tr ủ ế
ng ph thông không đ t m c tiêu cung c p đ ki n
ứ ườ ọ ệ ả ể ố ả ờ ộ ị th c cho ng i h c đ s ng và làm vi c c cu c đ i, mà ph i trang b cho ng ườ
i
ộ ố ự ự ớ ủ ộ ế ứ ơ ả ộ
ọ
h c m t v n tri th c c b n c ng v i năng l c t ữ
mình ch đ ng tìm ki m nh ng
ế ứ ấ ế ậ ố ộ ờ ọ ố ứ ầ
tri th c c n thi ữ
t trong su t cu c đ i. V n tri th c y h c sinh ti p nh n nh ng
ữ ế ậ ươ ạ ọ ư ế
gì? Ti p nh n nh th nào? Nh ng ph ng pháp d y h c nào có th b i d ể ồ ưỡ
ng
ự ế ạ ườ ọ ữ ỏ năng l c tìm ki m và sáng t o cho ng ế
i h c? Đó là nh ng câu h i đã và đang ti p
ả ờ ơ ợ ở ọ ệ ả ự ụ ượ
t c đ c tr l i. Trong đó, vi c kh i g i h c sinh kh năng t tìm tòi, khám phá,
ộ ế ố ủ ả ả ọ ộ ộ
b c l và phát huy kh năng c a b n thân là m t y u t ớ
vô cùng quan tr ng. V i
ử ề ị ổ ộ
b môn L ch s nói chung và nhi u môn h c ọ ở ườ
tr ệ ư ầ
ng ph thông thì vi c s u t m
ử ẽ ọ ị ữ ứ ụ ạ ẩ ầ ơ và ng d ng các trò ch i vào d y h c l ch s s góp ph n thúc đ y nh ng kh ả
ủ ọ năng đó c a h c sinh.
ự ế ổ ứ ọ ị ử ở ạ ơ Trên th c t ạ ộ
, ho t đ ng t ch c các trò ch i vào d y h c l ch s các tr ườ
ng
ệ ư ứ ứ ộ THPT Vi ẫ
t Nam v n ch a đ ượ ổ
c t ầ
ch c m t cách quy mô và đáp ng nhu c u
ấ ả ớ ưở ề ế ờ ủ ọ
c a h c sinh. Khó khăn l n nh t nh h ng đ n đi u đó là do khung th i gian quy
ạ ủ ừ ộ ị
đ nh trong khóa trình đào t o c a t ng b môn ở ườ
tr ấ
ng THPT. Nh t là đ i v i b ố ớ ộ
ử ấ ờ ộ ộ ộ ị ố
môn l ch s , khung th i gian giành cho b môn là r t ít. Các b môn thu c kh i
ự ữ ượ ư ạ ặ ệ ư ờ ngành t nhiên và ngo i ng đ c u tiên đ c bi t. Nh ng trong quãng th i gian
ị ạ
ế
ệ
ạ
Sáng ki n kinh nghi m Ph m Th H nh
18
ớ ổ ứ ỳ ệ ắ ạ ọ ế ạ ờ t i, khi không còn t ch c k thi đ i h c thì vi c s p x p l i khung th i gian s ẽ
ườ
ữ
ả
ọ
Tr
ễ
ng THPT Nguy n H u C nh
Năm h c 2010 – 2011
ượ ể ề ầ ợ ớ ộ ỉ ị đ c đi u ch nh phù h p v i yêu c u. B môn L ch s ử ở ướ
n c phát tri n luôn
ượ ầ ả ộ ưở ệ đ c coi là b môn chính, có t m nh h ặ
ng đ c bi ộ
t trong xã h i và r t đ ấ ượ
c
ư ậ ử ữ ộ ấ ộ ị ọ
h c sinh yêu thích. Nh v y, chúng ta th y b môn l ch s gi ế ứ
m t vai trò h t s c
ờ ố ử ừ ộ ị ụ ọ quan tr ng trong quá trình giáo d c. Trong đ i s ng xã h i, l ch s v a là công c ụ
ư ạ ạ ứ ị ụ ụ ả ủ
c a công tác s ph m, l ệ
i có tác d ng giáo d c trí tu và tình c m. “ Tri th c l ch
ấ ủ ề ủ ữ ậ ộ ộ ọ
ử
s là m t trong nh ng b ph n quan tr ng nh t c a n n văn hóa chung c a nhân
ụ ể ệ ậ ạ ộ ọ lo i và không có b ph n quan tr ng này thì không th coi vi c giáo d c con ng ườ
i
ầ ủ đã hoàn thành đ y đ ”.
ứ ị ữ ế ệ ổ ị Ở ườ
tr ọ
ng ph thông, vi c trang b cho h c sinh nh ng ki n th c l ch s c ử ơ
ế ứ ầ ề ế ử ộ ượ ụ ự ả
b n là đi u h t s c c n thi ị
t. B môn L ch s “ đã đ ệ
c giao nhi m v c c k ỳ
ứ ự ế ứ ứ ữ ụ ể ọ ớ ỉ ụ
quan tr ng (ch a đ ng nh ng m c tiêu h t s c to l n) đ đáp ng tôn ch và m c
ệ ố ụ ủ ụ ủ ổ ộ đích c a h th ng giáo d c ph thông: giáo d c nhân cách xã h i ch nghĩa cho
ế ớ ồ ủ ủ ấ ẩ ọ
h c sinh, bao g m th gi i quan c a ch nghĩa Mác – Lênin; ph m ch t chính tr ị
ưở ạ ướ ủ ộ ứ
ạ
đ o đ c và lý t ng cách m ng; lòng yêu n ầ
c yêu ch nghĩa xã h i và tinh th n
ố ế ệ ổ ự ứ ể ả ố ộ ơ qu c t ộ
chân chính; ý th c và đ ng c lao đ ng đ xây d ng và b o v T qu c..”
ọ ậ ị ầ ạ ệ ủ ử ọ ữ
Giúp h c sinh h c t p l ch s góp ph n t o cho trí tu c a các em nh ng
ề ộ ố ắ ơ ấ ị ấ ẩ ể
ph m ch t nh t đ nh, giúp cho các em hi u sâu s c h n v cu c s ng xung quanh,
ề ẩ ơ ợ ỗ ọ ử ắ ữ ả ộ ị kh i g i nh ng kh năng ti m n trong m i h c sinh….B môn l ch s n m gi ữ
ế ặ ộ ư ệ ể ự ả ộ ọ m t u th đ c bi ệ
t quan tr ng mà không ph i b môn nào cũng có th th c hi n
ượ ử ủ ụ ệ ề ố ộ đ ị
c, đó là vi c giáo d c truy n th ng l ch s hào hùng c a dân t c cho th h ế ệ
ẻ ở ậ ế ậ ụ ố ủ ộ ế ạ ẽ tr . B i v y, n u t n d ng t t các th m nh riêng c a b môn s thu hút đ ượ ự
c s
ặ ệ ừ ế ả ạ ọ ổ chú ý đ c bi t cho h c sinh ph thông trong quá trình gi ng d y. T đó k t qu b ả ộ
ẽ ượ ả ế ố ệ ế ự ẽ ẫ ổ ợ môn s đ c c i thi n, và chính y u t ơ
đó s d n đ n s thay đ i “h p lí h n”
ủ ề ườ ị trong cách nhìn, cách đánh giá v vai trò c a ng i giáo viên l ch s ử ở ườ
tr ng ph ổ
thông.
ở ạ ớ ấ ọ ộ ả ạ ề ệ ị Tr l i v i v n đ nâng cao hi u qu d y h c b môn l ch s ử ở ườ
tr ng trung
ề ổ ớ ườ ệ ệ ọ
h c ph thông, cùng v i nhi u con đ ệ
ng, bi n pháp khác thì vi c nâng cao hi u
ị ạ
ế
ệ
ạ
Sáng ki n kinh nghi m Ph m Th H nh
19
ệ ư ầ ả ạ ứ ụ ử ọ ơ ộ ị ệ
qu d y h c môn l ch s qua vi c s u t m và ng d ng các trò ch i là m t bi n
ườ
ữ
ả
ọ
Tr
ễ
ng THPT Nguy n H u C nh
Năm h c 2010 – 2011
ộ ướ ằ ớ ạ ả ọ ậ ố ơ ữ ế pháp, m t h ng đi m i nh m mang l i nh ng k t qu h c t p t ọ
t h n cho h c
ứ ữ ụ ế ể ắ sinh ở ườ
tr ng THPT. Hi u rõ m c đích – ý nghĩa, n m v ng cách th c ti n hành,
ổ ữ ữ ứ ẽ ắ ặ ầ ợ ớ ộ
n i dung t ch c phù h p đúng đ n v i nh ng yêu c u đ t ra s có nh ng tác
ệ ọ ậ ự ế ử ặ ầ ộ ọ ị ệ ộ
đ ng tích c c đ n vi c h c t p b môn l ch s và có t m quan tr ng đ c bi t.
ướ ệ ổ ế ơ ế ợ ứ ả ạ ớ Tr c h t, vi c t ch c các trò ch i k t h p v i quá trình gi ng d y b ộ
ẽ ẩ ọ ọ ị
môn L ch s ử ở ườ
tr ự
ng THPT cùng các môn h c khác s thúc đ y h c sinh tích c c,
ự ệ ể ế ạ ồ ọ ủ ộ
ch đ ng t ủ
giác tìm hi u các ngu n tài li u liên quan đ n bài h c, bài d y c a
ứ ậ ộ ượ ữ giáo viên qua đó nâng cao nh n th c, trình đ và có đ ạ
ỹ
c nh ng k năng ho t
ể ầ ậ ế ườ ể ệ ự ớ ộ
đ ng t p th c n thi ộ
t trong m t môi tr ng th hi n s thi đua v i nhau.
ổ ứ ơ ế ợ ả ạ ớ ộ ị ứ
Th hai, t ch c các trò ch i k t h p v i quá trình gi ng d y b môn L ch s ử
ơ ể ọ ỏ ứ ể ậ ả ở ườ
tr ng THPT còn là n i đ h c sinh bày t ủ
quan đi m, nh n th c tình c m c a
ở ừ ề ề ấ ọ ọ
mình v các v n đ mà h quan tâm ( t ng bài h c).
ứ ổ ứ ả ộ ơ Th ba, thông qua t ch c các trò ch i giáo viên b môn kham kh o và xin
ợ ấ ủ ườ ạ ế ữ ặ tr c p c a nhà tr ả
ng trao cho các em đ t k t qu cao nh ng món quà ho c danh
ợ ẽ ể ệ ậ ả ọ hi u cá nhân, t p th phù h p s thu hút đông đ o các em h c sinh tham gia vào
ạ ộ ể ủ ậ ườ ự ầ ho t đ ng t p th c a nhà tr ng, trong đó nó góp ph n thu hút s tham gia, chú ý
ụ ọ ừ ộ ộ ọ ủ
c a ph huynh h c sinh. Cũng t đó mà các em h c sinh b c l , phát huy năng
ề ộ ấ ộ ủ ự ể ệ ề ế ả khi u, năng l c và ki m nghi m kh năng trình đ c a mình v m t v n đ nào
ừ ọ ậ ủ ứ ề ầ ậ ỉ đó, t ộ
đó góp ph n đi u ch nh nh n th c hành vi c a mình trong h c t p, lao đ ng
ộ ố công tác và trong cu c s ng hàng ngày.
ứ ư ệ ổ ơ ế ợ ứ ả ạ ộ Th t , vi c t ớ
ch c các trò ch i k t h p v i quá trình gi ng d y b môn
ị ở ứ ự ề ậ ộ ớ L ch s ử ở ườ
tr ng THPT ể ọ
m c đ ch m, nhanh, khó v i nhi u lĩnh v c đ h c
ườ ọ ộ ả ạ ế ị ầ
sinh tham gia ph n nào giúp nhà tr ử
ng đánh giá k t qu d y h c b môn l ch s .
ệ ổ ứ ơ ế ợ ứ ạ ả ộ Th năm, vi c t ớ
ch c các trò ch i k t h p v i quá trình gi ng d y b môn
ị ế ạ ộ ọ ớ L ch s ử ở ườ
tr ủ
ng THPT có m t ý nghĩa vô cùng quan tr ng. V i th m nh c a
ự ệ ị ứ ự ứ ộ ộ ộ ữ ử ế ớ mình là ch a đ ng m t n i dung ki n th c r ng l n, nh ng s ki n l ch s không
ỉ ễ ệ ạ ứ ứ ấ ữ ế ượ ch di n ra trong quá kh , hi n t i mà nh ng ki n th c y ngày càng đ c tăng
ị ạ
ế
ệ
ạ
Sáng ki n kinh nghi m Ph m Th H nh
20
ử ế ụ ệ ạ ữ ứ ễ ờ ự ệ ị
thêm qua th i gian, t c là nh ng s ki n l ch s ti p t c di n ra trong hi n t i và
ườ
ữ
ả
ọ
Tr
ễ
ng THPT Nguy n H u C nh
Năm h c 2010 – 2011
ươ ọ t ỗ
ng lai. M i năm h c ọ ở ườ
tr ng THPT chia thành hai h c kì, trong đó ở ừ
t ng
ườ ễ ỉ ử ệ ố ớ ộ tháng th ữ
ng có nh ng ngày l ớ ị
k ni m l n đ i v i l ch s dân t c và th ế
ớ ơ ộ ể ộ ổ ị ổ gi i….trong năm. Đó là c h i đ giáo viên b môn t ử ế
l ch s ti n hành t ứ
ch c
ỉ ở ộ ớ ộ ọ ở ớ ơ
các trò ch i không ch quy mô m t l p h c mà r ng ra ố ớ
các l p, các kh i v i
ọ ậ ị ử ọ ở ở ọ
nhau. Qua đó, h c t p l ch s đã tr thành phong trào trong h c sinh. B i có h c
ả ờ ứ ể ế ớ ơ ỏ ắ
n m ki n th c thì các em m i có th ch i và tr l ờ
i nhanh các câu h i trong th i
ệ ổ ơ ở ứ ố ợ ủ ự ầ ớ ắ
gian ng n. Vi c t ch c các trò ch i quy mô l n c n có s ph i h p c a nhà
ườ ấ ộ ườ ể ạ ệ tr ng, giáo viên b môn và Ban ch p hành đoàn tr ng đ t o ra hi u qu t ả ố ư
i u
ấ ừ ỉ ệ ừ ụ ằ ạ ữ nh t v a nh m m c đích k ni m v a mang l ự ố ớ ọ
i nh ng ý nghĩa tích c u đ i v i h c
sinh.
ư ầ ộ ố ứ ơ ượ ổ ứ ụ
III. 2. S u t m và ng d ng m t s trò ch i đã đ ch c. c t
ớ ộ ố ơ ệ ượ ổ ứ III.2. 1. Gi i thi u m t s trò ch i đã đ ch c. c t
ơ *Trò ch i “Ai là ai?”
ệ ị ả ơ ọ Trò ch i thăm dò m c đ ử
ứ ộ đ c sách giáo khoa, tham kh o các tài li u l ch s ,
ậ ị ủ ề ọ ộ ộ ự
b c l ử
s yêu thích c a h c sinh v các danh nhân văn hóa hay nhân v t l ch s .
ự ệ ị ả ắ ữ ầ ơ ọ ử ọ
Trò ch i làm cho nh ng s ki n l ch s h c sinh c n ph i n m trong bài h c tr ở
ụ ể ơ ứ ọ ắ ơ ế ạ ơ nên c th h n, ki n th c h c sinh sâu s c h n, phong phú h n và t o bi u t ể ượ
ng
ự ề ơ ở ủ ậ ọ chân th c v nhân v t đó. Trên c s đó h c sinh xem xét đánh giá vai trò c a nhân
ủ ọ ứ ử ế ậ ộ ị ậ
v t trong ti n trình l ch s nâng cao trình đ nh n th c chung c a h c sinh.
ế Ở ạ ố ờ ầ ố Khi d y bài 5: Trung Qu c th i phong ki n. ờ
các ph n 1 (Trung Qu c th i
ế ộ ủ ự ế ể ầ ướ ườ ờ T n Hán); 2 (S phát tri n c a ch đ phong ki n d i th i Đ ng); 3 (Trung
ề ự ệ ề ấ ậ ố ờ ậ
Qu c th i Minh Thanh) có r t nhi u s ki n và nhân v t. Trong đó nhi u nhân v t
ượ ế ế ử ấ ọ ị ệ ướ ả ọ
h c sinh đã đ c bi t đ n qua vi c h c l ch s c p d i, qua phim nh, báo
ử ụ ữ ư ệ ờ ủ ề ự ệ chí….Giáo viên s d ng nh ng t ậ
ộ
li u v s nghi p, cu c đ i c a các nhân v t
ự ụ ư ệ ặ ọ ỏ ộ này đ a ra các câu h i cho h c sinh. M t m t th c hi n m c tiêu nâng cao vai trò
ườ ọ ừ ể ườ ề ủ
c a ng i h c, Giáo viên t vai trò trung tâm chuy n sang là ng ể
i đi u khi n,
ị ạ
ệ
ế
ạ
Sáng ki n kinh nghi m Ph m Th H nh
21
ướ ọ ậ ẫ ọ ự ứ ế ể h ng d n cho h c sinh h c t p và t ủ
ặ
tìm hi u ki n th c; M t khác không khí c a
ườ
ữ
ả
ọ
Tr
ễ
ng THPT Nguy n H u C nh
Năm h c 2010 – 2011
ế ọ ị ử ở ể ặ ấ ẫ ộ ơ ở ti ề
t h c l ch s tr nên sinh đ ng h p d n h n b i Giáo viên có th đ t ra nhi u
ỏ ở ộ ợ ấ ổ ứ ề ặ ạ
d ng câu h i các c p đ g i ý khác nhau, chia ra t ch c nhi u vòng thi ho c thi
ộ ượ ạ
ồ
đ ng lo t m t l t.
Ở ầ ố ướ ự ế ể ế ộ
ph n 2 (S phát tri n ch đ phong ki n Trung Qu c d ờ
i th i
ườ ỏ ư
ể ư
Đ ng) Giáo viên có th đ a ra các câu h i nh :
Câu 1:
́ ́ ̀ ́ ̀
ơ ́
ơ ử ở ̣ ợ
G i y 1: Ng ̀
ươ
i m ra th i ki m i trong lich s phong kiên Trung Quôc t ̀
ư
́ ̀ ́ ́ ̉ ̉ thê ki VII đên đâu thê ki IX?
́ ́ ̃
ư ợ ̉ ́
G i y 2: Tên cua ông co 2 ch cai?
́ ̀ ̀ ợ ̀
ươ ̣ ̣ G i y 3: Ông la ng ̀
̀
ươ
i lâp ra triêu đai nha Đ ng (618 907)?
Câu 2:
́ ́ ̀ ợ ̣ ̉ G i y 1: Đây la vi vua Trung Quôc ng ̀
ươ
i Mông Cô?
́ ́ ̀ ợ G i y 2: Ông lên ngôi Hoang đê năm 1271?
̀ ́ ̀ ́ ́ ợ ở ̣ G i y 3: Ông la ng ̀
ươ
i thiêt lâp triêu Nguyên Trung Quôc (1271 1368)?
Câu 3:
̃ ̀ ́ ́ ̀ ̃
ư ợ ở ̣ ̣ ̀
̃
G i y 1: Ông la môt trong nh ng lanh tu kh i nghia nông dân vao cuôi triêu
Nguyên?
́ ́ ợ ở ̣ G i y 2: Ông lên ngôi đăt kinh đô Nam Kinh – Trung Quôc?
́ ̀ ́ ợ ̣ G i y 3: Ông lâp ra triêu Minh – Trung Quôc t ̀
́
ư
1368 đên 1644?
ố ờ ề ầ ậ ấ ự ệ
Ph n 3 (Trung Qu c th i Minh Thanh) có r t nhi u nhân v t và s ki n
ể ư mà Giáo viên có th đ a ra câu h i. ỏ Ví d : ụ
Câu 1:
́ ́ ́ ̀ ̃ ̀ ́ ́ ̃ ợ ́
ư ̀
ơ ự ̣ G i y 1: Ng ̀
̣
ươ
i đa tiêu diêt cac thê l c phong kiên cat c vao th i ki Ngu Đai
̀ ̣ ́
Thâp Quôc. Ông la ai?
́ ́ ợ ̉ ̃
ư
G i y 2: Tên cua Ông co 3 ch ?
̀ ́ ̀ ̀ ợ ̣ G i y 3: Ông la ng ́
̀
ươ
i lâp ra nha Tông vao năm 960?
ị ạ
ệ
ế
ạ
Sáng ki n kinh nghi m Ph m Th H nh
22
Câu 2:
ườ
ữ
ả
ọ
Tr
ễ
ng THPT Nguy n H u C nh
Năm h c 2010 – 2011
́ ́ ̀ ợ ̣ ̉ ̉ ̉ G i y 1: Đây la môt vi t ́
̣ ươ
ng gioi cua Trung Quôc ng ̀
ươ
i Mông Cô?
̀ ̀ ́ ̀ ́ ́ ợ ̉ ̣ G i y 2: Đâu thê ki XIII ông lên lam vua thiêt lâp nha n ́
́
ươ
c phong kiên
́ở ̉ chuyên chê Mông Cô?
̃ ́ ́ ̀ ̀ ́ ́ ̀ ư ợ ̣ G i y 3: Ông con co tên goi khac la Thanh Cat T Han?
Câu 3:
́ ́ ̀ ̀ ́ ợ ở ̣ ̣ G i y 1: Đây la bô tôc sông ́
vung Đông Băc Trung Quôc?
́ ́ ́ ̀ ́ ̀ ̀ ̀ ̃ ́ ợ ̣ ̣ ̣ ̉ ự
G i y 2: Bô tôc nay đa đanh bai Ly T Thanh gianh quyên ba chu Trung Quôc?
́ ̀ ́ ́ ̀ ̀ ́ ợ ở ̣ ̣ ̣ ̣ G i y 3: Bô tôc nay lâp ra triêu đai phong kiên cuôi cung Trung Quôc?
ữ ạ ầ ạ ờ ộ
ậ
Hay khi d y bài 11 “Tây Âu Th i H u Kì Trung Đ i” ph n 1 “Nh ng cu c
ụ ể ế ạ ơ ị ớ
phát ki n đ a lí” Giáo viên cũng có th áp d ng trò ch i “Ai là ai?” vào bài d y v i
ư ộ
n i dung nh :
Câu 1:
́ ̀ ̃ ̀ ̀ ̃ ̃ ́ ự ợ ̣ ̣ ̉ G i y 1: Môt hiêp si “Hoang gia” đa dân đâu đoan tham hiêm qua c c nam
Châu Phi?
́ ̀ ́ ́ ̀ ̃ ợ ̣ ̉ G i y 2: Ông đa tiên hanh cuôc tham hiêm vao năm 1487?
́ ́ ̃ ̃ ợ ượ ̣ ơ
G i y 3: N i Ông đên đ ́
̀
c đăt tên la mui bao tô?
Câu 2:
́ ợ ̣ ́
G i y 1: Ng ̀
ươ ưở
i t ̃ ̀
ng châu Mi la Đông Ân Đô?
̀ ̃ ̀ ́ ́ ợ ̣ ̉ ̉ ̉ ̉ ̀
G i y 2: Cuôc tham hiêm cua đoan thuy thu Tây Ban Nha do ông dân đâu vao
́ thang 8 năm 1492?
̀ ̀ ́ ́ ̀ ́ ơ ợ ̣ ̉ ̣ ̉ G i y 3: N i ông đên la môt sô đao thuôc vung biên Caribê ngay nay?
Câu 3:
̀ ̀ ́ ́ ̀ ự ợ ̣ ̣ ̉ ̣ ̣ ̉ ́
G i y 1: Đai diên đâu tiên cua Bô Đao Nha th c hiên cuôc tham hiêm đên
ươ ph ng Đông?
̀ ́ ̀ ̀ ́ ́ ợ ̀
ơ ̉ ̉ G i y 2: Thang 7 năm 1497 đoan thuyên do ông chi huy băt đâu r i cang
Lixbon?
́ ́ ́ ́ ̃ ̀
ơ ợ ượ ̣ ̣ ̀
G i y 3: Ông đa đên Ca – li – cut thuôc b Tây Nam Ân Đô va đ c phong
ị ạ
ệ
ế
ạ
Sáng ki n kinh nghi m Ph m Th H nh
23
̀ ươ ̣ ́
lam pho v ́
ng Ân Đô?
ườ
ữ
ả
ọ
Tr
ễ
ng THPT Nguy n H u C nh
Năm h c 2010 – 2011
Câu 4:
́ ̀ ̀ ́ ́ ̀ ̃ ợ ự ̣ G i y 1: Ông la ng ̀
ươ
i đa th c hiên chuyên đi đâu tiên vong quanh thê gi ́
ơ
i
̀ươ ̉ ̀
băng đ ng biên?
́ ̀ ́ ̀ ̣ ươ ợ ươ ́
ơ ̣ G i y 2: Ông đăt tên cho đai d ̀
ng m i tim ra la Thai Binh D ng?
́ ́ ̃ ợ ́
ơ ở ̣ ̣ ̣ ̉ G i y 3: Ông đa bi thiêt mang trong luc giao tranh v i thô dân Philippin?
ế ậ ả ả ế ậ Sau đó Giáo viên k t lu n, gi ng gi ậ
i. Trong quá trình nh n xét k t lu n giáo
ữ ể ấ ẫ ọ ả ỗ ướ ớ ớ
viên v n có th phát v n v i nh ng h c sinh khán gi c vũ d ằ
i l p nh m
ướ ử ụ ụ ế ạ ả ọ h ng đ n m c tiêu bài h c. Bên c nh đó Giáo viên nên s d ng tranh nh ngh ệ
ế ợ ọ ả ạ ượ ế ậ ớ ậ thu t, tranh bi m h a, nh chân dung k t h p v i các đo n l c thu t trình bày
ệ ằ ộ ả ả ớ ệ ề ậ ọ mi ng sinh đ ng nh m miêu t hay gi i thích, gi i thi u v nhân v t cho h c sinh
ể ề ậ ơ ở ề ả ộ hi u rõ h n v nhân v t đó. Hình thành ự
các em tình c m, s xúc đ ng v vai trò
ọ ậ ứ ử ệ ị cá nhân trong l ch s , rèn luy n cho các em lòng say mê h c t p, nghiên c u.
ơ ố ặ .
* Trò ch i “Đ i m t”
ặ ượ ệ ề ừ ả ố
“Đ i m t” đ ề
c đài truy n hình Vi t Nam mua b n quy n t gameshow
th Century Fox. Ch
ủ ươ ổ ế
n i ti ng “Face off” c a hãng 20 ằ
ng trình này n m trong Top 5
ấ ạ ẫ ỹ ừ ứ ứ ươ ấ
showgame h p d n nh t t i M t năm 2003 – 2005, đ ng th 3 các ch ng trình
ượ ả ấ ạ ớ ươ đ c khán gi yêu thích nh t t ọ
i Pháp v i tên g i “La Cible”. Ch ng trình đã
ượ ổ ứ ạ ư ứ ố ỹ đ c t ch c t ổ
i 9 qu c gia và vùng lãnh th nh : M , Đ c, Canada, Nga,
ệ Lebanon, Serbia, Romania, Pháp …và Vi t Nam.
ẽ ặ ặ ệ ặ ẳ ố ố ở
ạ
“Đ i m t” mang tính đ i kháng m nh m , đ t n ng trí tu , căng th ng b i
ạ ự ữ ữ ườ ơ ủ ứ ơ ế
ự ấ
s đ u lo i tr c ti p gi a nh ng ng i ch i. Cách th c ch i c a gameshow khá
ổ ứ ọ ườ ơ ừ ố ườ ả
ơ
đ n gi n: Ban t ch c ch n ra 12 ng i ch i t s ng i đăng kí tham gia.
ữ ườ ượ ự ọ ẽ ứ ữ ấ Nh ng ng c l a ch n s đ ng xung quanh vòng tròn gi a sân kh u đ tr ể ả i đ
ờ ỏ ủ ườ ẫ ươ ộ l i các câu h i c a ng i d n ch ng trình. Có m t camera quay vòng tròn và
ạ ể ỉ ấ ứ ườ ị ả ờ ơ ườ ơ ỉ ừ
d ng l i đ ch đ nh b t c ng i ch i nào tr l i. Ng i ch i ch có 3 giây đ tr ể ả
ị ạ
ế
ệ
ạ
Sáng ki n kinh nghi m Ph m Th H nh
24
l i.ờ
ườ
ữ
ả
ọ
Tr
ễ
ng THPT Nguy n H u C nh
Năm h c 2010 – 2011
ỏ ủ ỗ ươ ả ờ ề ề ế ấ M i câu h i c a ch ng trình đ u có r t nhi u đáp án. N u tr l ặ
i sai ho c
ặ ớ ướ ườ ơ ẽ ị ạ ơ ỏ ộ trùng l p v i câu tr ả ờ
l i tr c, ng i ch i s b lo i ngay kh i cu c ch i. Hai
ườ ẽ ố ể ọ ị Ở ố ơ ng ặ
i ch i cu i cùng s “đ i m t” đ ch n ra nhà vô đ ch. ố
vòng cu i cùng này,
ườ ơ ẽ ầ ượ ư ả ờ ự ế ấ ằ hai ng i ch i s thi đ u tr c ti p b ng cách l n l t đ a ra các câu tr l i cho
ộ ườ ớ ả ờ ế
đ n khi có m t ng ườ ả ờ
i tr l i sai. Ng ộ
i thua cu c là có t ầ
i 2 l n tr l i sai.
́ ả ư ỏ ọ ộ ơ ̣ ộ
“Đôi măt” là m t trò ch i năng đ ng đòi h i h c sinh ph i đ a ra câu tr ả
ờ ư ự ưở ứ ứ ế ầ l i nhanh, d t khoát qua đó nâng d n ki n th c cũng nh s tr ề ứ
ng thành v ng
ủ ư ữ ế ọ ọ ấ
ế
phó giao ti p nhanh, đ a ra nh ng quy t đinh quan tr ng c a h c sinh lên r t
ệ ạ ề ề ọ ớ ố nhi u so v i vi c d y và h c truy n th ng.
ế ở ạ ố ờ ể ứ ầ Khi d y bài 5 (Trung Qu c th i phong ki n) ụ
ph n văn hóa có th ng d ng
ự ề ằ ặ ố ơ ử ọ trò ch i “Đ i m t” b ng cách chia ra nhi u lĩnh v c: t ư ưở
t ọ
ng, s h c. văn h c,
ự ề ậ ọ ỗ ộ ỏ ớ khoa h c kĩ thu t..M i lĩnh v c là m t vòng thi v i nhi u câu h i nhanh, lí thú mà
ế ầ ộ ổ ẫ
v n bám sát n i dung sách giáo khoa. Giáo viên t ng k t đánh giá ph n thi, h ệ
ạ ứ ế ọ ố
th ng l ể ở ộ
i ki n th c có th m r ng cho h c sinh.
ế ộ ề ự ủ ể ắ ẫ ọ ế
Giáo viên d n d t: Chúng ta đã h c v s phát tri n c a ch đ phong ki n
ệ ọ ế ợ ắ ẳ ố ơ ớ ạ Trung Qu c qua vi c h c k t h p v i trò ch i “Ai là ai?” ch c h n đã đem l i cho
ứ Ở ầ ế ợ ẽ ọ ộ ớ ề
các em nhi u h ng thú? ơ
ph n này chúng ta s h c bài k t h p v i m t trò ch i
ặ ố ấ ậ ơ ợ ổ ơ
khác. Trò ch i “Đ i m t” t ớ
ự
t nhiên lu t ch i đã có s thay đ i cho phù h p v i
ầ ờ ạ ủ ề ộ
yêu c u v n i dung và gi d y c a chúng ta.
ự ử ọ ậ ươ ọ ọ ứ Có 4 lĩnh v c (t ư ưở
t ng. s h c, văn h c, khoa h c kĩ thu t) t ớ
ng ng v i 4
vòng ch i.ơ
ể ứ ậ ờ ơ ơ ọ ặ
Lu t ch i: Giáo viên m i 3 h c sinh tham gia trò ch i, có th đ ng quay m t
ặ ớ ố ỗ ườ ể ả ờ ộ ặ
vào nhau ho c quay m t xu ng l p. M i ng i có 15 giây đ tr l ỏ
i m t câu h i.
ả ờ ế ả ờ ẽ ườ ế ế ế ả ặ N u tr l ề
i sai quy n tr l i s dành cho ng i k ti p (ho c khán gi ). H t vòng
ả ờ ườ ơ ề
3 ai có nhi u câu tr l ấ ẽ ị ạ
i sai nh t s b lo i, hai ng ấ ắ
i ch i xu t s c nh t đ ấ ượ
c
vào vòng chung k t.ế
ị ạ
ế
ệ
ạ
Sáng ki n kinh nghi m Ph m Th H nh
25
ư ưở Vòng 1: T t ng
ườ
ữ
ả
ọ
Tr
ễ
ng THPT Nguy n H u C nh
Năm h c 2010 – 2011
̀ ́ ̀ ̃ ́ ̣ ̣ 1. Tôn giao nao gi ̃
ư
vai tro quan trong trong t ư ưở
t ̀
ơ
ng xa hôi Trung Quôc th i
phong kiên?́
̀ ̀ ̣ 2. Ng ̀
ươ
i đâu tiên kh i x ́
ở ươ
ng Nho hoc la ai?
́ ̀ ̀ ̀ ́ ̣ ̉ ̉ ̣ ̣ 3. Nho giao la công cu tinh thân đê bao vê chê đô nao?
̀ ́ ươ ̣ ̣ 4. Quan niêm Tam c ng trong Nho giao la quan hê Vua – Tôi, Cha – Con va ̀
…..?
́ ̀ ̀ ́ ̀ ở ̀
ơ ̣ ̣ ́
5. Phât giao thinh hanh nhât ̀
Trung quôc vao th i ki nao?
̃ ̀ ́ ̀ ̀ ́ ́ ̀ ư ̉ ̣ ̉ ̉ 6. Hai nha s nao cua Trung Quôc đa tim đ ́
̀
ươ
ng sang Ân Đô đê tim hiêu giao li
̣ ̀
nha Phât?
́ ́ ̉ ̉ Tiêu kêt cua Giao viên:
́ ́ ́ ́ ́ ́ ướ ̀
ơ ̣ ̉ ̣ ̀
Trung Quôc la n ̀
c co đ i sông văn hoa rât đôc đao. Vê t ư ưở
t ̀
ng nôi bât la
́ ́ ̀ ́ ̀ ̣ ̣ ̣ ̣ ̉ ̉ ̣ ̣ ̀
đao Nho va đao Phât. Trong đo Nho giao la công cu tinh thân đê bao vê chê đô phong
́ ́ ̀ ử ̉ ̣ kiên Trung Quôc. Ng ̀
ươ
i kh i x ̀
́
ở ươ
ng la Không T (551 – 479TCN) tên Khâu hiêu la
̃ ̀ ́ ́ ́ ̀ ̀
ư ́
ư ̣ ̣ Trong Ni, ng ́
̀
ươ ươ
i n
c Lô. Ông la ng ̀
́
ươ
i co hoc vân uyên bac t ng lam đên ch c T ư
́ ́ ́ ̀ ́ ̀ ̃ ươ ươ ̣ ưở ̣ ư Khâu (t ng đ ng bô tr ng bô t ́
̀
phap). Nhân va Lê la hai vân đê co tinh chât
́ ́ ̀ ử ́
ơ ̉ ̣ ̃
côt loi trong t ư ưở
t ng Không T . V i cac quan niêm Vua – Tôi, Cha – Con, Chông
̀ ̀ ̉ ươ ợ ơ ở – V . Ông chu tr ́
̣ ư
ng dung đao đ c lam c s cho đ ̀
́
ươ
ng lôi tri n ́
̣ ươ
c.
̀ ̀ ̀ ́ ̀ ̀ ́ ́ ̉ ự ̀
ươ ư ̣ ̣ ̀
ơ
Phât giao phat triên c c thinh vao th i ki nha Đ ng. Cac nha s Huyên Trang
̃ ̀ ̃ ́ ̀ ́ ̀ ́ ̀ ̣ ̉ ̉ ̣ ̃
– Nghia Tinh đa tim đ ̀
̀
ươ
ng sang Ân Đô đê tim hiêu giao li nha Phât. Nhiêu nha s ư
̀ ́ ́ ̀ ́ ́ ̃ ̃
ư ̣ ̣ ̣ ̣ ̀
Ân Đô, Phu Nam đa đên Trung Quôc truyên đao, kinh phât dich ra ch Han ngay
̀ ̀ ̣ ̣ ̣ cang nhiêu. Đao phât khuyên con ng ̀
́
ươ
i sông “h ́
ươ
ng thiên”.
̣ Vòng 2: S hocử
̀ ́ ̀ ̀ ̃ ự ử ở ́
ư ̣ ̣ 1. S hoc băt đâu tr thanh linh v c nghiên c u đôc lâp t ̀
̣ ư
khi nao?
̀ ́ ́ ̀ ̣ ̣ 2. Ng ̀
ử
ươ
i đăt nên mong cho s hoc Trung Quôc la ai?
̀ ́ ̀ ́ ́ ̃ ư ̉ ̉ ̉ ̉ 3. T Ma Thiên la tac gia cua tac phâm nôi tiêng nao?
̀ ̀ ̀ ̀
ươ ̀
ơ ử ơ ̣ ̣ ̉ ̀
4. Th i Đ ng c quan biên soan lich s cua nha n ́
́
ơ ơ
ươ
c lân đâu tiên ra đ i v i
̣ ̀
tên goi la gi?̀
ị ạ
ệ
ế
ạ
Sáng ki n kinh nghi m Ph m Th H nh
26
́ ́ ̉ ̉ Tiêu kêt cua giao viên:
ườ
ữ
ả
ọ
Tr
ễ
ng THPT Nguy n H u C nh
Năm h c 2010 – 2011
́ ̀ ̀ ̃ ự ử ở ́
ư ̣ ̣ ̣ S hoc tr thanh linh v c nghiên c u đôc lâp t ̀
̣ ư ơ
th i Tây Han. Ng ̀
̀
ươ
i đăt nên
́ ̀ ̃ ́ ̀ ́ ử ư ử ̣ ̣ ̣ ̉ ́
mong cho s hoc Trung Quôc la T Ma Thiên. Bô “S Ki” do Ông soan thao la tac
́ ́ ̀ ư ử ̉ ̣ ̣ ̉ ̣ ̀
́
phâm co gia tri cao vê t ̀
liêu va t ư ưở
t ́
ng. Tac phâm ghi chep lich s gân 300 năm
́ ́ ̀ ́ ́ ́ ̃ ́ ̀ ́ ́ t ̀
̀
ư ơ
th i Hoang đê đên Han Vu Đê. Giai đoan t ̀
́
̣ ư
Han đên Nam – Băc triêu co Han
́ ́ ́ ́ ư ̉ ư ̉ ̉ ̣ ̣ ̣ ̣ ̀
Th cua Ban Cô, Tam Quôc Chi cua Trân Tho, Hâu Han Th cua Pham Viêp…..
̀ ̀ ́ ̀
ươ ̣ ử ơ ̣ ̣ ̣ ̀
́
Đên nha Đ ng, cac bô s đêu do nha n ́
̀
ươ
c biên soan lâp ra c quan goi la S ử
́ ́ ́ ́ ̀
ơ ử ự ̉ ̣ ̣ ́
quan. Th i Minh – Thanh co cac tac phâm: Minh th c luc, Minh s , Đai Minh nhât
̀ ̀ ̃ ́ ́ ́
ư ̣ ̣ ̣ ̉ ̉ ̉ ̣ thông chi…Bô Vinh Lac Đac Điên do Minh Thanh Tô tô ch c biên soan la công
̀ ̀ ̀ ơ ươ ợ ̣ ̉ ̉ ̣ ̉ ̣ trinh tâp thê cua h n 2000 ng ̀
̣
i lam viêc trong 5 năm tông h p nhiêu măt cuôc
sông…́
́ ́ ̀ ̀ ̀ ́ ̀ ư ư ̀
ơ ̉ ̉ ̣ Ngoai ra con co cac tac phâm nh Cô Kim Đô Th Tâp Thanh (th i vua Khang
̀ ̀ ̀ ́ ́ ́ ̀ ́
ư ̃
ư ̀
ơ ư ̉ ́
Hi), T Khô Hoai Th (th i vua Can Long)….Đo la nh ng di san vô cung quy bau
̉ cua nhân dân Trung Quôc.́
Vòng 3: Văn hoc ̣
̀ ̀ ́ ́ ̀
ơ ơ ̣ ̣ ̉ ̣ ́
1. Nghê thuât th ca Trung Quôc phat triên nhât vao th i đai nao?
̀ ̀ ̃ ̀ ̀
ơ ươ ̉ ̣ ́
2. Hay kê tên môt vai nha th Đ ng ma em biêt?
́ ̀ ̀ ́
ư ́
ơ ̀
ơ ̣ ̉ 3. Th i Minh – Thanh hinh th c văn hoc nao m i phat triên?
̀ ́ ́ ̀ ̃ ́ ̉ ̉ ̉ ̃
4. Tam Quôc Diên Nghia la tac phâm cua tac gia nao?
́ ́ ́ ̀ ư ̣ ̣ ̉ 5. Tôn Ngô Không – Ch Băt Gi ́
ơ
i – Xa tăng la cac nhân vât trong tac phâm
nao?̀
̀ ́ ử ̣ ̉ ̉ ̣ 6. Nhân vât chinh trong “Thuy H ” cua Thi Nai Am la ai?
́ ́ ̉ ̉ Tiêu kêt cua giao viên:
́ ́ ̀ ̃
ư ̣ ̣ ̉ ̣ ̉ ́
Văn hoc la môt nh ng trang nôi bât nhât cua văn hoa Trung Quôc.
́ ̀ ̣ ơ ở ̀
ơ ươ ̃
ư ử ̣ ̣ ̣ ̣ + Th Đ ng la nh ng trang lich s choi loi, đăt c s cho nghê thuât phong
́ ́ ́ ̀ ̀ ́ ̀ ơ ̣ ̉ ̉ ư
cach va luât th cho nên thi ca Trung Quôc sau nay. Cac tac gia tiêu biêu nh :
̀ ̀ ́ ơ ̣ ̣ ̉ ̉ ̣ ́
ơ
Ly Bach (701 762), th ông phân l n la tâp trung miêu ta canh đep thiên nhiên
ị ạ
ế
ệ
ạ
Sáng ki n kinh nghi m Ph m Th H nh
27
́ ̀ ̀ ̃ ́ ̀ ̀ ́ ư ̀
ơ ơ ̣ ơ ̉ nh ng nhiêu bai cung phan anh đ i sông nhân dân, l ́
̀
̀
ơ
i th đep va hao hung, y th co
ườ
ữ
ả
ọ
Tr
ễ
ng THPT Nguy n H u C nh
Năm h c 2010 – 2011
̀ ́ ̀ ̃ ́ ́ ̀ ́ ́ ̉ ̉ ̣ ̃
mau săc cua chu nghia lang man. Ông la ng ̀
́
ươ
i co tinh tinh phong khoang, thich t ự
̀ ̣ ̣ ự
do không chiu s rang buôc.
́ ̀ ̃ ơ ̉ ̉ ̣ ̉ ̉ ̣ Đô Phu (712 770), th ông miêu ta cuôc sông ngheo khô cua nhân dân, vach
́ ́ ̀ ́ ́ ̀ ́ ̀ ́
ư ượ ́
ự ơ ̣ ̉ ̣ trân ap b c boc lôt cua phong kiên. Ông đ ́
ơ
c đanh gia la nha th hiên th c l n nhât
̀ ̀
ơ ươ
đ i Đ ng.
̀ ̃ ̉ ự ư ơ ̣ ̣ ̉ ́
́
Bach C Di (772 846), th ông noi lên nôi khô c c cua nhân dân va lên an
́ ́ ̀ ́ ̀ ̀ ́ ơ ̣ ̣ ̣ ̣ ̣ ̉ ̣
ự
giai câp thông tri. Ông la nha th hiên th c tiên bô đat đên trinh đô cao cua nghê
thuât.̣
́ ̀ ̀ ́ ̀ ́
ư ̀
ơ ̉ ̣ ̉ ́
́
ơ
+ Tiêu thuyêt la hinh th c văn hoc m i phat triên th i Minh – Thanh. Nhiêu tac
̀ ơ ở ư ử ̃
ư ̀
ơ ́
ơ ̉ ̉ ̣ ̣ ̉ ̉ phâm l n ra đ i trên c s cua nh ng câu chuyên lich s điên hinh nh Thuy H ử
́ ̃ ́ ́ ̃ ̉ ̣ ̉ ̉ cua Thi Nai Am, Tam Quôc Diên Nghia cua La Quan Trung, Tây Du Ki cua Ngô
̀ ̀ ́ ̀ ́ ̀ ̀ ̀
ư ̣ ̉ ̣ ́
Th a Ân, Hông Lâu Mông cua Tao Tuyêt Cân. Trong đo Hông Lâu Mông viêt vê câu
̀ ́ ̀ ́ ư ̣ ̣ ̉ ̣ ̣ ̣ chuyên h ng thinh cua môt gia đinh quy tôc phong kiên va câu chuyên yêu đ ươ
ng
́ ̃ ́ ̃ ́ ́ ̉ ̣ ̣ ̣ ̉ ̣ ̀
cua môt đôi trai gai. Qua đo ve lên bô măt cua xa hôi phong kiên Trung Quôc suy tan.
̀ ́ ̀ ̀ ́ ́ ́ ́ ượ ự ̣ ̉ ̣ ̣ ̣ ́
Vi vây no đ ̉
c đanh gia la tac phâm co gia tri trong kho tang văn hoc hiên th c cô
̉ điên Trung Quôc.́
̃ ế ̣ ̣ Vòng 4 (chung k t): Khoa hoc – ki thuât
̀ ́ ̀ ́ ́ ̉ ̉ ̉ ̉ ̣ 1. Tô Xung Chi la tac gia cua tac phâm toan hoc nao?
̀ ́ ́ ̀
ơ ử ̣ ̣ ̀
2. Th i phong kiên lich s Trung Quôc la lich gi?
́ ́ ̀ ̀ ̀ ươ ̣ ̣ ̣ ̣ 3. Tr ̀
ng Hanh lam ra dung cu đo đông đât lây tên goi la gi?
̀ ̃ ̀ ́ ̀ ̃
̉ ư ̣ ̣ 4. Ng ̀
ươ
i đâu tiên biêt dung phâu thuât đê ch a bênh la ai?
́ ́ ̀ ươ ̉ ̉ ̣ ̉ 5. “Ban Thao C ng Muc” la sach thuôc cua ai?
̀ ̀ ̃ ́ ́ ́ ̀
ơ ̣ ́
6. Th i phong kiên Trung Quôc phat minh ra giây, ki thuât in, la ban va….?
̀ ́ ́ ́ ̀ ́ ơ ở ̣ ̣ ̣ ̉ ̉ 7. Công trinh kiên truc nghê thuât đăc săc cua Trung Quôc la n i ́
cua vua chua
̀ ́ ̣ ̀
́
phong kiên co tên goi la gi?
́ ̀ ̃
ư ượ ự ̀
ơ ̉ ̣ ̣ ̣ 8. Kê tên nh ng công trinh nghê thuât đăc săc đ c xây d ng trong th i phong
kiên?́
ị ạ
ế
ệ
ạ
Sáng ki n kinh nghi m Ph m Th H nh
28
́ ́ ̉ ̉ Tiêu kêt cua giao viên:
ườ
ữ
ả
ọ
Tr
ễ
ng THPT Nguy n H u C nh
Năm h c 2010 – 2011
́ ̃ ̀ ̀ ̀ ̃ ́ ̣ ượ ự ̣ ̣ ̣ Trung Quôc đa đat đ c nhiêu thanh t u quan trong vê khoa hoc ki thuât đong
̃ ́ ́ ̀ ́ ́ ự ́
ơ ̉ ̣ ̣ ̉ gop rât l n vao s phat triên khoa hoc ki thuât cua thê gi ́
ơ
i.
̃ ́ ́ ̀ ́ ̀
̀
ư ơ ử ươ ̣ ̣ ̣ ́
+ Vê toan hoc: T đ i Han đa biên soan sach “C u ch ng toan thuât” nêu
́ ́ ́ ̀ ́ ́ ́ ̀ ươ ượ ̣ ph ng phap tinh diên tich va khôi l ̀
̉
ơ
ng khac nhau. Th i Nam – Băc triêu Tô
̃ ̀ ̀ ́ ̀ ́ ́ ́ ̃
ư ̉ ̀
Xung Chi đa tim ra sô pi đên 7 sô le năm gi a hai sô la 3,1415926 va 3,1415927
́ ́ ̀ ́ ́ ́
ơ ơ ̣ ̉ ̀
phat minh nay s m h n cac nha toan hoc khac khoang 1000 năm.
̀ ́ ̃ ̀ ̀
ơ ̣ ̣ ̣ ́
+ Thiên văn hoc: Th i Tân, Han đa phat minh ra nông lich (chia môt năm thanh
́ ́ ́ ́ ̀ ́ ̀
ơ ươ ̉ ̉ ̣ ̉ ̣ ̣ 24 tiêt) đê nông dân co thê tinh th i vu san xuât. Tr ng Hanh phat minh ra đia đông
̣ nghi đo đông đât.́
́ ́ ̀ ̀ ́ ́ ́ ̀
̀
ư ơ ̣ ̣ ̉ ̉ ̃
+ Y hoc: T th i Han, Trung Quôc đa xuât hiên nhiêu thây thuôc gioi nôi tiêng
́ ̀ ̀ ́ ̀ ̃ ở ̃
̉ ư ̣ ̣ nhât la Hoa Đa, ng ̀
̀
ươ
i đâu tiên ̀
Trung Quôc dung phâu thuât đê ch a bênh. Hoa Đa
̀ ̀ ̀ ́ ̉ ươ ư ̉ ̣ ̣ ̉ ̣ ̉ ̣ con la ng ̀
ươ
i chu tr ̃
ng phai luyên tâp thê duc đê huyêt mach l u thông va ông đa
́ ̀ ́ ́ ́ ̀ ̃ ̀ ́
ư ̃
ư ̣ ̣ ̉ ̣ ̣ ̣ soan ra bai tâp thê duc “Ngu Câm Hi” t c la nh ng đông tac băt ch ́
̣
ươ
c loai đông vât
́ ̀ ́ ́ ượ ươ ̀
ơ ̉ ̉ ̉ ̣ ̉ ̀
ơ
la Hô, Gâu, V n, Chim. Sach Ban Thao C ng Muc cua Ly Th i Trân (Th i
̃ ̀ ̀ ̃ ́ ́
ơ ượ ̣ ̣ ̣ ̉ Minh) đa gi ́
́
ơ
i thiêu 1558 vi thuôc m i. Ông la nha y d ́
c hoc nôi tiêng đa biêt phân
́ ́ ́ ̣ ̣ ̣ ̣ ̉ loai đăt tên, gi ́
́
ơ
i thiêu tinh chât, công dung cua cây thuôc đo.
̀ ́ ́ ̀ ́ ̃ ́ ̀ ̃ ̀
ơ ̣ ̣ ̣ + Ki thuât: Trung Quôc th i ki nay co 4 phat minh quan trong la giây, ki thuât in,
́ ́ ̀ ́ ́ ̀ ́ ́ ́ ̀ ́
ơ ̃
ư ́
ơ ̉ la ban va thuôc sung. Đo la nh ng công hiên l n cua Trung Quôc đôi v i văn minh
nhân loai.̣
́ ̀ ̀ ́ ́ ́ ́ ̣ ̣ ̣ ̣ ́
̣
+ Kiên truc nghê thuât: Trung quôc co nhiêu công trinh kiên truc nghê thuât đăc
́ ̀ ́ ̀ ́ ́ ́
ư ượ ̉ ̣ ̣ săc tiêu biêu la: Van Li Tr ̀
ươ
ng Thanh, Cô Cung Băc Kinh, B c T ng Phât Sinh
̣ Đông….
ự ầ ấ ấ ơ ộ ọ Qua ph n ch i và n i dung Giáo viên cung c p cho h c sinh th y rõ s phát
ể ự ỡ ề ọ ặ ủ ữ ề ế ố tri n r c r v m i m t c a n n văn hóa Trung Qu c phong ki n.Nh ng thành
ọ ố ở ộ ự ớ
t u l n lao này làm cho Trung Qu c tr thành m t trung tâm văn minh quan tr ng ở
ị ạ
ế
ệ
ạ
Sáng ki n kinh nghi m Ph m Th H nh
29
ế ớ ễ Vi n Đông và trên th gi i.
ườ
ữ
ả
ọ
Tr
ễ
ng THPT Nguy n H u C nh
Năm h c 2010 – 2011
ự ể ạ ươ ở Hay khi d y bài 8 “S hình thành và phát tri n các v ố
ng qu c chính Đông
ủ ự ể ế ầ ố Nam Á” ph n 2 “S hình thành và phát tri n c a các qu c gia phong ki n Đông
ụ ể ả ạ ặ ơ ố Nam Á” Giáo viên cũng có th áp d ng trò ch i “Đ i m t” vào gi ng d y.
̀ ̀ ̀ ̀ ̀ ơ ơ ượ ̉ ơ ̣ ̣ Gv m i 4 hoc tro tham gia tro ch i. 4 hoc tro lân l t tra l ́
̀
ư ự
i theo th t ́
cac
̃ ̉ ượ ̉ ơ ả ờ ề ề ộ ườ ế ế câu hoi đ c nêu ra, tra l ̀
i sai se quy n tr l i thu c v ng i k ti p. Ng ườ
i
ấ ẽ ấ ắ ơ ườ ắ ộ ch i xu t s c nh t s là ng i th ng cu c.
́ ́ ́ ́ ̃ ̀ ́ ự ̉ ̣ ̉ ̉ ̉ Gv dân dăt: Trên nên tang s sup đô cua cac quôc gia nho, cac quôc gia phong
̀ ̀ ̀ ́ ́ ̉ kiên hinh thanh va phat triên.
̀ ̀ ́ ́ ́ ̀ ́ ự ượ ̉ ̉ ̣ Câu hoi: D a vao l c đô “Cac quôc gia Đông Nam A cô đai va phong kiên”
́ ̃
cac em hay:
́ ́ ươ ̉ Nêu tên cac v ng quôc cô
́ ́
́
Nêu tên cac quôc gia phong kiên
́ ́ ở ự ̣ Nêu tên cac quôc gia hiên nay ́
khu v c Đông Nam A
́ ́ ̉ ̉ Tiêu kêt cua giao viên:
ả ừ ế ỉ ế ỉ ế ạ ờ Kho ng t ố
th k VII đ n th k X là th i kì hình thành hàng lo t các qu c
ộ ế
gia phong ki n “dân t c”.
ể ủ ử ầ ừ ầ ế ỉ ế ỉ ế ờ ố
T đ u th k X đ n n a đ u th k XVIII là th i kì phát tri n c a các qu c
Ở ế ỉ ạ ố gia Đông Nam Á. Inđônêxia cu i th k XIII dòng Giava m nh lên, đã chinh
ụ ấ ơ Ở ươ ạ ố
ph c Xumat ra th ng nh t Inđônêxia. Đông D ng ngoài các Đ i Vi ệ
t,
ươ ố ừ ế ỉ ướ ờ ChămPa, v ng qu c Campuchia t th k IX cũng b c vào th i kì Ăngco huy
ổ ở ầ ấ ố ố hoàng. Qu c gia Pagan th ng nh t lãnh th m đ u cho quá trình hình thành và
ể ủ ươ ộ ộ ế ỉ ậ ố ố ườ phát tri n c a v ng qu c Mianma. Cu i th k XIII m t b ph n ng i Thái sinh
ư ở ư ồ ố ị ố
s ng ở ượ
th ng ngu n sông Mê Công di c xu ng phía nam đ nh c sông Mê
ươ ủ ướ ề ố Nam hình thành v ng qu c Sukhôthay (ti n thân c a n c Thái Lan).
Ở ỗ ế ợ ử ụ ầ ả ớ m i vòng thi giáo viên c n k t h p v i tranh nh, s d ng các tài li u s ệ ử
ọ ọ ả ứ ẽ ả ọ
h c văn h c minh h a, gi i thích ch ng minh cho bài gi ng s làm cho không khi
ế ọ ọ ậ ứ ễ ế ả ọ ộ ti t h c sinh đ ng, h c sinh có h ng thú h c t p và ti p thu bài gi ng d dàng
ị ạ
ế
ệ
ạ
Sáng ki n kinh nghi m Ph m Th H nh
30
h n.ơ
ườ
ữ
ả
ọ
Tr
ễ
ng THPT Nguy n H u C nh
Năm h c 2010 – 2011
ạ ươ ộ ổ ạ ể ạ ộ Hay khi d y ch ng II “Xã h i c đ i” Giáo viên có th d y g p hai bài 3, 4
ở ệ ự ầ ổ ạ ự ố ộ ươ ề
ph n đi u ki n t nhiên, s hình thành các qu c gia c đ i, xã h i ph ng đông
ươ ầ ạ ớ ộ ờ ể ụ ơ và ph ng tây v i nhau. D y ph n văn hóa vào m t gi ố
đ áp d ng trò ch i “Đ i
ề ề ể ễ ệ ự ặ ạ ọ ọ m t” vào d y h c. Qua đó h c sinh có th d dàng so sánh v đi u ki n t nhiên,
ươ ươ ư ấ ổ ạ ượ ộ
xã h i ph ng đông và ph ng tây c đ i cũng nh th y rõ đ c nét khác bi ệ
t,
ủ ề ươ ươ ộ
đ c đáo riêng c a hai n n văn minh ph ng đông và ph ng tây.
ế ổ ạ ươ ươ Ti t 2: Văn hóa c đ i ph ng đông và ph ng tây
ẫ ể Giáo viên d n d t: ắ Ở ế ướ
ti t tr ề ề
c Cô trò chúng ta đã cùng tìm hi u v đi u
ệ ự ư ự ủ ậ ướ ươ ki n t nhiên cũng nh s thành l p c a các nhà n ổ ạ
c c đ i ph ng đông và
ươ ổ ậ ề ữ ể ặ ộ ị ph ng tây. Ngoài nh ng đ c đi m n i b t v chính tr xã h i, nhà n ướ ổ ạ
c c đ i
ươ ươ ữ ự ề ọ ph ng đông và ph ng tây có nh ng thành t u gì v văn hóa? Bài h c hôm nay
ả ờ ư ề ặ ỏ ộ ệ ẽ ọ ẽ
s giúp các em tr l i câu h i đó! Nh ng có m t đi u đ c bi t chúng ta s h c bài
ướ ứ ộ ọ ố ơ ơ ơ ọ d i m t hình th c khác h c mà ch i, ch i mà h c. Trò ch i mà cô mu n cùng các
ữ ự ể ệ ả ặ ơ ố ủ
ể
em tr i nghi m là trò ch i “Đ i m t”. Đ tìm hi u nh ng thành t u văn hóa c a
ướ ổ ạ ươ ươ ự ẽ ọ nhà n c c đ i ph ng đông và ph ng tây Cô s chia bài h c ra làm 4 lĩnh v c:
ị ọ
1. L ch pháp thiên văn h c
ữ ế 2. Ch vi ọ
t văn h c
ọ ậ
3. Khoa h c kĩ thu t
ậ
ế
4. Ki n trúc mĩ thu t
ấ ả ứ ẽ ờ ạ ậ ạ ơ ơ Lu t ch i: Cô s m i 6 b n tham gia trò ch i. T t c đ ng t o thành vòng
ể ả ờ ỗ ỏ ườ ể ả ờ ả ờ ế ề tròn đ tr l i câu h i. M i ng i có 15 giây đ tr l i. N u tr l i sai quy n tr ả
ờ ườ ơ ế ế ườ ả ờ ố l ộ ề
i thu c v ng i ch i k ti p. Sau vòng 2 hai ng i có s câu tr l ề
i sai nhi u
ấ ẽ ị ạ ọ ườ ế ụ ạ ơ nh t s b lo i, ch n ra 4 ng i ch i vào vòng 3. Sau vòng 3 ti p t c lo i hai
ườ ơ ể ườ ấ ắ ế ấ ng i ch i đ hai ng i xu t s c nh t vào vòng thi chung k t.
ị ọ
Vòng 1: L ch pháp thiên văn h c
ơ ở ấ ọ ươ ủ ị
1. C s xu t phát c a l ch và thiên văn h c ph ng đông?
ủ ị ươ ổ ạ ầ ọ 2. L ch c a ph ng đông c đ i ban đ u có tên g i là gì?
ị ạ
ế
ệ
ạ
Sáng ki n kinh nghi m Ph m Th H nh
31
ủ ị ươ ổ ạ 3. L ch c a ph ộ
ng đông c đ i chia m t năm ra bao nhiêu ngày?
ườ
ữ
ả
ọ
Tr
ễ
ng THPT Nguy n H u C nh
Năm h c 2010 – 2011
ư ạ ấ ị 4. C dân Hy L p Rôma xác đ nh trái đ t hình gì?
ủ ị ươ ổ ạ ộ 5. L ch c a ph ng tây c đ i chia m t năm ra bao nhiêu ngày?
ủ ị ươ ổ ạ ộ 6. L ch c a ph ng đông c đ i chia m t năm ra bao nhiêu tháng?
ủ ộ ị ạ
7. M t năm l ch c a Hy L p Rôma có bao nhiêu tháng?
ườ ươ ấ ộ 8. Ng i ph ờ
ng đông chia m t ngày thành m y gi ?
ủ ộ ị ườ 9. M t tháng trong l ch c a ng i Rôma có bao nhiêu ngày?
ổ ạ ị 10. Tháng 2 trong l ch Rôma c đ i có bao nhiêu ngày?
ổ ạ ủ ị ơ ở ấ ạ 11. C s xu t phát c a l ch Hy L p Rôma c đ i là gì?
ườ ươ ổ ạ ế ự ế ố ự ể 12. Ng i ph ng đông c đ i đã bi t d a vào y u t t nhiên nào đ đo
ờ th i gian?
ế ủ ổ ạ ủ ể ố ị Ti u k t c a giáo viên: L ch và thiên văn c a các qu c gia c đ i ph ươ
ng
ờ ầ ư ớ ề ấ ạ ầ ủ ả
đông ra đ i g n nh s m nh t trong n n văn minh nhân lo i. Do nhu c u c a s n
ờ ụ ệ ấ ấ ườ ả xu t nông nghi p cày c y đúng th i v , ng ờ
i nông dân luôn ph i theo dõi th i
ế ừ ủ ự ể ặ ặ ộ ờ ườ ươ ti t, s chuy n đ ng c a m t tr i và m t trăng. T đó ng i ph ng đông có
ứ ữ ầ ị ườ ươ ề
nh ng tri th c đ u tiên v thiên văn và nông l ch. Ng i ph ộ
ng đông chia m t
ỗ ờ ơ ở ể năm ra 365 ngày và 12 tháng. M i ngày có 24 gi . Đó là c s đ tính mùa v đ ụ ể
ụ ụ ờ ụ ầ ị ệ ằ ặ ồ ợ ỉ gieo tr ng h p th i v . Ban đ u l ch ch nh m ph c v nông nghi p do đó m c dù
ư ị ườ ẫ ự ể đã có l ch nh ng con ng ồ
i v n có thói quen d a vào thiên nhiên đ quan sát và t n
ạ ườ ề ể ạ ế ấ ơ t i. Ng i Hy L p và Rôma có nhi u hi u bi ặ
ề
t chính xác h n v trái đ t và m t
ể ấ ầ ọ ờ ờ ộ ị tr i. Nh đi bi n h c xác đ nh trái đ t hình c u. M t năm có 365 ngày và 1/4 ngày,
ầ ượ ư ậ ư 12 tháng l n l t 30, 31 ngày nh ng riêng tháng 2 có 28 ngày. Nh v y cách tính
ườ ổ ạ ấ ầ ớ ị ủ ạ ủ
ị
l ch c a ng i Hy L p Rôma c đ i r t g n v i l ch c a chúng ta ngày nay.
Vòng 2: Ch vi ữ ế
t
ờ ủ ồ ố ổ ạ 1. Ngu n g c ra đ i c a ch vi ữ ế ở ươ
t ph ng đông c đ i?
ữ ế ủ ươ ờ ừ ạ 2. Ch vi t c a ph ng tây Hy L p Rôma ra đ i t đâu?
ữ ế ờ ườ ề ệ 3. Ch vi ế
t ra đ i đem đ n cho con ng i đi u kì di u gì?
ữ ế ở ưỡ ệ ấ ờ 4. Ch vi t ậ
Ai C p và L ng Hà xu t hi n trong th i gian nào?
ị ạ
ế
ệ
ạ
Sáng ki n kinh nghi m Ph m Th H nh
32
ệ ố ủ ữ ầ ườ ươ ữ 5. Ban đ u h th ng ch cái c a ng i ph ng đông có bao nhiêu ch ?
ườ
ữ
ả
ọ
Tr
ễ
ng THPT Nguy n H u C nh
Năm h c 2010 – 2011
ệ ớ ữ ấ ạ ổ ạ 6. Lo i ch nào xu t hi n s m nh t ấ ở ươ
ph ng đông c đ i?
ệ ố ữ ạ ồ ỉ ữ
7. H th ng ch cái Hy L p Rôma hoàn ch nh g m bao nhiêu ch ?
ổ ạ ữ ượ ư ạ 8. C dân c đ i nào đã sáng t o ra ch t ng hình?
ể ế ủ ườ ệ
9. Nguyên li u dùng đ vi t c a ng ậ
i Ai C p là gì?
ườ ố ế ươ 10. Ng i Trung Qu c vi t lên mai rùa, x ẻ
ng thú, th tre và…..?
ệ ấ ậ ọ ế ủ ư ổ ạ 11. Cây s y vót nh n và đ t sét là nguyên li u vi t c a c dân c đ i nào?
ườ ộ ấ ữ ẽ ể ậ ố ộ 12. Ng i Trung Qu c v hình ch nh t bên trong có m t d u c ng đ ch ỉ
ề đi u gì?
ố ổ ạ ẽ ể ượ ư ể ỉ ườ 13. C dân Trung Qu c c đ i v bi u t ng gì đ ch ng i?
ữ ớ ệ ữ ươ ữ ữ 14. So v i ch cái Vi t Nam, ch cái ph ng tây có thêm nh ng ch gì?
ổ ế ủ ẩ 15. Hai tác ph m anh hùng ca n i ti ng c a Home là gì?
ườ ự ủ ườ ạ 16. Ng i Rôma t nhiên mình là gì c a ng i Hy L p?
ấ ờ ố ế ể ả ườ Ti u k t giáo viên: Do s n xu t đ i s ng con ng i ngày càng phong phú và
ư ữ ừ ữ ế ầ ờ ọ ầ
ầ ủ ơ
đ y đ h n cho nên h c n ghi chép và l u gi . T dó, ch vi t ra đ i. Lúc đ u là
ữ ượ ữ ượ ượ ầ ấ ữ ch t ng hình sau là ch t ng ý, t ố
ậ
ng thanh. Ch Ai C p lúc đ u r t gi ng
ự ậ ậ ố ả ữ ượ ượ ắ hình các s v t th t mu n mô t ả
, các b n ch t ng hình đ c kh c trên đá, nhìn
ẽ ượ ắ ề ạ ố ợ ư ộ ứ ọ ổ
ề
v hình d ng gi ng nh m t b c h a t ng h p, nhi u hình v đ ế
c s p x p theo
ứ ự ộ ấ ị ụ ườ ưỡ m t th t nh t đ nh. Ví d : ng i Sume (L ng Hà) phát minh ra ch vi ữ ế ớ
t s m
ợ ạ ữ ấ ầ ạ ọ ẽ ề
nh t, đ u tiên h c dùng hình v v sau là nh ng nét v ch h p l i thành ý, các nhà
ư ệ ớ ệ ủ ấ ả ổ ộ ư
kh o c đã tìm th y m t th vi n l n trong cung đi n c a vua Átxuabanipan l u
ữ ố ế ằ ượ ữ ằ ạ tr 2200 cu n sách vi ấ
t b ng đ t sét, đ c ghi b ng lo i ch “hình đinh” Sume…
ấ ừ ầ ả ấ ườ ạ ạ Cũng xu t phát t nhu c u s n xu t ng i Hy L p Rôma đã sáng t o ra h ệ
ệ ố ữ ữ ữ ữ ầ ố th ng ch cái (lúc đ u có 20 ch , sau thêm 6 ch ) làm thành h th ng ch cái hoàn
ư ư ớ ỉ ươ ổ ạ ệ ố ạ ch nh nh ngày nay. Cùng v i đó c dân ph ng tây c đ i đã sáng t o ra h s La
ề ụ ế ớ ữ ể ạ
ố
mã đ đánh các đ m c. Đó là nh ng c ng hi n l n lao cho văn minh nhân lo i
ườ ệ ố ẫ ự ạ ạ ớ ạ ủ
c a ng ổ ạ
i Hy L p La Mã c đ i. H th ng m u t Hy L p La Mã đ t t i trình
ệ ố ạ ư ệ ệ ể ả ộ
đ cao, có kh năng hoàn thi n, khái quát h th ng các kí hi u bi u đ t t duy. Đó
ị ạ
ệ
ế
ạ
Sáng ki n kinh nghi m Ph m Th H nh
33
ơ ở ể ố ủ ệ ố ơ ệ ữ ồ ườ chính là ngu n g c c a h th ng ch Xlav hi n nay, là c s đ ng i Rô Ma
ườ
ữ
ả
ọ
Tr
ễ
ng THPT Nguy n H u C nh
Năm h c 2010 – 2011
ẫ ự ạ ượ ử ụ ề ắ ộ sáng t o ra m u t Rô Ma đ ầ
c truy n bá và s d ng h u kh p các dân t c trên
ế ớ th gi i.
ự ổ ậ ề ữ ư ả ạ ọ ị ổ
C dân Đ a Trung H i còn có nh ng thành t u n i b t v văn h c. Hy L p n i
ủ ế ả ớ ồ ơ ti ng v i hai b n anh hùng ca Iđiát và Ôđixê c a nhà th Hôme. Iđiát g m 15783
ơ ơ câu th , chia thành 24 khúc ca. Ôđixê dài 12110 câu th , chia thành 24 khúc ca. Hy
ệ ề ạ ạ ấ ị ổ ế
L p xu t hi n nhi u nhà so n k ch n i ti ng: Ét sin (525 426 TCN) ông sáng
ở ị ệ ỉ ấ ở ị ạ
t o ra 90 v k ch, hi n nay ch còn gi ữ ượ
đ ơ
c 7 v , trong đó giá tr nh t là “Orext ”
ố ơ ả ị ị ị ề
và “Prômêtê b xi ng”. Xôph cl (497 406TCN) là tác gi ơ ả
k ch th (c bi k ch
ổ ế Ơ ở ị ị Ơ
và hài k ch) ông đã sáng tác 123 v bi hài k ch n i ti ng là “ đíp làm vua”, “ đíp
ở ế ượ ơ ớ ấ ơ
Colon”. Vi cgiliux (7019TCN) ông đ ổ ạ
c coi là nhà th l n nh t Rôma c đ i
ơ ổ ế ữ ủ ữ ậ ườ ế ớ
v i nh ng t p th n i ti ng “Nh ng bài ca c a ng i chăn nuôi”, “Khuy n nông”
ệ ề ậ ấ ầ ấ ơ ặ
đ c bi ạ ồ
t là t p th có tính ch t th n tho i g m 12 bài, l y tiêu đ là “Ênêít”
ỏ Ơ ợ ự ế ệ ủ ủ ả ườ ph ng theo đixê c a Home, ca ng i s dũng c m quy t li t c a ng i Rooma,
ủ ự ồ
s ph n vinh c a Rôma…
ọ ậ
Vòng 3: Khoa h c kĩ thu t
ơ ở ủ ấ ọ ươ 1. C s xu t phát c a toán h c ph ng đông là gì?
ườ ỏ ề ự ọ 2. Ng ậ
i Ai C p gi i v lĩnh v c toán h c nào?
ườ ậ ượ ố ằ 3. Ng i Ai C p đã tính đ c s pi b ng bao nhiêu?
ỏ ề ự ọ 4. Ng ườ ưỡ
i L ng Hà gi i v lĩnh v c toán h c nào?
ự ổ ậ ề ọ ủ ườ Ấ 5. Thành t u n i b t v toán h c c a ng ộ ổ ạ
i n Đ c đ i là gì?
ổ ế ọ ị 6. Nhà toán h c Pytago phát minh ra đ nh lí n i ti ng nào?
ổ ế ỗ ứ ữ ứ ộ ể ấ
7. Câu nói n i ti ng: “C cho ta m t ch đ ng chân cho v ng thì ta có th c t
ả ị ầ ủ ả lên c qu đ a c u” là c a ai?
ườ ố ổ ạ ề ặ ậ ớ 8. Ng i Trung Qu c c đ i đã có đóng góp l n lao nào v m t kĩ thu t?
ế ủ ể ệ ể ấ ả ầ
Ti u k t c a giáo viên: Do nhu c u s n xu t nông nghi p phát tri n, nhu
ạ ấ ậ ộ ướ ự ầ
c u tính toán l i ru ng đ t sau khi ng p n c và tính toán trong xây d ng cho nên
ươ ờ ớ ườ ỏ ề ọ ọ
toán h c ph ng đông ra đ i s m. Ng ậ
i Ai C p gi i v hình h c. Ng ườ ưỡ
ng i L
ị ạ
ế
ệ
ạ
Sáng ki n kinh nghi m Ph m Th H nh
34
ỏ ề ố ọ ườ Ấ ữ ố Ả ậ ộ Hà gi i v s h c. Ng i n Đ đã phát minh ra ch s r p.
ườ
ữ
ả
ọ
Tr
ễ
ng THPT Nguy n H u C nh
Năm h c 2010 – 2011
ườ ể ế ọ ủ ườ ự ự ạ Ng ữ
i ta nói “nh ng hi u bi t khoa h c c a ng i Hy L p th c s là khoa
ọ ượ ự ả ụ ể ữ ọ ọ
h c” vì: H đã v t lên trên s ghi chép và gi i nh ng bài toán c th . H dã đ ể
ạ ề ề ề ọ ị ị ị l ổ ế
i nhi u đ nh lí và đ nh đ có giá tr khái quát cao. Nhi u nhà toán h c n i ti ng
ấ ắ ữ ệ ấ ị ọ
ớ
v i nh ng đ nh lí toán h c xu t s c xu t hi n:
ế ỉ ườ ầ ượ ủ ề Talét (th k VI TCN) ông là ng i đ u tiên đo đ c chi u cao c a Kim T ự
ờ ươ ặ ấ ủ Tháp nh ph ng pháp đo và tính bóng c a nó trên m t đ t.
ố ọ ổ ế ổ ế ớ ị ề Pitago (580500TCN) ông là nhà s h c n i ti ng v i đ nh lí n i ti ng v tam
giác vuông.
Ơ ử ầ ườ ầ ế ỉ
clít (n a đ u th k III TCN), ông ng ạ
i đ u tiên biên so n sách giáo khoa
hình h c.ọ
ế ậ
ế
Vòng 4 (chung k t) Ki n trúc Mĩ thu t
ự ượ ự ở 1. Kim t tháp đ c xây d ng đâu?
ố ổ ế ặ ạ ớ
2. Trung Qu c n i ti ng v i công trình v n d m nào?
ổ ế 3. Tòa thành n i ti ng ở ưỡ
L ng Hà?
ườ ờ ổ ạ ộ ọ 4. Khu v n có m t không hai trong th i c đ i có tên g i là gì?
ườ Ấ ộ ự ậ ổ ạ ệ ớ 5. Ng i n Đ t hào v i công trình ngh thu t c đ i nào?
ọ ổ ưỡ 6. Tên g i c ng thành Babilon L ng Hà là gì?
ồ ộ ờ ổ ạ ể ượ ề ự ủ 7. Các công trình đ s th i c đ i là bi u t ng cho quy n l c c a ai?
ữ ứ ữ ế ề ở ườ 8. Nh ng công trình ki n trúc là nh ng minh ch ng cho đi u gì con ng i?
ể ờ ủ ế ườ ạ ở ọ 9. Công trình ki n trúc đ đ i c a ng i Hy L p Aten có tên g i là gì?
ờ ổ ế ề ườ ự 10. Công trình đ n th n i ti ng nào do ng ạ
i Aten Hy L p xây d ng?
ậ ặ ắ ủ ữ ệ ể ườ ổ ạ 11. Hãy k tên nh ng công trình ngh thu t đ c s c c a ng i Rôma c đ i?
ậ ủ ư ế ủ ệ ế ể ậ ổ ạ ấ
Ti u k t c a giáo viên: Ngh thu t ki n trúc mĩ thu t c a c dân c đ i r t
phát tri n: ể
ổ ạ ổ ế ớ ự ạ Ở ươ
ph ng đông c đ i n i ti ng v i các Kim t ậ
tháp (Ai C p), V n Lí
ườ ườ ố ưỡ Tr ng Thành (Trung Qu c), V n treo Babilon, thành Babilon (L ng Hà), Khu
ủ ườ Ấ ộ ề
đ n tháp c a ng i n Đ ….
ị ạ
ệ
ế
ạ
Sáng ki n kinh nghi m Ph m Th H nh
35
ườ ạ ổ ạ ể ạ ề ượ ệ ề Ng i Hy L p c đ i đ l i nhi u t ng và đ n đài tuy t mĩ:
ườ
ữ
ả
ọ
Tr
ễ
ng THPT Nguy n H u C nh
Năm h c 2010 – 2011
ề ơ + Đ n Páct nông.
ượ ế ệ ầ ộ + T ng th n v sĩ Atêna đ i mũ chi n binh
ượ ự + T ng l c sĩ ném đĩa
ờ ầ ề ớ + Đ n th th n D t…
ườ ư ề ế ề ẫ ầ Ng i Rôma có nhi u công trình ki n trúc nh đ n đài, c u máng d n n ướ
c,
ườ ấ ế ự ế tr ồ ộ
ng đ u oai ngiêm đ s , hoành tráng và thi ờ
t th c….N u th i gian cho phép
ể ư ệ ị ử ư ệ ề ể ọ ọ Giáo viên có th dùng t li u l ch s , t li u văn h c đ minh h a v các công
ổ ạ ở ộ ứ ế ế ọ trình ki n trúc c đ i m r ng ki n th c cho h c sinh.
ứ ượ ự ệ ậ ấ ấ ọ Qua đó h c sinh nh n th c đ ộ
c s xu t hi n xã h i có giai c p và nhà n ướ
c
ộ ự ỉ ẫ ứ ế ộ ấ là m t quá trình t nhiên không ch d n đ n áp b c, bóc l t đ u tranh …mà còn là
ệ ủ ờ ạ ể ộ ườ ả m t bi u hi n c a th i đ i văn minh, trong đó con ng i s n xu t đ ấ ượ ủ ả
c c a c i
ơ ướ ờ ố ệ ạ ầ ấ ồ
d i dào h n tr ớ
c và sáng t o trong đ i s ng văn hóa tinh th n. Xu t hi n s m
ử ị ườ ổ ạ ố ươ ế ố trong l ch s loài ng i, các qu c gia c đ i ph ng đông đã c ng hi n cho nhân
ề ạ ị
ự
lo i nhi u thành t u văn hóa có giá tr .
ấ ọ ượ ể ề ạ H c sinh cũng th y đ c n n văn hóa Hy L p Rô Ma phát tri n huy hoàng,
ạ ớ ỉ ự ấ ữ ủ ạ ạ đa d ng và phong phú đ t t ề
i đ nh cao c a nhân lo i. Nh ng thành t u y cho đ n
ữ ộ ị ế ứ ạ ậ ớ ọ ẫ
nay v n gi ộ
m t v trí h t s c to l n trong cu c cách m ng khoa h c kĩ thu t.
ữ ừ ệ ế ậ ọ T nh ng k t lu n trên Giáo viên hình thành cho h c sinh khái ni m văn hóa
ọ ậ ị ậ ầ ấ ọ ị ụ
và giá tr v t ch t, giá tr tinh th n. Giáo d c cho h c sinh lòng say mê h c t p, yêu
ứ ệ ậ ữ ệ ữ ả ị ườ ngh thu t và ý th c gi gìn b o v nh ng giá tr văn hóa mà con ng ạ
i đã t o ra.
ườ ơ ỉ * Trò ch i “Đ ng lên đ nh Olympia” :
ộ Cu c thi có 4 vòng:
ở ộ Vòng 1: Kh i đ ng
ỗ ọ ở ộ ỏ ở ớ ọ ự ự M i h c sinh kh i đ ng v i 6 câu h i 6 lĩnh v c: khoa h c t nhiên, khoa
ự ệ ự ệ ể ậ ộ ọ ọ
h c xã h i, th thao, ngh thu t, danh nhân/s ki n, lĩnh v c khác. H c sinh tr ả
ờ ả ờ ượ ể l i trong vòng 5 giây. Tr l ỗ
i đúng m i câu đ c 10 đi m.
ị ạ
ệ
ế
ạ
Sáng ki n kinh nghi m Ph m Th H nh
36
ượ ướ t ch ạ ậ
ng ng i v t Vòng 2: V
ườ
ữ
ả
ọ
Tr
ễ
ng THPT Nguy n H u C nh
Năm h c 2010 – 2011
ẽ ả ờ ọ ượ ộ ướ 4 h c sinh s tr l ỏ ể
i 8 câu h i đ tìm cách v t qua m t ch ạ ậ
ng ng i v t, là
ộ ồ ậ ữ ụ ộ ị ữ ộ ộ ậ ổ
m t câu thành ng , t c ng , tên m t đ v t, tên m t đ a danh, m t nhân v t n i
ế ướ ạ ậ ị ớ ạ ở ố ữ ỏ ti ng…(ch ng ng i v t không b gi i h n b i s ch cái). 8 câu h i hàng ngang
ế ướ ạ ậ ả ờ ề ạ ề
đ u liên quan đ n ch ề
ng ng i v t nói trên v nhi u khía c nh. Tr l ỗ
i đúng m i
ừ ượ ọ ừ ự ể ọ ả ờ ế t hàng ngang đ c 10 đi m. H c sinh l a ch n t hàng ngang n u tr l i đúng s ẽ
ượ ộ ể ờ ố ọ đ c c ng thêm 5 đi m. Th i gian suy nghĩ: 15 giây/câu. B n h c sinh cùng tr l ả ờ
i
ể ấ ả ờ ọ ướ ằ
b ng máy vi tính. H c sinh có th b m chuông tr l i ch ạ ậ ấ
ng ng i v t b t kì lúc
ả ờ ướ ạ ậ ỏ ầ ượ nào. Tr l i đúng ch ng ng i v t trong vòng 2 câu h i đ u tiên đ ể
c 80 đi m.
ả ờ ướ ủ ươ ượ ả ờ Tr l i đúng tr ợ
c khi có g i ý c a ch ng trình đ ể
c 40 đi m. Tr l ợ
i sau g i ý
ỉ ượ ả ờ ể ế ướ ạ ậ ẽ ị ạ ầ ỏ ơ ch đ c 20 đi m. N u tr l i sai ch ng ng i v t s b lo i kh i ph n ch i này.
ộ ợ ấ ầ ớ ướ ươ ạ
Ô m o hi m ể : là m t g i ý r t g n v i ch ạ ậ ủ
ng ng i v t c a ch ng trình. Ô
ộ ầ ấ ướ ể ấ ạ ỉ ả ờ ừ ệ
m o hi m ch xu t hi n m t l n duy nh t tr c khi tr l i các t hàng ngang và
ả ờ ự ọ ọ ờ ỉ ể ạ ch dành cho h c sinh l a ch n nó. Th i gian tr l i ô m o hi m là 15 giây. Sau khi
ể ạ ọ ướ tr ả ờ
l i ô m o hi m, trong vòng 30 giây, h c sinh tr ả ờ
l i ch ạ ậ ằ
ng ng i v t b ng
ế ượ ướ ạ ậ ẽ ượ ể máy tính.N u tìm đ c ch ng ng i v t s đ ẽ ị ạ
ế
c 120 đi m, n u sai s b lo i
ộ ử ố ể ị ừ ệ ỏ kh i vòng thi này và b tr đi m t n a s đi m hi n có.
+ Vòng 3: Tăng t cố
ể ậ ạ ỏ ớ ờ Có 4 câu h i IQ (tìm qui lu t, ki m tra trí nh , quan sát đo n băng): th i gian
ả ờ ằ ả ờ ọ ọ suy nghĩ 30 giây 4 h c sinh cùng tr l i b ng máy vi tính. H c sinh tr l i nhanh và
ấ ượ ể ọ ứ ượ đúng nh t đ c 40 đi m. H c sinh tr ả ờ
l i nhanh và đúng th hai hai đ c 30
ả ờ ể ứ ượ ả ờ ể ọ
đi m. H c sinh tr l i đúng và nhanh th ba đ ọ
c 20 đi m. H c sinh tr l i nhanh
ứ ượ ể và đúng th 4 đ c 10 đi m.
ầ ả ử ứ
+ Ph n thi th s c cùng khán gi :
ỗ ươ ỏ ủ ộ ả ề Trong m i ch ng trình, m t câu h i c a khán gi truy n hình s đ ẽ ượ ự
c l a
ể ỏ ự ọ ươ ẽ ố ọ ọ
ch n đ h i 4 h c sinh tham d ch ng trình tr ả ờ
l i. B n h c sinh s bàn nhau
ể ư ả ờ ả ờ ế ấ ọ trong vòng 1 phút đ đ a ra 1 câu tr l i duy nh t. N u 4 h c sinh tr l i đúng,
ị ạ
ệ
ế
ạ
Sáng ki n kinh nghi m Ph m Th H nh
37
ưở ả ờ ế ề ẽ ọ ộ ọ ầ ưở ầ
ph n th ng s thu c v 4 h c sinh. N u 4 h c sinh tr l i sai, ph n th ng s ẽ
ườ
ữ
ả
ọ
Tr
ễ
ng THPT Nguy n H u C nh
Năm h c 2010 – 2011
ộ ề ả ả ử ử ứ ầ ỏ ả thu c v khán gi . Khán gi g i câu h i cho ph n thi Th s c cùng khán gi theo
2 cách sau đây:
ế ư ỉ ươ ườ ỉ ộ
M t là, vi ử ề ị
t th và g i v đ a ch : ch ng trình Đ ng lên đ nh Olympia,
ề ệ ễ ộ VTV3 Đài truy n hình Vi t Nam 43 Nguy n Chí Thanh, Hà N i.
ề ị ư ử Hai là, g i mail v đ a ch : ỏ
ỉ olympia9@vtv.org.vn ( ghi rõ ngoài th là: câu h i
ầ ả
ử ứ
cho ph n thi th s c cùng khán gi )
ề + Vòng 4: V đích
ỏ ằ ể ể ố ớ ờ
ỏ
Các câu h i n m trong các gói câu h i có đi m s 40, 60, 80 đi m v i th i
ươ ứ gian suy nghĩ t ng ng là 10, 15, 20 giây.
ỗ ọ ượ ự ỏ ủ ế ọ ọ M i h c sinh có 1 l t l a ch n gói câu h i c a mình. H c sinh n u tr l ả ờ
i
ượ ả ờ ủ ế ể ỏ ọ đúng ghi đ c đi m c a câu h i đó, n u tr l i sai thì 1 trong 3 h c sinh còn l ạ ẽ
i s
ả ờ ằ ả ờ ề ấ ượ giành quy n tr l i b ng cách b m nút nhanh, tr l i đúng giành đ ể
c đi m, tr ả
ờ ẽ ị ừ ử ố ể ỗ ọ ủ ấ ọ ỏ l i sai thì h c sinh b m nút s b tr n a s đi m c a câu h i đó. M i h c sinh
ượ ả ờ ầ ặ ọ ỏ ọ đ c đ t ngôi sao hy v ng 1 l n. Tr l i đúng câu h i có ngôi sao hy v ng đ ượ
c
ố ể ả ờ ỏ ẽ ị ừ ố ể ủ ỏ ủ
ấ
g p đôi s đi m c a câu h i đó. Tr l i sai s b tr s đi m c a câu h i.
ườ ứ ộ ơ ộ ỉ ổ
ộ
“Đ ng lên đ nh Olimpya” là m t cu c thi m t trò ch i dành cho l a tu i
ử ẽ ọ ị ụ ạ ậ ổ ọ ấ
ọ
h c sinh trung h c ph thông. Vì v y khi áp d ng vào d y h c l ch s s có r t
ậ ợ ề ắ ẳ ẽ ứ ệ ớ ượ nhi u thu n l i. Các em ch c h n s hào h ng v i vi c mình đ ộ
c tham gia cu c
ạ ớ ậ ự ọ ị ử ủ ạ ơ thi ngay t i l p do v y s thành công c a trò ch i này trong d y h c l ch s ph ụ
ộ ấ ề ấ ổ ộ ị ướ ủ thu c r t nhi u vào tài năng khu y đ ng, c vũ và đ nh h ế
ng c a giáo viên k t
ợ ươ ấ ẫ ộ h p v i y u t ớ ế ố ề ườ ẫ
v ng i d n ch ng trình làm sao cho sinh đ ng h p d n.
ụ ể ậ ạ ạ ườ
Khi d y bài 11 “Tây Âu h u kì trung đ i” Giáo viên có th áp d ng “Đ ng
ộ ướ ề ỉ ả ư lên đ nh Olimpya” theeo nhi u cách. Đây là m t h ng mà tác gi đ a ra:
̀ ̀ ̣ ̣ Bai 11: Tây Âu hâu ki trung đai
ở ộ ầ Ph n thi: Kh i đ ng
ữ ỏ ọ ỗ ơ ả
ơ : (là nh ng câu h i nhanh cho 4 h c trò tham gia ch i. M i trò ph i ậ
Lu t ch i
ả ờ ỏ ỏ tr l ỗ
i 1 gói câu h i, m i gói có 6 câu h i)
ị ạ
ế
ệ
ạ
Sáng ki n kinh nghi m Ph m Th H nh
38
́ ̉ Goi câu hoi 1 :
ườ
ữ
ả
ọ
Tr
ễ
ng THPT Nguy n H u C nh
Năm h c 2010 – 2011
̀ ̀ ̀ ̀ ̀ ươ ̣ ̣ ̣ ̀
1. Điêu gi lam cho nhu câu vê h ̀
ng liêu, vang bac, thi tr ̀
̣ ươ
ng ngay môt tăng?
́ ̃ ́ ̀ ̃ ̃ ̉ ự ̣ 2. Do tac đông cua s tich luy t ư ̉ ở
ban, ̀
Anh đa diên ra phong trao gi?
̀ ́ ́
ơ ở ̉ ̉ ̣ ̉ ́
3. Vai tro m i cua chu ruông đât thê ki XVI?
̀ ́ ́ ̃ ́
ư ̣ ̉ 4. Lanh tu kiêt xuât cua phong trao chiên tranh nông dân Đ c?
̀ ́ ́ ự ư ̉ ̣ ̉ ̣ ̣ ̣ 5. S thiêu hut cua giai câp t san trong giai đoan hâu ki trung đai?
́ ́ ̀ ̀ ́ ́ ự ự ự ́
ư ̀
ơ ̉ ̉ 6. Th i điêm nao đanh dâu s băt đâu th c s cua chiên tranh nông dân Đ c?
́ ̉ Goi câu hoi 2:
̃ ́ ́ ̀ ́ ̀ ́ ́ ́ ́ ́ ư ̣ ̣ ̣ 1. Cac cuôc phat kiên đia li đa tac đông nh thê nao đên nên kinh tê Châu Âu?
́ ̀ ̀ ư ̃
ư ươ ự
2. Nguyên nhân lam cho s giao l u buôn ban gi a ph ng Đông va Châu Âu
́ ở tr nên kho khăn?
̃ ̀ ́ ̀ ́ ́ ́ ́ ́ ̃ ̣ ̉ ̣ 3. Xa hôi Tây Âu biên đôi đa lam xuât hiên hai giai câp đôi khang. Đo la hai giai
̀ ́ câp nao?
̃ ́ ̀ ̀ ́ ̃ ̃
ư ̉ ̣ ̉ 4. Hay kê tên nh ng ng ̀
̀
ươ
i đa xuât hiên va toa anh hao quang trong phong trao
́ ̣ ư văn hoa phuc h ng?
́ ̀ ́ ́ ̀ ́
̉ ơ ư ̉ ̉ ̉ ự
5. Rao can l n nhât cho s phat triên cua giai câp t ̀
san la gi?
́ ̀ ́ ̀ ̀ ượ ̣ ̉ ̉ 6. Quan hê san xuât nao đ c hinh thanh trong cac công tr ̀
ươ
ng thu công?
́ ̉ Goi câu hoi 3:
́ ̀ ́ ̀ ươ ̣ ượ ́
ư ươ ̣ ̣ 1. Cac th ng hôi trung đai đ ở
c thay thê b i hinh th c th ng mai nao?
́ ̀ ́ ́ ́ ̀ ươ ̣ ̉ ́
2. Vân đê câp thiêt đăt ra cho cac th ̀
ng nhân Châu Âu thê ki XVI la gi?
́ ̀ ̀ ́ ́ Ở ́
ư ́
ơ ̉ ̉ ̣ 3. nông thôn Tây Âu thê ki XVI hinh th c san xuât nao m i xuât hiên?
́ ̃ ́ ̀ ́ ́
ươ ̣ ̉ ̉ ̣ ́
́
4. D i tac đông cua phong trao cai cach tôn giao, giao hôi Tây Âu đa phân hoa
́ ̀ ư nh thê nao?
̀ ̃ ̀ ́ ́
ư ̣ ̣ ̉ ̣ ̣ ̉ ́
5. Tai sao nông dân Đ c lai nôi dây đâu tranh manh me vao đâu thê ki XVI?
́ ́ ́ ́ ̀ ́ ̀ ̀ ́ ̉ ́
6. Xuât phat t ̀
ư
Y – phong trao nay la tiêng noi đâu tranh cua giai câp t ư ̉
san
́ ̃ ́ ̃
ư ̀
ơ ̣ ̉ ̉ ̣ ̃
chông lai nh ng quan điêm lôi th i cua xa hôi phong kiên?
́ ̉ Goi câu hoi 4:
́ ́ ̀ ̀ ́ ̣ ̣ ̣ ́
1. Tiên đê quan trong cho cac cuôc phat kiên đia li?
ị ạ
ế
ệ
ạ
Sáng ki n kinh nghi m Ph m Th H nh
39
̀ ́ ̀ ̀ ́ ̀ ở ́
ư ̉ ̣ 2. Vao đâu thê ki XVI, Tây Âu xuât hiên hinh th c kinh doanh nao?
ườ
ữ
ả
ọ
Tr
ễ
ng THPT Nguy n H u C nh
Năm h c 2010 – 2011
̀ ̃ ́ ̀ ̀ ́ ́ ̣ ̉ ̀
3. Cuôc đâu tranh chông phong kiên lam nên tang cho phong trao nao diên ra ở
̀ ̣ ̣ Châu Âu hâu ki Trung Đai?
̃ ̀ ́ ̀ ́ ̀ ̉ ̣ ́
4. Phong trao cai cach tôn giao diên ra râm rô nhât ̃
ở ư
nh ng n ́
ươ
c nao?
́ ̀ ̀ ̣ ở ̉ ́
5. Mô hinh san xuât nao thay thê cho ph ̀
ươ
ng hôi Tây Âu?
́ ̀ ́ ́ ́ ́ ̀ ự ̣ ̉ ̣ ̣ ̀
6. Thanh t u quan trong nhât cua cac cuôc phat kiên đia li la gi?
ế ủ ế ể ạ ạ ầ ờ ộ
ậ
Ti u k t c a giáo viên: Giai đo n h u kì trung đ i là th i kì đ y bi n đ ng
ủ ả ử ự ể ầ ấ ủ ị
c a l ch s Tây Âu. S phát tri n nhanh chóng c a s n xu t đã làm cho nhu c u v ề
ươ ị ườ ệ ạ ộ ấ ế ệ ườ h ng li u, vàng b c th tr ng ngày m t c p thi t. Vi c tìm ra con đ ng đi sang
ươ ế ớ ề ị ẩ ộ ạ ph ng Đông đã thúc đ y các cu c phát ki n l n v đ a lí. Nó mang l ồ ủ
i ngu n c a
ư ữ ể ề ế ớ ề ơ ở ấ ả ớ
c i l n v Châu Âu cũng nh nh ng hi u bi t m i v trái đ t. Trên c s đó, công
ộ ư ả ượ ệ ả ấ ư ả ế cu c tích lũy t ủ
b n ch nghĩa đ c ti n hành. Quan h s n xu t t ủ
b n ch nghĩa
ượ ấ ớ ư ả ấ ư ả ả ờ đ c hình thành. Hai giai c p m i t s n và vô s n ra đ i. Giai c p t s n đang
ị ề ị ế ế ộ ư ế ả ộ ọ ở ị lên có đ a v v kinh t nh ng b giáo h i và ch đ phong ki n c n tr . H đã
ộ ề ự ấ ớ ụ
ứ
đ ng lên đ u tranh, xây d ng m t n n văn hóa m i trong phong trào Văn Hóa Ph c
ứ ủ ư ế ả ấ ệ
H ng ti n hành c i cách tôn giáo, phong trào đ u tranh c a nông dân Đ c báo hi u
ế ộ ủ ự ế cho s suy vong c a ch đ phong ki n.
ượ ầ ươ ̣ ̣ Ph n thi : V t ch ́
ng ngai vât
ậ ọ ỗ ượ ề ọ c quy n ch n 2 Lu t ch i: ơ Có 8 hàng ngang dành cho 4 h c trò, m i em đ
ể ả ờ ả ờ ữ ọ hàng ngang đ tr l i. Trong quá trình tr l i em nào tìm ra ô ch hàng d c (ô ch ữ
ố ể ẩ ượ ữ ả ờ ẩ
bí n) tr ướ ẽ ượ
c s đ c nhân đôi s đi m. Ô ch bí n đ c phép tr l ế
i khi k t thúc
ộ ượ ữ ế ẩ ượ ữ ớ ạ ẫ m t l t thi. N u ô ch bí n đ c tìm ra s m thì các ô ch còn l i v n đ ượ ậ
t
c l
ở ằ ướ ủ ộ m (cho khán gi ả ả
gi i đáp) nh m h ng vào n i dung c a bài.
̀ ́ ̀ ́ ̀ ́
ơ ế ị ̣ 1. Ng ̀
ươ
i đi tiên phong trong cuôc phát ki n đ a lý tim ra cac vung đât m i tim ra
̃ ́ ̃
mui “Bao Tô”?
̃ ́ ̀ ̀ ư ̉ ̣ ở ̀
ơ ̣ ̉ ̉ ́
2. Quan hê san xuât t ban chu nghia xuât hiên ̀
Tây Âu vao th i ki nao?
ị ạ
ế
ệ
ạ
Sáng ki n kinh nghi m Ph m Th H nh
40
́ ̃ ̀ ở ̣ ̉ ̉ ̣ ́
3. Lanh tu cua phong trao cai cach tôn giao ̃
Thuy Si?
ườ
ữ
ả
ọ
Tr
ễ
ng THPT Nguy n H u C nh
Năm h c 2010 – 2011
́ ́ ̃ ̀ ượ ̣ ̣ ̀
4. Môt phong trao diên ra khăp cac n ́
ươ
c Tây Âu đ ̃
ư
c coi la môt trong nh ng
̃ ́ ̀ ́ ự ư ưở ̣ ̉ cuôc đâu tranh công khai đâu tiên trong linh v c t t ́
ng cua giai câp chông phong
́ ̀ kiên suy tan?
̀ ́ ̀ ̃
ư ̣ ư ̣ ̉ 5. Môt trong nh ng con ng ̀
ươ
i “không lô” trong phong trao văn hoa phuc h ng,
̃ ́ ̀ ư ̉ ̣ ̃
nha hoa si – ki s nôi tiêng?
́ ́ ̀ ̀ ̃ ự ̣ ̉ 6. Ng ̀
ươ
i đâu tiên đa th c hiên chuyên đi vong quanh thê gi ́
̀
ơ
i băng đ ̀
ươ
ng biên
́ t ̀
ư
năm 1519 đên 1522?
̃ ̃ ́ ́
ơ ̣ 7. Ai đa ng ́
̀
ươ
i phat hiên ra Châu Mi s m nhât?
̀ ́ ̀ ̀ ́ ́ ́ ́ ư ưở ̉ 8. Trao l u văn hoa nao băt nguôn t ́
̀
ư
Y co anh h ng sâu săc t ̃
́
̀
ơ ơ
i đ i sông xa
́ ̀ ̀
ơ ̣ ̣ hôi Tây Âu vao cuôi th i trung đai?
̀ ̃ ̀ ̀ ́ ́ ượ ́
ư ̉ ̣ ̉ ́
9. Đâu thê ki XVI ph ̀
ươ
ng hôi đa đ c thay thê băng hinh th c san xuât kinh
doanh nao?̀
̀ ́ ́ ̃ ̀ ́
ở ư ̣ ̣ ̣ ̉ ̣ 10. Vi lanh tu kiêt xuât cua phong trao đâu tranh nông dân Đ c hâu ki trung
đai?̣
̀ ́ ́ ̃ ự ượ ̣ ̣ ̣ 11. L c l ̀
̀
ơ ở
ng nao ra đ i ́
́
hâu ki trung đai đa lên tiêng đâu tranh chông lai giao
̣ hôi kitô?
́ ́ ̉ ̉ Tiêu kêt cua giao viên:
ề ợ ữ ấ ấ ấ ấ ộ “Đ u tranh giai c p” là cu c đ u tranh gi a các giai c p có quy n l i trái
ượ ể ủ ự ấ ộ ộ ị ng ấ
c nhau, thù đ ch nhau. Đ u tranh giai c p là đ ng l c phát tri n c a xã h i có
ấ ố
giai c p đ i kháng.
ấ ư ả ứ ạ ậ ấ ố ạ Tây Âu h u kì trung đ i giai c p t s n đã đ ng lên đ u tranh ch ng l i giáo
ữ ể ặ ỗ ậ ủ ờ ạ ế ộ ộ
h i Kitô mang n ng nh ng quan đi m l i th i l c h u c a xã h i phong ki n mà
ư ụ ể ệ ẽ ạ ấ ả bi u hi n m nh m nh t là phong trào Văn Hóa Ph c H ng, phong trào C i Cách
ộ ở ứ ữ ấ ờ ế
Tôn Giáo, cu c chi n tranh nông dân Đ c…Đây là th i kì đ u tranh gi a giai
ế ướ ủ ả ấ ư ả
c p t ế ộ
s n đang lên và ch đ phong ki n đang b c vào kh ng ho ng suy vong.
ộ ấ ấ ị ử ườ ấ
Qua các cu c đ u tranh giai c p chúng ta th y l ch s loài ng ổ
i luôn luôn thay đ i
ướ ể
và phát tri n theo h ng đi lên.
ị ạ
ệ
ế
ạ
Sáng ki n kinh nghi m Ph m Th H nh
41
Tăng tôć
ầ
Ph n thi
ườ
ữ
ả
ọ
Tr
ễ
ng THPT Nguy n H u C nh
Năm h c 2010 – 2011
ậ ỏ ở ạ ậ ơ ư d ng t ờ
duy nhanh, th i gian suy nghĩ ơ Lu t ch i: Có 4 câu h i Lu t ch i:
ả ờ ẽ ấ ọ ộ ờ 30 giây….4 h c sinh cùng tr l i(s có c ng tác viên b m gi ỗ ọ
cho m i h c sinh)
ả ờ ọ ấ ượ ể H c sinh tr l i đúng nhanh nh t đ c 40 đi m
ả ờ ọ ứ ượ ể H c sinh tr l i đúng nhanh th II đ c 30 đi m
ả ờ ọ ứ ượ ể H c sinh tr l i đúng nhanh th III đ c 20 đi m
ả ờ ọ ượ ể H c sinh tr l ố
i đúng cu i cùng đ c 10 đi m
́ ́ ́ ́ ́ ̀ ́ ̣ ̉ ̉ ̣ ̣ 1. Tai sao sang thê ki XV con ng ̀
́
ươ
i co thê tiên hanh cac cuôc phat kiên đia li?
ể ủ ự ượ ự a. Do s phát tri n c a l c l ấ
ả
ng s n xu t
ể ủ ự ọ ậ
b. Do s phát tri n c a khoa h c kĩ thu t
ự ấ ứ ư ả ệ ủ
c. Do s xu t hi n c a hình th c kinh doanh t ủ
b n ch nghĩa
ờ ủ ấ ư ả ự d, Do s ra đ i c a giai c p t s n
́ ̀ ́ ̀ ́ ̣ ư ̣ ̣ 2. Hê t ̣ ư ưở
t ng nao chiêm đia vi chi phôi trong phong trao văn hoa phuc h ng?
̀ ́ ̀ ̃
ư ̉ ̉ Nêu nh ng hiêu biêt cua em vê hê t ̣ ư ưở
t ng nay?
ư ưở ế a. T t ng phong ki n
ư ưở b. T t ng t ư ả
s n
ư ưở c. T t ng Can Vanh
ư ưở ơ d. T t ng Lu Th
ố ố ộ ươ ầ
3. S v n ban đ u mà quý t c và th ng nhân tích lũy do đâu mà có?
ự ướ ạ ấ ướ ự a. S c ộ
p đo t ru ng đ t và c p bóc th c dân
ự ấ ệ ủ ườ b. S xu t hi n c a các công tr ủ
ng th công
ậ ừ ứ ư ả ợ
c. L i nhu n t hình th c kinh doanh t ủ
b n ch nghĩa
ự ấ ệ ủ ươ d. S xu t hi n c a các công ti th ạ
ng m i
̀ ́ ̃ ́ ́ ̃
ư ̉ ̣ ̉ 4. Nh ng biên đôi giai câp trong xa hôi Tây Âu đâu thê ki XVI là?
ấ ư ả a. Giai c p t ờ
s n ra đ i
ả ờ
ấ
b. Giai c p vô s n ra đ i
ớ ượ ấ c. Các giai c p m i đ c hình thành
ị ạ
ệ
ế
ạ
Sáng ki n kinh nghi m Ph m Th H nh
42
ự ấ ụ ư ệ ủ d. S xu t hi n c a phong trào văn hóa ph c h ng
ườ
ữ
ả
ọ
Tr
ễ
ng THPT Nguy n H u C nh
Năm h c 2010 – 2011
ế ủ ế ể ộ ị ế Ti u k t c a giáo viên: Sau các cu c phát ki n đ a lí kinh t Châu Âu phát
ể ầ ộ ớ ươ ứ ướ tri n nhanh. T ng l p quý t c th ng nhân Châu Âu ra s c c ủ ả
p bóc c a c i và tài
ướ ấ ư ả ủ
nguyên c a các n c Châu Á, Châu Âu. Châu Mĩ...Giai c p t s n tích lũy đ ượ ố
c s
ự ướ ằ ạ ự ể ướ ự ạ ầ
ố
v n ban đ u b ng s c p bóc th c dân, dùng b o l c đ c ấ
ộ
p đo t ru ng đ t.
ế ỉ ứ ầ ư ả ủ ệ Đ u th k XVI hình th c kinh doanh t ế
ấ
b n ch nghĩa xu t hi n đã dân đ n
ữ ề ế ế ở ườ ộ ổ ớ
nh ng bi n đ i l n lao v kinh t ổ
và xã h i, c vũ và m đ ng cho văn hóa Châu
ơ ể
Âu phát tri n cao h n.
́ ̀
ầ
Vê đich
Ph n thi
ỏ ớ ố ể ầ ượ ậ ể ỏ t là 40 đi m (hai câu h i), 60 Lu t ch i: ơ Có 3 gói câu h i v i s đi m l n l
ỏ ề ụ ể ể ỏ đi m (3 câu h i), 80 đi m (4 câu h i). ỏ Ở ấ ả
t t c các gói câu h i đ u áp d ng ngôi
ế ể ọ ọ ọ ọ ọ sao hy v ng đ khuy n khích h c sinh (H c sinh ch n ngôi sao hy v ng tr l ả ờ
i
ượ ố ể ả ờ ử ố ể ị ừ ố ọ đúng đ c nhân đôi s đi m, tr l i sai b tr đi n a s đi m). H c sinh b c thăm
ể ả ờ .
đ tr l
i
́ ̉ Goi câu hoi ̉ 40 điêm:
̃ ̀ ́ ̉ ự ̃
ư ̉ ̣ ̉ ̉ 1.Nêu nh ng biêu hiên cua s nay sinh chu nghia t ư ̉ ở
ban ̉
Châu Âu đâu thê ki
XVI?
ề ứ ủ ậ ả ọ ủ
2. Hãy nêu c m nh n c a em v b c h a “LaGiôCông” c a
ơ
Lêônađ vanhxi?
́ ̉ ̉ Goi câu hoi 60 điêm:
̀ ́ ́ ́ ̀ ̣ ư ự ̣ ̉ 1. Vi sao co s xuât hiên cua phong trao văn hoa phuc h ng?
̀ ́ ́ ̀ ̀ ̀ ở ̣ ̉ ̉ ̉ ́
̃
2. Trinh bay đăc điêm va y nghia cua phong trao cai cach tôn giao Châu Âu
́ ̉ thê ki XVI?
ạ ượ ườ ư ệ 3. T i sao Côlômbô đ c coi là ng ủ
i phát hi n ra Châu Mĩ nh ng tên c a
ạ ượ ặ ông l i không đ c đ t cho Châu Mĩ?
́ ̉ ̉ Goi câu hoi 80 điêm:
́ ́ ́ ̣ ̉ ̉ ̣ ̣ ́
1. Hê qua cua cac cuôc phat kiên đia li?
ị ạ
ệ
ế
ạ
Sáng ki n kinh nghi m Ph m Th H nh
43
ự ổ ậ ủ ư ụ ữ 2. Em hãy nêu nh ng thành t u n i b t c a phong trào Văn Hóa Ph c H ng?
ườ
ữ
ả
ọ
Tr
ễ
ng THPT Nguy n H u C nh
Năm h c 2010 – 2011
́ ̀ ̃ ̃ ̀
ơ ư ̉ ̣ ̣ ̣ ̣ ̉ ̉ ̀
2. Tai sao vao th i hâu ki trung đai, quan hê san xuât t ́
ban chu nghia đa xuât
̣ ở hiên Tây Âu?
̀ ́ ́ ̃ ́
ư ̉ ̣ 3. Nguyên nhân va y nghia cua cuôc chiên tranh nông dân Đ c?
ọ ị ụ ừ ử ệ ề ầ ố Thay vì h c l ch s theo cách truy n th ng t ng ph n thì vi c áp d ng hình
ả ọ ứ ớ ọ ướ ớ ể ầ ị th c m i này h c sinh cùng lúc ph i h c tr c các ph n m i đ thi, không b ràng
ủ ẫ ộ ở ộ ượ ả bu c b i quy trình c a sách giáo khoa mà các n i dung chính v n đ ả
c đ m b o.
ủ ộ ứ ọ ộ ở ườ ề ể H c sinh ch đ ng lĩnh h i tri th c, Giáo viên tr thành ng i đi u khi n h ướ
ng
ế ọ ế ọ ẽ ả ộ ẫ
d n ti t h c. Và rõ ràng ti t h c s vô cùng sinh đ ng và tho i mái. Tuy v y ậ ở
ắ ạ ộ ế ự ế ầ ầ ậ ậ ỗ m i ph n thi giáo viên c n có s nh n xét, k t lu n nh c l ứ
i n i dung ki n th c
ứ ể ọ ệ ố ủ ế ắ ọ ượ ế quan tr ng c a bài, h th ng ki n th c đ h c sinh n m đ ứ ơ ả
c ki n th c c b n
ự ế ợ ơ ẫ ụ ệ ầ ả ớ ầ
c n ghi nh . Vi c áp d ng trò ch i v n c n có s k t h p hình nh, âm thanh, t ư
ể ề ệ ạ ầ ọ ộ li u văn h c kênh hình đ làm phong phú cho n i dung c n truy n đ t.
ớ ộ ự ữ ọ ộ Qua đó h c sinh ghi nh m t cách sinh đ ng nh ng thành t u văn hóa, giá tr ị
ệ ọ ề ệ ậ ớ ớ ơ ố ngh thu t trong bài, nh lâu và kĩ h n so v i vi c h c bài theo cách truy n th ng.
ể ệ ả ơ ụ ệ ậ ạ ơ ọ Đ hi u qu h n trong vi c v n d ng trò ch i vào d y h c, Giáo viên có th ể
ướ ạ ẫ ọ ế ệ h ng d n cho h c sinh so n bài tr ướ ở
c ả
nhà, tìm ki m thêm tài li u kham kh o
ừ ữ ể ọ ế ứ ặ ấ ị hay t internet vì h c sinh có nh ng hi u bi t nh t đ nh, thêm vào đó s c n ng t ừ
ấ ớ ữ ầ ọ ượ ị ể ự ẩ nh ng môn h c khác cũng r t l n, các em c n đ c chu n b đ t ơ
tin h n khi
ơ ướ ớ ủ ộ ự ụ tham gia trò ch i h ng t ạ
i m c tiêu phát huy tính tích c u ch đ ng sáng t o
ọ ậ ị ử
ủ ọ
c a h c sinh trong h c t p l ch s .
ạ ọ ị ứ ứ ụ ơ ử
III. 2. 2. Cách th c ng d ng các trò ch i vào d y h c l ch s .
ẩ ị
III. 2. 2. 1. Công tác chu n b .
ự ủ ẩ ả ầ ộ ị ộ
ả
Công tác chu n b là khâu đ u tiên đ m b o cho s thành công c a m t cu c
ị ố ẩ ẽ ẫ ậ ợ ữ ế thi. Công tác chu n b t t, chu đáo s d n đ n nh ng thu n l ễ
ộ
i khi cu c thi di n
ượ ả ự ế ế ề ế ra và thu đ c nhi u thành công ngoài k t qu d ki n. Và ng ượ ạ
c l i, n u công
ị ạ
ế
ệ
ạ
Sáng ki n kinh nghi m Ph m Th H nh
44
ẩ ị ố ẽ ễ ẽ ẻ ộ tác chu n b không t t, không chu đáo s thì cu c thi s di n ra không suôn s và
ườ
ữ
ả
ọ
Tr
ễ
ng THPT Nguy n H u C nh
Năm h c 2010 – 2011
ị ầ ụ ữ ữ ụ ể ẩ ả ả ế
có th gây nên nh ng “tác d ng ph ”. Công tác chu n b c n đ m b o nh ng y u
t :ố
ự ế ạ ổ ứ ế ạ ả ậ ơ ế Xây d ng k ho ch t ch c trò ch i: K ho ch ph i th t chi ti ị
t, xác đ nh rõ
ủ ề ố ượ ụ ể ầ ờ ị ch đ , m c đích – yêu c u, quy mô th i gian, đ a đi m, đ i t ầ
ng, thành ph n
ể ệ ả ơ ả ư ộ
tham gia. Cũng nh n i dung chính, th l trò ch i, ban giám kh o, gi i th ưở
ng
ế (n u có).
ử ế ệ ạ ộ ớ ị ưở Giáo viên b môn l ch s sau khi lên k ho ch báo cáo v i Hi u tr ng nhà
ườ ệ ưở ế ộ tr ng và Phó hi u tr ỉ ạ
ng chuyên trách b môn báo cáo và xin ý ki n ch đ o.
ủ ự ợ ủ ệ ề ậ ấ Tranh th s tr giúp kinh phí v t ch t và các đi u ki n khác c a nghành, các đoàn
ể ổ ứ ế th , các t ch c kinh t ộ
xã h i khác.
ơ ở ổ ứ ả ẫ ơ ọ ộ Trên c s t ự
ch c ch i mà h c nên giáo viên b môn v n ph i xây d ng
ự ạ ạ ả ầ ị ầ
giáo án, d a trên giáo án bài d y giáo viên xác đ nh rõ ph n nào gi ng d y và ph n
ơ ể ọ nào cho các em ch i đ h c .
ả ế ậ ệ ố ỏ ọ ợ Giáo viên ph i thi ọ
t l p h th ng câu h i sao cho khoa h c h p lí mà h c
ể ả ờ ẫ ế ễ ấ ấ sinh v n có th tr l i nhanh nh t, ti p thu d dàng nh t.
ọ ế ư ể ể ầ ơ ả
Phòng h c n u có th bài trí đ n gi n nh ng có th góp ph n làm tăng thêm
ệ ọ ơ không khí cho vi c h c và ch i.
ầ ọ ướ ẩ ẫ Giáo viên c n báo cho h c sinh bi ế ướ
t tr c, h ng d n cho các em chu n b ị
ọ ở ủ ộ ự ể ớ ọ bài h c nhà đ khi lên l p h c sinh ch đ ng tích c u tham gia vào quá trình
ả ạ ơ gi ng d y hay các trò ch i mà giáo viên thi ế ế
t k .
ệ ố ả ượ ế ắ ầ ẩ ị H th ng micro, màu s c, âm thanh n u có c n ph i đ c chu n b kĩ tr ướ
c
ể ố ư ạ ộ ế ả ọ khi đ phát huy t ầ
i u. Khi ti n hành các ho t đ ng, các em h c sinh ph i có đ y
ả ồ ả
ủ ỗ
đ ch ng i, đ m b o các em tham gia đ ượ ầ ủ
c đ y đ .
ả ự ế ầ ả ổ ứ Giáo viên c n ph i tr c ti p đóng vai trò làm giám kh o khi t ch c các trò
ầ ả ơ ọ ọ ổ ứ ch i. Ngoài ra c n ph i ch n ra các em h c sinh tham gia vào quá trình t ch c nh ư
MC, th kí…ư
Ở ỗ ư ế ạ ạ ế ỗ ơ ầ
m i bài d y giáo viên c n đ a ra k ho ch chi ti ầ
t, m i ph n ch i bao
ị ạ
ế
ệ
ạ
Sáng ki n kinh nghi m Ph m Th H nh
45
ụ ệ ờ ơ ả
nhiêu th i gian, áp d ng trò ch i nào là hi u qu ?
ườ
ữ
ả
ọ
Tr
ễ
ng THPT Nguy n H u C nh
Năm h c 2010 – 2011
ư ế ạ ạ ầ ậ ộ Sau khi hoàn thành k ho ch c n báo cáo lãnh đ o, các b ph n cũng nh xin
ủ ộ ệ ế ý ki n đóng góp c a đ ng nghi p.
ừ ự ủ ậ ộ ổ ỉ T s góp ý c a các b ph n, giáo viên xem xét b sung và hoàn ch nh l ạ
i
ạ ộ ế
toàn b k ho ch.
ơ ổ ứ
III. 2. 2. 2. T ch c trò ch i.
ơ ầ ự ệ ệ ế Khi ti n hành trò ch i c n th c hi n các vi c sau:
ự ươ ự ệ ộ Theo đúng trình t ch ng trình đã có mà th c hi n do n i dung đã đ ượ
c
ẩ ị ượ ự ủ ạ ườ chu n b kĩ t ừ ướ
tr c, đ c s xem xét góp ý c a lãnh đ o nhà tr ng cũng nh t ư ổ
ệ ồ và đ ng nghi p.
ị ề ậ ể ả ự ầ ẩ ầ ấ Giáo viên c n có s chu n b v v t ch t và tinh th n đ gi ờ
ế ị
i quy t k p th i
ự ử ậ ắ ầ ả ố các tình hu ng phát sinh, khi x lí c n ph i có s cân nh c làm sao th t khéo léo
ượ ọ ế ấ ả ơ ọ ớ ể ọ
đ h c sinh đ c h c và ch i tho i mái không m t đoàn k t trong l p h c.
ầ ạ ứ ẹ ề ả ươ V hình th c c n t o không khí tho i mái, nh nhàng vui t ộ
i sinh đ ng
ư ả ộ ướ ề ấ nh ng ph i chú ý n i dung h ố
ữ
ng cho các em vào nh ng v n đ mình mu n
ạ ề
truy n đ t.
ầ ọ ườ ẫ ươ ớ ừ ạ ợ C n ch n ng i d n ch ụ ể
ng trình cho phù h p v i t ng lo i hình c th .
ứ ế ế ặ ờ ườ ề ả ế ặ ờ ườ N u n ng ki n th c thì m i ng ứ
i có ki n th c, n ng v gi i trí thì m i ng i có
ế ướ ể ộ ơ ộ khi u hài h c đ cu c ch i luôn sinh đ ng.
ả ượ ộ ỏ ỏ ẫ ầ ả ạ ầ Các n i dung thi, các câu h i ph i đ c so n kĩ c ph n h i l n ph n đáp,
ượ ướ ử ụ ả ượ ỏ ở đ ệ
c duy t kĩ tr c khi đem ra s d ng. Các câu h i (kín, m ..) ph i đ ố
c th ng
ấ nh t chung.
ả ườ ố ớ ọ ạ ằ ấ Giáo viên ph i luôn là ng i công b ng nh t, t o uy tín đ i v i h c sinh đ ể
ầ ả ọ ơ ưở ế khi ch i và h c các em có tinh th n tho i mái, tin t ầ
ng c u ti n.
ả ộ ươ ộ ế
Sau cu c thi k t thúc ph i tuyên d ng các em năng đ ng tham gia trao quà
ệ ẹ ầ ọ ọ ạ ể
ế
n u có đ khích l các em.C n cho các em d n d p phòng h c, kê l i bàn gh ế
ệ ế ầ ố ổ ứ (n u c n). Cu i cùng nghiêm túc rút kinh nghi m công tác t ắ
ch c, l ng nghe t ừ
ị ạ
ệ
ế
ạ
Sáng ki n kinh nghi m Ph m Th H nh
46
ề ườ ể ầ ọ ổ ứ ố ơ nhi u phía nhà tr ng, gia đình, h c sinh…..đ l n sau t ch c t t h n.
ườ
ữ
ả
ọ
Tr
ễ
ng THPT Nguy n H u C nh
Năm h c 2010 – 2011
Ậ Ế IV. K T LU N
ạ ở ộ ườ ạ ượ ữ b môn nào, ng i giáo viên cũng đ t đ ầ
c nh ng yêu c u ả
Dù gi ng d y
ủ ể ạ ậ ả ọ ướ chung lí lu n d y h c theo đúng quan đi m c a Đ ng và Nhà n ấ
ị
c qui đ nh. B t
ề ả ộ ả ắ ứ
c giáo viên b môn nào cũng đ u ph i có t ư ưở
t ng, tình c m đúng đ n, lành
ấ ạ ệ ố ớ ề ệ ầ m nh, trong sáng, có t m lòng nhi t thành đ i v i ngh nghi p, góp ph n giáo
ế ệ ẻ ạ ủ ụ ạ ả ả ướ ụ
d c, gi ng d y cho th h tr theo m c tiêu đào t o c a Đ ng và Nhà n ấ
c. B t
ườ ự ể ừ ả ộ ế ứ
c ng i giáo viên b môn nào cũng ph i không ng ng nâng cao s hi u bi ế
t ki n
ự ể ở ộ ủ ứ ộ ế ứ ế ế th c c a b môn, m r ng s hi u bi t ki n th c chung có liên quan đ n bài
ả ươ ạ ố ả ế ừ ệ ươ gi ng, có ph ng pháp d y t t, không ng ng hoàn thi n, c i ti n ph ng pháp
ể ả ụ ự ệ ạ ả ườ ầ ượ ạ
d y và nghi p v s ph m đ đ m b o cho vai trò ng i th y giáo đ c nâng
cao.
ư ầ ụ ứ ơ ệ
Qua kinh nghi m nh v “ ạ ọ
ỏ ề S u t m và ng d ng các trò ch i vào d y h c
ấ ượ ặ ” theo đ c thù ị
l ch s ử ở ườ
tr ầ
ng THPT góp ph n nâng cao ch t l ộ
ng b môn
ư ể ệ ả ơ ỏ ộ
b môn, kinh nghi m này dù nh , khá đ n gi n, nh ng có th hình thành đ ượ
c
ữ ể ế ớ ộ ứ ứ ầ ậ ọ ơ nh ng hi u bi t ban đ u giúp cho h c sinh nh n th c và h ng thú h n v i b môn
ị ử
L ch s .
ệ ệ ầ ả ỏ ố ế
Kinh nghi m nh trên góp ph n cho b n thân tôi tích lũy kinh nghi m, v n ki n
ọ ậ ứ ụ ụ ể ế ả ộ ứ
th c ph c v trong quá trình gi ng, h c t p đ nâng cao trình đ ki n th c,
ị ạ
ế
ệ
ạ
Sáng ki n kinh nghi m Ph m Th H nh
47
ụ ể ệ ố ụ ệ ả chuyên môn nghi m v đ hoàn thành t ị
t nhi m v chính tr mà Đ ng, Nhà n ướ
c
ườ
ữ
ả
ọ
Tr
ễ
ng THPT Nguy n H u C nh
Năm h c 2010 – 2011
ớ ồ ệ ầ ơ ồ ờ ỏ ộ ị và đ n v giao phó, đ ng th i góp ph n nh cùng v i đ ng nghi p làm cho b môn
ử ở ị ườ ấ ượ L ch s nhà tr ng ngày càng có ch t l ng.
́ ̀ ̀ ̀ ̀ ́
ơ ̀
ơ ́
ơ ̣ ̣ ̉ ̣ ̣ ̉ V i th i gian han hep va kha năng con nhiêu han chê cung v i kinh nghiêm giang
̀ ̀ ̀ ́ ́ ̀ ́ ̀ ́ ́ ́ ̣ ̣ ̣ day con it, chăc chăn chuyên đê con nhiêu thiêu sot, vi vây tôi rât mong nhân đ ượ
c
̀ ̀ ́ ́ ́ ́ ́ ̃
ư ̉ ̣ ̣ ́
nh ng y kiên đong gop cua Quy Thây cô, cac ban đông nghiêp.
̉ ơ ̀
Xin chân thanh cam n.
̣ ́
V. KIÊN NGHI
́ ̀ ́ ́ ọ ỏ ượ ự ợ ở ̉ ̣ ̉ ́
Câu h i cân chu tr ng phat huy đ c tinh g i m , phat huy s chu đông cua
̣ Hoc sinh.
́ ́ ́ ́ ̀
́
ơ ơ ự ử ự ộ ̣ ̣ ́
N i dung thi không nên qua chu trong đên cac s kiên lich s xa r i v i th c tê,
̣ ̣ ̀
ử ơ
lich s th i đai.
́ ́ ́ ̀ ́ ́ ̀ ̃
ư ̉ ̣ ̉ ̣ ̉ ự
Đap an cân co nh ng phân điêm cho s sang tao cua hoc sinh trong cach thê
hiêṇ
́ ̀ ̀ ́ ̃ ử ự ệ ̉ ̣ ̃
Khi th c hi n, Giao viên cung cân phê binh, chinh s a cho hoc sinh cach diên
ị ạ
ế
ệ
ạ
Sáng ki n kinh nghi m Ph m Th H nh
48
̀ ́ ́ ̀ ượ ỗ ơ đat, l ̀
̀
̃
̣ ơ
i văn va suy nghi ca nhân vê vân đê đ c nêu trong m i trò ch i.
ườ
ữ
ả
ọ
Tr
ễ
ng THPT Nguy n H u C nh
Năm h c 2010 – 2011
Ả Ệ TÀI LI U THAM KH O
ử ớ ệ ị 1 Sách giáo khoa L ch s l p 10 hi n hành.
ử ọ ủ ụ ậ 2 Nh p môn s h c c a NXB Giáo d c 2001.
ậ ạ ọ ủ ụ ọ ầ ị 3 Lý lu n d y h c c a Phan Ng c Liên – Tr n Văn Tr NXB Giáo d c 2004.
ử ế ớ ổ ạ ủ ươ ị ụ 4 L ch s th gi i c đ i c a L ng Ninh NXB Giáo d c năm1998.
ứ ị ạ ử
5 T p chí nghiên c u l ch s .
̀ ́ ươ ̣ ̣ ̉ ̣ ̣ ̣ ̉ ̀
ng va biên phap nâng cao hiêu qua day hoc lich s ử ở ươ
tr ̀
ng phô 6 Con đ
ị ạ
ế
ệ
ạ
Sáng ki n kinh nghi m Ph m Th H nh
49
ụ thông” c aủ Ngô Minh oanh NXB Giáo d c năm 2008.
ườ
ữ
ả
ọ
Tr
ễ
ng THPT Nguy n H u C nh
Năm h c 2010 – 2011
́
̀
̀
̃
̃
̀
Ở
ự
CÔNG HOA XA HÔI CHU NGHIA VIÊT NAM
Đôc lâp – T do – Hanh phuć
̀
S GIAO DUC VA ĐAO TAO ĐÔNG
NAI
̀ƯƠ
Ễ Ữ Ả
TR
NG THPT NGUY N H U C NH
̀
́
̀ươ
ữ
Tr
ễ
ng THPT Nguy n H u C nh
ả , ngay 20 thang 5 năm 2011
́
́
́
́
́
́
̣ ̣ ̣ ̣ ̉ ̣ ̣ ̣ ̣
̣ ̣
PHIÊU NHÂN XET, ĐANH GIA SANG KIÊN KINH NGHIÊM
Năm hoc 2010 – 2011
̣
Ư Ầ
Ọ Ị
Ơ
Ứ
Ạ
́
Tên sang kiên
Ử
́ : S U T M VÀ NG D NG CÁC TRÒ CH I VÀO D Y H C L CH S
NG THPT
Ụ
Ở ƯỜ
TR
Ấ ƯỢ
GÓP PH N NÂNG CAO CH T L
Ử
Ờ
Ủ
Ộ
NG B MÔN
Ổ Ạ
Ạ
I TH I NGUYÊN TH Y, C Đ I VÀ TRUNG Đ I )
ị ạ
́ư
ơ
ươ
ữ
ễ
ả
̣ ̉ ̣ ̣
Ầ
Ế Ớ
Ầ
Ị
( PH N L CH S TH GI
́
ạ
Ho tên tac gia : Ph m Th H nh
Ch c vu : Giáo viên
Đ n vi : Tr
̀
ng THPT Nguy n H u C nh
ị ạ
ế
ệ
ạ
Sáng ki n kinh nghi m Ph m Th H nh
50
ườ
ữ
ả
ọ
Tr
ễ
ng THPT Nguy n H u C nh
Năm h c 2010 – 2011
̃
ự
́
́
́
□
□
́
□
□
ươ
ươ
ng phap day hoc bô môn :
Ph
̃
ự
Linh v c khac :
ượ
Linh v c :
́
Quan ly giao duc :
́
ng phap giao duc :
Ph
̃
́
́
Sang kiên kinh nghiêm đa đ
c triên khai ap dung :
̀ □
̣ ơ
́
□
́ươ
Trong nganh
i đây )
̀
́
̀
̉ ̣ ̣ ̣ ̣ ̣ ̣ ̉ ̣ ̣
□
́
́
́
́
̉ ̉ ̉ ̉ ̉
̀
́
̃ ́
̃
́ươ
̀
̣
□
́
́
̀
giai phap đa co
̉ : ( Đanh dâu X vao 1 trong 4 ô d
i đây )
́
̀
̀
̃
̀
̃
̃
́
́
́
̀
̣ ̣ ̉
́
□
̀
̃
̀
́
̣ ơ
̉ ̣ ̉ ̉ ̉ ̣ ̣ ̉
̃
̃
́
́
̃
́
̀
́
̣ ơ
□
̉ ̣ ̣ ̣ ̉ ̉ ̣ ̉ ̉ ̉ ̣ ̣ ̣
̀
́
̃
̉
́
́
́
́
ượ
̉ ̣
́
Tai đ n vi
̀
́
́ơ : ( Đanh dâu x vao 1 trong 2 ô d
1. Tinh m i
́
́
ơ
Co giai phap hoan toan m i
́
́
ơ ư
Co giai phap cai tiên, đôi m i t
̀
2. Hiêu qua
̀
□
́
̀
ơ
Hoan toan m i va đa ap dung trong toan nganh co hiêu qua cao
̀
́
́
́ ́
ơ ư ư
Co tinh cai tiên hoăc đôi m i t
nh ng giai phap đa co va đa triên khai ap dung trong toan nganh
□
co hiêu qua cao
́
̀
́
ơ
Hoan toan m i va đa triên khai ap dung tai đ n vi co hiêu qua cao
̀
́
́
́ ́
ơ ư ư
Co tinh cai tiên hoăc đôi m i t
nh ng giai phap đa co va đa triên khai ap dung tai đ n vi co hiêu
qua cao
3. Kha năng ap dung :
Cung câp đ
́
́
́
̃
̀
̃
̃
̀
́
́ươ
̀
( Đanh dâu X vao 1 trong 3 ô môi dong d
i đây )
́
́
̀
́
ươ
̣ ư
c cac luân c khoa hoc cho viêc hoach đinh đ
ng lôi chinh sach
□̣
́ □
Đat
Tôt
́
ự
ự
̣ ̣ ̣ ̣
́ □
Kha
́
̣
ư
ư
Đ a ra cac giai phap khuyên nghi co kha năng ng dung th c tiên, dê th c hiên va dê đi vao cuôc
́
sông
́ □
□̣
Kha
Tôt
́
́
́
ự
ượ
̉ ̣ ̉ ̣ ̣
́ □
Đat
́
c ap dung trong th c tê đat hiêu qua hoăc co kha năng ap dung đat hiêu qua trong pham vi
̃
Đa đ
rông̣
́ □
́ □
□̣
Tôt
Kha
Đat
̀
́
̀
́
́
̣ ̣ ̣ ̉ ̣ ̉ ̣ ̣ ̣ ̉ ̣
́
Phiêu nay đ
ng ng, co ky tên xac nhân cua ng
̀
̀
ươ
i co thâm quyên,
́
̃
́
́
̀
́
̀
́
́
́
Thu tr
́
ơ
̉ ưở
ng đ n vi
̃
̃
́
̀
́
́
́
̀
́
́
ươ ư
ượ
c đanh dâu X đây đu cac ô t
̀
́
ơ
đong dâu cua đ n vi va đong kem vao cuôi môi ban sang kiên kinh nghiêm.
́
Xac nhân cua Tô chuyên môn
( Ky tên va ghi ro ho tên )
( Ky tên, ghi ro ho tên va đong dâu)
ị ạ
ệ
ế
ạ
Sáng ki n kinh nghi m Ph m Th H nh
51
̉ ̣ ̉ ̉ ̉ ̣ ̉ ̣ ̣ ̉ ̉ ̣ ̣ ̣