U BAN NHÂN DÂN HUY N ĐAN PH NGỶ Ệ ƯỢ
TR NG THCS L NG TH VINHƯỜ ƯƠ Ế
SÁNG KI N KINH NGHI MẾ Ệ
TÊN SÁNG KI N KINH NGHI MẾ Ệ
“K năng giup hoc sinh lam tôt bai lam văn trong ỹ
ch ng trinh Ng văn l p 8 tai tr ng THCS ươ ư ơ ươ ”.
Lĩnh v c/ Môn: Ng vănự ữ
C p h c: Trung h c c sấ ọ ọ ơ ở
Tên Tác gi : Tr n Văn Thi nả ầ ệ
Đn v công tác: Tr ng THCS L ng Th Vinhơ ị ườ ươ ế
Ch c v : Giáo viênứ ụ
-1-
NĂM H C 2021-2022Ọ
A. ĐT V N Đ:Ặ Ấ Ề
1. Lí do ch n đ tài:ọ ề
Ng i giáo viên bao gi cũng mu n h c trò c a mình làm đc nh ngườ ờ ố ọ ủ ượ ữ
bài văn hay nh ng đó không ph i là m t vi c d . Bài văn hay tr c h t ph iư ả ộ ệ ễ ướ ế ả
là vi t đúng (đúng theo nghĩa t ng đi, nghĩa là trong khuôn kh nhà tr ng).ế ươ ố ổ ườ
Hay và đúng có m i quan h m t thi t v i nhau. Bài văn hay tr c h t ph iố ệ ậ ế ớ ướ ế ả
vi t theo đúng yêu c u c a đ bài, đúng nh ng ki n th c c b n, hình th cế ầ ủ ề ữ ế ứ ơ ả ứ
trình bày đúng quy cách …
Xác đnh đúng yêu c u c a đ bài là r t c n thi t, b c này giúp h cị ầ ủ ề ấ ầ ế ướ ọ
sinh th hi n đúng ch đ c a bài văn, tránh l c đ hay l ch đ. Xác đnhể ệ ủ ề ủ ạ ề ệ ề ị
đúng yêu c u c a đ cũng giúp ng i vi t l p đc m t dàn ý t t và do đóầ ủ ề ườ ế ậ ượ ộ ố
cũng tránh đc s dài dòng, lan man “dây cà ra dây mu ng”, “ tr ng đánhượ ự ố ố
xuôi, kèn th i ng c” t o đc s th ng nh t, hài hoà gi a các ph n c a bàiổ ượ ạ ượ ự ố ấ ữ ầ ủ
vi t. Bên c nh đó vi c vi t đúng ki n th c c b n cũng vô cùng quan tr ng,ế ạ ệ ế ế ứ ơ ả ọ
ki n th c c b n là “b t”, “có b t m i g t nên h ”.ế ứ ơ ả ộ ộ ớ ộ ồ
Hình th c trình bày là s th hi n hình th c b c c c a bài văn trênứ ự ể ệ ứ ố ụ ủ
trang gi y. M t bài văn đúng quy cách là bài văn mà khi nhìn vào t gi y, ch aấ ộ ờ ấ ư
c n đc đã th y rõ ba ph n: M bài, thân bài và k t bài. Mu n th ng i vi tầ ọ ấ ầ ở ế ố ế ườ ế
không ch ph i chú ý đn n i dung mà hình th c cũng ph i rõ ràng.ỉ ả ế ộ ứ ả
Trong th c t d y – h c tôi th y bài văn c a h c sinh minh ch a đápự ế ạ ọ ấ ủ ọ ư
ng đc nh ng yêu c u cua môt văn ban trong nha tr ng. Bài văn c a các ứ ượ ữ ầ " # " ươ ủ
em v n còn hi n t ng l c đ, l ch đ do không chú ý đn vi c tìm hi u đ.ẫ ệ ượ ạ ề ệ ề ế ệ ể ề
Đo n văn trong bài th ng sai quy cách. Bên c nh đó là vi c gi a các đo nạ ườ ạ ệ ữ ạ
văn ch a có s liên k t.ư ự ế
Do đó tôi th y c n ph i tìm tòi, nghiên c u đ tìm ra gi i pháp t t giúpấ ầ ả ứ ể ả ố
h c sinh làm t t bài t p làm văn. Qua th i gian tìm tòi và v n d ng, cho đnọ ố ậ ờ ậ ụ ế
nay tôi đã tìm đc cho mình m t cách làm mang l i hi u qu cao. Trong cáchượ ộ ạ ệ ả
làm đó v n đ tích h p có vai trò r t quan tr ng. Đó cũng là yêu c u c a d yấ ề ợ ấ ọ ầ ủ ạ
h c Ng văn hi n nay. ọ ữ ệ
-2-
Cung chinh xu t phát t đo tôi đa tiên hanh tim toi nghiên c u va vân ấ ừ ư #
dung vao th c tê giang day “ # ư# " # Môt sô biên phap giup hoc sinh lam tôt bai lam
văn trong ch ng trinh Ng văn l p 8 tai tr ng THCS ươ ư ơ ươ ”.
2. Th i gian nghiên c u:ờ ứ
Sáng ki n này đc tôi nghiên c u và áp d ng trong năm h c 2021ế ượ ứ ụ ọ
- 2022
3. Đi t ng và ph m vi nghiên c u:ố ượ ạ ứ
3.1. Đi t ng nghiên c u:ố ượ ứ
Đi v i đ tài sáng ki n này tôi ch nghiên c u và d ng l i 3 v nố ớ ề ế ỉ ứ ừ ạ ở ấ
đ: ề
- Tim hiêu đê;
- Vi t đo n văn trong văn b n t s ;ế ạ ả ự ự
- Liên k t đo n văn trong văn b n t sế ạ ả ự ự.
Qua vi c nghiên c u này cung c p cho h c sinh nh ng gi i pháp giupệ ứ ấ ọ ữ ả
các em bi t tao lâp môt văn ban đung va hay. ế # # # "
Nh ng biên phap nay chi ap dung trong pham vi ư # " # # văn ban t s ư ư trong
ch ng trinh Ng văn 8. ươ ư
3.2. Ph m vi nghiên c u:ạ ứ
Sáng ki n kinh nghi m này đc v n d ng vào th c t gi ng d y ế ệ ượ ậ ụ ự ế ả ạ ở
l p 8Bớ thu c tr ng THCS L ng Th Vinh .ộ ườ ươ ế
3.3. S li u kh o sát tr c khi th c hi nố ệ ả ướ ự ệ
S li u th ng kê ch t l ng bài làm văn c a HS khi ch a áp d ng SKKNố ệ ố ấ ượ ủ ư ụ
Đ có minh ch ng và s li u nh m giúp v n đ đc rõ ràng, tôi ti nể ứ ố ệ ằ ấ ề ượ ế
hành kh o sát l p 8B ( Qua Zom, yêu c u b t camera ) và k t qu nh sau:ả ớ ầ ậ ế ả ư
L pớS HSốGi iỏKháTrung
bình Y uế
8B 44 1 05 28 10
-3-
B. GI I QUY T V N Đ:Ả Ế Ấ Ề
Sau đây tôi xin trình bày “ M t s bi n pháp giúp h c sinh làm t tộ ố ệ ọ ố
bài T p làm văn trong ch ng trình Ng văn 8 tr ng THCS ”.ậ ươ ữ ở ườ
3. Các bi n pháp đã ti n hành đ gi i quy t v n đ:ệ ế ể ả ế ấ ề
3.1. Tìm hi u đ (hay còn g i là phân tích đ):ể ề ọ ề
Đ có m t bài văn hoàn ch nh ng i vi t ph i tr i qua năm b c (Tìmể ộ ỉ ườ ế ả ả ướ
hi u đ, tìm ý, l p dàn ý, vi t bài văn, đc và s a bài), trong đó ể ề ậ ế ọ ử tìm hi u để ề là
b c th nh t. Kĩ năng ướ ứ ấ tìm hi u để ề là kĩ năng đnh h ng cho toàn b quáị ướ ộ
trình th c hi n m t bài t p làm văn. Tuy v y đa s h c sinh th ng khôngự ệ ộ ậ ậ ố ọ ườ
chú ý đn b c này. Vì v y trong quá trình làm bài các em th ng l c đế ướ ậ ườ ạ ề
ho c l ch đ nên bài văn th ng không có đi m cao. ặ ệ ề ườ ể
Cũng chính vì l đó h ng d n các em làm t t b c này s giúp h cẽ ướ ẫ ố ướ ẽ ọ
sinh tránh đc vi c l c đ, l ch đ. T đó bài văn s t t h n.ượ ệ ạ ề ệ ề ừ ẽ ố ơ
N m đc h n ch đó c a h c sinh nên tôi luôn h ng d n h c sinhắ ượ ạ ế ủ ọ ướ ẫ ọ
th c hi n thao tác này và nó đc l p đi l p l i m i bài vi t cũng nhự ệ ượ ặ ặ ạ ở ỗ ế ư
tr c các đ trong bài h c. Trên c s đó các em s bi n nó thành m t kĩ năngướ ề ọ ơ ở ẽ ế ộ
c n thi t tr c khi vi t bài.ầ ế ướ ế
Đ h c sinh xem tìm hi u đ là m t b c không th thi u khi làm bàiể ọ ể ề ộ ướ ể ế
thì giáo viên ph i giúp các em thành th o b c này trong quá trình d y h c.ả ạ ướ ạ ọ
Ng i giáo viên nên t n d ng th i gian đ cho các em luy n t p. ườ ậ ụ ờ ể ệ ậ
Ví d :ụ
Nh ra đ r i yêu c u HS v nhà th c hi n, tr c các bài vi t s 1, sư ề ồ ầ ề ự ệ ướ ế ố ố
2, trong các đ có trong SGK, …ề
Đ giúp h c sinh tìm hi u đ, tr c m t đ bài tôi th ng yêu c u h cể ọ ể ề ướ ộ ề ườ ầ ọ
sinh đc nhi u l n (th m chí yêu c u h c sinh đc thu c đ); l y bút chìọ ề ầ ậ ầ ọ ọ ộ ề ấ
g ch chân nh ng t c n chú ý, chép l i đ v i nh ng ý có g ch đu dòng đạ ữ ừ ầ ạ ề ớ ữ ạ ầ ể
làm cho n i b t các yêu c u c a đ; xác đnh ba yêu c u c a đ.ổ ậ ầ ủ ề ị ầ ủ ề
K t qu c a b c tìm hi u đ ph i giúp h c sinh xác đnh đc t t cế ả ủ ướ ể ề ả ọ ị ượ ấ ả
các yêu c u c a đ bài:ầ ủ ề
- Ki u bài: T s hay miêu t , t ng thu t hay gi i thích, …ể ự ự ả ườ ậ ả
L i yêu c u v ki u bài: theo l i tr c ti p – nói th ng (nh hãy k … )ờ ầ ề ể ố ự ế ẳ ư ể
hay l i yêu c u gián ti p – nói vòng (nh Em th y mình đã khôn l n … )ờ ầ ế ư ấ ớ
- Đ bài và gi i h n: h c sinh c n tìm hi u rõ qua t ng t ng đ xácề ớ ạ ọ ầ ể ừ ừ ữ ể
đnh gi i h n c a đ bài. Ch m t s su t nh trong vi c xác đnh gi i h nị ớ ạ ủ ề ỉ ộ ơ ấ ỏ ệ ị ớ ạ
c a đ bài cũng có th d n các em t t n m n, xa đ đn l c đ…ủ ề ể ẫ ừ ả ạ ề ế ạ ề
-4-
Ví d ụ:
Cho đ bài: Em hãy k l i m t k ni m sâu s c th i th u.ề ể ạ ộ ỉ ệ ắ ờ ơ ấ
Tr c đ này có r t nhi u h c sinh k ra hai, ba k ni m, không có kướ ề ấ ề ọ ể ỉ ệ ỉ
ni m nào đc k m t cách đy đ (nh ng đ yêu c u k m t k ni m).ệ ượ ể ộ ầ ủ ư ề ầ ể ộ ỉ ệ
Tìm hi u để ề là b c quan tr ng, tuy nhiên trong ch ng trình h c cácướ ọ ươ ọ
em l i ch đc h c không đn m t ti t ( l p 6). Thêm vào đó ch ngạ ỉ ượ ọ ế ộ ế ở ớ ở ươ
trình Ng văn 8 các em h c văn t s ch trong 13 ti t nên th i gian khôngữ ọ ự ự ỉ ế ờ
nhi u.ề
Đ kh c ph c đc khó khăn đó và cho h c sinh th c hi n t t b cể ắ ụ ượ ọ ự ệ ố ướ
này tôi đã k t h p th i gian trên l p, th i gian nhà c a các em đ h ngế ợ ờ ớ ờ ở ủ ể ướ
d n và cho các em th c hành.ẫ ự
Ví d 1ụ:
Khi d y xong ạti t 8 – B c c c a văn b nế ố ụ ủ ả , tr c khi đi vào làm bài t pướ ậ
trong SGK giáo viên có th cho h c sinh th c hi n b c này. Giáo viên treoể ọ ự ệ ướ
b ng ph có chép s n đ bài:ả ụ ẵ ề
Em hãy kể l i ạm tộ k ni m sâu s c trong ỉ ệ ắ th i th uờ ơ ấ c a em.ủ
Yêu c u tr l i :ầ ả ờ
- Ki u bài c a m i đ là gì?ể ủ ỗ ề
- L i yêu c u m i đ là tr c ti p hay gián ti p?ờ ầ ở ỗ ề ự ế ế
- N i dung c a đ bài n m trong gi i h n nào (k v m t hay nhi u kộ ủ ề ằ ớ ạ ể ề ộ ề ỉ
ni m)?ệ
- L u ý: Đc th t kĩ đ bài, l y bút chì g ch d i nh ng t ng quanư ọ ậ ề ấ ạ ướ ữ ừ ữ
tr ng.ọ
đây do là ti t đu h ng d n h c sinh làm nên có th cho các em tỞ ế ầ ướ ẫ ọ ể ự
tìm hi u nhanh sau đó giáo viên h ng d n các em làm:ể ướ ẫ
* Ki u bài:ể
- Đ có ki u bài t s .ề ể ự ự
- Đ có yêu c u tr c ti p.ề ầ ự ế
* Gi i h n c a đ bài: k duy nh t m t k ni m, đó là k ni m đángớ ạ ủ ề ể ấ ộ ỉ ệ ỉ ệ
nh nh t th i th u.ớ ấ ở ờ ơ ấ
T n i dung đó giáo viên nh c nh h c sinh: t bây gi , tr c khi vi từ ộ ắ ở ọ ừ ờ ướ ế
m t bài văn các em nên tìm hi u đ bài tr c đ vi t bài văn cho t t b ngộ ể ề ướ ể ế ố ằ
cách th c hi n các yêu c u nh bài t p các em v a làm. Có th khái quátự ệ ầ ư ậ ừ ể
thành hai n i dung c b n (ta g i là ộ ơ ả ọ Tìm hi u để ề):
- Xác đnh ki u bài;ị ể
- Xác đnh n i dung c a đ bài;ị ộ ủ ề
-5-