1
S GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO HÀ TĨNH
TRƯỜNG THPT HỒNG LĨNH
CHUYÊN ĐỀ THÁNG 10 NĂM 2024
BIN PHÁP: VN DNG BN ĐỒ S HÓAO DY HC BN
ĐỊA LÝ BC THPT NHM TO HNG THÚ HC TP VÀ PHÁT HUY
PHM CHẤT, NĂNG LỰC CA HC SINH
Hồng Lĩnh , 22 tháng 10 năm 2024
N
À
M
2
I. LÝ DO CHN BIN PHÁP
- Ngh quyết 29-NQ/TW đã nêu mục tiêu giáo dc trong thi k mi:
Đối vi giáo dc ph thông, tp trung phát trin trí tu, th cht, hình thành
phm chất, năng lực công dân, phát hin bồi dưỡng năng khiếu, định hướng
ngh nghip cho hc sinh. Nâng cao chất lượng giáo dc toàn din, chú trng
giáo dục tưởng, truyn thống, đạo đức, li sng, ngoi ng, tin học, năng lực
k năng thực hành, vn dng kiến thc vào thc tin. Phát trin kh năng
sáng to, t hc, khuyến khích hc tp suốt đời”. mt trong chín nhim v
quan trọng hàng đu ca NQ29 là “tiếp tục đổi mi mnh m đồng b các
yếu t bản ca giáo dục, đào tạo theo hướng coi trng phát trin phm cht,
năng lực của người học”.
- Thc hiện, hưởng ứng các văn bản quy định v Chuyển đổi s trong
giáo dc ca chính ph nói chung và ca tnh nhà nói riêng.
- Học đi đôi với hành, đưa hc tp gn lin vi thc tin phát trin ca
hi. Thay đổi phương pháp dy hc t truyn thng truyn th mt chiu, ly
giáo viên làm trung tâm sang phương pháp dy hc ly người hc làm trung
tâm, chú trng phát trin phm cht năng lực ca hc sinh.
- Trong bi cnh bùng n mnh m ca công ngh thông tin, s nhanh
nhy của người hc, vn dng thành tu công ngh vào dy - học là điều tt yếu.
- Thực trạng dạy học hiện nay tại cơ sở tồn tại nhiều hạn chế:
+ Hứng thú và mục tiêu của HS với môn Địa lý đang ít dần đi.
+ Nhiều GV còn ngại đổi mới, chưa say chuyên môn, vẫn còn dạy học
theo lối cũ. Chưa tạo được hứng thú, niềm say mê và năng cao năng lực học tập
cho HS.
- Bản thân tôi là một GV trẻ, luôn trăn trở đtìm tòi nghiên cứu nhng
biện pháp mới để khắc phục hạn chế trên. Trong thời gian dài tôi đã tìm hiu
nhiều phần mềm bản đồ vệ tinh trực tuyến, đặc biệt hữu hiệu cho dạy học là:
3
Vietmap, Google maps, Nasa word win, Earth pro. Những phần mềm này đã
được vận dụng và mang lại hiệu quả cao.
- Bản đồ s hóa mang lại ý nghĩa rất ln cho vic dy hc b môn địa
THPT. Maps dạng bản đồ trực tuyến, nên những tiện ích không loại
bản đồ giấy nào thể so sánh được. Maps trùm không gian thế giới chỉ gọn
trong một chiếc điện thoại hay máy tính, đưa thực tiễn phơi bày trước mắt người
học. Nhanh gọn, chính xác và tiện lợi. Cung cấp nhiều nội dung Địa lý cùng một
lúc: vị trí đía lý, phạm vi lãnh thổ, một số đặc đim t nhiên về một lãnh
thổ,…Góp phần rất lớn trong việc tạo hứng thú học tập phát triển phẩm chất,
năng lực của học sinh.
- Bản đồ số hóa phù hợp với cả giáo viên và học sinh. Với việc trong học
tập học sinh được sử dụng điện thoại với mục đích học, vậy Maps càng hiệu
quả. Vừa phần mềm cài đặt mặc định trong điện thoại, chỉ cần internet thể
truy cập mọi lúc mọi nơi. Khi sử dụng phần mềm này này trình độ ngoại ng
cho giáo viên học sinh sẻ được cải thiện. Ngoài ra Maps cũng thích hợp cho
việc ứng dựng các phần mềm soạn giáo án, trắc nghiệm,… phổ biến hiện nay
- Trong thời gian 2 năm vận dụng Maps tôi đã tạo được hứng thú học tập,
phát huy được những phẩm chất và năng lực cho học sinh của mình trong đó đặc
biệt năng lực tự học. Vi những đã đạt được yêu cầu của hội thi, tôi đã
xây dựng thành biện pháp dy học Vận dụng bản đồ số hóa vào dạy học b
môn địa bậc THPT nhằm tạo hứng thú phát huy phẩm chất, năng lực
của học sinh
II. NỘI DUNG BIỆN PHÁP
1. Hiểu biết chung về bản đồ số hóa
1.1 Khái nim
Bản đồ s h thng các thông tin v yếu t địa hình, hiện tượng, đa
(bao gm tọa độ, độ cao các s liu thuộc tính) đã được hóa lưu tr
i dng s. Các d liu s này s được u trữ đọc bi các thiết b như đĩa
4
CD, đĩa từ, đĩa cứng, các thiết b lưu tr thông qua cổng USB, …. . Bản đồ s
bao gm các thành phần cơ bản sau:
- Thiết bị ghi dữ liệu.
- Máy tính.
- Cơ sở dữ liệu.
- Thiết bị thể hiện bản đồ.
Bản đồ vệ tinh trực tuyến sử dụng hình ảnh vệ tinh có kết nối GPRS.
- Các dng bản đồ s hóa đưc i s dng giao diện tương đồng:
Google maps, Earth pro, Nasa word Win. Trong đó tôi thưng xuyên s dng
các phn mm ca Google và Vietmap.
1.2 Ưu điểm ca bản đồ s so vi bản đồ thường khác.
Th nht, bản đ s những đặc trưng của mt bản đồ thông thường
đúng quy chuẩn ca mt bản đồ, nên không h làm mất đi vai trò của bản đồ
trong dy học và đời sng.
Th hai, Phù hp vi xu thế thời đại. Bản đồ s có nhiu dng khác nhau,
sn trên mi thiết b lưu trữ nên cho phép người s dng tin lợi hơn, nhanh
hơn, chi tiết hơn.
d: Trên bản đồ trc tuyến th m kiếm đường đi, địa ch mt cách
nhanh chóng chính xác ch vi một máy tính, điện thoi hoc bt kì mt thiết
b nào đó kết ni internet. Nh vy, to s thun tiện đến mc tối đa cho
những người chưa biết đường đi khi muốn đến một địa điểm c th nào đó, li
có th tiết kim thi gian, công sc của người s dng rt nhiu.
Th ba, s trực quan, sinh động ca bản đồ s hóa không mt dng
bản đồ thường nào th so sánh. diu k nht chúng ta th xoay
chuyển đến bt v trí nào trên Trái Đt, phóng to thu nh bất kì địa điểm nào
ch bng Click chut trên màn hình.
- Th tư, s tin li, d dùng. Gần như 100% học sinh trường nơi tôi
công tác điện thoại thông minh cài đặt Maps. Kết hp vi s cho phép được
5
s dụng điện thoi trong gi hc vi mục đích phục v hc tập. Địa vi các
em càng tr nên hng thú.
- Th năm, độ nhanh chính xác. Ch cần giáo viên định hướng thì
hc sinh không cn nhiu thi gian tìm kiếm.Độ phân giải cao, đường truyn
mnh.
Mt khác bản đồ trc tuyến “phơi bày” những đối tượng t nhiên, kinh tế
hi trên b mặt Trái Đất, cho chúng ta cm giác đang nhìn trc diện đối
ng, nên tôi vn thưng dùng cm t “đi du lịch” với hc sinh khi tiết dy
Maps.
1.3 Điều kin s dng s vào dy hc b môn địa lý bc THPT
- Phương tiện (máy tính, điện thoi) phi kết ni internet. Tốc độ
internet quyết định đường truyn ti d liu. Hoc GV th ti phn mm v
máy tính.
- Go viên phi nắm được mt s k năng tin học - y tính cơ bản.
- Phi biết v ngôn ng tiếng Anh mức bản, nhng b phn nm
ngoài lãnh th Vit Nam tìm kiếm bng tiếng Anh s chính xác hơn.
- Nm vng mc tiêu bài hc, la chọn phương pháp dạy hc thích hp.
2. Mt s dng d liu ca bản đồ s th đưc khai thác vào dy hc b
môn Địa lý bc THPT
2.1. H thống thông tin Địa lí GIS.