Sáng kiến kinh nghiệm THPT: Đổi mới kĩ năng đọc hiểu truyện cổ tích Tấm Cám trong giảng dạy theo đặc trưng thi pháp thể loại

Ế Ả BÁO CÁO K T QU Ứ Ứ Ế Ụ NGHIÊN C U, NG D NG SÁNG KI N

ự ụ ứ ụ ệ i thi u ọ 1. L i gi Chuy n tr ng tâm t giáo d c tri th c sang giáo d c năng l c cho ng

ớ ệ ệ ụ ạ t Nam hi n nay. D y h c môn Ng văn

ằ ế ọ ạ ờ ớ ể ừ ổ m i trong giáo d c Vi ng đ i ổ

ạ ằ ể ế ệ ng và phát tri n các k

ọ ọ ồ ưỡ ạ ủ ọ

ớ ọ ạ ậ ế ứ ự ươ ự ủ ộ ướ ng pháp d y h c, tìm h

ế ả ọ ữ ố

ỗ t c m thông, yêu th ề ấ ầ t.

ơ ợ ứ ọ

ườ . i

ươ ữ ạ ườ ọ i h c ở ữ ư ưở là t t ườ ụ tr ng ph thông cũng không n m ngoài xu th chung đó. Bên c nh nhi m v cung ấ ỹ c p ki n th c, d y h c văn còn nh m hình thành, b i d ệ ậ Vì v y, vi c năng, năng l c văn h c, phát huy s ch đ ng, sáng t o c a h c sinh. ữ ọ ớ ổ ạ ng ti p c n m i trong d y h c môn Ng đ i m i ph ậ ượ ả ạ ứ ự ọ ậ văn, t o h ng thú, nâng cao năng l c h c t p, giúp h c sinh c m nh n đ c cái hay, ộ ờ ậ ươ ẹ ẻ ớ ng chia s v i nh ng s ph n, cu c đ i thông qua cái đ p, bi ọ giúp hình thành nhân ế “Văn h c là nhân h c” ọ m i trang sách, là đi u r t c n thi ề ớ i. ườ T ừ đó kh i g i, đánh th c ni m đam mê v i văn h c, tìm v v i ớ ề cách con ng ồ ủ ị ờ ố giá tr đ i s ng tâm h n c a con ng ổ ề ph Nh ng thay đ i v

ụ ạ ộ

ể ổ ổ ậ ứ ng. N u không ti p c n và thay đ i nh n th c đánh giá

ế ầ ặ ợ

ướ ề ẫ ớ i t

ự ế ậ

ạ ng pháp m i đ phát huy tính tích c c sáng t o c a ng

ủ ọ ằ

ườ ổ ứ ch c, h ả ự ọ ự ớ ưỡ ẩ

ủ ỗ ữ ọ trong môn Ng văn nói riêng và ng pháp d y h c ọ trong giáo d c nói chung đã làm chuy n đ i toàn b cách d y và h c trong nhà ủ ả ọ ậ ậ ế ế ườ , k t qu h c t p c a tr ẽ ụ ớ ộ ướ ọ ng khác và không phù h p v i yêu c u, m c tiêu đ t ra h c sinh s theo m t h ớ V i vai trò là ng ọ ể ổ ng d n và đi u khi n quá trình h c trong đ i m i. ớ ế ướ ơ ậ ủ ọ ng ti p c n m i, t p c a h c sinh, h n ai h t giáo viên ph i tìm tòi, xây d ng h ườ ọ . Lu n ng có ớ ể ữ ậ ươ i h c ph ọ ”. ằ ọ ế t mà h c không b ng thích mà h c, thích mà h c không b ng say mà h c câu: “Bi ỗ ự ố ắ ộ ế ố ả ng s c g ng, n c m xúc, say mê chính là đ ng l c l n thúc đ y, nuôi d Y u t ừ ự ọ ậ l c h c t p không ng ng c a m i chúng ta.

ươ Trong ch

ề ế ư ọ

ị ớ ố ế ươ

ỗ ọ ộ ậ ẩ ọ văn h c dân gian đ n văn h c trung đ i. Đ c bi ng trình l p 10 chi m v trí đ c bi ủ

ọ ồ ộ ệ ủ ề ủ tế đ

t ngượ

ả ạ ữ ng trình Ng văn THPT các tác ph m đ a vào gi ng d y khá ạ ệ ặ ề ể ạ ừ t nhi u, phong phú v th lo i t ặ ệ ọ t quan trong s đó văn h c dân gian, ch ộ ọ tr ng, là b ph n chính c a n n văn h c và văn hóa c a m i dân t c; là cây đàn cượ xây ế . Nhi uề thể lo iạ văn h cọ vi muôn đi u, c i ngu n c a văn h c vi t d ngự và phát tri nể d aự trên sự kế th aừ các thể lo iạ văn h cọ dân gian. Nhi uề tác ph mẩ , nhi uề hinh̀ do văn h cọ dân gian t oạ nên là ngu nồ c mả h ng,ứ là thi li u,ệ văn li uệ c aủ văn h cọ vi t.ế ạ ư ụ ọ ớ

ề ế ổ

ọ

ổ ể ạ ự ự ị ồ ạ ố ể ạ ổ ệ ử ạ ể ủ ả ị

ể ủ ệ ộ

ủ ộ i quan và nhân sinh quan c a ng

ộ ố ố ẹ ướ ữ ủ ơ ầ ề ấ ể ạ ữ Văn h c dân gian r t đa d ng v i nhi u th lo i nh : t c ng , câu đ , th n ộ ệ ệ tho i, truy n thuy t, truy n c tích…Trong đó, truy n c tích là m t th lo i tiêu bi u c a văn h c dân gian nói chung và các th lo i t s nói riêng. Truy n c tích ầ là di s n văn hóa tinh th n phong phú, có giá tr t n t i lâu dài trong l ch s hình ể ệ ậ ệ ổ t Nam. Truy n c tích th hi n t p trung và sáng thành và phát tri n c a dân t c Vi ấ ườ ỏ ế ớ i dân lao d ng, đ u tranh xã h i cho th gi t ưở ọ ộ ng c a nhân dân. m t cu c s ng t t đ p h n theo nh ng khát v ng, ộ ơ c m lí t

ưở ướ ế ớ ổ i truy n c tích, th gi

ị ố ượ ườ ọ

ả

ế ớ ủ i c a trí t ấ ả ệ ố t c a th lo i này trong h th ng các tác ph m t ơ ả ồ ồ ừ ữ ủ ệ ng phong phú, ẳ ng nào cũng c m th y thích thú. Đi u đó kh ng đ nh ể ạ ự ự s dân gian. ữ ớ ườ ọ i đ c h n nhiên h n, thanh th n h n v i nh ng bài ứ ệ ượ ng t ề ẩ ơ ồ ứ i mã nh ng h i c c a quá kh đó gi

ườ ư ử ắ

ậ ổ ổ ấ ệ

B c vào th gi ấ i đ c dù b t kì đ i t ng ứ ấ ặ ẫ ệ ủ s c h p d n đ c bi ế ớ ố S ng trong th gi i đó, ng ố ọ h c nhân sinh nhu m màu kì di u, r i t i x a g i g m. ng ế ể ạ

ẹ ừ ướ ẫ ủ ế ổ t:

ể ự ụ

ố ộ ừ ạ ng v xã h i” đã cu n hút t o ra h ng thú ti p c n và t

ữ ề ứ ứ ổ ễ ưở ạ ọ

ẩ ề ữ ế ậ ầ ố đó m ụ ọ ệ ấ ố ẹ

ị ệ ế ứ Quá trình ti p c n truy n c tích h t s c h p d n, thú v . Truy n c tích ộ ẩ ồ ắ ứ ượ ụ đ c coi là th lo i mang ch c năng giáo d c là ch y u, b i đ p thái đ th m ệ ề ế Trong các truy n c tích, đi u tr ấ c tiên có tác th u cái đ p. M. Gorki t ng vi ủ ề ổ ự ư ấ Chính trong s bay b ng có th xem là “ti n thân c a ụ d ng giáo d c là s h c u. ở ệ ạ lo i truy n vi n t ra nh ng bài h c đ o đ c nhân sinh. Do đó truy n c tích góp ph n giáo d c cho ọ t đ p trong truy n th ng văn h c, tinh h c sinh giá tr nhân văn, nh ng ph m ch t t ầ ủ th n c a dân t c Vi

ộ ẩ ể ệ là m t trong nh ng tác ph m tiêu bi u, có tính ph ị ộ ệ ổ Tuy n c tích

ị ấ ẳ ế ộ ữ ượ

ấ ệ ườ ẩ ệ T m Cám i Vi

ổ ọ ờ ố ế

ớ ẩ ạ ươ

ẫ ả ấ

ệ ẩ ố ị

ề

ề ơ ấ

ề ệ ệ ạ

ấ ộ ố ổ ư ạ ệ ệ ệ ạ ọ ọ

ệ ạ ồ ọ

ậ

ỉ ộ ố ọ ấ ượ ọ ị ưở ề ả

ấ

ấ ạ ẹ ể ạ ế ng đ n ch t l ệ ổ nói riêng và truy n c tích nói chung. ơ ả ệ ớ

ủ ả ả ư ọ ề ể ạ ớ

ư ề ắ

ử ế ị ọ ệ ệ ộ

ạ ộ ố ữ ượ

ữ ạ ạ ẩ ng t

ơ ủ ệ ưở đó bi

ạ ố t Nam. ổ ấ T m Cám ị ủ c kh ng đ nh qua hàng ngàn năm bi n r ng rãi nh t. Giá tr c a tác ph m đã đ làm đ tàiề ầ ủ ọ t. Ch n truy n c tích trong đ i s ng tinh th n c a ng ơ ố ệ cho sáng ki n kinh nghi m, tôi mong mu n giáo viên và h c sinh có cái nhìn sâu h n ề ả ư v tác ph m. Vì khi đ a vào gi ng d y trong ch ng trình l p 10 thì xung quanh tác ề ậ ớ ọ ộ ẩ i h c thu t. Nh t là ph m này v n còn nhi u tranh cãi trong xã h i và c trong gi ể ọ ể ướ ở ạ ừ ế ấ ng đ h c sinh hi u cu i tác ph m. Vi c đ nh h chi ti t T m tr ng ph t Cám ộ ủ ể ẩ ở ố ấ ậ ấ ề cu i tác ph m đúng v nhân v t T m và hi u th u đáo v ý nghĩa c a hành đ ng ể ạ ả ư ề ừ ặ ả là v n đ không h đ n gi n. Ph i xem xét v n đ t đ c tr ng thi pháp th lo i ổ ặ ổ ủ c a truy n c tích và VHDG. M t khác, m t s giáo viên khi d y truy n c tích ạ ố ạ ẫ v n d y theo l i cũ. Nghĩa là d y h c truy n c tích nh d y h c truy n hi n đ i. ổ ễ ả Nguy n Xuân L c đã ch ra: “ giáo viên đ ng nh t d y h c truy n c tích Tác gi ằ ế ớ t”. Th m chí m t s giáo viên còn coi nh th lo i này, cho r ng nó v i văn h c vi ọ ít có giá tr hay không quan tr ng. Đi u đó đã nh h ng day h c ệ ổ T m Cám truy n c tích ữ ớ V i nh ng lí do c b n nh trên, cùng v i kinh nghi m c a b n thân, tôi xin ặ ấ ổ Đ i m i kĩ năng đ c hi u TCT T m Cám trong gi ng d y theo đ c trình bày đ tài ố ể ạ Qua đ tài này, tôi mu n nh n g i đ n các em h c sinh: tr ng thi pháp th lo i. ủ trong vòng quay c a xã h i hi n đ i, có nh ng giá tr đang b lung lay thì vi c giáo ụ ể ề ng và phát tri n nhân cách, d c các em có ni m tin vào cu c s ng, đ ượ ả ng táo b o và kh năng th m mĩ trong nh ng sáng t o tuy t v i b ng trí t ế ố ế ể ừ ổ nên th c a truy n c tích là đi u vô cùng c n thi t đ t t s ng bao dung, ườ ầ ữ ả c m hóa nh ng con ng ị ưỡ c nuôi d ệ ờ ằ ầ i. ề ườ i l m đ ng l c l

ư ể ấ ả ạ ặ 1. Tên sáng ki nế ọ Đ i m i kĩ năng đ c hi u TCT “T m Cám” trong gi ng d y theo đ c tr ng

ổ ớ ể ạ . thi pháp th lo i

ọ ạ ế ị

ả ế ườ

sáng ki n: Giáo viên tr ạ ng THPT Yên L c 2 @gmail.com 75485402. E_mail: bongbang0910

Ph m Th Thùy Giang – Tr ạ ng THPT Yên L c 2 – Vĩnh Phúc

ự

ụ ả ụ ạ ệ ả 2. Tác gi sáng ki n H và tên: Ph m Th Thùy Giang ị ỉ Đ a ch tác gi ạ ố ệ S đi n tho i: 09 ế ủ ầ ư ạ t o ra sáng ki n 4. Ch đ u t ườ ị ạ ế 5. Lĩnh v c áp d ng sáng ki n Áp d ng trong ớ t là các l p ữ 0 môn Ng văn, đ c bi ọ gi ng d y h c sinh l p 1

ọ ọ ữ ồ ưỡ chuyên văn và b i d ặ ỏ i môn Ng văn.

ụ c áp d ng l n đ u

ọ ọ ầ ụ ở ớ ụ ở ớ l p 10C l p 10A1

ế

b n ch t sáng ki n ề ấ ề ứ

ấ ứ ụ

ể ọ ế ề ế ậ ớ

ớ ọ ng h c sinh tham gia kì thi ch n h c sinh gi ầ ế ượ 6. Ngày sáng ki n đ ầ L n 1: Năm h c 2017 2018, áp d ng ầ Năm h c 2019 2020, áp d ng L n 2: ả ả 7. Mô t ổ 7.1. T ng quan v các v n đ nghiên c u 7.1.1. M c đích nghiên c u Làm th nào đ h c sinh có cách ti p c n m i, có cách nhìn đa chi u, thoát ủ ố ệ ỏ ự ậ kh i s d p khuôn? Đó chính là m c đích c a sáng ki n mà tôi mu n th c hi n.

ướ ừ ặ ể ạ ụ ệ ổ

ộ ữ

ộ ậ ấ ế ị đ nh h T đ c tr ng th lo i truy n c tích, giáo viên ẫ ấ ấ ủ ẹ ệ ư đó hi u đúng b n ch t c a nhân v t T m cũng nh giá tr c a truy n c

ả ặ ả ác báo. Đó cũng chính là

ộ hi n g p lành, ác gi ổ

ị c giá tr ngh thu t c a vi c s d ng y u t

ở ề ử ắ ệ ậ ị ặ ắ ủ ệ ự ể ọ ng cho h c sinh hi u ấ c ý nghĩa c a các mâu thu n, xung đ t và cu c đ u tranh gi a T m và m con ổ ị ủ ơ ủ c m c a nhân th yấ ấ T m Cám ẫ ấ ệ i k truy n h p d n ổ

ờ ồ ệ ệ ử ụ ố ể ả kì o và l ả dân gian đã t o nên giá tr đ c s c c a truy n c ầ

ư ủ ượ đ ể ừ Cám, t ướ ấ tích T m Cám, ầ dân lao đ ng g i g m vào truy n c tích th n kì. Đ ng th i qua ượ ế ố ậ ủ đ ạ ớ ế ủ v i k t thúc có h u c a tác gi ệ ổ tích nói chung và truy n c tích th n kì nói riêng. ọ ể

ẩ ư ậ Nh v y, chúng ta hi u tác ph m văn h c dân gian theo đúng ự ứ ể ạ ẽ ạ ự ọ

ư ặ đ c tr ng thi ạ ủ ọ pháp th lo i s t o cho h c sinh s h ng thú, kích thích s tò mò, sáng t o c a h c trò.

ứ ng, ph m vi nghiên c u

ệ ổ ể

ấ ư 7.1.2. Đ i t ố ượ Đ i t T m Cám theo ạ ố ượ ẩ ọ ứ ủ ng nghiên c u c a tôi là kĩ năng đ c hi u truy n c tích và tác ph m ặ đ c tr ng thi pháp th lo i.

ệ ạ ẹ ặ đ c bi t là hành

ừ ấ ệ ứ ẹ

ộ đ ng T m tr ng ph t m con Cám ươ

ạ ng pháp nghiên c u ề ậ ụ ướ ươ ữ Làm đ tài này, tôi đã v n d ng nhi u ph ng pháp. D i đây là nh ng ph ươ ng

pháp ch y u:

ứ ậ

ố

ể ạ ữ ẫ Ph m vi nghiên c u: Mâu thu n gi a T m và m con Cám, ấ ở ố cu i truy n. ứ 7.1.3. Ph ề ủ ế ươ ươ ươ ươ ng pháp nghiên c u lí lu n ụ ng pháp th ng kê, nêu ví d . ạ ng pháp phân lo i, phân tích. ng pháp đóng vai Ph Ph Ph Ph

ươ ươ ư ạ Ph Ph ợ ổ ng pháp t ng h p. ệ ự ng pháp th c nghi m s ph m

ế

ọ ể ự ễ ủ ệ ổ ớ ậ và th c ti n c a vi c đ i m i kĩ năng đ c hi u TCT

ấ T m Cám ộ 7.2. N i dung sáng ki n ơ ở 7.2.1. C s lí lu n ể ạ ư theo đ c tr ng thi pháp th lo i

ệ ỹ

K năng

ệ ể ị ộ ộ ừ ể ặ 7.2.1.1. Khái ni m k năng ệ ế đi n ti ng vi

ậ ế ứ ạ ổ t ph thông ậ ứ ự ộ

ệ ắ ằ ỹ

ệ ạ ộ

ế ợ ớ ỹ k năng ỹ ệ k năng

ườ ế ễ ự ạ ộ ủ ệ ề ỹ là m t khái ni m ph c t p, có nhi u cách đ nh nghĩa quan ni m ấ ỹ : k năng khác nhau. Theo t hi u m t cách chung nh t là ượ ữ ụ ả kh năng v n d ng nh ng ki n th c thu nh n đ c trong m t lĩnh v c nào đó vào ự ế . th c t ữ ồ Có quan ni m cho r ng: k năng đ ng nghĩa v i vi c n m v ng các cách ự ề ặ nghiêng v m t năng l c i cho là: ễ ầ là k t h p nhu n nhuy n i. Nguy n Thanh Hùng quan ni m ộ ủ ể ữ t năng l c và nh ng thao tác tri giác c a ch th ho t đ ng trong m t

ệ ứ ủ th c c a hành đ ng, quan ni m khác l ủ c a con ng ể ữ gi a hi u bi lĩnh v c.ự

ệ ệ Nh v y có nhi u quan ni m khác nhau v khái ni m k năng. Tóm l

ầ ễ ỹ ỹ ư ậ ỹ ậ ể ể k năng

ộ ế ứ ầ ấ ị ụ

ậ

ế ế ậ ọ

ậ ọ ẩ

ượ ứ t

ệ ng ngh thu t, t ọ ể ấ ượ ưở ạ ộ ọ ti p nh n văn h c là ho t đ ng chi m lĩnh ả ụ ắ ầ ừ ự ả s c m th văn b n ậ ệ ệ ng, c m h ng, quan ni m ngh thu t cho ạ ớ ả ng trong ho t ả ng trong trí nh , nh h

ề ề ạ i có ự ế ợ ộ ữ là s k t h p nhu n nhuy n gi a tri th c và k thu t hành đ ng, th hi u, ả ộ ệ ự ự ộ là s th c hi n có k t qu m t hành đ ng theo m t yêu c u, m c đích nh t đ nh. ọ ế ỹ * K năng ti p nh n văn h c ữ ừ ể đi n thu t ng văn h c, Theo t ủ ị ư ưở ẩ ng, th m mĩ c a tác ph m văn h c, b t đ u t t ậ ư ưở , hình t ẩ ạ các giá tr t ừ ngôn t ế ả đ n s n ph m sau khi đ c, cách hi u n t ộ đ ng sáng t o.

ọ ạ ệ ứ

ẳ ế ươ Trong th c ti n nghiên c u và d y h c có m t s khái ni m đ ả

ộ ụ ự ễ ươ ng đ ộ ễ ợ ớ

ẩ ứ ạ ệ ượ ươ ng th c các tác ph m văn ch ng hình t

ự

ưở ọ

ọ ể ể ạ ự ợ

ế ế ủ ị ộ ưở

ộ ậ ủ ẩ ứ ơ ở ứ ề ệ ả ườ ượ ử ụ ộ ố c s d ng ụ ng ti p nh n, ch ng h n “lĩnh h i” hay “c m th ”. Khái ệ ắ ườ ả ng g n v i vi c ự ầ ở ng b i nó yêu c u có s tham gia ư ả ưở ng, tri giác ng t ườ ậ ng h p lí ẩ ộ ng th c giá tr n i dung, ngh thu t c a m t tác ph m ứ , tác ph m và các tri th c ng trên c s các tri th c v tác gi

ậ ớ ộ v i n i hàm t ệ ụ ộ ni m lĩnh h i d g i hàm ý th đ ng. Khái ni m “c m th ” th ưở th ế ố ặ ề ủ , năng l c đ c văn đ c thù nh c m xúc, t c a nhi u y u t ệ ữ ẩ ỹ ậ ngôn ng ngh thu t. Có th hi u, k năng ti p nh n tác ph m văn h c nhà tr ạ ệ ự ự là s th c hi n linh ho t, sáng t o, có k t q a các thao tác theo m t trình t ể ế ậ đ ti p c n, khám phá th ọ văn h c trong nhà tr khác có liên quan.

ế ổ ụ ệ ỹ

ớ ủ ạ ể ọ

ọ ạ ộ ệ ủ ọ ủ ộ ộ ậ ạ

ươ ọ ỹ ệ Trong xu th đ i m i giáo d c hi n nay, rèn luy n k năng cho h c sinh là ạ ế ụ m t trong ba m c tiêu c a d y h c nói chung, d y văn nói riêng. Đ ho t đ ng ti p ả ự ng c a h c sinh mang tính tích c c, ch đ ng, linh ho t và hi u qu . nh n văn ch ể * K năng đ c hi u

ọ ộ

ữ ỏ ủ ượ c đ n nay, câu h i trong d y h c luôn đ ộ ự

ọ ứ

ơ ả

ệ ế ố ậ

ọ ọ ạ ể ệ

ạ ừ ướ ự c xây d ng theo h ả không đ n gi n ch là h ỉ ả ướ ả ủ ế ườ ọ Đ c là ti n trình t o nghĩa t ườ ọ ế ợ ữ t. Trong quá trình t o nghĩa t

ủ ủ ả i h c. ả văn b n, ng ề ấ i, v đ tài c a văn b n, v c u trúc ng pháp c a ngôn ng đ

ữ ữ

ề ề ả ả ữ

ủ ụ

ể ử ụ ọ

ạ ộ ươ ự

c xây d ng b ng các ho t đ ng t ỏ ớ ọ

ệ ố ươ ữ ạ ỏ

ệ ử ụ ả ậ ụ ạ ộ ẽ ấ ị ư ạ ố

ề ả

ế ấ ỹ ế ấ ề ọ ừ ừ ứ ế ộ

ả ệ ư ừ ướ ế ữ ạ T tr c xem là m t trong nh ng ứ ườ ọ ụ cách th c tích c c hóa vai trò c a ng i h c. Đó là m t trong nh ng công c quan ế ẫ ể ướ ươ ườ ọ ỹ tr ng đ h ng d n ng ng i h c chi m lĩnh tri th c và hình thành k năng. Ch ượ ữ ữ ệ ự ầ ế ậ trình Ng văn nh ng năm g n đây đ ng ti p c n năng l c, h ỏ đ c hi u văn b n ể ọ ọ ẫ ướ th ng câu h i ng d n h c sinh thu ứ ề ộ ế nh n ki n th c v n i dung c a văn b n mà còn ph i h ng đ n vi c hình thành ự ừ và rèn luy n năng l c đ c hi u cho ng văn ế ả ọ ế b n vi i đ c k t h p nh ng gì h bi t ề ế ớ ữ ượ ử ữ v th gi c s ế ụ ự ừ d ng trong văn b n, và cái cách mà ngôn ng nói có liên quan đ n nh ng ký t , t ể ườ ọ ệ ữ ế ố ể . Đ ng ng , y u t i h c có th phát hình nh và nh ng kí hi u trên trang sách ượ ự ố ộ ả huy t c m t môi i đa vai trò c a mình thì các nhà giáo d c ph i xây d ng đ ở ứ ố ự ư ụ ườ i đa. Môi m c t duy ng giáo d c giúp h c sinh có th s d ng năng l c t tr ớ ọ ữ ằ ấ ẽ ượ ườ ng y s đ tr ng tác gi a giáo viên v i h c ể ụ ữ ọ sinh và gi a h c sinh v i nhau mà h th ng câu h i là công c quan tr ng đ “kích ữ ắ ẫ ng tác đó. Vi c s d ng câu h i trong nh ng ho t” và d n d t nh ng ho t đ ng t ỏ ọ ọ tình hu ng d y h c nh t đ nh s đòi h i h c sinh ph i v n d ng các thao tác t duy ậ ư i quy t v n đ . Qua quá nh phân tích, so sánh, phán đoán, suy lu n, đánh giá và gi i quy t v n đ , h c sinh v a lĩnh h i ki n th c, hình thành k năng v a rèn trình gi duy luy n t

ấ ả ạ ươ ớ T m Cám trong ch ng trình l p 10 ạ gi ng d y TCT

ở ườ tr

ữ ư ữ ọ ỉ

ọ ậ ộ ủ ữ ặ

ẩ ộ

ế ắ ộ

ữ ạ ắ ầ ọ ự 7.2.1.2. Th c tr ng ổ ng ph thông Môn Ng văn không ch là m t môn khoa h c nh nh ng môn h c khác mà ệ ừ . ả ả trong văn b n ể ngoài văn b n. N u không có m t quan đi m ti p c n đúng đ n và khoa ườ ng pháp d y h c văn ch c ch n s g p nh ng sai l m và ả ươ ng thì ph

ế ệ ộ ậ nó còn mang nh ng đ c thù riêng c a m t môn ngh thu t ngh thu t ngôn t ế ố ả ọ ữ Khi xem xét m t tác ph m văn h c ta ph i xem xét c nh ng y u t ậ ế ố ế và y u t ắ ẽ ặ ẫ ọ h c d n đ thi u sót.

ề

ỹ ọ ể ừ ự ậ ầ ạ

ọ ứ ư

ạ ư ắ ể

ầ ầ ẳ ể ướ , ng

ậ ng cho các em tìm hi u d ế ẩ ả

ữ ư

ề ằ ộ ụ ậ ọ

ứ hình th c ngh ể ả ữ ố ờ

ậ ữ ượ ủ ọ ế ố ệ ư ưở t

ế ế ấ ộ ở c n i dung, t ẩ ư ủ ả ế ứ ậ ọ

ể ả ệ ứ ự ể ấ ủ ỉ ủ ứ ệ ặ ể ủ ệ ọ Nhìn chung giáo viên đ u th a nh n t m quan tr ng c a vi c ki m tra đánh ấ ọ ở ườ ổ ng ph thông cho th y, tr giá k năng đ c hi u. Tuy nhiên, th c tr ng d y h c ế ẫ ầ ượ t d n c các thao tác c n thi giáo viên ch a chú ý đúng m c, h c sinh ch a n m đ ề ể ạ ế . Ch ng h n khi tìm hi u v ệ ả ế đ n kh năng phát hi n và phân tích lu n đi m còn y u ườ ộ ướ ấ TCT T m Cám , i th y c n h i góc đ thi pháp ọ ậ ể ạ . Thi pháp h c là cách th c ti p c n tác ph m bám vào văn b n là chính, ít ứ th lo i ẫ ả ấ đi sâu vào nh ng v n đ n m ngoài văn b n nh : hoàn c nh sáng tác, nguyên m u ệ ỉ nhân v t, tác d ng xã h i. Thi pháp h c ch chú ý đ n nh ng y u t ậ thu t nh : không gian, th i gian, nhân v t, k t c u, c t truy n, đi m nhìn, ngôn ẩ ẩ ng …. c a tác ph m văn h c. Đ gi ng c a tác ph m i mã đ ể ầ ậ ủ c n ph i ti p c n hình th c ngh thu t c a nó. B i tác ph m văn h c là ch nh th ộ ộ ố th ng nh t c a hai m t hình th c và n i dung. Hình th c là s bi u hi n c a n i

ầ ậ ẩ ể ủ ể ế

ộ ữ ệ ệ ộ ứ

ọ ạ ắ

ọ ấ ẩ ư

ấ ẩ ươ ọ ạ

ọ ọ ể ỉ ả ư ng nh ng l ả

ộ ạ ệ ng d y tác ph m văn ch ỉ ọ ướ ạ

ạ ự ử ầ ệ

ể

ữ ổ ế ả

ẫ ọ

ch c, h ả

ụ ộ ầ ướ ể ể ể ố ạ ữ ả ắ ọ dung. Khi tìm hi u m t tác ph m văn h c ch th ti p nh n c n ph i n m v ng ự ế ả ứ ố m i quan h bi n ch ng gi a hình th c và n i dung. Tuy nhiên trong th c t gi ng ộ ạ ỏ ạ d y văn, không ít cách d y, cách h c vi ph m nguyên t c tách n i dung ra kh i hình ớ ẩ ứ th c. H c tác ph m văn h c nh ng thoát ly văn b n (nh t là v i các tác ph m dài), ệ ượ ạ ề có r t nhi u hi n t i tìm hi u qua loa văn ọ ả t qua văn b n, giáo viên thì ch coi tr ng tìm b n, h c sinh h c đôi khi ch h c l ầ ơ ạ ế ớ “ý”, vì th m i có tình tr ng d y th không c n thu c, d y truy n không không c n ộ ọ ỉ ể Do áp l c thi c , hi n nay, tình tr ng giáo viên “đ c h ”, k mà ch nêu ý chính. ể ờ ọ ả ộ ụ ộ ọ ễ đ c hi u văn “hi u h ”, “c m th h ” h c sinh di n ra khá ph bi n. Trong các gi ự ơ ủ ạ ườ ọ ọ i nh ng bài gi ng c a giáo viên h n là t mình h c, h c sinh th ng nghe và chép l ụ ả ế ả c m th , tìm ki m, khám phá văn b n. ư ệ Giáo viên ch a có các bi n pháp c th th đ t ả ọ ờ ữ i nh ng l

ẹ ủ ữ ặ ộ

ớ ừ ả ng pháp gi ng d y

ươ ụ ể ể ể ổ ứ ng d n h c sinh ỉ ệ ợ ỹ rèn k năng đ c, c m th m t cách phù h p có hi u qu . Khi ki m tra đánh giá ch ầ ủ ệ ạ i th y cô d y đ c t sao cho đ ý, cho có đi m mà không c n tái hi n l ả ả ư duy hay rung đ ng nh ng cái hay cái đ p c a văn b n. Do đó yêu c u đ t ra ph i t là ph i ả có ph ố ượ ợ ạ cho phù h p v i t ng đ i t Th c t ng pháp d y h c ch a đ

ệ ơ ổ ả ọ

ự ế ở ộ ố ứ ổ ứ ạ ố ề ọ ạ

ứ ờ

ộ lên l p. H c bám theo n i dung ki n th c trong ch ầ ề ự ự ươ ế ọ ứ ắ ớ ứ ủ ứ ề ạ ả ớ

ế ướ ể ọ

ở

ế ứ ộ ố ầ ộ ồ ẻ

ụ ư ổ ứ ọ ồ ự ủ ọ ươ ằ ấ ớ ư ạ ầ ươ ọ . ng h c sinh ạ ư ượ ọ ớ c m t s giáo viên, vi c đ i m i ph ươ ử ụ sâu, hình th c t ng ch c d y h c còn đ n gi n, nghèo nàn, còn s d ng nhi u ph ạ ệ ư ộ ố pháp d y h c truy n th ng. Bên c nh đó, m t s giáo viên ch a th c s nhi t tình ữ trong nh ng gi ng trình mà ộ ạ ạ gi ng d y m t cách c ng nh c (lên l p đ y đ 5 b c, truy n đ t ki n th c ch y ọ ầ ờ ủ ế ọ theo th i gian ti t h c, th y đ c – trò ghi chép, ki m tra bài cũ c a h c sinh qua ế ọ ọ ứ ộ ế hình th c h c thu c lòng n i dung ki n th c trong v …) khi n cho ti t h c khô ọ ạ ươ ế ứ ố ng pháp d y h c khan, thi u s c s ng và bu n t . M t s th y cô đã áp d ng ph ế ơ m i nh m phát huy tính tích c c c a h c sinh nh : t ch c trò ch i, thuy t trình… ụ nh ng r t ít giáo viên áp d ng ph ng pháp d y h c l ng ghép.

ộ ẩ ẩ ệ Vi c tìm hi u tác ph m quá chú tr ng n i dung t

ờ

ờ ộ ấ ờ gi ng đ o đ c, m t gi

ấ ể ộ ị ủ ề ị ệ ậ bàn lu n v ườ ạ ả ờ ả ườ ọ ư ộ ộ ạ ở ọ ị ứ i h c tr lên chán h c, ng

ạ ớ

ế ố

ị ạ ấ ượ ờ ạ i mòn trong đ i d y h c. Ch t l ọ ấ ị ế

ư ậ ọ ị ế ọ ứ ứ ệ ụ ứ ệ ạ ậ ơ

ạ ư ưở ọ ng tác ph m trong d y t ọ ậ ọ ậ h c văn trong m t th i gian dài đã gây h u qu nghiêm tr ng. Ch t ngh thu t, ề ấ văn nh m t gi ch t văn đã b th tiêu, gi ử ữ i d y thì nh ng v n đ l ch s , chính tr , xã h i …ng ữ quen v i cách d y nh v y, ít ch u tìm tòi, khám phá, sáng t o mà coi đó là nh ng ố ờ ạ ng gi l d y vì th mà ngày càng đi xu ng, môn ủ Văn ngày càng m t đi v th quan tr ng c a mình trong vi c trang b ki n th c khoa ọ h c, ngh thu t, và quan tr ng h n là thiên ch c giáo d c nhân cách đ o đ c cho ọ h c sinh.

ẩ ạ ươ ế ậ ằ

ọ ng t ế ọ ậ ứ ả

Cách d y tác ph m văn ch ữ ả ế ượ ộ

ẹ ủ ươ ự ẩ ả ừ ướ ng ti p c n thi pháp h c nh m trang h ế ọ ị b cho h c sinh nh ng tri th c lí thuy t văn h c, giúp các em ti p c n văn b n văn ừ ể ẩ ỉ ấ ọ ộ c cái hay cái đ p c a m t ch nh th th m mĩ, t h c m t cách bài b n, th y h t đ ự ả ồ ưỡ ng kh năng t ng, b i d đó hình thành năng l c gi i mã các tác ph m văn ch

ồ ố ớ

ế ế ng ngay c khi các em không còn ng i trên ầ ệ ế ả ấ ề ọ h c và ni m đam mê đ i v i văn ch ộ ườ gh nhà tr ng. Thi

t và đ y ý nghĩa. ọ ễ ẩ

ặ ể ấ ữ

ươ t nghĩ đây là m t vi c làm c p thi ư ượ ự ố ự ừ ư ặ ở ỗ

ữ ề ẩ

ệ ủ ề ụ

ự ả ế ưở ừ ả ậ ả ự ệ ọ ẩ ng tác ph m lên liên t

ỉ ượ ệ tái hi n hình t ấ ng c m nh n và bi ị ướ ề ậ

ướ ư ế ặ ậ

ệ Khám phá tác ph m theo đ c tr ng thi pháp giúp h c sinh d dàng trong vi c ệ ề ạ c s gi ng nhau và khác nhau gi a các tác luy n các d ng đ so sánh đ th y đ ẩ ể ph m. T đó có th lý gi i s khác nhau d a trên đ c tr ng thi pháp b i vì m i giai ọ ạ đo n văn h c. Thông qua vi c liên h so sánh gi a các tác ph m theo chi u ngang, ọ c h c theo ch đ mà còn nâng cao năng l c c m th tác h c sinh không ch đ ậ ượ ẩ t cách nh n ph m t ạ ọ ư ứ ng d y h c văn th c, đánh giá v n đ . Chính vì v y, chúng tôi xin đ a ra đ nh h ệ ẩ ể ạ ố ớ ọ ng ti p c n thi pháp theo đ c tr ng th lo i đ i v i tác ph m truy n h c theo h ấ ổ c tích T m Cám.

ộ ố ươ ậ ấ ư ặ T m Cám 7.2.2. M t s ph ế ng pháp ti p c n TCT theo đ c tr ng thi

ể ạ pháp th lo i

ọ

ữ ệ ẩ ủ ề ệ ề 7.2.2.1. Khái quát v văn h c dân gian VHDG là nh ng tác ph m ngh thu t ngôn t

ừ ậ ụ ụ ự ẩ ạ ụ ể ế ậ

ờ ố ộ

ọ ả truy n mi ng, s n ph m c a quá ằ trình sáng tác t p th nh m m c đích ph c v tr c ti p cho các sinh ho t khác nhau ồ trong đ i s ng c ng đ ng. ơ ả ủ * Đ c tr ng c b n c a văn h c dân gian

ữ ệ ậ ẩ ặ ặ ư VHDG là nh ng tác ph m ngh thu t ngôn t truy n mi ng

ọ

ừ

ứ ệ ng đ

ặ ự ợ ượ ổ ể

ượ ẩ ng: Làm cho tác ph m văn h c dân gian đ

ố ị ả ưở ơ ủ ề ạ ớ ộ

ọ ư ệ : đây là d c tr ng ề ừ ữ ệ ấ ơ ả ể ậ ạ ấ ạ ổ ậ t r t c b n gi a văn h c dân gian và n i b t nh t t o nh t t o nên đi m khác bi ượ ế Văn h c dân gian th ệ ề ườ ọ ọ c truy n mi ng theo không gian (t văn h c vi vùng ng đ t. Quá trình truy nề ừ ờ ướ ế ờ ờ đ i tr c đ n đ i sau). này qua vùng khác), ho c theo th i gian (t ứ ướ ễ ườ ệ mi ng th ng t c là hình th c trình bày tác c th c hi n thông qua di n x ẩ ộ ph m m t cách t ng h p (nói, hát, k ). Ả ệ ọ c trau chu t, hoàn thi n, nh h ả ợ phù h p h n v i tâm tình c a nhân dân lao đ ng. T o nên tính d b n (nhi u b n ể ủ k ) c a văn h c dân gian.

ọ ậ

Văn h c giân gian là s n ph m c a quá trình sáng tác t p th ậ ứ ạ

ể ậ ệ

ườ ữ ấ ộ ọ

ữ ệ ữ ữ ệ

ả ở ướ ổ ử ả ả ộ ậ ữ ể ở ẻ ờ ể. Quá trình sáng tác ẩ ủ ặ ể ưở ậ ng ng (tham gia cùng sáng t o ho c t p th h ng t p th : cá nhân kh i x ớ ữ ế khi ti p nh n) cùng tu b , s a ch a, thêm b t cho phong phú, hoàn thi n. Trong ườ ng có nh ng câu ca hay nh ng câu i th tham gia lao đ ng s n xu t, m i ng ể ạ chuy n hay k cho c m t t p th nghe. Đã có nh ng câu hò hay nh ng đi u nh c ử ẩ reo vang, nó tr thành nh ng tác ph m v vang trong th i kì l ch s .

ị ự ắ ụ ụ ự , là s g n bó và ph c v tr c ự tính th c hành

ọ Ngoài ra, văn h c dân gian còn có ạ ờ ố ộ

ế ti p cho các sinh ho t khác nhau trong đ i s ng c ng đ ng. * Nh ng̃ư giá trị cơ ban̉ ồ c aủ Văn hoc̣ dân gian Viêṭ Nam.

Giá trị nôị dung: ph nả ánh chân th cự cu cộ s ngố lao đ ng,ộ

cướ và giữ n n văn c aủ nhân dân; b cộ lộ đ ìơ s ngố tâm h nồ phong phú, tinh t chi nế đ uấ để d ngự cướ c aủ dân t c; ộ thể hi nệ truy nề th ngố dân chủ và tinh th nầ nhân sâu s cắ c aủ nhân vàế

̀ơ ạ quan, yêu cái thi n,ệ cái đ pẹ trong cu cộ s ng,ố

nghia,̃ thuỷ chung,...); tông̉

v cự trong m iố quan hệ gi aữ con ng căm ghét cái x u,ấ k tế nh ngữ tri th c,ứ kinh nghi mệ ìươ v iớ tự nhiên, xã

ự ệ ữ ượ ậ ẹ ả

ủ ể ữ ơ

dân (yêu đ i, l c sự đ cộ ác, s ngố tinh̀ c aủ nhân dân về m iọ linh̃ b nả thân mình. h iộ và chinh́ ị ậ Giá tr ngh thu t: xây d ng đ ố ề ọ ơ ả ộ

ạ ả ắ ự ệ ậ ậ

ộ ể ủ ữ ữ ọ ậ ầ

c nh ng hình nh nhân v t đ p, tiêu bi u cho ể ọ truy n th ng quý báu c a dân t c; văn h c dân gian là n i hình thành nên nh ng th ộ ạ lo i văn h c c b n và tiêu bi u c a dân t c do nhân dân lao đ ng sáng t o nên. Văn ư ọ h c dân gian còn là kho l u tr nh ng thành t u ngh thu t mang đ m b n s c dân ế ệ ờ ộ t c mà các th h đ i sau c n h c t p và phát huy. * Vai trò c aủ văn hoc̣ dân gian

Vai trò và tać dung̣ trong đ ìơ s ngố tinh thâǹ c aủ xã hôi:

h c ọ về ph mẩ ch tấ tinh th n,ầ đ o đ c,

ạ lòng l cạ quan, ý chi đ u tranh ứ truy nề th ngố t b n bề ỉ đ gi

ng,̀ươ ạ ́ ấ ni mề tin b tấ di

ngưỡ cho con ng ̣ văn h cọ dân gian nêu ố ẹ ủ t đ p c a dân ể ả phonǵ con i tệ vào cái thi n... Văn tố ệ ìươ nh ngữ tinh̀ c mả t

ữ cao nh ng bài ầ t c:ộ tinh th n nhân đ o, ìươ kh iỏ b tấ công, ý chí đ cộ l p,ậ tự c ng h cọ dân gian goṕ ph nầ quan tr ngọ b iồ d đ p,ẹ cách nghi,̃ l iố s ngố tich́ c cự và lành m nh.ạ

ngưỡ , là cơ sở c aủ văn h cọ vi tế về các ph

Vai trò, tać dụng trong nêǹ văn hoc̣ dân tôc̣ : nhi uề tác ph mẩ văn h cọ dân gian đã trở thành nh ngữ mâũ m cự về nghệ thu tậ c aủ th ìơ đ iạ đã qua mà các nhà văn c nầ h cọ t pậ để sáng t oạ nên nh ngữ tác ph mẩ có giá tr .ị Văn h cọ dân gian mãi mãi là ng nọ ngu nồ nuôi d ngươ di nệ đề tài, thể ệ lo i,ạ văn li u,... * Môṭ số l uư ý về ph ngươ phaṕ đoc̣ – hi uể văn hoc̣ dân gian.

Để hi uể đúng văn b nả văn h cọ dân gian, chúng ta c nầ chú ý m tộ số v nấ đề

N mắ v ngữ đ cặ tr ngư c aủ thể lo i,ạ b iở lẽ không m tộ nét đ cộ đáo nào c aủ tượ ra kh iỏ nh ngữ đ cặ tr ngư cơ iạ v m tộ tác ph mẩ văn h cọ dân gian cụ thể l b nả c aủ thể lo i.ạ C nầ l yấ nh ngữ đ cặ tr ngư chung về thể lo iạ làm căn cứ để đ cọ hi uể nh ngữ tác ph mẩ cụ th .ể

xác m tộ tác ph mẩ văn h cọ dân gian, c nầ đ tặ nó ngươ quan, thich́ ngứ (về đề tài, thể lo i,ạ

Mu nố đ cọ hi uể chinh́ vào trong hệ th ngố nh ngữ văn b nả t cách di nễ đ t)ạ

hinh̀ Trong quá trinh̀ thành, bi nế đôi,̉

tế và ph cụ vụ tr cự ti pế cho các hinh̀

̀ ưỡ giáo, tiń ng

l uư truy n,ề tác ph mẩ văn h cọ dân gian luôn g nắ bó m tậ thi th cứ sinh ho tạ ộ c ngộ đ ngồ khác nhau (gia đinh, phong t c,ụ t pậ quán, xã h i, tôn ng, c aủ nhân dân. B iở th ,ế để đ cọ hi uể chinh́ ộ vui ch i,ơ ca hát, lễ h i,...) lao đ ng,ộ xác và sâu s cắ ý nghiã tác ph m,ẩ c nầ đ tặ nó trong m iố quan hệ v iớ các hinh̀ th cứ sinh ho tạ c ngộ đ ng.ồ

ệ ổ ề 7.2.2.2. Khái quát v truy n c tích

* Khái ni m:ệ

ệ ổ ượ ệ

ẩ ậ ườ ng đ ể ệ ượ ư ố c h s dân gian, c t truy n và hình t ộ ườ ng trong xã h i th hi n tinh

ủ ị ạ ủ ự ự Truy n c tích là tác ph m t ấ ể ề ố i bình th c u có ch đ nh k v s ph n con ng ộ ạ ầ th n nhân đ o và l c quan c a nhân dân lao đ ng.

ậ ườ i m Trong truy n có m t s ki u nhân v t chính: nhân v t b t h nh (ng

ấ ệ ườ ậ ấ ạ ậ i em út, ng

ố ậ ộ ố ể ườ ậ ậ ộ

ạ ế ư ườ ổ

ữ t nói năng, có ho t đ ng và tính cách nh con ng ườ ả

ậ ệ i,...). Truy n c tích th ể ệ ủ ế ố ằ ủ ế ắ

ạ ồ i có hình d ng x u xí,...), nhân v t có tài năng kì côi, con riêng, ng ậ ạ , nhân v t thông minh, nhân v t ng c ngh ch, nhân v t là đ ng v t (các con v t l ườ ế ng bi ng, kì o, đóng vai trò cán cân công lí, th hi n khát có nh ng y u t ệ ề ự ọ v ng công b ng, m c và ni m tin c a nhân dân v s chi n th ng c a cái thi n ố ớ đ i v i cái ác, cái t * Phân lo i:ạ Truy n c tích đ

c chia làm ba lo i: ậ ừ ệ ệ ả ậ ổ

ạ ộ hoang đ ề ơ ướ ấ ố ớ t v i cái x u... ượ ệ ổ ậ : nhân v t chính là các con v t. T vi c gi ề Truy n c tích v loài v t ế ệ ủ ả ữ

ậ ề ạ ứ ệ ậ ấ i thích ữ dân gian đúc k t nh ng ố i loài v t và các v n đ đ o đ c, kinh nghi m s ng trong xã

ể ề ế ớ i.

ử ủ

ự ạ : k v s thông minh, s c s o, tài phân x c a các ắ ả ế ố ầ ể ề ự ặ nhân v t g n v i đ i th c, ít có ho c không có các y u t

th n kì. ể ề ậ ư

ề : có nhi u y u t ườ th n kì, k v các nhân v t nh ạ ườ ng i em út, ng

ặ nh ng đ c đi m, thói quen, quan h c a các con v t, tác gi ệ kinh nghi m v th gi ườ ộ h i loài ng ổ ệ Truy n c tích sinh ho t ớ ờ ậ ắ ầ ổ ệ Truy n c tích th n kì ườ i m côi, ng ầ ế ố ầ ... ố ủ ạ ộ ệ ổ

ầ ề ủ ệ ổ ủ ủ ế i có tài năng kì l ờ ừ ấ

ữ ồ Truy n c tích th n kì ra đ i t ộ ạ ế

ấ ậ ủ

ộ ườ ườ ữ i dũng sĩ ể ề ố ấ ạ i lao đ ng b t h nh, ng

ố

ố ơ ữ ướ ề ư ấ ng đ n nh ng v n đ nh : ộ ệ ự ườ i con riêng, ng ườ ướ ậ i thông minh, tài gi c m công lí, ậ c m đ i thay s ph n cho nh ng nhân v t

ọ ữ ạ

ợ ồ ườ ớ ứ ư ế

ữ ậ ệ ổ ố

ư ậ ạ ậ Nhân v t chính:

ủ ử ầ ầ ậ ị ủ

ề ộ ị ặ ộ

ườ ườ ữ

ộ ố

ệ ậ ặ

ể

giai đo n cu i c a xã h i nguyên th y, phát ể tri n m nh trong xã h i có giai c p, nên đ tài c a truy n c tích th n kì ch y u ướ h ả + Ph n ánh hi n th c xã h i phân chia giai c p, k v s ph n c a nh ng ườ ậ ể i em, ng ki u nhân v t ng ỏ ườ i. i mang l ng t, ng ơ ổ ả + Ph n ánh ấ ạ b t h nh. ạ ứ ủ ể + Nêu nh ng bài h c theo quan đi m đ o đ c c a nhân dân nh nghĩa b n ả ươ i v i b c tranh ph n chi u muôn vàn ng con ng bè, tình v ch ng, lòng yêu th ứ ạ ộ ệ ỗ n i éo le, ph c t p trong quan h xã h i. ơ ả ế ố ể ạ ự ự ổ ệ s dân gian, nên nh ng y u t thi pháp c b n Truy n c tích là th lo i t ế ấ ệ ố ệ ở ả ượ ầ truy n c tích là h th ng nhân v t, k t c u, c t truy n (mô c kh o sát c n đ ế ế ố ầ n u nh nhân v t chính c a th n tho i là th n kì. típ, típ) y u t ớ ị ầ ế ậ các v th n, nhân v t chính c a truy n thuy t là các nhân v t l ch s có t m vóc l n ậ ươ ử ố ớ ị ng nào đó thì nhân v t chính trong lao đ i v i l ch s dân t c ho c m t đ a ph ị ộ ổ ấ ạ ề ầ ệ ng, ch u nhi u b t h nh, i lao đ ng bình th truy n c tích th n kì là nh ng ng ệ ươ ế ả ệ ổ ng pháp so t trong cu c s ng. Phân tích truy n c tích ph i chú ý đ n ph thua thi ệ ể ạ sánh lo i hình, nghĩa là đ t truy n hay nhân v t trung tâm trong ki u truy n hay ạ ậ ki u nhân v t cùng lo i. ệ ổ ấ 7.2.2.3. Truy n c tích T m Cám

ộ ầ ạ ổ ệ T m Cám Truy n c tích

ổ ề ấ ộ

ệ ọ

ữ ả ố

ằ

ủ ủ ạ ơ ồ ư ơ ề ự ậ ấ ắ ê (Đ c), ứ Nàng Di p H n ề ộ ể ệ ướ T m Cám c m v s công b ng, dân ch , h nh phúc. theo nh n v t T m ằ ậ ấ b ng s đ t duy và

ằ ấ ể ệ thu c lo i c tích th n kì. Ki u truy n T m Cám ế ớ ư Cô L Lemọ ụ ổ ế ở (Pháp), i. Ví d nh nhi u dân t c khác nhau trên th gi ph bi n ố ạ (Trung Qu c). Dù tên g i khác nhau ườ ế Chi c hài c m pha l ậ ể ư nh ng chúng có đi m chung v n i dung là: Ph n ánh s ph n c a nh ng con ấ ạ ỏ ườ ng i nh bé, b t h nh, th hi n ổ ệ *Tóm t t truy n C tích ọ ả b ng hình nh minh h a

ồ

M côi cha

ị

ẻ ắ

B dì gh b t làm ệ ấ ả

vi c v t v

ố

ớ S ng v i dì

ị ướ

ả

ạ c đo t tài B t ế ả s n (y m đào, cá

ậ

ầ

ệ Ph i làm vi c qu n qu t ngày

Hoàn c nhả

Không đ

c đi xem

ề Hi n lành ố ế y u đu i cam ch uị

ượ h iộ

Nhân v tậ T mấ

ề ầ

Nhi u l n hóa thân

ấ

ồ T m h i sinh

ứ

ẽ

ả S c ph n kháng m nh mạ

ừ

ẹ

ạ Tr ng ph t m con

Cám

ẽ ạ M nh m quy t ế ạ ố ch ng l cái ác

Tr ng ừ ị tr cái ác y u ế đu iố cam ch uị

ự ệ ể ấ T m Cám 7.2.2.4. Li t kêệ các s vi c và chi ti ế tiêu bi u trong TCT t

ự ệ S Vi c Chi ti tế

ấ ắ T m và Cám đi b t con tôm cái tép.

ỏ tép.

ấ ấ ụ ỏ ế ế Chi c y m đ . ừ ế ị T m b Cám l a h t gi T m khóc. ệ B t hi n lên.

ố ấ Cá b ng b gi ị ế . t

ố ộ ươ ng.

ấ ụ Cám rình T m cho b ng ăn. ỉ Con cá ch còn b x T m khóc. ệ B t hi n lên.

ự ộ ấ T m đi d h i.

ớ ạ ẻ ộ ắ

ấ Dì gh tr n thóc v i g o b t T m nh t.ặ ấ T m khóc. ệ ụ B t hi n lên.

ườ ự ộ ấ ế Trên đ ng đi d h i.

ủ ộ T m vấ ào cung. ơ T m đánh r i chi c giày. ử Cu c thi th giày c a nhà vua.

ẫ ẹ

ế ừ ữ âu thu n gi a T m và m con Cám ướ ị 7.2.2.5. Quá trình phát tri n mể ự ệ T nh ng s vi c và chi ti

ữ ấ ở trên, giáo vên đ nh h ữ ẹ ẫ

ự

ể c chia thành hai ch ng ổ ể ặ ậ ấ ọ ự ấ

ẹ ộ

ẹ ể t tiêu bi u đã nêu ng cho ấ hoc sinh phân tích quá trình phát tri n mâu thu n gi a T m và m con Cám. Quá ặ . S phân chia thành các ch ng giúp h c sinh ượ trình này đ ủ ượ ự th y rõ đ c s phát tri n và thay đ i trong tính cách c a nhân v t T m và s tăng ề ứ ộ ộ lên v m c đ đ c ác trong hành đ ng c a m con Cám. ặ * Ch ng 1: ủ ộ ữ ấ Mâu thu n xung đ t gi a T m và m con Cám

ẫ ữ ấ ẫ ẫ Mâu thu n gi a T m và m con Cám ph n ánh mâu thu n trong gia đình ph

ộ ữ ẹ ẫ ờ ổ ả ộ

ậ ữ ạ ề ộ

ỏ ầ ấ ế ắ ượ t b t đ

ẹ ạ ầ c đ y gi ậ

ị ố ắ ế

ể ệ ể ề ắ

ợ ộ ỏ ồ ắ ấ ủ

ụ ệ t, gi a thi n và ác trong quy n th i c nói riêng; mâu thu n gi a lao đ ng và bóc l ỉ ồ ề ệ xã h i nói chung. T m đ i di n cho lo i nhân v t m côi: chăm ch , hi n lành, nhân ớ ờ ắ ả ả ậ tôm tép không qu n tr i n ng, b t ph n ăn dành h u (m i mi ệ ố ủ ẻ ườ i dì gh là hi n thân c a cái ác: nuôi b ng, cho trâu đi ăn th t xa…). M con ng ỏ ủ ấ ủ ỏ ừ c a mình đ giành tôm tép c a T m vào gi Cám l a ch xu ng T m, trút h t gi ấ ừ ẹ ế ế chi c y m đ ; m con Cám r p tâm l a T m đi chăn trâu đ ng xa đ ti n b b t cá ộ ấ ắ ấ ố b ng – ngu n vui duy nh t c a T m; tr ng tr n tr n m t đ u thóc vào m t đ u ượ ạ g o đ b t T m ng i nh t, không d ồ ộ ấ ở c đi h i do nhà vua m .

ẫ

ầ ộ ộ ề ợ ậ ộ ề

ộ

ắ m con Cám. Cô gái m côi ch bi ộ i v t ch t và tinh th n trong cu c ẫ i xã h i. Mâu thu n ọ ế i quy t: m i đau ỉ ế t khóc

ỏ ấ ấ ị ướ

ể ồ ừ ẹ c đo t đ n c ni m vui nh bé nh t. ủ ượ ạ ấ c h nh phúc nh s giúp đ

ả S tham gia c a các y u t ụ ờ ự ườ ư ậ ộ ơ ủ c m c a ng

ờ ố ừ ượ ị

ằ ượ c. T m b Cám l a nên không đ ố ưở c th ể ể ự ụ ấ

ượ

ủ c gà tìm x ẻ ươ ng, đ ố ố ộ ụ ặ ỡ ế ể ệ ướ i quy t mâu thu n nh v y th hi n i lao đ ng, ầ ự ẽ công b ng trong đ i s ng th c còn quá mong manh và h u ế ấ ỏ ệ ng y m đ , ạ ầ i cô, bày cho cô cách nuôi b ng đ làm b u b n. ổ ờ ọ ấ c B t cho hi v ng đ i đ i. T m ặ ấ ỏ ạ c đi h i – B t cho chim s xu ng giúp nh t thóc ra kh i g o. T m g p

t khóc, B t xu t hi n an ị ấ ượ ử

ặ ể ắ ấ ồ ấ ừ ỗ Mâu thu n đó t ch xoay quanh quy n l ề ợ ế ứ ế ườ ố ng ngày, đ n m c bi n thành xung đ t v quy n l s ng th ể ả ả ắ phát tri n ngày càng gay g t, không th dung hòa, bu c ph i gi ổ ủ ự ủ ồ ề i c c c a T m đ u b t ngu n t kh t ạ ế ả ề ị ừ ạ khi b l a g t, b t ế ố ầ ự th n kì: T m có đ ủ ẫ c a B t. Cách gi ủ ọ ề ni m tin c a h vào l ư nh khó có th th c hi n đ ệ ỉ ế ch bi ượ ấ T m b m t cá b ng – đ ụ không đ ậ vua và tr thành hoàng h u. ộ ấ ặ ế ệ ủ ấ ể ể t c a T m đ đ giành l Cu c đ u tranh quy t li ạ ự ố i s s ng

ư ẫ

ế

ạ ấ ả ở ặ ố ấ ch ng này, cu c đ u tranh gi a T m và m con Cám h t s c quy t li

ớ ế ệ ệ ấ ộ ấ ấ ấ ậ ấ ấ

ỗ ầ ộ ị

ế ứ ụ ử ạ ạ ế ệ ể ố ị ề t đ đòi quy n s ng, đòi l

ộ ấ ế ệ

c vào cu c đ u tranh m t cách quy t li ầ ộ ế ấ

t. ộ ấ ể ở ạ ố ầ ấ Các y u t ẹ ơ ấ ệ ớ ư * Ch ng 2: ạ và h nh phúc. ế ẫ ậ ở ấ thành hoàng h u nh ng cái ác v n đeo bám, v n tìm cách chi m T m tr ặ ệ ấ ượ ữ t T m đ n cùng. Khác v i ch ng c, mu n tiêu di t c nh ng gì T m có đ đo t t ư ẹ ữ 1, t nh ng ỉ ấ ta không còn th y T m khóc, cũng không th y nhân v t B t xu t hi n. Ch th y, ấ sau m i l n hóa thân (chim vàng anh, cây xoan đào, khung c i, cây th ) , m t cô T m ạ ẽ ngày càng m nh m , quy t li i h nh phúc đã b Cám ự ự ướ ấ ướ p m t. T m th c s b c ả ở ế ố kì o ườ t v i m con Cám, d ế ph n này không thay th T m trong cu c đ u tranh quy t ớ ẻ ng nh nó là n i T m hóa thân đ tr l i đ i đ u v i k li

ể ạ i s s ng và h nh phúc. L i m t l n n a ng

ệ ườ ữ i lao đ ng

i đ c c m nh n đ ườ ố i t ỉ ườ ọ ả ộ : ng ạ ạ ự ố ạ ộ ầ ạ ủ v h nh phúc c a ng i s s ng và h nh phúc ậ t ph i t ể ; h nh phúc ch có th có ượ c ả ự ở

ạ ự ố ác, đ giành l ự ế ề ạ ả ị quan ni m gi n d , th c t ể ệ mình tiêu di t cái ác, đ giành l ự ộ ờ cu c đ i th c.

ẳ ừ ủ ng t

ậ ế ể ự ả ỉ ượ

ộ ủ

ố ư ọ ừ ưở ỏ dân gian ch m n cái v ngoài đ th c hi n ế ấ ẩ i lao đ ng mà thôi. Chi ti ế ả ườ ộ i là m t chi ti

ế ị ẩ t lăn tròn, bi n thành chàng trai khôi ngô tu n tú trong truy n S

ớ ệ ộ ớ i làm ng ế ệ ấ

ộ ố ế

ấ ứ ườ ợ ế chi ti ộ c g i g m ng đ ử ắ ở ượ ẩ ướ c n d ồ ủ ạ ự ấ thuy t luân h i c a đ o S hóa thân c a T m không h n là do nh h ơ ệ ướ ế c m , Ph t, n u có chăng, tác gi ả ị ầ ạ t T m n mình trong qu th tinh th n l c quan c a ng ở ạ ướ ườ t có tr th m mĩ cao, gi ng nh S D a là b c ra, tr l ọ ấ ị ộ ụ ệ m t c c th t bi ạ ơ D aừ ; hay truy n l y v cóc… Sau này, m t l p nghĩa m i mang tính hi n đ i h n ượ ố ẹ đ t đ p ườ th

ệ cu i truy n ấ ng th m chí x u xí. ở ố ạ m con Cám

ộ ấ ừ ủ t bi n hóa cu i cùng c a T m, đó là n i dung t ậ ẹ ệ

ậ ệ ừ ủ ấ tr ng ph t ạ ế

ố ồ ấ ẫ ạ ầ ế ẹ ố ấ ị ầ i m t hình th c bình th ộ 7.2.2.6. Hành đ ng c a T m ề ủ ế K t thúc truy n T m Cám là k t thúc có h u: m con Cám b tr ng tr đích ượ c ẩ * Bàn v hành đ ng c a T m tr ng ph t Cám và thi n, ác trong tác ph m. ị ị ừ i cu i cùng v n đ

ộ ố

ề

ế ự ụ ấ ả ế ấ ủ ọ đáng; cô T m m côi b đ y đ a sau bao l n ch t đi s ng l ạ ặ g p nhà vua, s ng cu c s ng h nh phúc. ệ ổ Ph n k t thúc truy n c tích này có nhi u d b n. T m Cám

ộ ẩ ấ ư ố ế ổ ợ ề thi u tính giáo d c, r ng s “tr ẽ ủ

ế ề ằ ỏ ư ắ ơ ệ ằ ộ

ậ ươ ư ậ ầ

ả ng trình là “ph n giáo d c”. ấ ệ

ể ệ ầ ộ ủ ệ ả ổ dân gian và hành đ ng c a T m

ụ ấ ở ố cu i truy n. ự ấ ủ ộ ằ ả ồ

ự ừ ư ạ ằ ấ ả

ể ồ ạ

ụ ứ ộ

ử ụ ủ ụ ứ

ươ ạ

ừ ộ ậ ố ạ ở ừ ề ườ i hi n lành, l ỉ ệ ưở

ế ạ ở ữ

ấ ậ ộ ộ

ồ ị

ệ ượ ưở c h ể i con m côi, m t ng ượ ể ấ

ệ ấ ố

ủ

ậ V y lúc này, không th xem xét T m là m t cá nhân, m t bà hoàng h u hay ủ ẹ ớ ườ ườ i ch cùng cha khác m v i Cám. Hành đ ng c a ệ ư ể thù cá nhân. T m đ i di n c hi u là mang ý nghĩa t ố ầ ả ạ ph i ứ ng x ng v i t ở ế ạ ấ ậ ệ ố ố ị ả Đã có r t nhi u ý ki n cho ầ ệ ằ thù” c a T m là r ng truy n c tích ọ ạ “đ c ác, man r ” và đ a tác ph m vào d y s làm h ng nhân sinh quan c a h c ư ế sinh. Th m chí nhi u ý ki n gay g t h n cho r ng, đ a m t câu chuy n nh th ụ Nh v y, ta c n hi u th nào? Tôi cho r ng, ằ ế ể vào ch ấ T m Cám T m không ác và truy n c tích đ y tính giáo d c. Hãy hi u đúng câu ủ ụ chuy n, d ng ý c a tác gi ướ ế Tr c h t, tôi không đ ng ý khi cho r ng hành đ ng c a T m là s “tr thù” ả ấ ể mà ph i hi u đó là s “tr ng ph t”. T m không h n thù nh ng T m ph i hành ộ ế ả ở ộ đ ng b i không còn cách nào khác. Tr i qua bao nhiêu ki p hóa thân và hành đ ng ể ấ ế ệ ớ ẹ ủ i trên cõi c a m con Cám v i m c đích quy t li t là không đ T m có th t n t ộ ậ ế ờ ướ ấ m t sinh v t s ng, đ n m t cái cây hay m t v t i b t kì hình th c nào t đ i d ớ ỉ ư nh vô tri là khung c i. B t không tr ng ph t b i vai trò c a B t ch là c u v t và ừ ữ ng thi n. Vua không tr ng mang đ n h nh phúc cho nh ng ng ứ ầ ng x ng đáng cho ph t b i trong câu chuy n này, vua ch có vai trò là ph n th ấ nh ng gì T m đáng đ ng. ộ ộ ộ m t ng ạ ấ T m không th và không đ ớ ệ ệ ẽ cho cái thi n đang đ i di n, đ i đ u v i cái ác. T m đ i di n cho công lý, l ẹ ớ ộ ả ươ ạ ư i ác c a m con Cám. và hình ph t đ a ra ph i t ế ấ ậ ế ứ Th hai, T m không ác b i n u k t lu n T m ác cũng không khác gì k t ở ườ ậ ậ ư ưở ng Ph t ác. Ph t răn d y con ng i ta s ng thi n, không nên s ng ác b i t lu n t

ẽ ị ừ ớ ộ ươ ng x ng v i t i ác mà ng

ữ ậ ơ ể ấ

ị

ọ ự ệ

ấ c siêu sinh… T o nghi p thì tr nghi p, làm vi c ác nh th ạ ậ ạ ố ệ ạ ư ế ớ ườ ứ ộ ụ ị ệ ả ườ i kêu ng ượ i ta thì nh n l i đúng nh th c sao l

ạ ườ ạ ẻ ố i k s ng ác s b tr ng ph t, và hình ph t đó luôn t ắ ẻ ở ế ố ạ ki p s ng. Có nh ng hình ph t là c t x o các b ph n c th , n u trong đó gây ra ạ ầ ậ ỷ ị ạ ầ v c d u, b lũ qu tra t n hay đày xu ng t n 18 t ng đ a ng c, ch u m i s hành h , ư ế ế muôn ki p không đ ậ ớ nào v i ng i thi hành cái lu t đó là ác?

ộ ạ ả

ộ ừ ỉ

ộ ả ậ ở ẹ ệ ẹ ế ề

ế ứ ợ ợ ế

ạ ạ ư ủ ế

ủ ọ ấ ạ

ấ ề ứ ươ ế ươ

ầ ề ự ứ ườ c ng ườ ố i t ạ ẻ ậ

ờ ế ự ả

ả ị ự ừ ỉ ủ ế ế ể ư

ổ ọ ả c b

ệ ổ ẹ ệ ạ ượ SGK đã l ư ặ

ệ ổ ệ ầ

ế ả ậ ng di n: nhân v t chính là con ng th n kì trong gi

ủ

ệ ổ

ạ ậ ự ứ Th ba, s “tr ng ph t” m con Cám ph i nh n mang m t ý nghĩa răn d y ế ẻ ữ ẽ ế ệ ở ế nó không khi n nh ng k có t b i n u ch là m t cái ch t nh nhàng, có l quy t li ạ ở ẽ ả ự ừ ngay s tr ng ph t dã tâm tàn đ c ph i run s . Làm nhi u vi c ác s ph i nh n ế ố ế ệ ặ ư ưở ẽ t ng ngăn ch n quy t li t là t ki p s ng ch không đ i đ n ki p sau. Đó có l ủ cái ác c a cha ông ta. ự ấ ả ể ượ i biên so n ch n đ a vào SGK ch y u nh n m nh s B n k đ ệ ; không đi quá sâu vào ủ ắ t – cô gái b t h nh, c a cái thi n chi n th ng c a ng ậ ề ừ ng th c tr ng ph t k ác. Đ ng nhiên v n đ này còn gây nhi u tranh lu n. ph ẽ ộ m t ph n do s nh n th c qua th i gian khác nhau v thi pháp truy n c tích Có l ả dân gian không quan tâm đ n s tr thù mà ch quan tâm đ n vi c m con (tác gi ế ấ ạ Cám đáng ph i ch u s tr ng ph t cao nh t). Nh ng ch y u có th là do đo n k t ớ ả ỏ ả ễ ố ớ ứ d gây ph n c m đ i v i l a tu i h c sinh l p 10 nên tác gi ấ ủ ể ệ ấ ọ ề T m Cám th hi n r t rõ đ c tr ng c a chăng ? Đi u quan tr ng theo chúng tôi, ươ ườ ệ i t Nam trên các ph truy n c tích th n kì Vi ẫ ế ố ầ ủ ự ấ ạ ỏ i quy t mâu thu n nh bé, b t h nh; có s tham gia c a các y u t ả ả ng và tình c m c a tác gi dân gian. theo t ầ , ng

ườ ọ ạ nh ng đo n chuy n t

ấ ậ ủ ậ ạ i đ c, ng

ầ ậ

ườ ệ ậ ườ ọ ể ệ ế i vi

ư ưở t ấ ộ ố ạ T m Cám 7.2.2.7. M t s đo n văn v n trong truy n c tích ầ ạ ể ắ ặ Trong tác ph m ẩ T m Cám ấ i đ c có th b t g p các đo n văn v n xen ự ệ ể ừ ự ệ ữ ệ ở ề ẽ s ki n này sang s ki n khác k , chúng đ u xu t hi n ề ườ ớ ố ắ i nghe g n li n v i s ph n c a nhân v t. Các đo n này còn giúp ng ộ ớ ễ ộ ữ ễ d nh , d thu c. Không nh ng v y, chúng còn góp ph n th hi n thái đ , tình ả ể ườ ể ớ ủ i k v i các nhân v t tham gia trong truy n. Ng c m c a ng t có th nêu ra ư ạ ộ ố m t s đo n nh sau:

ả ấ ớ Vàng nh vàng anh ả ợ /Có ph i v anh /Chui vào tay áo? Qu n quýt v i vua .

ồ ơ ơ ơ ờ ớ ồ /Ph i lao ph i sào / Ch ph i b rào /Rách áo ch ng tao!

ơ ắ ở Ph i áo ch ng tao  Nh c nh Cám.

ồ ắ ị ế ấ Cót ca cót két/ L y tranh ch ng ch ị/Ch khoét m t ra ớ =>Răn đe, tuyên chi n v i

Cám.

ị ơ ị ụ ị ứ ể i th Th ị/ Th r ng b bà / Bà đ bà ng i ử / Ch bà không ăn.

ụ

ụ ấ c áp d ng vào d y TCT

ả ế 7.3. Kh năng áp d ng sáng ki n ạ ượ ế Sáng ki n đã đ ạ T m Cám cho h c sinh l p 10C – ụ ọ ể ả ể ế ng THPT Yên L c 2. Ngoài ra, sáng ki n có th áp d ng đ gi ng d y môn

ở ườ ỉ ớ ạ ề ỉ ườ ữ ậ ề nhi u tr ng trong t nh Vĩnh Phúc và nhi u t nh khác

ớ ả ướ Tr Ng văn l p 10 b c THPT c. trong c n

ữ ả ậ 8. Nh ng thông tin b o m t

Không có

ệ ầ ề ế ể ụ ế

9. Các đi u ki n c n thi

t đ áp d ng sáng ki n

ể ụ ươ ạ ổ ớ Đ áp d ng ph

ầ ọ đ i m i kĩ năng đ c hi u TCT T m Cám ấ ọ t theo tôi, c n có ể ả ố ạ ế ể ạ đ t k t qu t

ả ề ữ ng pháp d y h c ạ ư ặ trong gi ng d y theo đ c tr ng thi pháp th lo i ệ ơ ả nh ng đi u ki n c b n sau:

ả ố ợ

ườ ế ổ ề ả ấ ể chuyên môn.

ụ Th ớ ả ổ

ứ ả ầ ơ ộ ỉ

ề ụ ể ổ ứ ấ ạ ạ

ữ ằ ự ệ ủ ạ ệ Sáng ki n có th áp d ng hi u qu khi có s ph i h p, t o đi u ki n c a nhà ổ ườ ạ ệ ng xuyên trao đ i kinh nghi m gi ng d y, nh t là ng và t tr ạ ạ ổ ứ ươ chuyên môn sao cho ng pháp gi ng d y m i. Thay đ i hình th c sinh ho t t ph ự ờ ằ ổ ơ ạ ch c h i th o b ng đa d ng h n không đ n thu n ch là d gi – góp ý, mà t ạ ẫ ổ nh ng chuyên đ c th . T ch c các bu i sinh ho t ngo i khóa h p d n, đa d ng nh m gây h ng thú cho h c.

ọ ầ ữ ứ

ẻ ứ ắ ọ ậ

ứ ố ớ ệ ọ ả ữ

ồ ệ ọ

ế ứ ọ ữ ỏ ế ẫ

ọ ộ ữ ể ậ

ườ ệ ệ Đ i v i giáo viên: c n n m v ng chuyên môn, rèn luy n, nghiên c u, tìm tòi ọ ậ ạ ả ộ các bi n pháp gây h ng thú h c t p, t o m t không khí h c t p vui v , tho i mái ườ ạ ộ ng giúp h c sinh ngày càng yêu thích b môn Ng văn. Bên c nh đó, ph i th ư ể ệ Giáo viên có th cho h c sinh s u ủ xuyên h c h i kinh nghi m c a đ ng nghi p. ướ ộ ầ ng d n cho các em t m nh ng ki n th c có liên quan đ n n i dung bài h c và h ọ trình bày, sau đó có th nh n xét qua và rút ra nh ng n i dung có liên quan mà h c ắ ầ sinh c n n m. ế Sáng ki n đ c áp d ng nh ng tr

ụ ở ữ ế ơ ở ậ ủ ệ

ế ạ ẫ

ư ọ ệ ử ư ượ ọ ng thông tin h c sinh thu đ ằ làm cho các ti

ớ ộ ạ ề ố

ớ ợ ượ ấ ề ượ ng có c s v t ch t v công ngh thông phát huy th m nh c a công ngh thông tin vào tin nh máy vi tính, máy chi u,.. ạ ạ d y h c b ng cách tìm các thông tin m i, h p d n trên m ng internet, đ a vào giáo ề án đi n t c nhi u ơ và chính xác h n so v i ph 10. Đánh giá l ấ ượ ế ọ t h c sinh đ ng, l ọ ươ ng pháp d y h c truy n th ng. i ích thu đ c

ợ ượ ế ủ ụ i ích thu đ ế c do áp d ng sáng ki n theo ý ki n c a tác

10.1. Đánh giá l giả

ộ ả ế

ổ ệ ế ạ ạ Là m t giáo viên tr c ti p gi ng d y, sáng ki n kinh nghi p giúp tôi có đ t d y b ích. Vi c đ i m i bài d y luôn là y u t

ệ ể ổ

ạ ớ ủ ộ ượ ọ ủ ạ ộ c ho t đ ng, đ

ọ ộ ế ạ m t ti ướ h ươ ph thông qua đó góp ph n h

ng t ở ấ ệ ị

ự ế ổ ự ng phát huy tính tích c c ch đ ng c a h c sinh. ọ ọ ng pháp d y h c, h c sinh đ ầ ướ ẩ ủ ừ ượ ệ c ặ ế ố ầ t, đ c bi t theo c n thi ớ ệ ề ạ T o đi u ki n đ đ i m i ượ ự ọ ứ ự h c và t nghiên c u c t ẩ ự ớ i hình thành các năng l c, ph m ch t cho h c sinh. ệ nhà, s u t m các tài li u và làm vi c theo nhóm đ ẫ ủ ả

ệ ẩ ọ ậ ấ ứ ươ ệ ặ ớ

ư ầ ướ ự ướ i s h t các em r t h ng thú v i ph ộ ỗ

ị ế ạ ầ ờ

ớ ấ ế ớ ế ứ ắ ớ ơ

ể Qua vi c chu n b bài ư ng d n c a giáo viên…; tham gia các đ a ra s n ph m c a t ng nhóm d ạ ộ ng pháp đóng ho t đ ng h c t p trên l p. Đ c bi ậ ạ ấ ả ễ vai, di n k ch, nh p vai r t thành công. T t c đã t o thành m t chu i các ho t ọ ậ ừ ự ắ ộ đó góp ph n làm tăng th i gian h c t p đ ng liên ti p có s g n k t v i nhau, t ọ ế ọ ủ ọ c a h c sinh, giúp h c sinh ti p thu ki n th c nhanh h n, ghi nh sâu s c bài h c h n.ơ

ươ

ớ ấ ẩ ả ướ t h n so v i ph ứ ng pháp đã nghiên c u vào th c t ng pháp tr

ụ V n d ng ph ả ố ơ ứ ủ ớ

ụ ậ ở ươ ể hai th i đi m tr

ề ệ ặ ậ ơ ự ế ả ạ gi ng d y tác ph m tôi ế ố ế c đây. Khi đ i chi u k t qu đánh ả ế ế ự ườ t tr c ti p gi ng i vi ấ ế c và sau khi áp d ng sáng ki n, tôi nh n th y ẽ ậ

ả ủ ế ờ ế ả ậ ế th y k t qu t ế giá ki n th c, kĩ năng qua bài ki m tra c a hai l p do ng ể ạ d y: 10C, 10A3 ế rõ hi u qu c a sáng ki n. K t qu ki m tra cao h n, nhi u em l p lu n ch t ch ụ ơ ơ h n, thuy t ph c h n, c m xúc h n. ướ ả ể ơ

ượ ế ả ố Năm h c 20172018, sáng ki n đ

ượ ươ ạ

ọ c d y theo ph ớ ấ ứ ệ ọ ơ ộ ơ

ạ ộ ọ ậ ạ ạ ớ ứ ớ i l p 10C. L p đ i ch ng c gi ng d y t ớ ấ ả ế ố ề ng pháp truy n th ng. K t qu cho th y các em l p là 10A3 đ 10C r t h ng thú, l p h c sôi đ ng h n. Các em tham gia nhi t tình h n trong các ho t đ ng h c t p.

ươ Thông qua các bài ki m tra nhanh 15 phút theo ph ế ể ế ư ậ ả ắ ng pháp tr c nghi m đ ượ ả duy suy lu n. K t qu thu đ ể ệ ằ c tính b ng

ứ ể ắ ủ ố đánh giá kh năng n m ki n th c, t th ng kê trung bình c a các bài ki m tra.

ạ ỏ L pớ Sĩ số Lo i gi i ạ Lo i khá Lo i Tbạ ạ ế Lo i y u Lo i kémạ

SL % SL % SL % SL % % SL

10C 30 8 26,7 4 13,3 0 0 0 0 60 18

10A3 40 2 5 47,5 17 42,5 0 0 0 0 21

BIỂU ĐỒ 2: SO SÁNH CHẤT LƯỢNG LỚP 10A1 VỚI 10A3, 10A4

53.3

37.8

66.7

44.4

6.6

51.1

KHÁ

GIỎI

10A1

10A3

10A4

GIỎI

KHÁ

ứ ố

ụ c áp d ng t ề ạ ớ ố ụ ế ạ c gi ng d y theo ph ớ i l p 10A1. L p đ i ch ng là ả ng pháp truy n th ng. K t qu áp d ng sáng

ế ượ Năm h c 2019 2020 sáng ki n đ ươ ư ế ọ ả ượ 10A3, 10A4 đ ể ki n thông qua bài ki m tra 15 phút nh sau.

ạ ỏ L pớ Sĩ số Lo i gi i ạ Lo i khá Lo i Tbạ ạ ế Lo i y u Lo i kémạ

SL % SL % SL % SL % SL %

12 26,7 30 10A1 45 66,7 3 6,6 0 0 0 0

5 11,1 23 10A3 45 51,1 17 37,8 0 0 0 0

1 2,2 20 10A4 45 44,4 24 53,3 0 0

ợ ượ ụ i ích thu đ ế c do áp d ng sáng ki n theo ý ki n c a t ế ủ ổ

ứ 10.2. Đánh giá l ch c, cá nhân

ở ệ ế ụ ữ ụ ể ượ c Ban giám hi u và t nh ng l p c th , đ Sau khi sáng ki n áp d ng

ằ chuyên môn cho r ng:

ọ ớ ế ủ ổ đánh giá cao. Ý ki n c a t ư ể ạ ữ ụ ậ ể d y h c tác ph m theo

ư ữ

ạ ẩ ứ ừ ệ ẩ

ế ườ ị ể ẩ

t ngh thu t c a tác ph m, t i giáo viên n m đ ắ ậ ủ ắ ụ ẩ ả

ườ ắ ng t i

ọ ố t nh t và ng n nh t d n d t tr ệ ấ ẫ ầ ọ ắ ồ ể ườ ấ ổ ầ ơ ổ ụ ậ ự ờ v n d ng kĩ chuyên môn d gi ạ ặ ặ ẩ ọ đ c tr ng th lo i là v n d ng nh ng đ c năng đ c hi u ề ệ ắ ọ ề ể ạ ể ẫ tr ng thi pháp v th lo i đ d n d t h c sinh khám phát hi n nh ng khía c nh v ấ ượ đó th y đ hình th c, các chi ti c giá tr và th m mĩ ổ ệ ủ ượ c thi pháp truy n c tích là đ chính mình c a tác ph m. Ng ụ ể ả ữ ơ ở có th c m th sâu s c, c m th có c s khoa h c nh ng tác ph m văn h c dân ẻ ể ườ th yầ có th tìm ra con đ ừ gian. T đó ng n hoa muôn m u trong truy n c tích, góp ph n trau d i tri th đi sâu tìm hi u v

ồ ưỡ ụ ữ ả ồ ng tâm h n, giáo d c nh ng tình c m cao quý cho th ể

ộ ố ứ ề th c v cu c s ng, b i d ủ ươ ệ h làm ch t ng lai.

ọ ọ ấ ụ

ẩ ạ ữ ữ ặ ữ

ệ ỗ ổ ườ ọ ấ ệ T m Cám ọ Giáo d c nhân cách cho h c sinh qua môn h c là r t quan tr ng, do đ c thù i đ c nh ng chân lí, nh ng lài i cho ng nói riêng có vai trò giáo

ả ặ ác báo. ủ c a môn Ng văn, m i tác ph m mang l ọ h c b ích. Truy n c tích nói chung và truy n ụ d c m nh m . Đó là bài h c v

ọ ề ở ề ế ộ ổ ạ ẽ H c sinh đ

ọ ứ hi n g p lành, ác gi ẩ ộ ậ c ti p c n m t tác ph m quen thu c theo ph ự ơ ệ ỉ

ượ ủ ộ ẻ ươ ề ẩ ụ ộ

ụ ề ọ

ộ ố ộ

ữ ng gi a co ng ứ ể ậ c ki n th c đ làm c s lí lu n cho nh ng bài vi

ượ ệ ề

ế ượ ứ ể ậ ụ ạ ề ự ả T o đ i. c h ng thú h c t p v i h c sinh, t

ừ ự ự ố ọ ậ ọ gi ả ạ ẩ ọ

ớ ng pháp m i, ề ấ nên hào h ng, ch đ ng, tích c c h n. Đây không ch là câu chuy n v cô T m hi n ả ờ ố lành hay m dì gh ác đ c mà còn có c đ i s ng văn hóa dân gian n mình trong ự ầ ọ đó. H c sinh có cái nhìn bao quát v văn h c dân gian. Góp ph n giáo d c lòng t ẩ , ườ ươ hào dân t c, tình yêu th i trong cu c s ng. Cũng qua tác ph m ệ ế ề ữ ơ ở ế t v truy n các em tích lũy đ ị ậ ế ứ ổ t văn ngh lu n thông c tích; có đi u ki n đ v n d ng ki n th c và rèn kĩ năng vi ầ ớ ọ ệ ố qua h th ng đ t đó góp ph n ệ nâng cao hi u qu d y và h c. Tác ph m văn h c dân gian đã th c s s ng trong lòng các em.

ọ

ị

ự

H tên

ỉ Đ a ch

ứ ụ Ch c v

ụ Lĩnh v c áp d ng sáng ki n ế

ệ

ườ

ng THPT

ấ ỉ

Giáo viên

ạ Ph m Văn Quy t ế

Tr Yên L c 2 ạ

Ôn luy n tham gia kì thi ọ ch n HSG 10 c p t nh năm ọ h c 20172018

ể

ồ ưỡ

ườ

ng THPT

ớ

Giáo viên

ế

ị ễ Nguy n Th Tuy t Minh

Tr Yên L c 2 ạ

ộ ng đ i tuy n tham B i d ọ gia kì thi ch n HSG l p 10 môn Ng vănữ

ườ

ạ

ả

ớ

ng THPT

Giáo viên

Đàm Th ị ngượ Ph

Tr Yên L c 2 ạ

ọ Gi ng d y h c sinh l p 10 môn Ng vănữ

ệ

ườ

ng THPT

ọ

ấ ỉ

H c sinh

0 c p t nh năm

ữ

ể ộ HS đ i tuy n Ng văn 10

Tr Yên L c 2 ạ

Ôn luy n tham gia kì thi ọ ch n HSG 1 ọ h c 201

92020

ườ

ng THPT

ớ

ọ

ữ

ọ

HS l p 10D1

H c sinh

ề H c chuyên đ Ng văn 10

Tr Yên L c 2ạ

ườ

ng THPT

ọ

ữ

ọ

HS l p 1ớ

0D3

H c sinh

ề H c chuyên đ Ng văn 10

Tr Yên L c 2ạ

ổ ứ ụ ế 11. Danh sách t ch c, cá nhân đã tham gia áp d ng sáng ki n

GIÁO ÁN MINH H AỌ ế Ấ Ti t 15,16,17. T M CÁM

Ạ Ụ

ộ

ẫ ủ ệ ầ ơ ả ữ ư ủ ặ ượ ệ ổ

Ầ I. M C TIÊU C N Đ T ứ ế 1. Ki n th c ự ế ượ ể c ý nghĩa c a nh ng mâu thu n, xung đ t trong truy n và s bi n Hi u đ ộ ắ ấ ủ hoá c a T m ;N m đ c đ c tr ng c b n c a truy n c tích th n kì qua m t ệ ụ ể truy n c th .

ệ ả ẩ

ể ạ ư 2. Kĩ năng ễ ể ệ ọ Đ c (k ) di n c m tác ph m truy n dân gian và phân tích văn b n truy n ư ặ dân gian theo đ c tr ng th lo i. ắ t văn b n t ặ ả ự ự theo đ c tr ng th lo i. ả ể ạ s

Tóm t 3. Thái độ ồ ưỡ ề ự ủ ề ề ộ ố B i d ng tình yêu, ni m t ả hào v truy n th ng VH c a dân t c qua di s n

ữ ọ gìn, phát huy văn h c dân gian.

ấ ấ ự ạ danh d , h nh

s ng c a m i cá nhân là hi sinh ph n đ u vì ủ ộ ồ phúc và s th nh

ầ ả c, tinh th n c nh giác trong b o v t ắ ố x lí đúng đ n qu c.

văn h c.ọ ọ ế ế t yêu m n, trân tr ng, gi Bi ỗ ủ ứ ượ ẽ ố ậ c l Nh n th c đ ượ ự ị ng c a c ng đ ng v ả ấ ướ Tình yêu đ t n ệ ữ ố ồ m i quan h gi a riêng v i chung, nhà v i n ệ ổ ử ớ ộ c, cá nhân v i c ng đ ng.

ậ ạ ủ ự ợ ồ ộ ớ ứ ượ ứ ớ ướ ả c s c m nh c a tình c m v ch ng, gia đình là đ ng l c đ ể

ượ v

ươ ự ứ ọ ng, đ c hi sinh.

ệ ạ

Nh n th c đ ọ t qua m i khó khăn. ồ ứ ồ ưỡ ng ý th c tr ng danh d , tâm h n giàu tình yêu th B i d ụ ạ Giáo d c tâm h n nhân đ o, l c quan: Yêu cái thi n, căm ghét cái ác, có ự ồ ắ ủ ề ế ni m tin vào s chi n th ng c a chính nghĩa.

ệ ậ ủ ẩ

ơ ả

ế ế ư ế ố ả ộ ự ự 4. Năng l cự ữ ệ ể Hi u nh ng đ c s c v n i dung và ngh thu t c a các tác ph m truy n ế dân gian. Nh n bi Bi Bi ậ ể ạ t cách đ c hi u tác ph m theo đ c tr ng th lo i. miêu t t vi t m t s đ c đi m c b n. ọ ặ ạ s có các y u t ể ả n i tâm, bi u c m,

ề ộ ặ ắ ể ộ ố ặ ẩ ể t đo n văn, bài văn t ể ị ậ ổ

ế ể ngh lu n và chuy n đ i ngôi k . ứ ụ ữ ể ế ề ế ằ ọ

ế ắ s theo nhân v t chính.

ả ự ự ế ợ ậ ệ ế ậ ớ ớ ổ ị ế ậ t v n d ng ki n th c v giao ti p b ng ngôn ng trong đ c hi u và Bi ả ạ ậ t o l p văn b n. t các văn b n t t tóm t Bi Trình bày thuy t trình k t h p v i gi ả i thi u, trao đ i th o lu n, đóng k ch

ướ ậ tr

c n i dung trình bày.

ể c t p th . Nghe đ Ẩ ƯƠ ấ ấ ả ậ ọ tranh nh minh h a ề ả ế : Nêu v n đ , thuy t trình, phát v n, th o lu n nhóm… ượ ộ Ị Ủ II.CHU N B C A GV VÀ HS: NG PHÁP III. PH

Ế

Ế Ổ ị

ể ệ Ki m di n Ạ : IV. TI N TRÌNH TI T D Y ớ n đ nh l p: 1. tế L pớ Ti Ngày d yạ

ắ V ng 0 10C 15,16,17 20/10/2017

Không ớ ệ

ầ ể ớ ạ ộ 2. Ki m tra bài cũ: 3. Gi i thi u bài m i: ủ Ho t đ ng c a GV và HS

ạ ộ N i dung c n đ t ở ộ A. Ho t đ ng kh i đ ng

ọ ạ ộ

ố ố

.. ỏ i câu h i

ỏ ặ

ậ ợ ớ ớ c bài hát trên g i nh ớ i câu

ượ ệ ổ ệ ổ

T m Cám. ườ ớ ề ể ế ng đ n v i

ấ HS nh n ra đ ấ ớ i câu chuy n c tích t ề Bài hát trên nói v con đ ủ ạ h nh phúc c a T m.

ẫ ớ ạ ườ ả ậ ấ

ẽ ể

ấ GV Cho h c sinh nghe / xem video B ng b ng bang bang ả ờ HS: Xem video, tr l GV: Đ t câu h i: ợ + Bài hát trên g i cho em nh t chuy n c tích nào? + Qua bài hát trên, em hi u gì v nhân ậ ấ v t T m? ớ ng GV d n vào bài m i: V y con đ ế ủ đ n v i h nh phúc c a T m đã tr i qua ữ nh ng khó khăn gì, chúng ta s tìm hi u ệ ổ T m Cám truy n c tích

ạ ộ ứ ế ớ B. Ho t đ ng hình thành ki n th c m i

ẫ

ệ ổ ẩ ể ể I. Tìm hi u chung ể ạ 1. Th lo i truy n c tích

ể ụ

ệ ặ ố ụ ủ

ả ệ ạ ọ ụ ng ti n d y h c: b ng ph ,

ứ ổ ứ ạ ọ ọ ch c d y h c: h c

ướ

ệ ổ

ụ ọ ể ệ

ố s dân gian, c t

ệ ượ ư ấ

ệ ổ ể ấ ườ ướ ọ Giáo viên h ng d n h c sinh tìm ề hi u chung v tác ph m ọ – M c tiêu: Giúp h c sinh hi u rõ ệ ổ ể ủ khái ni m và đ c đi m c a truy n c ấ ệ ổ tích, b c c c a truy n c tích T m Cám. ươ – Ph bút d .ạ ậ ạ ọ – Kĩ thu t d y h c: công não, thông ồ ả tin – ph n h i. – Hình th c t ệ ộ ậ sinh làm vi c đ c l p. ệ ự c th c hi n: – Các b ể * Thao tác 1: Tìm hi u truy n c tích ướ B c 1: Chuy n giao nhi m v h c t pậ ệ ổ ế GV: Em hi u th nào là truy n c ạ tích? Có m y lo i truy n c tích? a. Khái ni m:ệ ẩ ự ự TCT là tác ph m t ượ ng đ truy n và hình t ậ ể ề ố ị đ nh, k v s ph n con ng ủ c h c u có ch i bình

ể ủ ể ệ ng trong xã h i th hi n tinh th n nhân

ầ ạ

ệ ự ụ ượ

ế ứ

ề

ả ạ ầ i nh ng

ế ố ượ ấ ề ng nhi u nh t.

ư ầ ọ

ổ ủ ổ ế ố ầ ặ ự ủ ệ ặ ữ Trình bày nh ng đ c đi m c a truy n ổ c tích th n kì. ệ ướ B c 2: Th c hi n nhi m v HS: suy nghĩ, khái quát ki n th c. ỗ ợ ọ GV: Quan sát, h tr h c sinh. ế ướ B c 3: Báo cáo k t qu ữ nét ỏ ả ờ i câu h i, tóm l HS tr l ề ệ ổ ệ ổ chính v truy n c tích và truy n c ầ tích th n kì. ậ HS khác: nh n xét, b sung. th n kì vào

ể ủ ế ệ

ế ậ ẫ ộ

ướ ự ệ ệ ộ ả B c 4: Nh n xét, đánh giá k t qu ụ th c hi n nhi m v ệ i d ng xung đ t thi n

ỏ ơ ủ c m cháy b ng c a

ấ ể ệ ướ ộ

ề ằ

ề ạ công b ng trong xã h i, v ph m ườ ộ ệ ờ ủ ự ầ ộ ườ th ộ ủ ạ đ o và l c quan c a nhân dân lao đ ng. b. Phân lo iạ : truy n c tích đ ệ ổ c chia thành ba lo i:ạ ổ Truy n ệ c tích v loài v t ậ : ạ : ổ Truy n ệ c tích sinh ho t ộ ổ Truy n ệ c tích th n kì: Có n i dung phong phú và chi m s l + Đ c tr ng quan tr ng c a c tích th n kì là s tham gia c a các y u t ti n trình phát tri n c a câu chuy n. ả + N i dung: ph n ánh mâu thu n gia đình, ộ ướ ạ ẫ mâu thu n xã h i d ố ><ác, t t>

ố ạ ậ ứ ế GV: Nh n xét, ch t l i ki n th c.

ấ ệ ổ

ấ T m Cám thu c ộ

ạ ổ ế ở ệ ổ GV: Truy n c tích ệ ổ lo i truy n c tích nào?

ph bi n ế ớ

ố ệ

ọ ể

ả ữ ườ i

ỏ

ơ ề ự ằ c m v s công b ng, dân

ơ ồ ư ằ ố t khái quát và nêu b duy t:ắ b ng s đ t

ụ ệ ớ

ứ ế ậ ấ

ộ ấ ữ ấ

ả ắ ả ờ ấ ắ Em hãy tóm t ệ ổ ụ ủ c c c a truy n c tích này. ệ ự ướ B c 2: Th c hi n nhi m v HS: suy nghĩ, khái quát ki n th c. ỗ ợ ọ GV: Quan sát, h tr h c sinh. ế ướ B c 3: Báo cáo k t qu ỏ i câu h i, tóm t HS tr l t T m Cám 2. Truy n c tích ạ ổ ầ ộ Thu c lo i c tích th n kì. ề ấ ệ T m Cám ể nhi u Ki u truy n ụ ư ộ i. Ví d nh dân t c khác nhau trên th gi ườ Cô L Lemọ ế (Pháp), Chi c hài c m pha l ê ạ (Trung Qu c). Dù (Đ c), ứ Nàng Di p H n ư tên g i khác nhau nh ng chúng có đi m ề ộ chung v n i dung là: ố ậ ủ + Ph n ánh s ph n c a nh ng con ng ấ ạ nh bé, b t h nh. ể ệ ướ + Th hi n ủ ạ ch , h nh phúc. Đ cọ Tóm t ố ụ B c c: Truy n ệ T m Cám ầ ứ ấ có hai ph n, ng v i hai ờ ủ ạ đo n đ i c a nhân v t T m cũng là hai giai ẹ ạ ủ đo n c a cu c đ u tranh gi a T m và m con Cám ồ ậ ủ ầ + Ph n 1: Thân ph n c a T m – cô gái m

ế ườ ớ ạ ng đ n v i h nh phúc c a cô

ế ậ

ướ ự ệ ấ

ế ố ụ ấ truy nệ T m Cám và trình bày b c c. ả B c 4: Nh n xét, đánh giá k t qu ụ ệ th c hi n nhi m v ố ạ ậ GV: Nh n xét, ch t l ứ i ki n th c

ặ ệ

ủ ả

ỏ ậ ấ

ữ ả ị

ấ ị ấ ấ ẹ ế ặ GV Đ t câu h i: tìm nh ng chi ti t ề ọ quan tr ng nói v hoàn c nh và thân ậ ủ ph n c a T m?

ổ ợ ẽ .

ẹ ấ

ọ ả ờ HS đ c và tìm trong SGK. HS tr l i.

ẻ ấ ồ ấ ươ ả ở ớ

v i dì gh (là m c a Cám). ệ ườ ấ ấ i r t cay nghi ẹ ủ t => T m

ả

ấ ả ấ

ạ

ề c m nuông chi u, đ

ặ ắ ượ c ăn ẩ ở

ệ ặ ủ ẻ ố ớ

ậ ủ ề ấ ậ ề ệ ị t Nh n xét v thân ph n c a T m?

ậ ỏ

ể

ậ ồ ộ ỏ : Em hãy k tên m t ể ồ ậ ươ ng đ ng

ủ ổ

ả ờ ườ ặ GV đ t câu h i ố s nhân v t có thân ph n t ớ ấ v i T m. HS tr l

Ế ủ côi và con đ ế ệ ủ ộ ấ ầ t c a + Ph n 2: Cu c đ u tranh quy t li ạ ạ ự ố ể i s s ng và h nh phúc. T m đ giành l ể ệ ề ệ ầ ủ Hai ph n c a truy n đ u th hi n quan ở ề ố ni m s ng c a nhân dân: “ hi n g p ác báo” lành”, “ác gi ả ể ọ II. Đ c hi u văn b n ả 1. Hoàn c nh và thân ph n T m T m và Cám là hai ch em cùng cha khác m . Hai ch em suýt soát tu i nhau. T m là ợ ả con v c , Cám là con v l ế ừ ồ ấ h i T m còn bé, sau đó M T m ch t t ế ấ m y năm thì cha T m cũng ch t => cô gái m côi đáng th ng. T m ph i ẻ Dì gh là ng ổ ở ph i kh s . ụ ả Hàng ngày T m ph i làm l ng v t v , ế ướ ế h t chăn trâu, gánh n c, đ n thái khoai, ạ ớ v t bèo; đêm l i còn xay lúa, giã g o mà ệ ế không h t vi c. ẹ ượ Cám thì đ ố ơ tr ng m c tr n, su t ngày quanh qu n ả nhà, không ph i làm vi c n ng ự ố ử ấ > s đ i x b t công c a dì gh đ i v i T m.ấ ấ ồ => T m là cô gái m côi, ch u nhi u thi → ấ ẩ thòi. Thân ph n h m hiu, nh bé, b t ạ h nh. → ấ ồ ậ ộ T m thu c ki u nhân v t m côi và con ậ ớ ươ riêng (t ng đ ng v i thân ph n c a các ệ ậ nhân v t anh Khoai trong truy n c tích Cây tre trăm đ tố , ng ệ i em trong truy n Cây kh …)ế i. (H T TIÊT 1)

ị

D u dàng là th T m

ế ấ ơ i

ả

ệ

Mà sao em ph i thi

t thòi, vì sao?

ậ

ớ

ầ Ph n nghèo hôm s m dãi d u

ế

ọ

Hóa bao nhiêu ki p, ng t ngào, đa đoan.

ườ

ở ớ

ườ

i ngoan

v i ng

i gian

ư ụ

ề

ẫ

D u hi n nh b t cũng tan nát lòng.

ệ ổ

ả

ấ

Truy n c tích “T m Cám” đã ph n ánh

ữ

ẫ

ộ

nh ng mâu thu n, xung đ t trong XH x a.

ộ ấ

ệ

ậ

ữ V y cu c đ u tranh gi a cái thi n và cái ác

ể

ễ

ọ ả TI T 2Ế ể II. Đ c hi u văn b n

ế ụ Chúng ta ti p t c tìm hi u. ữ

ớ ộ ữ ấ ấ ẹ

di n ra ntn? ẹ ẫ ể Tìm hi u mâu thu n gi a T m và m con Cám ớ Chia l p thành 4 nhóm.

ở nhà:

ấ ữ

ẫ ẻ ồ

ấ ấ

ẫ

ữ ế ẫ 2. Mâu thu n xung đ t gi a T m v i m con Cám ặ a. Ch ng 1: Khi T m còn Đó là mâu thu n gi a: ẻ + T m >< dì gh (con ch ng – dì gh ) ẹ ị + T m >< Cám (Ch em cùng cha khác m ) ể ệ ẫ => Mâu thu n gia đình. Mâu thu n th hi n ự ệ qua nh ng s vi c, chi ti t sau: ự ệ ấ

ể ẹ

ế ầ

ưở ầ

ổ

ọ ậ ế ữ ụ: Nh ng s vi c tiêu Giao nhi m vệ ẫ ủ ể ệ bi u th hi n mâu thu n c a T m và m con Cám? Phát phi u và yêu c u các nhóm: ư + Các nhóm b u nhóm tr ng, th kí. + Trao đ i theo nhóm ệ + Hoàn thi n phi u h c t p

ự ệ S vi c

ẹ Hành đ ngộ ủ ấ c a T m ủ ộ Hành đ ng c a m con Cám ự ệ S vi c

Hành đ ngộ ủ ấ c a T m Hành đ ngộ ẹ ủ c a m con Cám

ể ấ

ừ ấ L a T m đ l y tépỏ gi

Đi b t ắ tép đ ể c ượ đ ưở th ng ế y m đào ỉ ắ Chăm ch b t ắ ượ c tép, b t đ ỏ ầ đ y 1 gi ắ Đi b t tép ể ượ đ đ c ưở th ng ế y m đào

ừ

Nuôi cá b ngố Nuôi cá b ngố Chăm chút, ạ ầ b u b n cùng cá b ngố ấ L a T m đi chăn ế ồ trâu đ ng xa, gi t b ng.ố ự ộ Đi d h i

ặ ắ ấ ử Th giày Đi d ự h iộ ớ ộ Tr n thóc v i ạ g o b t T m nh tặ

Nh t thóc ra ạ thóc, g o ra g o.ạ

ồ ử Th giày H n nhiên

ậ Nh n xét ợ ọ Tham v ng, h m hĩnh.

ề Nh n ậ xét

ỉ ọ

Hi n lành, ậ chăm ch , th t thà.

Gian ngoan, x o ả ệ quy t, luôn tìm ệ cách tri t tiêu ề ọ m i ni m vui, ề ni m hi v ng ấ ủ c a T m. ẫ ộ đ c ác, nh n tâm ạ ấ hành h T m.

ẫ ẹ ữ ạ ệ ế ả

ế Đ i di n nhóm báo cáo k t qu . Các ổ nhóm khác b sung ý ki n. ẫ ộ i v t ch t, tinh th n trong cu c

ẫ ề ợ ậ ườ ấ Mâu thu n gi a T m và m con Cám là mâu thu n trong gia đình, xoay quanh quy n l ố s ng th ấ ng ngày

ỉ ế ế ớ ự t, c c thân, ch bi t ố ạ i

ế ậ GV nh n xét, đánh giá và ch t l ứ ki n th c

ượ ỡ ủ ự ượ c gi ng th n kì đ i v i

ấ ề ả ự ế ằ i quy t b ng s ầ ố ớ ỡ ủ i, giúp đ . i hi n lên an ể ệ ẫ i quy t mâu thu n đó th hi n

ế GV nêu câu h i:ỏ ả ứ ậ ? Em có nh n xét gì v cách ph n ng ủ ạ ủ ữ ướ ấ ủ c nh ng th đo n c a c a T m tr ẹ m con Cám? ệ ỉ ươ

ỡ ừ

ủ ng thi n ở cô gái nghèo tr ớ ạ ng đ n v i h nh ặ ế hi n g p ế ở ề t lí

ủ ế ố ầ ả ứ ấ T m ph n ng y u khóc. ẫ Mâu thu n này đ giúp đ c a l c l ệ ụ ạ T m, B t l ế ả Cách gi ặ ở ề hi n g p lành t lí: tri ề ấ > T m hi n lành, chăm ch , l ụ ượ c B t giúp đ : t mà đ ườ ậ thành hoàng h u. Con đ ể ệ ấ phúc c a T m th hi n tri lành * Vai trò c a y u t th n kì ấ ượ ạ c h nh phúc

ờ ? Nh đâu T m tìm đ cho mình? HS tr l iả ờ ế t nói, con ụ th n kì: B t, con gà bi

t nh t thóc: ề ế ệ ể ặ ệ ế ố ầ ẻ ế ấ ụ GV giao nhi m v tìm hi u v y u ố ầ t th n kì: ủ ặ ấ ỗ i, nâng đ m i khi T m g p khó

nào?

ồ ấ ể ế ố ữ + G m nh ng y u t ệ + Xu t hi n vào khi nào, đ làm gì? ẩ ự

ể ủ ố ổ ệ ộ ể ệ Y u t chim s bi + Luôn xu t hi n đúng lúc. ỡ + An khăn hay đau kh .ổ Vai trò: + Thúc đ y s phát tri n c a c t truy n. ờ ọ + Th hi n khát v ng thay đ i cu c đ i,

ậ ườ i bé

ự ệ ụ ể + Vai trò? ệ HS th c hi n nhi m v ữ ổ ố thay đ i s ph n cho nh ng con ng ộ ỏ ấ ạ nh , b t h nh trong xã h i. ặ ở ề ệ hi n g p lành + Bi u hi n cho tri ế t lí .

ậ GV nh n xét, đánh giá

Ế Ế (H T TI T 2)

ả ọ TI T 3Ế

ậ ấ

ướ ể

ẫ ộ ẹ ấ

ấ ặ ở ch ng 2 (sau khi T m tr

ể II. Đ c hi u văn b n ả 1. Hoàn c nh và thân ph n T m ộ ữ ấ ẫ 2. Mâu thu n xung đ t gi a T m ặ : Sau khi T m thành hoàng b. Ch ng 2 ấ h uậ (Cu c đ u tranh không khoan nh ượ ộ ng ạ ạ ể i h nh phúc) đ giành l ọ ng d n h c sinh tìm hi u mâu GV h ấ ữ ẫ thu n xung đ t gi a T m và m con ở Cám thành hoàng h u)ậ

ẫ ộ ấ ẻ

ữ ư ế ể ơ ế ệ

ấ GV: Mâu thu n xung đ t gi a T m ẹ và m con Cám phát tri n nh th nào ở ặ ch ng này ?

ộ ấ ệ ữ ẫ ộ

ộ

ầ

ấ ữ ả Mâu thu nẫ : T m Cám và dì gh ngày ể ắ t h n, phát tri n càng gay g t, quy t li ộ ệ thành mâu thu n mang tính quan h xã h i, mâu thuãn m t m t m t còn gi a thi n >< ác. ủ ọ ẹ + M con Cám: Tìm đ m i cách đ c ác ế ệ ấ ậ t T m, chi m ngôi hoàng h u, hòng tiêu di ưở ng vinh hoa phú quý. h ượ ộ ể ấ Cu c đ u tranh không khoan nh ng đ ị ế  4 ấ ạ ạ i h nh phúc: T m: 4 l n b gi giành l t ầ l n hóa thân.

ẹ ứ GV: T m tr i qua nh ng hình th c hóa thân nào?

ấ ặ T mấ T m trèo cau. ế t

M con Cám Ch t cây gi T mấ ế Gi t vàng anh

ặ Ch t xoan đào

ố ử Đ t khung c i

ị

ở ạ l ố i thành ạ s ng h nh ừ ị B tr ng tr đích đáng.

ộ ấ ế ấ T m bi n thành chim vàng anh. ấ T m thành cây xoan đào. ử ấ T m thành khung c i ị ấ T m thành cây th ả ị qu th . ấ T m tr ườ i, ng phúc.

ủ ứ ữ ở

ủ ớ ộ GV: Thái đ , hành đ ng c a T m ntn trong nh ng hình th c hóa thân? khi ả ứ So sánh v i các ph n ng c a cô trong ụ ộ ừ ộ ố ế T m t cô gái y u đu i, th đ ng, ch ỉ

ặ ặ ch ng 1?

ở ạ ấ

ị ấ ị ẻ ế

ấ ộ

ủ ế dân gian miêu t ư ướ ị ườ

ấ ấ ấ t, ng ữ

ấ ế

ỗ ầ t, em có ? Sau m i l n T m b gi ả ế ả ti ng th y tác gi ố ầ ấ c ko? B n l n khóc c a T m nh tr ề ế ủ hóa thân c a T m nói lên đi u bi n ủ ứ ố ổ đ i gì trong tính cách, s c s ng c a nhân v tậ

ố ắ

ế ố ầ ệ . t

ả ị ế ể ố

ữ ậ ồ ủ Vai trò c a các y u t th n kì (chim vàng anh, cây xoan đào, khung c i,ử ủ qu th ) trong quá trình bi n hóa c a T m?ấ

ệ ể ớ ộ ể ở t đ v i cái ác ử t, tri

ự ỗ ậ ệ ạ t, s tr i d y m nh

ậ

ệ

ặ ng, th hi n

ưở ầ ạ

ệ ủ ắ

ướ ộ

ữ ậ

ề ậ ủ ủ ữ ộ ? Tr c nh ng hành đ ng đ c ác c a ề Cám, vua đ u không nói gì. Em có suy nghĩ gì v nhân v t này?

ấ ờ ừ ậ

ớ ủ ệ ẹ ạ ế ọ ở ị t khóc khi g p khó khăn, b đày đ a ( bi ặ ế ẽ nên m nh m , quy t ch ng 1)T m đã tr ặ ệ ự ệ ơ li t h n, luôn tìm cách báo hi u s có m t ứ ủ c a mình trong các hình th c hóa thân, ớ ế tuyên chi n v i k thù, không ch u ch t ứ ặ m t cách oan c trong im l ng. ọ ế ỗ ầ i đ c Sau m i l n T m b gi ố ầ không còn nghe th y cô khóc n a. B n l n ề ị b gi t, T m đ u tìm cách hoá thân sang ệ ớ ẻ ế ấ ế t v i k ki p khác và đ u tranh quy t li ế ộ ủ thù, tìm cách r a m ng, t t i ác gi cáo t ủ ồ ị ướ ch , c p ch ng c a Cám. T m có m t s c s ng mãnh li ộ ứ ố ấ ủ ế ố ầ th n kì: Vai trò c a y u t ệ + Làm cho c t truy n phát tri n sinh đ ng. ấ + Là nh ng v t T m g i linh h n đ tr ế ệ ề ấ v đ u tranh quy t li ạ ạ i h nh phúc. giành l ứ ố + S c s ng mãnh li ẽ ủ m c a nhân v t. ạ ồ ủ ệ ể + Th hi n quan ni m luân h i c a đ o ậ ể ệ ướ c Ph t nhào n n qua lí t ưở ơ m công lí, tinh th n l c quan, tin t ng ủ ẽ ấ t th ng c a cái thi n c a nhân dân vào l t lao đ ng.ộ ướ c nh ng hành Nhân v t nhà vua: Tr ề ộ ộ đ ng đ c ác c a Cám, vua đ u ko nói gì => ộ ư ườ i ngoài cu c, xa v i. hoàn toàn nh ng ủ ấ ộ * Nh n xét hành đ ng c a T m tr ng ở ố cu i truy n ph t m con Cám

ấ ế

ồ ừ

ấ ợ

ằ

ư ế ả ớ

ấ ậ

ả ở ấ

ế

ậ ề ể Gv nêu v n đ đ HS tranh lu n: ẹ ộ Đánh giá hành đ ng c a T m v i m ồ con Cám, có hai lu ng ý ki n: ạ ủ ớ Đ ng tình v i cách tr ng ph t c a ư ế T m, cho nh th là h p lí, đích đáng. ồ Không đ ng tình, cho r ng hành ấ ộ đ ng nh th là trái v i b n ch t ủ ẻ ẹ ề hi n h u c a T m, làm gi m v đ p ẹ ế ậ ủ c a nhân v t khi n T m tr nên h p hòi, tàn nh n.ẫ ế ủ Ý ki n c a em ?

ớ ậ ừ ế ạ ở ố ẽ ậ ể ợ Phù h p v i quá trình chuy n bi n tính ấ ụ ộ y u đu i, th đ ng ch p cách nhân v t: t ế ệ ơ t h n, nh n đã tr nên m nh m , quy t li

ạ ế ng đ u tranh đ n cùng cho h nh

ề ệ

ắ

ẽ ấ t ệ ủ

ầ ượ đ

ấ ư

ạ ệ

ụ ườ i nghe d ậ i đ c, ng ữ ễ ớ

ể ệ ộ ầ ể ằ GV: Truy n ệ T m Cám c k b ng ữ ẫ văn xuôi, nh ng có xen l n nh ng ầ t kê và nêu đo n văn v n, em hãy li ạ ầ ấ ữ tác d ng nh ng đo n văn v n y? ả ậ HS th o lu n ứ ế ố GV ch t ki n th c ể ớ ộ ậ ườ

ướ ấ ườ kiên c ủ phúc c a mình. ướ ệ ể ệ c Th hi n quan ni m v thi n ác, ưở ầ ạ ơ ng m công lí, tinh th n l c quan, tin t ủ ủ vào l t th ng c a chính nghĩa, c a cái thi n c a nhân dân. ệ ổ ộ ố ạ * M t s đo n văn v n trong truy n c ấ tích T m Cám ạ ể ộ ố K m t s đo n: ễ ườ ọ Tác d ng:ụ giúp ng nh , d thu c. Không nh ng v y, chúng ả còn góp ph n th hi n thái đ , tình c m ủ i k v i các nhân v t tham gia c a ng trong truy nệ ế ổ III. T ng k t

ẩ

ị ộ ẫ hs t ng k t giá tr n i ế ng d n ệ ề ổ ậ ủ ị ộ ệ

ậ ủ ấ ẫ ả GV h dung và ngh thu t c a tác ph m. Đánh giá v giá tr n i dung và ngh ệ ổ thu t c a truy n c tích T m Cám?

ủ ườ i dân ự ậ ướ ố c s ph n c a ng

ệ ủ

ậ ấ t c a ủ ườ ướ ự i tr ự ỗ ậ c s vùi d p, t n công c a

ơ ổ ờ ạ

ề c m đ i đ i > ni m l c quan trong ầ

ệ ạ ắ ẫ ố

́ ̣ ư ấ ế ẫ kì o: tao s c h p d n và k t thúc

ầ ấ ắ ơ ầ ầ ọ ọ ớ ệ ộ 1. N i dung ấ ủ ộ B n ch t c a các mâu thu n và xung đ t ị ệ => Giá tr hi n th c ả C m thông tr lao đ ng.ộ ứ ố S c s ng và s tr i d y mãnh li con ng cái ác. Ướ ạ ộ ố => Tinh th n nhân đ o cu c s ng ậ ệ 2. Ngh thu t ấ C t truy n ly kì h p d n, kh c ho tính cách nhân v t.ậ ả ế ố Y u t có h u. ậ ̀ Các câu văn v n: giau ch t th , kh c sâu ố c t truy n. Yêu c u HS đ c và h c ph n ghi nh (sgk)

ạ ộ ệ ậ C. Ho t đ ng luy n t p

ặ ỏ GV đ t câu h i:

ế ế Ở ề ặ hi n g p lành t lý nào Tri t lý

ử ắ

ấ tác giả Câu 1: Theo em, tri ả dân gian g i g m vào trong văn b n T m Cám ?

G i ý:ợ

ệ ữ ườ ệ

ạ ọ Đ c ị

ứ ỡ ườ i có cái tâm trong Thi n là nh ng ng ả ạ sáng, đ o đ c không làm h i ai c và luôn i khác luôn giúp đ ng

ượ ạ ớ Ng ệ i v i thi n là ác. c l ấ truy n T m Câu 2: ộ ề Cám, anh (ch ) suy nghĩ gì v cu c ữ ệ ấ đ u tranh gi a cái thi n và cái ẻ ấ ườ ố ữ ác, gi a ng t và k x u trong xã i t ộ ư h i x a và nay?

ộ ấ ữ ố t và ả ậ HS th o lu n nhóm. ộ ư ệ Cu c đ u tranh gi a thi n và ác, t ấ x u trong xã h i x a và nay:

ệ ả ộ ư + Trong xã h i x a: ữ ổ Trình bày, trao đ i, ph n bi n gi a các nhóm

ộ + Trong xã h i ngày nay:

ệ ả ọ Liên h b n thân rút ra bài h c:

ậ ụ ạ ộ ở ộ D. Ho t đ ng v n d ng, m r ng

ướ ễ ẫ ọ ị 1. GV h ng d n h c sinh phân vai di n k ch tr ướ ớ c l p

ư ế ủ ả ấ ộ ế ở ẽ hoàn c nh c a T m, em s có hành đ ng nh th nào

ủ ặ 2. GV đ t câu h i: ướ ự ố ử ấ tr ỏ N u ẻ c s đ i x b t công c a dì gh ?

ử ủ ư ứ HS đ a ra cách ng x c a mình .

ọ ậ ế 3. Các phi u h c t p.

ế ọ ậ ố Phi u h c t p s

1

TẤM CÁM

ơ ồ

ắ ắ

ế

ộ

t chi ti

t th hi n hành đ ng

ắ ắ

ẹ

ế

ể ệ ủ ộ

ể ệ

ấ

ợ Hoàn thành s đ theo g i ý sau: 1a…5a ghi v n t ủ c a m con Cám; 1b…5b ghi v n t

t chi ti

t th hi n hành đ ng c a T m

ế

ạ ế ụ ủ

ệ

ậ

ỗ

ệ K t truy n: (Ghi l

i k t c c c a m i nhân v t trong truy n :

T mấ

ẹ

- M con Cám:

ườ

ế

ừ i bi ng, l a trút h t ấ

ủ

ỉ ắ ầ ừ

ị

1a. L ỏ gi

ế tôm tép c a T m

ỏ 1b. Chăm ch b t đ y gi ế tôm tép b Cám l a trút h t

ỏ Cái y m đế

Con cá b ngố 2a. 2b.

Đi xem h iộ 3a. 3b.

ấ ậ T m thành hoàng h u 4a. 4b.

ấ ồ T m h i cung 5a. 5b.

2 ế ọ Phi u h c t pậ

ế ọ ậ ố

ợ ẫ ướ

ự

ể

D a vào phi u h c t p s 1 và các g i d n d

ẫ i đây đ phân tích mâu thu n

ấ

ệ trong truy n T m Cám

Mâu thu nẫ

ả ẫ ủ

dân gian đã gi ệ

ể ệ ậ

ẫ ủ ẫ

ế i quy t mâu ướ ng nào và ể ệ

ậ Truy n th hi n mâu thu n c a nhân v t ượ nào v i nhân v t nào? Mâu thu n đó đ c ữ

ệ ớ ể ệ

ự ệ

th hi n qua nh ng s vi c chính gì?

ệ ổ

ế

ề t có

ả Tác gi thu n c a truy n theo h ằ b ng cách gì? Qua đó th hi n đi u gì? ữ Nh ng truy n c tích mà em bi cách gi

iả quyết giống như vậy không ứ ộ ủ

ẫ

ấ Em th y m c đ c a mâu thu n đó ư ế nh th nào?

ẫ

ố

ờ ố

ẫ

ừ T mâu thu n trong gđ, tg dân gian mu n ả ph n ánh mâu thu n gì trong đ i s ng xã h i ộ

ấ

ợ ẫ

ể

ấ

Tìm hi u ch ng đ i th nh t c a T m theo các g i d n sau:

ả 2. T m ph n ờ ặ ứ ấ ủ ứ ư ế ng nh th ỗ ướ c m i nào tr ị ẹ ầ l n b m con Cám hãm h i? ạ

ấ ư ế

3. Ai đã giúp T m? Giúp nh th nào?

ị ậ

4. Qua ch ng ặ ờ ầ ủ đ i đ u c a ậ nhân v t, em ọ ượ c thông đ c đ ủ ệ đi p gì c a tác ả gi ? dân gian?

Phiếu 3 ả ấ 1. T m ph i học ộ ố ch u m t s ư ế ph n nh th nào?

4 ế ọ Phi u h c tập

ờ ứ

ủ ấ

ợ ẫ

ể

ặ

Tìm hi u ch ng đ i th hai c a T m theo các g i d n

ở ạ

ử

ấ

ặ

sau: ữ ả

1. T m đã g p ph i nh ng tr ng i /th thách gì?

ượ

ở ạ

ử

ữ

ấ 2. T m đã v

t qua nh ng tr ng i /th thách đó ra sao?

ượ

ở ạ

ử

ữ

ấ

ẩ

ấ

ở

ậ

3. Hành trình v

t qua nh ng tr ng i /th thách cho th y ph m ch t đáng quý gì

nhân v t?

ả

ố ử ắ

ệ

ừ ặ

ờ ứ

ủ ấ

4. Tác gi

dân gian mu n g i g m thông đi p gì t

ch ng đ i th hai c a T m?

ẩ

ề ế 5. Em có suy nghĩ gì v k t thúc tác ph m ?

5 ế ọ Phi u h c tập

ế

ầ

ệ ẽ ư ế t th n kì, câu chuy n s nh th

ị

th n kì có v trí vai trò ra sao trong ế

ệ

ầ

ấ

ữ N u không có nh ng chi ti ế ố ầ ư ậ nào? Nh v y y u t ấ truy n T m Cám . Em thích nh t chi ti

t th n kì nào? Vì sao?

ế ọ Phi u h c t pậ

ỏ ướ ẫ ừ ự ể ạ ọ ng d n HS nhìn t các khía c nh (lĩnh v c khoa h c) đ rút ra bài

ặ Đ t câu h i, h h c ọ

ị ướ ả ờ Lĩnh v cự khoa h cọ h iỏ Đ nh h ng tr l i

Câu h iỏ

Bài h c/ọ Ý nghĩa giáo d cụ

ử Giáo d c ụ ạ ứ đ o đ c Vì sao Cám không ượ c Hoàng t đ đoái

ấ ị ẹ 2

t?ế Xã h iộ Giáo d cụ

ế 3

ế

ả 4

ấ ụ ườ

5 Giáo d c ụ pháp lu tậ ạ ứ Đ o đ c Tâm lý Logic h cọ Tâm lý

ế

6 ạ ứ Đ o đ c

7 ạ ứ Đ o đ c tìm

ả Tâm lý Pháp lu tậ ạ ứ Đ o đ c

ố ặ

ủ

ủ ệ ấ ộ

ắ ằ

ệ ổ ủ công b ng, s chi n th ng c a cái thi n, chính nghĩa. ệ ổ ự ế ậ ủ ệ ấ ệ

ấ ậ T m Cám hoài? Vì sao T m b m con con Cám gi ẹ ủ N u là m c a Cám, ư ậ em có l p m u gi t T m không? ẻ M dì gh có ph i là ẹ ấ i m x u không? ng ượ ấ c hóa Vì sao T m đ ề ầ ki p nhi u l n? ọ ấ Vì sao T m ch n bà ướ ụ c chè? c bán n ử Vì sao Hoàng t ấ ượ c T m? đ ả ấ Vì sao T m ph n kháng ngày càng ắ ọ ạ m nh: D a khoét m t ế Gi t Cám; Tr thù ẹ m Cám? ủ ạ ộ E. Ho t đ ng c ng c , d n dò ố C ng c : ẫ Mâu thu n, xung đ t trong truy n c tích “T m Cám”. Quan ni m c a nhân dân ề ẽ v l ặ ắ Đ c s c ngh thu t c a truy n c tích “T m Cám”. ặ D n dò: ề V nhà hoàn thành các bài t p. ẽ ồ ư duy TCT V đ t

Ế Ấ Ế Ề Ị

Ậ ậ K T LU N, Đ XU T, KI N NGH ế * K t lu n

ọ ụ

ỷ ấ ổ ổ ừ ự c đ c p và bàn r t sôi n i t ạ nhi u th p k qua. Các nhà nghiên c u ph

ừ ươ ậ ế ộ ấ ứ ớ ủ ữ ự

ạ ể ư ề ạ

ướ ủ ầ ị

c th ng nh t theo t ư ưở t

ự ọ

ự ố ng đ n c a giáo viên: h c sinh t ứ ậ ượ ch c h ế ấ ẫ ủ ậ ụ

ạ ỹ ớ ề ng pháp d y h c là m t v n đ đã Trên lĩnh v c giáo d c, đ i m i ph ề ươ ượ ề ậ ng đ ọ ậ ứ ạ pháp d y h c đã không ng ng nghiên c u, ti p thu nh ng thành t u m i c a lý lu n ạ ơ ệ ọ ủ ệ ọ ạ c ta ngày càng hi n đ i h n, đáp d y h c hi n đ i đ đ a n n d y h c c a n ượ ứ ớ ổ ướ ọ ậ ng đ i m i ng đ c nhu c u h c t p ngày càng cao c a nhân dân. Đ nh h ọ ạ ộ ạ ươ ng pháp d y h c đã đ ng tích c c hoá ho t đ ng ph ướ ự ổ ứ ướ ủ ộ ủ ọ giác ch đ ng i s t c a h c sinh d ệ ạ ụ ệ ả tìm tòi, phát hi n, gi i quy t nhi m v , nh n th c và có ý th c v n d ng linh ho t, ứ ế sáng t o các ki n th c, k năng đã thu nh n đ ứ ậ ượ c.

ề ự ự ạ Trong quá trình xây d ng, th c hi n đ tài, do s h n ch v năng l c, t

ệ ệ ữ ế ề ỏ ự ầ ư đã đ u t

ọ ả ạ ẽ ế ề

ọ ứ

ơ ờ ế ấ ổ ọ ậ ủ ế ượ ự ậ ầ i vi

ạ ể ề ự ệ ễ ể ồ ư ệ ế , tìm tòi song không tránh kh i nh ng thi u ớ ầ hi v ng đ tài này s góp ph n làm thay đ i không khí l p ữ c s đóng góp c a các th y cô ả ụ

ủ ườ ệ ọ ữ ạ

ề ấ

ế ị ạ ườ ầ ị kinh phí trang b các thi

ự ả li u và kinh nghi m, dù tác gi sót, h n ch ; tác gi ọ h c, làm cho h c sinh c a mình ngày càng yêu m n và h ng thú h c t p môn Ng ồ văn h n. Đ ng th i, ng t r t mong nh n đ giáo, b n bè đ ng nghi p đ đ tài có tính th c ti n, có th áp d ng có hi u qu trong quá trình d y và h c môn Ng văn. ị ế * Đ xu t, ki n ngh ố ớ Đ i v i nhà tr ế ệ ng: c n có s đ u t ỗ ợ ổ ư ộ ố ệ ề ạ ả ớ

ươ ọ ự ầ ư ọ t b d y h c ệ ầ nh máy chi u, phòng máy… H tr ph n công ngh thông tin cho giáo viên. Mua ả m t s tài li u v ph ng pháp đ i m i trong gi ng d y và các tài li u tham kh o khác cho giáo viên và h c sinh.

Ộ Ố Ọ Ủ Ả Ả Ẩ M T S HÌNH NH S N PH M C A H C SINH

Ệ TÀI LI U THAM KH O

ậ ữ NXB Giáo d c,ụ 2010.

ụ

ữ ấ ề ươ

ự ậ ệ ậ ậ ề ể ạ ậ ỏ

ữ ủ ọ NXB Giáo d c.ụ

ườ ễ ng Phát,

ụ NXB Giáo d c năm 2000 ỳ ị ự ọ . ụ ữ NXB Ph n .

ệ ử ả .

Ngày.....tháng......năm......

Ngày 25 tháng 02 năm 2021

ủ ưở

ủ ị

ả

Th tr

ị ơ ng đ n v

Tác gi

ế sáng ki n

Ngày.....tháng......năm...... ấ ơ Ch t ch HĐSK c p c sở

ư ệ ộ ố Ả 1. Sách giáo khoa và sách giáo viên Ng văn 10, t p 1, ậ 2. Sách bài t p Ng Văn t p 1, NXB Giáo d c. ớ ạ ổ ả ộ ng pháp đ i m i d y 3. Tài li u t p hu n cán b qu n lí và giáo viên THPT v ph ọ h c, kĩ thu t xây d ng ma tr n đ và biên so n câu h i ki m tra đánh giá. ể 4. Kĩ năng đ c hi u Ng văn 10, Nguy n Kim Phong c biên, ọ 5. Thi pháp văn h c dân gian, Lê Tr ể ụ 6. Chinh ph c năng l c đ c hi u và làm văn, Tr nh Văn Qu nh, 7. Thuvienhoclieu.com 8. Th vi n bài gi ng đi n t ả 9. M t s hình nh trên internet.