SỞ O V O T O N N
SÁNG KIẾN KINH NGHI M
P T TR ỂN NĂN LỰ TỰ Ọ V NĂN LỰ T ẨM
MĨ O Ọ S N QU Y Ọ Ọ ỂU VĂN BẢN
hùm thơ hai – cƣ (haiku) Nhật Bản
(Ngữ văn 10 - Kết nối tri thức với cuộc sống).
Lĩnh vực: N Ữ VĂN
SỞ O V O T O N N
TRƢỜNG THPT BẮC YÊN THÀNH
SÁNG KIẾN KINH NGHI M
P T TR ỂN NĂN LỰ TỰ Ọ V NĂN LỰ T ẨM
MĨ O Ọ S N QU Y Ọ Ọ ỂU VĂN BẢN
hùm thơ hai – cƣ (haiku) Nhật Bản
(Ngữ văn 10 - Kết nối tri thức với cuộc sống).
Lĩnh vực: N Ữ VĂN
Nhóm tác giả:
1. Phan Thị Huế - SĐT: 0967490678
2. Nguyễn Mai Thƣơng - SĐT: 0944036898
3. Phạm Thị Hiền - SĐT: 0987995926
Nghệ An, 2024
M L
Trang
DANH MỤC CÁC CHỮ VIẾT TẮT ....................................................................... 1
PHẦN 1. ĐẶT VẤN ĐỀ ........................................................................................... 2
1. Lý do chọn đề tài ........................................................................................... 2
2. Đối tƣợng và phạm vi nghiên cứu ................................................................. 3
3. Mục đích và nhiệm vụ nghiên cứu ................................................................ 3
4. Các phƣơng pháp nghiên cứu........................................................................ 3
5. Tính mới của đề tài........................................................................................ 4
6. Cấu trúc của sáng kiến kinh nghiệm ............................................................. 4
PHẦN 2. GIẢI QUYẾT VẤN ĐỀ ............................................................................ 5
I. CƠ SỞ KHOA HỌC CỦA ĐỀ TÀI .............................................................. 5
1. Cơ sở lí luận ................................................................................................ 5
1.1. Dạy học theo định hướng phát triển năng lực trong môn Ngữ văn .... 5
1.1.1. Năng lực và dạy học phát triển năng lực .......................................... 5
1.1.2. Dạy học phát triển năng lực trong môn Ngữ văn ............................. 5
1.2. Dạy học phát triển năng lực thẩm mĩ trong môn Ngữ văn .................. 5
1.2.1. Năng lực thẩm mĩ .............................................................................. 5
1.2.2. Biểu hiện của năng lực thẩm mĩ trong môn Ngữ văn ....................... 7
1.3. Dạy học phát triển năng lực tự học trong môn Ngữ văn ..................... 8
1.3.1. Năng lực tự học ................................................................................. 8
1.3.2. Biểu hiện của năng lực tự học trong môn Ngữ văn .......................... 9
2. Cơ sở thực tiễn ........................................................................................... 10
2.1. Khảo sát về thực tiễn dạy - học Chùm thơ hai-cư (haiku) Nhật Bản 10
2.1.1. Mục đích và phương pháp khảo sát ................................................ 10
2.1.2. Quá trình khảo sát và kết quả khảo sát .......................................... 12
2.2. Kết luận về thực tiễn dạy - học Chùm thơ hai-cư (haiku) Nhật Bản. 13
3. Sự cần thiết của việc tổ chức dạy học đọc hiểu Chùm thơ hai-cƣ (haiku) Nhật
Bản nhằm phát triển năng tự học và năng lực thẩm mĩ cho ngƣời học. ........ 14
4. Nguyên tắc dạy học đọc hiểu Chùm thơ hai-cƣ (haiku) Nhật Bản nhằm
phát triển năng tự học và năng lực thẩm mĩ cho ngƣời học. .................... 15
4.1. Đảm bảo mục tiêu của bài học .......................................................... 15
4.2. Đảm bảo tính khả thi .......................................................................... 16
II. PHÁT TRIỂN NĂNG LỰC TỰ HỌC VÀ NĂNG LỰC THẨM MĨ CHO
HỌC SINH QUA DẠY HỌC ĐỌC HIỂU CHÙM THƠ HAI-CƢ (HAIKU)
NHẬT BẢN” ............................................................................................ 16
1. Tổ chức hƣớng dẫn học sinh tự tìm tòi, khám phá, chuẩn bị bài ở nhà bằng
“Cây hồ sơ học tập” .................................................................................. 17
1.1. Hoạt động “Tự tìm tòi, khám phá, chuẩn bị bài ở nhà” và phương
pháp “cây hồ sơ học tập” ......................................................................... 17
1.2. Tổ chức thực hiện ............................................................................. 17
1.3. Kết quả thực hiện ............................................................................... 18
2. Tổ chức h ƣớ ng dẫn học sinh tự tìm hiểu chung về giá trị thẩm mĩ của chùm
thơ hai-cƣ (haiku) Nhật Bản bằng “Kĩ thuật phòng tranh”. ...................... 21
2.1. Hoạt động “Tự tìm hiểu chung về giá trị thẩm mĩ” và “ Kĩ thuật phòng
tranh”. ...................................................................................................... 21
2.2 Tổ chức thực hiện .............................................................................. 21
2.3. Kết quả thực hiện ............................................................................... 22
3. Tổ chức hƣớng dẫn học sinh tự phát triển kĩ năng đọc bằng phƣơng pháp
“Đọc thẩm mĩ” .......................................................................................... 23
3.1. Hoạt động “Tự phát triển kĩ năng đọc” và phương pháp “Đọc thẩm mĩ” 23
3.2 Tổ chức thực hiện .............................................................................. 23
3.3. Kết quả thực hiện ............................................................................... 24
4. Tổ chức hƣớng dẫn học sinh tự phát huy năng l ực cảm thụ thẩm mĩ qua
hoạt động phát hiện - phân tích/cắt nghĩa các tín hiệu nghệ thuật thơ hai-
cƣ (haiku) Nhật Bản bằng phƣơng pháp “Thảo luận nhóm” .................... 25
4.1. Hoạt động “Tự phát hiện – phân tích/cắt nghĩa các tín hiệu nghệ
thuật thơ” và phương pháp “Thảo luận nhóm” . ..................................... 25
4.2 Tổ chức thực hiện .............................................................................. 25
4.3. Kết quả thực hiện ............................................................................... 27
5.Tổ chức h ƣ ớng dẫn học sinh tự rèn luyện năng lực khái quát - đánh giá giá
trị thẩm mĩ của thế giới nghệ thuật thơ hai-cƣ (haiku) Nhật Bản bằng
phƣơng pháp “Đàm thoạ i gợi mở” và kĩ thuật “Trình bày một phút” ...... 29
5.1. Hoạt động “Tự rèn luyện năng lực khái quát – đánh giá giá trị thẩm
mĩ của thế giới nghệ thuật thơ’ và phương pháp “Đàm thoại gợi mở”,
“Trình bày một phút” . ............................................................................. 29
5.2 Tổ chức thực hiện .............................................................................. 29
5.3. Kết quả thực hiện ............................................................................... 30
6. Tổ chức hƣớng dẫn học sinh tự phát triển cảm xúc nhân văn – thẩm mĩ qua
kết nối Chùm t hơ hai-cƣ (haiku) Nhật Bản với đời sống thực tiễn bằng
hình thức “Hoạt động Seminar” ................................................................ 32
6.1. Hoạt động “Tự phát triển cảm xúc nhân văn – thẩm mĩ qua kết nối
thơ với thực tiễn” và phương pháp “Hoạt động Seminar” . ................... 32
6.2 Tổ chức thực hiện .............................................................................. 32
6.3. Kết quả thực hiện ............................................................................... 33
7. Tổ chức hƣớ ng dẫn học sinh tự sáng tạo cái đẹp – giá trị thẩm mĩ thơ hai-
cƣ (haiku) thông qua các “Hoạt động trải nghiệm” .................................. 35
7.1. Hoạt động “Tự sáng tạo cái đẹp – giá trị thẩm mĩ thơ hai-cư...” và
phương pháp “Hoạt động trải nghiệm”. .................................................. 35
7.2 Tổ chức thực hiện .............................................................................. 35
7.3. Kết quả thực hiện ............................................................................... 35
III. KHẢO SÁT SỰ CẤP THIẾT VÀ TÍNH KHẢ THI CỦA ĐỀ TÀI ........ 39
1. Mục đích khảo sát ....................................................................................... 39
2. Nội dung và phƣơng pháp khảo sát............................................................. 39
2.1. Nội dung khảo sát .............................................................................. 39
2.2. Phương pháp khảo sát và thang đánh giá ......................................... 40
3. Đối tƣợng khảo sát ...................................................................................... 41
4. Kết quả khảo sát về sự cấp thiết và tính khả thi của các giải pháp ............. 41
4.1. Sự cấp thiết của các giải pháp đề xuất .............................................. 41
4.2. Tính khả thi của các giải pháp đề xuất .............................................. 43
IV. HIỆU QUẢ CỦA ĐỀ TÀI ........................................................................ 45
1. Thực nghiệm đề tài ...................................................................................... 45
1.1. Đối tượng thực nghiệm ...................................................................... 45
1.2. Mục đích thực nghiệm ....................................................................... 45
1.3. Công cụ và kết quả đánh giá thực nghiệm ......................................... 46
1.4. Nhận xét sau thực nghiệm .................................................................. 47
2. Bài học kinh nghiệm ................................................................................... 47
PHẦN 3. KẾT LUẬN ............................................................................................ 48
1. Tính khoa học .............................................................................................. 48
2. Tính hiệu quả ............................................................................................... 48
3. Những kiến nghị đề xuất ............................................................................. 49
PHẦN 4. THƢ MỤC THAM KHẢO ..................................................................... 50
PHẦN 5. PHỤ LỤC ................................................................................................ 51
