1
SỞ GIÁO DỤC & ĐÀO TẠO VĨNH PHÚC
TRƯỜNG THPT SÁNG SƠN
=====***=====
BÁO CÁO KẾT QUẢ
NGHIÊN CỨU, ỨNG DỤNG SÁNG KIẾN
Tên sáng kiến: Phương pháp giải bài tập động lượng,
định
luật bảo toàn động lượng
Tác giả sáng kiến:Nguyễn Hải Cường
Mã sáng kiến: 18.54.03
Sông Lô, Năm 2019
SỞ GD &ĐT VĨNH PHÚC
TRƯỜNG THPT SÁNG SƠN
CỘNG HÒA XÃ HỘI CHỦ NGHĨA VIỆT NAM
Độc lập – Tự do – Hạnh phúc
PHIẾU ĐĂNG KÝ VIẾT SÁNG KIẾN KINH NGHIỆM
CẤP: NGÀNH: ; TỈNH: .
I. Thông tin về tác giả đăng ký SKKN
1. Họ và tên: Nguyễn Hải Cường
2. Ngày sinh: 9/6/1981
3. Đơn vị công tác: Trường THPT Sáng Sơn
4. Chuyên môn: Vật Lí
5. Nhiệm vụ được phân công trong năm học:
Giảng dạy Vật lí lớp 10A1, 10A5,10A6,11A2, 11A3, 12A3,12A4.
II. Thông tin về sáng kiến kinh nghiệm
1. Tên sáng kiến kinh nghiệm: PHƯƠNG PHÁP GIẢI BÀI TẬP ĐỘNG
LƯỢNG- ĐỊNH LUẬT BẢO TOÀN ĐỘNG LƯỢNG
2. Cấp học: THPT
3. Mã lĩnh vực: 54
4. Thời gian nghiên cứu: từ tháng 09/2018 đến tháng 01/2019
5. Địa điểm nghiên cứu: Trường THPT Sáng Sơn
6. Đối tượng nghiên cứu: Học sinh
Ngày tháng năm 2019 Ngày tháng năm 2019 Ngày 20 tháng 01 năm 2019
THỦ TRƯỞNG ĐƠN VỊ TỔ TRƯNG/NHÓM
TRƯNG CHUYÊN MÔN
NGƯỜI ĐĂNG KÝ
2
Mục lục
1. Lời giới thiệu : .............................................................................................................................. 4
2. Tên sáng kiến: ............................................................................................................................... 4
3. Tác giả sáng kiến: ......................................................................................................................... 4
5. Lĩnh vực áp dụng sáng kiến: ......................................................................................................... 5
7. Mô tả bản chất của sáng kiến: ...................................................................................................... 5
NỘI DUNG CÁC BIỆN PHÁP THỰC HIỆN ................................................................................. 5
A. KIẾN THỨC CƠ BẢN ................................................................................................................ 5
I/ Kiến thức Toán học ....................................................................................................................... 5
II/ Kiến thức Vật lý ........................................................................................................................... 5
1.Động lượng: ................................................................................................................................... 5
2. Hệ cô lập: (Hệ kín) ....................................................................................................................... 5
3. Định luật bảo toàn động lượng: .................................................................................................... 6
4.Định lí biến thiên động lượng(cách phát biểu khác của định luật II NIUTON) ............................ 6
5. Va chạm mềm: .............................................................................................................................. 6
6.Chuyển động bằng phản lực: ......................................................................................................... 6
B. Các dạng bài tập và phương pháp giải ......................................................................................... 6
Dạng 1: Tính động lượng của một vật, một hệ vật. .......................................................................... 6
* Những lưu ý khi giải các bài toán liên quan đến định luật bảo toàn động lượng: ......................... 7
C – BÀI TOÁN CƠ BẢN ................................................................................................................. 7
*HỆ THỐNG BÀI TẬP VẬN DỤNG ........................................................................................... 15
Bài tập trắc nghiệm. ........................................................................................................................ 17
9. Các điều kiện cần thiết để áp dụng sáng kiến: ............................................................................ 20
3
BÁO CÁO KẾT QUẢ
NGHIÊN CỨU, ỨNG DỤNG SÁNG KIẾN
1. Lời giới thiệu :
Động lượng là một khái niệm Vật lý trừu tượng đối với học sinh. Trong các
bài toán Vật lý, động lượng chỉ một đại lượng trung gian để xác định vận tốc hoặc
khối lượng của vật.
Động lượng có ý nghĩa rất quan trọng đối với học sinh khi giải bài tập Vật lý
có áp dụng Định luật bảo toàn (ĐLBT) động lượng trong va chạm đàn hồi, va chạm
mềm ở lớp 10 và bài toán phản ứng hạt nhân ở lớp 12.
Việc kết hợp các ĐLBT để giải một bài toán Vật lý có ý nghĩa rất quan trọng
trong việc phát triển tư duy của học sinh, phát huy được khả năng tư duy sáng tạo
của học sinh.
Nhằm phần nào đó tháo gỡ những khó khăn cho các em học sinh, cung cấp
kiến thức, chỉ ra phương pháp và sự kết hợp có tính khoa học trong quá trình làm
những bài tập phần này cũng như giúp các em có sự hứng thú, yêu thích và sáng tạo
đối với môn học vật lý hơn. Vì vậy tôi chọn đề tài PHƯƠNG PHÁP GIẢI BÀI
TẬP ĐỘNG LƯỢNG- ĐỊNH LUẬT BẢO TOÀN ĐỘNG LƯỢNG”
Để cung cấp cho học sinh những kiến thức phổ thông cơ bản, có hệ thống, một số
kiến thức toàn diện hơn.
Rèn luyện cho các em học sinh những kỹ năng như: kỹ năng vận dụng các kiến
thức Vật lý để giải thích những hiện tượng Vật lý đơn giản, những ứng dụng trong
đời sống, kỹ năng quan sát và vận dụng phương pháp vào giải các bài tập vật lí cơ
học, phát huy tính tích cực sáng tạo nâng cao tầm nhìn của các em về bộ môn vật lí
có tầm quan trọng trong kĩ thuật và đời sống.
2. Tên sáng kiến:
PHƯƠNG PHÁP GIẢI BÀI TẬP ĐỘNG LƯỢNG- ĐỊNH LUẬT BẢO TOÀN
ĐỘNG LƯỢNG
3. Tác giả sáng kiến:
- Họ và tên: Nguyễn Hải Cường
- Địa chỉ tác giả sáng kiến: Trường THPT Sáng Sơn – Sông Lô – Vĩnh Phúc.
- Số điện thoại:0982922435 E_mail: nguyenhaicuong.gvsangson@vinhphuc.edu.vn
4. Chủ đầu tư tạo ra sáng kiến: Không
4
5. Lĩnh vực áp dụng sáng kiến:
Giải các bài tập liên quan đến động lượng của chương trình vật lí THPT
6. Ngày sáng kiến được áp dụng lần đầu hoặc áp dụng thử: 16/1/2019
7. Mô tả bản chất của sáng kiến:
- Về nội dung của sáng kiến:
NỘI DUNG CÁC BIỆN PHÁP THỰC HIỆN
A. KIẾN THỨC CƠ BẢN
I/ Kiến thức Toán học
1. Định lý hàm số cosin: a2 = b2 + c2 – 2bccosA
2. Giá trị của các hàm số lượng giác cơ bản ứng với các góc đặc biệt:
Hàm\Góc 3004506009001200
sin
2
1
2
2
2
3
1
2
3
cos
2
3
2
2
2
1
0
2
1
tan
3
1
1
3
||
3
II/ Kiến thức Vật lý
* Kiến thức động học
13 12 23
V V V= +
uur uur uur
0
.
t
v v a t= +
0
.
t
v v
av t
=
ur uur
uur
2
0
1
2
S at v t= +
2 2
0
2
t
v v aS =
Chuyển động ném xiên
* Kiến thức về Động lượng
1.Động lượng:
Động lượng của một vật có khối lượng m đang chuyển động với vận tốc
đại lượng được xác định bởi công thức:
p mv
=
r r
(
p
r
cùng hướng với
)
Về độ lớn : p = mv
Trong đó: p là động lượng (kgm/s),m là khối lượng(kg),v là vận tốc(m/s)
2. Hệ cô lập: (Hệ kín)
Một hệ nhiều vật được gọi lập khi không ngoại lực tác dụng lên hệ hoặc
nếu có thì các ngoại lực ấy cân bằng nhau.
5