0
S GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TO NGH AN
TRƯỜNG THPT 1-5
SÁNG KIN KINH NGHIM
ĐỀ TÀI
S DNG ROLESHEET GÓP PHN NÂNG CAO
NĂNG LỰC LĨNH HỘI TÁC PHẨM VĂN HỌC
TRONG CHƯƠNG TRÌNH NGỮ VĂN 12 HỌC KÌ I
MÔN: NG VĂN
Tác gi: BÙI TH THANH HOA
Đơn vị công tác: Trường THPT 1-5
Tháng 03 - 2021
1
PHN 1. ĐẶT VẤN ĐỀ
1. Lí do chọn đề tài
Với quan điểm dy hc ly hc sinh m trung m, giáo viên ch đóng vai trò
người dn dt, t chc các hoạt động hc. Học sinh, người hc, mi người
ch động, tích cc sáng to, thc hin các hoạt động hc nhm chiếm lĩnh tri
thức. Để đáp ng được mc tiêu dy học trên, người giáo viên cn phi nhng
phương pháp giảng dy tích cc phát huy kh năng t học, năng lực tư duy độc lp
và sáng to hc sinh.
Thc tế những năm trở lại đây, việc dy hc Ng văn trong nhà trường ph
thông đang gp phi nhiều kkhăn, thách thức. đa số học sinh chưa thực s
yêu thích môn Ng văn. Giáo viên vn dy hc theo kiểu đọc chép, dy nhi nhét,
dạy như một nhà nghiên cứu văn học…Học sinh tiếp thu kiến thc th động,
không hình thành thói quen t hc, thiếu s tương tác giữa giáo viên hc sinh,
hc sinh và hc sinh, thiếu s hứng thú và đamvới vic hc…
Hc sinh ca chúng ta th hc thuc nhng ghi nh v ni dung ngh
thut ca các tác phẩm n hc tiu s ca các nhà văn trong sách giáo khoa,
nhưng không my khi được đọc k ng toàn b mt tác phm n hc, nht
văn xuôi và có cm xúc thc s khi đọc. Hc sinh ca chúng ta th viết li đúng
các định nghĩa, nhận din và phân loi chính xác các đơn vị và hiện tượng ngôn
ngữ, nhưng không thời gian thc nh các hoạt động giao tiếp. Các em không
mấy khi được tho lun (nói nghe) v mt tác phẩm mình u thích c).
Các bài làm văn phần lớn được hc sinh viết theo ý tưởng gi ý ca giáo viên
các loi sách tham kho các em hc thuộc lòng. Giáo viên cũng kng thời
gian chm sửa i cho lưỡng. năng viết mt cách ng to, th hiện năng
lực đánh giá, phê phán một cách đc lp của người viết b biến thành kĩ năng học
thuộc ý tưởng và cách din đạt của người khác và chép li. Theo nguyên ca giáo
dục, “dạy” mt hoạt động m cho quá trình học” được din ra. i nhiu trong
lp mà hc sinh không nghe, nghe không hiu, hiu mà không cm thy thích
thú, tức người giáo viên đang i vào thinh không. Cách chúng ta ging i
như lâu nay chỉ làm cho quá trình hc din ra s khía cnh, vy ch đạt được
mt s mc tiêu khiêm tn như đã nêu. Mt môn học đòi hỏi nhiu cá tínhng to
s ng tượng ca c người dy người học đang trở n kkhan, bun t
và b xa lánh.
Vic thc hin ch trương đổi mi phương pháp dạy hc đã được ch đạo thc
hin t nhiu năm nay, đặc bit hin nay ngành Giáo dục đang thực hiện đổi mi
mnh m trong toàn b h thng giáo dc, nhm giúp đào tạo nên nhng hc sinh
năng động - ng to - phát trin toàn din các k năng, đặc bit là t hc sáng to,
t hc tri nghim để hòa nhp vi xu thế phát trin chung ca toàn hi. Vì
nhng l đó, chúng i nhận thy, vic s dng các k thut dy học phương
2
pháp dy hc hiện đại để phát trin toàn din c k năng ca hc sinh, kích thích
hng thc tp các em nhu cu bc thiết trong hn cnh giáo dc hin nay.
Vy nên, tôi mnh dn áp dng k thut dy hc dùng Rolesheet đ h tr trong
hoạt động ging dy, nhm ch thích phát trin c k năng sẵn các em, để
môn Ng Văn có thể tr thành môn hc yêu thích, hp dn, sinh động được
mong ch trong tng tiết hc.
Hơn nữa, năm học 2020 2021, ngành giáo dục xác đnh vic dạy ngưi”, dy
đạo đức, li sng, giá tr sng, k năng sng cho hc sinh phi mt trong nhng
nhim v được ưu tiên hàng đầu và quyết tâm trin khai hiu qu. Để đáp ng
nhng yêu cu đi mi đã không ít giáo viên la chn cho mình những phương
pháp k thut riêng, li đi riêng trong cách giảng dy. Tuy nhiên n cạnh đó, hiện
trng nhiu trường trong thi gian vừa qua, đu áp dng phương pháp dy hc
truyn thng th đng, mt chiu, va quá ti v kiến thc, va y nm cn
cho người hc vn còn rt ph biến.
Nguyên nhân ca nh trng trên mt phn do xu ng phát trin hin đại,
đòi hỏi s ng ln lao động cht lượng cao liên quan đến các ngành kinh tế
k thut khiến hc sinh chuyn ng sang hc c môn t nhiên để va d xin
vic, va có thu nhp cao; ni dung sách giáo khoa v c môn hi chm đổi
mi, kng bt kp vi thi đại. Đng thi cũng một nguyên nhân bản kc
đó là pơng pp dy hc th động, lc hu khiến hc sinh kng cm thy
hng thú vi vic hc Văn. Nếu để tình trng y kéo i s rt nguy him bi
thế h ơng lai của đt c s kng phát trin tn din, thiếu hn đi phần
nhân n rt quan trng - vn giá tr nn tng ca hi.
Chính nhng l đó, đ đáp ng tốt n nhu cu đổi mi phương pháp dạy
học, đi mi trong kim tra đánh giá, đng thi đáp ng tốt hơn yêu cu m t
Chun kiến thức và năng trong việc dy hc thì việc làm phong phú, sinh động,
khắc sâu đề i…bằng mt k thut mới đó vấn đề đáng được quan m. vy,
tôi đã vn dng Rolesheet vào ging dy vài năm gn đây đạt được những bước
tiến đáng kể. Rolesheet không ch d thc hin n góp phn chp cánh cho
những phương pháp dy học đặc trưng ca b môn này đạt hiu qu cao hơn, sinh
động hơn, đồng thi, to hứng thú để hc sinh tham gia hc tp tích cc hơn,
đặc bit các tiết học đọc hiu văn bản. Giúp phát huy hiu qu hơn, sinh động
hơn cách tiếp cn tác phm mà không gây nhàm chán.
Do đó, chúng tôi chọn đề tài: “Sử dng Rolesheet góp phần ng cao năng
lực lĩnh hi tác phẩm n học trong chương trình Ngữ n 12 học I cho
Sáng kiến kinh nghim này vi mong muốn mang đến mt kinh nghim mi, d áp
dụng, nhưng hiệu qu không nh trong mi tiết học để cùng chia s.
Mong rng vi nhng kinh nghim này th giúp quý đồng nghip ít nhiu
trong vic m phong phú tm phương pháp, kĩ thuật dy hc môn Ng văn, đồng
thi chúng tôi rt mong s góp ý chân thành ca quý v để đề i này được u
sắc hơn về giá tr khoa hc và tính hu dng ca nó.
3
2. Tính mi của đề tài
Đã mt s sáng kiến kinh nghim v s dng bng biu, sơ đồ, phiếu hc
tập… nhằm nâng cao cht lượng, hiu qu trong dy học văn cấp THPT. Nng
chưa đề tài sáng kiến kinh nghim nào đề cập đến s dụng Rolesheet để nâng
cao năng lực lĩnh hội tác phm văn học trong chương trình Ng văn 12 học I.
3. Phạm vi, đối tượng nghiên cu
- Trong phm vi i viết này, chúng tôi ch tp trung nghiên cu các vn đề
bn: Thế nào là Rolesheet? Làm thế nào đ to lp mt Rolesheet hiu qu?
Rolesheet có ảnh hưởng thế nào đến quá trình dy hc? Vic vn dng chúng vào
các tác phm văn học trong Ng văn 12 hc I như thế nào? Kết qu ca vic
thc hiện đề tài ra sao?
- Đồng thi xác định đối tượng thc nghim của đề i hc sinh 3 lp 12C1,
12C4, 12C10 của Trường trung hc ph thông 1-5 năm hc 2020 2021 do bn
thân tôi ph trách ging dy, và lớp đi chng. Cùng mt s lớp 12 trên đa bàn
huyện Nghĩa Đàn Thị Thái Hòa do các đng nghip đơn vị bn thc
nghim.
4. Nhim v, mc đích nghiên cu
- Giúp giáo viên có thêm liệu b sung cho phương pháp, kĩ thut dy hc
làm phong phú ni dung bài dy.
- Giúp hc sinh d nm bắt các đơn vị kiến thc trng m trong vic tiếp cn
các tác phm theo th loi trong Ng văn 12 kì I, d ghi nh nhng vn đề phc
tp, t đó các em hiu vấn đề mt cách có h thng. Đồng thi to cho hc sinh
thói quen nhn thc thế gii bng li duy quan hệ, tính logic phát huy mt
cách hiu qu tư duy hìnhnh, trừu tượng ca các mt trong mt vn đề.
- To kng khng thú, tích cc, phát trin s ch động ca hc sinh trong
gi học văn, giúp học sinh yêu tch say mê môn hc.
- Đáp ng tt nht nhng tiêu chun v kiến thức và năng mục tiêu môn
học đã đề ra. Đng thi, đề i này cũng giúp chúng tôi phát trin hc sinh các
năng lực như: năng lực t y dng, t lĩnh hội kiến thức; năng lực h thng, cng
c kiến thc n luyn duy; đặc bit giúp bi đắp tâm hồn thông qua duy
hình nh, hi ha và thường xuyên giúp giáo viên đánh giá được s tiến b ca hc
sinh trong sut quá trình ng dụng đềi.
5. Phương pháp nghiên cu
- S dụng phương pháp quan sát thc tin trong qtrình dy hc trường
ph thông nhm thu thp các biu hin sinh đng, khách quan v thái đ, hng thú
cũng như mức độ tham gia hoạt động trong gi hc ca hc sinh.
- Phương pháp thử nghim sư phạm: T chc thc nghim nhm mục đích
kim tra kết qu ca vic s dụng phương pháp trò chơi trong dy hc môn Ng
4
văn theo quy trình được xác định trong đ tài. Ngoài ra i n s dng mt s
phương pháp chứng minh, minh ha, so sánh, đối chiếu, phân loi, thng kê.
- Phương pháp nghiên cu thuyết: phiếu i tp, cách s dng
- Phương pháp phỏng vn trc tiếp.
- Tham kho các tài liu dy hc có liên quan.
- Sưu tầm, tra cu, hc hi t đồng nghip.
6. Cấu trúc đề tài
Ngoài phn Đặt vấn đề, Kết lun và Tài liu tham kho ni dung sáng kiến
gm 4 phn
1. Cơ sở khoa hc
2. Thc trng của đềi nghiên cu
3. Gii pháp ch yếu để thc hin đề tài
4. Kết qu nghiên cu