SỞ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO NGHỆ AN
TNG THPT ĐÔ LƯƠNG 2
SÁNG KIẾN KINH NGHIỆM
TÊN Đ TÀI
THIẾT K HOẠT ĐNG GIẢNG DẠY TOÁN 10 NHẰM PHÁT
HUY TÍNH TÍCH CỰC, NG TẠO CHO HC SINH”
Người thực hiện: Phạm Thành Công
Đào Thị Trường
Lê Thị Thu Hằng
Chức vụ: Giáo viên
SKKN thuộc lĩnh vực (môn): Toán
NGHỆ AN NĂM 2024
DANH MỤC CÁC CHỮ VIẾT TẮT TRONG ĐỀ TÀI
Chữ viết tắt
Chữ viết đầy đủ
GV
Giáo viên
HS
Học sinh
THPT
Trung học phổ thông
GD&ĐT
Giáo dục và đào tạo
CTGDPT
Chương trình giáo dục phổ thông
TTC
Tính tích cực
KNTT
Kết nối tri thức
Hoạt động
PPDH
Phương pháp dạy học
HĐHT
Hoạt động học tập
PPDHTC
Phương pháp dạy học tích cực
KT
Kiến thức
CNTT
Công nghệ thông tin
SGK
Sách giáo khoa
SKKN
Sáng kiến kinh nghiệm
DH
Dạy học
PHẦN I: ĐẶT VẤN ĐỀ
1. Lý do chọn đề tài
Đổi mới giáo dục đang được toàn xã hội quan tâm. Đổi mới phương pháp dạy
học trong CTGDPT 2018 theo hướng phát huy tính tích cực, chủ động, sáng tạo và
vận dụng kiến thức; tập trung dạy cách học, cách nghĩ, khuyến khích tự học, tạo cơ
sở để người học cập nhật và đổi mới tri thức, kĩ năng qua đó hình thành pt triển
năng lực, phẩm chất.
Việc đổi mới phương pháp dạy học đòi hỏi những điều kiện thích hợp v
phương tiện, cơ sở vật chất và tổ chức dạy học, điều kiện về tổ chức và quản lý lớp
học. Ngoài ra, phương pháp dạy học còn mang tính chủ quan. Mỗi giáo viên với
kinh nghiệm riêng của mình cần xác định những biện pháp riêng để cải tiến phương
pháp dạy học phù hợp với thực tiễn.
Một trong những định hướng bản của việc đổi mới giáo dục chuyển từ
nền giáo dục mang tính hàn lâm, xa rời thực tiễn sang một nền giáo dục chú trọng
việc phát huy tính chủ động, sáng tạo của người học. Định hướng quan trọng trong
đổi mới PPDH nói chung đổi mới PPDH trong CTGDPT 2018 THPT phát
huy tính tích cực, tự lực sáng tạo, phát triển năng lực hành động, năng lực cộng
tác làm việc của người học.
Chương trình giáo dục phổ thông đã đề ra mục tiêu: Chuyển từ nên giáo dục
nặng về trang bị kiến thức sang nền nền giáo dục phát triển phẩm chất ng lực
người học.Chuyển từ “Học sinh biết những “sang “Học sinh làm được những gì?”
Để đáp ứng được sự thay đổi đó giáo viên phải ttự trau dồi chuyên môn
tích cực đổi mới phương pháp dạy học. Đổi mới phương pháp dạy học đang nhiệm
vụ cấp bách của nền giáo dục nước ta hiện nay. Mục tiêu của đổi mới phương pháp
dạy học đào tạo được những con người mới đáp ứng được sự phát triển nhanh
chóng của thời đại công nghiệp hoá, toàn cầu hoá như hiện nay. Bốn trụ cột của giáo
dục trong thế kỷ XXI là “Học để biết, học để làm, học để cùng nhau chung sống,
học để tự khẳng định mình” UNESCO đã đề ra mục tiêu giáo dục Việt Nam
hướng tới một nền giáo dục tiến bộ, hiện đại ngang tầm với các nước trong khu vực
và các nước trên thế giới.
Hiện nay, Đảng và nhà c ta đã thc hin nhiu ch tơng, chính sách đổi
mới về nền giáo dục nước nhà. Yêu cầu đặt ra là phải đổi mới về phương pháp giáo
dục, nhằm giải quyết mâu thuẫn giữa việc đào tạo con người mới “vừa hồng, vừa
chuyên” với thực trạng dạy học của nước ta hiện nay, những phương pháp đã thể
hiện rõ nhiều tồn tại như:
- Thầy thuyết giảng, trò thụ động tiếp nhận kiến thức.
- Tri thức thường được truyền thụ dưới dạng có sẵn, ít chứa đựng sự tìm tòi,
tự học,tự khám phá của học sinh.
- Trong hoạt động dạy học thì thầy chủ đạo, hoạt động học của trò không
được coi trọng.
- Trong tiết học, các hoạt động học tập (HĐHT) nhằm giúp học sinh tự giác,
tích cực tìm tòi, khám phá, kiến tạo kiến thức còn rất hạn chế.
Tinh thần của phương pháp dạy học (PPDH) tích cực là tạo hứng thú học tập
cho học sinh, hướng học sinh (HS) vào mục đích khám phá kiến thức một cách tự
giác, tích cực, sáng tạo. Tuy nhiên, để phát huy được hiệu quả của các phương pháp
này trong dạy Toán, đòi hỏi chúng ta phải xây dựng các HĐHT phù hợp cho học
sinh. Đây chính là vấn đề đang được nhiều giáo viên (GV) quan tâm, trăn trở.
Đó chính là lý do chính để chúng tôi xây dựng sáng kiến kinh nghiệm với đề
tài: Thiết kế hoạt động giảng dạy Toán 10 nhằm phát huy tính tích cực, sáng tạo
cho học sinh đchia sẻ với đồng nghiệp nhằm nâng cao hiệu quả dạy học nói
chung và hiệu quả dạy học Toán nói riêng.
2. Mục đích nghiên cứu
Đề tài nhằm mục đích cung cấp một số cơ sở lí luận về đổi mới phương pháp
dạy học, kĩ thuật dạy học tthiết kế hoạt động giảng dạy. Đồng thời cung cấp một số
kinh nghiệm của bản tthân trong việc thiết kế hoạt động giảng dạy cho các bài dạy
môn Toán.
Hiện nay, phần lớn giáo viên toán bậc THPT đã đang được tiếp cận với các
phương pháp dạy học tích cực, nhưng việc khai thác các ưu điểm của lại chưa
thực shiệu quả. Điều này thể hiện qua việc học sinh khám phá tri thức còn thụ
động, chấp nhận tri thức được sắp đặt sẵn, thiếu tính tích cực, tự giác trong học tập.
Từ thực tế đó, chúng ta cần làm gì để thay đổi cho phù hợp?
Trong những năm gần đây, có nhiều nhà giáo dục toán trên thế giới cũng như
tại Việt Nam đã nghiên cứu, tiếp cận các lý thuyết về phương pháp dạy học hiện đại
như:
- Dạy học theo quan điểm hoạt động;
- Dạy học phát hiện, giải quyết vấn đề;
- Dạy học theo quan điểm kiến tạo;
- Dạy học theo lý thuyết tình huống;
- Dạy học theo vấn đề;
- Dạy học theo mô hình học hợp tác;
Mỗi hình thức đều hướng vào mục đích lấy HS làm trung tâm của hoạt động.
Điều đó thực hiện được hay không hoàn toàn phụ thuộc vào việc xây dựng tổ
chức của GV. Vấn đề đó thuộc phạm tphương pháp luận của PPDH toán, đặc biệt
là những phương pháp hiện đại.
3. Đối tượng nghiên cứu
- Cơ sở lý luận của PPDHTC, các góc độ tạo hứng thú, định nghĩa Toán học,
định lí Toán học, quá trình dạy học định nghĩa Toán học; giáo viên và học sinh .
- Học sinh khối 10 Trường THPT Đô lương 2.
4. Phạm vi nghiên cứu
- Thiết kế một số hoạt động trong một số bài thuộc Hình học 10 cho học sinh
trường.
- Thành phần tham gia trong nghiên cứu này gồm:
+ Giáo viên: Ni nghiên cu .
+ Hc sinh: HS của trường THPT .
5. Phương pháp nghiên cứu
- Nghiên cứu cơ sở lý luận của một số quan điểm dạy học hiện đại.
- Thiết kế một số hoạt động dạy học tích cực về việc vận dụng phương pháp
dạy học tích cực vào dạy học định nghĩa trong Hình học 10 ở trường trung học phổ
thông.
- Thực nghiệm phạm nhằm kiểm nghiệm tính khả thi của đề tài đã được
nghiên cứu.
- Phương pháp điều tra khảo sát thực tế, thu thập thông tin: Tham khảo ý kiến
của giáo viên và thăm dò ý kiến học sinh.
- Phương pháp thống kê, xử số liệu: Thống kê và xử số liệu kết quả học
tập của học sinh trước và sau khi áp dụng sáng kiến.
- Tìm tài liệu, phần mềm để vẽ hình ảnh trực quan.
- Áp dụng giảng dạy các lớp 10A2, 10B4, 10B6, 10A4,10A5,10A6 Trường
THPT Đô lương 2- Nghệ an.
- Phương pháp thực tập sư phạm.
- Phương pháp thống kê toán học.
6. Những đóng góp mới của đề tài.
- Rút ra được mt s kinh nghim dy hc.
- Phát huy tính t giác, sáng to, to hng thú trong hc tp cho hc sinh.
PHẦN II: NỘI DUNG.
Chương 1: Cơ sở lí luận và cơ sở thực tiễn của đề tài.
1.1. Cơ sở lí luận.
1.1.1. Một số vấn đề đổi mới phương pháp dạy học