Ộ Ộ Ủ Ệ C NG HÒA XÃ H I CH NGHĨA VI T NAM
ậ ự Đ c ộ l p –T do H nh ạ phúc
Ệ Ế SÁNG KI N KINH NGHI M
Ộ Ố Ệ
M T S BI N PHÁP
Ọ Ố
Ớ
Ọ
Ạ
GIÚP H C SINH L P 5 H C T T MÔN ÂM NH C
̀ ̉ Quang Binh, ngày 20 tháng 2 năm 2019
Ộ Ộ Ủ Ệ C NG HÒA XÃ H I CH NGHĨA VI T NAM
ậ ự Đ c ộ l p –T do H nh ạ phúc
Ế
Ệ SÁNG KI N KINH NGHI M
Ộ Ố Ệ
M T S BI N PHÁP
Ọ Ố
Ớ
Ọ
Ạ
GIÚP H C SINH L P 5 H C T T MÔN ÂM NH C
ọ ị H và tên: Ngô Th Lan
ứ ụ Ch c v : Giáo viên
ơ ị ườ ể ọ ủ Đ n v công tác: Tr ng Ti u h c Thái Th y
ả Qu ng Bình, ngày 20 tháng 2 năm 2019
Ở Ầ Ầ 1. PH N M Đ U:
ọ ề 1.1. Lý do ch n đ tài :
ụ ỹ ườ ế ượ ể ụ ẩ Giáo d c th m m cho con ng i là không th thi u đ c trong m c đích
ữ ụ ủ ệ ạ ườ ể giáo d c hi n nay c a chúng ta, là đào t o nh ng con ng i phát tri n toàn
ụ ệ ệ ộ ườ ụ ệ ọ ỉ di n. Vi c giáo d c m t con ng ạ i toàn di n không ch giáo d c cho h có đ o
ộ ể ế ế ắ ắ ọ ộ ứ ố đ c t t, có trình đ hi u bi ứ t, n m ch c các ki n th c khoa h c và xã h i, có
ẻ ế ụ ẵ ả ộ ộ ứ s c kho , bi t lao đ ng, s n sàng lao đ ng mà còn ph i giáo d c cho h bi ọ ế t
ệ ế ưở ứ ẹ ế ộ ố ẹ ậ nhìn nh n, phân bi t, bi t th ng th c cái đ p và bi t làm đ p cho cu c s ng.
ữ ộ ườ ụ ệ ẩ ả ấ ỹ M t trong nh ng con đ ng giáo d c th m m nhanh và hi u qu nh t là giáo
ệ ậ ạ ọ ụ d c thông qua các môn h c ngh thu t. Trong đó có môn Âm nh c.
ạ ươ ỹ ặ ụ ệ ệ ả ấ ẩ Âm nh c là ph ng ti n hi u qu nh t trong giáo d c th m m , đ c bi ệ t
ở ậ ữ ể ọ ọ là ế b c Ti u h c, thông qua môn h c này đã hình thành cho các em nh ng ki n
ứ ứ ề ầ ạ ặ ệ ề ế th c ban đ u v ca hát, v ki n th c Âm nh c, đ c bi ị t là trang b cho các em
ế ớ ộ ể ệ ầ ả ơ có m t th gi ơ i tinh th n tho i mái h n, giúp các em phát tri n toàn di n h n,
ừ ọ ố ọ t đó giúp các em h c t t các môn h c khác.
ạ ọ ườ ể ằ ạ ọ Môn h c Âm nh c trong tr ữ ng Ti u h c không nh m đào t o nh ng
ườ ữ ữ ễ ề ạ ạ ng i làm ngh âm nh c, nh ng di n viên, nh ng nh c sĩ, ca sĩ…mà chính là
ầ ủ ọ ể ờ ố ầ ộ ớ qua môn h c đ tác đ ng vào đ i s ng tinh th n c a các em góp ph n cùng v i
ụ ủ ự ệ ọ ườ ư ụ ụ môn h c khác th c hi n m c tiêu giáo d c c a nhà tr ng cũng nh m c tiêu
ủ ậ ọ c a b c h c.
ụ ụ ể ệ ạ ằ ọ Giáo d c Âm nh c nh m giáo d c h c sinh phát tri n toàn di n, không
ữ ể ế ề ế ứ nh ng nâng cao hi u bi ự ả t v ki n th c văn hoá mà còn phát huy năng l c c m
ờ ố ụ ạ ạ ạ ề ầ th âm nh c, làm cho đ i s ng tinh th n thêm phong phú, lành m nh t o đi u
ộ ộ ệ ể ể ế ể ầ ki n đ các em b c l ệ và phát tri n năng khi u, góp ph n phát tri n toàn di n
ề và hài hòa v tính cách cho các em.
ệ ụ ẩ ỹ ườ ổ ộ ặ Đ c bi t giáo d c th m m trong nhà tr ố ng ph thông là m t trong b n
ứ ụ ể ặ ọ ẹ ệ ậ ấ Đ c Trí Th Mĩ m t giáo d c quan tr ng nh t: . Cái đ p trong ngh thu t âm
ạ ừ ẩ ừ ữ ệ ậ ấ nh c xu t phát t tác ph m, t ễ ạ ngh thu t trình di n t o nên nh ng hình t ượ ng
ụ ề ẽ ả ạ ạ ộ ườ âm nh c có tác d ng truy n c m m nh m làm rung đ ng lòng ng i, h ướ ng
ệ ườ ớ Chân Thi n Mĩ con ng i t i …
ừ ặ ư ệ ạ ậ ộ ộ ấ Xu t phát t ỏ ự ứ đ c tr ng b môn thu c ph m trù ngh thu t đòi h i s h ng
thú cao.
ấ ừ ầ ủ ệ ổ ớ ươ Xu t phát t yêu c u c a vi c đ i m i ph ng pháp là phát huy tính tích
ư ậ ủ ộ ủ ề ạ ọ ớ ệ ự c c ch đ ng sáng t o c a h c sinh. Có nh v y các em m i có đi u ki n
ứ ụ ế ậ ắ ớ ế kh c ph c khó khăn ti p nh n ki n th c m i.
ấ ừ ổ ọ ứ ứ ể ế ọ ổ ộ Xu t phát t tâm lý l a tu i h c sinh Ti u h c là l a tu i hi u đ ng ham
ế ượ ứ ạ ẽ ạ ọ thích ca hát. N u giáo viên gây đ c h ng thú trong bài d y s t o cho h c sinh
ể ế ứ ệ ấ ọ ộ ả ự ấ s ph n ch n, hào h ng đ ti p thu bài h c m t cách có hi u qu .
ọ ủ ọ ừ ự ư ệ ề ễ ả ạ T th c ti n gi ng d y cũng nh vi c h c c a h c sinh, trong nhi u năm
́ ̀ ặ ầ ạ ọ qua th y và trò g p không ít khó khăn trong quá trình d y h c và đã co nhiêu c ố
ấ ượ ể ề ạ ấ ọ ọ ắ g n đ nâng cao ch t l ế ng d yh c, và đi u quan tr ng nh t mà tôi tâm huy t
ế ạ ượ ứ ọ ậ ẽ ả đó là n u giáo viên t o đ ạ c h ng thú trong gi ng d y và h c t p s giúp cho
ư ơ ọ ậ ẽ ạ ế ả ọ ậ ọ h c sinh say s a h n trong quá trình h c t p và s đem l i k t qu h c t p cao
h n.ơ
ứ ừ ữ ệ ả ậ ấ ọ T nh ng lý do nói trên, b n thân tôi nh n th y vi c gây h ng thú cho h c
ọ ậ ữ ạ ộ ả sinh trong h c t p môn Âm nh c là m t trong nh ng gi ế ứ i pháp h t s c quan
ấ ượ ầ ọ ớ ư ạ ọ tr ng góp ph n nâng cao ch t l ng d y và h c. V i t ộ cách là m t giáo viên
ạ ở ậ ự ế ả ể ạ ả ạ ộ ọ ọ gi ng d y b môn Âm nh c b c h c Ti u h c, qua th c t gi ng d y, qua
ổ ế ớ ồ ợ ậ ệ ấ ả trao đ i ti p xúc v i đ ng nghi p, qua các đ t t p hu n, b n thân tôi đã rút ra
ươ ấ ượ ả ạ ằ ạ ọ ộ ố m t s ph ng pháp gi ng d y nh m nâng cao ch t l ng d y và h c cho
ầ ươ ạ ớ ả ạ ậ ộ th y và trò trong ch ng trình gi ng d y b môn Âm nh c l p 5. Vì v y, tôi
ộ ố ệ ớ ọ ọ ứ ch n nghiên c u sáng ki n: “ ế M t s bi n pháp giúp h c sinh L p 5 h c t ọ ố t
môn Âm nh c”ạ .
ớ ủ ệ ể ế 1.2. Đi m m i c a sáng ki n kinh nghi m:
ấ ủ ệ ầ ạ ọ ọ ị Xu t phát t ừ v trí và t m quan tr ng c a vi c d y h c môn Âm nh c ạ ở
ắ ượ ắ ồ ờ ữ ư ế ủ ể ạ l p 5ớ , đ ng th i sau khi n m b t đ c nh ng u đi m và h n ch c a ph ươ ng
ướ ự ề ố ọ ạ pháp d y h c ọ cũ tr ớ c đây, đ tài tôi l a ch n v i mong mu n đóng góp vào
ệ ươ ớ ng pháp ạ d y và h c ọ môn Âm nh c ạ ở L p 5" vi c nâng cao "ph sao cho đ tạ
ả ố ệ ấ ượ ụ ụ ứ ấ hi u qu t t nh t, đáp ng m c tiêu giáo d c, nâng cao ch t l ọ ậ ng h c t p và
ọ giúp h c sinh thêm yêu thích môn Âm nh c.ạ
ữ ươ ạ ấ ể ệ ả Giúp giáo viên có nh ng ph ng pháp d y h cọ hi u qu nh t đ phát huy
ọ tính sáng t o c a ạ ủ h c sinh .
ọ ư ạ ủ ộ ế ộ ọ ố ti p thu bài m t cách ch đ ng trong m i tình hu ng s ph m. H c sinh
ự ệ ầ ạ ọ ọ ọ ị ồ H c sinh th c hi n yêu c u bài h c sáng t o, khoa h c không b gò bó nh i
nhét.
ọ ự ẩ ướ tin khi trình bày các tác ph m tr c đám đông, phát huy các H c sinh t
ầ ự ề ẩ ặ ủ ả kh năng ti m n mà không c n s áp đ t c a giáo viên.
ự ự ả ậ ượ ự ọ ệ ệ ọ ữ c s khác bi ạ t gi a vi c h c môn Âm nh c H c sinh th c s c m nh n đ
ọ ớ v i các môn khoa h c khác.
ạ ộ ự ọ ọ ơ H c sinh thêm yêu thích môn h c h n, tích c c ho t đ ng trong các phong
ệ ủ ườ ạ ộ ừ trào văn hóa văn ngh c a tr ng trong các ho t đ ng chào m ng các ngày l ễ
ớ l n trong năm.
ấ ừ ụ ủ ạ ớ ộ Xu t phát t m c tiêu chung c a b môn Âm nh c L p 5, là giáo viên
ự ế ả ả ị ố ụ ữ ệ ạ ầ tr c ti p gi ng d y c n ph i xác đ nh t t nh ng nhi m v sau đây:
ạ ủ ọ ự ự ệ ể Xây d ng và phát tri n năng l c âm nh c c a h c sinh thông qua vi c
ậ ọ ọ ạ ạ ườ ượ ể ệ c th hi n trong sách H c hát T p đ c nh c – Âm nh c th ứ đ ng th c
ớ giáo khoa L p 5.
ệ ướ ụ ẫ ạ ọ ọ Qua vi c h ng d n h c hát, đ c nh c…, giáo d c cho các em có tình
ứ ạ ạ ướ ớ ữ ề ệ ả c m, đ o đ c trong sáng, lành m nh, h ng t ẹ i nh ng đi u thi n và cái đ p
ộ ố trong cu c s ng .
ự ệ ả ạ ạ ộ Xây d ng kh năng tham gia ho t đ ng âm nh c, giúp cho vi c phát
ể ệ ằ tri n toàn di n cân b ng và hài hoà.
ữ ệ ế ề ạ ọ ộ Phát hi n nh ng h c sinh có năng khi u v âm nh c, đ ng viên và giúp
ế ủ ể các em phát tri n năng khi u c a mình.
ễ ả ậ ọ ướ ầ ậ ệ Giúp h c sinh hát đúng, t p hát di n c m và b c đ u t p luy n m t s ộ ố
ể ạ ọ ế ề ộ ố ả ẩ kĩ năng đ c nh c, giúp các em hi u bi t v m t s tác gi ể , tác ph m tiêu bi u
ờ ố ạ ấ ộ ộ và m t vài sinh ho t ạ âm nh c trong đ i s ng xã h i, cung c p cho các em thêm
ộ ố ế ứ ạ m t s ki n th c mang tính văn hoá âm nh c.
ụ ọ ủ ụ ữ ệ ệ ộ M t trong nh ng nhi m v tr ng tâm c a ngành Giáo d c hi n nay đó là
ọ ị ướ ố ớ ự ể ọ ạ d y h c theo đ nh h ạ ng phát tri n năng l c h c sinh. Đ i v i môn Âm nh c
ệ ạ ị ướ ự ậ ụ ể ể ọ thì vi c d y h c theo đ nh h ấ ng phát tri n năng l c v n d ng quan đi m “l y
ườ ọ ụ ằ ự ng ế i h c làm trung tâm, nh m bi n quá trình giáo d c thành t ụ giáo d c” giúp
ủ ộ ự ạ ọ h c sinh phát huy tính tích c c, ch đ ng, sáng t o. Giáo viên là ng ườ ổ ứ ch c, i t
ướ ạ ộ ạ ẫ ườ ọ ậ ể ọ ệ h ng d n ho t đ ng, t o môi tr ơ ộ ng h c t p thân thi n đ h c sinh có c h i
ứ ệ ế ề ế ả ợ ạ giao ti p, h p tác, tr i nghi m, tìm tòi ki n th c và phát huy ti m năng ho t
ạ ộ đ ng âm nh c.
ừ ứ ữ ề ấ Xu t phát t ứ nh ng lý do và ni m h ng thú đó, cá nhân đi vào nghiên c u
ộ ề ế ứ ệ ọ ơ m t đ tài h t s c lý thú và không có tham v ng gì h n ngoài vi c trình bày
ứ ụ ữ ữ ệ ả ả ạ nh ng kinh nghi m trong nh ng năm qua đ ng trên b c gi ng và gi ng d y b ộ
ể ệ ệ ạ ạ ọ môn âm nh c. Vi c đi vào tìm hi u, đánh giá vi c d y và h c môn Âm nh c ạ ở
ề ầ ớ ế ấ ượ ầ ạ ọ L p 5 là đi u c n thi t góp ph n nâng cao ch t l ng d y h c.
ủ ề ụ ạ 1.3. Ph m vi áp d ng c a đ tài:
́ ụ ề ấ ả ả ̉ ứ Đ tài mà tôi nghiên c u này co thê áp d ng cho t ạ t c giáo viên gi ng d y
ạ ở ấ ọ ộ b môn Âm nh c ể c p Ti u h c.
Ầ Ộ 2. PH N N I DUNG:
ệ ạ ọ ạ ở ớ ủ ự ạ 2.1. Th c tr ng c a vi c d y h c môn Âm nh c l p 5:
ề ườ 2.1.1.V phía nhà tr ng.
ậ ợ * Thu n l i:
ộ ậ ạ ộ ọ ươ Âm nh c là m t môn h c đ c l p trong ch ớ ủ ọ ng trình c a h c sinh L p
ố ọ ế ạ ạ ọ ố 5. D y và h c nghiêm túc, có đánh giá x p lo i vào cu i h c kì I và cu i năm.
ườ ườ ị ầ ủ Nhà tr ng và BGH quan tâm th ạ ng xuyên, trang b đ y đ các lo i
ạ ụ ể ụ ụ ả ạ nh c c đ ph c v gi ng d y.
ườ ế ố ậ ợ ế ệ Nhà tr ạ ng có k t n i m ng internet thu n l i cho vi c tìm ki m thông
ạ ụ ụ ả tin ph c v gi ng d y.
ứ ự ề ắ ắ ữ Giáo viên n m ch c v chuyên môn, tích c c tìm tòi, nghiên c u nh ng
ươ ớ ể ậ ụ ả ạ ph ng pháp m i đ v n d ng trong quá trình gi ng d y.
* Khó khăn:
ự ệ ề ạ ả ọ Sách đ c thêm và các tài li u tham kh o khác v lĩnh v c âm nh c dành cho
ả ự ế ấ ớ ư ầ ệ ọ h c sinh L p 5 còn r t hi m hoi. Giáo viên ph i t tìm tài li u, s u t m đ ồ
ể ụ ụ ệ ạ ọ ố ơ ạ ạ ọ dùng d y h c trên m ng đ ph c v cho vi c d y và h c t t h n.
ọ ề 2.1.2.V phía h c sinh.
ậ ợ * Thu n l i:
ấ ặ ạ ọ ố ệ t là phân H c sinh ngoan, đa s các em r t yêu thích môn Âm nh c. Đ c bi
ố ượ ọ ệ ả ậ ọ ớ môn h c hát. Vì là đ i t ng h c sinh L p 5 nên c m nh n giai đi u các bài hát
ố ự ệ ặ ớ ươ ố ố ủ c a các em khá t t. Th c hi n các bài hát v i đàn ho c đĩa t ng đ i t t.
ự ượ ụ ọ ữ ả ộ ơ Các em đã t tìm đ c nh ng đ ng tác ph h a đ n gi n cho các bài hát.
ụ ọ ị Hát và ph h a nh p nhàng.
* Khó khăn:
ọ ậ ư ề ế ậ ọ ọ ư H c sinh có nhi u em ch m ti n ch a ham h c, còn ch a chú ý h c t p nên
ả ưở ủ ớ ọ ậ ề ế ấ nh h ng r t nhi u đ n phong trào h c t p chung c a l p.
̣ ớ ụ ầ ̃ư ̉ 2.1.3. Nh ng m c đích, yêu c u chung cua môn Âm nhac L p 5:
́ a. Đôi v i ́ơ h c sinh: ọ
ệ Hát đúng, chính xác giai đi u các bài hát
ấ Hát đúng tính ch t bài ca.
ế ậ Bi ụ ạ ộ t hát có v n đ ng ph ho .
ế ể ệ ướ ề Bi t th hi n bài hát d ứ i nhi u hình th c khác nhau.
ế ể ễ ấ Bi t bi u di n trên sân kh u.
ờ ộ ố ả ự ệ ệ ớ Sáng tác l i ca m i hi u qu d a trên giai đi u m t s bài hát.
ậ ọ ế ạ ị H c sinh nh n bi ố t chính xác v trí n t nh c trên khuông
ộ ườ ọ ộ ờ Đ c chính xác cao đ , tr ng đ các bài TĐN và ghép l i trong ch ươ ng
trình âm nh c.ạ
ơ ượ ơ ả ứ ư ữ ế ề ạ ị ể Hi u s l c v nh ng ki n th c nh c lí c b n nh : nh p, phách và
ữ ạ ườ ặ ả ạ ệ nh ng kí hi u âm nh c th ng g p trong b n nh c.
ắ ọ ượ ệ ộ H c sinh n m đ c n i dung các câu chuy n. K s l ể ơ ượ ạ ượ c l i đ c các
ệ câu chuy n đó.
́ b. Đôi v i ́ơ giáo viên:
ử ụ ễ ạ ầ S d ng đàn, hát nhu n nhuy n thành th o.
ứ ề ể ề ạ ậ ạ ộ ộ ễ Sáng t o nhi u đ ng tác v n đ ng minh ho , nhi u hình th c bi u di n
bài hát khác nhau.
ể ỗ ợ ệ ư ầ ề ả ơ ợ ộ ệ S u t m nhi u trò ch i phù h p, vui nh n đ h tr hi u qu cho vi c
ọ ạ d y h c.
ố ứ ạ ặ ợ ệ ử ụ S d ng t ọ t các hình th c d y h c cho phù h p, đ c bi ứ t là hình th c
ọ ị ướ ự ọ ể ạ d y h c theo đ nh h ng phát tri n năng l c h c sinh.
̀ ̀ ̃ ́ ừ ự ạ ượ ̣ ̣ T th c tr ng nêu trên, qua 8 tuân đâu tôi đa day hoc theo đôi t ng va ̀
́ ́ ́ ̀ ̀ ́ ơ ư ự ơ ̉ ̣ ̉ ̣ ̣ ̣ ̣ ̃ đông th i khao sat th c trang đê co biên phap day hoc môn Âm nhac tôt h n n a.
́ ́ ́ ̀ ̀ ượ ̉ ̉ ̣ ̉ ̀ Kêt qua điêu tra, khao sat chât l ng 8 tuân đâu môn Âm nhac do tôi đam
ư ̣ nhiêm nh sau:
́ ́ ượ ́ ơ ̣ ̣ ́ Đôi t ng ap dung: Hoc sinh khôi L p 5
́ ượ ̣ Sô l ng: 70 hoc sinh .
ế ầ ả ậ ọ ọ Đ u năm h c 2018 2019, tôi đã ti n hành kh o sát kĩ năng hát và đ c T p
ạ ố ế ọ ượ ọ đ c nh c. Đa s các em bi ụ ọ t hát và ph h a, đ c đ c các bài TĐN đúng cao đ ộ
ườ ụ ọ ệ ạ ẫ ộ và tr ộ ố ng đ . Bên c nh đó, v n còn m t s em gõ đ m và ph h a còn lúng
ư ự ư ọ ộ ườ túng, ch a t tin khi trình bày các bài hát, đ c ch a đúng cao đ và tr ộ ng đ
ư ọ ụ ể ạ ả ố ọ ộ các n t nh c. C th : Có kho ng 20% h c sinh ch a đ c đúng cao đ và tr ườ ng
ộ ư ạ ọ ố ọ ườ ộ ẫ ộ đ các n t nh c, 30% h c sinh đ c đúng cao đ nh ng tr ng đ v n còn sai.
ạ ố ượ ừ ế ế ể ệ T đó, tôi đã ti n hành phân lo i đ i t ạ ng HS và lên k ho ch đ có bi n pháp
ố ượ ừ ợ ̣ ̣ day hoc phù h p cho t ng đ i t ụ ể ng c th .
̀ ̀ ́ ́ ́ ̉ ư ̉ ̉ ̣ Kêt qua khao sat khôi 5 qua 8 tuân đâu cu thê nh sau:
Số HHT HT ư Ch a HT
% % L ṕơ nượ l SL SL SL %
g 21 25 24 5A 5B 5C 12 14 14 57 56 58 7 8 8 33 36 34 2 3 2 10 8 8
ạ ượ ả ấ ả ổ ợ ọ Nhìn vào b ng t ng h p trên, ta th y kh năng hát và đ c nh c đ c chia ra
ỉ ệ ọ ệ ư ẫ ẫ ọ ứ theo các m c rõ r t. T l h c sinh ch a hoàn thành v n còn. Do h c sinh v n
ặ ấ ề ể ễ ạ ọ còn g p r t nhi u khó khăn trong quá trình bi u di n bài hát và đ c nh c.
́ ể ọ ủ ậ ạ ọ ̣ ̉ Vì v y, đ h c sinh h c các phân môn c a môn Âm nh c co hiêu qua thì
ả ậ ỗ ự ữ ươ m i giáo viên chúng ta ph i t n tình, t tìm tòi ra nh ng ph ng pháp t ố ư i u
ụ ấ ấ ể ề ắ ạ ả ượ nh t đ kh c ph c v n đ này. Bên c nh đó ph i kiên trì không đ ộ c nóng v i
̀ ̀ ữ ữ ư ề ọ ỗ ộ ấ ớ v i nh ng em còn ch a hoan thanh. M t v n đ quan tr ng n a là m i giáo viên
ơ ợ ượ ự ạ ỗ ả chúng ta ph i kh i g i đ ể ằ c s yêu thích âm nh c trong m i em. Có th b ng
ờ ử ỉ ư ữ ỏ ộ ệ ữ nh ng l i nói, nh ng c ch nh nh ng chúng ta hãy đ ng viên, khích l các em
ự ơ ọ ậ ẽ ờ ộ ị k p th i thì các em s có đ ng l c h n trong h c t p.
ế ủ ụ ự ả ắ ượ Chính s tâm huy t c a b n thân mình nên tôi đã kh c ph c đ ữ c nh ng
̀ ́ ́ ̀ ́ ́ ọ ớ ̣ ̣ ́ khó khăn, tim ra cac biên phap nhăm giup cac em h c sinh L p 5 hoc tôt môn Âm
̣ nhac.
ả ọ ọ ố ạ 2.2. Các gi i pháp giúp h c sinh l p 5 ớ h c t t môn Âm nh c:
ươ ạ ớ ồ ọ ng trình môn Âm nh c l p 5 bao g m các phân môn: H c hát, Trong ch
ạ ạ ậ ọ ườ ứ ể ệ ạ ạ T p đ c nh c, Âm nh c th ng th c (K chuy n Âm nh c, Nghe nh c, Gi ớ i
ạ ụ ệ ớ ứ ệ ạ ả thi u các nh c c , Gi ư i thi u các nh c sĩ...). B n thân tôi đã nghiên c u và đ a
ộ ố ả ọ ố ở ể ớ ra m t s gi ọ i pháp đ giúp h c sinh l p 5 h c t t tùng phân môn, c th nh ụ ể ư
sau:
ố ớ ệ ạ 2.2.1. Đ i v i vi c d y bài hát:
ứ ọ ả ừ ầ ở ầ ọ ầ Ph i gây h ng thú cho h c sinh ngay t ph n m đ u bài h c, ph n gi ớ i
ệ ề ụ ớ thi u đ m c m i.
ủ ẻ ớ ộ Rõ ràng ngay t ừ ướ b ớ c chân c a giáo viên vào l p v i thái đ vui v thân
ậ ố ớ ọ ệ ằ m t đ i v i h c sinh, vi c đánh giá công b ng trong quá trình đánh giá th ườ ng
ế ố ữ ề ầ ạ ứ xuyên,... đ u là nh ng y u t ủ góp ph n t o nên không khí hào h ng chung c a
ị ướ ể ẩ ọ ậ ự ứ ư ọ ớ ả ớ c l p đ chu n b b ỉ ự c vào bài h c m i, nh ng s h ng thú h c t p ch th c
ầ ớ ớ ớ ạ ự ấ ố ớ ọ ề ụ ệ ẫ ự ắ ầ s b t đ u v i ph n gi i thi u đ m c m i t o s h p d n đ i v i h c sinh.
ả ươ ề ở ướ ư ớ Do đó giáo viên ph i vui t i, ni m n khi b c vào l p cũng nh trong quá
ạ ả trình gi ng d y.
ả ạ ự ể ả Trong quá trình gi ng d y giáo viên ph i phát tri n năng l c, phát huy tính
ạ ủ ọ ủ ộ ự ứ ể ọ ậ tích c c, ch đ ng sáng t o c a h c sinh đ gây h ng thú h c t p
cho các em.
ổ ấ ấ ủ ề ượ ặ ự ượ ệ ọ ậ Th c ch t c a vi c h c t p là chu i v n đ đ c đ t ra, đ ứ ậ c nh n th c
ặ ượ ứ ở ứ ộ ủ ư ậ ơ ồ ượ r i đ c đ t ra và đ c nh n th c ặ m c đ cao h n, đ c tr ng c a môn Âm
ự ự ạ ạ ợ ố ọ ủ ỉ ỏ nh c là th c hành. Th c hành là s i ch đ xuyên su t quá trình d y và h c c a
ế ể ủ ế ấ ể ạ ự ộ b môn. Thông qua th c hành đ d y lý thuy t, l y lý thuy t đ c ng c k ố ỹ
ơ ở ử ụ ự ờ ộ ớ ố ư năng th c hành trên c s s d ng th i gian trên l p m t cách t ờ i u (tránh th i
ể ấ ả ọ ượ ệ ậ ự ế ề ế gian ch t ) đ t t c h c sinh đ c nhìn nghe và luy n t p nhi u. Th c t cho
ộ ế ọ ề ế ấ ặ th y n u trong m t ti ỏ ừ ứ ố ớ ọ t h c giáo viên đ t ra nhi u câu h i v a s c đ i v i h c
ể ể ể ệ ễ ề ọ ớ ọ sinh, h c sinh d hi u d nh , hay cho các em nghe, nhìn th hi n nhi u thì h c
ơ ọ ậ ố ứ ấ ộ ọ ạ sinh r t có h ng thú h c, t o đ ng c h c t p t t.
ủ ọ ế ỹ Khuy n khích k năng nghe và đánh giá c a h c sinh.
ị ụ ộ ể ọ ự ọ ế ấ Đ h c sinh không b th đ ng trong cách l a ch n ti t t u cho bài hát,
ủ ọ ư ế ằ ỹ GV khuy n khích k năng nghe và đánh giá c a h c sinh b ng cách nh sau: GV
ạ ể ọ ậ ả ọ ị ế thay đ i ti t t u, ự t và th c ổ ế ấ tempo hay d ch gi ng b n nh c đ h c sinh nh n bi
hành.
ồ ầ ượ ể ế GV đàn cho HS hát v i ti t t u t chuy n ti ệ t đi u ớ ế ấ polka r i l n l
ọ ị ầ pasodoble, Chacha, Disco..., yêu c u h c sinh nghe và hát theo nh p đàn.
ế ự ổ ế ấ ? Các em hãy cho bi t s thay đ i ti ừ t t u mà các em v a trình bày có phù
ớ ợ h p v i bài hát không?
ế ự ủ ả ọ ỹ H c sinh nêu ý ki n d a vào k năng nghe c a b n thân.
ặ ổ ố ộ ủ Giáo viên thay đ i t c đ c a bài hát: T ố ừ tempo 110 xu ng 90 ho c thay
t t u t ổ ế ấ ừ Machl sang Beat ballat… đ i ti
ổ ố ư ế ấ ế ậ ộ Em có nh n xét gì n u thay đ i t c đ cũng nh ti t t u cho bài hát nh ư
ừ chúng ta v a trình bày?
ả ể ử ụ ơ ả ề ộ ế ấ Giáo viên gi i thích: C b n m t bài hát có th s d ng nhi u ti t t u và
ấ ủ ể ự ự ọ ế ấ tempo khác nhau, tuy nhiên d a vào tính ch t c a bài đ l a ch n ti t t u và
ư ế ớ ư ợ ưở tempo phù h p nh th m i truy n t ề ả ượ ắ i đ c s c thái cũng nh ý t ủ ng c a tác
gi .ả
ắ ừ ư ậ ẽ ắ ớ ọ ữ V i cách trình bày nh v y ch c ch n t ng ngày h c sinh s có nh ng
ỗ ầ ậ ớ ả c m nh n m i trong m i l n hát và nghe hát.
ậ ề ọ ướ ứ ề ể ả H c sinh phát bi u c m nh n v bài hát d i nhi u hình th c khác nhau .
ớ ắ ọ ậ ướ ứ ạ Trong h c t p, so v i b t ch ấ c thì tìm tòi sáng t o là hình th c cao nh t
ự ọ ậ ủ ể ệ ắ ầ ế ạ th hi n tính tích c c h c t p c a HS, hãy b t đ u khuy n khích các em m nh
ậ ủ ữ ề ề ể ả ọ ạ d n nói lên nh ng c m nh n c a mình v môn h c, v bài hát. HS có th không
ủ ủ ạ ế ủ ữ ể ế ộ ng h ý ki n c a GV, c a b n bè, có th trình bày nh ng ý ki n, t ư ưở t ủ ng c a
ơ ở ể ầ ạ ề ệ ể ơ ạ ớ mình. Đó là c s đ có kĩ năng sáng t o l n h n. GV c n t o đi u ki n đ HS
ự ậ ự ự ả ể ậ ọ ỉ t nh n xét, t đánh giá, t ể ề c m nh n đ có th đi u ch nh cách h c theo
ướ ự h ng tích c c.
Ví dụ:
ọ ờ ẫ ỏ Sau khi cho HS nghe hát m u và đ c l ặ i ca, GV đ t câu h i:
ề ả ậ ủ Em hãy nêu c m nh n c a mình v bài hát?
ẽ ả ờ ọ ở ủ ầ ợ i qua ph n g i m c a GV. H c sinh s tr l
ư ế ề ệ ộ Ví dụ: N i dung bài hát nói lên đi u gì? Giai đi u bài hát nh th nào? Qua bài
ọ ậ ả ượ ể ứ ẽ ả hát này b n thân em h c t p đ ớ c gì? Em s ph i làm gì đ x ng đáng v i
ể ả ớ ữ ề ộ ố nh ng đi u mà n i dung bài hát mu n chuy n t i t i?…
ể ọ ả ờ ư ượ ặ ứ ư ượ Có th h c sinh tr l i ch a đ ả c trôi ch y ho c ý t ch a đ ắ c sâu s c
ạ ủ ậ ắ ọ ừ ỗ ể ộ song qua nh n xét và kh c ho c a giáo viên thì h c sinh t ch hi u n i dung
ơ ồ ẽ ể ắ ặ ơ ệ ẽ ệ bài hát còn m h s hi u sâu s c h n và đ c bi ơ t là s có trách nhi m h n
ệ ọ ậ ư ệ trong vi c h c t p cũng nh rèn luy n.
ẫ ọ ướ ễ ể H ng d n h c sinh bi u di n bài hát :
ườ ề ỗ ướ ẫ ọ Thông th ng m i bài hát giáo viên đ u h ế ợ ng d n h c sinh hát k t h p
ộ ự ở ộ ố ậ v n đ ng giúp cho các em t nhiên khi hát. Tuy nhiên, m t s bài GV có th ể
ể ả ặ ộ ộ ợ ơ ạ d y HS m t vài đ ng tác tay ho c múa đ n gi n, phù h p đ các em có thêm
ự ữ ể ễ ọ nh ng l a ch n khi bi u di n bài hát.
*Ví dụ:
ớ ướ ẫ ộ ộ V i bài hát ng d n m t vài đ ng tác Tre ngà bên Lăng Bác giáo viên h
ẹ ể ặ ọ ự ụ ọ ộ ể nh nhàng uy n chuy n ho c cho h c sinh t ợ tìm đ ng tác ph h a thích h p
ư ậ ữ ẽ ỉ ề ớ ừ v i t ng câu hát… Nh v y, nh ng đi u đó s không ch giúp cho cách trình
ộ ượ ữ ể ề ệ bày bài hát thêm sinh đ ng mà các em còn đ c tìm hi u v nh ng đi u múa
ộ ủ ấ ặ ủ ư ề ộ mang tính ch t đ c tr ng c a các vùng mi n, hay các đ ng tác vui nh n c a tân
ặ ắ ạ ấ ố nh c r t cu n hút và đ c s c.
ữ ế ọ ư ậ ữ ụ ọ Thông qua nh ng ti ẽ t h c nh v y h c sinh s có nh ng áp d ng sáng
ữ ễ ệ ầ ộ ườ ạ t o trong nh ng l n h i di n văn ngh trong nhà tr ạ ạ ộ ng, các ho t đ ng ngo i
ế ử ụ ữ ự ớ ợ ộ khoá, bi ể ạ t cách dàn d ng và s d ng nh ng đ ng tác múa phù h p v i th lo i
bài hát…
ư ầ ọ ọ ự ọ ọ Khi h c giáo viên đ a ra yêu c u h c sinh t ch n nhóm 4 5 h c sinh và
ặ ụ ễ ể ộ bi u di n bài hát có đ ng tác ph ho . ạ Giáo viên không nên áp đ t các em vào
ể ự ọ ẽ ấ ở ọ ượ ừ t ng nhóm, đ các em t ch n s làm h c sinh ph n kh i, vui thích khi đ c làm
ợ ề ở ự ề ệ ấ ọ vi c trong nhóm phù h p v s thích, v âm v c, ch t gi ng…
ẽ ự ọ ự ể ề ọ ọ ợ H c sinh s t ch n nhóm có gi ng hát thích h p v âm v c đ trình bày
bài hát.
ọ ự ể ọ H c sinh t ộ ch n cách trình bày bài: Các em có th trình bày bài m t
ở ầ ế ẽ ệ ầ ặ ả ỗ ho c hai l n, có m đ u có k t thúc, m i câu hát s do em nào đ m nhi m hay
ư ế ấ ấ ồ ạ ả c nhóm cùng hát. Bài hát g m m y đo n, tính ch t nh th nào? (Giáo viên có
ể ợ ướ ể ử ụ ể ọ ọ th g i ý tr ư ố c). Ngoài ra, h c sinh có th ch n đ s d ng các cách hát nh đ i
ướ ầ ố ượ ồ ế ợ đáp, lĩnh x ng, đ ng ca, tăng d n s l ớ ộ ể ng,…làm th nào đ phù h p v i n i
ư ấ ứ ủ ỗ ư ậ dung cũng nh c u trúc bài hát. Nh v y hình th c trình bày bài hát c a m i
ẽ ấ ạ ạ nhóm s r t đa d ng, phong phú, giàu tính sáng t o.
ố ớ ữ ờ ầ Ví dụ : Đ i v i bài Hãy gi cho em b u tr i xanh
ọ Câu 1 : 1 h c sinh hát
ọ Câu 2 : 2 h c sinh hát
ọ Câu 3 : 4 h c sinh hát
ọ Câu 4 : 8 h c sinh hát
ệ ạ ả ớ Đo n đi p khúc : La la la….. : c l p hát.
ọ ự ọ ụ ể ạ ộ ọ H c sinh t ch n đ ng tác ph ho cho bài hát: H c sinh có th nghĩ ra
ớ ộ ề ẹ ậ ợ ế ợ ộ đ ng tác phù h p v i n i dung bài hát và t p trình bày cho đ u, đ p (hát k t h p
ế ợ ễ ặ ấ ộ ộ ộ ậ v n đ ng ho c múa, hát k t h p m t vài đ ng tác di n xu t).
ầ ạ ể ự ề ệ ạ ả ạ ệ Tuy nhiên đ s sáng t o đ t hi u qu cao, giáo viên c n t o đi u ki n
ẩ ọ ị ườ ề ờ v th i gian cho h c sinh chu n b . Thông th ng giáo viên thông báo tr ướ c
ể ọ ể ễ ầ ậ ộ ọ m t tu n đ h c sinh ch n nhóm và t p cách trình bày, bi u di n bài hát.
ể ệ ệ ậ ể ừ ế ọ t h c) (Không th v a luy n t p vùa th hi n trong 1 ti
ơ Ch i trò ch i ơ :
ệ ủ ọ ướ ẫ ọ Sau khi h c sinh hát đúng giai đi u c a bài hát GV h ng d n h c sinh hát
ả ỗ ả ỗ ỗ ỗ ị ế ợ h t h p v nh p: tay ph i v vào vai trái, tay trái v vào vai ph i, hai tay v vào
ạ ỗ nhau, v tay vào tay b n,….
*Ví dụ:
Bài hát: Reo vang bình minh
ứ ấ ả ỗ ị Nh p th nh t: Tay ph i v vào vai trái
ị Nh p th 2 ả ứ : Tay trái v vào vai ph i ỗ
ỗ ị Nh p th 3 ứ : Hai tay v vào nhau
ị Nh p th 4 ạ ứ : Hai tay v vào tay b n ỗ
ặ ạ ị ế ế ư ậ ế Các nh p ti p theo l p l i nh v y cho đ n h t bài.
Trò ch i ơ "Ai nhanh tai h n”ơ
ử ụ ụ ệ ọ ộ Ví d sau khi h c xong bài hát giáo viên s d ng đàn đánh giai đi u m t
ế ấ ấ ạ ọ ờ ạ ơ ti t t u nh c b t kì cho h c sinh nghe và hát l i ca câu nh c đó. Trò ch i này
ộ ờ giúp HS mau thu c l ể i ca, phát tri n tai nghe.
ế ợ ổ ệ ứ ơ ộ ờ ọ ừ ọ Vi c k t h p t ch c m t trò ch i trong gi h c hát v a giúp h c sinh
ừ ạ ứ ế ắ ơ ơ ơ ổ ắ n m ki n th c ch c h n, sâu h n, nhanh h n, v a t o ra không khí sôi n i cho
ạ ứ ư ọ ạ ọ ọ HS, t o h ng thú cho HS h c môn Âm nh c cũng nh h c các môn h c khác.
ố ớ ệ ạ ậ ọ ạ 2.2.2. Đ i v i vi c d y T p đ c nh c (TĐN):
ể ọ ệ ậ ả ạ ộ ọ ướ ế Đ h c sinh t p đ c m t bài nh c có hi u qu . Tr ầ c h t giáo viên c n
ỏ ợ ể ọ ậ ặ ạ ọ ọ ậ cho h c sinh quan sát bài T p đ c nh c và đ t câu h i g i ý đ h c sinh nh n
.
ủ ấ xét c u trúc c a bài
ạ ố ậ Ví dụ: Khi d y bài TĐN s 7 – Em t p lái ô tô
ặ ầ ỏ ư Đ u tiên giáo viên đ t các câu h i nh :
ượ ế ở ể ạ ị Bài TĐN đ c vi th lo i nh p gì ? t
ề ườ ữ ộ ố V tr ng đ trong bài có nh ng hình n t gì ?
ữ ề ộ ố V cao đ trong bài có nh ng tên n t gì ?
ử ụ ữ ệ ấ ọ Ngoài ra trong bài còn có s d ng nh ng d u hi u gì khác (đã h c)?
ị ở ệ ứ Xác đ nh bài TĐN vi ế ở t thang 5 âm hay thang 7 âm, đi u th c tr ưở ng
ứ ừ ở ộ ứ ệ ệ ọ ọ hay đi u th c th . T đó, cho h c sinh luy n đ c kh i đ ng thang âm có s ử
ự ể ọ ể ạ ữ ễ ạ ọ ụ d ng trong bài đ t o nh ng âm t a đ h c sinh d dàng khi đ c nh c.
ủ ớ ữ ể ắ Nh ng thang âm trong các bài TĐN c a l p 5 mà GV có th cho HS n m đó
là:
ưở ố + Thang 5 âm Đô Tr ng : Đô – Rê – Mi – Son – La – ( Đ ).
ưở + Thang 7 âm Đô Tr ng : Đô– Rê– Mi – Pha – Son– La – Si – (Đ ).ố
ứ + Thang 5 âm La Th : La – Đô – Rê – Mi – Son – (Lá ).
ứ + Thang 7 âm La Th : La –Si –Đô – Rê –Mi – Pha –Son –(Lá).
ệ ắ ọ ọ ừ Giáo viên đàn giai đi u bài TĐN s p đ c cho h c sinh nghe t ầ 23 l n.
ữ ặ ạ ế ạ ữ Phân chia bài TĐN thành nh ng câu nh c ho c nh ng ti ỏ t nh c nh và đàn giai
ệ ừ ầ ọ ọ ạ ừ đi u t 34 l n. Sau đó cho h c sinh đ c theo đàn và ghép l i t ng câu theo l ố i
ế ế móc xích cho đ n khi h t bài.
ệ ả ọ ọ ổ ứ Sau khi h c sinh đ c đúng giai đi u c bài, t ọ ọ ch c cho h c sinh đ c
ạ ế ợ ớ ị ờ ể nh c k t h p v i đánh nh p và ghép l i ca có trong bài đ hát.
ạ ừ ừ ọ ệ ể ọ Giáo viên có th cho h c sinh v a đ c nh c v a dùng kí hi u bàn tay nh ư
sau :
ổ ứ ữ ạ ọ ọ ớ ổ ặ T ch c cho h c sinh đ c nh c thi v i nhau gi a các t , nhóm ho c cá
ỗ ư ữ ử ữ ừ ậ ọ nhân. T đó giáo viên nh n xét và giúp h c sinh s a ch a nh ng ch ch a th ể
ệ ượ hi n đ ế c (n u có).
ứ ạ ơ ổ ặ ư T ch c trò ch i qua bài TĐN nh : Bài TĐN có 2 câu nh c thì ta đ t
ằ ộ ỗ ọ ầ m i câu b ng m t nguyên âm và yêu c u h c sinh ngân nguyên âm đó theo giai
ớ ỗ đi uệ : Câu 1: nguyên âm ( a ); Câu 2: nguyên âm ( i )...chia l p thành 4 nhóm, m i
ứ ệ ậ ộ ọ ớ ộ ọ nhóm đ c ngân m t câu ng v i m t nguyên âm. Giáo viên nh n xét vi c đ c
ự ứ ữ ọ ậ ủ ằ ngân theo nguyên âm gi a các nhóm, nh m kích thích s h ng thú h c t p c a
ể ổ ặ ứ ệ ơ ọ h c sinh, ho c giáo viên có th t ch c trò ch i luy n tai nghe: Giáo viên đàn
ạ ấ ọ ạ ệ ầ ộ ọ giai đi u m t câu nh c b t kì trong bài , yêu c u h c sinh đoán ra và đ c l i câu
ể ạ ế ấ ậ ọ ế ấ ố ế ấ nh c đó. Có th gõ ti t t u cho h c sinh nh n ra ti t t u đó gi ng ti t t u câu
ừ ọ nh cạ nào trong bài TĐN v a h c.
ươ ạ ạ ườ ứ 2.2.3. Ph ng pháp d y âm nh c th ng th c (ÂNTT ):
ể ế ọ ị ướ ở ẩ ầ ộ Đ ti t h c thêm sinh đ ng giáo viên c n chu n b tr c ề nhà v tranh
ả ổ ế ậ ụ ộ ố ủ ạ ạ ề nh, v t d ng minh ho , đàn, m t s bài hát n i ti ng c a các nh c sĩ có nhi u
ạ ệ ạ ớ ạ ặ ẩ ề đóng góp cho n n âm nh c Vi t Nam hiên đ i, ho c các tác ph m âm nh c l n
ế ớ ạ ử ề ạ ọ ủ c a các danh nhân âm nh c th gi i...Tìm đ c các lo i sách nói v lich s âm
ệ ế ớ ể ủ ư ệ ụ ụ ệ ả ạ nh c Vi t Nam và c a th gi i đ làm t ạ li u ph c v cho vi c gi ng d y
phân môn.
ạ ớ ệ ề ạ ầ ọ Khi d y gi i thi u v nh c sĩ, giáo viên c n cho h c sinh nghe các bài
ả ờ ể ặ ọ ế ỏ ợ hát tiêu bi u ho c g i ý cho h c sinh tr l ộ i các câu h i có liên quan đ n n i
ể ọ ế ề ể ử ế ự ư ể dung bài h c đ tìm hi u và bi ệ t thêm v ti u s cũng nh thân th s nghi p
ạ ủ c a các nh c sĩ.
ề ớ ạ ụ ề ủ ệ ạ ạ Khi d y v gi ạ ụ ạ i thi u các nh c c . V ngo i hình c a các lo i nh c c ,
ố ể ọ ấ ấ ượ ạ ụ ậ ể t t nh t là làm sao đ h c sinh th y đ c nh c c th t và tìm hi u tính năng
ạ ụ ậ ế ả ầ ủ c a nó. N u không có nh c c th t thì c n có tranh nh phóng to và giáo viên
ạ ụ ủ ắ ỏ mô ph ng âm s c và tính năng c a các nh c c đó trên đàn phím đi n t ệ ử ể ọ đ h c
ể ế ụ ơ ớ ạ ụ ướ ệ ộ ố i thi u m t s nh c c n c ngoài tế sinh hi u bi t sâu h n (Ví d bài : Gi Ti
ạ ụ ồ ả ạ ọ ờ ọ 10, giáo viên nên cho h c sinh xem nh các lo i nh c c , đ ng th i cho h c sinh
ạ ụ ạ ủ ừ nghe âm thanh c a t ng lo i nh c c ).
ệ ạ ạ : ề ể Khi d y v K chuy n Âm nh c
ự ể ệ ể ạ ằ ổ ọ ế ả t và c m xúc âm K chuy n âm nh c nh m b sung cho h c sinh s hi u bi
ứ ậ ạ ượ ộ ố ủ ạ nh c, giúp các em nh n th c đ ọ c vai trò c a âm nh c trong cu c s ng. H c
ể ể ạ ộ ắ ủ ệ ể ệ sinh nghe và có th k l i n i dung tóm t t c a câu chuy n. K chuy n còn
ể ư ưở ượ ồ ưỡ ứ ạ ả ọ phát tri n t duy, trí t ng t ng, b i d ng tình c m, đ o đ c cho h c sinh,
ắ ờ ắ ườ ạ d y các em cách chăm chú l ng nghe mà không ng t l i ng i khác.
ờ ượ ự ệ ể ạ ả ộ Th i l ệ ng th c hi n n i dung k chuy n âm nh c kho ng 15 phút. Ph ươ ng
ư ể ệ ở ệ ể ạ ố ệ pháp k chuy n âm nh c cũng gi ng nh k chuy n ế môn Ti ng Vi t, ch ỉ
ở ỗ ọ ượ ệ ằ ạ khác ch h c sinh đ ọ c nghe nh c, nh m minh h a cho câu chuy n và phát
ể ạ ẩ tri n th m mĩ âm nh c.
ể ế ệ ể ướ Giáo viên có th ti n hành k chuy n theo các b c sau:
ớ ệ ề ệ B c 1 ướ : Gi i thi u v câu chuy n
ấ ứ ặ ệ ề
ể ư ượ ắ ầ ưở ệ ệ c khi b t đ u câu chuy n, nh m kích thích trí t ng t ng
ớ i thi u tên, xu t x ho c khái quát v câu chuy n, có th đ a ra Giáo viên gi ằ ướ ứ các b c tranh tr ủ ọ c a h c sinh.
ể
ữ ề ấ ạ ộ ệ ướ : Giáo viên k chuy n ướ ọ c quan tr ng nh t khi d y n i dung này, nh ng đi u giáo viên
B c 2 Đây là b ầ ư c n l u ý là:
ữ ệ ắ ộ N m v ng n i dung câu chuy n.
ễ ể ữ ả Ngôn ng rõ ràng, d hi u, có c m xúc.
ế ể ệ ộ ự ấ ẫ ớ t thêm b t tình ti ở t đ câu chuy n tr nên sinh đ ng, t nhiên và h p d n
ế Bi h n.ơ
ế ử ụ ử ỉ ể ễ ệ ắ ạ Bi t s d ng ánh m t và c ch đ di n đ t câu chuy n.
ể ấ ệ
ứ ẫ ẩ ọ ị ộ ừ ọ
ệ ứ ự ồ ự ả , r i d a vào đó đ k chuy n.
ộ ố ư ớ ộ ể ệ ọ
ứ ả
ạ ủ ể ể ề ẽ ỗ ứ ầ ề ợ ổ ấ ệ ủ ừ ạ ẽ c n i dung c a t ng đo n; nên v trên cùng kh gi y, cùng chi u
ắ ể ể ạ i câu chuy n đã nghe, giáo Đ h p d n h c sinh và giúp các em có th k l ộ viên nên chu n b m t vài b c tranh minh h a cho n i dung t ng đo n c a câu ệ chuy n. Giáo viên treo tranh lên b ng theo th t H c sinh theo dõi đ ghi nh n i dung câu chuy n. M t s l u ý v v tranh ộ ạ ể minh ho : m t câu chuy n dùng kho ng 45 b c là thích h p; m i b c c n th ệ ượ ộ hi n đ ẽ ấ gi y, cùng màu s c và cách v .
ệ ồ
ưở ng t ơ ẽ ộ ứ ượ ả ầ ọ
ằ ừ ệ ạ ể ể ế N u không có tranh, giáo viên có th k chuy n r i phát huy trí t ng ủ ọ c a h c sinh b ng cách yêu c u các em v m t b c tranh minh h a (đ n gi n) ộ cho n i dung t ng đo n trong chuy n.
ể ể ạ ừ ặ
ư ệ ề ế
ộ ả ề ế ệ ạ ậ ộ
i hành đ ng nh v y? N u có đi u ki n, có ế ể ổ ứ ẽ ả ề ỏ ạ i và đ t m t vài câu h i, Khi đang k chuy n, giáo viên có th t m d ng l ứ ệ ẽ ả nh : Theo các em, đi u gì s x y ra ti p theo? Chuy n gì đang x y ra trong b c ư ậ ạ tranh này? T i sao nhân v t đó l th t ch c cho các nhóm đoán xem đi u gì s x y ra ti p theo.
ố B c 3 ướ : C ng củ
ộ ỏ ọ ả ờ ể ắ i đ kh c sâu
ệ ặ ứ ấ Cách th nh t, giáo viên đ t m t vài câu h i, h c sinh tr l ụ ộ n i dung câu chuy n. Ví d :
ệ ậ ưở ượ Câu chuy n có th t hay t ng t ng?
ả ở ệ Câu chuy n x y ra đâu?
ậ ạ ữ ệ ạ ư ậ ộ Câu chuy n có nh ng ai? T i sao nhân v t l i hành đ ng nh v y?
ề ế ề ệ ầ ả ả ả ở
ph n đ u câu chuy n? Đi u gì x y ra ti p theo? Đi u gì x y ệ Đi u gì x y ra ra ề ầ ở ố cu i câu chuy n?
ậ ậ Em yêu thích nhân v t nào, không thích nhân v t nào?
ệ Tên câu chuy n là gì?
ủ ệ ạ Vai trò c a âm nh c trong câu chuy n?
ậ ủ ệ ề ả C m nh n c a em v câu chuy n?
ọ
ọ ự ạ ể
ạ ậ ể ứ ầ ặ i ch ho c lên tr ố ầ ướ ớ ặ
ữ ế ệ
ọ ị
ộ ệ ể ứ ự ể ậ ế t đã s p x p theo th t đ t p k chuy n. ạ ộ ọ ạ ẽ ầ ườ ẫ ệ ố ạ ch c cho h c sinh đóng k ch cũng là m t cách d y h c sáng t o. i d n truy n, còn ph n đ i tho i s do các em
ệ ướ : H c sinh t p k chuy n ể B c 4 ỗ ạ H c sinh có th đ ng t c l p, d a vào tranh minh ho , k ữ ầ ừ ầ t ng đo n (ph n đ u, ph n gi a, ph n cu i) ho c toàn b câu chuy n, các em ắ ể ự cũng có th d a vào nh ng chi ti ổ ứ Ngoài ra, t ặ ộ Giáo viên ho c m t em làm ng ệ ự khác th c hi n.
ụ ộ ướ : Giáo d c thái đ
ệ ắ ắ ờ i
B c 5 ạ D y h c sinh chăm chú l ng nghe mà không làm vi c riêng, không ng t l ườ ng ọ i khác.
ệ ạ ủ Giáo viên nêu vai trò c a âm nh c trong chuy n.
ự ế ể ộ ố ắ ạ ọ ọ ệ ớ Liên h v i th c t đ đ ng viên h c sinh c g ng h c âm nh c.
ướ : Nghe nh cạ ệ ớ ộ ả ệ ạ ọ B c 6 Giáo viên gi i thi u m t b n nh c minh h a cho câu chuy n.
ủ ả ạ ọ ạ Cho h c sinh nghe đo n trích c a b n nh c đó.
ả ế ử ụ ươ ạ ọ ệ 2.2.4. Giáo viên ph i bi t s d ng ph ng ti n d y h c nh m t y u t ư ộ ế ố
gây xúc c mả .
ờ ọ ử ụ ể ộ ươ ộ M t gi h c sinh đ ng giáo viên không th không s d ng ph ệ ng ti n
ạ ụ ổ ế ạ ả ọ ọ ồ ạ d y h c. Đ dùng d y h c ph bi n đó là sách giáo khoa, nh c c tranh nh.
ươ ệ ả ế ử ụ ớ ộ Các ph ng ti n đó giáo viên ph i bi ừ ợ t s d ng cho phù h p v i n i dung t ng
ế ạ ộ ị ẽ ứ ộ ọ bài h c. Bi ọ ậ t minh ho m t cách đ c đáo, thú v s kích thích h ng thú h c t p
ỉ ặ ạ ế ệ ậ ứ ữ ủ c a các em. Kinh nghi m đã xác nh n n u ch l p l ế i nh ng ki n th c trong
ọ ậ ủ ọ ứ sách giáo khoa thì h c sinh cũng không h ng thú h c t p và vai trò c a giáo viên
ớ ượ ế ặ trên l p cũng không phát huy đ c. M t khác n u thoát ly sách giáo khoa làm
ứ ầ ế ọ ế ấ ẫ ả ắ cho h c sinh khó n m ki n th c c n thi ộ t thì bài gi ng dù có h p d n sinh đ ng
ấ ạ ả ư ệ ả ậ ế đ n m y cũng không mang l ạ i hi u qu s ph m. Vì v y ph i bi ế ế ợ t k t h p
ở ộ ứ ứ ế ế ặ ệ ớ ừ ki n th c sách giáo khoa và v a m r ng ki n th c. Đ c bi ạ t v i môn Âm nh c
ạ ụ ự ả ạ ạ ọ ớ l p 5 là ph i chú tr ng th c hành, giáo viên d y nh c không có nh c c , không
ế ử ụ ạ ụ ế ọ ẽ ở ệ ạ ả bi t s d ng nh c c thì ti t h c s tr nên nhàm chán, hi u qu bài d y không
ệ ể ẫ ả ạ ả ỏ cao. Các m u chuy n tranh nh đòi h i giáo viên ph i có đ minh ho thêm cho
ủ ầ ả ọ ươ ọ ậ ệ ọ h c sinh, ngoài ra h c sinh cũng ph i có đ y đ các ph ư ng ti n h c t p nh :
ạ ụ ỏ ố sách giáo khoa, nh c c gõ (Thanh phách, song loan, tr ng nh …)
ườ ủ ọ ủ ố 2.2.5. Th ể ứ ng xuyên c ng c và phát tri n h ng thú c a h c sinh trong gi ờ
ọ ạ h c âm nh c.
ứ ệ ọ ờ ọ ỉ ộ ầ Vi c gây h ng thú cho h c sinh trong gi ả h c không ch m t l n mà ph i
ệ ườ ừ ế ầ ố ờ ọ ả ơ rèn luy n th ng xuyên t phút đ u đ n phút cu i gi ữ h c. H n n a, ph i làm
ứ ộ ứ ể ổ ờ ế cho m c đ h ng thú ngày càng tăng đ n n i các em không đ ý th i gian trôi đi
ế ờ ọ ế ế ế ọ nhanh chóng và đ n khi gi h c k t thúc h c sinh còn luy n ti c.
ườ ạ ộ ớ ạ ườ 2.2.6. Tăng c ng các ho t đ ng âm nh c trong l p, trong tr ể ọ ng đ h c
ượ ượ ượ ể ệ ậ sinh đ c xem, đ c nghe, đ c th hi n và bình lu n.
ứ ổ ằ ủ ề ệ ề ứ ộ B ng hình th c t ổ ch c các H i thi văn ngh v các ch đ , các bu i
ủ ề ệ ạ ạ ạ ớ ngo i khoá âm nh c v i ch đ : “Khúc nh c tháng 3”, “ Em làm ngh sĩ”, Âm
ề ệ ạ ọ ứ nh c trong em”, “ Giai đi u xanh” .… giúp cho h c sinh có ni m say mê h ng
ơ ờ ọ ậ ứ ệ thú h n trong gi ế h c t p chính khóa, cũng là hình th c phát hi n năng khi u
ặ ạ ả ệ ậ ồ ưỡ b i d ng cho các em phát huy kh năng âm nh c. Đ c bi t, thành l p và
ủ ệ ế ạ ộ khuy n khích các em tham gia câu l c b Hò khoan L Th y, giúp các em bi ế t
ữ ả ắ ủ ươ yêu quý, gìn gi và phát huy b n s c văn hóa c a quê h ng.
ậ ụ ề ế ả ả 2.3. K t qu kh o sát sau khi v n d ng đ tài:
́ ụ ề ả ̉ ̉ ̣ Sau khi áp d ng đ tài vào quá trình gi ng d y ̀ ạ , kêt qua kiêm tra hoc ki I ch tấ
́ ̣ l ạ ượ môn Âm nh c khôi 5, cu thê ng ư ̉ nh sau:
Số HHT HT ư Ch a HT
% % L ṕơ nượ l SL SL SL %
g 21 25 24 5A 5B 5C 15 18 17 71 72 71 6 7 7 29 28 29 0 0 0 0 0 0
ấ ượ ụ ậ ọ ượ ộ Sau quá trình v n d ng, ch t l ng h c sinh đ c nâng lên m t cách rõ
ệ ỉ ệ ọ ớ ế ư ả ặ ệ r t. Đ c bi t là không còn t l h c sinh ch a hoàn thành (So v i k t qu 8 tuâǹ
̀ ọ đâu năm h c 20182019).
ả ạ ượ ụ ự ệ ế ệ Sau khi th c hi n và áp d ng các bi n pháp trên, k t qu đ t đ c: Các
ư ớ ọ ớ ̣ em h c sinh L p 5 đã ham thích môn Âm nhac nói chung và say s a v i các phân
̀ ́ ễ ậ ộ ọ ạ ợ môn m t cách d dàng, không còn lo s khi các bai hat, các bài T p đ c nh c
́ ị ế ấ ữ ế ỗ ế kho có liên quan đ n nh p, phách, ti t t u và nh ng ch luy n, láy…
́ ̀ ̀ ̃ ́ ́ ́ ́ ố ̣ ̣ ̉ ̣ Khi tôi ap dung cac biên phap trên vao qua trinh giang day đa giup đa s các
ố ế ợ ệ ạ ự ạ ạ em đã hát t t các bài hát k t h p gõ đ m thành th o và t ể tin, m nh d n bi u
ố ớ ễ ơ ơ di n các bài hát. Các em hát hay h n và yêu thích bài hát h n. Đ i v i các bài
ạ ậ ọ ọ ố ộ ườ ộ T p đ c nh c thì các em đ c khá t t, đúng cao đ và tr ạ ng đ . Thông qua ho t
ế ả ụ ạ ế ạ ộ đ ng nghe nh c, các em đã bi t c m th âm nh c, bi ề t phân tích v đánh giá v ề
âm nh c…ạ
Ầ Ậ Ế 3. PH N K T LU N:
ế ả ủ 3.1. Ý nghĩa c a sáng ki n, gi i pháp:
ệ ố ạ ộ ế ề ề ấ ạ ậ ̣ Sáng ki n đã h th ng hóa các v n đ lí lu n v ho t đ ng d y hoc va làm̀
ế ủ ươ ọ ố ạ ớ ọ ọ ự ầ rõ s c n thi t c a các ph ng pháp d y h c giúp h c sinh L p 5 h c t t môn
Âm nh c. ạ
ự ế ả ạ ạ ớ ặ Th c t trong gi ng d y môn Âm nh c L p 5 t ạ ườ i tr ả ng, tôi đã g p ph i
ộ ố ấ ị ả ờ ạ ư ệ ằ m t s khó khăn nh t đ nh. Nh m nâng cao hi u qu gi d y cũng nh giúp các
ể ế ắ ố ắ ứ ả ọ em có th ti p thu, n m b t t t các bài h c, b n thân đã nghiên c u, tìm tòi và
ữ ụ ả ự ế ớ ạ ộ ố ệ ả áp d ng nh ng gi i pháp m i vào th c t và đã mang l ấ i m t s hi u qu nh t
ạ ọ ố ể ọ ớ ầ ạ ị đ nh. Tóm l i, đ giúp h c sinh L p 5 h c t ự t môn Âm nh c, giáo viên c n th c
́ ệ ộ ố ư hi n m t s l u y sau:
ố ớ ữ ầ ạ ỗ ớ Đ i v i m i phân môn trong Âm nh c L p 5, giáo viên c n có nh ng cách
ề ả ứ ươ ằ ạ ọ th c truy n t ữ i, nh ng ph ọ ng pháp d y h c khác nhau nh m giúp các em h c
ể ễ ư ắ ể ạ ắ sinh có th d dàng n m b t cũng nh phân bi ệ ượ t đ ạ c các th lo i Âm nh c
ừ ể ọ ố ơ ữ khác nhau, t đó có th h c t t h n n a phân môn đó.
ỗ ế ạ ọ ậ ể ạ ứ ọ ỗ ọ Trong m i bài h c, m i ti t d y, đ t o h ng thú h c t p cho h c sinh thì
ướ ế ầ ứ ừ ầ ở ầ ầ ọ tr c h t c n gây h ng thú cho các em ngay t ph n m đ u bài h c, ph n gi ớ i
ơ ợ ự ề ụ ể ệ ằ ớ ế ủ thi u đ m c m i nh m kích thích, kh i g i s ham hi u bi t c a các em.
ố ườ ồ ọ ậ ủ ọ ự ứ ờ ầ ủ Đ ng th i c n c ng c th ng xuyên s h ng thú h c t p c a h c sinh trong
ố ế ọ su t ti t h c.
ạ ả ạ ả ớ ế Trong quá trình gi ng d y môn Âm nh c L p 5, giáo viên ph i bi t phát
ự ủ ủ ộ ự ể ạ huy tính tích c c ch đ ng sáng t o, phát tri n năng l c c a các em.
ủ ộ ả ắ ư ầ ươ ạ ặ Giáo viên c n ph i n m đ c tr ng c a b môn, có ph ọ ng pháp d y h c
ể ả ế ạ ừ ả ạ ạ ọ linh ho t sáng t o, ph i tìm m i cách đ c i ti n cách d y t ng phân môn theo
ướ ạ ộ ủ ự ề ạ ọ ổ h ng tích c c hóa ho t đ ng c a h c sinh, b sung sáng t o thêm nhi u th ủ
ạ ở ỗ ứ ề ẫ ấ ộ ọ ạ pháp sinh đ ng, h p d n, đa d ng hóa cách th c truy n đ t m i bài h c.
ươ ả ầ ị ố ệ ạ ẩ ả ọ Ph ủ ng ti n d y h c ph i đ y đ , giáo viên ph i chu n b t t các giáo c ụ
ự ạ ả ộ ế ự ọ ộ tr c quan m t cách sinh đ ng, bên c nh đó ph i bi ử ụ t l a ch n và s d ng
ươ ộ ế ố ư ệ ạ ọ ộ ợ ả ph ng ti n d y h c m t cách h p lí và nh là m t y u t gây xúc c m.
ể ả ề ế ậ ỹ ủ Khuy n khích k năng nghe và đánh giá, phát bi u c m nh n v bài hát c a
ị ụ ộ ệ ế ằ ọ ọ h c sinh nh m giúp các em không b th đ ng trong vi c ti p thu bài h c.
ườ ọ ằ ạ ộ ề ạ ớ Tăng c ng các ho t đ ng âm nh c trong l p h c b ng nhi u hình th c t ứ ổ
ứ ư ể ễ ệ ạ ộ ơ ơ ch c khác nhau nh thi bi u di n, ch i trò ch i, h i thi văn ngh ngo i khóa…
ạ ượ ả ố ệ ừ ả ỏ ỗ ố Mu n đ t đ c hi u qu t t, đòi h i m i giáo viên ph i không ng ng t ự
ự ữ ứ ế ạ ộ ộ ọ h c, t nâng cao ki n th c, t o cho mình m t trình đ chuyên môn v ng vàng.
ầ ạ ườ ọ ỏ ệ ở ồ ệ Bên c nh đó c n th ng xuyên h c h i rút kinh nghi m đ ng nghi p.
ự ệ ộ ờ ườ ệ ả ạ ớ Sau m t th i gian th c hi n th ng xuyên bi n pháp gi ng d y m i tôi
ổ ơ ọ ậ ế ệ ấ ả ớ ọ th y các em L p 5 đã có k t qu rõ r t, không khí h c t p sôi n i h n, h c sinh
ọ ố ề ộ ọ ơ ề ạ ậ ọ thu c các bài hát đã h c nhi u h n, đ c t ặ t các bài T p đ c nh c... Đi u đ c
ệ ỉ ệ ọ ỉ ệ ọ ế ậ bi t là t l ế h c sinh ch m ti n không còn và t l h c sinh năng khi u tăng lên
ớ ế ệ ả ả ầ ầ ằ ớ ọ khá rõ r t so v i k t qu kh o sát 8 tu n đ u. Tôi hy v ng r ng v i ph ươ ng
ẽ ạ ề ạ ả ọ ớ ọ pháp gi ng d y này s t o cho các em h c sinh L p 5 ni m say mê môn h c, có
ề ở ̣ ẽ ạ ế ệ ạ ả ọ ni m tin ơ chính mình và vi c d y h c môn Âm nhac s đ t k t qu cao h n
n a. ữ
ề ấ : Không ế 3.2. Ki n ngh ị, đ xu t
ộ ố ộ ố ệ ủ ệ Trên đây là m t s kinh nghi m c a tôi v “ ọ ề M t s bi n pháp giúp h c
ọ ố ớ ư ể ạ ạ ồ sinh L p 5 h c t t môn Âm nh c ệ ạ ”, tôi m nh d n đ a ra đ các đ ng nghi p
́ ́ ẽ ế ụ ụ ế ả ọ ồ tham kh o. Tôi s ti p t c áp d ng ti p cho đên hêt năm h c 2018 – 2019, đ ng
ờ ế ụ ụ ứ ể ệ ể ổ ơ ộ th i ti p t c nghiên c u, b sung đ cho hoàn thi n h n đ áp d ng r ng rãi
ọ ố ữ ế ọ ọ ớ ơ h n trong nh ng năm h c ti p theo đ ể giúp h c sinh L p 5 h c t t môn Âm
ượ ự ủ ệ ạ ổ ấ nh cạ . Tôi r t mong đ ồ c s góp ý trao đ i kinh nghi m c a các b n đ ng
ư ủ ữ ệ ườ ạ nghi p cũng nh c a nh ng ng i yêu thích môn Âm nh c.
