1/21
MỤC LỤC
PHẦN THỨ NHẤT: ĐẶT VẤN ĐỀ .................................................................. 2
I. LÍ DO CHỌN ĐỀ TÀI .................................................................................... 2
1. Cơ sở lí luận ................................................................................................... 2
2. Cơ sở thực tiễn ............................................................................................... 3
II . ĐỐI TƯỢNG NGHIÊN CỨU KHẢO SÁT, THỰC NGHIỆM ..................... 3
III. PHẠM VI VÀ KẾ HOẠCH NGHIÊN CỨU ................................................ 3
1. Phạm vi nghiên cứu. ....................................................................................... 3
2. Kế hoạch nghiên cứu. ..................................................................................... 3
IV . MỤC ĐÍCH NGHIÊN CỨU ....................................................................... 3
IV. NHIỆM VỤ NGHIÊN CỨU ........................................................................ 4
V. PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU .................................................................. 4
PHẦN THỨ HAI: GIẢI QUYẾT VẤN ĐỀ ....................................................... 5
I. TÌM HIỂU MỤC TIÊU VÀ PHƯƠNG PHÁP DẠY HỌC TOÁN LỚP 2 ........... 5
1. Mục tiêu: ........................................................................................................ 5
1.1.Bước đầu có một số kiến thức cơ bản, đơn giản, thiết thực về: ..................... 5
1.2. Hình thành và rèn luyện các kĩ năng thực hành về: ...................................... 5
2 . Phương pháp dạy học Toán 2 ........................................................................ 6
II. TÌM HIỂU MỤC TIÊU VÀ PHƯƠNG PHÁP DẠY HỌC MẠCH KIẾN
THỨC GIẢI BÀI TOÁN CÓ LỜI VĂN Ở LỚP 2. ............................................ 6
1. Nội dung của mạch kiến thức giải toán có lời văn lớp 2. ................................ 6
2. Phương pháp dạy học giải bài toán có lời văn lớp 2. ....................................... 7
III. TÌM HIỂU THỰC TRẠNG DẠY VÀ HỌC GIẢI TOÁN CÓ LỜI VĂN Ở
LỚP 2. ................................................................................................................ 7
1. Tình hình thực tế của việc dạy và học giải toán có lời văn ở lớp 2. ................. 7
2. Đặc điểm tình hình. ........................................................................................ 8
IV. MỘT SỐ BIỆN PHÁP DẠY GIẢI TOÁN CÓ LỜI VĂN CHO HỌC SINH
LỚP 2. ................................................................................................................ 9
1. Các bước thực hiện khi giải bài toán có lời văn. ............................................. 9
2. Ví dụ minh họa. ............................................................................................ 10
3. Một số bài toán nâng cao cho học sinh hoàn thành tốt: ................................. 16
V. KẾT QUẢ THỰC NGHIỆM ....................................................................... 18
PHẦN THỨ BA: KẾT LUẬN VÀ KIẾN NGHỊ .............................................. 20
2/21
PHẦN THỨ NHẤT: ĐẶT VẤN ĐỀ
I. LÍ DO CHỌN ĐỀ TÀI
1. Cơ sở lí luận
Trong nhà trường phổ thông nói chung, trường Tiểu học nói riêng, môn
Toán với tư cách là một môn học độc lập, nó cùng với các môn học khác góp
phần đào tạo nên những con người phát triển toàn diện. Toán học là một môn
học tự nhiên có tính loogich và chính xác cao, nó là chìa khóa mở ra sự phát
triển của các môn học khác. Môn Toán rất đa dạng, phong phú, có nhiều bài toán
ở nhiều dạng khác nhau. Trong đó loại toán có lời văn giữ một vị trí rất quan
trọng, bởi nó bộc lộ mối quan hệ qua lại với các môn học khác cũng như trong
thực tiễn cuộc sống. Nó góp phần vào việc hình thành và phát triển nhân cách
của học sinh tiểu học, giúp học sinh củng cố kiến thức, kĩ năng giải toán. Đồng
thời giúp giáo viên dễ dàng phát huy được những ưu điểm, khắc phục những
khuyết điểm cho học sinh.
Muốn học sinh Tiểu học học tốt môn Toán thì mỗi giáo viên không chỉ là
người truyền đạt, giảng giải theo các tài liệu có sẵn một cách dập khuôn máy
móc, làm cho học sinh học tập một cách thụ động. Mà yêu cầu của giáo dục hiện
nay là đổi mới phương pháp giảng dạy, dạy học theo hướng phát huy tính tích
cực, chủ đ động, sáng tạo của học sinh. Học sinh được tìm hiểu, trao đổi, trải
nghiệm để hình thành và ghi nhớ kiến thức. Vì vậy, người giáo viên cần gây
được hứng thú học tập cho các em bằng cách lôi cuốn các em tham gia tích cực
vào các hoạt động học tập, chủ động lĩnh hội kiến thức.
Trong cấu trúc nội dung môn toán, các bài toán có lời văn gắn với các nội
dung học khác nhau trong từng khâu của từng tiết học. Rõ ràng, qua sự phân bố
chương trình, ta thấy rõ phần giải toán có lời văn có một vị trí đặc biệt quan
trọng trong chương trình môn toán ở Tiểu học nói chung và ở lớp 2 nói riêng.
Mỗi bài toán có lời văn là một tình huống có vấn đề buộc các em phải tư duy,
suy luận và phân tích, tổng hợp để giải quyết vấn đề. Khi các em làm tốt các bài
toàn có lời văm thì những vấn đề mà ác em gặp phải trong cuộc sống sẽ được
các em vận dụng để tìm ra giải pháp giải quyết tình huống hợp lí. Bởi vậy, việc
dạy học sinh giải toán có lời văn cần được xác định rõ ngay từ những lớp đầu
cấp về mục đích, yêu cấu, nội dung và phương pháp dạy học.
Đối với học sinh Tiểu học nói chung học sinh lớp 2 nói riêng, tư duy của
các em đang dần chuyển từ trực quan sinh động, từ những vấn đề thực tiễn trong
cuộc sống sang tư duy trừu tượng. Do vậy, để giúp học sinh giải quyết được
3/21
những vấn đề đó người giáo viên phải có phương pháp dạy học phù hợp, giúp
học sinh nắm chắc nội dung vấn đề để tìm cách giải quyết hợp lí.
2. Cơ sở thực tiễn
Xuất phát từ thực tế giảng dạy của tôi cũng như các đồng nghiệp, tôi thấy
việc dạy giải toán có lời văn cho học sinh lớp 2 còn một số hạn chế, chưa giúp
học sinh phát triển tốt năng lực tư duy, suy luận Loogich trong quá trình giải
toán. Các em còn nhầm lẫn giữa các dạng toán hoặc còn rập khuôn máy móc
theo mẫu, theo công thức mà không giải thích được cách làm. Đặc biệt, có
những em không nắm được mối liên hệ giữa các số liệu, dữ kiện cụ thể của bài
toán, dẫn đến hiểu sai nội dung bài toán nên lựa chọn phép tính không đúng. Số
học sinh giải được bài toán theo nhiều cách chiếm số ít.
Trước thực tế đó, tôi nhận thấy để giúp học sinh giải toán có lời văn được
tốt là một việc làm cần thiết đối với người giáo viên Tiểu học, nhằm góp phần
nâng cao hiệu quả dạy học môn Toán. Do đó, bản thân tôi là một giáo viên, tôi
từng trăn trở nhiều về vấn đề làm thế nào để việc dạy học môn Toán nói chung
và phần giải bài toán có lời văn cho học sinh lớp 2 nói riêng đạt kết quả tốt nhất.
Chính vì vậy, trong năm học này, tôi đã nghiên cứu đề tài: “Một số biện
pháp dạy giải bài toán có lời văn cho học sinh lớp 2” và áp dụng vào thực tế
giảng dạy ở lớp mình phụ trách
II . ĐỐI TƯỢNG NGHIÊN CỨU KHẢO SÁT, THỰC NGHIỆM
Học sinh lớp 2A trường Tiểu học .
III. PHẠM VI VÀ KẾ HOẠCH NGHIÊN CỨU
1. Phạm vi nghiên cứu.
Một số biện pháp dạy giải bài toán có lời văn cho học sinh lớp 2.
2. Kế hoạch nghiên cứu.
a. Thời gian:
- Tháng 9/2017, tôi tiến hành khảo sát để nắm được tình hình thực tế của
học sinh, từ đó chọn đề tài nghiên cứu.
- Tháng 3/2018, tổng hợp những việc đã thực hiện và đánh giá kết quả đã
đạt được để hoàn thành đề tài.
b.Ứng dụng: Dạy học sinh lớp 2 giải bài toán có lời văn.
IV . MỤC ĐÍCH NGHIÊN CỨU
- Tìm hiểu một số vấn đề lí luận về đổi mới phương pháp dạy học môn
Toán ở Tiểu học làm cơ sở cho việc viết đề tài.
- Tìm hiểu thực trạng việc dạy và học giải bài toán có lời văn ở lớp 2. Tìm
hiểu nội dung và phương pháp dạy học Toán lớp 2.
4/21
- Góp phần đổi mới phương pháp dạy học môn Toán, phát huy tính tích
cực, chủ động, sáng tạo của học sinh. Hình thành và rèn luyện khả năng vận
dụng kiến thức vào thực tiễn.
- Từ việc hình thành cho học sinh các bước thực hiện khigiải một bài toán
có lời văn, giúp các em ghi nhớ và vận dụng các bước đó vào giải các bài toán
có lời văn thành thạo để nâng cao chất lượng học môn Toán.
IV. NHIỆM VỤ NGHIÊN CỨU
-Tìm hiểu một số vấn đề lý luận về đổi mới phương pháp dạy học môn
Toán ở Tiểu học làm cơ sở cho việc viết đề tài.
-Tìm hiểu thực trạng việc dạy giải bài toán có lời văn cho học sinh lớp 2
ở trường Tiểu học.
- Tìm hiểu nội dung và phương pháp dạy giải bài toán có lời văn cho học
sinh lớp 2 để giúp giáo viên tìm ra biện pháp dạy giải toán có lời văn cho học
sinh lớp 2 đạt hiệu quả nhất.
V. PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU
Để thực hiện tốt nhiệm vụ đã nêu, tôi đã phối hợp các phương pháp sau
đây:
- Phương pháp nghiên cứu tài liệu, sách giáo khoa và tài liệu có liên quan
đến đề tài, nhằm thu thập một số vấn đề lí luận làm cơ sở khoa học cho đề tài
nghiên cứu.
- Phương pháp quan sát thông qua dự giờ.
- Phương pháp phân tích, tổng hợp.
- Phương pháp kiểm tra đánh giá.
- Phương pháp thực nghiệm.
- Phương pháp tổng kết kinh nghiệm.
5/21
PHẦN THỨ HAI: GIẢI QUYẾT VẤN ĐỀ
I. TÌM HIỂU MỤC TIÊU VÀ PHƯƠNG PHÁP DẠY HỌC TOÁN LỚP 2
1. Mục tiêu:
Dạy học toán 2 nhằm giúp học sinh:
1.1.Bước đầu có một số kiến thức cơ bản, đơn giản, thiết thực về:
- Phép cộng, phép trừ có nhớ trong phạm vi 100; phép nhân, phép chia và
bảng nhân, bảng chia2, 3, 4, 5; Tên gọi và mối quan hệ giữa thành phần và kết
quả của từng phép tính.
- Mối quan hệ giữa phép cộng và phép trừ, phép cộng và phép nhân, phép
nhân và phép chia.
- Các số đến 1000, phép cộng và phép trừ các số có 3 chữ số (không nhớ).
- Các phần bằng nhau của đơn vị dạng : 1 1 1 1
2 3 4 5
- Các đơn vị đo độ dài: dm, m, cm, km, mm; giờ và phút, ngày và tháng;
kg, l.
- Nhận biết một số hình học (hình chữ nhật, hình tứ giác; đường thẳng,
đường gấp khúc). Tính độ dài đường gấp khúc, tính chu vi hình tam giác, hình
tứ giác.
- Một số dạng toán có lời văn chủ yếu giải bằng một phép tính cộng, trừ,
nhân hoặc chia.
1.2. Hình thành và rèn luyện các kĩ năng thực hành về:
- Cộng, trừ có nhớ trong phạm vi 100.
- Nhân, chia trong phạm vi các bảng tính (2, 3,4, 5)
- Giải một số bài tập đơn giản dạng bài “ Tìm x”.
- Thực hiện dãy tính có hai phép tính (dạng đơn giản).
- Đo và ước lượng độ dài, khối lượng, dung tích.
- Nhận biết hình và bước đầu tập vẽ hình tứ giác, hình chữ nhật, hình
vuông, đường thẳng, đường gấp khúc; Tính độ dài đường gấp khúc, tính chu vi
hình tam giác, hình tứ giác.
- Giải một số bài toán đơn về cộng, trừ, nhân, chia.
- Bước đầu biết diễn đạt bằng lời, bằng kí hiệu một số nội dung đơn giản
của bài học và bài thực hành.
- Tập dượt, so sánh, phân tích, tổng hợp, trừu tượng hóa, khái quát hóa,
phát triển trí tưởng tượng trong quá trình áp dụng các kiến thức, kĩ năng toán 2
trong học tập và đời sống.
;
;
;