Ệ Ả Ạ BÁO CÁO Ấ ƯỢ BI N PHÁP NÂNG CAO CH T L NG CÔNG TÁC GI NG D Y
ệ Ừ Ữ Ế
Ử Ụ Ọ Ớ Tên bi n pháp: NÂNG CAO KĨ NĂNG S D NG T NG KHI VI T Ả Ả VĂN T C NH CHO H C SINH L P 5
ệ
ả ạ Văn t
ậ ọ ể ạ
ộ ệ ộ
ả ườ ạ ộ i đ c, ng
ả ả ộ ớ ể i nghe có th hình dung đ ọ ả . M t bài văn t
ế ọ ổ ậ ợ
ủ
ề ọ
ắ
ủ
ế ơ ả ượ ả còn ch a toát lên đ c c nh ch n t ộ ế ượ t đ ả ả ử ụ t cách s d ng t ế ế ừ ng
ể ư
ử ụ ế ả ằ “Nâng cao kĩ năng s d ng t ng khi vi t văn t
ọ .
ọ 1. Lý do ch n bi n pháp ́ ể ượ ủ ả ả trong c nh có th đ c coi là tr ng tâm c a lo i văn miêu t ở ớ ứ ả ậ l p 5. Đây là th lo i văn b n ngh thu t có ch c phân môn T p làm văn ữ ệ ượ ệ ự ậ ng, ho t đ ng m t cách sinh đ ng, v i nh ng năng tái hi n s v t, hi n t ượ ườ ọ ả hình nh, c m xúc làm cho ng c rõ ậ ụ ể ề ộ ả c nh hay là nét và c th v m t c nh v t mà các em ch n t ị ể ữ ọ ừ ế ự t l a ch n t trong bài vi ng thích h p làm n i b t giá tr bi u t h c sinh bi ặ ạ ừ ộ ệ ượ ả m t cách vô nghĩa. Tuy ng l p l c m c a câu văn, không có hi n t i t ấ ậ ạ ớ nhiên trong nhi u năm gi ng d y l p 5, tôi nh n th y h c sinh làm văn miêu ọ ả ư ư ả , câu văn ch a có hình nh, s p x p ý t ế ậ ủ t còn nghèo nàn.... V y ph i làm th nào câu còn l ng c ng, n i dung bài vi ́ể ữ ả ả c nh hay h n, bi đ giúp các em vi c bài văn t ứ ờ ả đúng, giàu hình nh? Tôi đã dành th i gian nghiên c u, tìm tòi đ đ a ra các ả ả ừ ữ i pháp nh m gi c nh ớ cho h c sinh l p 5” ụ 2. M c đích c a
ừ ữ ử ụ ệ ủ bi n pháp ệ ớ
ng khi nh m m c đích nghiên c u và tìm ra
ố ư ằ ọ ấ Tôi ch n bi n pháp v i tiêu đ ế t văn t vi ữ nh ng ph ọ ả ả ọ c nh cho h c sinh l p 5” ươ ng án t ớ ụ ằ i u nh t nh m giúp h c sinh ề “Nâng cao kĩ năng s d ng t ứ ố ừ . nâng cao v n t
ế ự ậ ể ả Giúp các em bi t cách quan sát s v t đ miêu t .
ế ử ụ ả ơ Bi ộ ố ệ t s d ng m t s bi n pháp tu t ừ ể ế đ vi t câu văn giàu hình nh h n.
3. Cách th c ti n hành.
ứ ế ạ ừ ự ớ ộ ố T th c tr ng trên, cùng v i vi c kh o sát m t s bài vi
ố
ế ắ ế ề ư
ự ậ ụ ừ ể t cách quan sát s v t, ch a bi ệ
ế ủ ệ ả t c a các em. ế ạ ề ố ừ ủ c a các em còn nhi u h n ch . ế ư t văn t s p x p ý câu, vi ế ậ đ câu văn có t v n d ng các bi n pháp tu t ự ữ c nh ng nguyên nhân đó, tôi đã tìm tòi và th c
ệ ả
Tôi đã rút ra nguyên nhân c t lõi là v n t ế Nhi u em ch a bi ư ệ còn mang tính li t kê, ch a bi hình nhả . Đ kh c ph c đ ượ ụ ắ ể ữ hi n theo nh ng gi i pháp sau: ả
ể
i pháp 1: Cung c p v n t ậ ậ ọ cho h c sinh: ể ệ ố ọ ủ ứ ả ở ấ ố ừ Gi ế ề ờ ố ẩ ả t v đ i s ng, Bài t p làm văn là s n ph m th hi n rõ v n hi u bi ả ế ụ ộ trình đ nh n th c và c m th văn h c c a các em. Bài vi thành s n t tr
1
ế ệ ả ọ
ẩ ệ ổ ậ ố ừ ợ ơ ơ ấ ề ấ t. V y n i cung c p v n t
ế ệ ấ ự ủ ế ph m t ng h p, là n i trình bày k t qu đích th c c a vi c h c môn Ti ng ầ ấ cho các em nhi u nh t, phong phú nh t, g n Vi gũi nh t chính là các phân môn trong môn Ti ng Vi t.
ấ ố ừ
ọ ạ ề Cung c p v n t Trong các ti ờ ọ ậ ọ h c T p đ c qua gi ọ t h c t p đ c các em đ
ớ ế ề ượ ế ọ ậ ờ
ả ề ụ
ọ ề c ti p c n v i nhi u cách vi ệ ọ ọ ộ
ơ ậ ả ề ừ
ạ ặ ẹ ọ ể ộ
ừ ử ụ ợ ả ử ụ ừ ữ ả , s d ng t
ụ ế , giúp cho các em bi
ữ ệ
ệ ệ ử ụ ủ ể ọ ơ
ể ế ề t văn là đ miêu t ơ c sinh đ ng h n, kh c h a s
ấ ơ ớ
ơ ẽ ế ậ ộ ẫ ậ ụ ệ ệ ơ t v n d ng bi n pháp ngh thu t đó trong vi
c nh.
ả ạ ế ệ ượ ả c h c v nhi u lo i văn b n có ế ậ ủ ộ t văn c a n i dung khác nhau nh đó các em đ ễ ọ ệ . Ngoài m c tiêu giúp các em luy n đ c đúng, luy n đ c di n nhi u tác gi ở ộ ể ầ ả c m tôi còn chú tr ng cho các em ph n tìm hi u n i dung bài đ c. B i n i dung này giúp các em c m nh n rõ nét h n v cái hay cái đ p trong t ng câu, ắ ọ ừ t ng đo n văn. M t khác, thông qua tìm hi u n i dung bài đ c, h c sinh n m ệ ượ ng , hình nh g i t c cách s d ng t láy và các bi n pháp đ ả ủ ẩ t cách tìm ra so sánh, nhân hoá, n d , … c a tác gi ậ ử ụ ữ nh ng câu văn hay, nh ng câu văn có s d ng bi n pháp ngh thu t trong bài. ụ ờ ệ Nh đó, h c sinh hi u rõ h n v tác d ng c a vi c s d ng các bi n pháp tu ọ ự ắ ả ự ậ ượ ừ t s v t đ đó trong vi ườ ọ ậ ượ i đ c. c rõ nét h n, làm cho bài văn hay h n, h p d n h n v i ng v t đ ặ ế ọ ừ t văn đ c T đó h c sinh s bi ả ả ệ t là văn t bi ụ Ví d bài (SGK Ti ng Vi ậ t 5 t p : Quang c nh làng m c ngày mùa
1).
ỏ ọ ả t:
ấ
ả ỉ quan sát s v t r t tinh t
ả ợ
ư ữ ữ ọ
ồ ả ấ Tôi h i: Trong bài em thích nh t hình nh nào? Vì sao? ườ ắ ư ế Trong v ữ n l c l nh ng qu xoan Có h c sinh nêu: Em thích chi ti ữ ỗ ư ị ố ơ ạ ồ ề vàng l m không trông th y cu ng, nh nh ng chu i tràng h t b đ treo l l ngử . Vì tác gi ự ậ ấ ế ừ vàng l mị ắ ủ . T ch màu s c c a chùm ả ọ ủ ọ dùng hình xoan. G i cho ta c m giác ng t c a chùm xoan chín m ng. Tác gi ả ạ ỗ ả nh so sánh nh ng chùm qu xoan chín m ng nh nh ng chu i tràng h t ổ kh ng l .
ế t các em thích trong bài: ệ ừ Kì di u r ng
ế ữ ậ t 5 t p 1). xanh (SGK Ti ng Vi
ố ấ ế M t thành ph n m lúp xúp d t:
Hay cho các em tìm nh ng chi ti ệ H c sinh nêu: Em thích chi ti ả ự ộ ậ
ế ả ướ i bóng ỗ ế đã có s so sánh th t chính xác và g n gũi. M i chi c ổ ườ i kh ng ầ ư ộ nh m t ng
ườ ủ ữ ọ cây th a.ư Vì tác gi ư ộ ấ n m nh m t lâu đài ki n trúc tân kì, b n thân tác gi ồ l đi l c vào kinh đô c a nh ng ng
ọ
ệ ử ụ ượ ừ ữ ụ ủ ể c tác d ng c a vi c s d ng t ệ ng và bi n pháp tu t
ả ạ i tí hon. ụ M c đích cho các em nêu câu văn mình thích chính là giúp cho h c sinh ừ ệ phát hi n và hi u đ trong bài đ c. ọ
2
ạ ộ ề ắ ọ ượ Thông qua ho t đ ng tìm hi u bài, tôi còn giúp h c sinh n m đ c bí
quy t đ vi
ấ ỏ ả
ộ ế ộ ắ ườ ng ệ t 5 ộ ế ể ế ả t m t bài văn giàu hình nh: ợ ả ử ụ ả ừ ữ ng , hình nh g i t : * S d ng t ạ ắ Ví dụ: Ánh n ng ban mai nh t loãng r i trên vùng đ t đ công tr ị (M t chuyên gia máy xúc – SGK Ti ng Vi
ạ t o nên m t hoà s c êm d u ậ t p 1).
ả ừ ạ
"nh t loãng" làm ng ả ử ụ đã s d ng t ẹ ắ ng g i t ị ượ ậ
Trong câu này tác gi ả ạ ế ọ
ườ ữ ợ ả i ắ c ánh n ng nh , êm d u không ph i chói chang gay g t. ộ ố ừ ể khác có th thay th cho ổ ề ọ đ c c m nh n đ ể Khi d y giáo viên có th cho h c sinh tìm m t s t ừ t này mà n i dung c a câu không h thay đ i.
ừ
ế ượ ừ c t
ệ láy trong Ti ng Vi ử ụ ậ
ộ c nh s làm cho ng
ị ợ ườ ng có giá tr g i t th ế ừ t văn , bi u c m r t l n. Chính vì v y, khi s d ng t láy trong vi ườ ụ ể ượ c m t cách c th , ệ ượ ả ộ ề ự ậ ượ i nghe hình dung đ . ng đ c miêu t
ươ ươ ả ả
ơ ngào ng tạ . ng th m ơ ng th m. ổ ỏ ừ ngào ng tạ đi thì câu văn thay đ i nh th nào? (Không hay
ư ế ơ ứ ộ ủ ể c m c đ c a mùi th m). và ng
ạ ơ ừ ngào ng t vào s làm câu văn hay h n và giúp ng
ỏ ộ ộ ơ ườ ọ i đ c ơ ng th m đó lan t a r ng trong không gian, m t mùi th m
t thêm t ượ ươ ả c h c m nh n đ ễ ị ậ đ m nh ng d ch u.
ủ ộ ử ụ láy: * S d ng t ể ọ Giúp h c sinh hi u đ ấ ớ ể ả ợ ả hình, g i t ườ ọ ẽ ả ả i đ c, ng t ế ố , s ng đ ng v s v t hi n t tinh t Ví d :ụ ờ ườ V n xoài đang th i kì ra bông to ra h ườ ờ V n xoài đang th i kì ra bông to ra h ế N u b t ượ ườ ọ i đ c khó có th hình dung đ ẽ ế Vi ậ ư ọ ử ụ ữ ừ ọ ủ H c sinh tìm nh ng câu văn có s d ng t ỗ láy trong bài đ c c a m i
ọ ế ọ ti
ế Ví dụ : Ch còn ti ng đàn ngân nga
ậ t h c T p đ c. ỉ ớ V i m t dòng trăng sông Đà.
ấ ượ ử ụ ọ ậ
ứ ắ ộ
ượ ẹ ả i tr
ườ ử ụ ạ
ộ ng đ ờ ễ
ứ ệ ể ả
ư ắ ấ ộ l p loáng ệ * S d ng bi n pháp so sánh: ể ệ ự c so sánh là th hi n s nh n th c chính xác, Giúp h c sinh th y đ ể ệ ẽ ẹ ả ữ ẻ ợ ớ m i m ; g i nh ng hình nh đ p đ , sinh đ ng; th hi n sâu s c thái đ tình ệ ượ ườ ướ ự ậ ả ủ và làm đ p ngôn c s v t hi n t c m c a con ng c miêu t ả ả ả ừ ủ c nh nh có so sánh đã t o nên hình nh i s d ng. Trong văn t c a ng t ể ợ ả ợ ộ sinh đ ng, g i hình, g i c m, làm cho cách di n đ t tr nên phong phú, uy n ờ ạ chuy n, tăng s c m nh bi u c m cho l Ví dụ: Hoàng hôn d n buông ạ ở ậ i nói ngh thu t văn b n. ố ữ ắ nh ai đó r c nh ng tia n ng cu i
ặ ể ả ầ ề ể cùng trên m t bi n xanh êm đ m.
3
ắ ệ ướ ư ả nh c nh mùa
ậ ệ ớ ừ ệ ừ c m t chúng tôi, lá úa vàng ế t l p 5 t p 1).
ử ụ
ọ
ậ
ộ
ử ụ ữ ể ề
ạ ễ ử ụ ồ ạ ữ ệ ộ R ng kh p hi n ra tr thu. (Kì di u r ng xanh – SGK Ti ng Vi ệ * S d ng bi n pháp nhân hoá: ệ ả ấ ế ượ c nhân hoá là bi n pháp miêu t h p t đ Giáo viên giúp h c sinh bi ể ộ ả ả ả ượ ẫ c nh v t m t cách c dùng đ miêu t d n. Nhân hoá trong văn miêu t đ ể ằ ự ệ ố s ng đ ng, có h n. S d ng bi n pháp nhân hoá nh m tăng thêm s uy n ọ ế ậ t t p đ c, tôi luôn cho chuy n, m m m i, tr tình trong di n đ t. Trong các ti ơ ọ h c sinh tìm nh ng câu văn, th có s d ng bi n pháp nhân hóa.
…
ữ ng ư ươ ng ch a trát v a.
ề
ơ ẹ ơ c th m th m, nhè nh .
ả
ườ
ẫ ạ say ngủ c nh dòng sông ờ nhô lên tr i ng m nghĩ
ủ i xe ben ỉ sóng vai nhau n m ngh
ữ ừ ả ậ
ộ ự ậ ả ệ ả .
Ví d :ụ N ng ắ ủ ứ đ ng ng quên ứ ườ ữ Trên nh ng b c t ng ề Làn gió nào v mang h đ yỦ ầ nh ng rãnh t ườ ữ (V ngôi nhà đang xây) H i thơ ở c a đ t tr i, m t n ặ ướ ủ ấ ờ ạ (Quang c nh làng m c ngày mùa) ả ng C công tr ữ Nh ng tháp khoan ữ ằ Nh ng xe ế (Ti ng đàn balalaica trên sông Đà) ử ụ ẩ ụ ệ * S d ng bi n pháp n d : ạ ụ ợ ệ ươ có tác d ng t o ra nh ng hình nh ngh thu t, g i ng ti n tu t Là ph ườ ề ữ ằ ườ ọ ớ ề ữ i nghe b ng nh ng c m giác v nên nh ng đi u m i cho ng i đ c, ng ướ ự ậ ượ ư ả ố c miêu t m t s v t nào đó gi ng nh c m giác tr c s v t đ ắ ư ấ n ng giòn tan sau k Ví d : ụ Chao ôi, trông con sông, vui nh th y ỳ
ư ầ m a d m. ớ ọ V i cách khai thác các ngh thu t vi
ể ề
ế ơ ậ
ẽ ạ ượ ơ
ệ ẽ ậ ế ậ t trong các bài t p đ c, s giúp ọ ử ụ ậ ệ ử ụ h c sinh hi u rõ h n v cách s d ng các bi n pháp ngh thu t. Và s d ng ệ ơ ộ ể ệ c sinh đ ng h n, t văn là đ miêu t bi n pháp ngh thu t trong vi ườ ọ ớ ơ ắ c rõ nét h n, bài văn s hay h n, h p d n h n v i ng i đ c. kh c ho đ ấ ố ừ ệ ả ự ậ ượ s v t đ ơ ẫ ấ ệ ừ qua phân môn Luy n t
ể ế
ự ễ
ọ ừ ạ ớ ộ ừ ồ ọ ề và câu. Cung c p v n t ừ ọ Đây là phân môn giúp h c sinh hi u đúng nghĩa t và vi ắ ạ ọ ừ trái nghĩa, t ầ đ ng nghĩa, t
ậ
ế ế ự t câu đúng, đúng v i n i dung c n di n đ t ng n g n, chính ừ nhi u nghĩa ọ ầ này... Giáo viên c n cho h c ệ ặ ừ ữ ượ ng trong khi c vi c l p t
giúp h c sinh l a ch n t ụ ư xác. Ví d nh khi d y các em bài t ạ ừ ụ ề ề ấ ầ c n cho HS l y th t nhi u ví d v các lo i t ợ ẽ ọ ừ sinh bi phù h p thì s tránh đ ả ả ế c nh nói riêng: vi t n u l a ch n t t bài văn nói chung và văn t
4
ắ ể ỉ ừ ồ ể đ ng nghĩa:
ỉ ươ ế ơ , xanh lè, xanh lét, xanh t
ướ ẫ ờ
Ví d : ụ Đ ch các s c màu khác nhau ta có th dùng t i, xanh Ch màu xanh: xanh bi c, xanh l ọ ậ đ m, xanh th m, xanh da tr i, xanh ng c, xanh m t, xanh rì, xanh non, xanh l c...ụ
ỏ ỏ ố ỏ ẫ ỏ ờ ỏ ự i, đ th m, đ lòm, đ ỏ
ự ỏ ỏ ỏ
ỉ ừ ỏ ừ l ỉ ầ ắ ắ ố
ỏ ừ Ch màu đ : đ au, đ b ng, đ c , đ r c, đ ỏ , đ h ng h c, đ tía, đo đ ... ắ ắ ắ ị ắ lóa, tr ng m n, tr ng b ch, tr ng m , trăng tr ng.....
ự ể ắ ờ đ ng nghĩa, giúp các em hi u thêm các t
ạ
ọ ừ ả ự ỉ ợ ữ ả ắ ừ ủ ừ ồ ng c a t ghép có nghĩa phân lo i ch màu s c khác nhau. Vì ụ ắ ớ ừ ng phù h p v i t ng văn c nh c t văn các em ph i l a ch n t
ắ Ch màu tr ng: tr ng tinh, tr ng toát, tr ng mu t, tr ng ng n, tr ng ạ ắ ệ ượ D a vào hi n t ừ ồ đ ng nghĩa trên là các t ế ậ v y khi vi th .ể
ả ồ
ử ụ ừ cánh đ ng lúa chín, các em nên s d ng các t ư vàng t ừ vàng : ươ i, vàng ẫ mà không s d ng các t ử ụ ữ ng nh
Ví d :ụ Khi t ự r c, vàng óng, vàng th m khè...
ấ ừ ủ ề ọ
ặ ừ ể ự ọ ừ ộ ợ ớ ộ ở ộ Cung c p và m r ng thêm các t đó. Đ t câu đ l a ch n t ả i thu c ch đ , cho h c sinh gi thích h p v i n i dung câu văn và phù
ả
ố ừ ế ệ (SGK Ti ng Vi ậ t 5 t p 1). M r ng v n t : Thiên nhiên
ừ :
ề ả ắ ơ
ơ ướ ặ ằ nghĩa các t ớ ợ h p v i văn c nh. ở ộ ụ Ví d bài: ọ Giáo viên cho h c sinh tìm các t ẳ a. T chi u dài ( xa): tít t p, tít, mù kh i, muôn trùng kh i, thăm th m, ằ ằ ờ t tha, dài ngo ng, dài lo ng
ờ v i v i, ngút ngàn, d ng d c, lê thê, th ằ ngo ng...
ờ ợ ấ
ả ả ắ b. T chi u cao: Chót vót, v i v i, ng t ngây, cao vút..... c. T chi u sâu: hun hút, thăm th m, sâu ho m.....
ề ề ả ế ầ ầ ạ ạ ầ
ẳ d. T ti ng sóng: ì m, m m, ào ào, ì o p, oàm o p, lao xao, thì th m...ầ
ừ ặ ọ ớ ộ ừ em v a tìm
ừ ọ ể ặ
ư ộ ấ ồ ộ T đó giáo viên cho h c sinh đ t câu v i m t trong các t H c sinh có th đ t câu: ả Cánh đ ng lúa quê em r ng mênh mông trông nh m t t m th m
ồ ổ kh ng l .
ọ
ỗ ề ạ
ữ ư ầ Ng n núi cao chót vót. Sóng v oàm o p vào m n thuy n. Thông qua nh ng ti
ữ ừ ữ ừ ế ạ ế ọ ụ ậ ng đã h c và v n d ng nh ng t ọ t h c nay, giáo viên l u ý h c sinh c n ghi nh t bài văn miêu t ng đó vào vi ớ ả
ữ ẽ ả ơ ọ ữ nh ng t thì bài văn s có hình nh và hay h n.
ấ ừ ố ừ ả Cung c p t v n t qua phân môn Chính t :
5
ơ ấ
ấ ạ ủ ừ ấ ả ề và chính xác nh t c v nghĩa c a t ử ụ ọ ng xuyên cho h c sinh s d ng.
ọ , trong quá trình d y GV th ố ừ ừ ể T đi n là n i cung c p v n t ầ ứ hình th c, c u t o c a t ườ ự ế (Th c t
ề ấ ừ ầ i nghĩa t ủ ừ
ủ ừ nên GV c n th ạ ậ ể ề c giúp h c sinh ghi nh
ọ trong vi
ọ ế ọ t h c T p đ c, Luy n t ừ ể đi n đ các em đ ể c đ u khi tìm hi u v nghĩa c a t ủ ừ ộ ướ ẫ ọ ọ ồ
ườ ư ế ng ch a chú tr ng đ n v n đ này). ệ ừ ể ả và câu, đ gi ậ ế ượ c ti p nh n nghĩa đúng c a t ủ ừ ướ . Đây là b ử ụ ừ m t cách chính xác. T đó s d ng đúng các t ố ừ ể ng d n h c sinh ch n cu n t ấ ụ ọ
ụ ể ễ ứ ể c n cho ngay ớ ế ừ t văn. ấ ứ ả ố đi n có ngu n g c, xu t x đ m ừ ố ọ ừ ằ n m
ươ Trong các ti ử ụ ọ h c sinh s d ng t ừ ướ ầ t b nghĩa c a t Giáo viên h ả ố b o tính giáo d c và tính khoa h c. T t nh t là các em nên ch n mua cu n T ấ ả ọ ể đi n h c sinh Ti u h c c a nhà xu t b n Giáo d c đ d tra c u các t trong ch ọ ủ ọ ủ ớ ng trình h c c a l p mình.
ạ ầ ấ ố ừ ế qua sách báo: ọ
ồ ế
ọ ữ ừ ữ
ầ ả ự
ề ứ ơ ữ ừ ừ , t ng câu vào vi
ổ t hay v i nh ng c m xúc chân th c và g n gũi. Qua sách báo các em có th ể ọ ậ t văn, cũng có th h c t p v cách ng x ữ
ế ụ
ổ ụ
ọ ậ ố ế ợ ch c cho các em đ
ờ ạ ư ệ ư ệ ổ ứ ơ ộ ọ ụ i "Th vi n xanh" trong gi ra ch i, tham gia Ngày h i đ c sách ượ c ở
ụ ố thông qua Giáo d c kĩ năng s ng
Cung c p v n t ọ ệ ặ GV c n khuy n khích h c sinh đ c các lo i sách báo, đ c bi t là sách ồ ư ệ ạ li u quý và báo Thi u niên, Nhi đ ng, Ho mi… Vì: sách báo là ngu n t ữ ấ ng , câu văn, nh ng bài phong phú, là n i cung c p cho h c sinh nh ng t ể ớ ế vi ế ử ọ ậ ừ h c t p t ng t ể ự ề ọ ộ ố trong cu c s ng. Các em có th l a ch n cho mình nh ng đi u lý thú, b ích ệ ứ ặ ng d ng trong h c t p, đ c bi t văn. Ngoài ra sách báo là tài t là trong vi ế ứ ệ li u giáo d c kĩ năng s ng h t s c phong phú và b ích cho các em. ớ ậ Do v y, tôi đã k t h p v i đ/c ph trách th vi n t ọ đ c sách t ng…ườ tr ấ ố ừ Cung c p v n t ộ ố ế ọ
Trong cu c s ng hàng ngày, h c sinh ít đ ượ ề ế ấ ạ ậ
ậ ấ ớ
ố ừ ủ c a các em nh n đ ề ừ ượ đ ọ ạ ạ ố ườ ớ ượ c giao ti p v i nhi u ng i ế c qua giao ti p r t h n ch và ụ c dùng v i nghĩa không đ p. Thông qua giáo d c ướ c tin, m nh d n tr
xung quanh nên v n t ẹ th m chí có r t nhi u t ự kĩ năng s ng cho h c sinh, giáo viên giúp cho các em t ậ t p th .
ủ ế ả ắ
ả ầ ộ
ư ậ ả ợ
ớ ợ ạ
ữ ế ự ạ ể ẻ Rèn cho HS kh năng l ng nghe, chia s ý ki n c a mình trong nhóm ắ ướ ớ ọ c l p ph i trình bày rõ ràng, ng n g n; nói đúng n i dung c n trao ố ượ ữ ng nh v y là đã giúp các em ớ ậ ừ ng phù h p và di n đ t rõ ý. Vì v y trong quá trình lên l p tôi ế ằ giác chi m
ệ ọ ứ ạ ộ t là ho t đ ng nhóm.
ớ ả ậ ặ ho c tr ổ đ i; ngôn ng phù h p v i hoàn c nh và đ i t ễ ọ ch n đúng t ọ ấ r t chú tr ng đ n các hình th c d y h c nh m phát huy tính t ứ ặ lĩnh tri th c đ c bi ọ ả Hình nh h c sinh l p 5B th o lu n theo nhóm
6
ọ ạ ữ ụ
ơ ạ ầ ơ ư ượ
ọ ổ ầ ạ ể ệ ạ c th hi n mình nhi u h n tr ẽ ễ ư ố ư
ậ ữ
ẽ ạ ộ ơ ơ
ử ụ ừ đúng nghĩa; không nói, vi
ừ ị ề ọ đ a ph
ng không mang vào vi ị ấ ệ ậ
ề Nh ng h c sinh còn r t rè, ch a m nh d n giáo viên c n quan tâm ướ ậ ề ề ơ ộ c t p nhi u h n, t o c h i cho các em đ ể ữ ề ể t nh ng sau nhi u th . Có th nh ng bu i đ u h c sinh s di n đ t ch a t ượ ự ọ ớ ạ ỡ ủ ầ c s giúp đ c a giáo viên và các b n trong l p thì nh ng h c l n nh n đ ế ẽ ế ả ạ sinh đó s m nh d n h n, kh năng giao ti p s ti n b h n. ụ ố ầ ế ợ ế Qua giao ti p hàng ngày, giáo viên k t h p cùng ph huynh c n u n ư ế ừ ắ có nghĩa ch a t t n n cho h c sinh s d ng t ử ụ ế ươ ẹ t văn vì nhi u khi s d ng không phù đ p, t ợ ẽ ị h p s làm cho câu văn b m t đi tính ngh thu t, đôi khi còn làm câu văn b ể hi u sai v nghĩa.
ạ ộ ự ơ Thông qua các ho t đ ng ngo i khóa giúp các em t
ạ ế ả ế tin h n. Chính vì ượ c tham
ộ ổ ứ ọ ạ ộ
ớ ữ ườ ơ ầ ọ ừ ợ ng phù h p v i văn ơ ộ ch c. ọ ng xuyên giúp h c sinh l a ch n t
ẫ ấ ệ ạ ấ th mà b n thân tôi r t chú tr ng đ n vi c t o c h i cho các em đ ề gia nhi u h n vào các ho t đ ng do Liên đ i t ự Giáo viên c n th ả c nh làm cho câu văn sinh đ ng h p d n.
ủ i pháp 2: Rèn vi
ả ườ ự ậ ầ , câu
ườ ả Gi ể Đ ng ả ủ Trong m i ti
ắ ặ ữ ố ọ ng xuyên cho h c sinh đ t câu, vi ổ ể ử ạ ế t đo n ờ ị ch c cho h c sinh nh n xét, trao đ i đ s a ch a u n n n k p th i
ế ư ủ ổ ứ văn và t ọ ữ nh ng h c sinh vi
ọ
ặ ừ
ộ ế t câu đúng, đ ý: ộ ể ườ ọ i nghe, ng i đ c hi u đúng n i dung s v t c n miêu t ề ấ văn ph i đ ý, đúng v c u trúc. ỗ ế ọ t h c, tôi th ậ ọ ư t câu ch a đúng, ch a đ ý. Rèn kĩ năng s d ng đúng các quan h t ượ ắ ệ ừ trong vi ệ ỉ ch quan h , các ph t ế ệ ữ
ừ
ầ
ữ ỗ ế ử ụ t câu, giúp h c sinh ượ ắ ụ ừ ủ ể c và n m đ hi u đ c ý nghĩa c a các c p t ệ ữ ố ố ố ợ ừ nguyên t c ph i h p t , m i quan h gi a hai v câu ghép, m i quan h gi a ể ế trong câu đ vi t câu đúng. các t ệ ừ ọ ế N u h c sinh dùng sai các c p quan h t ệ ắ ạ sinh nh c l Rèn kĩ năng vi ặ ừ ỉ t câu tránh l p t i này, tôi h
ặ ọ ầ , giáo viên c n yêu c u h c ch quan h trong câu ghép. ặ ừ ặ : Khi g p nh ng l ế ừ khác có th
ủ ổ
ơ ủ i ý nghĩa c a các c p t ế ắ ạ ọ ẫ d n cho h c sinh nh c l ộ ế ượ thay th đ ấ ọ g n và h p d n h n.
ưở ượ ế ế ướ ng ể ằ i cách liên k t câu b ng cách dùng các t ắ ẫ c mà n i dung c a các câu đó v n không thay đ i, câu văn ng n ẫ Rèn kĩ năng vi ng t
ạ t sáng t o: Vi ế ớ ổ ng m i và bi n đ i thành m i d a trên n i dung văn b n. Liên h ng, hình dung ệ
ừ ừ ọ ồ ử ụ ở ộ ế ư ưở đ a ra ý t ộ ữ nh ng n i dung, câu, t ả t văn.
ộ ạ t sáng t o là t ộ ớ ự v a đ c r i s d ng, m r ng vào vi ế Ví d :ụ Trong bài “M t chuyên gia máy xúc” ( trang 45 – SGK Ti ng
ệ ớ ậ Vi t l p 5 t p 1)
7
ổ ầ ờ ẹ ơ ạ ẹ
ấ ỏ ườ ữ Đó là m t bu i sáng đ u xuân. Tr i đ p. Gió nh và h i l nh. ạ ng t o
ắ
ể ế ẫ ọ ổ
ạ ườ ừ ừ ụ ế ậ ạ Đo n: “ạ ộ ắ ả ạ Ánh n ng ban mai nh t loãng r i trên nh ng vùng đ t đ công tr ị .” ộ nên m t hòa s c êm d u ộ ng d n h c sinh có th bi n đ i sáng t o d a trên n i Giáo viên h ớ ả ả i c nh con đ ự ng t t văn t nhà t
ườ ướ ọ dung đo n v a đ c v n d ng vào vi tr
ầ ẹ ắ ư ng nh sau: ổ
ờ ữ ỏ ạ ọ
ậ ẹ “Bu i sáng đ u thu th t đ p! Tr i trong xanh, gió nh . Ánh n ng ban ả ộ ng, trên nh ng nhành cây, ng n c t o nên m t ắ
ườ mai tr i dài trên con đ ơ ộ ậ ả c nh s c th t là th m ng" ổ ứ ả ướ ọ ẫ ượ i pháp 3. T ch c, h Gi ng d n cho h c sinh đ ự c quan sát th c
:ế t
ệ ổ ứ ế Vi c t ế ứ ầ là h t s c c n thi
ọ ẫ ự ế ọ ch c cho h c sinh quan sát th c t ắ
ữ ả ậ c quan sát c n c nh mình s t
ậ ằ
ả ọ ể ệ ng , l a ch n các bi n pháp ngh
ế ắ ợ ệ ễ ả ượ đ
ằ ậ ề ả t. Trong ợ ổ ậ ả khi quan sát, giáo viên d n d t, g i ý cho h c sinh nh ng hình nh n i b t ẽ ả ượ ượ ủ ả ế c , đ c a c nh v t. Vì th khi các em đ ả ẽ ễ ấ ả ậ ả t c các giác quan, các em s d dàng th hi n các hình nh c m nh n b ng t ệ ệ ự ọ ừ ữ ự ậ đó b ng c m xúc th t qua vi c l a ch n t ữ ữ ể ạ c nh ng thu t, s p x p ý phù h p đ t o ra nh ng câu văn hay di n t c. đi u mà em quan sát và c m nh n đ
ữ ự ọ
ả ậ ượ ế ị ữ ồ Sau khi cho các em tr c ti p quan sát cánh đ ng lúa, đ c nh ng bài văn ế ớ t v i nh ng c m xúc khác
ậ ả ấ ệ ậ ẹ ộ
ả ữ ậ ổ
ậ ủ c a các em tôi th y th t thú v . Nh ng dòng vi nhau, c nh v t hi n lên th t đ p, th t sinh đ ng. ọ ướ ữ ả ả trên tôi còn h
ẽ ạ
ọ ượ ở ổ ữ ọ Gi Ngoài nh ng gi ố ừ ng giàu hình nh mà các em đ c đ ị ng d n các em ph i trang b ữ i nh ng câu văn ậ các bài t p đ c, văn ẫ ể c
ữ ể ơ i pháp 4: Ghi chép vào s tay văn h c: ở i pháp ọ cho mình cu n S tay văn h c, các em s dùng nó đ ghi l ả hay, nh ng t ố ừ th … đ làm giàu thêm v n t ả cho b n thân.
ệ ả ủ 4. K tế qu c a bi n pháp
ụ
ấ ấ ả ả ệ i pháp trên vào gi ng d y tôi th y: Qua vi c áp d ng các gi ố ọ ề ượ c a h c sinh đ V n t ạ ể c cung c p nhi u thêm. Đa s h c sinh hi u
đúng nghĩa c a t
ọ ơ ơ ặ ừ ệ ế t là vi t câu
ệ chính xác h n, hay h n và đ c bi ậ
ử ụ ộ ủ đúng v phong cách c a m t văn b n ngh thu t. ệ ượ ặ ừ ộ ố ừ ủ ọ ủ ừ ơ h n. H c sinh đã s d ng t ề Không còn hi n t
ẽ ủ
ệ ừ ặ
ề
ư ạ ả ả ạ ạ m t cách vô nghĩa t o ra c m giác nh t ng l p t ậ ệ ị ả ườ ọ ớ ị i đ c, làm gi m đi giá tr ngh thu t nh o c a câu văn, gây khó ch u v i ng ệ ừ ừ ế ử ụ ủ c a câu văn vì các em đã bi , t , c p quan h t t s d ng các quan h t ể ở ế ầ ồ đ ng nghĩa, g n nghĩa... đ thay th làm câu văn không sai v nghĩa mà tr ạ ơ nên l u loát và m ch l c h n.
8
ả ề
ầ ữ ệ
ề ả chính xác, c th , giàu hình nh và có nh ng nét riêng bi ế ợ
ệ ắ ọ ự ậ ợ ả ể ụ ộ
Đã có nhi u bài văn hay, nhi u bài văn đ y c m xúc vì các em bi ả t. Dùng t ữ ợ ẩ ế ồ ớ ộ c t
ự ế ọ
ủ ả t l ng c m xúc c a b n thân vào s v t đ tin khi vi ụ ọ ạ ở ớ ả ế t ụ ể ừ miêu t ừ ng g i hình g i c m, t đa nghĩa k t h p v i các bi n pháp so sánh, nhân ả ự ậ hóa, n d ... đ miêu t s v t m t cách sinh đ ng, kh c h a s v t rõ nét và ự ậ ượ ả ả . bi H c sinh t t văn và yêu thích môn h c. Sau quá trình áp d ng sáng ki n trên vào gi ng d y l p, tôi đã cho các
đ a ph
ế ả ớ ề em làm m t bài kh o sát v i đ bài: ẹ ở ị ả ộ ả m t c nh đ p ng bài vi ệ ế ủ ả ng em. ớ ộ ố ế ượ ế ươ t c a các em trong l p đã đ t th c. M t s bài vi c nâng cao. K t qu ể ệ t th hi n đ
i hi u qu thi ậ ự ọ ả ộ
ủ ế ủ ẫ thu c vào văn m u. Các em vi
ả ọ ả ị ệ ộ ng. C nh ch n t
ố ớ ư ả ế ượ ả c c m ọ m t cách chân thành. Quan tr ng là ả ế t theo tình c m ộ ể có th là m t dòng sông, m t ữ ấ ượ ắ ộ ng sâu s c. ươ i trong lòng các em nh ng n t
ộ Em hãy t ấ ượ Ch t l ạ đánh giá đã đem l ề ả xúc c a các em v c nh v t mình ch n t bài vi t c a các em không b l ủ c a mình đ i v i quê h ể ạ cánh đ ng... nh ng đ l ượ ư ế ố ồ ả K t qu thu đ ổ c nh sau: T ng s 35 em
ề ậ ế ủ ọ Nh n xét chung v bài vi t c a h c sinh T lỉ ệ Số ngượ l
ể ạ
ợ ả ổ ậ 13 em 37,1 % ả ố ụ , đúng b c c; bi ị ể ả ế ế ợ ả ả t k t h p t t giàu hình nh đã bi
ả ể ạ
ổ ậ
ế 10 em 28,6 %
ế ử ụ ự ồ ợ t đã bi ư ữ ả ả
ể ạ t đúng th lo i văn miêu t
ố ụ , đúng b c c; đã bi ả ư ế ả t ư ng , câu văn rõ ý nh ng ch a có hình nh. 9 em 25,7 %
. Câu văn đã rõ ý 3 em 8,6 %
ự ế ế ấ ộ
ướ ệ tôi th y các em vi ư ậ c. C th c hi n nh v y tôi th y con đ
ế ọ ọ t văn ngày m t hay. ườ ấ ng mình t văn hay và thêm yêu thích môn h c là đúng và có
ế ự ế t l a t đúng th lo i văn miêu t HS vi ủ ừ ọ ừ thích h p làm n i b t giá tr bi u c m c a ch n t hay, t ế c nh, câu văn. Bài vi ớ ả ả ườ ồ i l ng v i c m xúc. t ng ế ố ụ ế , đúng b c c; bi HS vi t t đúng th lo i văn miêu t ủ ả ị ể ọ ừ thích h p làm n i b t giá tr bi u c m c a câu ch n t ừ ư ệ nh nhân văn. Bài vi t s d ng bi n pháp tu t ả hóa, so sánh. Ch a có s l ng ghép gi a t c nh và t i.ườ ng ế HS vi ữ ọ ừ ự l a ch n t ể ệ ượ ả ư ế c c m xúc. Bài vi t ch a th hi n đ ế ể ạ ả HS vi t đúng th lo i văn miêu t ử ụ ừ ư ư ch a phong phú. nh ng s d ng t ả ể ế Qua k t qu ki m tra th c t ứ ự ơ Bài sau hay h n bài tr ể ự l a ch n đ giúp các em vi ả ệ hi u qu .
9
ẻ
ườ ồ ở ườ tr ệ B n thân tôi cũng đã chia s kinh nghi m này cho các đ ng nghi p ể ng Ti u
ả ả ố trong kh i 5 tr ủ Thái Th y đã nh n đ
ử ụ ọ ữ ộ ố ả Trên đây là m t s gi d ng t
ả ả ượ ữ ả đ
ọ c nh cho h c sinh l p 5” ậ ượ ự ế t văn t ạ ả
ề ấ ự ệ ề ấ ồ
ệ ộ ố ồ ủ ể ng Ti u h c Thái Th y và m t s đ ng chí ồ ấ ự ậ ượ c nh ng ph n h i r t tích c c. ừ ằ “Nâng cao kĩ năng s i pháp nh m ớ c b n thân tôi rút ra trong ế ủ c s quan tâm, đóng góp ý ki n c a ể ạ ơ ổ ủ ả ề
i pháp đ t hi u qu cao h n. ọ ạ ả ơ ng khi vi quá trình gi ng d y. Kính mong nh n đ ạ các c p lãnh đ o và s trao đ i c a các b n đ ng nghi p v v n đ này đ ệ ả tìm ra nhi u gi Tôi xin trân tr ng c m n!
ủ
ƯỜ ƯỜ Ế Thái Th y, ngày 24 tháng 12 năm 2021 Ậ XÁC NH N NHÀ TR NG NG I VI T
ươ ệ ị ị ơ D ng Th Hu Lê Th Ái M
