3
1. MỞ ĐẦU:
1.1.Lí do chọn đề tài:
Như chúng ta đã biết, Tiểu học là bậc học nền tảng trong hệ thống giáo
dục quốc dân, chất lượng giáo dục nói chung phụ thuộc rất nhiều vào kết quả
đào tạo ở bậc học Tiểu học. Trong các môn học ở bậc Tiểu học thì môn Tiếng
Việt chiếm một vị trí rất quan trọng nó không chỉ được thể hiện ở thời lượng của
môn học trong chương trình bậc học mà nó còn thể hiện ở nội dung, mục tiêu
của chương trình. Phân môn Tập làm văn trong chương trình Tiếng Việt hội tụ
đầy đủ kiến thức, kĩ năng của nhiều phân môn khác của chương trình Tiếng
Việt. Nó phản ánh tương đối đầy đủ kết quả học tập các phân môn khác, môn
học khác, vốn hiểu biết, kĩ năng và đặc biệt nó thể hiện tình cảm, nhân cách của
các em qua bài tập làm văn. Bên cạnh đó phân môn còn cung cấp cho học sinh
những kiến thức sơ giản về Tiếng Việt và những hiểu biết sơ giản về xã hội, tự
nhiên, con người, về văn hoá, văn học Việt Nam và nước ngoài. Bồi dưỡng tình
yêu tiếng Việt và hình thành thói quen giữ gìn sự trong sáng, giàu đẹp của tiếng
Việt góp phần hình thành nhân cách con người Việt Nam xã hội chủ nghĩa.
Phân môn Tập làm văn là phân môn thực hành, tổng hợp của tất cả các
phân môn thuộc môn Tiếng Việt (Tập đọc, Luyện từ và câu, Chính tả, Kể
chuyện ). Chính vì thế, việc dạy và học Tập làm văn đặc biệt là thể loại văn
miêu tả là vấn đề luôn luôn cần có sự đổi mới. Không thể cứ áp dụng mãi
phương pháp, kĩ thuật, ứng dụng cũ, “ giáo án cũ” vào dạy học mà lại mong có
chất lượng thực sự được mà song song với việc kế thừa cái cũ, cái vốn có cần
phải phải có sự sáng tạo, vận dụng những phương pháp, những kĩ thuật dạy học
để nâng cao chất lượng dạy và học phân môn tập làm văn . Để viết được một bài
văn miêu tả hoàn chỉnh, học sinh cần có rất nhiều kĩ năng cần thiết: xác định các
yêu cầu của tiêu đề, quan sát để tìm ý tưởng, phác thảo, viết đoạn văn, liên kết
đoạn với nhau… Thu thập và sắp xếp ý tưởng là những kỹ năng quan trọng và
không dễ dàng đối với hầu hết học sinh. Nếu không biết cách lập dàn ý, bài văn
của các em sẽ trở nên lộn xộn, thiếu ý, lặp ý…Đặc biệt hơn nữa là qua thực tế
nhiều năm giảng dạy lớp 5, tôi nhận thấy học sinh không hứng thú học phân
môn Tập làm văn. Vậy làm sao để học sinh hứng thú học tập đối với phân môn
này và đặc biệt là nâng cao chất lượng học văn miêu tả cho học sinh lớp 5? Đây
là vấn đề tôi luôn trăn trở để tìm ra lời giải đáp. Sau bốn năm giảng dạy, bản
thân tôi được tiếp cận với nhiều phương pháp và kĩ thuật dạy học tích cực trong
đó có kĩ thuật sơ đồ tư duy, sơ đồ tư duy được sử dụng như một công cụ dùng để
