PH N I: ĐT V N Đ
I. LÝ DO CH N Đ TÀI
B c sang th k XXI, n n kinh t Vi t Nam ti p t c có nh ng b c đtướ ế ế ế ướ
phá, t o s chuy n bi n nhanh v m i m t trong đi s ng c a ng i Vi t. Tuy ế ườ
nhiên, nh ng bi n đng c a n n kinh t th tr ng m c a cũng gây ra không ít ế ế ườ
tác đng tiêu c c đn đi s ng tinh th n c a nhi u ng i, đc bi t là gi i tr , ế ườ
mà l c l ng đông nh t chính là h c sinh ượ trung h c ph thông HS THPT
Nhìn vào th c t môi tr ng h c đng, chúng ta ph i th a nh n chính ế ườ ư
s phát tri n v i t c đ nhanh và đy bi n đng c a n n kinh t xã h i, các yêu ế ế
c u ngày càng cao c a nhà tr ng và c nh ng đi u b t c p trong th c ti n ườ
giáo d c; thêm vào đó là s k v ng quá cao c a cha m , th y cô đang t o ra
nh ng áp l c r t l n và gây ra căng thăng cho HS trong cu c s ng, trong h c t p
và trong quá trình phát tri n. đ tu i h c sinh THPT, các em ch a ph i là ư
ng i l n nh ng cũng không còn là tr con, các em có kh năng nh n th cườ ư
nh ng nh ng nh n th c c a các em ch a th t s chín ch n và có th s sai l chư ư
n u không đc đnh h ng. V i nhi m v chính là h c t p, nh ng các emế ượ ướ ư
th ng ph i đi m t v i r t nhi u áp l c, t nhi u phía: gia đình, nhà tr ng,ườ ườ
xã h i. nhà, đó là nh ng yêu c u, k v ng c a cha m , ông bà, là b u không
khí trong gia đình, là m i quan h gi a con cái v i cha m . tr ng, là áp l c ườ
v h c t p, quan h v i th y cô, b n bè,.. Ngoài xã h i, các em ph i đi m t
v i nh ng cám d c a các trò ch i, các trang thông tin m ng, riêng b n thân các ơ
em cũng ph i lúng túng v i nh ng v n đ m i n y sinh: nh ng thay đi v tâm
sinh lý, tình yêu tu i h c trò, vi c l a ch n ngh nghi p trong t ng lai, th m ươ
chí có nh ng em v p ph i v n đ nghiêm tr ng h n: l ch l c v gi i tính, b o ơ
hành gia đình, l m d ng tình d c, t n n xã h i…
Đc bi t trong th i gian v a qua đi d ch Covid-19 kéo dài, vi c các em
ph i nhà và h c tr c tuy n lâu ngày nên nh h ng l n đn tâm lý HS vi c gò ế ưở ế
bó trong không gian s ng, không đc ti p xúc v i th gi i bên ngoài hay gây ượ ế ế
c ch đi v i HS. Vi c h c tr c tuy n ph i ti p xúc quá nhi u v i internet ế ế ế
nh h ng đn s c kh e, th m chí khi n các em nghi n game và m ng xã h i ưở ế ế
đn lúc quay tr l i tr ng h c tr c ti p trong h c sinh s xu t hi n tình tr ngế ườ ế
m t s em có bi u hi n r t rè, ít nói h n; có em ng ng ngùng, x u h , ng i ơ ượ
ti p xúc th y cô, b n bè, tr m c m, có em b nhà đi tính cách thay đi th m chíế
có nhi u h c sinh không gi i quy t đc b t c đã t k t li u đi mình. ế ượ ế ế
Câu chuy n c a em h c sinh tr ng chuyên 15 tu i Hà N i v i lá th ườ ư
tuy t m nh, hay em h c sinh l p tám b ng nhiên nh y l u t v n m i đây đã
khi n nhi u ph huynhế gi t mình và gây áp l c l n v i nghành giáo d c. Trong
nh ng tr ng h p HS b áp l c, b t c trong cu c s ng đòi h i ng i giáo viên ườ ế ườ
ch nhi m l p ph i cho các em nh ng l i khuyên, đnh h ng đúng đn cho các ướ
em con đng ph i đi, giúp các em tìm l i ni m tin, ni m vui trong cu c s ng,ườ
1
Đó là nh ng đi u mà ng i GVCN c n ph i th c hi n đc đ đáp ng nhu ườ ượ
c u đc t v n tâm lý, m t nhu c u có th c và vô cùng b c thi t c a h c sinh ượ ư ế
trong nhà tr ng ph thông hi n nay.ườ
Quá trình t v n tâm lý h c đng cho h c sinh không ch giúp các emư ườ
gi i quy t đc nh ng v n đ đang g p ph i mà còn h tr c i thi n t t các ế ượ
m i quan h gi a con cái v i cha m , h c trò v i th y cô, gi a b n bè v i nhau,
giúp cho các em tháo g đc nh ng khó khăn, v ng m c trong quá trình h c ượ ướ
t p cũng nh cu c s ng. Các em s c m th y tho i mái, d ch u, gi m b t các ư
căng th ng, m t m i, áp l c đ giúp cho vi c h c t p hi u qu h n, cu c s ng ơ
cũng đc cân b ng và vui v . T v n tâm lý h c đng s giúp cho HS có đượ ư ườ
kh năng đ t gi i quy t các v n đ c a b n thân. Vi c có th áp d ng t v n ế ư
h c đng t s m s giúp x lý đc các nguy c ti m n có th kh i phát ườ ượ ơ
HS nh chán h c, b h c, đánh nhau, các hành vi vi ph m pháp lu t, t h yư
ho i b n thân, sa ngã vào các t n n xã h i, góp ph n xây d ng tr ng h c an ườ
toàn, thân thi n; giáo d c k năng s ng nh m tăng ý chí, ni m tin, b n lĩnh, thái
đ ng x , hoàn thi n nhân cách. Do đó có th kh ng đnh r ng công tác t v n ư
tâm lý h c đng đóng vai trò r t quan tr ng đi v i vi c giáo d c HS THPT. ườ
Là m t giáo viên đã nhi u năm làm công tác ch nhi m, b n thân tôi nghĩ
r ng, trong nhà tr ng ph thông, h n ai h t ng i giáo GVCN c n ph i phát ườ ơ ế ườ
huy vai trò c a mình trong công tác t v n tâm lý h c đng. ư ườ Qua công tác tư
v n h c đng, giáo viên ch nhi m s n m b t đc tâm t ườ ượ ư tình c m c a các
em, th y đc nh ng khó khăn mà h c sinh đang m c ph i, cùng s chia, ượ đng
viên và h ng d n các em v t qua khó khăn trong h c t p cũng nh trongướ ượ ư cu c
s ng, giúp h c sinh t tr i nghi m đ nh n ra giá tr th t c a cu c s ng,
t trang b cho mình nh ng k năng s ng c n thi t. Đng th i công tác t v n ế ư
h c đng còn là c h i đ xây d ng quan h th y trò g n bó, b n bèườ ơ
m nế th ng nhau, t o c s đ xây d ng nên l p h c thân thi n, h c sinh tíchươ ơ
c c. Khi làm đc đi u đó là chúng ta đang góp ph n nâng cao hi u qu c aượ
công tác ch nhi m l p.
T nh ng th c tr ng và mong mu n trên, cùng v i nh ng tr i nghi m và
k t qu đt đc trong công tác ch nhi m, tôi m nh d n th c hi n đ tài:ế ượ
“M t s bi n pháp t v n h c đng nh m nâng cao hi u qu giáo d c ư ườ
h c sinh trong công tác ch nhi m tr ng THPT Yên Thành 3” ườ
II. TÍNH M I C A Đ TÀI
1. V m t lí lu n
Đ tài đã đ xu t và ti p c n m t s gi i pháp m i v t v n h c đng ế ư ườ
góp ph n mang l i hi u qu trong công tác ch nhi m l p tr ng THPT ườ
2. V m t th c ti n
Qua các phi u tìm hi uế b ng phi u tr c nghi m, phi u kh o sát ế ế đu năm
2
h c, b n ki m đi m c a cá nhân cu i h c kì, qua giao ti pế, qua Blog, Zalo và
Facebook GVCN đã phát hi n đc các ượ “V n đ , “Các tâm s riêng c a
t ng em. T đó GVCN đã tìm ra gi i pháp h p lý kh c ph c nh ng khó khăn
c a HS v m t h c t p, nh n th c, v tâm sinh lý s c kh e, v hoàn c nh gia
đình và m i quan h v i b n bè, th y cô, gia đình, xã h i… m t cách phù h p và
có hi u qu , góp ph n chia s , đng viên, u n n n k p th i nh ng nh n th c sai
l ch, giúp HS v t qua đc nh ng khó khăn, l a ch n cách gi i quy t phù ượ ượ ế
h p và trang b cho HS nh ng k năng s ng c b n đ t x lý t t các tìnhơ
hu ng phát sinh trong cu c s ng đ các em phát tri n đc c ph m ch t, năng ư
l c và rèn luy n k năng và tr thành công dân t t cho xã h i.
3. Ph m vi và đi t ng nghiên c u ượ
3.1. Đi t ng ượ
H c sinh tr ng THPT c th h c sinh tr ng THPT Yên Thành 3 ườ ườ
3.2. Ph m vi
Áp d ng cho các tr ng THPT t i t nh Ngh An. ườ
N i dung: M t s bi n pháp t v n h c đng nh m nâng cao hi u qu ư ườ
giáo d c h c sinh trong công tác ch nhi m tr ng THPT Yên Thành 3 ườ
Th i gian: T tháng 9 năm 2018 đn nay ế
Không gian: T i đn v tôi công tác cũng nh m t s tr ng THPT ơ ư ườ
Ngh An.
4. M c đích, nhi m v và ph ng pháp nghiên c u ươ
4.1. M c đích nghiên c u
Thông qua kh o sát, đánh giá th c tr ng v n đ nghiên c u, đ xu t các
bi n pháp t v n h c đng nh m nâng cao hi u qu giáo d c h c sinh trongư ườ
công tác ch nhi m tr ng THPT ườ .
4.2. Nhi m v nghiên c u
Nghiên c u c s lý lu n v : Khái ni m, vai trò, nhi m v c a t v n h c ơ ư
đng, vai trò c a GVCN trong vi c t v n h c đng cho HS tru ng THPT.ườ ư ườ
Kh o sát, đánh giá th c tr ng v t v n h c đng hi n nay và các đi u ư ườ
ki n v CSVC, ý th c ph huynh, h c sinh, đi ngũ chuyên gia t v n ư
Đ xu t các bi n pháp t v n h c đng nh m nâng cao hi u qu giáoư ườ
d c h c sinh trong công tác ch nhi m tr ng THPT ườ .
4.3. Ph ng pháp nghiên c uươ
Nhóm ph ng pháp nghiên c u lý lu n: Phân tích, t ng h p, phân lo i tàiươ
li u... nh m xây d ng c s lý lu n c a v n đ nghiên c u. ơ
Nhóm ph ng pháp nghiên c u th c ti n: Đi u tra, quan sát, t ng k t kinhươ ế
3
nghi m, ph ng v n, trao đi đ kh o sát, đánh giá th c tr ng ho t đng c a t ư
v n h c đng trong tr ng THPT t nh Ngh An và t i đn v tr ng THPT ườ ườ ơ ườ
Yên Thành 3.
Ph ng pháp th ng kê toán h c: Nh m x lý các k t qu nghiên c u.ươ ế
5. C u trúc c a đ tài
Ngoài ph n m đu, k t lu n, đ tài có k t c u thành 0 ế ế 3 ph n:
I. C s lý lu n và th c ti n v công tác t v n h c đng hi n nay ơ ư ườ
tr ng THPTườ
II. Các bi n pháp t v n h c đng nh m nâng cao hi u qu giáo d c h cư ườ
sinh trong công tác ch nhi m tr ng THPT ườ Yên Thành 3
III. Hi u qu c a đ tài.
4
PH N II: N I DUNG NGHIÊN C U
I. C s lý lu n và th c ti n v công tác t v n h c đng hi n nay ơ ư ườ
tr ng THPTườ
1. C s lí lu nơ
1.1. Nh ng khái ni m c b n ơ
1.1.1. T v n (ư Counseling)
Là quá trình nà t v n đa ra đ ngh , g i ý nh ng vi c c n làm hay nh ngư ư
gi i pháp cho đi t ng đc t v n nh m giúp đi t ng đc t v n nh m ượ ượ ư ượ ượ ư
giúp đi t ng gi i quy t nh ng tình hu ng khó khăn b t th ng trong cu c ượ ế ườ
s ng.
1.1.2. T v n h c đng (School Counseling)ư ườ
Là m t ti n trình giúp đ sinh viên h c sinh, các v ph huynh ho c th y ế
cô giáo, t tìm hi u mình, bi t đc nh ng đc đi m tính cách, nh ng năng l c ế ượ
ti m n và nh ng hành vi c a h đã nh h ng đn nh ng ng i khác nh th ưở ế ườ ư ế
nào. Đng th i giúp h ch n cách gi i quy t v n đ t i u trong chi n l c ế ư ế ượ
đnh h ng phát tri n c a nh ng ng i này khi có nhu c u. T v n viên tr ng ướ ườ ư ườ
h c đc đánh giá chuyên nghi p hay không qua m i quan h t v n tâm lý mà ượ ư
nhà t v n t o đc v i h c sinh, ph huynh và quý th y cô trong nhà tr ng,ư ượ ườ
t đó góp ph n làm t t ho t đng giáo d c h c sinh và m i quan h gi a ba môi
tr ng giáo d c gia đình h c đng và xã h i .ườ ườ
Hi u m t cách đn gi n thì t v n h c đng cũng gi ng v i hình th c ơ ư ườ
t v n tâm lý bình th ng, tuy nhiên ph m vi ho t đng s đc thu h p l i ư ườ ượ
trong tr ng h c. Đây là m t ho t đng h u ích d a trên các c s lý thuy t đ ườ ơ ế
có th giúp cho h c sinh có đnh h ng đúng đn h n v nh ng v n đ riêng ướ ơ
t , xã h i ho c giúp xác đnh c th v ngh nghi p c a b n thân trong t ng ư ươ
lai.
1.2. M c đích, vai trò, n i dung, ph ng pháp t v n h c đng cho HS ươ ư ườ
THPT
1.2.1. M c đích c a công tác t v n tâm lý h c đng cho h c sinh ư ườ
M c đích c a công tác t v n tâm lý h c đng cho h c sinhph thông ư ườ
đc quy đnh t i Đi u 3 thông t 31/2017/TT – BDG ĐT v h ng d n th c ượ ư ướ
hi n công tác t v n tâm lý cho h c sinh tr ng ph thông do B tr ng B ư ườ ưở
Giáo d c và Đào t o ban hành ( có hi u l c t ngày 02/02/2018), c th nh sau: ư
Phòng ng a, h tr và can thi p (khi c n thi t) đi v i h c sinh đang g p ế
ph i khó khăn v tâm lý trong h c t p và cu c s ng đ tìm h ng gi i quy t ư ế
5