Xây dựng và triển khai hệ thống học trực tuyến tại trường THPT nâng cao hiệu quả hoạt động giáo dục đáp

ứng các yêu cầu đổi mới giáo dục hiện nay

MỤC LỤC

PHẦN 1. PHẦN MỞ ĐẦU .................................................................................. 4

1. Lý do chọn đề tài .......................................................................................... 4

2. Lịch sử nghiên cứu của sáng kiến kinh nghiệm ............................................ 5

3. Xác định mục tiêu và nhiệm vụ nghiên cứu .................................................. 6

4. Đối tượng và phương pháp nghiên cứu ......................................................... 6

5. Tính mới và đóng góp của đề tài.................................................................... 7 PHẦN 2. NỘI DUNG NGHIÊN CỨU ................................................................. 8

1. Nghiên cứu về học trực tuyến (E-Learning) .................................................. 8

2. Hệ thống quản lý học trực tuyến ................................................................... 9

2.1. Xác định các đặc điểm của hệ thống ...................................................... 9

2.2. Xác định các chức năng của hệ thống .................................................. 10

2.3. Mô hình trực quan của hệ thống .......................................................... 10

3. Bài toán quản lý học trực tuyến tại các trường THPT ................................ 11

3.1. Chương trình các môn học THPT ........................................................ 11

3.2. Bài toán quản lý học trực tuyến tại các trường THPT.......................... 11

4. Tìm hiểu yêu cầu của hệ thống ................................................................... 12

5. Quy trình thiết kế, xây dựng hệ thống ......................................................... 13

5.1. Khảo sát, thiết kế quy trình xây dựng hệ thống .................................... 13

5.2. Triển khai hạ tầng phần cứng .............................................................. 13

5.3. Xây dựng các module hệ thống ............................................................ 13

5.4. Vận hành hệ thống ............................................................................... 14

5.5. Cập nhật, phát triển và tối ưu hệ thống................................................ 14

6. Xây dựng hệ thống quản lý học trực tuyến ................................................. 14

6.1. Khảo sát, thiết kế và khai thác CSDL trường THPT Anh Sơn 2 ........... 14

6.2. Yêu cầu về chuẩn đóng gói bài giảng................................................... 14

6.3. Xây dựng hệ thống quản lý học trực tuyến dựa trên mã nguồn mở ...... 15

7. Triển khai ứng dụng hệ thống ..................................................................... 26

7.1. Thực hiện bàn giao hệ thống................................................................ 26

2

7.2. Tập huấn sử dụng hệ thống .................................................................. 27

Xây dựng và triển khai hệ thống học trực tuyến tại trường THPT nâng cao hiệu quả hoạt động giáo dục đáp

ứng các yêu cầu đổi mới giáo dục hiện nay

8. Đánh giá, một số kết quả đạt được .............................................................. 31

8.1. Thu thập, xử lý và phân tích số liệu ..................................................... 31

8.2. Đánh giá nhận xét hệ thống và kết quả đạt được ................................. 36

9. Một số hình ảnh thực tế .............................................................................. 38

9.1. Giao diện khi học sinh đăng nhập ........................................................ 38

9.2. Giao diện bài học trực tuyến................................................................ 38

9.3. Học sinh xem video bài giảng .............................................................. 39

9.4. Học sinh làm bài kiểm tra trắc nghiệm ................................................ 39

9.5. Học sinh nộp bài tự luận lên hệ thống để giáo viên kiểm tra ................ 40

9.6. Giáo viên tạo mới một khóa học .......................................................... 41

9.7. Giáo viên thiết lập sổ điểm và tải kết quả điểm bài dạy ....................... 41

9.8. Ngoài việc tạo và khai thác các khóa học, giáo viên còn ứng dụng hệ

thống vào việc tập huấn, tự bồi dưỡng nâng cao trình độ theo chuyên đề ... 42

10. Đóng góp của đề tài......................................................................................42 10.1. Tính mới................................................................................................42 10.2. Tính khoa học........................................................................................42 10.3 Tính thực tiễn.........................................................................................43 10.4. Tính hiệu quả.........................................................................................43 PHẦN 3. KẾT LUẬN ........................................................................................ 44

1. Quá trình nghiên cứu .................................................................................. 44

2. Ý nghĩa, tác dụng của đề tài ........................................................................ 44

3. Kiến nghị đề xuất ....................................................................................... 45

PHỤ LỤC .......................................................................................................... 47

3

TÀI LIỆU THAM KHẢO .................................................................................. 48

Xây dựng và triển khai hệ thống học trực tuyến tại trường THPT nâng cao hiệu quả hoạt động giáo dục đáp

ứng các yêu cầu đổi mới giáo dục hiện nay

PHẦN 1. PHẦN MỞ ĐẦU

1. Lý do chọn đề tài

Khoa học luôn phát triển, công nghệ được cải tiến hàng ngày góp phần lớn thúc đẩy xã hội phát triển. Bởi vậy, Giáo dục cũng phải thay đổi nhằm đáp ứng được yêu cầu cấp thiết của xã hội. Nói cách khác giáo dục phải trang bị cho người học những phẩm chất và năng lực cần thiết để trở thành người Việt Nam phát triển toàn diện, phát huy tốt nhất tiềm năng, khả năng sáng tạo của mỗi cá nhân; yêu gia đình, yêu Tổ quốc, yêu đồng bào; sống tốt và làm việc hiệu quả. Để thực hiện được việc đó, với nhà giáo nói chung, người quản lý giáo dục nói riêng cần nắm bắt và biết cách quản lý sự thay đổi chính là chìa khóa thành công trong sự nghiệp.

Có nhiều điều cần phải thay đổi, phải cải tiến trong giáo dục. Trong đó, thay đổi, cải tiến về phương thức tổ chức dạy học là một trong những thay đổi mang tính thiết thực, khả thi và hiệu quả nhất.

Thông qua, khảo sát thăm dò các ý kiến từ giáo viên và học sinh cho thấy nhu cầu dạy học trực tuyến hiện nay rất cần thiết, nhưng thiếu công cụ hỗ trợ cũng như những người đi tiên phong. Dạy học trực tuyến có nhiều điểm ưu việt góp phần bổ trợ rất lớn cho dạy học truyền thống. Một số lợi ích có thể kể đến của dạy học trực tuyến như: đáp ứng nhu cầu học tập mọi lúc, mọi nơi; học sinh không phải vất vả đến lớp; chi phí cho khóa học thấp; chương trình học phong phú, các nội dung được cập nhật nhanh chóng; thiết kế bài giảng 1 lần có thể dùng cho nhiều lần với số lượng học sinh không hạn chế; v.v...

Hiện nay các thiết bị như máy tính, máy tính bảng, thiết bị smart phone rất phổ biến trong giáo viên, và mỗi gia đình học sinh đã tạo điều kiện thuận lợi cho việc xây dựng và triển khai hệ thống dạy, học trực tuyến hiệu quả.

Tại thời điểm khảo sát, các trường trung học phổ thông ở Nghệ An nói riêng và Việt Nam nói chung chưa triển khai hệ thống quản lý học tập trực tuyến hoặc có triển khai nhưng chưa đồng bộ, chưa có nhiều nghiên cứu chuyên sâu, dẫn đến hiệu quả thực tế chưa cao. Mặc dù không thay thế hoàn toàn được phương thức dạy học truyền thống nhưng dạy học trực tuyến đáp ứng nhu cầu cấp thiết của việc cung cấp một lượng kiến thức lớn, kiến thức được cập nhật kịp thời, học sinh có thể học tập mọi lúc, mọi nơi. Tác giả đã xây dựng và triển khai hệ thống học trực tuyến tại đơn vị (có thử nghiệm ở một số lớp học tại các đơn vị khác), bước đầu cho thấy hệ thống đáp ứng tốt các yêu cầu dạy học tiến bộ, phù hợp với xu hướng thời đại và yêu cầu đổi mới giáo dục hiện nay.

4

Với thời đại bùng nổ thông tin và cao trào của cuộc cách mạng 4.0, nền giáo dục lại càng phải tỏ ra là ngành đi đầu của thời đại, chính vì vậy ngày 25 ngày 01 năm 2017 thủ tướng Chính phủ ban hành quyết định số 117/QĐ-TTg về

Xây dựng và triển khai hệ thống học trực tuyến tại trường THPT nâng cao hiệu quả hoạt động giáo dục đáp

ứng các yêu cầu đổi mới giáo dục hiện nay

việc tăng cường ứng dụng CNTT trong Giáo dục và đào tạo. Đồng thời, công văn số 3946/BGDĐT-CNTT về việc hướng dẫn nhiệm vụ Công nghệ thông tin năm học 2019-2020 của Bộ Giáo dục và Đào tạo ban hành ngày 30 tháng 8 năm 2019, đã chỉ đạo như sau: đẩy mạnh ứng dụng CNTT hỗ trợ đổi mới nội dung, phương pháp dạy và học, kiểm tra đánh giá trong tất cả các môn học. Phát động giáo viên xây dựng bài giảng e-Learning, ngân hàng câu hỏi trực tuyến, tư liệu, tài liệu, sách điện tử đóng góp vào kho bài giảng e-Learning, ngân hàng câu hỏi trắc nghiệm trực tuyến, kho học liệu... góp phần đổi mới căn bản và toàn diện phương pháp giảng dạy, từng bước hình thành nguồn tài nguyên giáo dục mở phục vụ cho học sinh, giáo viên, cán bộ quản lý và phụ huynh học sinh có thể học, nghiên cứu mọi lúc, mọi nơi.

Với những lý do trên cùng với tinh thần học hỏi, mạnh dạn đổi mới phương pháp dạy học, mong muốn giúp học sinh hình thành và phát triển các phẩm chất, năng lực, biết vận dụng kiến thức đã học vào giải quyết các vấn đề thực tiễn. Tôi đã chọn đề tài "Xây dựng và triển khai hệ thống học trực tuyến tại trường THPT nâng cao hiệu quả hoạt động giáo dục đáp ứng các yêu cầu đổi mới giáo dục hiện nay ", nhằm góp phần tạo ra nguồn lao động đáp ứng yêu cầu của cuộc cách mạng Công nghiệp lần thứ 4 đưa Việt Nam trở thành quốc gia Công nghiệp hóa, hiện đại hóa và hội nhập quốc tế sâu rộng.

Giao diện của hệ thống khi đăng nhập với tài khoản học sinh

2. Lịch sử nghiên cứu của sáng kiến kinh nghiệm

5

Ở Việt Nam, những năm gần đây với sự phát triển mạnh mẽ của hạ tầng CNTT, đặc biệt là kết nối Internet băng thông rộng đến tất cả các cơ sở giáo dục, đã thúc đẩy ngành Giáo dục và đào tạo phát triển e-Learning ở giáo dục đại học

Xây dựng và triển khai hệ thống học trực tuyến tại trường THPT nâng cao hiệu quả hoạt động giáo dục đáp

ứng các yêu cầu đổi mới giáo dục hiện nay

và bắt đầu triển khai ở giáo dục phổ thông. Giáo dục e-Learning cho học sinh phổ thông, được xem là một chiến lược của Giáo dục Việt Nam trong giai đoạn mới.

Các thông tin khảo sát tại các trường THPT trên địa bàn tỉnh thì đầu năm học 2019-2020 trở về trước chưa có đơn vị nào triển khai hoặc triển khai chưa hiệu quả hệ thống học trực tuyến của nhà trường. Một số trường chỉ mới dừng lại giới thiệu cho học sinh một số trang dạy học trực tuyến như Viettel Study, Edumall,... (các bài giảng trên những trang này học sinh phải trả phí để học, một chi phí không hề nhỏ, cũng như nội dung bài học còn chung chung, chưa có đặc điểm riêng bám sát chương trình nhà trường của mỗi đơn vị).

3. Xác định mục tiêu và nhiệm vụ nghiên cứu

Nghiên cứu và xây dựng hệ thống quản lý học tập hỗ trợ dạy học và giáo dục tại các trường Trung học phổ thông. Triển khai thực nghiệm hệ thống quản lý học trực tuyến tại trường THPT Anh Sơn 2, một số lớp học ở các trường: THPT DTNT số 2, THPT Anh Sơn 1, THPT Diễn Châu 2, THPT Tân Kỳ, THPT Lê Lợi, THPT Đô Lương 1, v.v...;

Hệ thống được thiết kế đảm bảo giao diện hài hòa, dễ thao tác, đảm bảo

một số chức năng cơ bản như sau:

Cho phép ban giám hiệu, tổ chuyên môn, giáo viên có thể tạo và đăng tải các khóa học, quản lý và khai thác các khóa học; cho phép tổ chức các cuộc thi trực tuyến.

Cho phép học sinh có thể đăng nhập, tham gia các khóa học, làm bài tập, làm bài thi trực tuyến. Đặc biệt còn có các khóa học chuyên đề, bồi dưỡng thường xuyên, tập huấn cho giáo viên nhà trường.

Kết quả đánh giá theo điểm được hệ thống thực hiện tự động theo các cài đặt khi tạo khóa học. Giáo viên có thể trích xuất điểm số của học sinh bằng công cụ có sẵn trong hệ thống.

Ngoài ra, hệ thống còn có các chức năng như cho phép đăng ký tài khoản, học sinh đăng ký khóa học, chỉnh sửa hồ sơ cá nhân, các chức năng thống kê khác.

4. Đối tượng và phương pháp nghiên cứu

- Nghiên cứu, khảo sát thực trạng, nhu cầu của học sinh đối với hệ thống

học trực tuyến.

- Tỉ lệ gia đình học sinh có máy vi tính hoặc các thiết bị smart phone để có

thể tham gia học trực tuyến.

- Nghiên cứu thực tiễn công tác tổ chức hoạt động dạy học trong nhà

6

trường và các văn bản hướng dẫn thực hiện chương trình dạy học hiện nay.

Xây dựng và triển khai hệ thống học trực tuyến tại trường THPT nâng cao hiệu quả hoạt động giáo dục đáp

ứng các yêu cầu đổi mới giáo dục hiện nay

- Nghiên cứu ứng dụng các nền tảng website và các công cụ hỗ trợ để xây

dựng hệ thống.

- Tìm hiểu tâm lý học lứa tuổi gắn liền với nhiệm vụ dạy học.

- Tổ chức khảo sát: khảo sát đánh giá mức độ đáp ứng các yêu cầu hoạt

động giáo dục.

- Tham khảo ý kiến của các đồng nghiệp và cốt cán đầu ngành về lĩnh vực giáo dục và CNTT. Tham khảo các tài liệu về sáng kiến kinh nghiệm và một số tại liệu liên quan.

- Nghiên cứu các phương pháp dạy học tiến bộ, hiện đại, đặc biệt là triển khai hệ thống dạy học trực tuyến tại đơn vị và một số đơn vị bạn, là giải pháp góp phần lớn vào sự thành công của đề tài này.

5. Tính mới và đóng góp của đề tài.

Việc xây dựng và triển khai hệ thống học trực tuyến tại trường THPT nâng cao hiệu quả hoạt động giáo dục đáp ứng các yêu cầu đổi mới giáo dục hiện nay nhằm đẩy mạnh ứng dụng CNTT vào hỗ trợ đổi mới nội dung, phương pháp dạy và học, kiểm tra đánh giá trong tất cả các môn học góp phần đổi mới căn bản và toàn diện đáp ứng yêu cầu của cuộc cách mạng Công nghiệp lần thứ 4 đưa Việt Nam trở thành quốc gia Công nghiệp hóa, hiện đại hóa và hội nhập quốc tế sâu rộng. Hệ thống quản lý dạy học trực tuyến của trường THPT Anh Sơn 2 có những đóng góp như sau:

Giúp học sinh yêu thích học tập, ứng dụng CNTT vào việc học, kiểm tra và tìm kiếm, lựa chọn kiến thức một cách nhanh chóng. Qua đó, nâng cao năng lực tự học, năng lực giải quyết vấn đề. Đồng thời, mở rộng không gian học tập, học sinh có thể học mọi lúc, mọi nơi qua máy tính hoặc qua điện thoại thông minh (smartphone) có kết nối Internet. Từ đó, giúp việc học trở nên đơn giản và hiệu quả hơn.

7

Giúp giáo viên không chỉ nắm chắc kiến thức mình dạy mà còn không ngừng nâng cao năng lực CNTT, đổi mới phương pháp dạy học, hình thức kiểm tra đánh giá. Đưa dạy học trực tuyến vào trường THPT nói chung và vào môn từng bộ môn nói riêng, góp phần nâng cao hiệu quả và chất lượng dạy học. Phù hợp với tình hình thực tế hiện nay.

Xây dựng và triển khai hệ thống học trực tuyến tại trường THPT nâng cao hiệu quả hoạt động giáo dục đáp

ứng các yêu cầu đổi mới giáo dục hiện nay

PHẦN 2. NỘI DUNG NGHIÊN CỨU

1. Nghiên cứu về học trực tuyến (E-Learning)

Theo quan điểm chung của các nhà giáo dục trên thế giới, E-Learning (viết tắt của Electronic Learning) là một thuật ngữ không còn mới, tuy nhiên vẫn còn tồn tại nhiều quan điểm và cách hiểu khác nhau. E-Learning được xem là phương thức dạy học ảo thông qua máy vi tính và các thiết bị smart mobile nối mạng để kết nối với máy chủ ở nơi có lưu trữ sẵn bài giảng điện tử và phần mềm cần thiết để có thể giảng dạy, yêu cầu, ra đề cho học sinh trực tuyến. E-Learning bắt đầu có ý tưởng và phát triển trên thế giới từ cuối thập niên 19 của thế kỷ XX, nhưng ở Việt Nam lĩnh vực này mới phát triển và ứng dụng mạnh mẽ trong những năm gần đây.

Khi xét khía cạnh đặc thù, có một số quan điểm cũng như hình thức khác

nhau của E-Learning, có thể kể đến như:

- E-Learninglà một hệ thống có sử dụng các công nghệ Internet và Web

trong học dạy học trực tuyến (theo William Horton).

- E-Learning là khái niệm được dùng để mô tả việc học, giảng dạy trên nền

tảng công nghệ thông tin và truyền thông (theo Compare Infobase Inc).

- E-Learning có thể xem là mộtquá trình học tập và đào tạo đã được chuẩn bị, truyền tải hoặc quản lý sử dụng nhiều công cụ của CNTT và truyền thông khác nhau và được thực hiện ở mạng nội bộ hoặc mạng diện rộng (theo MASIE Center).

- Trong E-learning việc truyền tải quá trình học thông qua công nghệ điện tử. Sự truyền tải có thể sử dụng một số kĩ thuật khác nhau như Internet, video tape, một số hệ thống giáo dục thông minhvà giáo dục dựa trên nền tảng máy tính (CBT) (theo Sun Microsystems, Inc).

- Việc truyền tải hoạt động, các quá trình, và sự kiện học tập và đào tạo nhờ vào các phương tiện điện tử như Internet, intranetvàcác thiết bị cá nhân... (theo E-Learning site).

- Nhà nghiên cứu Lance Dublin cho biết:"Việc dùng công nghệ thiết kế, chế tạo, đưa các dữ liệu có giá trị, kiến thức, thông tinvà học tập với mục đích nâng cao hoạt động của các tổ chức và phát triển khả năng của từng cá nhân" (Định nghĩa của Lance Dublin, hướng tới E-Learning trong doanh nghiệp).

8

- E-Learningđược xem là cách thức học mới qua mạng Internet, qua đó học sinh có thể tham gia việc họcmọi lúc, mọi nơi, học theo sở thích và học tập suốt đời (theo EDUSOFT LTD).

Xây dựng và triển khai hệ thống học trực tuyến tại trường THPT nâng cao hiệu quả hoạt động giáo dục đáp

ứng các yêu cầu đổi mới giáo dục hiện nay

Tóm lại, có thể hiểu E-Learning là một thuật ngữ có thể dùng để mô tả cách thức tổ chức giảng dạy và học tập dựa trên nền tảng công nghệ thông tin và truyền thông dựa vào ứng dụng mạng internet. Khi đó, các nội dung bài học được số hóa, người dạy và học sinh có thể giao tiếp với nhau qua mạng dưới các hình thức như thảo luận trực tuyến, email, diễn đàn, hội thảo,…

2. Hệ thống quản lý học trực tuyến

2.1. Xác định các đặc điểm của hệ thống

Cùng với sự phát triển của khoa học công nghệ, giáo dục phát triển, hệ thống giáo dục trực tuyến cũng được phát triển nhằm tận dụng các ưu thế do sự phát triển khoa học kỹ thuật mang lại. Hệ thống giáo dục trực tuyến mang lại cho học sinh sự thuận lợi về thời gian học tập, tiết kiệm các chi phí học tập, có một môi trường học tập năng động. Ngoài ra hệ thống giáo dục trực tuyến còn giúp thay đổi cách học, giúp cho giáo viên cũng như học sinh năng động hơn, và môi trường học tập có nhiều thay đổi mang tính chất tích cực hơn.

Hệ thống quản lý học trực tuyến là một ứng dụng phần mềm cho việc quản lý tài liệu, thiết lập theo dõi, tạo các báo cáo và cung cấp các khóa học trực tuyến hoặc các chương trình đào tạo dựa trên sự tương tác giữa học sinh và giáo viên. Hệ thống có thể quản lý việc đăng ký các khóa học cho học sinh, có thể tham gia các học phần có sự hướng dẫn của giáo viên, tham gia đa dạng các hoạt động có tính tương tác thông qua máy tính và hoàn thành một số bài đánh giá. Hơn nữa, hệ thống quản lý học trực tuyến còn có thể giúp người quản lý và các giáo viên thực hiện việc kiểm tra, giám sát, thu thập các kết quả học tập, bài báo cáo của học sinh và góp phần nâng cao hiệu quả việc giảng dạy.

Hệ thống quản lý học trực tuyến có các đặc điểm chính là các thông tin về học

sinh và khóa học bao gồm:

Có thể quản lý các dữ liệu học sinh: Bao gồm việc ghi lại những thông tin chi tiết về học sinh như: họ tên, lớp, địa chỉ liên lạc…, cung cấp tên truy cập và mật khẩu; Theo dõi tiến trình học tập và làm bài của học sinh

Có thể quản lý hệ thống các khóa học. Quản lý nội dung các khóa học, ghi nhận lại các thông tin chi tiết về khóa học như:Mục tiêu, kết quả sẻ đạt được sau khi kết thúc bài học, chương, khóa học; Điều kiện, kiến thức yêu cầu cần chuẩn bị trước khi tham gia khóa học; Chú ý đến thời gian học, thông thường chú ý thời lượng tối thiểu cần thiết để hoàn thành khóa học

9

Có thể theo dõi tiến trình học của học sinh, ghi nhận lại các lần truy cập vào các khóa học, ghi nhận các đánh giá thông qua các câu trả lời của học sinh trên các bài kiểm tra tự đánh giá, hay trên các bài tập, bài thi cuối khóa. Các kết quả kiểm tra này cho biết học sinh đó có hoàn thành khóa học đó hay không.

Xây dựng và triển khai hệ thống học trực tuyến tại trường THPT nâng cao hiệu quả hoạt động giáo dục đáp

ứng các yêu cầu đổi mới giáo dục hiện nay

Lập báo cáo: Việc lập một bản báo cáo tốt là cần thiết và người sử dụng thường xuyên được cung cấp tính linh hoạt trong các dữ liệu được xuất ra và trong cách mà nó được đưa ra.

2.2. Xác định các chức năng của hệ thống

Chức năng kí thành viên: Đây là chức năng cung cấp tài khoản cho học sinh, giáo viên hoặc quản lý quá trình đăng kí của học sinh, giáo viên. Học sinh có thể thực hiện đăng kí thành viên thông qua trình duyệt web. Quản trị admin và giáo viên cũng cũng sử dụng trình duyệt web để thao tác trên hệ thống và quản lý học sinh.

Chức năng quản lý: Người quản lý hệ thống và giáo viên được phân quyền có thể sử dụng CSDL để đưa ra các báo cáo. Quản trị hệ thống cũng có thể thống kê, tổng hợp quá trình phát triển trình độ của các học sinh trong quá trình học cũng như trong các kỳ kiểm tra nhờ việc hệ thống lưu lại các số liệu của người dùng.

Tạo lập một kế hoạch: lịch các khóa học và tạo các kịch bản đào tạo nhằm

mục đích hỗ trợ tối đa một số yêu cầu của các tổ chức và cá nhân.

Thực hiện phân phối: Thực hiện quản lý việc phân phối các khóa học trực

tuyến, tài liệu, các bài thi và các tài nguyên khác.

Thực hiện theo dõi: ghi lại quá trình phát triển của học sinh bằng cách lưu lại các thông tin người dùng, trạng thái trình độ hiện thời và tương lai phát triển gần trong suốt quá trình học.

Trao đổi thông tin: Trao đổi thông tin bằng trò chuyện trực tuyến, diễn đàn,

thư điện tử, chia sẻ màn hình và hội thảo trực tuyến.

Kiểm tra, đánh giá: Các bài kiểm tra trước và sau khoá học được sử dụng nhằm tăng hiệu quả của khoá học. Cung cấp các phản hồi có ý nghĩa cho người quản lý và cho cả học sinh trong quá trình học. Các bài kiểm tra trước giúp học sinh giới hạn nội dung học, phục vụ chính xác cho mục đích của học sinh, tiết kiệm thời gian. Kiểm tra sau giúp cho học sinh tạo báo cáo về kết quả học tập của mình.

Tổng kết: Công cụ tổng kết cho phép học sinh sử dụng các dịch vụ của hệ

quản trị học để xem kết quả học của mình.

Tìm kiếm và duyệt: học sinh có thể dễ dàng tìm kiếm, duyệt để tìm, chọn

các khoá học được cung cấp.

2.3. Mô hình trực quan của hệ thống

10

Hệ thống quản lý học trực tuyến được xây dựng đảm bảo sự tương tác có hiệu quả của các nhóm người dùng, bao gồm: Người dùng là giáo viên, người

Xây dựng và triển khai hệ thống học trực tuyến tại trường THPT nâng cao hiệu quả hoạt động giáo dục đáp

ứng các yêu cầu đổi mới giáo dục hiện nay

dùng là học sinh, người dùng chịu trách nhiệm quản trị hệ thống (BGH, TTCM), hệ thống công cụ hỗ trợ xây dựng bài học đều có thể tương tác với hệ thống quản lý học trực tuyến thông qua các module liên kết. Về tổng quan sơ đồ mô hình hệ thống có thể được mô tả như sau:

NGƯỜI QUẢN TRỊ HỆ THỐNG

GIÁO VIÊN NGƯỜI HỌC

HỆ THỐNG QUẢN LÝ HỌC TẬP

CÔNG CỤ HỖ TRỢ XÂY DỰNG ND

3. Bài toán quản lý học trực tuyến tại các trường THPT

3.1. Chương trình các môn học THPT

Giáo dục THPT hiện hành quy định có tổng số 13 môn học: Toán, Vật lý, Hóa học, Sinh học, Tin học, Ngữ văn, Lịch sử, Địa lý, Ngoại ngữ, Công nghệ, GDQP-AN, Thể dục, GDCD. Mỗi môn học được quy định tiêu chuẩn một số tiết/tuần và có thể cộng thêm một số tiết tự chọn (phụ thuộc vào điều kiện thực tế tại mỗi trường THPT). Theo quy định, các môn học phải có các bài kiểm tra thường xuyên (kiểm tra vấn đáp hoặc kiểm tra viết, kiểm tra thực hành dưới 1 tiết), bài kiểm tra định kỳ (là cácbài kiểm tra từ 1 tiết trở lên, kiểm tra học kỳ). Mỗi môn học được một hoặc một số giáo viên đảm nhiệm giảng dạy. Các giáo viên được phân chia thành 4 đơn vị tổ chuyên môn: Toán-Tin, Văn-Ngoại ngữ, KHTN, KHXH.

3.2. Bài toán quản lý học trực tuyến tại các trường THPT

Hiện nay, chưa có văn bản quy định cho phép hình thức dạy học trực tuyến thay thế hình thức dạy học truyền thống tại các trường THPT. Tuy nhiên, dạy học trực tuyến đang dần phát triển và có đóng góp ngày càng quan trọng. Các khóa học trực tuyến tại các trường THPT mang tính chất hỗ trợ một phần cho dạy học truyền thống. Cũng xuất phát từ thực tế này, các hệ thống hỗ trợ học trực tuyến cho các trường THPT chưa được chú ý đầu tư phát triển nhiều.

11

Về tính kết cấu, hệ thống dạy học trực tuyến quản lý các khóa học được quy định theo chương trình giáo dục THPT hiện hành, gồm 13 môn học. Mỗi môn học sẽ có các khóa học tương ứng với các chủ đề, hoặc các chương mục được giáo viên bộ môn và tổ chuyên môn biên soạn.

Xây dựng và triển khai hệ thống học trực tuyến tại trường THPT nâng cao hiệu quả hoạt động giáo dục đáp

ứng các yêu cầu đổi mới giáo dục hiện nay

Trong giai đoạn đầu, hệ thống triển khai trên cơ sở chương trình dạy học chủ đề theo chỉ đạo của Công văn 5555/BGDĐT-GDTrH của Bộ Giáo dục và Đào tạo ngày 04 tháng 10 năm 2014. Thay thế việc giảng dạy được thực hiện theo cách thức dạy từng bài/tiết trong sách giáo khoa, các tổ/nhóm chuyên môn căn cứ vào chương trình và sách giáo khoa hiện hành, tự chọn lựa nội dung phù hợp để xây dựng các chuyên đề dạy học hợp lý, gắn liền với việc sử dụng phương pháp dạy học tích cực trong điều kiện thực tế của địa phương, của nhà trường. Thực hiện kiểm tra, rà soát các chuẩn kiến thức, kĩ năng, thái độ dựa theo chương trình hiện tại và các hoạt động học tập dự kiến sẽ tổ chức cho học sinh theo một hoặc một số phương pháp dạy học tích cực, đồng thời xác định các năng lực và phẩm chất có thể hình thành cho học sinh trong mỗi chuyên đề được tạo ra.

Hệ thống tài khoản người dùng trong hệ thống bao gồm việc quản lý tài khoản người dùng trong hệ thống được phân loại và đăng ký đồng loạt cho học sinh từ đầu mỗi năm học. Việc đăng ký tài khoản đồng loạt có tác dụng lớn trong việc quản lý, sắp xếp, phân quyền người dùng, đưa học sinh vào các khóa học quy định, việc khai thác CSDL học sinh cũng dễ dàng hơn.

4. Tìm hiểu yêu cầu của hệ thống

Một hệ thống quản lý học trực tuyến thông thường có các chức năng tối

thiểu như sau:

- Quản lý, lưu trữ dữ liệu: đây là chức năng cho phép người dùng có thể đăng tải các dữ liệu: đăng tải khóa học, đăng tải tài liệu, tạo đề thi, gửi tin, v.v... hoặc tải về các tệp tài liệu, tệp bài làm của học sinh,...

- Đa chủ thể: cho phép một khóa học có thể có nhiều học sinh, nhiều lớp học và mỗi lớp học thì có nhiều người dạy hay nói cách khác mỗi học sinh có thể tham gia nhiều khóa học trong hệ thống.

- Hỗ trợ nhiều ngôn ngữ (đối với THPT, chủ yếu nhằm mục đích cho học sinh rèn luyện ngoại ngữ): môt hệ thống quản lý học trực tuyến chuyên nghiệp cho phép hỗ trợ nhiều ngôn ngữ khác nhau.

- Khả năng tương thích của hệ thống: thể hiện hệ thống có được hỗ trợ trên một loạt các loại thiết bị công nghệ như máy tính, điện thoại thông minh, máy tính bảng hay không.

- Chức năng bảo mật: đây có thể xem là một trong những chức năng quan

trọng, không thể thiếu, bảo vệ sự an toàn của dữ liệu cũng như toàn bộ hệ thống.

- Chức năng quản lý đăng ký: đây là chức năng quản lý việc đăng ký tài

khoản người dùng.

- Chức năng quản lý các giao tiếp: điều khiển và quản lý các giao tiếp giữa

12

giáo viên với học sinh, giữa người dùng với quản trịhệ thống.

Xây dựng và triển khai hệ thống học trực tuyến tại trường THPT nâng cao hiệu quả hoạt động giáo dục đáp

ứng các yêu cầu đổi mới giáo dục hiện nay

- Chức năng quản lý thi cử: đây là chức năng cần thiết của một hệ thống quản lý học trực tuyến, cho phép học sinh có thể thực hiện các bài kiểm tra, bài thi trực tuyến.

- Chức năng kiểm soát, lưu trữ hoạt động: đây là chức năng cho phép tạo ra các báo cáo cần thiết như lịch sử hoạt động, lịch sử học tập, kết quả học tập,diễn biến trình độ học tập, vv...

5. Quy trình thiết kế, xây dựng hệ thống

Tùy thuộc vào mỗi đơn vị, mỗi dự án cụ thể, khi xây dựng hệ thống quản lý học trực tuyến có thể có nhiều quy trình khác nhau. Trong khuôn khổ đề tài SKNN này, tác giả xin trình bày quy trình sát thực với công tác xây dựng hệ thống quản lý học trực tuyến tại đơn vị công tác.

5.1. Khảo sát, thiết kế quy trình xây dựng hệ thống

Xác định mục đích và yêu cầu nghiệp vụ của hệ thống quản lý học trực tuyến tại trường THPT. Nhìn chung mục đích của hệ thống quản lý học trực tuyến tại trường THPT nhằm cung cấp cho nhà trường một phương tiện hỗ trợ giáo viên và học sinh có thêm công cụ để giảng dạy và học tập trên nền tảng WEB. Giáo viên có thể đưa các bài giảng bổ trợ các chuyên đề kiến thức. Hệ thống cho phép học sinh được tham gia các khóa học để củng cố và nâng cao các kiến thức được học cũng như các chuyên đề mới được giáo viên tạo ra, giới thiệu.

Hệ thống quản lý học trực tuyến dành cho các trường THPT đảm bảo được yêu cầu tối thiểu gồm có các chức năng: tạo hệ thống tài khoản đồng loạt cho học sinh, cho giáo viên, bổ trung chỉnh sửa các tài khoản, phân quyền các chức năng tương ứng, giáo viên có thể tạo, chỉnh sửa khóa học, khai thác khóa học, học sinh có thể tham gia học, làm bài tập, bài thi trắc nghiệm, đặt câu hỏi,...

5.2. Triển khai hạ tầng phần cứng

Bước tiếp theo trong quy trình thiết kế hệ thống, người thiết kế đưa ra giải pháp về phần cứng cho máy chủ chứa dữ liệu của hệ thống, máy chủ sao lưu dữ liệu và các phần mềm cần thiết cho quá trình cài đặt phần mềm điều khiển và quản lý hệ thống phần cứng (trong thực tế, phần việc này được sự hỗ trợ của các đội ngũ kỹ thuật viên máy tính).

5.3. Xây dựng các module hệ thống

13

Dựa vào bản thiết kế hệ thống tại bước 1, người thiết kế hoặc bên cung cấp dịch vụ sẽ tiến hành xây dựng các module của hệ thống học trực tuyến. Thông thường các module được xây dựng căn cứ vào các tính năng cần thiết của hệ thống. Các tính năng này phải đáp ứng được yêu cầu tối thiểu của người quản trị hệ thống, yêu cầu của giáo viên, yêu cầu của học sinh. Hiện nay một số nhà cung cấp dịch vụ mã nguồn mở đã cung cấp sẵn một hệ thống các module các tính

Xây dựng và triển khai hệ thống học trực tuyến tại trường THPT nâng cao hiệu quả hoạt động giáo dục đáp

ứng các yêu cầu đổi mới giáo dục hiện nay

năng cần thiết, các nhà thiết kế và xây dựng hệ thống thực hiện lựa chọn các module phù hợp với hệ thống của mình.

5.4. Vận hành hệ thống

Sau khi cài đặt, kết nối các module, thiết kế hệ thống hoàn chỉnh, tiến hành cho hệ thống hoạt động thử nghiệm. Trong công đoạn này, các tính năng của hệ thống được lần lượt kiểm tra, đánh giá hiệu quả. Các tồn tại của hệ thống cũng như các module cần phát sinh đều được ghi nhận. Người thiết kế hoặc bên cung cấp dịch vụ sẽ tiến hành bổ sung, điều chỉnh hệ thống và hoàn thiện hệ thống.

Với công đoạn này, hệ thống sẽ được bàn giao và vận hành với cơ sở dữ

liệu thực tế của các đơn vị sử dụng, trong trường hợp này là trường THPT.

5.5. Cập nhật, phát triển và tối ưu hệ thống

Quá trình vận hành chính thức tiếp tục thu thập các thông tin phản hồi và các số liệu tổng hợp được hệ thống ghi lại để tiếp tục điều chỉnh và tối ưu hệ thống, làm cho hệ thống hoàn thiện nhất.

6. Xây dựng hệ thống quản lý học trực tuyến

6.1. Khảo sát, thiết kế và khai thác CSDL trường THPT Anh Sơn 2

Theo số liệu khảo sát tại thời điểm ứng dụng triển khai ứng dụng hệ thống quản lý học trực tuyến, trường THPT Anh Sơn 2 có 65 công chức, viên chức và 762 học sinh thuộc 3 khối học. Trong đó, khối 10 có 243 học sinh, khối 11 có 232 học sinh và khối 12 có 287 học sinh.

Quản trị tạo lập hệ thống tài khoản người dùng theo yêu cầu của đơn vị sử dụng hệ thống, bao gồm các tài khoản quản trị hệ thống, tài khoản giáo viên có thể tạo và quản lý các khóa học, tài khoản học sinh.

Sau khi thiết lập hệ thống tài khoản, quản trị thực hiện phân quyền các chức năng theo yêu cầu của từng loại tài khoản. Tiến hành phân loại tài khoản, phân nhóm tài khoản theo các khóa (tương ứng theo lớp học, theo khối học trong trường THPT).

6.2. Yêu cầu về chuẩn đóng gói bài giảng

14

Thông qua khảo sát tại đơn vị Trường THPT Anh Sơn 2 và thông tin từ Sở Giáo dục và Đào tạo Nghệ An, hầu hết giáo viên cốt cán các trường THPT trong địa bàn tỉnh đã được tập huấn sử dụng chuẩn SCORM trong đóng gói bài giảng E-learning. SCORM được nhiều giáo viên ưu tiên dùng vì xây dựng bài giảng SCORM tương đối đơn giản, có nhiều công cụ hỗ trợ, hỗ trợ tốt việc điều phối, định hướng và quy định thời gian học tập. SCORM (Sharable Content Object Reference Modle) bao gồm tập các tiêu chuẩn cùng với mô tả cho một nội dung E-learning trên môi trường Web.

Xây dựng và triển khai hệ thống học trực tuyến tại trường THPT nâng cao hiệu quả hoạt động giáo dục đáp

ứng các yêu cầu đổi mới giáo dục hiện nay

6.3. Xây dựng hệ thống quản lý học trực tuyến dựa trên mã nguồn mở

Qua các kết quả nghiên cứu về mặt lý thuyết cũng như thực tế, hệ thống quản lý học trực tuyến xây dựng trên nền tảng Moodle đáp ứng được hầu hết các chức năng mà một hệ thống quản lý học trực tuyến trường THPT cần dùng. Nội dung phần này tác giả xin trình bày các bước xây dựng một hệ thống quản lý học trực tuyến dựa trên nền tảng Moodle. Do khuôn khổ giới hạn của đề tài, tác giả chỉ trình bày về mặt định hướng và kỹ thuật thực hiện cơ bản.

Bước 1: Đăng ký gói hosting và tên miền

Để đăng ký gói hosting phù hợp cần dựa vào các số liệu khảo sát của từng

đơn vị trường THPT và các thông số của gói mà nhà cung cấp dịch vụ công bố.

Sau khi đăng ký gói hosting tiến hành trỏ tên miền về hosting đã đăng ký.

Đăng ký hosting

Các thông số hosting

15

Xây dựng và triển khai hệ thống học trực tuyến tại trường THPT nâng cao hiệu quả hoạt động giáo dục đáp

ứng các yêu cầu đổi mới giáo dục hiện nay

Bước 2: Tải gói mã nguồn mở Moodle

Truy cập trang moodle.org vào mục download để tải gói cài đặt moodle. Phiên bản Moodle mà hệ thống sử dụng thực nghiệm là phiên bản 3.2.9 với độ ổn định khá cao, đã fix một số lỗi và bổ sung một số plugin. Thông thường, nhóm thiết kế hệ thống sẽ lựa chọn phiên bản Moodle ổn định nhất theo đánh giá của người dùng để cài đặt. Những phiên bản mới xuất hiện có thể cần một thời gian dài để có được sự phản hồi và điều chỉnh trước khi được cài đặt chính thức, điều này tránh việc hệ thống mất tính ổn định. Lựa chọn phiên bản phù hợp ngoài việc liên quan mật thiết đến khả năng vận hành ổn định của hệ thống, còn có mục tiêu tiết kiệm được một lượng tài nguyên phần cứng đáng kể dành cho phát triển hệ thống khi cần thiết.

Tải mã nguồn mở Moodle

Bước 3: Tải và cài đặt moodle vào hệ thống

Cài đặt Moodle lên hệ thống

16

Xây dựng và triển khai hệ thống học trực tuyến tại trường THPT nâng cao hiệu quả hoạt động giáo dục đáp

ứng các yêu cầu đổi mới giáo dục hiện nay

Các hosting của Godaddy sử dụng Cpanel để quản lý hệ thống. Sử dụng chức năng upload của Cpanel để đăng tải bộ cài đặt lên hệ thống. Sau khi đăng tải bộ cài đặt Moodle lên hệ thống tiến hành cài đặt Moodle.

Bước 4: Cài đặt thêm gói ngôn ngữ và Việt hóa hệ thống

Hiện nay, Moodle đã hỗ trợ khoảng 75 ngôn ngữ khác nhau, trong đó có hỗ trợ gói ngôn ngữ tiếng Việt. Để bổ sung một gói ngôn ngữ, đăng nhập với tài khoản admin, vào chứng năng site administration, chọn Language packs, tiếp tục lựa chọn gói ngôn ngữ tiếng Việt để cài đặt.

Cài đặt gói ngôn ngữ tiếng Việt

17

Tuy Moodle đã hỗ trợ khá tốt gói ngôn ngữ tiếng Việt, tuy nhiên vẫn chưa triệt để, để Việt hóa được triển để cần chỉnh sửa lại gói ngôn ngữ. Sau khi đăng nhập với quyền admin, vào site administration, chọn customize language, chọn mở gói ngôn ngữ tiếng Việt để điều chỉnh.

Xây dựng và triển khai hệ thống học trực tuyến tại trường THPT nâng cao hiệu quả hoạt động giáo dục đáp

ứng các yêu cầu đổi mới giáo dục hiện nay

Việt hóa triệt để gói ngôn ngữ tiếng Việt

Tìm kiếm từ/cụm từ tiếng Anh cần chuyển sang tiếng Việt

Tìm kiếm và Việt hóa gói ngôn ngữ

Lựa chọn từ cần chuyển sang tiếng Việt, gõ nội dung cần chuyển sang

18

tiếng Việt, sau đó lưu sự thay đổi vào gói ngôn ngữ tiếng Việt.

Xây dựng và triển khai hệ thống học trực tuyến tại trường THPT nâng cao hiệu quả hoạt động giáo dục đáp

ứng các yêu cầu đổi mới giáo dục hiện nay

Gõ nội dung tiếng Việt và áp dụng vào gói ngôn ngữ

Bước 5: Tạo danh mục các khóa học

Sử dụng chức năng Site administration/Courses/Add a category để tạo ra các danh mục khóa học, đối với trường THPT cần tạo danh mục khóa học theo 3 khối học, mỗi khối học tạo danh mục theo 13 môn học. Việc tạo danh mục các khóa học giúp cho việc lưu trữ, quản lý, tìm kiếm, khai thác các khóa học và tài nguyên tương ứng một cách khoa học. Việc tạo danh mục khóa học cần được thực hiện trước khi tạo menu hệ thống.

Tạo danh mục khóa học

19

Xây dựng và triển khai hệ thống học trực tuyến tại trường THPT nâng cao hiệu quả hoạt động giáo dục đáp

ứng các yêu cầu đổi mới giáo dục hiện nay

Danh mục khóa học trong hệ thống

Bước 6: Tạo menu hệ thống

Với hệ thống thực nghiệm tại trường THPT, tác giả sử dụng đoạn mã sau

tác động vào Custom menu items để xây dựng menu:

"Khóa học|http://c3anhson2.net/course/

-Khối 10|http://c3anhson2.net/course/index.php?categoryid=2

--Toán|http://c3anhson2.net/course/index.php?categoryid=47

--Vật lý| http://c3anhson2.net/course/index.php?categoryid=6

--Hóa học| http://c3anhson2.net/course/index.php?categoryid=13

--Sinh học| http://c3anhson2.net/course/index.php?categoryid=14

--Tin học| http://c3anhson2.net/course/index.php?categoryid=10

--Ngữ văn| http://c3anhson2.net/course/index.php?categoryid=7

--Lịch sử| http://c3anhson2.net/course/index.php?categoryid=15

--Địa lý| http://c3anhson2.net/course/index.php?categoryid=16

--Ngoại ngữ| http://c3anhson2.net/course/index.php?categoryid=17

--GDCD| http://c3anhson2.net/course/index.php?categoryid=22

--Công nghệ| http://c3anhson2.net/course/index.php?categoryid=18

--Thể dục| http://c3anhson2.net/course/index.php?categoryid=21

20

--GDQP-AN| http://c3anhson2.net/course/index.php?categoryid=19

Xây dựng và triển khai hệ thống học trực tuyến tại trường THPT nâng cao hiệu quả hoạt động giáo dục đáp

ứng các yêu cầu đổi mới giáo dục hiện nay

- Khối 11|http://c3anhson2.net/course/index.php?categoryid=3

--Toán| http://c3anhson2.net/course/index.php?categoryid=23

--Vật lý| http://c3anhson2.net/course/index.php?categoryid=24

--Hóa học| http://c3anhson2.net/course/index.php?categoryid=25

--Sinh học| http://c3anhson2.net/course/index.php?categoryid=26

--Tin học| http://c3anhson2.net/course/index.php?categoryid=11

--Ngữ văn| http://c3anhson2.net/course/index.php?categoryid=27

--Lịch sử| http://c3anhson2.net/course/index.php?categoryid=28

--Địa lý| http://c3anhson2.net/course/index.php?categoryid=29

--Ngoại ngữ| http://c3anhson2.net/course/index.php?categoryid=30

--GDCD| http://c3anhson2.net/course/index.php?categoryid=34

--Công nghệ| http://c3anhson2.net/course/index.php?categoryid=31

--Thể dục| http://c3anhson2.net/course/index.php?categoryid=33

--GDQP-AN| http://c3anhson2.net/course/index.php?categoryid=32

- Khối 12|http://c3anhson2.net/course/index.php?categoryid=4

--Toán| http://c3anhson2.net/course/index.php?categoryid=35

--Vật lý| http://c3anhson2.net/course/index.php?categoryid=36

--Hóa học| http://c3anhson2.net/course/index.php?categoryid=37

--Sinh học| http://c3anhson2.net/course/index.php?categoryid=38

--Tin học| http://c3anhson2.net/course/index.php?categoryid=12

--Ngữ văn| http://c3anhson2.net/course/index.php?categoryid=39

--Lịch sử| http://c3anhson2.net/course/index.php?categoryid=40

--Địa lý| http://c3anhson2.net/course/index.php?categoryid=41

--Ngoại ngữ| http://c3anhson2.net/course/index.php?categoryid=42

--GDCD| http://c3anhson2.net/course/index.php?categoryid=46

--Công nghệ| http://c3anhson2.net/course/index.php?categoryid=43

--Thể dục| http://c3anhson2.net/course/index.php?categoryid=45

21

--GDQP-AN| http://c3anhson2.net/course/index.php?categoryid=44

Xây dựng và triển khai hệ thống học trực tuyến tại trường THPT nâng cao hiệu quả hoạt động giáo dục đáp

ứng các yêu cầu đổi mới giáo dục hiện nay

- Kỹ năng sống, HĐ TNHN| http://c3anhson2.net/course/index.php?categoryid=48

Giáo viên| http://c3anhson2.net/course/index.php?categoryid=8

- Tài liệu|http://c3anhson2.net/course/view.php?id=5#section-1

--Nội dung 1| http://c3anhson2.net/course/view.php?id=5#section-1

--Nội dung 2| http://c3anhson2.net/course/view.php?id=5#section-2

--Nội dung 3| http://c3anhson2.net/course/view.php?id=5#section-3

- Kế hoạch BDTX| http://c3anhson2.net/course/view.php?id=5#section-4

- Sản phẩm BDTX| http://c3anhson2.net/course/view.php?id=5#section-5

- Ôn tập| http://c3anhson2.net/course/view.php?id=5#section-8

- Kiểm tra| http://c3anhson2.net/course/view.php?id=5#section-6

- Phiếu tự đánh giá| http://c3anhson2.net/course/view.php?id=5#section-7

-###

Hướng dẫn sử dụng

-###"

Bước7: Thay đổi giao diện và tác động vào mã nguồn mở bằng kỹ thuật CSS

Moodle cung cấp sẵn một số bộ giao diện cơ bản, ngoài ra hệ thống giao diện còn được đông đảo người dùng trên toàn thế giới hỗ trợ với một lượng giao diện rất phong phú (cả miễn phí và trả phí). Các giao diện cơ bản của Moodle có thể kể đến như theme Clean, theme Boots, theme More. Tuy nhiên để hệ thống có được một giao diện đẹp và theo ý mình cần thực hiện việc thay đổi giao diện và tinh chỉnh các bộ giao diện bằng kỹ thuật CSS tác động vào mã nguồn mở. Chẳng hạn, có thể sử dụng bộ giao diện Academi được duy trì và phát triển bởi LMSACE e-learning experts.

22

Trước hết vào địa chỉ https://moodle.org/plugins/theme_academi để tải gói giao diện Academi. Sau khi tải gói giao diện Academi, sử dụng công cụ File manager, giải nén gói giao diện vào thư mục chứa các bộ giao diện của Moodle (trường hợp với hệ thống thực nghiệm là public_html/theme/).

Xây dựng và triển khai hệ thống học trực tuyến tại trường THPT nâng cao hiệu quả hoạt động giáo dục đáp

ứng các yêu cầu đổi mới giáo dục hiện nay

Đăng tải gói giao diện vào hệ thống

Để cài đặt giao diện vừa đăng tải vào hệ thống, thực hiện refresh hệ thống

và tiến hành cài đặt theo các bước hướng dẫn sau.

Cài đặt giao diện thành công

23

Xây dựng và triển khai hệ thống học trực tuyến tại trường THPT nâng cao hiệu quả hoạt động giáo dục đáp

ứng các yêu cầu đổi mới giáo dục hiện nay

Tiếp tục truy cập hệ thống với quyền admin, vào chức năng Site administration/Appearance/Theme/Theme selector sau đó lựa chọn giao diện cần thiết là Academi (giao diện có thể thay đổi cho phù hợp tại từng thời điểm).

Lựa chọn và áp dụng bộ giao diện vào hệ thống

Có thể sử dụng đoạn mã sau để tinh chỉnh theme cho phù hợp với yêu cầu

của hệ thống:

"/* Remove sumary */

.tool_dataprivacy {display: none}

/*Auto open menu*/

.navbar.navbar-inner ul.nav li.dropdown:hover > ul.dropdown-menu {

display: block;

}

/*Fix erro click link*/

.dropdown-menu {

z-index: 200;

margin: 0;

border: #b3b3b3;

border-radius: 0;

}

/* Remove fp-repo-icon */

24

.fp-repo-icon {display: none}"

Xây dựng và triển khai hệ thống học trực tuyến tại trường THPT nâng cao hiệu quả hoạt động giáo dục đáp

ứng các yêu cầu đổi mới giáo dục hiện nay

Bước 8: Tạo danh sách tài khoản người dùng

Sau khi đăng nhập với tài khoản admin, sử dụng chức năng Site administration/Users/Accounts/Upload users để đưa danh sách tài khoản người dùng vào hệ thống. File dữ liệu tài khoản người dùng được khảo sát tại đơn vị và định dạng theo quy định.

Tạo danh sách tài khoản người dùng

Bước 9: Phân nhóm tài khoản người dùng theo hệ thống lớp học, khối học

Phân nhóm người dùng theo lớp học

25

Xây dựng và triển khai hệ thống học trực tuyến tại trường THPT nâng cao hiệu quả hoạt động giáo dục đáp

ứng các yêu cầu đổi mới giáo dục hiện nay

Sau khi tạo danh sách tài khoản người dùng toàn trường, admin có thể phân chia tài khoản người dùng theo các nhóm lớp tương ứng với lớp học thực tế tại trường học. Việc nhóm tài khoản theo lớp học thực tế giúp cho giáo viên phân bổ các khóa học một cách nhanh chóng, hỗ trợ nhanh công tác tổng hợp điểm theo lớp học, theo dõi quá trình học tập được thuận lợi,...

7. Triển khai ứng dụng hệ thống

7.1. Thực hiện bàn giao hệ thống

Hệ thống quản lý học trực tuyến được xây dựng hoàn thiện và bàn giao vào tháng 3/2019 cho trường THPT Anh Sơn 2 khai thác sử dụng. Địa chỉ hệ thống: http://c3anhson2.net/

Giao diện hệ thống

26

Đồng thời với bàn giao tài khoản Admin quản trị hệ thống, tác giả thiết kế hệ thống đã bàn giao 830 tài khoản người dùng đã được tạo lập sẵn cho giáo viên và học sinh toàn trường (có bổ sung tài khoản cho những đơn vị dùng thử trong quá trình triển khai). Trong đó số lượng tài khoản dành cho giáo viên là 66 người, số tài khoản học sinh là 762 học sinh.

Xây dựng và triển khai hệ thống học trực tuyến tại trường THPT nâng cao hiệu quả hoạt động giáo dục đáp

ứng các yêu cầu đổi mới giáo dục hiện nay

Tài khoản người dùng hệ thống

Sau khi tiến hành bàn giao, các tài khoản đã đăng nhập thành công vào hệ thống và thực hiện một số thao tác cơ bản như đổi mật khẩu người dùng, thêm thông tin cá nhân, thay đổi hình đại diện,v.v...

Hồ sơ cá nhân người dùng

7.2. Tập huấn sử dụng hệ thống

Sau khi bàn giao hệ thống cho nhà trường, tiến hành tập huấn hướng dẫn

khai thác sử dụng cho giáo viên và học sinh toàn trường.

7.2.1. Hướng dẫn đăng nhập hệ thống

Tài khoản của giáo viên và học sinh được tạo lập đồng loạt thuận tiện cho công tác quản lý, khai thác hệ thống. Để sử dụng đầy đủ chức năng của hệ thống người dùng cần phải đăng nhập hệ thống. Để thực hiện đăng nhập, người dùng thực hiện theo các bước sau:

Bước 1: Khởi động một trình duyệt web bất kỳ, truy cập địa chỉ http://c3anhson2.net/

27

Bước 2: Chọn chức năng đăng nhập của hệ thống

Xây dựng và triển khai hệ thống học trực tuyến tại trường THPT nâng cao hiệu quả hoạt động giáo dục đáp

ứng các yêu cầu đổi mới giáo dục hiện nay

Hình 3.4: Hướng dẫn đăng nhập hệ thống

Bước 3: Sau khi hộp thoại đăng nhập xuất hiện, người dùng gõ tên đăng nhập và mật khẩu đã được cung cấp và nhấp chọn đăng nhập hoặc nhấn phím enter để đăng nhập hệ thống.

Đăng nhập hệ thống

7.2.2. Hướng dẫn đăng xuất khỏi hệ thống

Sau khi đăng nhập và thực hiện các thao tác khai thác hệ thống, người dùng thực hiện đăng xuất để thoát ra khỏi hệ thống. Để đăng xuất ra khỏi hệ thống, người dùng chọn biểu tượng người dùng ở góc trên bên phải màn hình hệ thống, một menu xổ xuống, chọn chức năng thoát.

Đăng xuất hệ thống

28

Xây dựng và triển khai hệ thống học trực tuyến tại trường THPT nâng cao hiệu quả hoạt động giáo dục đáp

ứng các yêu cầu đổi mới giáo dục hiện nay

7.2.3. Hướng dẫn tìm kiếm và tham gia khóa học

Sau khi đăng nhập vào hệ thống, học sinh có thể lựa chọn các khóa học đã được giáo viên chỉ định và cho phép tham gia vào học. Trong mục Các khóa học của tôi, người dùng có thể nhấp chọn để vào các khóa học cần thiết. Tại mục tìm kiếm khóa học người dùng có thể thực hiện tìm kiếm nhanh các khóa học mình quan tâm.

Học sinh tìm kiếm và chọn tham gia khóa học

7.2.4. Hướng dẫn giáo viên tạo khóa học

29

Mỗi giáo viên được phân quyền có thể tạo các khóa học dành cho các khối lớp mình giảng dạy. Thực hiện chọn đúng danh mục khóa học, đúng môn học, sau đó chọn chức năng add a course và lần lượt làm theo các bước hướng dẫn như nhập tên khóa học, thời gian khóa học tồn tại, mô tả khóa học, hình ảnh đại diện,...

Xây dựng và triển khai hệ thống học trực tuyến tại trường THPT nâng cao hiệu quả hoạt động giáo dục đáp

ứng các yêu cầu đổi mới giáo dục hiện nay

Tạo một khóa học mới

Sau khi tạo khóa học, giáo viên có thể chỉnh sửa và thêm các tài liệu, đề thi

và các tài nguyên khác cho khóa học.

Thêm tài nguyên cho khóa học

Khi tạo ra khóa học hoàn chỉnh, giáo viên có thể ghi danh học sinh bằng

chức năng được tích hợp trong hệ thống.

Ghi danh người dùng vào khóa học

30

Xây dựng và triển khai hệ thống học trực tuyến tại trường THPT nâng cao hiệu quả hoạt động giáo dục đáp

ứng các yêu cầu đổi mới giáo dục hiện nay

8. Đánh giá, một số kết quả đạt được

8.1. Thu thập, xử lý và phân tích số liệu

Số liệu phục vụ cho việc nghiên cứu, đánh giá hệ thống quản lý học trực

tuyến chủ yếu được trích xuất từ chức năng site administration/reports.

Chức năng trích xuất thống kê

Tải bản thống kê số lượt xem các khóa học và xử lý số liệu để lấy thông tin

tổng hợp.

Thống kê lượt truy cập khóa học theo người dùng

31

Xây dựng và triển khai hệ thống học trực tuyến tại trường THPT nâng cao hiệu quả hoạt động giáo dục đáp

ứng các yêu cầu đổi mới giáo dục hiện nay

Thống kê tổng số lượt truy cập theo khóa học

Lấy số liệu học sinh theo từng khóa học:

Thống kê số học sinh theo từng khóa học

8.1.1. Số liệu lượt truy cập theo khóa học

Sau khi thực hiện thống kê, tổng hợp số liệu người dùng và lượt truy cập các khóa học trong hệ thống. Trong giai đoạn thực nghiệm hệ thống từ tháng 9/2019 đến tháng 2/2020, số liệu thống kê cho kết quả như sau:

Tên khóa học Số học sinh Số lượt truy cập khóa học Số lần truy cập bình quân/người dùng

32

62 2171 35,0 ÔN TẬP HỌC KỲ 2 (TIN HỌC 12)

Xây dựng và triển khai hệ thống học trực tuyến tại trường THPT nâng cao hiệu quả hoạt động giáo dục đáp

ứng các yêu cầu đổi mới giáo dục hiện nay

Tên khóa học Số học sinh Số lượt truy cập khóa học Số lần truy cập bình quân/người dùng

82 234 2,9 Cơ chế nguyên phân, công thức giải bài tập nguyên phân

ÔN TẬP UNIT 12-13 28 145 5,2

CHỦ ĐỀ PHÁP LUẬT 143 568 4,0

BDTX năm học 2018-2019 1556 22,9 68

Chuyên đề bảo quản rau củ quả 81 345 4,3

196 409 2,1 CHƯƠN TRÌNH CON VÀ LẬP TRÌNH CÓ CẤU TRÚC

Chương: Cấu tạo nguyên tử 42 114 2,7

143 592 4,1 Chuyên đề: Góc và khoảng cách không gian

Hệ soạn thảo văn bản 242 836 3,5

ÔN TẬP UNIT 12-13 95 292 3,1

123 565 4,6 Phân bón - Ứng dụng phân bón vào đời sống

Thuốc hóa học bảo vệ thực vật 242 701 2,9

ÔN TẬP TIN HỌC 11 229 938 4,1

ÔN TẬP TIN HỌC 10 82 369 4,5

... ... ... ...

Bảng thống kê số lượt truy cập khóa học

33

Từ bảng số liệu trên cho thấy, số lượng học sinh truy cập các khóa học ở mức tương đối, phù hợp với điều kiện thực tiễn về kinh tế, xã hội tại địa phương nơi trường đóng. Tuy nhiên đây cũng là một kết quả khả quan, cũng cho thấy học sinh, người dạy đã bươc đầu hình thành tư duy và thói quen sử dụng và ưa thích hệ thống quản lý học trực tuyến trong việc hỗ trợ công tác dạy và học tập.

Xây dựng và triển khai hệ thống học trực tuyến tại trường THPT nâng cao hiệu quả hoạt động giáo dục đáp

ứng các yêu cầu đổi mới giáo dục hiện nay

Trong các khóa học được tổng hợp, các khóa học có tầm quan trọng cao đã được học sinh quan tâm, tham gia học tập nghiêm túc thể hiện số lượt truy cập và mức trung bình lượt truy cập khá cao. Qua số liệu này cho thấy triển vọng phát triển và đưa hệ thống vào hoạt động lâu tại đơn vị trường THPT.

8.1.2. Tỉ lệ người dùng sử dụng các công cụ học tập trong hệ thống

Biểu đồ người dùng sử dụng các công cụ học tập

34

Theo kết quả thống kê thể hiện trong biểu đồ trên, tỉ lệ học sinh sử dụng hệ thống để làm các bài tập hoặc bài thi trắc nghiệm chiếm tỉ lệ lớn nhất, chiếm 63% hoạt động của học sinh. Kết quả này gắn với thực tế đơn vị, các giáo viên đang vận dụng hệ thống theo hướng thiết thực nhất, hơn nữa với chương trình các môn học THPT hiện nay, các môn học được kiểm tra đánh giá bằng hình thức trắc nghiệm được ưu tiên nhiều hơn. Trong lúc đó, tỉ lệ hoạt động làm nộp bài thi tự luận chiếm tỉ lệ khá khiêm tốn, chỉ đạt 3%. Tỉ lệ này khá thấp, trong thời gian tới, cần khuyến khích giáo viên và học sinh tăng cường trao đổi nhiều hơn nữa với những bài tập tự luận, đòi hỏi lượng kiến thức và khả năng trình bày cao hơn. Tỉ lệ hoạt động tải, xem tài liệu của học sinh chiếm 29%, tỉ lệ này được đánh giá là phù hợp với kết quả thống kê chung của các hệ thống quản lý học trực tuyến hiện nay. Tỉ lệ học sinh sử dụng chức năng thông báo và các chức năng khác lần lượt là 3% và 2% cũng khá phù hợp trong giai đoạn thực nghiệm, tuy nhiên tỉ lệ này

Xây dựng và triển khai hệ thống học trực tuyến tại trường THPT nâng cao hiệu quả hoạt động giáo dục đáp

ứng các yêu cầu đổi mới giáo dục hiện nay

cũng cho thấy sự tương tác giữa giáo viên và học sinh còn nhiều hạn chế. Để hệ thống thực sự hiệu quả và phù hợp với xu hướng dạy học hiện nay, cần tăng sự tương tác giữa giáo viên và học sinh lên ở mức cao hơn.

8.1.3. Khảo sát hiểu biết của người dùng về học trực tuyến

Tác giả đề tài đã thực hiện một số cuộc khảo sát về mức độ hiểu biết, khả năng sử dụng các công cụ học trực tuyến và hệ thống quản lý học trực tuyến tại đơn vị triển khai thực nghiệm hệ thống.

Cuộc khảo sát được tiến hành tại 2 thời điểm, lần 1 vào tháng 1/2019 và lần 2, sau khi triển khai hệ thống quản lý học tại nhà trường vào tháng 1/2020. Tổng số giáo viên và học sinh được khảo sát 588 người.

35

Dựa vào kết quả khảo sát cho thấy, sau một thời gian triển khai hệ thống tại nhà trường, học sinh và giáo viên đã có sự tiếp cận nhanh với hệ thống quản lý học nói riêng và hình thức dạy học trực tuyến nói chung. Hệ thống đã có những tác động tích cực đối với cả giáo viên và học sinh. Với kết quả này, việc ứng dụng hệ thống vào việc hỗ trợ dạy học tại trường THPT hoàn toàn khả quan và hứa hẹn sẽ cho kết quả tốt đẹp.

Xây dựng và triển khai hệ thống học trực tuyến tại trường THPT nâng cao hiệu quả hoạt động giáo dục đáp

ứng các yêu cầu đổi mới giáo dục hiện nay

8.1.4. Khả năng khai thác phần cứng

Khả năng khai thác tài nguyên phần cứng

Theo số liệu từ nhà cung cấp hosting, hệ thống quản lý dạy trực tuyến được thực nghiệm với số lượng tài khoản người dùng gần 1000 người, với số lượng khóa học là 40 khóa học đang chiếm một mức tài nguyên khá khiêm tốn. Trong đó, các thông số chính có thể kể đến như file usage69.137/250.000 (27,65%), disk usage là 2,17 GB/∞, MySQL® Disk Usage là 98,19 MB/∞, Bandwidth chiếm 56,88 MB/∞, MySQL® Databases chiếm 1/∞. Với một gói hosting trung bình và qua số liệu này cho thấy hệ thống được triển khai chỉ chiếm tài nguyên phần cứng ở mứcthấp. Điều này cũng cho thấy, về mặt tài nguyên phần cứng, có thể mở rộng, nâng cấp hệ thốngtrong thời gian tới để hệ thống đáp ứng tốt cho hầu hết các nhu cầu của các đơn vị trường THPT trong ứng dụng thực tiễn hệ thống.

8.2. Đánh giá nhận xét hệ thống và kết quả đạt được

36

Sau một thời gian thực hiện triển khai hệ thống thực tế tại đơn vị Trường THPT Anh Sơn 2, theo đánh giá của đơn vị và các kết quả thực nghiệm cho thấy các chức năng của hệ thống thực thi tốt, hệ cơ sở dữ liệu được lưu trữ đầy đủ, nhật ký hoạt động của các người dùng được ghi lại chi tiết giúp việc đánh giá hệ thống và hỗ trợ quá trình phân tích dữ liệu người dùng để tối ưu hệ thống tốt hơn.

Xây dựng và triển khai hệ thống học trực tuyến tại trường THPT nâng cao hiệu quả hoạt động giáo dục đáp

ứng các yêu cầu đổi mới giáo dục hiện nay

Khả năng sử dụng chuẩn SCORM của hệ thống

Hệ thống cho phép các thầy cô giáo có thể tạo ra các khóa học, học sinh có thể tham gia học tập, trao đổi, thảo luận đa chiều các nội dung học tập tại mọi thời gian, địa điểm. Hệ thống cung cấp các bài giảng đa dạng, trực quan, các tài liệu đính kèm tiện dụng, các bài tập tự luận cũng như các đề thi trắc nghiệm online với số lượng lớn tạo cơ hội cho học sinh tiếp cận lượng kiến thức lớn một cách kịp thời.

Sau một thời gian đưa hệ thống vào hoạt động, đến nay hầu hết giáo viên và học sinh đã được làm quen và khai thác có hiệu quả các tiện ích. Chất lượng giáo dục của nhà trường không ngừng được cải thiện, tinh thần học tập của đa số học sinh được nâng cao.

Hệ thống có thể sử dụng được trên điện thoại thông minh hoặc máy tính

37

bảng nhằm giúp học sinh có thể truy cập mọi lúc mọi nơi.

Xây dựng và triển khai hệ thống học trực tuyến tại trường THPT nâng cao hiệu quả hoạt động giáo dục đáp

ứng các yêu cầu đổi mới giáo dục hiện nay

9. Một số hình ảnh thực tế

9.1. Giao diện khi học sinh đăng nhập

Hệ thống được thiết kế với dao diện thân thiện, trực quan dễ dàng sử dụng

38

9.2. Giao diện bài học trực tuyến

Xây dựng và triển khai hệ thống học trực tuyến tại trường THPT nâng cao hiệu quả hoạt động giáo dục đáp

ứng các yêu cầu đổi mới giáo dục hiện nay

9.3. Học sinh xem video bài giảng

39

9.4. Học sinh làm bài kiểm tra trắc nghiệm

Xây dựng và triển khai hệ thống học trực tuyến tại trường THPT nâng cao hiệu quả hoạt động giáo dục đáp

ứng các yêu cầu đổi mới giáo dục hiện nay

Học sinh tham gia học tập trực tuyến tại phòng thực hành tin của trường

40

9.5. Học sinh nộp bài tự luận lên hệ thống để giáo viên kiểm tra

Xây dựng và triển khai hệ thống học trực tuyến tại trường THPT nâng cao hiệu quả hoạt động giáo dục đáp

ứng các yêu cầu đổi mới giáo dục hiện nay

9.6. Giáo viên tạo mới một khóa học

41

9.7. Giáo viên thiết lập sổ điểm và tải kết quả điểm bài dạy

Xây dựng và triển khai hệ thống học trực tuyến tại trường THPT nâng cao hiệu quả hoạt động giáo dục đáp

ứng các yêu cầu đổi mới giáo dục hiện nay

9.8. Ngoài việc tạo và khai thác các khóa học, giáo viên còn ứng dụng hệ thống vào việc tập huấn, tự bồi dưỡng nâng cao trình độ theo chuyên đề

10. Đóng góp của đề tài

10.1. Tính mới.

Đề tài đã xây dựng và triển khai hệ thống học trực tuyến tại trường THPT khá hiệu quả, mới mẻ mà chưa có trường THPT nào triển khai hoặc triển khai chưa hiệu quả hệ thống học trực tuyến của nhà trường.

Đề tài đã xây dựng và triển khai hệ thống học trực tuyến tại trường THPT nâng cao hiệu quả hoạt động giáo dục đáp ứng các yêu cầu đổi mới giáo dục hiện nay là yêu cầu tất yếu của giáo dục trong cuộc cách mạng 4.0 và tiến bộ của khoa học công nghệ.

Đề tài đã xây dựng và triển khai hệ thống học trực tuyến tại trường THPT Anh Sơn 2 nhằm đẩy mạnh ứng dụng CNTT vào quản lý, dạy và học cụ thể: đổi mới về nội dung, PPDH, phương tiện dạy học, đổi mới hình thức kiểm tra. Mở rộng không gian học tập, truy cập và tìm kiếm thông tin, tài liệu học tập một cách nhanh chóng. Đây là việc hoàn toàn mới giúp giáo viên và học sinh làm quen và khai thác hiệu quả các tiện ích mà hệ thống học trực tuyến tại trường THPT Anh Sơn 2 (eLearning THPT Anh Sơn 2) mang lại.

10.2. Tính khoa học.

Đề tài SKKN đã ứng dụng CNTT vào quản lý nhằm hỗ trợ, đổi mới nội dung, phương pháp dạy học và kiểm tra đánh giá phù hợp với Nghị quyết Hội nghị lần thứ 8 Ban chấp hành trung ương (Khoá XI) về đổi mới căn bản, toàn diện giáo dục và đào tạo, phù hợp với quyết định số 117/QĐ-TTg ngày 25 ngày 01 năm 2017 thủ tướng Chính phủ ban hành về việc tăng cường ứng dụng CNTT trong Giáo dục và đào tạo, công văn số: 2268/CT-BGDĐT ngày 8 tháng 8 năm 2019 chỉ thị về nhiệm vụ và giải pháp năm học 2019-2020 của ngành Giáo dục; công văn số 3946/BGDĐT-CNTT ban hành ngày 30 tháng 8 năm 2019 về việc hướng dẫn nhiệm vụ Công nghệ thông tin năm học 2019-2020 của Bộ Giáo dục và Đào tạo.

Đề tài được triển khai trên cơ sở lý luận và thực tiễn vững chắc, có tính cụ

thể, rõ ràng, chính xác, khách quan cao.

Đề tài được trình bày, giải quyết vấn đề một cách rõ ràng và mạch lạc. Mọi

vấn đề đều được lập luận chặt chẽ, có cơ sở, có tính thuyết phục cao.

42

10.3. Tính thực tiễn

Xây dựng và triển khai hệ thống học trực tuyến tại trường THPT nâng cao hiệu quả hoạt động giáo dục đáp

ứng các yêu cầu đổi mới giáo dục hiện nay

Đề tài đã xây dựng và triển khai hệ thống học trực tuyến tại trường THPT nâng cao hiệu quả hoạt động giáo dục đáp ứng các yêu cầu đổi mới giáo dục hiện nay nhằm quản lý, hộ trợ giáo viên và học sinh ứng dụng CNTT vào quá trình dạy và học, các HĐGD, tổ chức các cuộc thi,...

Đề tài đã được triển khai, kiểm nghiệm từ năm học 2018-2019 đến nay tại

trường THPT Anh Sơn 2.

Đề tài sáng kiến này có khả năng áp dụng trong phạm vi rộng và dễ thực thi cho tất cả các nhà trường THPT trên địa bàn tỉnh Nghệ An nói riêng cũng như có thể áp dụng trên phạm vi cả nước nói chung đáp ứng được yêu cầu giáo dục trong thời đại hiện nay và trước cuộc cách mạng công nghiệp lần thứ 4.0.

10.4. Tính hiệu quả.

Giúp học sinh yêu thích học tập, ứng dụng CNTT vào việc học, kiểm tra và tìm kiếm, lựa chọn kiến thức một cách nhanh chóng. Qua đó, nâng cao năng lực tự học, năng lực giải quyết vấn đề. Đồng thời, mở rộng không gian học tập, học sinh có thể học mọi lúc, mọi nơi qua máy tính hoặc qua điện thoại thông minh (smartphone) có kết nối Internet. Từ đó, giúp việc học trở nên đơn giản và hiệu quả hơn.

43

Giúp giáo viên không chỉ nắm chắc kiến thức mình dạy mà còn không ngừng nâng cao năng lực CNTT, đổi mới phương pháp dạy học, hình thức kiểm tra đánh giá. Đưa dạy học trực tuyến vào trường THPT nói chung và vào môn từng bộ môn nói riêng, góp phần nâng cao hiệu quả và chất lượng dạy học. Phù hợp với tình hình thực tế hiện nay.

Xây dựng và triển khai hệ thống học trực tuyến tại trường THPT nâng cao hiệu quả hoạt động giáo dục đáp

ứng các yêu cầu đổi mới giáo dục hiện nay

PHẦN 3. KẾT LUẬN

1. Quá trình nghiên cứu

Giáo dục cần đổi mới để thực hiện những mục tiêu đáp ứng những yêu cầu của xã hội như tinh thần của Nghị quyết 29-NQ/TW đã chỉ rõ. Là một cán bộ quản lý trường học, với trình độ chuyên môn ngành CNTT, thông qua thực tiễn hoạt động giáo dục cũng như điều kiện thực tiễn, tôi đã nghiên cứu xây dựng và triển khai hệ thống học trực tuyến tại đơn vị từ cuối năm học 2018-2019 đến nay đã gần 1 năm thực hiện. Tác giả xin trân trọng gửi lời cảm ơn đến đội ngũ giáo viên và học sinh Trường THPT Anh Sơn 2 với tinh thần phối hợp, tinh thần cầu thị cùng tiến bộ. Đặc biệt trân trọng cảm ơn sự giúp đỡ của giáo viên và học sinh các trường THPT Anh Sơn 1, THPT DTNT số 2, THPT Anh Sơn 3, THPT Diễn Châu 2, THPT Tân Kỳ, THPT Đô Lương 1, v.v... đã cung cấp dữ liệu, dùng thử hệ thống và cho những nhận xét, đánh giá để tác giả hoàn thiện, tối ưu hệ thống và đưa vào sử dụng như ngày hôm nay.

2. Ý nghĩa, tác dụng của đề tài

Sau một thời gian triển khai áp dụng đề tài tại một số trường THPT trên địa

bàn tỉnh Nghệ An, hệ thống đã thể hiện một số ưu điểm cơ bản như sau:

Hệ thống đáp ứng được các yêu cầu nhiệm vụ của việc dạy học trực tuyến, dễ sử dụng, dễ cập nhật, không cần đường truyền internet tốc độ cao vẫn sử dụng được. Tinh thần học tập của học sinh được nâng cao, chất lượng giáo dục cũng từ đó được cải thiện.

Hệ thống cho phép thực hiện dạy học lúc mọi nơi, không giới hạn khoảng cách địa lý, truyền đạt kiến thức theo yêu cầu, thông tin đáp ứng nhanh chóng. Học sinh có thể truy cập các khoá học bất kỳ nơi đâu như lớp học, tại nhà, tại những điểm Internet công cộng, 24 giờ một ngày, 7 ngày trong tuần.

Tiết kiệm chi phí: Chi phí duy trì hệ thống vào khoảng 1 triệu đồng/năm và hiện tại lượng người dùng đạt gần 2 ngàn tài khoản (tính trung bình mỗi học sinh bỏ chi phí học là 500 đồng/năm, một con số rất nhỏ). Ngoài ra giúp giảm chi phí đi lại, ăn ở, địa điểm tổ chức lớp học,...

Tiết kiệm thời gian: giúp giảm thời gian dạy học từ 20-40% so với phương

pháp giảng dạy truyền thống nhờ hạn chế sự phân tán và thời gian đi lại.

Uyển chuyển và linh động: Học sinh có thể chọn lựa những bài học phù

hợp với bản thân, tự bố trí thời gian, tự điều chỉnh tốc độ học theo khả năng,...

44

Nội dung bài giảng đa dạng, phong phú: Cùng một nội dung, học sinh có thể lựa chọn các bài giảng của các giáo viên khác nhau mà mình cảm thấy phù hợp để học. Hệ thống cho phép tạo bài giảng phong phú về hình thức, từ việc

Xây dựng và triển khai hệ thống học trực tuyến tại trường THPT nâng cao hiệu quả hoạt động giáo dục đáp

ứng các yêu cầu đổi mới giáo dục hiện nay

cung cấp các tệp tin, đến việc đăng tải các video, đưa các bài giảng e-learning, tổ chức bài thi/kiểm tra trắc nghiệm, thu bài làm tự luận,v.v...; Việt triển khai hoạt động trải nghiệm hướng nghiệp và giáo dục kỹ năng sống rất thuận tiện.

Tính mở: Cùng một bài giảng, không chỉ học sinh một lớp hay một trường có thể học mà nó có thể dành cho học sinh toàn tỉnh thậm chí dành cho học sinh cả nước có thể học.

Ý nghĩa đối với giáo viên: giúp giáo viên không chỉ nắm chắc kiến thức mình dạy mà còn không ngừng nâng cao năng lực CNTT, đổi mới phương pháp dạy học, hình thức kiểm tra đánh giá. Đưa dạy học trực tuyến vào trường THPT nói chung và vào môn từng bộ môn nói riêng, góp phần nâng cao hiệu quả và chất lượng dạy học. Phù hợp với tình hình thực tế hiện nay.

Ý nghĩa đối với nhà trường: Việc xây dựng, triển khai hệ thống học trực tuyến tại trường THPT nâng cao hiệu quả hoạt động giáo dục đáp ứng các yêu cầu đổi mới giáo dục hiện nay đã góp phần nâng cao chất lượng dạy và học trong trường phổ thông. Trong điều kiện và yêu cầu hiện nay thì đổi mới nội dung, phương pháp dạy học, hình thức kiểm tra đánh giá, ứng dụng CNTT như trên càng trở nên cần thiết và cần được nhân rộng để khẳng định được mô hình dạy học này và vị thế của nhà trường.

3. Kiến nghị đề xuất

Với lợi thế đặc thù của công nghệ thông tin, đề tài như một phần mềm nên có thể áp dụng được cho tất cả các trường THPT trên địa bàn toàn quốc nói chung, trên địa bàn toàn tỉnh nói riêng. Do vậy, sự ghi nhận của quý thầy cô trong ban nghiệm thu đề tài là nguồn động lực cho tác giả, đồng thời cũng tạo điều kiện cho đề tài được đến với nhiều đối tượng sử dụng hơn.

Trong quá trình triển khai hệ thống, với ưu điểm tổ chức thi trắc nghiệm khách quan nhanh chóng, chi phí rất thấp (do không phải in ấn, không phải quét bài, chấm bài thi,...). Tuy nhiên do hạn chế về lượng máy tính trong mỗi nhà trường cho nên không thể tổ chức thi online tập trung cho một lượng lớn học sinh trong cùng thời điểm. Do đó, tác giả cũng đề xuất Sở Giáo dục và Đào tạo tham mưu với các cấp tiếp tục cung cấp bổ sung máy vi tính cho các trường để việc triển khai hệ thống tận dụng, phát huy hết hiệu quả.

Sở giáo dục và đào tạo Nghệ An cần tăng cường đào tạo và bồi dưỡng giáo viên đáp ứng yêu cầu dạy học hiện đại nhất: như có khả năng ứng dụng CNTT vào dạy học, có khả năng sử dụng các phương tiện dạy học hiện đại, và quan trọng hơn cả là năng lực tự học, tự nghiên cứu khoa học. Giúp giáo viên không bị tụt hậu so với thời đại.

45

Các trường THPT ứng dụng CNTT trong quản lí và triển khai việc dạy học trực tuyến. Website trường học phải trở thành địa chỉ thân thiện với giáo viên-học

Xây dựng và triển khai hệ thống học trực tuyến tại trường THPT nâng cao hiệu quả hoạt động giáo dục đáp

ứng các yêu cầu đổi mới giáo dục hiện nay

sinh nhà trường. Đồng thời cần hướng dẫn phương pháp tự học, học tập và trao đổi qua mạng Internet.

Các tổ chuyên môn cần có sự trao đổi, phối hợp nhiều hơn và thiết thực hơn trong việc xây dựng, triển khai hệ thống bài giảng và tư liệu học tập trực tuyến đổi mới phương pháp dạy học, hình thức dạy học đa dạng. Tổ chuyên môn phải chú ý tập trung đổi mới sinh hoạt của tổ, nhóm chuyên môn thông qua việc ứng dụng CNTT vào quá trình dạy và học.

Tác giả trân trọng mọi ý kiến đóng góp từ Ban nghiệm thu đề tài, từ các đồng nghiệp và tất cả các em học sinh khi sử dụng hệ thống. Hy vọng với sự nỗ lực của bản thân sẽ góp phần đổi mới, nâng cao chất lượng giảng dạy góp phần nhỏ bé vào sự nghiệp Giáo dục của tỉnh nhà.

Tôi xin chân thành gửi tới ban nghiệm thu sáng kiến kinh nghiệm, các đồng nghiệp đã, đang và sẽ góp ý cho bản đề tài này sự trân trọng, lời cảm ơn chân thành nhất.

Nghệ An, tháng 03 năm 2021

TÁC GIẢ

46

Xây dựng và triển khai hệ thống học trực tuyến tại trường THPT nâng cao hiệu quả hoạt động giáo dục đáp

ứng các yêu cầu đổi mới giáo dục hiện nay

PHỤ LỤC

Hiện nay, hệ thống quản lý dạy học trực tuyến của trường THPT Anh

Sơn 2 được triển khai tại địa chỉ:

47

http://c3anhson2.net

Xây dựng và triển khai hệ thống học trực tuyến tại trường THPT nâng cao hiệu quả hoạt động giáo dục đáp

ứng các yêu cầu đổi mới giáo dục hiện nay

TÀI LIỆU THAM KHẢO

1. Hệ thống văn bản hướng dẫn thực hiện nhiệm vụ năm học, chương trình giáo dục phổ thông hiện hành và chương trình giáo dục phổ thông mới (2018), phát triển chương trình nhà trường. Các tài liệu tập huấn liên quan đến đổi mới công tác quản lý, đổi mới phương pháp dạy học

2. Các tài liệu xây dựng hệ thống học tập trực tuyến

3. Nghị quyết số 29-NQ/TW ngày 4/11/2013 Hội nghị Trung ương 8 khóa XI về đổi mới căn bản, toàn diện Giáo dục và Đào tạo và các văn bản chỉ đạo cấp trên

4. Các tài liệu về phương pháp dạy học tiến bộ, các tài liệu về tâm lý học

sư phạm và tâm lý học lứa tuổi

5. Tham khảo các ý kiến và kinh nghiệm của đồng nghiệp tại các trường

THPT trên địa bàn tỉnh Nghệ An.

48

6. Thông tin trên mạng internet.