S GIÁO D C VÀ ĐÀO T O THANH HÓAỞ Ụ Ạ
TR NG THPT HO NG HÓA 4ƯỜ Ằ
SÁNG KI N KINH NGHI MẾ Ệ
TÊN Đ TÀIỀ
NG D NG C P S NHÂN Đ GI I M T S BÀIỨ Ụ Ấ Ố Ể Ả Ộ Ố
TOÁN V T LÝ, SINH H C, ĐA LÝ VÀ TH C TI NẬ Ọ Ị Ự Ễ
Ng i th c hi n: Hà Th Th oườ ự ệ ị ả
Ch c v : Giáo viênứ ụ
SKKN thu c môn : Toánộ
THANH HÓA NĂM 2016
M c l cụ ụ
1. M ĐU........……………………………………………...........Trang 3Ở Ầ
1.1.Lí do ch n đ tài.................................................................... Trang 3ọ ề
1.2. M c đích nghiên c u.............................................................Trang 3ụ ứ
1.3 Đi t ng nghiên c u............................................................. Trang 4ố ượ ứ
1.4.Ph ng pháp nghiên c u.........................................................Trang 4 ươ ứ
2. N I DUNG SÁNG KI N KINH NGHI M:……………………Trang 4Ộ Ế Ệ
2.1. C s lí lu n c a sáng ki n kinh nghi m…………………....Trang 4ơ ở ậ ủ ế ệ
2.2. Th c tr ng c a v n đ: …………………………...................Trang 5ự ạ ủ ấ ề
2.3. Các bi n pháp đã ti n hành đ gi i quy t v n đ.....................Trang 6ệ ế ể ả ế ấ ề
2.4. Hi u qu c a sáng ki n kinh nghi m.......................................Trang 18ệ ả ủ ế ệ
3. K T LU N , KI N NGH ……………………………………….Trang 18Ế Ậ Ế Ị
2
1. M ĐU :Ở Ầ
1.1.Lí do ch n đ tàiọ ề :
Trong nh ng năm g n đây nghành giáo d c đang có nh ng s đi m iữ ầ ụ ữ ự ổ ớ
m nh m . M c tiêu đt ra là gây đc s h ng thú cho h c sinh trong h cạ ẽ ụ ặ ượ ự ứ ọ ọ
t p, t o ra đc s ch đng, tích c c ti p thu ki n th c c a h c sinh. Tăngậ ạ ượ ự ủ ộ ự ế ế ứ ủ ọ
kh năng tìm tòi, khám phá, sáng t o c a h c sinh. M t trong nh ng ph ngả ạ ủ ọ ộ ữ ươ
pháp đ đt đc đi u đó là ph ng pháp tích h p . Ph ng pháp này giúpể ạ ượ ề ươ ợ ươ
h c sinh g n k t ki n th c, kĩ năng , thái đ các môn h c v i nhau, v i th cọ ắ ế ế ứ ộ ọ ớ ớ ự
ti n đi s ng xã h i , làm cho h c sinh yêu thích môn h c h n và yêu cu cễ ờ ố ộ ọ ọ ơ ộ
s ng. T o c h i cho các em th hi n mình, giao ti p đc nâng lên. Hi u rõố ạ ơ ộ ể ệ ế ượ ể
t m quan tr ng c a vi c h c đu các môn h c đ có s phát tri n m t cáchầ ọ ủ ệ ọ ề ọ ể ự ể ộ
toàn di n. Góp ph n xây d ng m t xã h i ngày càng ti n b và đáp ng đcệ ầ ự ộ ộ ế ộ ứ ượ
yêu c u hi n nay. Tuy nhiên trên th c t ch a có nhi u tài li u th hi n n iầ ệ ự ế ư ề ệ ể ệ ộ
dung này. Trong sách giáo khoa hi n hành có m t s bài có thêm n i dung liênệ ộ ố ộ
h v i th c t và các môn h c khác nh ng còn ít. Vì v y các giáo viên ph iệ ớ ự ế ọ ư ậ ả
d a trên kinh nghi m c a b n thân và vi c tìm hi u ki n th c c a các mônự ệ ủ ả ệ ể ế ứ ủ
h c khác đ xây d ng các bài h c có n i dung tích h p liên môn.Trong n iọ ể ự ọ ộ ợ ộ
dung khuôn kh c a đ tài này tôi ch khai thác vi c tích h p n i dung bài c pổ ủ ề ỉ ệ ợ ộ ấ
s nhân v i các môn Sinh h c, V t lý, Đa lý và gi i quy t m t s bài toánố ớ ọ ậ ị ả ế ộ ố
th c t .ự ế
1.2. M c đích nghiên c u: ụ ứ
Giáo d c tích h p ki n th c các môn h c vào đ gi i quy t các v n đụ ợ ế ứ ọ ể ả ế ấ ề
trong m t môn h c s giúp h c sinh hi u r ng h n, sâu h n v v n đ trongộ ọ ẽ ọ ể ộ ơ ơ ề ấ ề
môn h c đó. Tích h p trong gi ng d y s giúp h c sinh phát huy tính t duy,ọ ợ ả ạ ẽ ọ ư
s sáng t o. tăng kh năng ng d ng vào th c ti n. M t trong nh ng thành tự ạ ả ứ ụ ự ễ ộ ữ ố
c b n và tr ng y u c a đi m i giáo d c là công tác đi m i ph ng phápơ ả ọ ế ủ ổ ớ ụ ổ ớ ươ
d y h c. Ch có đi m i ph ng pháp d y h c chúng ta m i có th t o raạ ọ ỉ ổ ớ ươ ạ ọ ớ ể ạ
đc s đi m i th c s trong giáo d c. C t lõi c a ph ng pháp d y h c làượ ự ổ ớ ự ự ụ ố ủ ươ ạ ọ
h ng t i ho t đng ch đng h c t p c a h c sinh, ch ng l i thói quen h cướ ớ ạ ộ ủ ộ ọ ậ ủ ọ ố ạ ọ
t p th đng, đc t ch c thông qua ph ng pháp d y h c tích h p mà đcậ ụ ộ ượ ổ ứ ươ ạ ọ ợ ặ
3
tr ng c a nó là d y h c thông qua t ch c các ho t đng h c t p c a h cư ủ ạ ọ ổ ứ ạ ộ ọ ậ ủ ọ
sinh, d y h c chú tr ng rèn luy n ph ng pháp t h c. Tăng c ng h c t pạ ọ ọ ệ ươ ự ọ ườ ọ ậ
cá th ph i h p v i h c t p h p tác. K t h p đánh giá c a th y v i t đánhể ố ợ ớ ọ ậ ợ ế ợ ủ ầ ớ ự
giá c a trò. V i m c đích nêu trên đ tài th hi n n i dung khai thác v n đủ ớ ụ ề ể ệ ộ ấ ề
tích h p m t n i dung c a toán h c là ki n th c bài c p s nhân v i các mônợ ộ ộ ủ ọ ế ứ ấ ố ớ
h c khác và ng d ng trong th c t . Sau bài h c giáo viên g i ý cho h c sinhọ ứ ụ ự ế ọ ợ ọ
cách h th ng hóa ki n th c b ng b n đ t duy giúp h c sinh nh ki n th cệ ố ế ứ ằ ả ồ ư ọ ớ ế ứ
lâu h n và có h th ng, t o thói quen nghiên c u các bài h c khác theo h ngơ ệ ố ạ ứ ọ ướ
t ng h p nh v y.ổ ợ ư ậ
1.3 Đi t ng nghiên c u: ố ượ ứ
Xây d ng và th nghi m, rút kinh nghi m thông qua h c sinh l p 12 c aự ử ệ ệ ọ ớ ủ
tr ng THPT Ho ng Hóa 4.ườ ằ
1.4.Ph ng pháp nghiên c u: ươ ứ
Ph ng pháp phân tích t ng h p tài li u, nghiên c u tài li u trên m ngươ ổ ợ ệ ứ ệ ạ
Internet . Ph ng pháp ph ng v n t a đàm, ph ng pháp quan sát và ki m traươ ỏ ấ ọ ươ ể
đánh giá. Sau đó s d ng th ng kê đ x lí s li u thu đc và rút kinhử ụ ố ể ử ố ệ ượ
nghi m cho bài h c sau. ệ ọ
2. N I DUNG SÁNG KI N KINH NGHI MỘ Ế Ệ :
2.1. C s lí lu n c a sáng ki n kinh nghi m:ơ ở ậ ủ ế ệ
L ch s c a v n đ nghiên c u D y h c theo h ng tích h p là m t tri tị ử ủ ấ ề ứ ạ ọ ướ ợ ộ ế
lý (trào l u suy nghĩ) đc Ken Wilber (Nhà tri t h c, nhà giáo ng i M ) đư ượ ế ọ ườ ỹ ề
xu t. Lý thuy t tích h p tìm ki m s t ng h p t t nh t hi n th c “ x a – pre-ấ ế ợ ế ự ổ ợ ố ấ ệ ự ư
modem, nay – modem, và mai sau - potsmodem”. Nó đc hình dung nh làượ ư
m t lý thuy t v m i s v t và cung c p m t đng h ng k t h p nhi u môộ ế ề ọ ự ậ ấ ộ ườ ướ ế ợ ề
th c r i r c hi n t i thành m t m ng ho t đng ph c h p, t ng tác n i t iứ ờ ạ ệ ạ ộ ạ ạ ộ ứ ợ ươ ộ ạ
c a nhi u cách ti p c n. Lý thuy t tích h p đã đc nhi u nhà th c hành lýủ ề ế ậ ế ợ ượ ề ự
thuy t áp d ng trong h n 35 lĩnh v c chuyên môn và h c thu t khác nhauế ụ ơ ự ọ ậ
(Esbjorn – Hargens, 2010). Đi u quan tr ng h n, tích h p là m t ti n trình tề ọ ơ ợ ộ ế ư
duy và nh n th c mang tính ch t phát tri n t nhiên c a con ng i trong m iậ ứ ấ ể ự ủ ườ ọ
lĩnh v c ho t đng khi h mu n h ng đn hi u qu c a chúng. Quan đi mự ạ ộ ọ ố ướ ế ệ ả ủ ể
tích h p cho phép con ng i nh n ra nh ng đi u then ch t và các m i liên hợ ườ ậ ữ ề ố ố ệ
h u c gi a các thành t trong h th ng và trong ti n trình ho t đng thu cữ ơ ữ ố ệ ố ế ạ ộ ộ
m t lĩnh v c nào đó. Vi c khai thác h p lý và có ý nghĩa các m i liên h nàyộ ự ệ ợ ố ệ
d n nhà ho t đng lý lu n cũng nh th c ti n đn nh ng phát ki n m i, tránhẫ ạ ộ ậ ư ự ễ ế ữ ế ớ
nh ng trùng l p gây lãng phí th i gian, tài chính và nhân l c. Đc bi t, quanữ ắ ờ ự ặ ệ
đi m này d n ng i ta đn vi c phát tri n nhi u lo i hình ho t đng, t o môiể ẫ ườ ế ệ ể ề ạ ạ ộ ạ
tr ng áp d ng nh ng đi u mình lĩnh h i vào th c ti n, nh v y tác đng vàườ ụ ữ ề ộ ự ễ ờ ậ ộ
thay đi th c ti n. Do v y tích h p là v n đ c a nh n th c và t duy c a conổ ự ễ ậ ợ ấ ề ủ ậ ứ ư ủ
ng i, là tri t lý/ nguyên lý chi ph i, đnh h ng và quy t đnh th c ti n ho tườ ế ố ị ướ ế ị ự ễ ạ
đng c a con ng i. Hi n nay, lý thuy t tích h p đc ng d ng vào giáo d cộ ủ ườ ệ ế ợ ượ ứ ụ ụ
4
tr thành m t quan đi m( m t trào l u t t ng) lý lu n d y h c ph bi nở ộ ể ộ ư ư ưở ậ ạ ọ ổ ế
trên th gi i hi n nay. Xu h ng tích h p còn g i là xu h ng liên h i đangế ớ ệ ướ ợ ọ ướ ộ
đc th c hi n trên nhi u bình di n, c p đ trong quá trình phát tri n cácượ ự ệ ề ệ ấ ộ ể
ch ng trình giáo d c. Ch ng trình đc xây d ng theo quan đi m tích h pươ ụ ươ ượ ự ể ợ
tr c h t d a trên quan đi m giáo d c nh m phát tri n năng l c ng i h c.ướ ế ự ể ụ ằ ể ự ườ ọ
H i th o qu c t đón chào th k 21 có tên “ K t n i h th ng tri th c trongộ ả ố ế ế ỉ ế ố ệ ố ứ
m t th gi i h c t p ” v i s tham gia c a g n 400 nhà giáo d c thu c 18ộ ế ớ ọ ậ ớ ự ủ ầ ụ ộ
qu c gia đc t ch c t ngày 6 – 8/12/2000 t i Manila ( Philippines). M tố ượ ổ ứ ừ ạ ộ
trong nh ng n i dung chính đc bàn lu n sôi n i t i h i th o này là nh ngữ ộ ượ ậ ổ ạ ộ ả ữ
con đng và cách th c k t n i h th ng tri th c h ng vào ng i h c trongườ ứ ế ố ệ ố ứ ướ ườ ọ
th i đi thông tin. Mu n đáp ng đc nhu c u k t n i h th ng tri th c trongờ ạ ố ứ ượ ầ ế ố ệ ố ứ
m t th gi i h c t p đòi h i t duy liên h i đc thi t k ngay trong n iộ ế ớ ọ ậ ỏ ư ộ ượ ế ế ộ
dung, ph ng pháp nghiên c u và ph ng pháp gi ng d y.Tích h p là m tươ ứ ươ ả ạ ợ ộ
trong nh ng quan đi m GD đã tr thành xu th trong vi c xác đnh n i dungữ ể ở ế ệ ị ộ
DH trong nhà tr ng ph thông và trong xây d ng ch ng trình môn h c ườ ổ ự ươ ọ ở
nhi u n c trên th gi i. Quan đi m tích h p đc xây d ng trên c s nh ngề ướ ế ớ ể ợ ượ ự ơ ở ữ
quan ni m tích c c v quá trình h c t p và quá trình DH. Đa t t ng sệ ự ề ọ ậ ư ư ưở ư
ph m tích h p vào trong quá trình d y h c là c n thi t. ạ ợ ạ ọ ầ ế
Th c ti n nhi u n c đã ch ng t r ng, vi c th c hi n quan đi m tíchự ễ ở ề ướ ứ ỏ ằ ệ ự ệ ể
h p trong GD và DH s giúp phát tri n nh ng năng l c gi i quy t nh ng v nợ ẽ ể ữ ự ả ế ữ ấ
đ ph c t p và làm cho vi c h c t p tr nên ý nghĩa h n đi v i HS so v iề ứ ạ ệ ọ ậ ở ơ ố ớ ớ
vi c các môn h c, các m t GD đc th c hi n riêng r . Tích h p là m t trongệ ọ ặ ượ ự ệ ẽ ợ ộ
nh ng quan đi m GD nh m nâng cao năng l c c a ng i h c, giúp đào t oữ ể ằ ự ủ ườ ọ ạ
nh ng ng i có đy đ ph m ch t và năng l c đ gi i quy t các v n đ c aữ ườ ầ ủ ẩ ấ ự ể ả ế ấ ề ủ
cu c s ng hi n đi. Nhi u n c trong khu v c Châu Á và trên th gi i đãộ ố ệ ạ ề ướ ự ế ớ
th c hi n quan đi m tích h p trong DH và cho r ng quan đi m này đã đem l iự ệ ể ợ ằ ể ạ
hi u qu nh t đnh.ệ ả ấ ị
T t ng tích h p b t ngu n t c s khoa h c và đi s ng. Chúng taư ưở ợ ắ ồ ừ ơ ở ọ ờ ố
ph i th y r ng cu c s ng là m t b đi bách khoa toàn th , là m tả ấ ằ ộ ố ộ ộ ạ ư ộ t p điậ ạ
thành c a tri th c, kinh nghi m và ph ng pháp. M i tình hu ng x y ra trongủ ứ ệ ươ ọ ố ả
cu c s ng bao gi cũng là nh ng tình hu ng tích h p. Không th gi i quy tộ ố ờ ữ ố ợ ể ả ế
m t v n đ và nhi m v nào c a lí lu n và th c ti n mà l i không s d ngộ ấ ề ệ ụ ủ ậ ự ễ ạ ử ụ
t ng h p và ph i h p kinh nghi m kĩ năng đa ngành c a nhi u lĩnh v c khácổ ợ ố ợ ệ ủ ề ự
nhau. Tích h p trong nhà tr ng s giúp HS h c t p thông minh và v n d ngợ ườ ẽ ọ ậ ậ ụ
sáng t o ki n th c, kĩ năng và ph ng pháp c a kh i l ng tri th c toàn di n,ạ ế ứ ươ ủ ố ượ ứ ệ
hài hòa và h p lí trong gi i quy t các tình hu ng khác nhau và m i m trongợ ả ế ố ớ ẻ
cu c s ng hi n đi.ộ ố ệ ạ
2.2. Th c tr ng c a v n đ: ự ạ ủ ấ ề
Qua nhi u năm gi ng d y tôi nh n th y ph ng pháp gi ng d yề ả ạ ậ ấ ươ ả ạ
truy n th ng gi a các phân môn ch a có s liên k t ch t ch v i nhau táchề ố ữ ư ự ế ặ ẽ ớ
5
